SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỈM SƠN
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
GIÁO DỤC LẤY TRẺ LÀM TRUNG TÂM CHO TRẺ
MẪU GIÁO 5 - 6 TUỔI
Người thực hiện: Nguyễn Thị Huệ
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường Mầm non Ba Đình
SKKN thuộc lĩnh vực: Chuyên môn
THANH HÓA NĂM 2019
TT
1
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
2
2.1
2.2
2.3
2.3.1
2.3.2
2.3.3
2.3.4
2.4
3
3.1
3.2
MỤC LỤC
NỘI DUNG
MỞ ĐẦU
Lý do chọn đề tài
Mục đích nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu
Những điểm mới của SKKN
NỘI DUNG SÁNG KIẾN
Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
Thực trạng vấn đề
Các giải pháp giải quyết vấn đề
Xây dựng mối trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
Tổ chức thực hiện giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong các
hoạt động hàng ngày ở trường mầm non
Tổ chức cho trẻ tham gia các hoạt động trải nghiệm
Phối hợp với gia đình về phương pháp giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm
Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
Kết luận
Kiến nghị
Tài liệu tham khảo
Trang
1
1
1
1
1
2
2
2
2
4
4
6
11
13
15
16
16
16
1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài
Lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non là một quan điểm giáo dục
tiến bộ về vị trí của trẻ em và vai trò của giáo viên. Quan điểm này định hướng
cho giáo viên trong việc xây dựng, sử dụng hiệu quả môi trường giáo dục, lập kế
hoạch giáo dục và tổ chức các hoạt động giáo dục cho trẻ trong trường mầm
non. Để giáo dục lấy trẻ làm trung tâm được thực hiện một cách tốt nhất và có
hiệu quả nhất thì việc xây dựng môi trường giáo dục trong các trường mầm non
là việc làm rất cần thiết và không thể thiếu được. Bởi môi trường giáo dục trong
trường mầm non là tổ hợp những điều kiện vật chất và xã hội cần thiết trực tiếp
ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ là yếu tố quan trọng góp phần
thực hiện tốt chương trình giáo dục mầm non. Môi trường giáo dục tốt sẽ
khuyến khích trẻ hoạt động năng động, sáng tạo hơn và hợp tác, tự lực, tự tin
hơn. Do đó, môi trường giáo dục trong trường mầm non cần phải cung ứng
những điều kiện cần thiết để kích thích và phục vụ các hoạt động chăm sóc, giáo
dục trẻ một cách tích cực, hiệu quả. Xây dựng môi trường giáo dục phù hợp sẽ
góp phần thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ, thông qua đó nhân
cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện.Trong môi trường ấy trẻ là
trung tâm mọi hoạt động, đáp ứng được phương pháp dạy học đổi mới theo
hướng phát huy tính tích cực của trẻ. Với quan điểm “mỗi đứa trẻ là một cá thể
riêng biệt” và “mỗi đứa trẻ đều có cơ hội được học bằng nhiều cách khác nhau”,
“Trẻ được chơi mà học, học bằng chơi”. Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm chính là
dựa trên nhu cầu hứng thú, khả năng và thế mạnh của từng trẻ, tin tưởng rằng
mỗi trẻ đều có thể thành công và tiến bộ. Mọi hoạt động đều hướng tới từng trẻ
cũng như từng nhóm trẻ để tạo nhiều cơ hội cho trẻ được học tập trong điều kiện
cụ thể nhằm hỗ trợ trẻ phát triển ở tất cả các lĩnh vực.
Nhận thức rõ tầm quan trọng quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm và
đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực, cùng với những kinh
nghiệm, hiểu biết và mong muốn của bản thân về nâng cao chất lượng giáo dục
mầm non, tôi đã mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện pháp nâng cao chất lượng
giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi” để làm đề tài
nghiên cứu trong năm học 2018 - 2019.
1.2. Mục đích nghiên cứu
Khảo sát kết quả thực trạng việc sử dụng phương pháp giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm và đưa ra một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục
lấy trẻ làm trung tâm tại lớp mẫu giáo 5 - 6 tuổi mà bản thân đang phụ trách.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
- Các cháu lớp mẫu giáo 5 - 6 tuổi, Trường Mầm non Ba Đình.
- Cơ sở vật chất, đồ dùng, đồ chơi trong lớp mẫu giáo 5 - 6 tuổi.
- Môi trường bên ngoài lớp mẫu giáo 5 - 6 tuổi.
- Các hoạt động của trẻ lớp mẫu giáo 5 - 6 tuổi.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
Quá trình nghiên cứu tôi đã dùng các phương pháp nghiên cứu sau:
- Phương pháp nghiên cứu lý luận
- Phương pháp điều tra thực trạng
3
- Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp quan sát
- Phương pháp thống kê
1.5. Những điểm mới của SKKN
Sáng kiến “Một số biện phápnhằm nâng cao chất lượng giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm cho trẻ 5 - 6 tuổi” là sáng kiến mới.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN
2.1. Cơ sở lí luận
Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là phương pháp giáo viên không chỉ truyền
đạt kiến thức cho trẻ một cách thụ động mà giáo viên tạo ra các điều kiện, các cơ
hội để mọi đứa trẻ được chủ động, sáng tạo, tích cực hoạt động, tự chiếm lĩnh
kiến thức và kinh nghiệm. Để tiến hành tốt và có hiệu quả phương pháp giáo dục
đổi mới này, giáo viên cần nắm được đầy đủ nhu cầu, hứng thú, khả năng của
từng trẻ trong lớp thông qua việc quan sát thường xuyên và liên tục về mọi hành
động của trẻ khi tham gia các hoạt động. Trên cơ sở đó để xây dựng kế hoạch
hoạt động, lựa chọn nội dung, phương pháp phù hợp với từng nhóm, từng cá
nhân trẻ. Bên cạnh đó, giáo viên cần chuẩn bị tốt và tạo được môi trường, không
gian học tập đầy đủ với các loại đồ dùng, đồ chơi và phương tiện giảng dạy đẹp,
khoa học, thẩm mỹ, an toàn cho trẻ hoạt động.
Việc tổ chức các hoạt động theo hướng lấy trẻ làm trung tâm sẽ tạo ra một
không gian mở cho trẻ, khuyến khích trẻ phát triển tư duy và phương pháp giải
quyết vấn đề. Nếu trẻ được tạo nhiều cơ hội tự tham gia trải nghiệm khám phá,
thì trẻ sẽ phát triển tư duy sáng tạo, giúp trẻ có nhiều cơ hội phát triển ngôn ngữ,
tình cảm xã hội, phát triển thẩm mỹ, thể chất, phát triển nhận thức. Và giáo dục
lấy trẻ làm trung tâm sẽ đáp ứng được hứng thú, nhu cầu, kĩ năng của trẻ, thế
mạnh của mỗi trẻ đều được hiểu, đánh giá đúng và được tôn trọng. Mỗi trẻ đều
có cơ hội tốt nhất để thành công.
