Quản lý đào tạo thực hiện quyền tự chủ và trách nhiệm xã hội của các trường đại học địa phương trong bối cảnh đổi mới giáo dục

BỘ GIÁO D ỤC VÀ ĐÀO T ẠO
VIỆN KHOA HỌC GIÁO D ỤC VIỆT NAM

NGUYỄN THỊ NGỌC ANH

QUẢN LÝ ĐÀO T ẠO THỰC HIỆN QUYỀN TỰ CHỦ VÀ
TRÁCH NHI ỆM XÃ H ỘI CỦA CÁC TR ƯỜNG ĐẠI HỌC
ĐỊA PHƯƠNG TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO D ỤC
Chuyên ngành

: Quản lý giáo dục

Mã s ố

: 9.14.01.14

LUẬN ÁN TI ẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO D ỤC

Người hướng dẫn khoa học:
1. GS.TS Phan Văn Kha
2. PGS. TS Trần Thị Minh Hằng

HÀ N ỘI, 2019


i

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận án tiến sĩ “ Quản lý đào t ạo thực hiện quyền tự
chủ và trách nhiệm xã h ội của các trường đại học địa phương trong bối cảnh
đổi mới giáo dục” là do tôi vi ết dưới sự hướng dẫn của GS.TS Phan Văn Kha,

PGS.TS Trần Thị Minh Hằng và s ự góp ý c ủa các nhà khoa học.
Các ốs liệu, trích dẫn, tư liệu trong luận ánđảm bảo độ tin cậy, chính xác,
trung thực, có d ẫn nguồn cụ thể.
Tác giả

Nguyễn Thị Ngọc Anh


ii

LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành Lu ận án này, tôi đã nh ận được sự giúp đỡ rất nhiều từ các
tập thể và cá nhân.
Tôi xin chân thành c ảm ơn Lãnh đạo Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam,
Bộ Giáo dục và Đào t ạo cùng các phòng ban chức năng, các thầy cô giáo của
Viện đã gi ảng dạy, tạo điều kiện giúp đỡ, hướng dẫn cho tôi trong su ốt quá trình
học tập và nghiên cứu. Đặc biệt, tôi xin bày t ỏ lòng bi ết ơn sâu s ắc tới GS.TS
Phan Văn Kha và PGS.TS Tr ần Thị Minh Hằng đã luôn t ận tình hướng dẫn, chỉ
bảo và dìu d ắt tôi trong su ốt quá trình học tập, nghiên ứcu và th ực hiện luận án.
Tôi xin chân thành c ảm ơn lãnh đạo, cán bộ, giảng viên và sinh viên các
trường: Đại học Tân Trào, Đại học Hùng Vương, Đại học Hải Phòng, Đại học
Hồng Đức cùng các ơc quan liên quanđã nhi ệt tình cung cấp tư liệu, hỗ trợ tôi
trong quá trình khảo sátđể hoàn thành lu ận án.
Tôi xin chân thành c ảm ơn Ban Giám hiệu Trường Đại học Hùng Vương,
Trung tâm H ợp tácĐào t ạo, Truyền thông và H ỗ trợ sinh viênđã ủng hộ, giúp
đỡ, động viên tôi cả về vật chất lẫn tinh thần trong suốt quá trình học tập và
nghiên cứu. Tôi xin c ảm ơn bạn bè, đồng nghiệp cùng toàn th ể những người đã
đóng góp ý ki ến, giúpđỡ tôi trong quá trình thu thập, tìm kiếm tài li ệu.
Xin cảm ơn gia đình đã luôn là điểm tựa vững chắc cho tôi trong su ốt quá
trình học tập, nghiên ứcu và b ảo vệ luận án.

Hà N ội, tháng 01 năm 2019
Tác giả

Nguyễn Thị Ngọc Anh


iii

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN............................................................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN..................................................................................................................................... ii
MỤC LỤC........................................................................................................................................... iii
DANH MỤC CÁC T Ừ VIẾT TẮT..................................................................................... vii
DANH MỤC CÁC B ẢNG...................................................................................................... viii
DANH MỤC CÁC BI ỂU ĐỒ................................................................................................... x
MỞ ĐẦU................................................................................................................................................ 1
1. Lí do chọn đề tài............................................................................................................................. 1
2. Mục đích nghiên cứu.................................................................................................................... 2
3. Khách thể và đối tượng nghiên ứcu....................................................................................... 2
4. Giả thuyết khoa học...................................................................................................................... 3
5. Nhiệm vụ nghiên ứcu................................................................................................................... 3
6. Phạm vi nghiên ứcu...................................................................................................................... 3
7. Phương pháp nghiênứcu............................................................................................................. 4
8. Những luận điểm cần bảo vệ.................................................................................................... 7
9. Những đóng góp c ủa luận án............................................................ ...................................... 7
10. Cấu trúc của luận án............................................................ ...................................................... 7
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LU ẬN VỀ QUẢN LÝ
QUYỀN TỰ CHỦ VÀ TRÁCH NHI
ĐẠI

ĐÀO T ẠO THỰC HIỆN

ỆM XÃ H ỘI CỦA CÁC TR ƯỜNG

HỌC ĐỊA PHƯƠNG TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO D ỤC..................9
1.1. Tổng quan nghiên ứcu vấn đề.......................................................................................... 9
1.1.1. Các nghiênứcu về phân c ấp quản lý, quy ền tự chủ và trách nhiệm xã h ội
của các trường đại học...................................................................................................................... 9
1.1.2. Các nghiênứcu về Quản lý đào t ạo của các trường đại học địa phương. 11
1.1.3. Nhận xét chung..................................................................................................................... 14
1.2. Phân c ấp quản lý, quy ền tự chủ và trách nhiệm xã h ội của các trường
đại học địa phương trong bối cảnh đổi mới giáo dục................................................ 15
1.2.1. Bối cảnh đổi mới giáo dục............................................................................................... 15
1.2.2. Phân c ấp quản lý................................................................................................................. 19


iv

1.2.3. Quyền tự chủ và trách nhiệm xã h ội.......................................................................... 24
1.3. Đào t ạo ở các trường đại học địa phương thực hiện quyền tự chủ và
trách nhiệm xã h ội........................................................................................................................ 33
1.3.1. Trường đại học địa phương............................................................................................. 33
1.3.2. Các thành tố của quá trìnhđào t ạo theo tiếp cận CIPO ...................................... 36
1.4. Quản lý đào t ạo của các trường đại học địa phương thực hiện quyền tự
chủ và trách nhiệm xã h ội........................................................................................................ 41
1.4.1. Khái niệm................................................................................................................................ 41
1.4.2. Nội dung quản lý

đào t ạo ở các trường đại học địa phương thực hiện

quyền tự chủ và trách nhiệm xã h ội........................................................................................ 41
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý

đào t ạo ở các trường đại học địa

phương thực hiện quyền tự chủ và trách nhiệm xã h ội.......................................... 48
1.5.1. Yếu tố chủ quan.................................................................................................................... 48
1.5.2. Yếu tố khách quan................................................... ........................................................... 49
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1............................................................................................................. 51
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ ĐÀO T ẠO THỰC HIỆN QUYỀN
TỰ CHỦ VÀ TRÁCH NHI ỆM XÃ H ỘI CỦA CÁC TR ƯỜNG ĐẠI HỌC
ĐỊA PHƯƠNG................................................................................................................................. 53
2.1. Khái quátề vcác trường đại học địa phương......................................................... 53
2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng........................................................................................... 55
2.2.1. Mục tiêu khảo sát........................................................... .................................................... 55
2.2.2. Đối tượng, địa bàn và th ời gian khảo sát.......................................................... ... . .55
2.2.3. Phương pháp khảo sát,đối tượng và công c ụ điều tra ........................................ 55
2.3. Thực trạng đào t ạo của các trường đại học địa phương...............................56
2.3.1. Công tác tuyển sinh............................................................................................................ 56
2.3.2. Chương trình đào t ạo........................................................................................................ 58
2.3.3. Thực trạng thực hiện quy trình tổ chức đào t ạo.................................................... 61
2.4. Thực trạng phân c ấp quản lý đào t ạo và quy ền tự chủ cho các trường
đại học địa phương hiện nay.................................................................................................... 63
2.4.1. Phân c ấp về tổ chức và nhân s ự.................................................................................. 63


v

2.4.2. Phân c ấp về quản lý chuyên môn................................................................................ 65
2.4.3. Phân c ấp về quản lý tài chính và c............................................................................. ơ

sở vật chất
67
2.4.4. Phân c ấp quản lý h ợp tác và liên ếkt đào t ạo ...................................................... 68
2.5. Thực trạng quản lý đào t ạo thực hiện quyền tự chủ và trách nhiệm xã h ội

của các trường đại học địa phương theo phân c ấp quản lý hi ện hành .........70
2.5.1. Thực trạng tự chủ và t ự chịu trách nhiệm về mở ngành đào t ạo, quản lý
phát triển chương trình đào t ạo và chu ẩn đầu ra.............................................................. 70
2.5.2. Thực trạng tự chủ và t ự chịu trách nhiệm về quản lý tuy ển sinh ................72
2.5.3. Thực trạng tự chủ và t ự chịu trách nhiệm về tổ chức - nhân s ự ...................75
2.5.4. Thực trạng tự chủ và t ự chịu trách nhiệm về quản lý tài chính, c ơ sở vật
chất và ph ương tiện dạy học....................................................................................................... 78
2.5.5. Thực trạng tự chủ và t ự chịu trách nhiệm về quản lý quá trình dạy học. .81
2.5.6. Thực trạng tự chủ và t ự chịu trách nhiệm về quản lý đánh giáếkt quả học
tập của sinh viên và quản lý đầu ra......................................................................................... 84
2.5.7. Thực trạng tự chủ và t ự chịu trách nhiệm về quản lý h ợp tác và liên ếkt
đào t ạo.................................................................................................................................................. 88
2.6. Thực trạng các ếyu tố ảnh hưởng tới QLĐT tại các trường ĐHĐP ........92
2.6.1. Yếu tố chủ quan.................................................................................................................... 92
2.6.2. Yếu tố khách quan................................................... ........................................................... 93
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2............................................................................................................. 95
CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP QU ẢN LÝ ĐÀO T ẠO THỰC HIỆN QUYỀN TỰ
CHỦ VÀ TRÁCH NHI ỆM XÃ H ỘI CỦA CÁC TR ƯỜNG ĐẠI HỌC ĐỊA
PHƯƠNG TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO D ỤC....................................... 97
3.1. Nguyên ắtc đề xuất............................................................................................................... 97
3.1.1. Nguyên ắtc đảm bảo tính thực tiễn.............................................................................. 97
3.1.2. Nguyên ắtc đảm bảo tính kế thừa................................................................................. 97
3.1.3. Nguyên ắtc đảm bảo tính hệ thống.............................................................................. 98
3.1.4. Nguyên ắtc đảm bảo tính hiệu quả và kh ả thi ....................................................... 98
3.2. Các giải pháp thực hiện quyền tự chủ trong công tác quản lý

đào t ạo

của các trường đại học địa phương..................................................................................... 98


vi
3.2.1. Đẩy mạnh phân c ấp quản lý đào t ạo trong nội bộ nhà tr ường theo hướng tăng

quyền tự chủ và trách nhiệm xã h ội của cácđơn vị trực thuộc .................................... 99
3.2.2. Hoàn thi ện Quy chế về “T ổ chức và ho ạt động của nhà tr ường thực hiện
quyền tự chủ và trách nhiệm xã h ội trong đào t ạo”.................................................... 106
3.2.3. Quản lý, phát triển chương trình đào t ạo đápứng nhu cầu của địa phương
và khu v ực........................................................................................................................................ 110
3.2.4. Đổi mới quản lý công tác tuyển sinh dựa theo nhu cầu xã h ội và n ăng lực
đào t ạo của các trường đại học địa phương....................................................................... 115
3.2.5. Tăng cường quản lý nh ằm nâng cao n ăng lực tự chủ của cán bộ quản lý,
giảng viên và sinh viên................................................................................................................ 119
3.2.6. Tăng cường quản lý vi ệc huy động các nguồn lực, đảm bảo tài chính và c ơ

sở vật chất phục vụ đào t ạo...................................................................................................... 129
3.2.7. Quản lý nh ằm tăng cường tính hiệu quả của công tác kết nối doanh nghiệp
132
3.3. Khảo nghiệm mức độ cần thiết và kh ả thi của các giải pháp thực hiện quyền

tự chủ trong công tác quản lý đào t ạo của các trường đại học địa phương
................................................................................................................................................................ 134

3.3.1. Mục đích, nội dung và phương pháp khảo nghiệm............................................ 134
3.3.2. Kết quả khảo nghiệm....................................................................................................... 135

