Một số biện pháp dạy trẻ kỹ năng hoạt đông tạo hình thể loại vẽ cho trẻ 4 5tuổi ( hoa cúc) trường mầm non nga thạch

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH THANH HÓA

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN NGA SƠN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ BIỆN PHÁP XÂY DỰNG MÔI TRƯỜNG
GIÁO DỤC LẤY TRẺ LÀM TRUNG TÂM, GIÚP TRẺ
MẪU GIÁO 3 – 4 TUỔI (HỌA MI) HOẠT ĐỘNG TÍCH CỰC
TẠI TRƯỜNG MẦM NON NGA THẠCH
HUYỆN NGA SƠN – TỈNH THANH HÓA

Người thực hiện: Mã Thị Nga
Chức vụ : Giáo Viên
Đơn vị công tác : Trường Mầm non Nga Thạch
SKKN thuộc lĩnh vực: Chuyên môn


THANH HÓA NĂM 2019


MỤC LỤC
TT
1
1.1
1.2
1.3
1.4
2
2.1
2.2

2.3
2.3.1
2.3.2
2.3.3
2.3.4
2.3.5
2.3.6
2.4
3
3.1.
3.2.

Tiêu đề
MỞ ĐẦU
Lí do chọn đề tài
Mục đích nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu
NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh
nghiệm.
Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.
Bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ nâng cao kiến thức cho
bản thân về xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm.
Lập kế hoạch xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm và xây dựng tiêu chí đánh giá để đúc rút kinh
nghiệm, điều chỉnh, bổ sung kịp thời.
Khuyến khích trẻ sưu tầm nguyên vật liệu sẵn có ở địa

phương cùng cô để trang trí lớp, làm đồ dùng, đồ chơi xây
dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm qua
cách bố trí, sắp xếp, trang trí phù hợp theo hướng mở, linh
hoạt giúp trẻ hoạt độngtích cực.
Tạo cơ hội, khuyến khích trẻ thực hành, trải nghiệm hoạt
động tích cực trong môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm ở mọi lúc, mọi nơi.
Phối hợp với cha mẹ trẻ để xây dựng môi trường giáo dục
lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ tích cực.
Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
Kết luận.
Kiến nghị.
Tài liệu tham khảo
Danh mục các đề tài SKKN đã được Hội đồng các cấp đánh
giá.
Phụ lục

Trang
1
1
1
2
2
2
2
3
4
4

5
7
9
13
17
18
19
19
20


1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài.
Như chúng ta đã biết “Giáo dục mầm non là trường học đầu tiên của mỗi
con người, là nền tảng đầu tiên của ngành giáo dục và đào tạo”[1]. Mục tiêu
của giáo dục mầm non chính là chăm sóc, giáo dục trẻ nhằm tạo điều kiện cho
trẻ phát triển tư duy, óc sáng tạo, có những thói quen hành vi tốt, hình thành
những thói quen ban đầu nhân cách con người trẻ.
Việc học của trẻ mầm non được thông qua hình thức “Chơi mà học, học
bằng chơi”[1]. Trẻ nhỏ mong muốn tự nhiên là được cảm nhận và khám phá
một cách tích cực về thế giới. Quá trình học hỏi, khám phá của trẻ được diễn ra
thông qua nhiều hoạt động. Trong đó, hoạt động vui chơi có vai trò chủ đạo
trong việc giáo dục trẻ, hoạt động vui chơi không chỉ là hoạt động giúp trẻ giải
trí, thư giản mà còn giúp trẻ cảm nhận và khám phá thế giới xung quanh một
cách tự nhiên, thuận lợi, nhanh chóng. Tất cả các trò chơi đều có khả năng hỗ trợ
cho việc học của trẻ như Tiến sĩ Phan Thị Thu Hiền đã nói: “Chương trình giáo
dục mầm non tốt là một chương trình lấy trẻ làm trung tâm. Có nghĩa là được
xây dựng dựa trên hứng thú, nhu cầu, kinh nghiệm và khả năng nhận biết của
trẻ, giúp trẻ phát triển toàn diện không chỉ chú trọng tới sự phát triển trí tuệ mà
còn nuôi dưỡng tâm hồn, phát triển thể chất và khả năng giao tiếp xã hội của

trẻ”[2]
Bởi vậy trong những năm học qua, ngành giáo dục Mầm non đề ra mục
tiêu xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm. Triển khai tập huấn
chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” giai đoạn 2016 2020 để tất cả các cơ sở giáo dục mầm non áp dụng đưa vào thực tiễn. Trong
đó, nội dung xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm có vị trí quan
trọng nhất và được đặt lên hàng đầu. Vì, nó định hướng cho giáo viên mầm non
trong việc sử dụng hiệu quả môi trường giáo dục, lập kế hoạch giáo dục và cách
tổ chức các hoạt động giáo dục cho trẻ trong trường mầm non theo hướng “mở”
một cách linh hoạt. Môi trường đó còn tạo cho trẻ sự tự tin, thoải mái, trẻ tích
cực tham gia vào các hoạt động nhất là đối với trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi, các cháu
đang bước vào giai đoạn bước ngoặt tâm lý, chịu sự khủng hoảng lớn về tâm lý
lứa tuổi trẻ lên 3. Do đó, việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm sẽ tạo ra bước đột phá để trẻ 3 - 4 tuổi bước qua thời kỳ khủng hoảnh tâm lý
được an toàn, lành mạnh, tự tin trong mọi hoạt động, hạn chế được những tác
động trái chiều, phản khoa học và giáo dục. Góp phần quan trọng để hình thành
và phát triển toàn diện nhân cách trẻ.
Tuy nhiên trên thực tiễn hiện nay, việc tạo môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm để trẻ hoạt động là việc làm đã được các giáo viên thực hiện từ lâu,
nhưng thực tế chỉ là hình thức trang trí theo chủ đề và đang thực hiện, hời hợt,
chưa xuất phát từ trẻ, chưa kích thích tính tò mò, khám phá của trẻ, trẻ chưa
hứng thú, tích cực học tập. Điều đó cho thấy việc sử dụng những biện pháp xây
dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là rất cần thiết.

1


Nhận thấy được tầm quan trọng đó đối với trẻ em lứa tuổi mầm non, đặc
biệt là trẻ 3 – 4 tuổi. Là một người trực tiếp chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ,
tôi luôn băn khoan trăn trở, làm thế nào để tìm ra các giải pháp tối ưu, nhằm cải
tiến nâng cao, chất lượng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.

Tôi quyết định đi sâu vào tìm hiểu và nghiên cứu đề tài: “Một số giải pháp xây
dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, giúp trẻ mẫu giáo 3 - 4
tuổi (Họa Mi) hoạt động tích cực tại trường mầm non Nga Thạch - Huyện
Nga Sơn – Tỉnh Thanh Hóa” làm đề tài nghiên cứu trong năm học này.
1.2. Mục đích nghiên cứu.
+ Tìm ra một số biện phápxây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm lớp 3 - 4 tuổi (Họa Mi), giúp trẻ hoạt động tích cực tại trường mầm non Nga
Thạch - huyện Nga Sơn - tỉnh Thanh Hóa.
+ Bên cạnh đó nhằm thu hút được sự tham gia của cha, mẹ trẻ và sự quan
tâm của các cấp, các ngành đối với việc xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ
hoạt động tích cực, góp phần thực hiện có hiệu quả chuyên đề xây dựng trường
mầm non lấy trẻ làm trung tâm nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện ở
trường mầm non Nga Thạch - huyện Nga Sơn - tỉnh Thanh Hóa.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Nghiên cứu một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm lớp 3- 4 tuổi (Họa Mi) giúp trẻ hoạt động tích cực tại trường mầm non
Nga Thạch - huyện Nga Sơn - tỉnh Thanh Hóa.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp quan sát theo dõi.
- Phương pháp trò chuyện, đàm thoại.
- Phương pháp thực hành trải nghiệm.
- Phương pháp trao đổi đồng nghiệp, phụ huynh.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lý luận.
Chúng ta có thể khẳng định rằng yếu tố môi trường có tính chất quyết
định đến sự phát triển cả về thể chất cũng như tinh thần của trẻ. Trẻ được sống
và học tập, sinh hoạt trong môi trường giáo dục tích cực sẽ có một cơ thể khoẻ
mạnh, thông minh, nhanh nhẹn, hình thành nên nhân cách lành mạnh làm nền
móng vững chắc cho các giai đoạn phát triển sau này của trẻ.
“Môi trường giáo dục là nơi có nguồn thông tin phong phú, khuyến khích

tính độc lập và tính tích cực của trẻ”[3].
Tài liệu hướng dẫn thực hành áp dụng quan điểm giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm có đoạn viết “Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, chúng khác nhau
về thể chất, tình cảm, xã hội, trí tuệ, hoàn cảnh gia đình, văn hóa và tâm lý. Do
đó, mỗi trẻ em có hứng thú, cách học và tốc độ học tập khác nhau và chúng đều
có thể thành công. Trẻ học bằng chơi tốt nhất khi có người lớn hỗ trợ và mở
rộng những gì chúng đang hứng thú và đang thực hiện. Mỗi nhà trường cũng
cần phải xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ được trải
nghiệm”[4].