2.2. Thực trạng vấn đề
Năm học 2018 – 2019 tôi được nhà trường phân công dạy lớp mẫu giáo 56 tuổi với tổng số là 32 cháu, trong đó 15 cháu nam, 17 cháu nữ. Trong quá trình
thực hiện đề tài, bản thân đã có được những thuận lợi và khó khăn sau:
a. Thuận lợi
- Bản thân là giáo viên có trình độ trên chuẩn về chuyên môn, nhiệt tình yêu
nghề mến trẻ. Luôn tìm tòi, sáng tạo và học hỏi trong dạy học và được sự quan tâm
chỉ đạo sát sao của Ban Giám hiệu nhà trường và tổ chuyên môn đã dự giờ, thăm
lớp, góp ý giúp tôi nâng cao chất lượng giờ dạy, bồi dưỡng chuyên môn.
- Ban giám hiệu tạo điều kiện cho giáo viên tham gia buổi tập huấn
chuyên đề Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm do phòng giáo dục thị xã tổ chức. Hỗ
trợ kinh phí cho các nhóm lớp trong việc thực hiện chuyên đề lấy trẻ làm trung
tâm và tổ chức cho giáo viên được đi tham quan các đơn vị bạn trong địa bàn
Tỉnh để học tập và rút kinh nghiệm.
- Đa số trẻ trong lớp khỏe mạnh, thông minh,ngoan ngoãn, có khả năng
học tập, trải nghiệm, khám phá.
4
- Các bậc phụ huynh quan tâm đến các hoạt động và học tập của trẻ ở trường
mầm non. Được các bậc phụ huynh quan tâm, tin yêu và ủng hộ nhiệt tình.
- Lớp học rộng rãi, thoáng mát, sạch đẹp, cơ sở vật chất trang thiết bị của
trường rất khang trang. Ban giám hiệu nhà trường đầu tư cơ sở vật chất tương
đối đầy đủ, tổ chức xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm để chúng tôi có
thể tổ chức hoạt động giáo dục có hiệu quả.
- Ban Giám hiệu tạo điều kiện cho giáo viên tham gia buổi tập huấn
chuyên đề Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm do phòng giáo dục thị xã tổ chức. Hỗ
trợ kinh phí cho các nhóm lớp trong việc thực hiện chuyên đề lấy trẻ làm trung
tâm và tổ chức cho giáo viên được đi tham quan các đơn vị bạn trong địa bàn
Tỉnh để học tập và rút kinh nghiệm.
b. Khó khăn
- Đa phần phụ huynh cũng chưa thực sự có những hiểu biết đúng đắn về
tầm quan trọng của phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Nên hệu quả
việc phối hợp cùng nhà trường giáo dục trẻ còn chưa cao.
- Trẻ vẫn quen với các phương pháp giáo dục trước đây nên còn nhiều bỡ
ngỡ khi tiếp cận với phương pháp giáo dục mới.
- Một số trẻ còn nhút nhát, lười vận động và chưa tự tin trong các hoạt động.
* Từ thực trạng trên tôi đã thực hiện khảo sát chất lượng giáo dục 32 cháu
của lớp mẫu giáo 5 - 6 tuổi và thu được kết quả như sau.
Bảng khảo sát chất lượng đầu năm như sau:
Mức độ
Chư
Đạt
a đạt
Tiêu chí
Tỷ
Tỷ
Tỷ lệ
Tốt
Khá
TB
lệ
lệ %
%
%
Trẻ hứng thú tham gia vào
11 34% 15 47%
6
19%
0
các hoạt động
Trẻ có khả năng chủ động và
10 31% 16 50%
6
19%
0
hợp tác trong các hoạt động
Trẻ có kỹ năng sử dụng
11 34% 15 47%
6
19%
0
ngôn ngữ mạch lạc
Trẻ nắm vững kiến thức,
kỹ năng vận dụng linh 10 31% 15 47%
7
22%
0
hoạt, sáng tạo vào thực tế.
Nhìn vào kết quả khảo sát đầu năm ta dễ thấy trẻ chưa thực sự hứng thú
với các hoạt động của giáo viên, hoặc có thể trẻ hứng thú nhưng còn nhút nhát,
chưa thể hiện được khả năng của bản thân. Trẻ chưa chủ động, sáng tạo trong
quá trình học tập, vui chơi mà phần lớn còn dựa nhiều vào hướng dẫn và làm
mẫu của giáo viên. Và việc trẻ vận dụng những kiến thức mình học được vào
thực tế một cách linh hoạt, sáng tạo còn hạn chế. Như vậy, đồng nghĩa với việc
hiệu quả giáo dục chưa cao, giáo dục chưa thực sự lấy trẻ làm trung tâm.
5
Từ thực trạng trên bằng vốn hiểu biết của mình tôi đã suy nghĩ, tìm tòi và
mạnh dạn đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm cho trẻ ở lớp nói riêng và trẻ em trong toàn trường nói chung.
2.3. Các giải pháp thực hiện
2.3.1. Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
Để giáo dục lấy trẻ làm trung tâm thì môi trường học tập có ý nghĩa vô
cùng quan trọng đối với việc học tập và tiếp thu kiến thức của trẻ. Môi trường
giáo dục có ảnh hưởng đến sự thành công trong học tập của trẻ và ảnh hưởng
đến việc nội dung và kết quả mong đợi có đạt được hay không. Môi trường giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm là môi trường vật chất và môi trường xã hội tạo cơ hội
để trẻ học bằng nhiều cách khác nhau thông qua chơi, tạo điều kiện cho trẻ học
bằng chơi, chơi mà học. Đó là môi trường luôn tôn trọng hứng thú, nhu cầu, khả
năng, thế mạnh của mỗi đứa trẻ và thúc đẩy phát triển mọi tiềm năng của trẻ. Vì
vậy, xây dựng môi trường vật chất và môi trường xã hội cho trẻ hoạt động trong
lớp và ngoài trời cần đáp ứng nhu cầu, hứng thú chơi, học của trẻ, thúc đẩy, tạo
cơ hội để trẻ phát triển toàn diện, hài hòa.
a. Đối với môi trường vật chất
Môi trường bên trong và bên môi trường bên ngoài lớp học đều rất quan
trọng đối với việc dạy của giáo viên và việc học của trẻ. Trẻ sẽ tham gia vào các
hoạt động và các loại trò chơi khác nhau tùy thuộc vào môi trường mà trẻ đang ở
đó. Vì vậy tôi luôn chú trọng vào việc xây dựng môi trường cho trẻ cơ hội để
chơi và học ở cả bên trong và bên ngoài lớp học một cách sáng tạo.
* Với môi trường bên trong
Môi trường bên trong lớp học được tôi trang trí đẹp mắt bằng các hình
ảnh dễ thương, màu sắc tươi sáng, tạo không khí vui tươi và thích thú cho trẻ khi
vào lớp học.