3.4. Thử nghiệm một số giải pháp thực hiện quyền tự chủ trong công tác
quản lý đào t ạo của các trường đại học địa phương.............................................. 142
3.4.1. Tổ chức và phương pháp thử nghiệm...................................................................... 142
3.4.2. Kết quả thử nghiệm Giải pháp 3....................................................... ........................143
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3........................................................................................................... 146
KẾT LUẬN VÀ KI ẾN NGHỊ.............................................................................................. 148
1. Kết luận......................................................................................................................................... 148
2. Kiến nghị...................................................................................................................................... 150
CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN....................154
TÀI LI ỆU THAM KHẢO..................................................................................................... 155
PHỤ LỤC


vii

DANH MỤC CÁC T Ừ VIẾT TẮT
CLĐT

Chất lượng đào t ạo

CNH-HĐH

Công nghi ệp hóa, hi ện đại hóa

CNTT

Công ngh ệ thông tin

CSVC

Cơ sở vật chất

CTĐT

Chương trình đào t ạo

CVHT

Cố vấn học tập

DH

Dạy học

ĐH

Đại học

ĐHĐP

Đại học địa phương

ĐT

Đào t ạo

GD&ĐT

Giáo dục và Đào t ạo

GDĐH

Giáo dục đại học

GS

Giáo ưs

GV

Giảng viên

HĐT

Hội đồng trường

HTTC

Hệ thống tín chỉ

KT-XH

Kinh tế - xã h ội

NCKH

Nghiên ứcu khoa học

NXB

Nhà xu ất bản

PGS

Phó giáo sư

QL

Quản lý

QLĐT

Quản lý đào t ạo

QTĐT

Quá trìnhđào t ạo

SĐH

Sau đại học

SV

Sinh viên

TP

Thành ph ố

TS

Tiến sĩ

TW

Trung ương


viii

DANH MỤC CÁC B ẢNG
Bảng 2.1:

Các trường Đại học công l ập được khảo sát............................................... 53

Bảng 2.2:

Quy mô đào t ạo của các trường năm 2016-2017.................................. 54

Bảng 2.3:

Thống kê quy mô tuyển sinh của các trường từ năm 2015-2017 .....56

Bảng 2.4:

Thực trạng công tác tuyển sinh của các trường ĐHĐP ........................57

Bảng 2.5:

Thực trạng đảm bảo các yêuầuc của chương trình đào t ạo................59

Bảng 2.6:

Thực trạng điều kiện phục vụ quy trình tổ chức đào t ạo ....................61

Bảng 2.7:

Thực trạng quy trình tổ chức đào t ạo........................................................... 62

Bảng 2.8:

Thực trạng phân c ấp về tổ chức và nhân s ự............................................ 65

Bảng 2.9:

Thực trạng phân c ấp về quản lý chuyên môn.......................................... 66

Bảng 2.10: Thực trạng phân c ấp về quản lý tài chính và c........................................ ơ
sở vật chất 68
Bảng 2.11: Thực trạng phân c ấp về quản lý h ợp tác và liên ếkt đào t ạo ...........69
Bảng 2.12: Thực trạng quản lý ch ương trình đào t ạo của nhà tr ường................71
Bảng 2.13: Thực trạng quản lý tuy ển sinh của nhà tr ường theo phân c ấp
quản lý hi ện hành................................................................................................. 74
Bảng 2.14: Thực trạng tổ chức và nhân s ự của nhà tr ường theo phân c ấp
quản lý hi ện hành................................................................................................. 77
Bảng 2.15: Thực trạng quản lý tài chính, c ơ sở vật chất và tài chính c ủa nhà
trường theo phân c ấp quản lý hi ện hành.................................................. 79
Bảng 2.16: Thực trạng quản lý quá trình dạy học của nhà tr ường theo phân
cấp quản lý hi ện hành......................................................................................... 82

Bảng 2.17: Thực trạng quản lý đánh giáếkt quả học tập và qu ản lý đầu ra .....84
Bảng 2.18: Thực trạng quản lý h ợp tác và liên ếkt đào t ạo của nhà tr ường
theo phân c ấp quản lý hi ện hành.................................................................. 89
Bảng 2.19: Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố chủ quan đến QLĐT của nhà
trường theo phân c ấp quản lý hi ện hành.................................................. 92
Bảng 2.20: Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố khách quanđến QLĐT của
nhà tr ường theo phân c ấp quản lý hi ện hành....................................... 93
Bảng 3.1:

Kết quả khảo nghiệm Giải pháp 1............................................................... 136


ix

Bảng 3.2:

Kết quả khảo nghiệm Giải pháp 2............................................................... 137

Bảng 3.3:

Kết quả khảo nghiệm Giải pháp 3............................................................... 138

Bảng 3.4:

Kết quả khảo nghiệm Giải pháp 4............................................................... 138

Bảng 3.5:

Kết quả khảo nghiệm Giải pháp 5............................................................... 139

Bảng 3.6:

Kết quả khảo nghiệm Giải pháp 6............................................................... 140

Bảng 3.7:

Kết quả khảo nghiệm Giải pháp 7............................................................... 140

Bảng 3.8:

Tổng hợp kết quả khảo nghiệm các giải pháp.......................................... 141

Bảng 3.9:

So sánh về công tác quản lý xây d ựng và phát triển CTĐT trước
và sau th ử nghiệm.............................................................................................. 145


x

DANH MỤC CÁC BI ỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ
Biểu đồ 2.1. Quy mô đào t ạo của các trường năm 2016-2017 .................................. 54
Biểu đồ 2.2: Tỉ lệ sinh viên nhập học của các trường từ năm 2015-2017 ..............57
Sơ đồ 3.1. Quy trình xây d ựng và phát triển CTĐT của Trường ĐH Hùng Vương ….143


1

MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài

Trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của cách mạng khoa học kỹ thuật và
hội nhập quốc tế, giáo dục nói chung, giáo dục đại học nói riêng ngày càng gi ữ
vị trí quan trọng. Sự cạnh tranh giữa các nước trên thế giới hiện nay chủ yếu biển
hiện là c ạnh tranh kinh tế, thực chất là c ạnh tranh về khoa học kỹ thuật, cạnh
tranh về nhân tài mà n ền tảng của nó l ại là c ạnh tranh về giáo dục. Giáo dục
hiện đại được xem là đòn b ẩy quan trọng của tăng trưởng kinh tế và nâng cao n
ăng suất lao động sản xuất.
Trong những năm qua, Đảng và Nhà n ước ta luôn quan tâm và coi tr ọng
công tác giáo ụdc và đào t ạo. Đại hội Đảng toàn qu ốc lần thứ VIII, X đã kh ẳng
định: Giáo dục và đào t ạo là qu ốc sách hàng đầu; phát triển giáo dục và đào t ạo
là m ột động lực quan trọng thúc đẩy sự nghiệp CNH-HĐH; là điều kiện để phát
huy nguồn lực con người, yếu tố cơ bản để phát triển xã h ội, tăng trưởng nhanh
và b ền vững.
Tự chủ và phân c ấp ở trường đại học là hai v ấn đề luôn được các phương
tiện truyền thông và b ản thân các trường ĐH đề cập trong các cuộc hội nghị và
hội thảo. Trong bối cảnh toàn c ầu hóa và h ội nhập quốc tế của GDĐH Việt
Nam, tính tự chủ và phân c ấp quản lý c ủa các thiết chế GDĐH trở nên ấcp thiết
hơn bao giờ hết, là ph ương thức hoạt động có tính quy ết định sự thành b ại của
đổi mới GDĐH Việt Nam.
Cần trao quyền tự chủ nhiều hơn cho các trường ĐH, cao đẳng vì đây là
một xu thế tất yếu theo quy luật phát triển của thế giới trong việc phát triển giáo
dục ĐH và là con đường tối ưu để giải phóng ngu ồn lực của cácĐH ở Việt Nam
hiện nay.
Tự chủ đại học, cao đẳng phụ thuộc rất nhiều vào các điều kiện kinh tế xã h ội, chính trị, văn hóa và truy ền thống quản lý giáo dục. Trong những năm
gần đây, n ền giáo dục Việt Nam đã có nh ững đổi mới mạnh mẽ, tiến hành phân
cấp, giao quyền tự chủ cho các trường trên nhiều mặt. Nhiều văn bản chỉ đạo của