2


Tài liệu hướng dẫn thực hiện Mô đun MN1-D (Dành cho giáo viên) cũng
khẳng định “Môi trường giáo dục trong trường mầm non là rất quan trọng trực
tiếp ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ ở. Hiệu quả của việc tạo môi
trường nhằm góp phần thực tốt mục tiêu, nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ” [5].
Trong những năm qua, việc giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đã được các
cấp quản lý từ trung ương, địa phương rất quan tâm. Thực hiện Kế hoạch số
237/KH-SGDĐT- GDMN ngày 15/02/2017 của Sở Giáo dục và Đào tạo về việc
triển khai Chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” giai
đoạn 2016 – 2020. Vì vậy, đòi hỏi người giáo viên phải đáp ứng được tất cả các
yêu cầu trong trường Mầm non đó là:
+ Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
+ Xây dựng kế hoạch GD lấy trẻ làm trung tâm.
+ Tổ chức hoạt động chơi, học.
+ Phối hợp với cha mẹ trong chăm sóc, giáo dục trẻ.
+ Chăm sóc trẻ khuyết tật học hoà nhập, trẻ có hoàn cảnh khó khăn [1].
Căn cứ vào Chương trình giáo dục Mầm non theo Thông tư 17/2009/TTBGDĐT ngày 25 tháng 7 năm 2009 của Bộ trưởng Bộ Giá dục và Đào tạo và
được sửa đổi, bổ sung một số nội dung theo Thông tư số 28/2016/TT-BGDĐT

ngày 30/12/2016 ở lứa tuổi Mầm non.
Căn cứ vào kế hoạch nhiệm vụ năm học 2018 -2019 của trường mầm non
Nga Thạch, căn cứ vào điều kiện thực tế của nhà trường, vào khả năng, nhu cầu
học tập, kinh nghiệm sống của trẻ, đáp ứng được yêu cầu của chương trình
GDMN. Từ đó tôi lên kế hoạch, và thực hiện xây dựng môi trường giáo dục lấy
trẻ làm trung tâm của lớp tôi phụ trách giúp trẻ hoạt động tích cực.
2.2. Thực trạng
2.2.1. Thuận lợi.
- Năm học 2015 - 2016 trường Mầm non Nga Thạch vinh dự được đón
nhận trường chuẩn quốc gia mức độ 1. Năm học 2016 – 2017 trường kiểm định
chất lượng giáo dục đạt cấp độ 3. Lớp tôi được đầu tư, trang bị cơ sở vật chất
kiên cố, trang thiết bị đầy đủ theo thông tư 02/BGD&ĐT đảm bảo việc học tập
và sinh hoạt của trẻ.
- Bản thân là giáo viên có nhiều năm công tác và giảng dạy tại lớp mẫu
giáo 3 - 4 tuổi, luôn yêu nghề mến trẻ, có niềm đam mê việc chăm sóc và giáo
dục các cháu. Có khả năng tiếp thu và ứng dụng nhanh các chuyên đề mới của
chương trình giáo dục mầm non.
- Các cháu đều khỏe mạnh, chiếm 95% kênh bình thường. Trẻ đến lớp đều
đặn ngoan ngoãn, biết vâng lời cô giáo.
- Đa số các bậc phụ huynh nhiệt tình tích cực ủng hộ nhà trường, ủng hộ
giáo viên trong việc chăm sóc nuôi dưỡng giáo dục trẻ và xây dựng môi trường
giáo dục tại lớp.
2.2.2. Khó khăn.
- Tuy được đầu tư, trang bị đầy đủ đồ dùng trang thiết bị dạy học nhưng
chủ yếu là các đồ dùng, đồ chơi mua sẵn, sản xuất hàng loạt, chất liệu chủ yếu

3


bằng nhựa chưa có nguyên liệu thiên nhiên, chưa đáp ứng được nhu cầu khám

phá, sáng tạo của trẻ, mà trẻ luôn thích cái mới, lạ, đẹp, hấp dẫn…
- Bản thân chưa có những hình thức gây hứng thú mới lạ phong phú, hấp
dẫn nên chưa gây được hứng thú ở trẻ. Tổ chức hoạt động thường xuyên nhưng
máy móc, dập khuôn chưa tích cực, chưa sáng tạo, còn mang nặng tính hình
thức.
- Đa số trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn tham gia các hoạt động trong giờ học.
- Đa số cha, mẹ trẻ lớp tôi làm nông nghiệp và một số cha, mẹ trẻ đi làm
Công ty nên chưa nhận thức đầy đủ về kiến thức dạy trẻ theo khoa học. Chính
những điều đó đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc chăm sóc và giáo dục trẻ.
* Kết quả thực trạng ban đầu qua khảo sát.
Để biết được nhận thức của trẻ ngay từ đầu năm học tháng 9 năm 2018 tôi
đã tiến hành khảo sát và thu được kết quả thể hiện trên trẻ như sau:
(Kèm theo phụ lục 1 – Bảng 1)
Bảng 1: Kết quả khảo sát thực tế trẻ tại thời điểm tháng 9/2018
- Qua khảo sát tình hình thực tế trên trẻ ở lớp tôi nhận thấy:
Tỷ lệ trẻ đạt chiếm tỷ lệ thấp 56%, tỷ lệ trẻ chưa đạt chiếm tỷ lệ cao 44%.
Đứng trước tình hình đó, tôi rất băn khoăn, trăn trở phải làm gì? Làm như
thế nào để có một môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 3 – 4 tuổi
lớp tôi hoạt động tích cực. Chính vì vậy tôi đã mạnh dạn đưa ra một số giải pháp
cụ thể như sau.
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.
2.3.1. Bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ nâng cao kiến thức cho bản
thân về xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
Chất lượng chuyên môn phụ thuộc rất lớn vào bản thân mỗi giáo viên do
đó yếu tố con người đóng vai trò quyết định, các văn kiện của Đảng và Nhà
nước đều nêu rõ trong chỉ thị 40/CT/TW ngày 15/6/2004 của Ban bí thư TW
Đảng về việc xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý
giáo dục. Người thầy cần giỏi về chuyên môn, đồng thời lại phải tốt về nhân
cách mới thực hiện được nhiệm vụ của mình, thực sự là những “Kỹ sư tâm hồn”
[6]. Do vậy việc bồi dưỡng về nhận thức và chuyên môn của bản thân mỗi giáo

viên là một việc làm vô cùng cần thiết giúp giáo viên có nhận thức đúng đắn
trang bị cho mình những hiểu biết, các kiến thức về chuyên môn giúp giáo viên
chủ động, tự tin trong việc chăm sóc giáo dục trẻ.
Để thực hiện có chất lượng, đạt hiệu quả chuyên đề “xây dựng môi
trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” này, phù hợp với điều kiện thực tế của
trường, lớp và khả năng của trẻ; đẩy mạnh tích hợp, chú trọng giáo dục đạo đức,
hình thành và phát triển kỹ năng sống, hiểu biết xã hội phù hợp với độ tuổi của
trẻ. Điều quan trọng là giáo viên phải nắm được nhu cầu, hứng thú, khả năng
của từng trẻ để có cách xây dựng môi trường giáo dụclấy trẻ làm trung tâm. Và
cũng chính sự khác nhau đó, đòi hỏi nhiệm vụ của người giáo viên mầm non là
phải tạo cho trẻ có nhiều cơ hội để học. Vì vậy, đòi hỏi tôi phải nắm vững kiến
thức thông qua các tài liệu mà Sở giáo dục và Phòng GD&ĐT gửi về trường

4


như: Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm, module MN 9 “Xây
dựng môi trường giáo dục cho trẻ 3 – 6 tuổi” [3] của Thạc sỹ Nguyễn Thị Bách
Chiến chuyên viên vụ giáo dục mầm non, module MN 7 “Môi trường giáo dục
cho trẻ mầm non” [7] của Thạc sỹ Nguyễn Thị Mai Chi chuyên viên vụ giáo
dục mầm non.
Mặt khác tôi tích cực tham gia vào các buổi bồi dưỡng kiến thức qua các
lớp học chuyên đề do Phòng GD&ĐT huyện Nga Sơn tổ chức triển khai, tham
gia học tập chuyên đề bồi dưỡng kiến thức do nhà trường tổ chức, đi thăm quan
các trường trọng điểm của huyện do nhà trường tổ chức như trường: mầm non
Nga Yên, mầm non Nga Giáp, mầm non Nga Thái là những trường đạt giải 3
của hội thi “Xây dựng môi trường giáo dục theo quan điểm lấy trẻ làm trung
tâm” cấp tỉnh năm học 2017 - 2018, để tìm tòi khám phá cách xây dựng môi
trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm có tính sáng tạo cao áp dụng vào lớp của
mình, ngoài ra tôi còn tham khảo cách xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm

trung tâm trên mạng Internet, trên truyền hình làm cẩm nang cho bản thân mình.
(Hình ảnh minh họa kèm theo phụ lục 2 - ảnh 1)
Hình ảnh: Nhà trường tổ chức buổi chuyên đề “Xây dựng môi trường giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm năm học 2018 - 2019”.
Qua việc học hỏi kinh nghiệm tôi tích lũy được nhiều kinh nghiệm quý
báu, áp dụng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm của mình và
bổ xung được nhiều đồ dùng, đồ chơi tự tạo từ đôi bàn tay khéo léo của cô và trẻ
làm ra, bổ sung nhiều đồ dùng dạy học ở lớp và hướng dẫn cho trẻ tự tay mình
làm ra những đồ dùng, đồ chơi giúp trẻ hoạt động một cách tích cực hơn trong
môi trường giáo dục.
Kết quả: - Tham gia hội thi “Đồ dùng, đồ chơi” do nhà trường tổ chức tôi
đạt giải nhất.
- Tham gia hội thi“Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”
do nhà trường tổ chức lớp tôi đạt giải nhất và được nhân ra diện rộng cho các
lớp khác học tập.
2.3.2. Lập kế hoạch xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
và xây dựng tiêu chí đánh giá để đúc rút kinh nghiệm, điều chỉnh, bổ sung
kịp thời.
* Lập kế hoạch xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm phù
hợp đạt hiệu quả cao.
Nhận thức được tầm quan trọng của việc lập kế hoạch vào đầu năm học, tôi
đã lập kế hoạch xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm xuyên suốt
cả năm học cho lớp, sau đó đến kế hoạch tháng, kế hoạch tuần và kế hoạch ngày.
Phù hợp với độ tuổi, khả năng và với thực tế của lớp tôi đang phụ trách.
Ví dụ: Tôi xây dựng kế hoạch như sau.
+ Kế hoạch năm:
Học kỳ I: - Trang trí môi trường trong lớp, môi trường ngoài lớp học.
- Sưu tầm nguyên vật liệu làm đồ dùng đồ chơi tham gia hội thi “Đồ dùng,
đồ chơi” cấp trường.