Các góc chơi được bố trí hợp lý, linh hoạt để có thể di chuyển, thay đổi các
góc và được trang trí phù hợp, hấp dẫn, thu hút sự chú ý tham gia hoạt động của
trẻ. Có nhiều đồ chơi và học liệu mở đa dạng, phong phú, thẩm mỹ, được bày
biện gọn gàng, ngăn nắp, đẹp mắt, vừa tầm cho trẻ dễ lấy, dễ cất khi hoạt động
học theo ý của mình mà không bị gò bó, áp đặt tạo điều kiện cho trẻ hoạt động cá
nhân hoặc theo nhóm nhỏ chơi sáng tạo theo nhiều cách khác nhau. Diện tích
rộng rãi để trẻ có thể hoạt động thoải mái, sắp xếp góc ồn ào xa góc yên tĩnh.
* Môi trường bên ngoài
Môi trường ngoài lớp học là yếu tố góp phần tích cực trong các hoạt động
nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục toàn diện trẻ. Xây dựng môi trường
ngoài lớp học phù hợp, an toàn, sạch đẹp, hấp dẫn sẽ tạo cơ hội cho trẻ hoạt
động, đáp ứng nhu cầu chơi của trẻ. Tận dụng hành lang và cầu thang trước lớp
tôi dán các hình học, bàn chân để trẻ tập vận động theo ý thích và dán các chữ
cái và số cho trẻ vừa chơi vừa học.
Hình ảnh trang trí môi trường phía trước lớp học cho trẻ hoạt động, vui chơi
6
Khu vui chơi ngoài trời của trẻ cũng có rất nhiều đồ chơi phong phú, đa
dạng, có đồ chơi sẵn có, cũng có cả đồ chơi do chính tay các cô và phụ huynh tự
làm dành cho các cháu chơi. Các khu vực chơi như sân vận động, khu chơi với
cát với nước, thiên nhiên của bé, vườn cổ tích, vườn rau.Tất cả được sắp xếp bố
trí hài hòa, hợp lý phù hợp với khuôn viên không gian của nhà trường. Đồ chơi
luôn được kiểm tra thường xuyên, đảm bảo thẩm mĩ, vệ sinh và an toàn với trẻ.
Hình ảnh trẻ chơi sân vận động và khu vui chơi với cát, với nước ở sân trường
b. Đối với môi trường xã hội
Trẻ có thể phát triển nhân cách một cách toàn diện không chỉ có môi
trường vật chất là đủ mà cần phải có một môi trường xã hội lành mạnh, an toàn
cả về thể chất lẫn tinh thần cho trẻ. Vì vậy, môi trường xã hội trong trường mầm
non có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển tâm sinh lý của trẻ. Môi trường xã
hội trong trường mầm non được tạo bởi mối quan hệ và tương tác giữa giáo viên
với trẻ, giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ với người lớn xung quanh. Môi trường xã hội tốt
là môi trường xã hội có những mối quan hệ và tương tác tích cực giữa giáo viên
với trẻ, người lớn với trẻ, giữa trẻ với trẻ như yêu thương, tôn trọng, tin tưởng,
khoan dung, đáp ứng nhu cầu chính đáng của trẻ. Một trong những ảnh hưởng
nhất đến sự phát triển và học tập của trẻ là giáo viên tương tác, cư xử với trẻ.Vì
vậy trong quá trình chăm sóc, giáo dục trẻ tôi luôn thể hiện tình cảm yêu thương,
thái độ tôn trọng, tin tưởng trẻ, tạo cơ hội cho trẻ bộc lộ những suy nghĩ, tâm tư
nguyện vọng của mình. Mọi cử chỉ, lời nói, việc làm của tôi luôn mẫu mực để
trẻ noi theo và luôn đối xử công bằng với tất cả các trẻ. Tạo bầu không khí vui
tươi, thân thiện, hòa thuận để trẻ luôn có cảm giác an toàn về thể chất và tinh
thần. Động viên, khích lệ, khen ngợi trẻ kịp thời. Giáo dục trẻ giữ mối quan hệ
bạn bè cùng học cùng chơi, đoàn kết, hợp tác, chia sẻ, đồng cảm, học hỏi, yêu
thương và giúp đỡ lẫn nhau. Ngoài ra, tôi rèn kĩ năng sống cho trẻ mọi lúc mọi
nơi như chào hỏi người lớn lễ phép qua giờ đón, trẻ trẻ hay cho trẻ đóng kịch,
hoạt động về các kĩ năng sống.
Như vậy, ngay từ việc xây dựng môi trường cho trẻ hoạt động tôi cũng đã
thu hút trẻ tham gia vào các hoạt động hàng ngày ở trường mầm non và tạo được
sự hứng thú, niềm vui cho trẻ mỗi ngày đến trường. Đây là tiền đề cho việc trẻ
sẽ chủ động, sáng tạo hơn nữa trong các hoạt động giáo dục. Mặt khác, một môi
trường tốt, đầy đủ sẽ giúp trẻ học tập tốt, góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục.
2.3.2. Tổ chức thực hiện giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong các hoạt
động hàng ngày ở trường mầm non
* Trong giờ học
Trong các tiết học chính tôi luôn đặt trẻ là trung tâm của quá trình giáo
dục. Dựa trên phương pháp cũ tôi thay đổi hình thức, phương pháp mới dạy học
theo hướng tích cực đáp ứng nhu cầu, hứng thú, khả năng của trẻ, tạo nhiều cơ
hội cho trẻ được tham gia vào các hoạt động mà không bị gò bó, áp đặt, trẻ được
“Chơi mà học, học bằng chơi”. Trong các tiết học tôi luôn đem lại cho trẻ sự thoải
mái, tự tin, tôi thiết kế các tiết học mà ở đó trẻ như người làm chủ, trẻ chủ động
dẫn dắt, phối hợp với nhau, được tự mình trải nghiệm và rút ra bài học. Cô chỉ là
7
người hướng lái cho trẻ trong mọi hoạt động. Mỗi tiết dạy tôi luôn thay đổi hình
thức, phương pháp cũng như không gian hoạt động và ứng dụng công nghệ thông
tin triệt để phù hợp, khoa học.
- Ví dụ 1: Ở tiết âm nhạc: Chủ đề: Gia đình
Đề tài: Dạy hát: Bé quét nhà
Nghe hát: Gia đình nhỏ, hạnh phúc to
Trò chơi: Nghe tiếng hát tìm đồ vật
Mở đầu là phần trọng tâm dạy hát để dẫn dắt vào bài tôi xây dựng khung
cảnh nhà bà ở nông thôn, cho hai trẻ đóng hoạt cảnh bà và cháu Châu. Bà đang đan
chổi rơm tặng cháu và bà cháu thể hiện tình yêu thương cho nhau. Còn các trẻ còn
lại sẽ cùng cô giáo về quê thăm nhà bà của bạn Châu cùng lớp. Khi về nhà bà cô và
trẻ cùng hát bài “Bé quét nhà” tặng cho bà nghe theo nhiều hình thức khác nhau.