2
Nhà n ước về vấn đề này cho th ấy giáo dục Việt Nam nói chung, giáo dục ĐH Việt

Nam nói riêng đã có nh ững bước đột phá trong cung cách quản lý, ti ến gần với xu
thế phát triển giáo dục của các nước tiên tiến trên thế giới. Thay vì kiểm soát trực
tiếp, can thiệp sâu vào các hoạt động của trường, Nhà n ước đã có nh ững văn bản
chỉ đạo, định hướng và t ạo hành lang pháp lý thuận lợi cho các trường ĐH, CĐ
từng bước tự chủ và phát triển tương đối toàn di ện: tài chính, nhân s ự, chương
trình đào t ạo, thực hiện nghiên ứcu, phương pháp giảng dạy, tự đánh giáđảm bảo
chất lượng, liên kết hỗ trợ việc làm, c ấp học bổng cho sinh viên... trongđó, Ngh ị
quyết số 14/2005/NQCP của Chính phủ về đổi mới cơ bản và toàn di ện giáo dục
ĐH Việt Nam giai đoạn 2006 - 2020 có th ể xem là v ăn bản chỉ đạo mang tính toàn
diện, triệt để và sâu s ắc nhất từ trước tới nay về đổi mới giáo dục ĐH Việt Nam.

Tuy nhiên ựs yếu kém trong quản lý nhà n ước về giáo dục cần được khắc
phục triệt để thông qua vi ệc “ đổi mới cơ chế và ph ương thức quản lý giáo dục
theo hướng phân c ấp một cách hợp lý nh ằm giải phóng và phát huy mạnh mẽ
tiềm năng, sức sáng ạto, tính chủ động và t ự chịu trách nhiệm của mỗi cấp và mỗi
cơ sở giáo dục, giải quyết một cách có hiệu quả những bất cập của toàn h ệ thống
trong quá trình phát triển” ( Nguồn: Quyết định của Chính phủ về giáo dục). Tuy
nhiên, ựt chủ đến đâu và phân c ấp đến mức độ nào v ẫn chưa được giải đáp một
cách thỏa đáng.Đó là nh ững lí do lựa chọn đề tài lu ận án:“Qu ản lý đào
tạo thực hiện quyền tự chủ và trách nhiệm xã h ội của các trường đại học địa
phương trong bối cảnh đổi mới giáo dục”.
2. Mục đích nghiên ứcu
Trên ơc sở hệ thống hóa c ơ sở lí luận, luận ánđánh giá ựthc trạng công tác
quản lý đào t ạo thực hiện quyền tự chủ và trách nhiệm xã h ội của một số trường
đại học địa phương, từ đó đề xuất các giải pháp khoa học, khả thi nhằm nâng cao
hiệu quả của công tác này trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay.
3. Khách thể và đối tượng nghiên ứcu
3.1. Khách thể nghiên ứcu
Quản lý đào t ạo của các trường đại học địa phương hiện nay.

3

3.2. Đối tượng nghiên ứcu
Quản lý đào t ạo thực hiện quyền tự chủ và trách nhiệm xã h ội của các
trường đại học địa phương trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay.
4. Giả thuyết khoa học
Tự chủ gắn với trách nhiệm xã h ội là xu th ế tất yếu của các trường ĐH
trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. Tuy nhiên, QLĐT thực hiện quyền tự
chủ và trách nhiệm xã h ội trong các trường ĐHĐP (được khảo sát) còn nhiều
hạn chế, chưa đápứng yêu ầcu cơ bản của tự chủ đại học. Cụ thể là h ạn chế trong
thực trạng phân c ấp QLĐT và th ực trạng QLĐT thực hiện quyền tự chủ và trách
nhiệm xã h ội của các trường ĐHĐP theo phân c ấp quản lý hi ện hành.
Nếu đề xuất được các giải pháp QLĐT thực hiện quyền tự chủ và trách
nhiệm xã h ội một cáchđồng bộ và phù h ợp, đápứng yêu ầcu cơ bản của đổi mới
giáo dục thì sẽ tácđộng tích cực đến việc nâng cao ch ất lượng đào t ạo nhân l ực
phục vụ hiệu quả nhu cầu công nghi ệp hóa, hi ện đại hóa địa phương.
5. Nhiệm vụ nghiên ứcu
5.1. Hệ thống hóa c ơ sở lí luận về phân c ấp quản lý, quy ền tự chủ và trách
nhiệm xã h ội; đào t ạo và qu ản lý đào t ạo thực hiện quyền tự chủ và trách
nhiệm xã h ội của các trường đại học địa phương.
5.2. Khảo sát, phân tích và đánh giá ựthc trạng quản lý đào t ạo thực hiện quyền
tự chủ và trách nhiệm xã h ội trong các trường đại học địa phương ở Việt Nam.
5.3. Đề xuất các giải pháp nhằm tăng quyền tự chủ và trách nhiệm xã h ội của các
trường đại học địa phương trong công tác quản lý đào t ạo.
5.4. Tổ chức khảo nghiệm và th ử nghiệm tính cấp thiết và kh ả thi của một số
giải phápđược đề xuất trong luận án.
6. Phạm vi nghiên ứcu
6.1. Về nội dung nghiên ứcu
Quản lý đào t ạo thực hiện quyền tự chủ và trách nhiệm xã h ội.