5


- Trang trí, bố trí, sắp xếp các khu vực chơi của lớp để tham gia hội thi
“Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” năm học 2018 - 2019
cấp trường.
- Xây dựng vườn thiên nhiên, vườn rau của lớp.
Học kỳ II: Áp dụng vào lớp mình những cái mới, sáng tạo của các lớp bạn
thông qua hội thi “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”.
+ Kế hoạch tháng:
Mỗi tháng trang trí, bố trí, sắp xếp lớp theo chủ đề.
Làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho chủ đề mình đang thực hiện.
Cải tạo vườn thiên nhiên của bé.
Ví dụ: Lập kế hoạch xây dựng môi trường giáo dục vào tháng 9/2018:
“Chủ đề: Trường mầm non thân yêu”. Bao gồm các nội dung cần xây dựng về
môi trường vật chất và môi trường xã hội đó là:
* Xây dựng môi trường vật chất
- Xây dựng môi trường bên trong lớp học
Ví dụ: Kế hoạch tháng 9/2018: Chủ đề: Trường mầm non – Ngày hội đến
trường của bé.
TUẦN
NỘI DUNG
- Trang trí chủ đề “Trường mầm non” với chủ đề nhánh trường
“Mầm non thân yêu của bé”.
- Trang trí mảng chủ đề chính.
Tuần 1
- Chuẩn bị đồ chơi ở các góc theo chủ đề nhánh.
- Làm đồ dùng, đồ chơi tự tạo.
- Tổ chức các hoạt động theo nhóm tạo cơ hội cho trẻ tham gia
hoạt động tích cực

- Trang trí nhánh 2 “Lớp học mến yêu của bé”
- Trang trí các mảng tường ở các góc chơi theo nhánh.
Tuần 2 + 3
- Chuẩn bị đồ chơi ở các góc theo chủ đề nhánh.
- Trẻ cùng cô làm đồ chơi tự tạo trang trí các góc mở
- Xây dựng môi trường bên ngoài lớp học:
Ví dụ: Kế hoạch tháng 9/2018: Chủ đề: Trường mầm non – Ngày hội
đến trường của bé.
TUẦN
Tuần 1

Tuần 2 + 3

NỘI DUNG
- Trang trí ngoài hiên chơi, lan can khu vực lớp của mình chào
mừng ngày hội đến trường của bé.
- Trang trí khu phát triển vận động và khu vui chơi giao thông.
- Làm đồ dùng đồ chơi tự tạo cho khu phát triển vận động và
khu vui chơi giao thông.
- Trang trí khu thiên nhiên của lớp.
- Cải tạo, trồng các loại rau theo mùa khu vườn rau của lớp.
-Trẻ cùng cô sưu tầm các nguyên vật liệu để trẻ chơi ngoài trời
ở khu vực chơi câu cá, chơi gấp lá….
6


* Xây dựng môi trường xã hội ấm cúng, lành mạnh, thân thiện.
Môi trường xã hội là tổng hòa các mối quan hệ giao tiếp ấm cúng thân
thiện, gần gũi giữa cô với cô, giữa cô với trẻ, trẻ với trẻ và những người xung
quanh. Ở đây trẻ được yêu thương, tôn trọng, an toàn, cởi mở, tin tưởng, khoan

dung và đáp ứng yêu cầu chính đáng.... Vì thế, ngay từ đầu năm học tôi luôn
gần gũi trò chuyện với trẻ, tạo cho trẻ có cảm giác an toàn, thích đến lớp cùng cô
giáo và các bạn. Ngoài ra bản thân tôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh để
phụ huynh yên tâm khi gửi trẻ vào lớp. Tạo ra môi trường thân thiện giữa cô
giáo với trẻ, giữa trẻ với trẻ, giữa cô giáo với phụ huynh…tạo thành một môi
trường xã hội thân thiện, trẻ hoạt động, giao tiếp trong môi trường thân thiện,
vui tươi, hồn nhiên, văn minh lịch sự.
* Xây dựng tiêu chí đánh giá để đúc rút kinh nghiệm, điều chỉnh, bổ
sung kịp thời.
Tôi còn xây dựng phiếu tự đánh giá tiêu chí xây dựng môi trường giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm, dựa vào những tiêu chí trong phiếu này tôi biết mình
làm được đến đâu và cần phải bổ sung những gì? Để điều chỉnh kịp thời.
Phiếu tự đánh giá tiêu chí kèm theo phụ lục 3.
Với việc thực hiện giải pháp trên tôi xác định rõ ràng, những việc nào làm
trước, những việc nào làm sau, những công việc nào chưa thực hiện được bản
thân tôi rút kinh nghiệm cho tháng sau, chủ đề sau thực hiện tốt hơn.
2.3.3. Khuyến khích trẻ sưu tầm nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương
cùng cô để trang trí lớp, làm đồ dùng, đồ chơi xây dựng môi trường giáo dục
lấy trẻ làm trung tâm.
Sau khi lập được kế hoạch thì việc đầu tiên tôi làm đó là khuyến khích trẻ
cùng cô tìm kiếm, sưu tầm nguyên vật liệu sẵn có của địa phương, dự trữ
nguyên vật liệu để đến mỗi chủ đề cô cùng trẻ trang trí lớp, làm ra những đồ
dùng đồ chơi cho những chủ đề đó phong phú và đa dạng phục vụ cho hoạt động
học và hoạt động vui chơi của trẻ ở trường mầm non.
Tôi khuyến khích trẻ thu gom các nguyên vật liệu cùng cô, thời gian thu
gom được các nguyên vật liệu của cô thì vào những buổi học về và những ngày
nghĩ. Thu lượm võ ngao, lọ nước nắm, chai dầu ăn, lọ nước C2, lon bia, võ hộp
sữa chua, vỏ hộp thuốc rồi mang đến lớp. Dặn dò trẻ khi ăn sữa chua hay ăn
kem, thạch râu câu, lọ nước rửa bát, chai dầu ăn ở gia đình dồn lai mang đến lớp
vào sáng thứ 2.

+ Sau mỗi giờ chơi, hoạt động ngoài trời, những buổi vệ sinh sân trường
tôi hướng dẫn trẻ thu lượm võ cây, lá, hoa..
+ Thu lượm những nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương như: rơm, mo
cau, bẹ chuối, lá dừa.
Những nguyên vật liệu mà tôi và trẻ đã tìm kiếm, sưu tầm được ở địa
phương như: vỏ ngao, vỏ hến, hộp giấy, vỏ hộp sữa, viên sỏi các loại hột, hạt….
Tôi tiến hành xử lý (rửa sạch, phơi khô loại bỏ những nguyên vật liệu không
đảm bảo yêu cầu). Sau đó cô cùng trẻ phân loại theo nhóm, theo chất liệu và đưa
vào kho bảo quản (có dán ký hiệu để dễ lấy khi sử dụng).

7


Những đồ dùng, đồ chơi được làm từ nguồn nguyên vật liệu tìm kiếm, sưu
tầm được phải đạt những tiêu chuẩn sau: Đồ dùng có màu sắc đẹp, hấp dẫn đồi
với trẻ, dễ phục hồi hoặc sửa chữa, dễ kiếm (hột, hạt….), dễ bảo quản hay cất
giữ, an toàn (Không độc hại, không có cạnh sắc, không nhọn…), rẻ tiền (tận
dụng nguyên vật liệu phế thải, đồ dùng mua và của địa phương).
Từ những nguyên vật liệu sưu tầm được như: vỏ ngao, vỏ hến, hạt gấc,
hạt nhãn, hạt na, bẹ ngô khô, lõi ngô khô, rơm khô, lá cây khô, vỏ cây, chiếu
rách…, tôi sử dụng để trang trí lớp, các góc và làm ra rất nhiều đồ chơi phục vụ
cho trẻ hoạt động.
Ví dụ: Tôi dùng vỏ cây khô làm thân cây, cành cây, xốp màu và bông làm
quả xoài và quả cam, lá nhựa trang trí góc Khám phá khoa học, dùng vỏ ngao và
phun màu để trang trí góc Tạo hình, góc Xây dựng…
(Hình ảnh minh họa kèm theo phụ lục 4 - ảnh 1)
Hình ảnh: Sử dụng các nguyên vật liệu sưu tầm được trang trí góc Tạo hình,
chủ đề “ Thế giới động vật”.