Sang phần nghe hát hai bạn đóng bố mẹ của bạn Châu đi làm về trò
chuyện cùng trẻ. Cô hát tặng cả gia đình Châu bài hát “Một gia đình nhỏ, một
hạnh phúc to” và cả lớp hát bên gia đình ấm cúng.
Đến phần trò chơi, tôi chuẩn bị 1 chiếc xe đạp, chiếc quạt máy, 1 cái ti vi
đồ chơi. Và cho cháu đóng vai bà tặng quà cho cô và các cháu và tôi cho trẻ sử
dụng đồ chơi ấy chơi trò chơi “Nghe tiếng hát tìm đồ vật”.
Kết thúc tiết học tôi cho trẻ tặng quà cho bà, trong hộp quà có 1 chiếc áo
ấm, 1 chiếc khăn ấm và 1 hộp têm trầu.
Hình ảnh tiết dạy giáo dục âm nhạc lấy trẻ làm trung tâm
Với hình thức và phương pháp dạy trong tiết học trẻ rất chủ động và tích
cực hoạt động, trẻ vừa cảm thụ được giai điệu âm nhạc, trẻ vừa thể hiện được
cảm xúc, tình cảm của mình đối với những người thân yêu trong gia đình, qua
đó giáo dục tình yêu thương, chia sẻ cho trẻ.
- Ví dụ 2: Với tiết văn học: Chủ đề: Bản thân
Đề tài: Truyện: Giấc mơ kì lạ
Ở tiết dạy này tôi tạo một khu vườn có cây xanh, cây dừa, cây bắp, ghế gỗ.
Chiếc áo của bé Mi Mi có hình các bộ phận cơ thể và các nguyên vật liệu hóa
trang các bộ phận cơ thể: Mắt kính, môi, tai nghe, bao tay, tất. Sân khấu rối.
Phần ổn định tổ chức, tôi dẫn dắt trẻ đi đến khu vườn chơi và đọc đồng dao:
Dung dăng dung dẻ
Dắt bạn đi chơi
Đi đến khu vườn
Có cây có cỏ
Bạn gái, bạn trai
Nhanh chân tìm chỗ
Ngồi nghỉ bạn ơi.
Đến khu vườn mát mẻ rồi, ôi vườn cây thật đẹp, chúng mình cùng ngồi
dưới bóng mát nghỉ chân nhé. Và tôi cho trẻ chơi trò chơi: Cô nói “Gió thổi
mạnh, gió thổi nhẹ, gió hiu hiu, buồn ngủ quá”. Trẻ bắt chước làm theo cô. Tôi
dẫn dắt vào câu chuyện: Trẻ giả vờ nhắm mắt, tôi khoác chiếc áo đóng vai Mi
Mi đến gọi trẻ dậy: Mi Mi xin chào các bạn đã đến khu rừng mát mẻ. Các bạn
8
thật đáng yêu! Các bạn ơi! Tối qua Mi Mi đã mơ một giấc mơ thật kì lạ. Và bây
giờ Mi Mi sẽ kể cho các bạn nghe “Giấc mơ kì lạ” ấy nhé. Lần 1: Tôi kể cùng
sân khấu rối đã chuẩn bị trong khu vườn. Lần 2: Tôi kể với hình ảnh papoi trên
máy chiếu. Sau đó tôi cho trẻ kể chuyện sáng tạo: Tôi cho cả lớp hóa trang vào
vai các nhân vật trong câu chuyện theo nhóm: Mắt, anh Tay, anh Chân, bác Tai
và bạn Miệng. Tôi vào vai bé Mi Mi đặt câu hỏi gợi mở, dẫn dắt trẻ tái hiện lại
nội dung câu chuyện bằng ngôn ngữ kết hợp thể hiện hành động, điệu bộ phù
hợp với nội dung lời thoại trong câu chuyện. Kể chuyện xong, tôi và trẻ cùng hát
múa bài hát “Ồ sao bé không lắc” trong khu vườn.
- Ví dụ 3: Hay cũng chủ đề: “Bản thân”.
Khám phá khoa học: Đề tài:“Các bộ phận trên cơ thể”.
Để trẻ phát huy được tính tích cực, chủ động trong hoạt động và phát triển
ngôn ngữ cho trẻ. Với tiết dạy này, tôi tạo một sân khấu với những hình ảnh về
chủ đề. Tôi cho hai trẻ: Một bạn trai, một bạn gái đóng vai người dẫn chương
trình “Cơ thể bé yêu”. Hai trẻ giới thiệu về bản thân, tên, tuổi, sở thích và giới
tính. Sau đó hai bạn sẽ dẫn dắt cả lớp vào hoạt động khám phá. Các bạn hãy
cùng chúng tôi khám phá các bộ phận trên cơ thể mình nhé. Lớp sẽ chia thành 3
nhóm và lần lượt lắc xắc xô trả lời các bộ phận trên cơ thể và tác dụng của các
bộ phận. Trẻ chơi trò chơi tác dụng các bộ phận cơ thể qua trò chơi “Ai tinh”, 3
đội chơi sẽ nghe tiếng còi ô tô, tiếng động vật kêu, tiếng nhạc, ngửi hoa, ăn cam
để nếm mùi vị… trẻ sẽ trả lời.Và tôi đóng vai trò là ban giám khảo sẽ đúc kết lại
những bộ phận, tác dụng của các bộ phận cho trẻ hiểu trên màn chiếu, sau đó
đưa ra lời nhận xét và giáo dục trẻ. Kết thúc chương trình sẽ là màn trình diễn
thời trang của các bé với các trang phục được hóa trang là các nhóm thực phẩm.
- Ví dụ 4: Ở chủ đề: Nghề nghiệp
Với tiết dạy: Thể dục: Vận động cơ bản: Bật qua suối nhỏ - Bò chui qua cổng
Ở tiết dạy này tôi trang trí phông chương trình “Chúng tôi là chiến sĩ” có các
hình ảnh Bác Hồ tập thể dục và hình ảnh các chú bộ đội đang tập luyện. Trang
phục: Quần áo bộ đội hải quân, bộ đội bộ binh; giầy thể thao, mũ tai bèo được làm
từ lá sen. Dụng cụ vận động: Cổng chui được trang trí xung quanh cổng hoa và lá.
Tôi là người dẫn chương trình giới thiệu “Chúng tôi là chiến sĩ”. Cho trẻ
xem đoạn phim về những hình ảnh của các chú bộ đội bộ binh và bộ đội hải
quân. Các chiến sĩ bộ đội bộ binh và bộ đội hải quân đi ra sân khấu trên nền
nhạc diễu hành vẫy chào khán giả.
Hội thi rất vinh dự được đón tiếp các cô trong thành phần ban giám khảo.
Xin chúng ta nhiệt liệt chúc mừng. Hội thi gồm 3 phần:
Phần 1: Đồng diễn; Phần 2: Chiến sĩ khỏe; Phần 3: Thử tài chiến sĩ.