6.2. Về địa bàn nghiên cứu
Tập trung nghiên ứcu tại 4 trường ĐHĐP của miền Bắc, có nh ững tương
đồng về lịch sử hình thành c ũng như điều kiện phát triển, bao gồm: Trường Đại


4

học Tân Trào (t ỉnh Tuyên Quang), Trường Đại học Hùng Vương (tỉnh Phú Thọ),
Trường Đại học Hồng Đức (tỉnh Thanh Hóa) và Tr ường Đại học Hải Phòng (TP.
Hải Phòng).
6.3. Về đối tượng khảo sát
Khảo sát ý kiến 126 đối tượng thuộc 4 trường ĐHĐP nói trên. Trong đó:
- Các chủ thể quản lý là 4 hi ệu trưởng;
- 4 phó hi ệu trưởng phụ tráchđào t ạo, 16 lãnh đạo phòng ch ức năng, 20
lãnh đạo khoa và 82 gi ảng viên.
6.4. Về thời gian nghiên ứcu
Khảo sát thực trạng QLĐT thực hiện quyền tự chủ và trách nhiệm xã h ội
của các trường ĐHĐP từ năm 2014 đến năm 2018.
7. Phương pháp nghiênứ uc
7.1. Phương pháp luận nghiên ứcu đề tài
7.1.1. Tiếp cận hệ thống
QLĐT thực hiện quyền tự chủ và trách nhiệm xã h ội của trường ĐHĐP
bao gồm các thành tố có m ối liên hệ và quan h ệ với nhau. Luận án ửs dụng cách
tiếp cận hệ thống nhằm xem xét các mối quan hệ giữa các thành tố trong QLĐT
của các trường, đồng thời chỉ ra những thành t ố có tính ch ất quan trọng, chi phối
thành t ố khác.
7.1.2. Tiếp cận phức hợp
Luận án nghiênứcu các giải pháp QLĐT thực hiện quyền tự chủ và trách
nhiệm xã h ội của các trường ĐHĐP trên ơc sở bao quátđầy đủ các thành tố cấu
thành QL ĐT, xem xét toàn diện, tổng hợp, đồng bộ và cân đối giữa đối tượng

QLĐT với môi tr ường liên quan.
7.1.3. Tiếp cận lịch sử
Luận án nghiênứcu quá trìnhĐT và QL ĐT của các trường từ những nền
tảng ban đầu; phân tích làm rõ th ực trạng và các yếu tố chi phối, những ưu điểm,
hạn chế và nguyên nhân. Trên ơc sở đó, đề ra các giải pháp có tính chất như
những luận cứ khoa học nhằm áp dụng vào th ực tiễn QLĐT của các trường ĐH.


5

7.1.4. Tiếp cận thực tiễn
Luận án ửs dụng cách tiếp cận thực tiễn nhằm làm rõ th ực trạng QLĐT
thực hiện quyền tự chủ và trách nhiệm xã h ội của các trường ĐHĐP trên ơc sở
hệ thống văn bản đã được các ấcp bộ ngành quy định. Ngoài ra, h ệ thống giải
phápđưa ra của luận án ầcn được khảo nghiệm và th ực nghiệm về tính cấp thiết,
tính khả thi gắn với thực tiễn sinh động của các trường ĐHĐP.
7.1.5. Tiếp cận so sánh
Tiếp cận so sánhđược sử dụng để xem xét những điểm giống và khác nhau
trong QLĐT theo hướng tự chủ và trách nhiệm xã h ội của các trường ĐHĐP
được khảo sát. Từ đó, rút ra những kinh nghiệm để có th ể vận dụng vào điều
kiện cụ thể của từng trường trong bối cảnh hiện nay.
7.1.6. Tiếp cận theo mô hình CIPO
QLĐT theo tiếp cận CIPO là xem xét tácđộng đến quá trìnhđào t ạo thông
qua quản lý đầu vào, quá trình, đầu ra và tác động của bối cảnh. Vận dụng các tiếp
cận này, k ết hợp với các cách ếtip cận trên, luận ánđề xuất các giải pháp QLĐT
thực hiện quyền tự chủ và trách nhiệm xã h ội phù hợp với điều kiện cụ thể của
các trường ĐHĐP.
7.2. Các phương pháp nghiênứcu
7.2.1. Các phương pháp nghiênứcu lý lu ận
Phân tích, t ổng hợp và h ệ thống hoá, khái quát hoá cácồnngutài li ệu, văn

bản trong và ngoài n ước liên quanđến đề tài lu ận án, các công trình khoa ọhc,
tạp chí khoa học, kỷ yếu hội thảo… nh ằm xây d ựng và chu ẩn hoá các kháiệmni
công c ụ, hình thành khung lý thuy ết về QLĐT của các trường ĐH trong bối
cảnh đổi mới giáo dục hiện nay.
7.2.2. Các phương pháp nghiênứcu thực tiễn
* Phương phápđiều tra:
- Điều tra cơ bản:
Xây d ựng bảng hỏi nhằm thu thập thông tin và s ố liệu: (1) Xácđịnh thực
trạng công tác QLĐT theo hướng tự chủ và trách nhiệm xã h ội của các trường


6

ĐHĐP; phân tích các ưu điểm, hạn chế, nguyên nhân và bài h ọc kinh nghiệm của
thực trạng này; (2) N ội dung, mức độ cần thiết và kh ả thi của các giải pháp
QLĐT thực hiện quyền tự chủ và trách nhiệm xã h ội đápứng các yêuầuc cơ bản
của đổi mới giáo dục hiện nay ở Việt Nam.
- Trưng cầu ý ki ến:
Thực hiện qua việc trả lời vào b ảng hỏi và ph ỏng vấn trực tiếp nhằm thu
thập thông tin c ũng như quan điểm, nhận thức, nguyện vọng của các cánộbquản lý,
GV, SV, phụ huynh, cựu sinh viên và cácựlc lượng xã h ội có liên quan. Đây c ũng
là cáchđể kiểm tra, bổ sung, điều chỉnh những thông tin c ủa điều tra cơ bản.

* Phương pháp chuyên gia:
Trực tiếp tiến hành ph ỏng vấn, xin ý ki ến các chuyên gia (BộGD&ĐT, các
viện nghiên ứcu, các học viện và tr ường ĐH) hoặc gián tiếp qua bảng hỏi nhằm
làm rõ thêm các vấn đề lý lu ận, các ốs liệu thống kê chưa có độ ổn định hoặc
những dự báo mà số liệu nền không có ho ặc không đầy đủ. Kết quả lấy ý kiến
của các chuyên gia phục vụ cho hệ thống các biện pháp QLĐT của các trường đại
học được khảo sát.

* Phương pháp ổtng kết kinh nghiệm:
Khảo sát, nghiênứcu các vấn đề thực tiễn công tác QLĐT theo hướng tự
chủ và trách nhiệm xã h ội đã được các trường ĐH trong và ngoài n ước áp dụng,
từ đó v ận dụng vào điều kiện cụ thể của các trường ĐHĐP, đề xuất những giải
pháp khoa học, khả thi cho các trường.
* Phương pháp thực nghiệm:
Áp d ụng thí điểm một số giải phápđã đề xuất của luận án cho các ườtrng
ĐHĐP được khảo sát, ừt đó ti ến hành đánh giáếkt quả, sự cần thiết và kh ả thi
của giải pháp,đồng thời tiến hành xin ý ki ến phản hồi từ các ổt chức, cá nhân có
trách nhiệm.
7.2.3. Phương pháp toánọhc
Sử dụng tính năng của Excel trong thống kê ốs liệu, xây d ựng bảng biểu,
biểu đồ... nhằm rút ra những kết quả định lượng và định tính.