Từ những nguyên vật liệu sưu tầm được như: Chai nước rửa bát, hộp sữa

chua, vỏ can nước rửa bát, vỏ hộp sữa đậu nành, các thanh tre, lon bia, xốp màu,
que kem, vỏ ngao, vỏ trai, hạt vòng, ... tôi sử dụng để làm đồ dùng, đồ chơi phục
vụ cho chủ đề mà trẻ đang thực hiện để cho trẻ hoạt động.
Ví dụ: Chủ đề gia đình: Làm “Cái bát” cần có chai nước rữa bát, giấy
màu, làm “cái cốc” cần có, vỏ hộp váng sữa, làm “Cái cuốc, cái xẻng, cái bừa”
cần có bìa cát tông, xốp màu, keo, kéo
Cũng như từ những nguyên vật liệu đó khi hoạt động ngoài trời, trẻ dùng
vỏ chai c2 để đong cát, đong nước, dùng lá cây khô để làm con nghé, làm con
mèo, làm đồng hồ, vòng tay...
Kết quả: - Cô cùng trẻ thu gom được các nguyên vật liệu qua sử lý đảm
bảo vệ sinh an toàn khi sử dụng tổng các loại phế thải: thìa sữa chua hộp váng
sữa 220 hộp, 300 chai nước rữa bát, C2, lọ sữa; 1300 hột hạt các loại; 120 hộp
bánh kẹo, bìa cáttông; 30 cái mo cau, 1000 củ lạc, rơm, len….
- 100% trẻ sử dụng các nguyên vật liệu thu gom được tích cực làm nhiều
đồ chơi trưng bày ở các góc và mang sang góc bán hàng để trưng bày.
2.3.4. Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm qua cách bố
trí, sắp xếp, trang trí linh hoạt, phù hợp theo hướng mở, giúp trẻ hoạt động
tích cực trong môi trường ấm cúng, thân thiện.
Môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm bao gồm: môi trường vật chất và
môi trường xã hội. Nên việc thiết kế môi trường giáo dục như thế nào để luôn
lấy trẻ làm trung tâm và trẻ hoạt động tích cực trong môi trường đó là điều rất
quan trọng.
* Xây dựng môi trường vật chất
Môi trường vật chất trong trường mầm non bao gồm môi trường vật chất
bên trong lớp học và môi trường vật chất bên ngoài lớp học.
- Xây dựng môi trường bên trong lớp học qua cách bố trí, sắp xếp, trang
trí phù hợp theo hướng mở, linh hoạt.

8

Môi trường giáo dục trong lớp chính là nội thất và mọi hoạt động giáo dục
diễn ra trong căn phòng đó. Môi trường giáo dục trong lớp xây dựng theo quan
điểm “xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” cho trẻ hoạt động
cần được bố trí, sắp xếp, trang trí hợp lý, thẩm mỹ, thân thiện, phù hợp. Hoạt
động góc là một hình thức hoạt động đặc biệt trong đời sống của trẻ mầm non,
đó là nơi trẻ thỏa mãn sở thích, nhu cầu vui chơi, nhận thức và cảm nhận về thế
giới xung quanh. Hoạt động góc giúp trẻ rèn luyện, củng cố kiến thức đã học, là
nơi trải nghiệm, khám phá những cái mới và phát huy khả năng sáng tạo của trẻ.
Vì vậy, việc bố trí, sắp xếp, trang trí các góc chơi phù hợp, thuận tiện, dễ tìm, dễ
nhìn, dễ lấy và mang tính thẩm mỹ, mang tính giáo dục và phù hợp với chủ đề là
rất quan trọng.
- Tôi đã bố trí mảng chính ở trung tâm lớp học, các góc trong lớp được
phân bổ không gian hợp lý phù hợp như: Góc yên tĩnh xa góc ồn ào; Dành
những nơi nhiều ánh sáng cho các góc xem sách, tạo hình, …; Có chỗ dành cho
việc ăn, ngủ, thư giản, chứa đồ dùng cá nhân của cô và trẻ.
Ví dụ: Từ cửa lớp đi vào bên tay phải của tôi là các góc động (góc âm nhạc,
góc xây dựng, góc nấu ăn, góc bán hàng, góc bác sỹ), bên tay trái của tôi là các góc
tĩnh (góc tạo hình, góc văn học, góc khám phá khoa học…). Góc vận động tôi đã tận
dụng khoảng hiên ngoài lớp cho trẻ hoạt động thoải mái tránh sự ồn ào cho các góc
khác, tiện lợi cho trẻ khám phá, chơi các trò chơi vận động phát triển vận động thô
và vận động tinh cho trẻ; tôi bố trí hiên sau đạt tủ cất đồ dùng cá nhân của trẻ, bên
cạnh là nhà kho là nơi cất sạp, chăn, đệm, chiếu, gối… của trẻ.
Bên cạnh việc phân bổ không gian hợp lý môi trường giáo dục trong lớp
thì việc bố trí linh hoạt, thuận lợi tạo ranh giới giữa các góc hoạt động cũng vô
cùng quan trọng tôi tận dụng các giá đồ chơi, thùng cát tông hay hộp lớn, có thể
cố định hoặc di chuyển, mang tính mở, tạo điều kiện dễ dàng cho trẻ tự lựa chọn
và sử dụng đồ vật, đồ chơi, tham gia hoạt động và tiện cho giáo viên theo dõi.
Các khu vực được chia rõ ràng và có ranh giới phân chia để trẻ dễ định hướng
trong không gian được sử dụng. Khoảng rộng ở các góc cách nhau hợp lý để

đảm bảo an toàn và thuận tiện cho trẻ hoạt động theo khả năng, hứng thú, sở
thích riêng. Có chỗ cho hoạt động chung và hoạt động cá nhân, có góc cố định,
có góc di động hoặc thay đổi theo chủ đề.
Ví dụ: Tôi luôn sử dụng trực tiếp các giá đựng đồ dùng, đồ chơi quay lại
để tạo thành ranh giới cho góc chơi. Ranh giới ở các góc không che quá tầm nhìn
của trẻ và đặc biệt hơn cả là không cản việc quan sát của giáo viên, tôi có thể tận
dụng mặt sau của giá đồ chơi trang trí để trưng bày sản phẩm, treo tranh, ....
Ranh giới góc Xây dựng và góc Nấu ăn tôi sử dụng thùng cát tông trang trí
thành cổng của quán ăn để phân chia ranh giới của 2 góc.
(Hình ảnh minh họa kèm theo phụ lục 5 - ảnh 1)
Hình ảnh: Ranh giới các góc được phân chia bằng các giá đựng đồ dùng, đồ chơi.

Việc thay đổi vị trí các góc chơi cho trẻ sau mỗi chủ đề cũng không kém
phần quan trọng đó là để tạo cảm giác mới lạ từ các góc, nhằm kích thích sự
hứng thú của trẻ.

9


Ví dụ: Ở chủ đề Phương tiện và luật lệ giao thông tôi đặt góc Văn học ở
bên tay trái của lớp thì đến chủ đề Nước và hiện tượng tự nhiên tôi lại đổi sang
tay phải và thay vào đó là góc khác.
Đặt tên các góc tôi phải đặt một cách đơn giản, thật sự dễ hiểu và phù hợp
với nội dung từng chủ đề mình đang thực hiện.
Ví dụ: Khi thực hiện chủ đề “Thế giới động vật” góc nấu ăn tôi đặt tên góc
là “Quán sóc nâu” nhưng khi sang chủ đề “Thế giới thực vật” góc nấu ăn tôi
thể tên là“Quán cây xanh”.
Để thu hút trẻ vào các góc chơi tôi còn trang trí các khu vực chơi đẹp và
ngộ nghĩnh, màu sắc bắt mắt một cách sáng tạo, theo hướng mở, linh hoạt. Khi
trẻ hoạt động ở góc chơi mở, từ một góc chơi trẻ có thể thay đổi nội dung chơi,

chủ đề chơi, hình ảnh, biểu tượng chơi một cách linh hoạt, sáng tạo.
Ví dụ: Chủ đề Thế giới động vật ở khu vực Khám phá khoa học, tôi trang
trí các hình ảnh (Em bé trai, Em bé gái đang mời các bé vào góc chơi) khi nhìn
vào các hình ảnh đó trẻ biết ngay đó là góc Khám phá khoa học ở khu vực này
trẻ được chơi với chữ cái, chữ số, hình học, .... Tôi trang trí trên tường là các túi
nhỏ đánh số thứ tự từ 1 - 10, ở dưới đặt những chiếc rỗ đựng hình ảnh các con
vật được học trong chủ đề. Tôi còn sử dụng bóng kính, nẹp nhựa và xốp màu để
làm bảng găm để cho trẻ chơi so sánh, xếp theo quy tắc, xếp tương ứng, nhiều
hơn – ít hơn, to hơn – nhỏ hơn, dài hơn – ngắn hơn, cao hơn - thấp hơn. Ở dưới
tôi đặt các rỗ đồ dùng, đồ chơi cho trẻ hoạt động. Trẻ chơi với các hình (hình
tròn, hình vuông, hình chữ nhật, ...), trẻ tìm những hình mà mình đã học găm lên
bảng và gọi tên. Từ những mảng dính nhám đó trẻ còn có thể chơi phân loại,
phân nhóm đối tượng theo dấu hiệu, theo yêu cầu, trẻ cũng có thể chơi tách gộp
các đối tượng trong phạm vi trẻ đang học, trẻ vừa chơi lại vừa có thể học một
cách tự nhiên, thoải mái, sáng tạo không gò bó, không áp đặt. Sang chủ đề mới
thì tôi có thể giữ nguyên mảng chính mà chỉ cần thay đổi các hình ảnh (Ví dụ: từ
chủ đề Thế giới động vật chuyển sang chủ đề Giao thông tôi chỉ cần thay đổi
hình ảnh các con vật bằng hình ảnh các phương tiện Giao thông).
(Hình ảnh minh họa kèm theo phụ lục 5 - ảnh 2)
Hình ảnh: Góc Khám phá khoa học (chủ đề Giao thông).
Ví dụ: Ở góc Tạo hình, tôi đặt tên góc là “Họa sĩ tí hon”, tôi trang trí mô
phỏng nhân vật em bé đang vẽ tranh dưới tán cây, trên cây là những chú khỉ con
ngộ nghễnh, đáng yêu đang xà xuống xem tranh. Bên dưới tôi chuẩn bị nguyên
vật liệu, đồ dùng (bút, giấy A4, đất nặn,...) để thu hút trẻ vào góc chơi và tạo ra
nhiều sản phẩm theo chủ đề mình đang học.
(Hình ảnh minh họa kèm theo phụ lục 5 - ảnh 3)
Hình ảnh: Góc Tạo hình.
- Xây dựng môi trường bên ngoài lớp học qua cách bố trí, sắp xếp, trang
trí không gian hợp lý, phù hợp theo hướng mở, linh hoạt.
Ngoài những khu vực chơi trong lớp được bố trí, sắp xếp không gian hợp

lý. Ở môi trường ngoài lớp học tôi tận dụng vườn thiên nhiên để xây dựng góc
thiên nhiên.