Thực hiện theo lời Bác dạy luôn rèn luyện và tập thể thao để có cơ thể
khỏe mạnh. Hằng ngày các chú bộ đội tập luyện thể thao để có sức khỏe dẻo dai
và sau đây là màn khởi động của các chú bộ đội.
Phần 1: Đồng diễn: Trẻ đi hình thức vòng tròn trên nền nhạc bài hát “Chú bộ
đội”. Sau đó về 2 hàng tập bài tập phát triển chung. Phần 2: Chiến sĩ khỏe: Cho
trẻ tập bài tập phát triển chung trên nền nhạc trống. Phần 3: Thử tài chiến sĩ: Trẻ
thể hiện tài năng vận động “Bật qua suối nhỏ - Bò chui qua cổng” thi trên nền
nhạc. Kết thúc hồi tĩnh: Trẻ sẽ làm đoàn tàu và đoàn xe cùng hát bài“Em thích
9
làm chú bộ đội”đi nhẹ nhàng vài vòng. Bây giờ các chú hải quân sẽ lên tàu trở
về đơn vị và các chú bộ đội bộ binh sẽ lên xe trở về đơn vị.
Như vậy, với một số ví dụ tiết học ở lớp mà tôi đã thực hiện đều mang lại
kết quả cao. Bản thân tôi sử dụng quan điểm và phương pháp giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm, đổi mới hình thức, phương pháp vào các tiết dạy xuyên suốt năm
học đã giúp trẻ lĩnh hội các tri thức mới, củng cố, hệ thống hóa các tri thức đã
có, giúp trẻ phát huy được khả năng, tính tích cực, chủ động, linh hoạt, sáng tạo
của trẻ đồng thời giúp trẻ hình thành và rèn luyện các kỹ năng nhận thức cũng
như kỹ năng xã hội.
* Trong hoạt động góc
Đối với trẻ mầm non, đồ dùng, đồ chơi là thứ không thể thiếu trong cuộc
sống của trẻ. Thông qua đồ chơi trẻ có thể tìm tòi, khám phá, trẻ được thao tác
với các đồ vật, phát triển tư duy, sáng tạo và các kĩ năng cho trẻ. Vì vậy, từ
những học liệu và đồ dùng, đồ chơi tôi đã chuẩn bị cho trẻ ở các góc, tôi gợi ý,
hướng lái cho trẻ sử dụng, chơi sáng tạo bằng nhiều cách khác nhau để trẻ tự chủ
động, sáng tạo theo ý thích và tích cực hoạt động chiếm lĩnh tri thức.
Ví dụ: Ở góc học tập: Tôi chuẩn bị đồ dùng đa dạng, trang trí nhiều mảng
trong góc này: Bé yêu chữ cái, những con số kì diệu, bé kể chuyện sáng tạo... và
có những hình ảnh, lô tô, đồ dùng được làm nhiều nguyên vật liệu khác nhau
đẹp mắt, hấp dẫn, lôi cuốn trẻ hoạt động.
- Góc nghệ thuật: Hướng dẫn trẻ tự lấy nhạc cụ ở tủ, một bạn hoặc cả
nhóm sẽ giới thiệu về những tiết mục mà nhóm sẽ biểu diễn. Trẻ phân công
nhau: bạn dùng đàn, bạn dùng xắc xô, bạn thì dùng phách gỗ, bạn thì hát bằng
micro, đánh trống…Mỗi tuần tôi lại thay đổi cách trang trí sân khấu và bày biện
đồ dùng nhạc cụ để lôi cuốn trẻ hoạt động.
- Góc thiên nhiên: Trẻ được tự mình bắt sâu, nhổ cỏ và tưới nước cho cây,
trẻ được chơi với các vật liệu tự nhiên như hột, hạt, lá khô, cát, nước hay gieo
hạt, trồng cây… Vừa phát triển kĩ năng cho trẻ vừa tạo cho trẻ thói quen chăm
sóc bảo vệ cây trồng.
Hình ảnh trẻ chăm sóc cây và gieo hạt trồng cây
* Hoạt động ngoài trời
Hoạt động ngoài trời là một trong những hoạt động hàng ngày của trẻ có
nhiều ưu thế để phát triển mọi mặt cho trẻ. Và nếu lồng ghép nội dung giáo dục
lấy trẻ làm trung tâm trẻ có hiểu biết tốt hơn khi tham gia vào các hoạt động
quan sát, khám phá, tiếp xúc trực tiếp với thiên nhiên trẻ được tận mắt nhìn thấy,
được sờ, được chiêm ngưỡng vẻ đẹp, màu sắc, được quan sát trực tiếp các sự
vật, hiện tượng thiên nhiên sống động, khơi gợi và làm giàu thêm những cảm xúc
thẩm mỹ trước vẻ đẹp của thiên nhiên và xã hội. Từ đó giúp củng cố và khắc sâu
kiến thức về môi trường xung quanh đồng thời giáo dục trẻ biết yêu quý, gần gũi
với mọi người, mọi vật quanh mình, biết quy trọng sản phẩm của người lao động,
biết yêu quý bảo vệ thiên nhiên và có ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường xanh,
sạch, đẹp. Vì vậy mỗi buổi tham gia hoạt động ngoài trời tôi luôn có sự thay đổi
về hình thức và các hoạt động. Ví dụ : Cũng là lối đi trong vườn cổ tích, tôi tạo
10
thành con đường đến khu du lịch “suối tiên” với những trang trí khu du lịch, ngày
mai lại là đường đến lễ hội “Thỏ ngoan” với những trang trí lễ hội. Cũng là vườn
cây cảnh hay vườn hoa, vườn rau hôm nay tôi hướng dẫn trẻ tưới cây, chăm sóc
cây với những dụng cụ vừa sức với trẻ, ngày mai tôi lại cho trẻ quan sát, phát hiện
cây có gì mới so với hôm qua, khuyến khích trẻ trang trí cho vườn cây đẹp hơn,
mới lạ hơn với những đồ dùng do tôi chuẩn bị và trẻ lựa chọn.
Hình ảnh cô và trẻ thăm quan vườn cổ tích
Sau khi cho trẻ tham gia những buổi thăm quan, dạo chơi ngoài trời cùng
với những trò chơi thú vị. Trẻ khỏe mạnh, nhanh nhẹn khi được thỏa mãn nhu
cầu vận động, tinh thần trẻ luôn vui vẻ và thích thú, tạo cảm giác thoải mái để
trẻ bước vào các hoạt động tiếp theotrong môi trường thuận lợi. Trẻ được tăng
cường mối quan hệ giao lưu với bạn bè và mọi người xung quanh, học cách hợp
tác, chia sẻ, giúp đỡ và nhường nhịn nhau, giúp trẻ mạnh dạn, tự tin hơn, dễ
dàng thích nghi, hòa nhập trong môi trường xã hội hiện đại.