7

8. Những luận điểm cần bảo vệ
8.1. QLĐT thực hiện quyền tự chủ và trách nhiệm xã h ội của các trường ĐHĐP
là xu h ướng tất yếu trong bối cảnh đổi mới giáo dục và là con đường tối ưu để
phát huy tính chủ động cũng như nguồn lực của cácĐH ở Việt Nam hiện nay.
8.2. Thực trạng QLĐT thực hiện quyền tự chủ và trách nhiệm xã h ội của các
trường ĐHĐP ở Việt Nam hiện nay bộc lộ nhiều hạn chế, bất cập, chưa đápứng
được yêu ầcu của đổi mới, hiệu quả chưa cao.
8.3. Hệ thống các giải pháp QLĐT theo hướng tự chủ và trách nhiệm xã h ội của
các trường ĐHĐP ở Việt Nam được luận ánđề xuất sẽ khắc phục được những hạn
chế, yếu kém trong thực trạng QLĐT của các trường, đồng thời đápứng yêu cầu
cơ bản của bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay.
9. Những đóng góp c ủa luận án
9.1. Về lí luận

Luận án hệ thống hóa, b ổ sung, làm rõ nh ững vấn đề lí luận về phân c ấp
quản lý, quy ền tự chủ và trách nhiệm xã h ội; ĐT, QLĐT, QLĐT thực hiện
quyền tự chủ và trách nhiệm xã h ội của các trường ĐHĐP ở Việt Nam.
9.2. Về thực tiễn
- Luận án phân tích, đánh giá ựthc trạng QLĐT thực hiện quyền tự chủ và
trách nhiệm xã h ội của các trường ĐHĐP ở Việt Nam.
- Xây d ựng hệ thống các giải pháp QLĐT nhằm tăng cường khả năng
thực hiện quyền tự chủ và trách nhiệm xã h ội của các trường. Đây có th ể coi là
nh ững luận cứ khoa học để các trường tham khảo, vận dụng vào th ực tiễn.
- Luận án có thể là tài li ệu tham khảo cho các nhà quản lý giáo dục, học
viên và sinh viên ủca các viện nghiên ứcu, học viện và các trường đại học, cao
đẳng trong cả nước.
10. Cấu trúc của luận án
Ngoài ph ần mở đầu, kết luận và khuy ến nghị, tài li ệu tham khảo và ph ụ
lục, luận án gồm 3 chương:


8

- Chương 1: Cơ sở lý lu ận về quản lý đào t ạo thực hiện quyền tự chủ và
trách nhiệm xã h ội của các trường đại học địa phương trong bối cảnh đổi mới
giáo dục.
- Chương 2: Thực trạng quản lý đào t ạo thực hiện quyền tự chủ và trách
nhiệm xã h ội của các trường đại học địa phương.
- Chương 3: Giải pháp quản lý đào t ạo thực hiện quyền tự chủ và trách
nhiệm xã h ội của các trường đại học địa phương trong bối cảnh đổi mới giáo
dục.


9

CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LU ẬN VỀ QUẢN LÝ
ĐÀO T ẠO
THỰC HIỆN QUYỀN TỰ CHỦ VÀ TRÁCH NHI
ỆM XÃ H ỘI
CỦA CÁC TR ƯỜNG ĐẠI HỌC ĐỊA PHƯƠNG
TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO D ỤC
1.1. Tổng quan nghiên ứcu vấn đề
Tự chủ và trách nhiệm xã h ội trong giáo dục đại học không ph ải là v ấn đề
mới, đã có r ất nhiều công trình, h ội thảo, hội nghị đề cập đến. Đối với Việt Nam,
lý lu ận về tự chủ đại học đến muộn. Phải đến những những năm cuối thập niên
90 tự chủ đại học mới được nhắc đến nhiều. Có th ể khái quát các công trình
nghiên ứcu về vấn đề của đề tài qua 2 bình di ện sau đây:
(1) Các nghiênứcu về phân c ấp quản lý, quy ền tự chủ và trách nhiệm xã
hội của các trường đại học;
(2) Các nghiênứcu về Quản lý đào t ạo.
1.1.1. Các nghiênứcu về phân c ấp quản lý, quy ền tự chủ và trách nhiệm xã
hội của các trường đại học
Quyền tự chủ vừa là yêu cầu, vừa là điều kiện cần thiết để giáo dục đại
học Việt Nam nói chung, các trường đại học nói riêng tiến hành công cu ộc đổi
mới, cải cách triệt để. Xung quanh vấn đề Quyền tự chủ của các trường ĐH, có
thể kể tới các công trình nghiên ứcu tiêu biểu sau đây:
Theo “T ừ điển tiếng Việt”: Tự chủ là “t ự điều hành, t ự quản lý m ọi
công việc của mình, không b ị ai chi phối” [96].
Quyền tự chủ cũng được khẳng định trong Khoản 1, Điều 32, Luật Giáo
dục đại học năm 2012: “C ơ sở giáo dục đại học tự chủ trong các hoạt động chủ
yếu thuộc các ĩlnh vực tổ chức và nhân s ự, tài chính và tài s ản, đào t ạo,
KH&CN, hợp tác quốc tế, bảo đảm chất lượng giáo dục đại học” [86].
Theo Nyborg, P. nhận định: Quyền tự chủ của các ơc sở GDĐH là kh ả

năng hoạt động theo các ựla chọn của mình để hoàn thành s ứ mạng và được xác
định bởi một số quyền hạn và trách nhiệm ghi trong luật pháp [67].