10


- Góc thiên nhiên của lớp được xây dựng ở vườn thiên nhiên của bé, mỗi
chậu hoa, cây cảnh, cây thuốc nam đều được tôi gắn chữ tên cây, tên hoa, tên
cây thuốc, …. Tôi phân loại các loại cây ra các khu vực khác nhau như: khu vực
cây thuốc nam, khu vực cây hoa, khu vực cây cảnh, khu vực cây ăn quả, khu
vực các loại rau, củ, quả, … đường dẫn ra các khu vực đó được tôi sưu tầm các
miếng ghép giả xương gỗ và đánh chữ số lên đó giúp trẻ vừa có thể chăm sóc
cây cối vừa tập đếm.
- Vườn rau của lớp tôi, được tôi quy hoạch mỗi ô trồng một loại rau khác
nhau, ô trồng rau ăn lá, ô trồng rau làm gia vị, ô trồng rau ăn củ các loại rau
được trồng theo mùa. Mỗi một loại rau đều được tôi gắn chữ tên rau đó cho trẻ
hình thành việc tập đọc mỗi khi ra vườn rau.
Ngoài ra tôi còn tận dụng sân khấu ngoài trời để trẻ chơi các trò chơi gấp
lá, tô tượng, … khi trẻ hoạt động ngoài trời.
(Hình ảnh minh họa kèm theo phụ lục 5 - ảnh 4)
Hình ảnh: Trẻ chơi gấp lá ngoài trời.
Kết quả: Cô cùng trẻ tích cực xây dựng môi trường giáo dục trong lớp các
góc hoạt động và làm được 12 bức tranh cho các chủ đề để phục vụ học tập và
trưng bày các góc. Các chậu hoa, cây cảnh, cây thuốc, cây rau đều được gắn tên,
xây dựng được đường đi ra góc thiên nhiên của lớp.
Qua cách bố trí, sắp xếp, trang trí môi trường giáo dục hợp lý ở lớp mình
tôi nhận thấy trẻ hoạt động tích cực hơn, có hiệu quả cao hơn. Trẻ được trao đổi
giao lưu với nhau thoải mái mà không ảnh hưởng đến các góc khác. Trẻ có
không gian riêng tư yên tĩnh để hoạt động, thỏa mãn nhu cầu hoạt động, sự sáng
tạo của trẻ, không còn nhàm chán, rập khuôn, máy móc như trước nữa.

* Xây dựng môi trường xã hội lành mạnh, ấm cúng, thân thiện.
Trong xã hội hiện nay qua các phương tiện thông tin đại chúng có không ít
giáo viên chưa biết cách xử lý phù hợp và kiềm chế đối với trẻ cá biệt, vẫn còn
tình trạng dọa nạt trẻ chưa đúng lúc, vẫn có nhiều dư luận không tốt cho bậc học
mầm non. Vì thế, bản thân tôi xây dựng kế hoạch biện pháp cụ thể trong việc
xây dựng môi trường sạch đẹp, an toàn và môi trường xã hội thân thiện để hoạt
động tích cực nhằm khơi dậy ở trẻ những hành vi đạo đức trong sáng.
Môi trường thân thiện không chỉ môi trường về vật chất mà môi trường về
tâm lý, tình cảm làm thế nào để trẻ cảm thấy ấm áp tình thương, thân thiện của
Cô giáo và bạn bè, trẻ coi môi trường mầm non như ngôi nhà thứ hai của trẻ.
Chúng ta biết rằng môi trường tâm lý xã hội của trẻ được hình thành bởi hệ
thống các mối quan hệ.
Do đó, tôi cùng giáo viên phụ trách lớp luôn gương mẫu về mọi mặt trong
từng cử chỉ, nói năng, ứng xử giao tiếp với mọi người nhẹ nhàng lịch sự, lễ phép
tác phong sư phạm, cách ăn mặc, đi dứng. Luôn gần gũi yêu thương chăm sóc
trẻ, tránh nói tiếng địa phương, nói trống không, tránh đối xử thô bạo thiếu công
bằng với trẻ và các hiện tượng làm tổn thương đến danh dự, lòng tự trọng của
trẻ. Luôn tạo dựng tình cảm thân thiện giữa cô và trẻ, cô giáo với cô giáo, cô
giáo với các bậc phụ huynh và những người xung quanh trẻ, giữa trẻ với trẻ.

11


Đây chính là tổng hòa giữa các mối quan hệ trở thành một hệ thống chặt chẽ
không thể tách rời.
Môi trường xã hội tôi xây dựng là môi trường mà mọi trẻ đều được đối xử
công bằng, được yêu thương, tôn trọng, tin tưởng, được đáp ứng các nhu cầu
chính đáng của trẻ,...
- Trò chuyện tích cực với trẻ, tạo cơ hội để trẻ trò chuyện với nhau và với
giáo viên, tôn trọng khả năng, sở thích, nguyện vọng, mong muốn, ý kiến của

mỗi trẻ.
Ví dụ: Trong giờ hoạt động Tạo hình.
Đề tài: Tô màu Bé trai - Bé gái.
Khi được hỏi về ý tưởng của trẻ thì:
Trẻ A: Thích tô tóc bạn trai, bạn gái màu đen.
Trẻ B: Thích tô tóc bạn trai, bạn gái màu nâu.
Tôi lắng nghe ý kiến của từng trẻ, khuyến khích trẻ nói lên ý tưởng của
mình và tôn trọng những ý kiến đó.
- Động viên trẻ tham gia hoạt động, bày tỏ tình cảm tích cực với trẻ, sử
dụng các bước hướng dẫn hành vi tích cực, khuyến khích trẻ tương tác và hợp
tác, cung cấp nhiều trải nghiệm chơi khác nhau.
Cứ như vậy từ những việc làm thiết thực hàng ngày. Lớp tôi được chọn là
lớp điểm về xây dựng môi trường trong và ngoài lớp học xanh sạch, đẹp. Góp
phần tạo nên cảnh quan sư phạm nhà trường xanh sạch đẹp, an toàn thân thiện
và ấm cúng, chan hòa tình yêu thương. 100% trẻ được hoạt động học tập, vui
chơi trong môi trường xanh sạch đẹp, an toàn và thân thiện theo quan điểm giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm.
Có thể nói việc xây dựng môi trường giáo dục trong Trường Mầm non là
thực sự cần thiết và quan trọng. Nó được ví như người giáo viên thứ hai trong
công tác tổ chức, hướng dẫn cho trẻ nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt
động của trẻ, thông qua đó, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn
diện. Một môi trường sạch sẽ, an toàn, có sự bố trí khu vực chơi và học trong
lớp và ngoài trời phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự phát
triển thể chất của trẻ, mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của
trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Môi trường giao tiếp cởi mở, thân
thiện giữa cô với trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với môi trường xung quanh sẽ
tạo cơ hội cho trẻ được chia sẻ, giãi bày tâm sự, nguyện vọng, mong ước của trẻ
với cô, với bạn bè, nhờ vậy mà cô hiểu trẻ hơn, trẻ hiểu nhau hơn, hoạt động
phối hợp nhịp nhàng hơn nên hiệu quả hoạt động cũng cao hơn, trẻ yêu trường,
yêu lớp, yêu cô giáo và bạn bè hơn.

(Hình ảnh minh họa kèm theo phụ lục 5 - Hình ảnh 5, 6 )
Hình ảnh 5, 6: Trẻ tham gia các hoạt động học và hoạt động vui chơi
thoải mái trong môi trường xã hội thân thiện.
2.3.5. Tạo cơ hội, khuyến khích trẻ thực hành, trải nghiệm hoạt động
tích cực trong môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm ở mọi lúc, mọi
nơi.

12


Để phát huy được tối đa hiệu quả sử dụng môi trường giáo dục trong lớp
mà tôi cùng trẻ xây dựng thì trẻ phải được tham gia trải nghiệm, thực hành,
khám phá trong môi trường đó. Bởi vì, một môi trường dù được xây dựng phong
phú, nhưng chỉ để trưng bày cho đẹp mắt, không cho trẻ chạm vào vì sợ bị phá
hỏng bao công sức trưng bày thì môi trường đó giống như những ảo ảnh trong sa
mạc không giúp được gì cho cô và trẻ. Vì vậy tôi luôn tạo cơ hội, khuyến khích
trẻ sử dụng môi trường giáo dục trong lớp một cách phù hợp, hiệu quả ở mọi
lúc, mọi nơi. Đây là những cơ hội quý báu để trẻ ứng dụng kiến thức và kỹ năng
trẻ đã được học theo cách của mình mà không bị gò bó.
* Hoạt động đón – trả trẻ.
Môi trường xã hội là môi trường được tạo nên bởi sự tương tác gữa cô với
trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với những người xung quanh. Sự tương tác đó
được thể hiện rõ trong quá trình giao tiếp trong giờ đón trẻ và trả trẻ.
Ở thời điểm đón – trả trẻ tôi tạo môi trường giao tiếp cởi mở, thân thiện,
giữa cô và trẻ, giữa cô và cha, mẹ trẻ.
Ví dụ: Giờ đón trẻ, cha, mẹ trẻ đưa trẻ đến lớp tôi chủ động chào hỏi:
+ Cô giáo: Cháu chào bác ạ!, Cô chào An Nguyên!.
+ Cha, mẹ trẻ: Cha, mẹ chào lại cô giáo?
+ Trẻ: Trẻ chào cô, chào cha, mẹ vào lớp đi cất đồ dùng cá nhân của mình
đúng nơi quy định, ....