* Hoạt động mọi lúc, mọi nơi
Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm không chỉ trong một hoạt động mà được
thực hiện mọi lúc mọi nơi, trong tất cả các hoạt động trong ngày. Bởi qua đó
giúp trẻ được ôn luyện những kĩ năng, kĩ xảo hay được làm quen với những cái
mới. Đó sẽ là phương tiện bổ trợ cho trẻ khi tham gia các hoạt động khác đạt
hiệu quả tốt hơn.
Ví dụ: Tận dụng mọi lúc mọi nơi, mọi thời gian như trong các hoạt động
chiều tôi thường tổ chức với nhiều hoạt động phong phú như rèn kĩ năng khéo
léo của đôi bàn tay như trẻ tự cắm hoa, pha nước cam, làm hoa bằng giấy, trang
trí khung ảnh… Hay cho trẻ tập làm người dẫn chương trình, cho trẻ tự tổ chức
một trò chơi. Hoặc giáo dục lễ giáo cho trẻ bằng cách cho trẻ đóng vai các nhân
vật và giao tiếp, ứng xử với nhau rồi đưa ra nhận xét, phán đoán.
Vào giờ đón, trả trẻ tôi cho trẻ chơi các trò chơi tự chọn, trẻ sẽ học được
cách nhường nhịn, chia sẻ và hợp tác với các bạn.
Qua các hoạt động trẻ sẽ được thể hiện khả năng của mình, thấy được
điểm mạnh, điểm yếu và cần học tập thêm ở các bạn những điều gì đồng thời
giúp trẻ phát triển ngôn ngữ mạch lạc và tự tin trong giao tiếp.
2.3.3. Tổ chức cho trẻ tham gia các hoạt động trải nghiệm
Dạy học gắn với hoạt động trải nghiệm là cách kết nối kiến thức, kĩ năng
với thực tiễn cuộc sống phong phú sinh động mà trẻ em đã và sẽ trải qua trong
cuộc sống. Hoạt động trải nghiệm khiến trẻ sử dụng tổng hợp các giác quan như:
nghe, nhìn, chạm, ngửi... để có thể tăng khả năng lưu trữ những điều đã tiếp cận
được lâu hơn. Qua đó giúp trẻ có thể tối đa hóa khả năng sáng tạo, tính năng
động và thích ứng. Trẻ được trải qua quá trình khám phá kiến thức và tìm giải
pháp, từ đó giúp trẻ phát triển năng lực cá nhân và tăng cường sự tự tin.
Chính vì vậy tôi đã suy nghĩ, tìm tòi những hoạt động trải nghiệm phong
phú giúp trẻ thỏa mãn nhu cầu khám phá tìm hiểu thế giới xung quanh bằng việc
thiết kế, sưu tầm những thí nghiệm đơn giản và tạo môi trường cho trẻ trải
nghiệm cuộc sống thực để trẻ tham gia hứng thú, kích thích trẻ tích cực hoạt
11
động, phát triển ở trẻ tính tò mò, ham hiểu biết, phát triển các năng lực trí tuệ và
nâng cao hiệu quả của quá trình giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
* Thí nghiệm 1: Thí nghiệm với nước: Sự hòa tan của nước
+ Chuẩn bị: Mỗi trẻ 3 cốc nước sạch,1 đĩa muối, 1 đĩa đường,1 đĩa cát, thìa
+ Tiến hành: Trẻ đổ nước vào cốc rồi cho các loại vật liệu đã chuẩn bị vào
từng cốc rồi khuấy lên. Trẻ quan sát và nhận xét cốc nào tan, cốc nào không tan.
+ Kết quả: Đường và muối tan trong nước, còn cát không tan.
Từ thí nghiệm này, trẻ có thể hiểu như thế nào là hòa tan, như thế nào là
không tan. Đó là khi sản phẩm hòa tan thì chất đó sẽ biến mất, nếu không tan thì
nó vẫn tồn tại trong cốc và chúng ta vẫn nhìn thấy nó trong cốc.
* Thí nghiệm 2: Thí nghiệm với trứng: Trứng chìm hay nổi
+ Chuẩn bị: Mỗi nhóm 3 cốc nước lọc, 3 quả trứng sống, muối, thìa
+ Tiến hành: Cho 3 quả trứng vào 3 cốc nước. Cho thêm muối vào hai cốc
còn lại và quan sát.
+ Kết quả: Khi cho trứng vào cốc nước lọc thì trứng chìm, khi cho thêm
một ít muối vào cốc thứ hai và nguấy nhẹ thì trứng sẽ dần dần nổi lên. Khi cho
nhiều muối vào cốc nước thứ ba và nguấy tan thì trứng nổi hẳn trên mặt nước.
Như vậy do muối hòa tan làm dung dịch nước đậm đặc và đẩy trứng lên.
Hình ảnh trẻ làm thí nghiệm trứng chìm hay nổi
* Thí nghiệm 3: Thí nghiệm với giấy: Giấy truyền nước
+ Chuẩn bị: Mỗi nhóm hai cái cốc, 1 cố nước nước pha màu, 1 cốc không
có nước, khăn giấy.
+ Tiến hành: Dùng khăn giấy cuộn thành dải dài, cho một đầu giấy vào
cốc nước, đầu kia sang cốc không có nước và quan sát.
+ Kết quả: Nước sẽ theo khăn giấy truyền sang cốc không có nước.
* Thí nghiệm 4: Vật chìm - vật nổi
+ Chuẩn bị: Mỗi nhóm một chậu nước
Các vật như đá sỏi, đồ chơi bằng nhựa,gỗ, sắt…
+ Tiến hành: Lần lượt cho trẻ thả đồ vào nước và quan sát
+ Kết quả: Những vật nặng hơn nước thì sẽ chìm, vật nào nhẹ sẽ nối lên.
* Thí nghiệm 5: Hoa giấy nở
+ Chuẩn bị: Mỗi trẻ vài bông hoa giấy, chậu nước
+ Tiến hành: Lần lượt gấp cánh lại, thả hoa giấy vào chậu nước và quan sát
+ Kết quả: Cánh hoa giấy sẽ từ từ nở ra như quá trình hoa nở tự nhiên do
nước ngấm làm giấy nở ra.
* Thí nghiệm 6: Thí nghiệm với cây xanh: Rễ và mầm mọc hướng
nào.
+ Chuẩn bị: Hai cái cốc đựng khăn ướt bên trong. Hạt đỗ xanh.
+ Tiến hành: Cho hạt vào kẽ của khăn và cố để bên ngoài có thể nhìn thấy
hạt, một cốc để thẳng đứng, một cốc để nằm ngang và tưới nước hàng ngày chờ
hạt nảy mầm.
+ Kết quả: Dù là cốc thẳng đứng hay cốc để nằm ngang thì rễ cây vẫn
mọc xuống phía dưới và mầm mọc thẳng lên trên phía bầu trời.