10

Phan Văn Kha nhấn mạnh: “Mu ốn xây d ựng thành công h ệ thống tự chủ và
ch ịu trách nhiệm trong giáo dục đại học đòi h ỏi phải thiết kế được hệ thống chịu
trách nhiệm đa chiều với sự tham dự chia sẻ trách nhiệm giữa giáo dục và các
liênđới liên quan; và phải xây d ựng thành công h ệ thống các chỉ số đo thực hiện và
quy trình đảm bảo chất lượng trong và ngoài để đánh giá và so sánh được kết quả
thực hiện của cơ sở giáo dục đại học” [66, tr.30].
Ngoài các nghiên ứcu trên phải kể đến một loạt các bài viết được tập hợp
trong Kỷ yếu hội thảo khoa học “V ấn đề tự chủ - Tự chịu trách nhiệm ở các
trường đại học và cao đẳng Việt Nam” [76] được tổ chức năm 2009 tại Trường
Đại học Sư phạm TP. Hồ Chí Minh. Các bài viết trong Hội thảo tập trung vào 4
nội dung cơ bản:
(1) Cơ sở lý lu ận và th ực tiễn khẳng định vai trò v ề việc thực hiện quyền
tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các trường đại học, cao đẳng ở Việt Nam.
(2) Những kinh nghiệm của các nước trong việc thực hiện quyền tự chủ ở
các trường và v ấn đề tự chủ, tự chịu trách nhiệm ở các trường đại học, cao đẳng
Việt Nam thời gian qua trong các ĩlnh vực: Tổ chức quản lý b ộ máy, cánộb, sinh
viên; Các chương trình, nội dung đào t ạo; Các chuẩn mực khoa học, nghiên ứcu
khoa học và công b ố; Hợp tác quốc tế trong đào t ạo và nghiên cứu khoa học;
Quản trị, tài chính và hành chính trong qu ản lý v.v…
(3) Đề xuất những giải pháp thuộc tất cả các ĩlnh vực (mức độ tổ chức,
quản lý, k ế hoạch thực hiện, chương trình, nội dung giảng dạy, tài chính, chính
sách v.v…) và l ộ trình thực hiện quyền tự chủ của các trường.
(4) Những vấn đề khác liên quanđến vấn đề tự chủ, tự chịu trách nhiệm
của các trường đại học, cao đẳng mà đại biểu, các trường quan tâm.

Như vậy, có th ể thấy các nhà nghiên ứcu đều khẳng định sự cần thiết giao
quyền tự chủ cho các trường ĐH; bên ạcnh đó là các nội dung trong thực hiện
quyền tự chủ cũng như cácđiều kiện để có th ể đảm bảo các quyền đó được phát
huy tối đa hiệu quả.
Xét riêng các nghiênứu cvề QLĐT theo hướng tự chủ phải kể tới Kỷ yếu hội
thảo khoa học quốc gia “Qu ản lý đào t ạo đại học trong điều kiện tự chủ” [21]


11

tổ chức năm 2016 tại Trường Đại học Kinh tế quốc dân. H ội thảo gồm 38 bài
viết có ch ất lượng bàn v ề các chủ đề chính như:
- Kinh nghiệm và mô hình t ự chủ của các trường Đại học trong nước và
quốc tế, bài h ọc và đề xuất...;
- Thực trạng và gi ải pháp nâng cao chất lượng quản lý đào t ạo đại học khi
được giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm;
- Thực trạng và gi ải pháp cho việc tăng cường kỷ cương giảng dạy học
tập; chấp hành n ội quy, quy chế, quy định theo hướng giao quyền tự chủ kết hợp
với sự kiểm tra, giám sát phùợhp v.v...;
- Cơ chế tài chính, phân b ổ nguồn lực trong điều kiện tự chủ...
Đây là nh ững nghiên ứcu quan trọng, không ch ỉ là ngu ồn tài li ệu tham
khảo trong thực hiện đề tài mà còn là nh ững gợi ý h ữu ích cho các trường ĐH
trong cả nước nhằm nâng cao ch ất lượng QLĐT theo hướng tự chủ và t ự chịu
trách nhiệm.
1.1.2. Các nghiênứcu về Quản lý đào t ạo của các trường đại học địa phương
Ở đây, liên quan trực tiếp đến đối tượng và ph ạm vi khảo sát ủca đề tài,
tập trung tổng quan các nghiênứcu về QLĐT của các trường ĐHĐP. Ở các trường
này, h ầu hết đã không còn đào t ạo niên chế nên luận án ậtp trung xem xét dưới
góc độ quản lý đào t ạo theo theo hệ thống tín chỉ.
Nghiên ứcu về sứ mệnh, vai trò c ủa các trường ĐHĐP, hai tác giả Dong

Zefang, Zang Ji-ping đã công b ố bài báo “On value orientation of social service
of local universities” (Về định hướng giá trị phục vụ xã h ội của các trường
ĐHĐP) [102]. Bài báo định hướng giá trị phục vụ xã h ội của trường ĐHĐP:
củng cố và phát huy nội lực NCKH là ch ủ đạo; nuôi d ưỡng tài n ăng và h ỗ trợ
họ để vượt qua những nút thắt cổ chai trong quá trình phát triển; phục vụ địa
phương để dần dần là c ả nước.
Huang Xiao-qin trong bài báo “Analysis of the Management of Credit System
in Local University” (Phân tích qu ản lý h ệ thống tín chỉ ở trường đại học địa
phương) [103] đã so sánh sự khác nhau ơc bản giữa ĐT truyền thống và ĐT theo tín
chỉ là tính c ứng nhắc và linh ho ạt. Lấy trường ĐH Sư phạm Quảng Châu


12

làm ví d ụ, tác giả đã nêu ra những hạn chế trong tổ chức ĐT theo hệ thống tín
chỉ ở các trường ĐHĐP Trung Quốc và đề ra các biện pháp ục thể trong quản lý
như quản lý GV, qu ản lý ch ương trình, quản lý điều kiện phục vụ …
Ngô Th ị Minh trong luận án tiến sĩ “Hoàn thi ện chính sáchđối với trường
ĐH thuộc tỉnh ở Việt Nam trong bối cảnh hiện nay” đã h ệ thống hóa các vấn đề
mang tính lý lu ận dựa trên khoa học quản lý giáo dục, kinh tế học, xã h ội học,…
về các chính sách tácđộng trực tiếp việc thực hiện sứ mệnh của trường ĐH thuộc
tỉnh hiện nay; nghiên ứcu, phân tích, đánh giá tácđộng của việc ban hành, triển
khai một số chính sách hiện hành, ch ỉ ra những bất cập, làm c ản trở sự phát triển
loại trường ĐH thuộc tỉnh ở Việt Nam, từ đó th ấy được sự cần thiết phải hoàn thi
ện chính sáchđối với trường ĐH thuộc tỉnh [75].
Trần Văn Chương trong bài báo “Định hướng đổi mới phát triển trường
ĐHĐP theo Nghị quyết TW 8 khóa XI v ề đổi mới căn bản, toàn di ện GDĐT”
[24] đã đề xuất định hướng đổi mới mục tiêuđào t ạo của trường ĐHĐP phải bảo
đảm phát triển quy mô ngành, ngh ề, số lượng người học ở các trìnhđộ ĐT và
CLĐT đápứng yêu ầcu nghề nghiệp của xã h ội; đồng thời đổi mới các nhiệm vụ

và gi ải pháp nhằm thực hiện mục tiêuđào t ạo nêu trên.
Một số nội dung của QLĐT theo hệ thống tín chỉ ở trường ĐHĐP cũng
được một số tác giả nghiên ứcu và công b ố. Tác giả Nguyễn Mạnh An đã có bài
báo: “Giải phápđẩy mạnh hoạt động NCKH ở các trường ĐHĐP” [2]. Trên cơ sở
phân tích nh ững thuận lợi và h ạn chế trong hoạt động NCKH ở các trường
ĐHĐP, tác giả đã đề xuất một số giải phápđẩy mạnh hoạt động NCKH đối với
trường ĐHĐP; đồng thời cũng kiến nghị với Bộ GD-ĐT, UBND Tỉnh thành l ập
trường ĐHĐP một số chủ trương tạo điều kiện thuận lợi trong đầu tư phát triển
trường ĐHĐP nói chung và công tác NCKH. Các tác giả Trần Văn Chương, Lê
Bạt Sơn công b ố bài báo: “Đổi mới công tác hỗ trợ sinh viênở trường đại học địa
phương hướng đến mục tiêuđào t ạo đápứng nhu cầu xã h ội” [25] đã đề xuất các
nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu đổi mới hoạt động hỗ trợ SV nhằm giải quyết tình
trạng thất nghiệp của SV sau khi tốt nghiệp ra trường.