(Hình ảnh minh họa kèm theo phụ lục 6 - ảnh 1)
Hình ảnh: Cô giáo đón trẻ vào lớp.
Hướng cho trẻ vào các góc chơi, gợi ý, khuyến khích trẻ để trẻ biết cách
chơi.
Ví dụ: Ở chủ đề “Gia đình”. Tôi gợi ý cho trẻ, tranh chủ đề đang còn
thiếu rất nhiều hình ảnh của các thành viên trong gia đình (Ông, Bà, Bố, Mẹ…).
Các con giúp cô bổ sung các hình ảnh này nhé? Tôi hướng dẫn trẻ vẽ, tô màu
hình ảnh (Ông, Bà, Bố, Mẹ…).
- Thể dục sáng: Sau giờ đón trẻ là lúc tiếng nhạc cất lên. Tôi cho trẻ xếp
hàng ra tập thể dục sáng để giúp trẻ có một cơ thể khỏe mạnh và dẻo dai.
(Hình ảnh minh họa kèm theo phụ lục 6 - ảnh 2)
Hình ảnh: Trẻ tập thể dục sáng
* Hoạt động Học:
Xuất phát từ đặc điểm nhận thức và hoạt động chủ đạo của trẻ mẫu giáo là
hoạt động chơi, nên việc học của trẻ ở lứa tuổi này được tổ chức với hình thức
học tự nhiên qua chơi, qua thực hiện các hoạt động sinh hoạt hàng ngày, học
dưới sự định hướng và hướng dẫn trực tiếp của giáo viên. Thông qua hoạt động
học trẻ được phát huy tối đa tính tích cực của mình.
(Hình ảnh minh họa kèm theo phụ lục 6 - ảnh 3)
Hình ảnh: Hoạt động học Khám phá khoa học.
Ngoài ra để giúp trẻ tự tiếp thu kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm sống một
cách tự nhiên làm cho hoạt động học không nhàm chán và gò bó đối với trẻ,
những kiến thức mà trẻ tiếp thu trở nên nhẹ nhàng nhưng rất hiệu quả, trẻ tham

13


gia học một cách hứng thú, tích cực.
Ví dụ: Hoạt động học LQVT với đề tài “Nhận biết hình vuông - hình
tròn” tôi tận dụng các hộp đựng kẹo dạng hình tròn, đồng hồ cũ, bánh, ... có

dạng hình vuông, hình tròn. Sau đó tôi cho trẻ trải nghiệm, hỏi trẻ về các đồ vật
đó có dạng hình gì? yêu cầu trẻ tìm các nắp đậy vừa cho từng hộp kẹo hoặc tìm
các đồ vật có hình tròn, hình vuông xung quanh lớp.... Ngoài ra có thể yêu cầu
trẻ đặt nắp hộp lên giấy và đồ theo viền của hộp. Với cách làm như vậy không
chỉ giúp trẻ nhận biết cụ thể hình tròn, hình vuông một cách cụ thể mà qua đó
củng cố được tên gọi, đặc điểm của các hình cơ bản, giúp trẻ tiếp thu kiến thức
một cách nhẹ nhàng nhưng rất hiệu quả, trẻ tham gia học một cách hứng thú,
tích cực.
* Hoạt động góc.
Muốn trẻ được chơi tích cực, chơi sáng tạo, nghĩ ra nhiều cách chơi trong
các khu vực chơi (góc) hoạt động ngay từ đầu tôi phải biết cách giới thiệu các
góc chơi và quản lý tốt quá trình trẻ chơi trong các góc. Biện pháp này giúp trẻ
chủ động tìm kiếm đồ chơi khi cần, triển khai trò chơi, thu dọn và cất đồ chơi
đúng quy định.
Tôi giúp trẻ sử dụng triệt để môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm mà
cô và trẻ cùng xây dựng ở các góc chơi.
Ví dụ: Chủ đề Thế giới động vật.
Góc tạo hình: Ở góc chơi này trẻ thỏa sức sáng tạo ra những sản phẩm
của mình, trẻ có thể vẽ tranh vào giấy A4 rồi gián vào các khung ảnh, có thể vẽ
trực tiếp lên các khung ảnh hoặc có thể cắt dán các hình ảnh từ sách báo cũ dán
vào khung ảnh để tạo thành bức tranh hoặc dùng hột, hạt xếp thành bức tranh.
(Hình ảnh minh họa kèm theo phụ lục 6 - ảnh 4)
Hình ảnh: Trẻ đang hoạt động ở góc Tạo hình.
- Góc xây dựng: Đây là khu vực được trẻ thể hiện mối liên hệ chặt chẽ
với nhau đoàn kết giúp đỡ nhau để tạo nên một sản phẩm chung. Vì vậy mà mỗi
ngôi nhà, cây hoa, hàng rào, con vật… tất cả đều được tôi thiết kế dính cho trẻ
dễ di chuyển, tháo ra, lắp vào theo ý muốn, từ đó trẻ xây dựng công trình theo sự
sáng tạo của trẻ.
(Hình ảnh minh họa kèm theo phụ lục 6 - ảnh 5)
Hình ảnh: Trẻ đang hoạt động ở góc Xây dựng

- Góc phân vai: Với các trò chơi Bán hàng, Nấu ăn. Qua góc chơi nấu ăn
trẻ có 1 số kỹ năng xào, nấu 1 số món ăn đơn giản, cầm dao gọt rau củ quả, cầm
đũa gắp thức ăn …. Trẻ biết được các sản phẩm của địa phương như bánh đa,
bún, được làm ra từ thôn Phương phú, các sản phẩm lúa, ngô, khoai sắn là sản
phẩm của ngành nông nghiệp, …. Qua quá trình trẻ chơi bán hàng tôi thường tạo
ra các tình huống giao tiếp, mua bán, trao đổi để các bé được học hỏi, hiểu biết
vận dụng vào cuộc sống hàng ngày của trẻ, nâng cao kỹ năng sống cho trẻ.
(Hình ảnh minh họa kèm theo phụ lục 6 - ảnh 6)
Hình ảnh: Trẻ đang hoạt động ở góc phân vai.
- Góc khám phá khoa học: Tôi xây dựng các góc nhỏ.

14


+ Góc toán: Mục đích của tôi là củng cố 1 số kiến thức kỹ năng, tích
hợp củng cố vận động tinh cho trẻ về số lượng, hình dạng, kích thước, so sánh,
sắp xếp theo quy tắc, xếp tương ứng, nhận biết các hình, các khối và các trò chơi
xâu hoa, xâu hình.
+ Góc chữ cái: Để trẻ được chơi với các chữ và LQVCC qua tranh, ảnh.
Thông qua đó tích hợp nhận biết các con vật. Tôi là cho trẻ ghép các con vật từ
các mảnh ghép rời và tìm chữ cái còn thiếu theo mẫu.
(Hình ảnh minh họa kèm theo phụ lục 6 - ảnh 7)
Hình ảnh: Trẻ đang hoạt động ở góc khám phá khoa học
Khi tổ chức hoạt động góc tôi chú ý đến khả năng và nhu cầu, hứng thú của
trẻ: không nên chọn quá nhiều góc chơi một lúc sẽ làm trẻ phân tán, có quá
nhiều đồ chơi trẻ sẽ không kiên trì chơi với đồ chơi mà trẻ thích trẻ luôn thay đổi
và việc quản lí trẻ chơi cũng sẽ bị hạn chế. Nên mỗi hôm tôi cho trẻ chơi 3 - 4
góc ngày mai lại đổi góc chơi sao cho trẻ được đảm bảo chơi đủ ở các góc mà
vẫn có sự liên kết giữa các góc chơi và đạt được yêu cầu của buổi chơi.
* Hoạt động ngoài trời:

Môi trường bên ngoài lớp học rất tốt đối với sức khỏe và việc học tập, vui
chơi của trẻ. Chơi ngoài trời tạo cơ hội cho trẻ vận động toàn phần, phát triển kỹ
năng vận động thô như đi, chạy, nhảy, leo trèo, thăng bằng; phối hợp các giác
quan và tiếp nhận cảm giác.
Tôi hướng dẫn trẻ chơi ở khu vực như:
- Khu vực phát triển vận động: Trẻ được chơi các trò chơi dân gian như:
ném còn, kéo co, trồng nụ trồng hoa, rồng rắn lên mây, ném vòng cổ chai,… trò
chơi vận đông như: bò chui qua cổng, bật liên tục qua 5 vòng, ném trúng đích…
(Hình ảnh minh họa kèm theo phụ lục 6 - ảnh 8)
Hình ảnh: Trẻ hoạt động ở khu vực phát triển vận động.
- Khu vực vườn thiên nhiên của bé: Trẻ biết các loại cây rau, cây hoa,
cây thuốc, biết chăm sóc cây. Trẻ được chơi với đất, cát, nước, đá, sỏi…
(Hình ảnh minh họa kèm theo phụ lục 6 - ảnh 9)
Hình ảnh: Trẻ hoạt động ở khu vực vườn thiên nhiên của bé.
- Khu vực vườn rau của bé: Được nhà trường xây dựng trên 1 khu đất
rộng và bằng phẳng và chia thành các ô giao cho mỗi lớp 2 ô trồng các lại rau ăn
củ và ăn lá theo mùa. Thời gian hoạt động ngoài trời tôi cùng trẻ chăm sóc cho
vườn rau của lớp mình như: nhổ cỏ, tưới nước, bắt sâu, thu hoạch rau mang
xuống nhà bếp cho các cấp dưỡng để chế biến cho buổi ăn trưa của trẻ. Từ đó
giáo dục cho trẻ lòng biết ơn đối với những người lao động và biết lợi ích của
các loại rau, củ đối với con người.
(Hình ảnh minh họa kèm theo phụ lục 6 - ảnh 10)
Hình ảnh: Trẻ hoạt động ở khu vực vườn rau của bé.
- Khu vực vườn cổ tích: Mô phỏng lại các câu truyện Thánh gióng, Trầu
cau, Tấm cám, Nàng bạch tuyết và bảy chú lùn, …Trẻ được nghe cô kể chuyện,
đóng vai các nhân vật trong truyện trong khu vườn cổ tích.
(Hình ảnh minh họa kèm theo phụ lục 6 - ảnh 11)

