Một số kinh nghiệm giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mẫu giáo 4 5 tuổi tại trường mầm non nga trung

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGA SƠN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN KĨ NĂNG SỐNG CHO
TRẺ 4-5 TUỔI TẠI TRƯỜNG MẦM NON NGA TRUNG

Người thực hiện: Trần Thị Lan
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường Mầm non Nga Trung
SKKN thuộc lĩnh vực: Chuyên môn

THANH HÓA NĂM 2019


MỤC LỤC
NỘI DUNG
1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài.
1.2. Mục đích nghiên cứu.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. C¬ së lý luËn của sáng kiến kinh nghiệm.
2.2.Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh
nghiệm.
2.3. Các biện pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.
Biện pháp 1: Phát triển các kỹ năng sống cho tre 4 – 5 tuổi
Biện pháp 2: Lồng ghép nội dung giáo dục dạy tre kỹ năng

sống vào các hoạt động học.
Biện pháp 3: Dạy kỹ năng sống cho tre ở mọi lúc, mọi nơi
Biện pháp 4: Phối kết hợp với phụ huynh
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận
3.2. Kiến nghị
Tài liệu tham khảo
Danh mục các đề tài SKKN đã được Hội đồng các cấp
đánh giá
Phụ lục

TRANG
1
1
2
2
2
2
2
3
4
4
12
15
17
18
19
19
20

1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Trong xã hội hiện đại ngày nay việc thay đổi về kinh tế, văn hóa, xã hội và
lối sống làm cho chất lượng cuộc sống của con người ngày càng tốt hơn, nhưng
mặt khác làm nảy sinh những vấn đề mới mà trước đây con người chưa gặp,
chưa trải nghiệm, chưa biết cách đương đầu, đồng thời mức độ phức tạp, khó
khăn của những vấn đề cũ đã gặp trước đây cũng có xu hướng tăng lên đòi hỏi
con người cần có kỹ năng sống để thích nghi tốt hơn và nâng cao chất lượng
cuộc sống.
Đối với tre đặc biệt là tre ở lứa tuổi mầm non vốn sống kinh nghiệm của
tre còn chưa nhiều nếu tre gặp những tình huống khó khăn trong cuộc sống tre
sẽ rất ngỡ ngàng không biết ứng xử như thế nào hoặc những tình huống có thể
nguy hiểm tre sẽ rất sợ hãi lo lắng. Vì vậy việc giáo dục kỹ năng sống đang dần
trở thành nhu cầu cấp thiết mà các bậc cha mẹ cần trang bị cho con cái của
mình, giúp tre thành công hơn trong cuộc sống. Vậy dạy tre kỹ năng sống là dạy
như thế nào? Đó là một yêu câu quan trọng đối với các bậc cha mẹ cũng như
chúng ta với vai trò là nhà giáo dục.
Tôi đã từng nghe nhà giáo dục người Ý Maria Montessori nói rằng:
“ Hãy để trẻ nhỏ tự do; hãy khuyến khích chúng, hãy để chúng chạy ra ngoài
dưới trời mưa; hãy để chúng tháo giày khi tìm thấy một vũng nước; và khi cỏ
trên cánh đồng ướt sương sớm, hãy để chúng chạy và dẫm lên cỏ bằng đôi bàn
chân trần; hãy để chúng nghỉ ngơi yên bình khi cây cối mời gọi chúng ngủ dưới
tán lá; hãy để chúng la hét và phá lên cười khi mặt trời đánh thức chúng dậy
vào buổi sáng ” [4].
Như vậy dạy kỹ năng sống không chỉ dạy cho tre cách tránh các tình huống
khó khăn mà quan trọng là chúng ta phải dạy tre cách xử lý khi gặp các tình
huống khó khăn trong cuộc sống hàng ngày tre biết đối mặt và xử lý được, hay
cách giao tiếp ứng xử với mọi người xung quanh.