13

Bên ạcnh các nghiênứcu chung về ĐT ở các trường ĐHĐP, đã có m ột số
nghiên ứcu riêng về từng trường ĐHĐP, tiêu biểu như:
Nguyễn Mạnh An trong bài “Tr ường Đại học Hồng Đức - lá ờc đầu của
các trường ĐH trực thuộc địa phương ở Việt Nam” [1] đã khái quát những thành
tựu quan trọng từ ngày thành l ập trường (24/9/1997) đến năm 2012, đặc biệt là
trong giai đoạn áp dụng ĐT theo HTTC từ năm học 2008-2009, bước đầu đã đạt
được kết quả tích cực về nhận thức, về đổi mới phương pháp dạy và h ọc, về
CSVC, phương tiện DH; khẳng định điều quan trọng đối với nhà tr ường là đang
dần làm ch ủ một phương thức ĐT tiên tiến của giáo dục hiện nay.
Trần Văn Chương trong bài “Qu ản lý đào t ạo theo hệ thống tín chỉ ở
trường ĐH Phú Yên” [23]đã nêu kết quả QLĐT theo HTTC ở Trường ĐH Phú
Yên thể hiện ở kết quả học tập của SV qua 4 năm học, từ 2009-2010 đến 20122013, những khó kh ăn chủ yếu; đồng thời trình bày b ảy biện pháp quản lý đã
triển khai thực hiện đạt kết quả bước đầu.

Nguyễn Văn Đính trong bài “Nâng cao CL ĐT đápứng NCXH ở Trường
ĐH Hà T ĩnh – M ột số vấn đề lí luận và th ực tiễn” [35] nh ấn mạnh tầm quan
trọng của yêu ầcu “Nâng cao CL ĐT đápứng NCXH”; đồng thời nêu một số đề
xuất cơ bản đối với các ơc quan quản lý Nhà n ước, các ơc sở ĐT, các ơc sở sử
dụng SV tốt nghiệp.
Một số nội dung QLĐT cụ thể của trường ĐHĐP cũng đã có m ột số
nghiên ứcu đăng ở các ạtp chí chuyên ngành, tiêu biểu như:
Trần Anh Vũ trong bài “ Đổi mới công tác KT-ĐG nhằm nâng cao CLĐT
tại Trường ĐH Hà T ĩnh” [97], trên cơ sở lý lu ận và th ực tiễn về công tác KTĐG đã nêu ra 5 biện pháp chỉ đạo có tính kh ả thi nhằm đổi mới hiệu quả của công
tác này.
Nguyễn Thị Bạch Vân trong bài “ Đánh giáếkt quả học tập của SV theo
HCTC qua nghiên ứcu tại Trường ĐH Trà Vinh” [95], qua k ết quả khảo sát thực
tế công tác ĐT tại Trường ĐH Trà Vinh đã đề xuất các biện pháp ầcn thực hiện
đồng bộ để đảm bảo đánh giáếkt quả học tập của SV.


14

Các công trình nghiên ứcu trong và ngoài n ước đều khẳng định vị trí quan
trọng và vai trò to l ớn của các trường ĐHĐP đối với nền giáo dục quốc dân. Kinh
nghiệm, đề xuất trong thực hiện quá trình QLĐT của các tác ảgi, các nhà nghiên
ứcu là nh ững cơ sở lý lu ận và th ực tiễn quan trọng để triển khai nghiên cứu, áp
dụng trong đề tài.
1.1.3. Nhận xét chung
Từ tổng quan nghiên ứcu QLĐT ở trường ĐH nói chung và ở trường
ĐHĐP trình bày nh ư trên, có thể thấy đã có r ất nhiều nhà khoa h ọc dày công
nghiên ứcu và công b ố các công trình nghiên ứcu về ĐT và QL ĐT (về cơ sở lý
luận, thực tiễn, đúc rút bài học kinh nghiệm, định hướng các giải pháp nâng cao
CLĐT và QL ĐT,…) ở các ạtp chí chuyên ngành, kỷ yếu hội thảo khoa học, các
trang web, các luận văn ThS, luận án TS và sách nghiênứuc.

Từ tổng quan nghiên ứcu về Quyền tự chủ trong các trường ĐH có th ể
thấy hầu hết các tác ảgiđều khẳng định những ưu trội khi giao quyền này cho các
trường. Đó s ẽ là m ột chất xúc tácđể các trường ĐH nói chung, các trường
ĐHĐP nói riêng phát huy ộni lực gắn với đặc thù địa phương nhằm nâng cao
chất lượng đào t ạo, phục vụ sự nghiệp phát triển KT-XH của đất nước.
Mặc dù đã có nhi ều công trình nh ư vậy, tuy nhiên xétở góc độ QLĐT
thực hiện quyền tự chủ ở các trường ĐHĐP (cụ thể là 4 tr ường mà được lựa
chọn khảo sát), hiện nay chưa có nghiên cứu sâu và toàn di ện để đề ra các giải
pháp QLĐT hiệu quả. Vì vậy, việc đi sâu nghiên cứu thực trạng công tác QLĐT
để có c ơ sở xây d ựng hệ thống giải pháp QLĐT theo hướng tự chủ phù hợp và
đồng bộ, đápứng các yêuầuc cơ bản của ĐT trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện
nay, qua đó nâng cao ch ất lượng nhân l ực địa phương đang là nhi ệm vụ hết sức
quan trọng, cần thiết và c ấp báchđối với các trường ĐHĐP ở Việt Nam và toàn b
ộ hệ thống GDĐH nước nhà, đápứng yêu ầcu Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày
04/11/2013 v ề “ Đổi mới căn bản, toàn di ện GDĐT, đápứng yêu ầcu công
nghiệp hóa, hi ện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã h ội
chủ nghĩa và h ội nhập quốc tế”.