15

Hình ảnh: Trẻ hoạt động ở khu vực vườn cổ tích.
Mỗi một chủ đề tôi cho trẻ chơi tham gia các cuộc ngoại khóa, giao lưu
tham quan ở bên ngoài như tham quan triển lãm, tổ chức hội chợ do nhà trường
tổ chức để trẻ được thỏa sức vui chơi, tìm hiểu, được khám phá môi trường xã
hội, được hòa mình vào thực tế cuộc sống, điều này giúp trẻ tích lũy được các
kiến thức bổ ích trong cuộc sống, những kinh nghiệm trong giao tiếp ứng xử,
điều này làm tăng thêm hiệu quả trong công tác giáo dục cho trẻ trong trường
mầm non, hình thành và phát nhân cách ban đầu cho trẻ.
Ví dụ: Chủ đề Thế giới thực vật – tết và mùa xuân, cho trẻ tham gia hội
chợ “Khu chợ tết quê em”.
(Hình ảnh minh họa kèm theo phụ lục 6 - ảnh 12)
Hình ảnh: Trẻ hoạt động ở khu “chợ tết quê em”.
* Hoạt động ăn – ngủ:
- Trước khi vào giờ ăn trẻ rửa tay sạch sẽ theo đúng quy trình 6 bước. Trẻ
biết kê bàn nghế, cùng cô chuẩn bị giờ ăn và ngồi vào bàn ăn. Tôi giới thiệu cho
trẻ về món ăn, trẻ biết mời cô, mời bạn ăn cơm khi ăn cơm.
- Giờ ngủ trẻ tự lấy gối vào để đi ngủ.
+ Để trẻ dễ đi vào giấc ngủ và có một giấc ngủ sâu tôi kể chuyện hoặc hát
ru cho trẻ nghe.
+ Hết giờ ngủ tôi gọi các bé dạy và cho trẻ ngồi dạy chơi các trò chơi vận
động như: kéo co, nu na nu nống, … để trẻ tỉnh ngủ hẳn.
* Hoạt động chiều:
Sau khi ăn bữa phụ trẻ bước vào giờ hoạt động chiều, bằng các hoạt động
âm nhạc trẻ được ôn lại những bài hát mà trẻ được học trong chủ đề.
Tôi tổ chức cho trẻ chơi và tham gia vào hoạt động theo ý thích ở các góc.
Trước khi khép lại một ngày hoạt động tôi nêu gương và thưởng cờ động
viên trẻ. Trẻ luôn cảm thấy hồ hởi, vui tươi, phấn khởi, đầy ý nghĩa.
Sau khi tôi hướng dẫn, tổ chức tạo cơ hội, khuyến khích trẻ hoạt động trong
môi trường giáo dục trẻ được thực hành, trải nghiệm trẻ rất hứng thú, hoạt động

tích cực, luôn sáng tạo đưa ra ý tưởng mới, biết cách xưng hô với bạn với cô biết
nhường nhịn nhau trong khi chơi, biết gọn gàng ngăn nắp khi chơi xong, nề nếp
ngày một ổn định. Thành công của việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm ở lớp tôi được nhà trường, đồng nghiệp, cha, mẹ trẻ đánh giá cao.
2.3.6. Phối hợp với cha mẹ trẻ để xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm cho trẻ hoạt động tích cực.
Xã hội hóa giáo dục mầm non là một bài học thành công trong quá trình
thực hiện nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ tại trường và cũng là một chủ trương
lớn của Đảng, Nhà nước nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng
nhân tài.
Qua thực tế một điều dễ thấy rằng: Tất cả mọi công việc trong trường muốn
đạt kết quả tốt đều không thể không có sự ủng hộ của cha mẹ trẻ và cộng đồng,
vì vậy khi triển khai nội dung này tôi đã phối hợp với phụ huynh bằng nhiều
hình thức:

16


- Trong buổi họp phụ huynh đầu năm thông báo rõ mục đích, yêu cầu, nội
dung, “xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” với phụ huynh và
đề nghị phụ huynh phối hợp thực hiện.
- Viết lên bảng tuyên truyền những nội dung cần giáo dục, những nội dung
cần sự phối hợp của cha, mẹ trẻ như xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm, những tranh minh họa có nội dung xây dựng môi trường giáo dục lấy
trẻ làm trung tâm để phụ huynh tham khảo khi trẻ ở nhà. Tôi thông báo với cha,
mẹ trẻ về thời gian biểu của lớp, tuyên truyền nội dung giảng dạy đến cha, mẹ
trẻ, mời cha, mẹ trẻ tham quan lớp, dự giờ một số hoạt động, tham quan triển
lãm đồ dùng để cha, mẹ trẻ hiểu ra những khó khăn hạn chế về cơ sở vật chất,
trang thiết bị để đáp ứng kịp thời cho nhu cầu dạy và học hiện nay. Tích cực vận
động cha, mẹ trẻ cùng tham gia làm đồ dùng đồ chơi tự tạo từ nguyên vật liệu

phế thải để xây dựng các góc mở và bổ sung vào thế giới đồ chơi phong phú để
thu hút trẻ tích cực tham gia hoạt động.
(Hình ảnh minh họa kèm theo phụ lục 6 - ảnh 1)
Hình ảnh: Cha, mẹ trẻ tham gia làm đồ dùng, đồ chơi.
Bên cạnh đó tôi vận động cha, mẹ trẻ tham gia xây dựng môi trường giáo
dục, ủng hộ ngày công lao động và ủng hộ cây cảnh, xây dựng góc thiên nhiên
của lớp cùng cô để hàng ngày trẻ được chăm sóc và khám phá thiên nhiên .
(Hình ảnh minh họa kèm theo phụ lục 6 - ảnh 2)
Hình ảnh: Cha, mẹ trẻ tham gia xây dựng khu vực thiên nhiên của lớp.
Trong các buổi họp phụ huynh giữa năm, tôi thường thông báo kết quả
những cha mẹ trẻ nhiệt tình, sáng tạo cùng với giáo viên làm đồ dùng, đồ chơi.
Ngoài ra tôi còn trao đổi với cha, mẹ trẻ cần kết hợp với cô để giáo dục và
tạo cho trẻ được hoạt động giao tiếp nhiều, để giúp trẻ mạnh dạn tự tin hơn.
Kết quả: 100% phụ huynh luôn quan tâm hỗ trợ mua sắm, tìm kiếm
nguyên vật liệu, nhiệt tình hưởng ứng làm đồ dùng đồ chơi tự tạo. Nhiều cha,
mẹ trẻ ngày càng tin tưởng, quan tâm hơn đến phương pháp giáo dục trẻ, có ý
thức đóng góp đồ dùng, đồ chơi và các nguyên vật liệu, trang thiết bị trong lớp.
Góp ngày công lao động cải tạo vườn thiên nhiên của lớp.Ủng hộ kinh phí, trang
trí mới các góc hoạt động trong lớp, trang trí hiên, sân chơi, cầu thang… quyên
góp chậu hoa cây cảnh: Cây hoa giấy, cây hoa lộc vừng, hoa đào,….Tổng kinh
phí mua sắm các chậu cây cảnh và nguyên vật liệu xây dựng môi trường giáo
dục là 6.000.000đồng.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,
với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
Qua quá trình thực hiện với những biện pháp và cách làm trên, việc tạo
môi trường ở lớp tôi đạt được những kết quả đáng phấn khởi, cụ thể:
* Đối với trẻ.
Sau khi thực hiện đề tài này tôi thấy rằng trẻ hứng thú, tích cực tham gia
hoạt động, kỹ năng được củng cố, nhiều trẻ tỏ ra mạnh dạn tự tin trong giao tiếp,
khả năng sáng tạo được bộc lộ rõ rệt, trẻ được học tập, vui chơi trong môi

trường an toàn, thân thiện, cởi mở giúp trẻ chủ động khám phá, trải nghiệm các

17


hoạt động theo nhu cầu, phù hợp với độ tuổi, ở đó trẻ được “học bằng chơi,
chơi mà học”; được bổ sung, củng cố, rèn luyện các kỹ năng, thể hiện rõ trong
kết quả điều tra, khảo sát trẻ.
Bảng 2: Kết quả khảo sát thực tế trẻ tại thời điểm tháng 4/2019
- Qua khảo sát tình hình thực tế trên trẻ ở lớp tôi nhận thấy:
Kết quả chuyển biến rõ nét. Tỷ lệ trẻ đạt chiếm tỷ lệ cao 98%, tỷ lệ trẻ
chưa đạt chiếm tỷ lệ thấp 2%.
* Đối với bản thân:
Xác định được vai trò định hướng các hoạt động cho trẻ, luôn tạo cơ hội
cho trẻ phát huy tính tích cực và độc lập, rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ; có
kinh nghiệm trong việc xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ theo nguyên tắc
lấy trẻ làm trung tâm.
Sự quan tâm thích đáng của cha, mẹ trẻ kết hợp với quá trình chịu khó
học hỏi, sưu tầm, nghiên cứu, sáng tạo, khéo léo, tận tụy của bản thân trong việc
xây dựng môi trường và làm đồ dùng, đồ chơi. Bản thân đã tích lũy được nhiều
kinh nghiệm cho công tác chăm sóc nuôi dưỡng giáo dục trẻ đạt kết quả cao và
bền vững
* Đối với đồng nghiệp.
Những biện pháp mà tôi đưa ra đã được các bạn bè, đồng nghiệp trong nhà
trường hưởng ứng và áp dụng vào quá trình xây dựng môi trường giáo dục lấy
trẻ làm trung tâm tại lớp và dạy trẻ đạt kết quả cao.
* Đối với nhà trường.
Những biện pháp mà tôi đưa ra trong sáng kiến được hội đồng khoa học
nhà trường đánh giá cao và xây dựng chuyên đề mẫu. Làm điểm về xây dựng
môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm và có sức lan tỏa mạnh mẽ trong nhà

