Bai giang viem tuy cap

VIÊM TụY CấP

sƠ Lợc về giảI phẫu-sinh lý
- Tuỵ là tuyến vừa nội tiết và ngoại tiết
- Nằm trớc cột sống
- Đầu tuỵ giới hạn bởi khung tá tràng


Viªm tôy cÊp
Viªm tuþ cÊp thÓ phï
Viªm tuþ
cÊp ho¹i tö
(Edematons pancreatitis)
(Necro
pancreatitis)
- Tû lÖ viªm tuþ cÊp ë c¸c vïng trªn
thÕ giíi kh¸c nhau
- Nguyªn nh©n kh¸c nhau


BÖnh nguyªn vµ bÖnh sinh
 Cã

-

nhiÒu gi¶ thiÕt:
Do sái, giun t¾c èng dÉn mËt - tuþ
Do rîu
Do nhiÔm khuÈn, nhiÔm virus
Do thuèc
Do sang chÊn

Quá trình tự tiêu huỷ
(Antodigestion)
Có vai trò của các men tiêu đạm
(Tripsinozen, chymotripsinozen,
proclastase, phospholipaza)
Tiêu huỷ tổ chức, tiêu màng tế bào
phù nề
Xung huyết
tổn thơng mạch máu
hoại tử


 ThuyÕt

èng dÉn (Common channel)
 ThuyÕt sù t¨ng tiÕt vµ t¾c èng tuþ
(Hypersecretion)


H×nh ¶nh l©m sµng
- §au bông - bông chíng - ®iÓm sên lng
tr¸i ®au
- Buån n«n- n«n
- M¹ch nhanh
- HuyÕt ¸p thÊp
- Sèt
- Gi¶m nhu ®éng ruét

Triệu chứng cận lâm sàng
-

Amylaza máu tăng
Lipaza tăng
Bạch cầu tăng
Đờng huyết giảm
Canxi máu giảm
Có thể bilinrubin máu tăng, photphatase
kiềm tăng, LDH tăng (lacticDehydrogenaze)


Chẩn đoán hình ảnh
-

-

Film bụng không chuẩn bị: Bán tắc
ruột, ruột dãn, có thể có dịch trong
bụng.
Siêu âm: Tuỵ phù nề, tuỵ to
CT: là chẩn đoán rất có giá trị (phù nềhoại tử)


Chẩn đoán
1. Chẩn đoán xác định: - Lâm sàng
- Cận lâm sàng
- Chẩn đoàn hình ảnh
2. Chẩn đoán phân biệt

- Thủng tạng rỗng
- Viêm ruột thừa
- Viêm túi mật
- Tắc ruột
- Tắc mạch mạc treo
- Nhồi máu cơ tim, vỡ phồng đ/m chủ
- Viêm phổi


Diễn biến và biến chứng
Khỏi:

Triệu chứng toàn thân giảm dần,
các XN trở về bình thờng
Nặng dần lên:
Tại chỗ: Viêm lan toả
áp xe tuỵ
Nang giả tuỵ
Liên quan các tạng xung quanh
Nhồi máu mạch treo
Vàng da tắc mật


Hệ thống
-

Rối loạn hô hấp
Tràn dịch màng phổi
Tắc mạch, chảy máu
Suy thận

Tăng đờng huyết
Rối loạn tâm thần
Suy đa tạng


đIều trị
Nội

khoa:

Kháng sinh
- Nuôi dỡng
- ức chế tiết dịch
- Chống đau, chống

choáng
Ngoại khoa: - Thể phù: mổ sớm giải
quyết ngay
- Thể hoại tử: mổ khi có
viêm phúc mạc, dựa vào CT-siêu âm


Tiªn lîng
- Viªm tuþ thÓ phï (cã nguyªn nh©n) tiªn l
îng tèt h¬n
- Viªm tuþ ho¹i tö (tiªn lîng xÊu)
Ranson (1974)