Qui trình đo khúc xạ
bằng phoropter
PGS. TS. Nguyễn Đức Anh
Bộ môn Mắt
Bước 1: Chuẩn bị
• Đo khúc xạ tự động.
• Các thông số (độ cầu, độ
trụ, trục trụ, và khoảng
cách đồng tử) được tự
động chuyển sang
phoropter.
Bước 2: Thử kính cầu tối ưu
• Đo mắt phải trước (trong khi che mắt trái).
• Cho hiện vài dòng chữ nhỏ (20/20 – 20/50
hoặc 20/15 – 20/40), yêu cầu BN đọc dòng
nhỏ nhất có thể.
• Thêm +0.75D vào phoropter, thị lực sẽ giảm 23 dòng.
• Nếu thị lực không giảm, lại thêm +0.75D và
đảm bảo thị lực giảm 2-3 dòng so với ban đầu.
Bước 2: Thử kính cầu tối ưu
• Giảm dần công suất ở phoropter (giảm độ
cộng hoặc tăng độ trừ) từng bậc 0.25 D đến
khi BN đọc được dòng 20/20 hoặc 20/15, hoặc
đến khi thị lực không tăng nữa. Đây là kính
cầu tối ưu.
• Mỗi lần thêm vào –0.25 D thì thị lực phải tăng
1 dòng.
Bước 3: Tìm loạn thị
• Cần làm nếu đo khúc xạ tự động và đo kính của BN
thấy không thấy độ trụ nhưng nghi ngờ có loạn thị.
• BN vào mặt đồng hồ Parent và cho biết đường thẳng
nào rõ nhất, hay là tất cả đều rõ như nhau.
• Nếu tất cả các đường thẳng đều rõ như nhau thì không
có loạn thị.
• Nếu có 1 đường rõ nhất thì lấy số giờ nhỏ hơn của
đường thẳng đó nhân với 30 sẽ ra trục loạn thị (thí dụ
2 x 30 = 60o).
• Tiếp tục các bước 3 và 4 để tinh chỉnh trục và công suất
kính trụ.
Bước 4: Tinh chỉnh trục kính trụ
• Bấm phím “XC on” trên
màn hình để đặt kính trụ
chéo vào.
• Bấm phím A (trục) trên
màn hình.
• Bấm nút XC1 sau đó bấm
XC2, hỏi BN là “1 rõ hơn
hay là 2 rõ hơn”.
Bước 4: Tinh chỉnh trục kính trụ
• Nếu 1 rõ hơn thì bấm nút
(+) 10o và tiếp tục làm như
vậy cho đến khi BN thấy 2
rõ hơn thì bấm nút (–) 5o
và dừng lại.
• Nếu 2 rõ hơn thì bấm nút
(–) 10o và tiếp tục làm như
vậy cho đến khi BN thấy 1
rõ hơn thì bấm nút (+) 5o
và dừng lại.
Bước 5: Tinh chỉnh công suất kính trụ
• Sau khi đã tinh chỉnh trục, bấm vào phím C (trục)
trên màn hình
• Bấm nút XC1 sau đó bấm XC2, hỏi BN là “1 rõ hơn
hay 2 rõ hơn”.
• Nếu 1 và 2 đều rõ như nhau → công suất kính trụ
đã đúng
• Nếu 1 rõ hơn thì bấm nút (+).
• Nếu 2 rõ hơn thì bấm nút (–).
• Che mắt phải và thực hiện cho mắt trái.
Chú ý
• BN nói “chữ nhỏ hơn và đậm hơn” thì nghĩa là
không khác nhau chứ không phải là rõ hơn.
• Phoropter tự động thêm +0.25D mỗi khi tăng
–0.50 DC hoặc giảm +0.25D mỗi khi giảm –
0.50 DC.
Bước 6: Kiểm tra lại thị lực với kính
• (Cần làm khi công suất trụ thay đổi ≥ 0.50 DC
hoặc trục trụ thay đổi ≥ 10o)
• Thêm +0.50D vào phoropter. Thị lực phải giảm 2
dòng.
• Nếu thị lực không đổi hoặc tăng thêm thì tiếp tục
cộng thêm +0.50D đến khi thị lực giảm 2 dòng.
• Giảm dần công suất ở phoropter (bớt độ cộng
hoặc tăng độ trừ) từng 0.25D đến khi BN đọc
được dòng 20/20 hoặc 20/15, hoặc đến khi thị
lực không tăng nữa.
• Che mắt phải và đo mắt trái như trên.
Bước 7: Cân bằng 2 mắt
• Chỉ làm khi thị lực 2 mắt bằng nhau hoặc gần
bằng nhau.
• Đầu tiên thêm +0.75D vào cả 2 mắt để cho thị
lực giảm xuống 20/30 – 20/40 (để trung hòa
mắt trội trong khi cân bằng 2 mắt).
• Sử dụng một trong các phương pháp:
Phương pháp lăng kính
• Đặt vào các lăng kính Risley 3DP, đáy trên ở MP
và đáy dưới ở MT. MP sẽ thấy ảnh dưới và MT sẽ
thấy ảnh trên. Nói BN bỏ qua sự chênh lệch độ
sáng của các ảnh và cho biết ảnh trên hay dưới rõ
hơn.
• Cộng thêm +0.25D vào mắt rõ hơn.
• Tiếp tục cộng thêm +0.25D vào mắt rõ hơn cho
đến khi cả 2 ảnh trên và dưới nhìn như nhau hoặc
khi mắt trội hơi rõ hơn mắt không trội.
Phương pháp che mắt luân phiên
• Sau khi đã thêm kính sương mù (+0.75D vào 2
mắt), che luân phiên từng mắt và hỏi BN mắt nào
thấy rõ hơn.
• Cộng thêm +0.25D vào mắt rõ hơn.
• Tiếp tục cộng thêm +0.25D vào mắt rõ hơn cho
đến khi cả 2 ảnh trên và dưới nhìn như nhau hoặc
khi mắt trội hơi rõ hơn mắt không trội.
• Nếu không cân bằng được thì ưu tiên cho mắt
chủ đạo rõ hơn.
Test xanh-đỏ
• BN nhìn vào bảng thị lực được chia thành 2 nửa
xanh và đỏ.
• Nếu thấy các chữ ở nửa xanh của bảng đen hơn
→ cộng thêm +0.25D.
• Nếu thấy các chữ ở nửa đỏ của bảng đen hơn →
cộng thêm –0.25D.
• Điểm cuối là khi thấy các chữ ở nửa xanh và nửa
đỏ đen bằng nhau.
Chú ý: yêu cầu BN cho biết chữ ở bên nào “đen
hơn” chứ không phải “rõ hơn”.
Bước 8: Xác định
công suất kính cuối cùng
• Sau khi cân bằng 2 mắt, cộng thêm –0.25D
cho cả 2 mắt và tiếp tục thêm –0.25D đến khi
BN đạt được thị lực tốt nhất.