trường.
3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận
Giáo dục mầm non giữ một vị trí quan trọng trong sự phát triển của xã hội,
trong quá trình hình thành nhân cách con người. Do vậy, trong công tác giáo dục
mầm non phải được tiến hành một cách khoa học có mục đích, có hệ thống
nhằm tạo dựng những nền tảng ban đầu vững chắc cho quá trình phát triển sau
này của mỗi cá nhân trẻ là chủ nhân tương lai của đất nước.
Nhận thức được điều đó, sau khi vận dụng sáng kiến kinh nghiệm vào thực
tế, bản thân tôi thấy mình cần phải không ngừng học hỏi nghiên cứu tài liệu, vận
dụng linh hoạt hơn nữa các phương pháp, biện pháp, hình thức phù hợp để giúp
trẻ tiếp nhận các nội dung của giáo dục lấy trẻ làm trung tâm một cách tốt nhất
và đạt kết quả cao nhất.
Môi trường sạch sẽ, an toàn, có sự bố trí các khu vực chơi và học trong
lớp phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự phát triển thể chất
của trẻ mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ, kích
thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo.
Môi trường giao tiếp cởi mở, thân thiện giữa cô với trẻ, giữa trẻ với trẻ và
18


giữa trẻ với môi trường xung quanh đã tạo cơ hội cho trẻ được chia sẽ, giải bày
tâm tư, nguyện vọng, mong ước của trẻ với cô, với bạn. Nhờ vậy mà cô hiểu trẻ
hơn, trẻ hiểu nhau hơn, hoạt động phối hợp nhịp nhàng hơn nên hiệu quả hoạt
động cũng cao hơn, trẻ yêu trường, yêu lớp, yêu cô giáo và bạn bè hơn.
Không chỉ có vậy, việc xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ đã nhận
được sự đồng tình ủng hộ, tham gia đóng góp từ phía cha mẹ trẻ cả vật chất lẫn
tinh thần để thỏa mãn mong đợi của họ đối với sự phát triển của trẻ.
Nhờ đó, bản thân đã rút được những bài học kinh nghiệm sau:
- Thực hiện nghiêm túc chương trình, nắm vững mục đích, yêu cầu đặt ra

để cung cấp kiến thức cho trẻ.
- Để xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ hoạt
động tích cực, tôi đã tìm tòi, học hỏi nhằm chuẩn bị môi trường giáo dục linh
hoạt, sáng tạo, cung cấp phương tiện, học liệu và những hoạt động đa dạng,
những tình huống có vấn đề và ngày càng phức tạp hơn, có tác dụng kích thích
tư duy, lôi cuốn trẻ tham gia tích cực vào hoạt động tự tìm tòi, giải quyết vấn đề
một cách sáng tạo, học qua thực hành, qua chơi một cách vui vẻ; qua đó trẻ trực
tiếp lĩnh hội được tri thức, giúp trẻ phát triển hài hòa các lĩnh vực: Thể chất,
nhận thức, ngôn ngữ, thẩm mỹ, tình cảm và kỹ năng xã hội.
- Xây dựng được mối quan hệ thân thiện giữa giáo viên và giáo viên, giáo
viên và trẻ; đoàn kết, gắn bó với cha mẹ trẻ trong việc tuyên truyền phối hợp
nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ và hỗ trợ lớp về vật chất cũng như
tinh thần trong các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ.
3.2. Kiến nghị.
* Đối với nhà trường:
Tổ chức cho giáo viên được đi tham quan trường bạn để học tập kinh
nghiệm trong việc “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong
lớp giúp trẻ hoạt động tích cực hơn”.
Trên đây là đề tài kinh nghiệm tôi đã nghiên cứu trong năm qua. Bản thân
tôi xin được mạnh dạn trao đổi cùng các đồng nghiệp, chắc không tránh khỏi
còn nhiều thiếu sót. Rất mong nhận được sự bổ sung, góp ý của các bạn đồng
nghiệp và Hội đồng khoa học các cấp để tôi hoàn thiện hơn trong quá trình thực
hiện chuyên môn của mình.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
ĐƠN VỊ

Phạm Thị Hồng

Nga Sơn, ngày 10 tháng 4 năm 2019

Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến của
bản thân viết không sao chép nội dung
của người khác.
Người thực hiện

Mã Thị Nga

19


TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]. Bồi dưỡng nâng cao chuyên môn về xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm
trung tâm (Dành cho cán bộ quản lý và giáo viên mầm non) - Tác giả Lương Thị
Bình, Nguyễn Thị Thanh Giang, Bùi Thị Kim Tuyến, Phạm Thị Huyền, Bùi Thị
Lâm, Hoàng Thị Thu Hương, Lê Bích Ngọc, Phạm Thị Nhi - NXB giáo dục
Việt nam.
[2]. Bài viết giáo dục lấy trẻ làm trung là cách giáo dục tốt nhất – Tác giả Mai
Thương - Tạp chí giáo dục
[3]. Module MN 9: Xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ 3 – 6 tuổi. Nguyễn
Thị Bách Chiến chuyên viên vụ giáo dục mầm non;
[4]. Hướng dẫn thực hành áp dụng quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm;
Hoàng Thị Dinh, Nguyễn Thị Thanh Giang, Bùi Thị Kim Tuyến, Lương Thị
Bình, Nguyễn Thị Quyên, Bùi Thị Lâm, Hoàng Thị Thu Hương - NXB giáo dục
Việt nam.
[5]. Mô đun MN1 - D Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm (Dành
cho giáo viên).
[6]. Chỉ thị 40/CT/TW ngày 15/6/2004 của Ban bí thư TW Đảng về việc xây
dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục –
Website: Hppts://nsnide.com.
[7]. Module MN7: Môi trường giáo dục cho trẻ mầm non - Nguyễn Thị Mai

Chi chuyên viên vụ giáo dục mầm non;


DANH MỤC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH
NGHIỆM NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN, TỈNH VÀ CÁC
CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Mã Thị Nga.
Chức vụ và đơn vị công tác: Giáo viên - Trường mầm non Nga Thạch, huyện
Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa

TT

1.

2.

Tên đề tài SKKN

Cấp đánh giá xếp
loại
(Ngành GD cấp
huyện/tỉnh; Tỉnh...)

Một số biện pháp gây hứng
thú cho trẻ 4 – 5 tuổi tham
Phòng GD&ĐT
gia vào hoạt động Khám phá
Huyện Nga Sơn.
khoa học về môi trường xung

quanh.
Một số biện pháp nâng cao
chất lượng Tạo hình thông
Phòng GD&ĐT
qua hoạt động vẽ cho trẻ 3 –
Huyện Nga Sơn.
4 tuổi tại Trường mầm non
Nga Thạch.

Kết quả
đánh giá
xếp loại
(A, B, hoặc C)

Năm học
đánh giá xếp
loại

B

2012 - 2013

B

2015 - 2016


PHỤ LỤC
KÈM THEO SKKN: “MỘT SỐ BIỆN PHÁP XÂY DỰNG MÔI
TRƯỜNG GIÁO DỤC LẤY TRẺ LÀM TRUNG TÂM LỚP 3 - 4 TUỔI

(HỌA MI), GIÚP TRẺ HOẠT ĐỘNG TÍCH CỰC TẠI TRƯỜNG MẦM
NON NGA THẠCH - NGA SƠN - THANH HÓA”
Phụ lục 1: Kết quả khảo sát thực tế trẻ.
Bảng 1: Kết quả khảo sát thực tế trẻ tại thời điểm tháng 9/2018
Đạt
Chưa đạt
Số
Nội dung khảo sát
trẻ
Số trẻ Tỷ lệ % Số trẻ Tỷ lệ %
Trẻ thích đến trường, đến lớp.
19
56%
15
44%

34

Trẻ chủ động, mạnh dạn, tự tin
giao tiếp với cô và bạn bè.
Trẻ tích cực cùng cô làm đồ
dùng, đồ chơi tự tạo để trang
trí môi trường hoạt động.
Kỹ năng sử dụng học liệu,
nguyên vật liệu sẵn có từ thiên
nhiên của trẻ
Trẻ hứng thú tham gia các hoạt
động.

19

56%

15

44%

19

56%

15

44%

19

56%

15

44%

20

59%

14

41%

Bảng 2: Kết quả khảo sát thực tế trẻ tại thời điểm tháng 4/2019
Đạt
Chưa đạt
Số
Nội dung khảo sát
trẻ
Số trẻ Tỷ lệ % Số trẻ Tỷ lệ %
Trẻ thích đến trường, đến lớp.
34
100%
0
0%
Trẻ chủ động, mạnh dạn, tự tin
giao tiếp với cô và bạn bè.
34

Trẻ tích cực cùng cô làm đồ
dùng, đồ chơi tự tạo để trang
trí môi trường hoạt động.
Kỹ năng sử dụng học liệu,
nguyên vật liệu sẵn có từ thiên
nhiên của trẻ
Trẻ hứng thú tham gia các hoạt
động.

34

100%

0

0%

33

97%

1

3%

32

94%

2

6%

34

100%

0

0%