12
* Thí nghiệm 7: Sức hút của nam châm
+ Chuẩn bị: Một số nam châm to, nhỏ khác nhau.
Một số đồ chơi bằng kim loại, bằng nhựa, nhôm.
+ Tiến hành: Cho trẻ chơi nam châm với các vật khác nhau và hỏi để trẻ
kể tên các vật bị nam châm hút. Cho trẻ đoán và nhận xét nam châm hút vật
bằng nhựa hay kim loại.
+ Kết quả: Nam châm chỉ hút những vật bằng kim loại. Thí nghiệm này sẽ
giúp trẻ hiểu hơn về tính chất kim loại.
Ngoài các thí nghiệm tôi tổ chức các buổi chơi dã ngoại ngoài trời như
thăm vườn rau, vườn hoa sân trường và cho trẻ thực hành chăm sóc, trồng cây,
tham gia hội chợ. Đi thăm quan phòng làm việc và công việc của các cô ban
giám hiệu nhà trường; Thăm quam khu bếp và công việc của các bác, các cô
cấp dưỡng; Hay phối hợp với các bậc phụ huynh đi dã ngoại trong các doanh
trại bộ đội, các khu di tích lịch sử: đền Sòng, đền Chín Giếng… hoặc đi thăm
quan siêu thị.
Hình ảnh trẻ đi dạo chơi, thăm quan vườn rau, vườn hoa
Như vậy, hoạt động trải nghiệm không chỉ giúp trẻ khám phá về thế giới
xung quanh mà quan trọng hơn là tạo cho trẻ có niềm say mê tìm hiểu, thích
khám phá và biết cách lĩnh hội những kiến thức mới. Ngoài ra, còn giúp trẻ thấu
hiểu ý nghĩa của sự lao động, sáng tạo khi làm ra một sản phẩm nào đó, yêu văn
hóa, yêu con người, yêu thiên nhiên. Thông qua các hoạt động trải nghiệm, trẻ
được cung cấp kiến thức, kĩ năng từ đó hình thành những năng lực, phẩm chất
và kinh nghiệm trong cuộc sống.
2.3.4. Phối hợp với gia đình về phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
Để thực hiện tốt phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cũng như
xây dựng môi trường giáo dục và chăm sóc trẻ hiệu quả không chỉ giáo viên và
trẻ có thể làm được mà cần có sự chung tay góp sức, phối kết hợp của cha mẹ trẻ
mới đem lại kết quả cao. Vì vậy tôi luôn chú trọng và làm tốt công tác phối hợp
với các bậc phụ huynh trong các buổi họp phụ huynh và trò chuyện trực tiếp qua
giờ đón, trả trẻ, tuyên truyền qua bảng tin.
Trong các cuộc họp phụ huynh tôi đã trao đổi phổ biến về tầm quan trọng
của phương pháp giáo dục đổi mới lấy trẻ làm trung tâm, việc xây dựng môi
trường giáo dục cho trẻ hoạt động. Việc đổi mới nội dung, hình thức giáo dục
trẻ, những định hướng, mục tiêu chương trình giáo dục mầm non và tình hình,
khả năng nhận thức của trẻ. Để trẻ tham gia hoạt động cần có rất nhiều nguyên
vật liệu để trang trí các góc cũng như các hoạt động học và trải nghiệm. Do đó
rất cần sự quan tâm, chia sẻ và giúp đỡ, hỗ trợ của các bậc phụ huynh. Bằng sự
chân thành và cởi mở của mình tôi đã nhận được những phản hồi tích cực từ
phía cha mẹ trẻ. Các bậc phụ huynh đã hỗ trợ nguyên vật liệu, sách báo, chai
nhựa…, các đồ dùng, tư liệu cho trẻ hoạt động, học tập và phục vụ cho công tác
làm đồ dùng, đồ chơi tại nhóm lớp cũng như các hội thi.
Vào các giờ đón, trả trẻ hằng ngày tôi trò chuyện, trao đổi về các hoạt
động trong ngày của trẻ và những sản phẩm trẻ làm ra. Đồng thời trao đổi với
13
cha mẹ những nội dung trẻ học trong ngày và hướng dẫn cha mẹ trẻ ôn luyện,
củng cố cũng như cung cấp vốn hiểu biết cho trẻ tại gia đình. Động viên cha mẹ
rèn cho trẻ những kĩ năng tự phục vụ như cất dép, gấp quần áo, kĩ năng sử dụng
kéo, vẽ, tô màu, cách cầm bút và tư thế ngồi học.
Tuyên truyền đến phụ huynh phương pháp chăm sóc sức khỏe một các
khoa học, phù hợp với lứa tuổi. Tuyên truyền và kêu gọi phụ huynh tìm hiểu về
phương pháp giáo dục con đạt kết quả cao nhất đó là lấy trẻ làm trung tâm,
hướng dẫn cho phụ huynh cách khiến trẻ trở thành trung tâm của mọi hoạt động,
người lớn không áp đặt trẻ mà chỉ đóng vai trò là người hướng dẫn, giúp con tự
lập, trưởng thành hơn, năng động sáng tạo hơn trong cuộc sống.
Theo dõi và đánh giá trẻ theo từng thời điểm và kịp thời báo lại cho cha
mẹ trẻ, mời các bậc cha mẹ tham gia các diễn đàn qua mạng về chăm sóc sức
khỏe và giáo dục trẻ để cùng tìm ra các biện pháp giáo dục phù hợp với từng cá
nhân trẻ.
Ngoài ra, tôi vận động phụ huynh cùng tham gia các hoạt động trải
nghiệm của trẻ như các hội thi do lớp và nhà trường tổ chức, các hoạt động dã
ngoại để phụ huynh biết khả năng và hiểu rõ về con mình hơn.
Hình ảnh phụ huynh cung cấp nguyên vật liệu cho trẻ hoạt động
Bằng những hình thức trên, tôi đã tạo được niềm tin của các bậc phụ
huynh, giúp phụ huynh hiểu rõ tầm quan trọng chăm sóc, giáo dục trẻ và phối
hợp cùng tôi thực hiện hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ tại nhóm lớp đạt kết
quả cao. Cha mẹ trẻ ngày càng tin tưởng vào chất lượng chăm sóc giáo dục của
nhà trường, các bậc cha mẹ luôn đồng hành và sẵn sàng hỗ trợ nhà trường và lớp
học trong mọi hoạt động.
2.4. Hiệu quả
Sau thời gian thực hiện các biện pháp trên đến nay tôi nhận thấy kết quả
đạt được như sau:
* Về phía trẻ:
- Trẻ rất hứng thú vào các hoạt động mà tôi tổ chức cho trẻ ở lớp học hàng
ngày.Hầu hết trẻ trong lớp học giờ đây đều rất tự tin vào bản thân, thể hiện được
những ưu điểm, khả năng của mình một cách sáng tạo, nhanh nhẹn, linh hoạt.