Việc giáo dục kỹ năng sống cho tre là quan trọng, giúp tre làm chủ suy
nghĩ, cảm xúc và hành động của mình, nhưng điều quan trọng hơn nữa là việc
tre sẽ vận dụng những kỹ năng đó như thế nào trong cuộc sống. Việc áp dụng
một cách linh hoạt các kỹ năng sống cần thiết vào cuộc sống sẽ giúp cho tre có
những nền tảng vững chắc trong việc tạo dựng tư thế chủ động sáng tạo của một
đứa tre năng động. Đó cũng là cách giúp tre đối đầu và tìm cách vượt qua những
áp lực tâm lý về công việc, học tập cũng như các mối quan hệ phức tạp khác
trong cuộc sống.
Việc dạy tre kỹ năng sống còn giúp tre biết xử lý các tình huống trong
từng hoàn cảnh cụ thể: Biết bày tỏ tình cảm phù hợp, đúng lúc, biết tránh những
vật, những nơi không an toàn, gây nguy hiểm đến tính mạng và cách phòng
tránh, tự lập trong các tình huống quen thuộc.
Mặt khác giáo dục kỹ năng sống là một nội dung rất cần thiết để giúp tre
khám phá thế giới tâm hồn mình một cách có định hướng, khiến tre quý trọng
bản thân, nuôi dưỡng những giá trị sống nền tảng và hình thành những kỹ năng
1


sống tích cực trong tre, giúp tre cân bằng cuộc sống từ đó xây dựng cho tre
những kỹ năng sống hòa nhập với môi trường xung quanh. Ở mỗi một lứa tuổi
thì tre cần có những sự tác động khác nhau đến kỹ năng sống của tre. Chăm sóc,
nuôi dưỡng và giáo dục tre từ lứa tuổi mầm non chính là cơ sở giúp tre phát triển
toàn diện về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, là nền tảng cho quá trình học
tập suốt đời của tre.
Nhận thức được ý nghĩa và tầm quan trọng của việc giáo dục kĩ năng sống
cho tre nên tôi đã lựa chọn đề tài “Một số biện pháp rèn luyện kĩ năng sống
cho trẻ 4-5 tuổi tại trường Mầm Non Nga Trung” để nghiên cứu trong năm
học 2018 - 2019
1.2. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu nhằm đưa ra các biện pháp rèn luyện kĩ năng sống cho tre 4-5 tuổi

1.3. Đối tượng nghiên cứu
Tre mẫu giáo 4 - 5 tuổi, lớp Hoa Ban, trường mầm non Nga Trung.
1.4.Phương pháp nghiên cứu
Trong quá trình nghiên cứu đề tài tôi sử dụng các phương pháp sau:
+ Phương pháp nghiên cưú lý luận
+ Phương pháp quan sát
+ Phương pháp nêu gương
+ Phương pháp đàm thoại
+ Phương pháp thực hành
2. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN
Dạy kỹ năng sống cho tre mầm non nhằm giúp tre có kinh nghiệm trong
cuộc sống, biết được những điều hay làm không nên làm. Theo các chuyên gia
giáo dục kỹ năng sống và kiến thức cơ bản sẽ tạo nền tảng tốt cho quá trình học
hỏi, phát triển sau này của tre. Các bé được học kỹ năng từ sớm đúng phương
pháp sẽ tự tin và nhanh nhẹn hơn trong cuộc sống.

Với đặc điểm tâm lý của tre mẫu giáo nhỡ là hành vi của chúng tương
đối dễ  xác định. Nếu động cơ  vì xã hội chiếm  ưu thế  thì tre  sẽ  thực hiện
những hành vi mang tính đạo đức tốt đẹp. Ngược lại nếu động cơ  nhằm
thoả  mãn quyền lợi riêng chiếm  ưu thế  thì trong nhiều trường hợp tre  sẽ
hành động nhằm tìm kiếm những quyền lợi cá nhân ích kỷ, dẫn đến những
sai phạm nghiêm trọng về quy tắc đạo đức xã hội [1]. 
   Vì vậy chúng ta cần giáo dục kỹ  năng sống cho tre  cần áp dụng
những biện pháp giáo dục thích hợp, có hiệu quả nhằm thay đổi những cơ
sở  của nhân cách đã được hình thành một cách bất lợi này, trước hết phải
cảm hoá tre  bằng tình yêu thương, đồng thời lại đòi hỏi  ở  chúng sự  yêu