- Trẻ thực hiện tốt kĩ năng tư duy, độc lập, biết hợp tác, chia sẻ, đồng cảm
với bạn bè, mọi người xung quanh, biết giúp đỡ người khác khi gặp khó khăn.
- Trẻ có khả năng diễn đạt trọn vẹn mong muốn của bản thân cũng như kể
lại những gì trẻ tiếp thu được, ngôn ngữ mạch lạc cũng nhờ đó mà phát triển một
cách nhanh chóng.
* Kết quả học tập của trẻ được theo dõi và đánh giá như sau:
Bảng khảo sát kết quả cuối năm học
Mức độ
Tiêu chí
Chưa
đạt
Đạt
Tốt
Tỷ lệ
%
Khá
Tỷ lệ
%
14
Trẻ hứng thú tham gia vào
các hoạt động
15
47%
17
53%
0
Trẻ có khả năng chủ động
và hợp tác trong các hoạt
động
14
44%
18
56%
0
Trẻ có kỹ năng sử dụng
ngôn ngữ mạch lạc
16
50%
16
50%
0
Trẻ nắm vững kiến thức, kỹ
năng vận dụng linh hoạt,
sáng tạo vào thực tế.
14
44%
18
56%
0
* Về phía giáo viên:
- Bản thân tôi nắm rõ tầm quan trọng của quan điểm, phương pháp giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm và áp dụng vào thực tế giảng dạy với những hình thức,
phương pháp đổi mới, sáng tạo tại lớp học đạt hiệu quả cao.
- Bản thân tự tin hơn khi tổ chức các hoạt động cho trẻ.
* Về phía phụ huynh:
- Các bậc phụ huynh nhận thức đúng đắn hơn về tầm quan trọng của việc
cho trẻ tiếp cận với phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm và cùng phối
hợp với cô giáo trong quá trình chăm sóc, giáo dục trẻ. Phụ huynh luôn tin tưởng
và quan tâm, hỗ trợ mọi hoạt động của nhà trường, của lớp.
3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận
Như vậy, quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là quan điểm chỉ đạo
xuyên suốt, thống nhất mọi hoạt động giáo dục trẻ trong trường mầm non đảm
bảo việc thực hiện Chương trình Giáo dục mầm non có hiệu quả, có chất lượng
và tất cả trẻ được hưởng lợi phúc từ chương trình này. Vì vậy để thực hiện tốt
phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm thì việc xây dựng môi trường giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm là thực sự cần thiết và quan trọng. Việc này được ví
như người giáo viên thứ hai trong công tác tổ chức, hướng dẫn cho trẻ nhằm
thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ, thông qua đó nhân cách của trẻ
được hình thành và phát triển.
Một môi trường sạch sẽ, an toàn, có sự bố trí khu vực chơi và học trong
lớp, ngoài lớp phù hợp, thuận tiện sẽ giúp trẻ thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở
rộng hiểu biết, kích thích trẻ hoạt động sáng tạo, phát triển thể chất. Môi trường
giao tiếp cởi mở, thân thiện giữa giáo viên với trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với
môi trường xung quanh sẽ tạo cơ hội cho trẻ được chia sẻ, giãi bày tâm sự,
nguyện vọng, mong ước của trẻ với giáo viên, với bạn bè. Nhờ vậy mà giáo viên
hiểu trẻ hơn, trẻ hiểu nhau hơn, hoạt động phối hợp nhịp nhàng hơn nên hiệu
quả hoạt động cũng cao hơn, trẻ yêu trường, yêu lớp, yêu giáo viên và bạn bè
hơn. Xây dựng môi trường giáo dục phù hợp sẽ là phương tiện, là điều kiện để
giáo viên phát triển các ý tưởng tổ chức những hoạt động giáo dục phù hợp với
từng trẻ, từng lứa tuổi phát huy được tính tích cực của trẻ. Quá trình xây dựng
môi trường giáo dục sẽ thu hút được sự tham gia của các bậc phụ huynh và sự
15
đóng góp của cộng đồng xã hội để thỏa mãn mong đợi của họ đối với sự phát
triển của trẻ trong từng giai đoạn, từng thời kì mang lại kết quả cao trong công
tác nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ.
Để việc học của trẻ hiệu quả hơn, hấp dẫn hơn, đa dạng hơn đáp ứng
phương pháp dạy học đổi mới theo hướng tích cực thì tôi cần có sự cố gắng, học
hỏi và không ngừng đổi mới, sáng tạo, linh hoạt hơn nữa trong mọi hoạt động
chăm sóc, giáo dục trẻ.
3.2. Kiến nghị: Không
Khi hoàn thành sáng kiến kinh nghiệm này, mặc dù được sự quan tâm
giúp đỡ của chị em đồng nghiệp nhưng không tránh khỏi những thiếu sót. Rất
mong được sự góp ý của Ban Giám hiệu nhà trường và đồng nghiệp để sáng
kiến kinh nghiệm đạt hiệu quả ngày càng tốt hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Bỉm Sơn, ngày 20 tháng 03 năm 2019
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
ĐƠN VỊ
không sao chép nội dung của người khác.
Người viết
Nguyễn Thị Huệ
XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC PHÒNG GIÁO DỤC
16
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. “Hướng dẫn thực hành lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non” - Nhà
xuất bản Giáo dục Việt Nam
2. “Module MN 1D – Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”
3. “Đổi mới nội dung và phương pháp giáo dục mầm non” - NXB ĐHSP Hà Nội
4. “Chương trình chăm sóc và giáo dục trẻ mẫu giáo” - Vụ Giáo dục Mầm non
5. Hướng dẫn tổ chức và sử dụng môi trường giáo dục trong các cơ sở giáo dục
mầm non - NXB Việt Nam.
17
DANH MỤC
CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG
ĐÁNH GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT VÀ CÁC
CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên: Nguyễn Thị Huệ
Chức vụ và đơn vị công tác: Giáo viên trường Mầm non Ba Đình
TT
Tên đề tài SKKN
Cấp đánh
giá, xếp loại
(Phòng, Sở,
Tỉnh…)
1
Dạy trẻ mẫu giáo 5 – 6
tuổi làm quen với Toán
Cấp thị xã
C
2012-2013
2
Dạy trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi
môn khám phá khoa học
Cấp tỉnh
C
2013-2014
3
Dạy trẻ mẫu giáo 4 – 5
tuổi học môn tạo hình qua
thể loại vẽ
Cấp thị xã
B
2014-2015
4
Dạy trẻ mẫu giáo 5 – 6
tuổi học tốt môn giáo dục
âm nhạc
Cấp thị xã
B
2015-2016
5
Một số kinh nghiệm dạy
trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi học
tốt môn làm quen chữ cái
Cấp tỉnh
B
2016-2017
6
Dạy trẻ mẫu giáo 5 - 6
tuổi học tốt môn Thể dục
Cấp thị xã
B
2017-2018
Kết quả đánh
giá xếp loại
(A, B hoặc C)
Năm học
đánh giá
xếp loại
18