2

thương và quan tâm đến những người xung quanh, tạo ra những tình huống
để gợi lên ở tre những hành vi đạo đức tốt đẹp.
Việc dạy kỹ năng sống cho tre là giúp tre làm chủ suy nghĩ, cảm xúc và
hành động của mình, nhưng điều quan trọng hơn nữa là việc tre sẽ vận dụng
những kỹ năng sống đó như thế nào trong cuộc sống. Việc áp dụng một cách
linh hoạt các kỹ năng sống cần thiết vào cuộc sống sẽ giúp cho tre có những nền
tảng vững chắc trong việc tạo dựng tư thế chủ động sáng tạo của một đứa tre
năng động. Đó cũng là cách giúp tre đối đầu và tìm cách vượt qua những áp lực
tâm lý về công việc, học tập cũng như các mối quan hệ phức tạp khác trong cuộc
sống [2].
Trong cuộc sống có rất nhiều kỹ năng sống khác nhau, nếu ta đưa tất cả
các kỹ năng sống đó vào dạy tre thì sẽ không có hiệu quả. Chính vì vậy đòi hỏi
mỗi giáo viên cần lựa chọn các kỹ năng sống sao cho phù hợp với từng lứa tuổi
để dạy tre đạt hiệu quả cao.
Với tre 4-5 tuổi tre đã có kỹ năng tự phục vụ, kỹ năng thích nghi và kỹ
năng tự bảo vệ. Vì vậy đòi hỏi giáo viên cần chú tâm để giúp tre có sự tự tin vào
chính mình. Nghĩa là giúp tre cảm nhận được mình là ai, cả về trong cá nhân và
trong mối qua hệ với người khác. Kĩ năng sống này luôn giúp tre cảm thấy tự tin
trong mọi tình huống. [1].
Tạo cho tre môi trường để giao tiếp, ứng xử: đây là một trong những kĩ
năng quan trọng nhằm liên kết các kĩ năng sống cơ bản khác. Tre cần biết thể
hiện bản thân và diễn đạt ý tưởng của mình cho người khác hiểu. Tre cần cảm
nhận được vị trí, kiến thức của mình trong thế giới xung quanh.
Dạy tre biết được cách hợp tác trong các hoạt động: bằng các trò chơi, câu
chuyện bài hát, giáo viên giúp tre học cách cùng làm, cùng chơi với bạn bè. Đây
là một đức tính cần thiết đối với tre ở lứa tuổi này khả năng hợp tác sẽ giúp tre
biết cảm thông và chia sẽ với bạn bè.
Như vậy, đối với tre mẫu giáo nhỡ 4 – 5 tuổi, tôi lựa chọn các kỹ năng phù
hợp để đưa vào dạy tre với mục đích nhằm giúp tre mạnh dạn, tự tin, độc lập,

sáng tạo, linh hoạt, tự giác, dễ hòa nhập, dễ chia se… hình thành nếp sống văn
minh, có hành vi ứng xử, giao tiếp theo quy tắc, chuẩn mực phù hợp. Không
những vậy, việc dạy tre kỹ năng sống còn giúp tre biết xử lý các tình huống
trong từng hoàn cảnh cụ thể: Biết bày tỏ tình cảm phù hợp, đúng lúc, biết tránh
những vật, những nơi không an toàn, gây nguy hiểm đến tính mạng và cách
phòng tránh, tự lập trong các tình huống quen thuộc.
2.2. THỰC TRẠNG
- Năm học 2018- 2019 tôi được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp mẫu
giáo nhỡ với tổng số học sinh là 26 cháu.
Trong quá trình thực hiện giáo dục kỹ năng sống cho tre tôi nhận thấy có
một số thuận lợi và khó khăn sau.
* Thuận lợi:
- Về phía nhà trường:

3


+ Ban giám hiệu nhà trường thường xuyên tổ chức các buổi bồi dưỡng
chuyên môn cho giáo viên.
- Về giáo viên:
+ Bản thân tôi có trình độ trên chuẩn, đã nhiều năm phụ trách lớp mẫu giáo
nhỡ nên có nhiều kinh nghiệm trong việc tổ chức các hoạt động dạy tre.
+ Là một giáo viên tre, có tác phong nhanh nhẹn, có tinh thần trách nhiệm
nhiệt tình trong mọi phong trào.
- Về tre:
Tre đi học đều, tích cực tham gia các hoạt động.
- Phụ huynh: Luôn quan tâm đến tre, trao đổi với giáo viên cách để dạy tre
tốt hơn.
- Cơ sở vật chất:
+ Nhà trường trang bị cho các lớp tivi, loa đài…

+ Sân trường rộng, thoáng mát, sạch sẽ có khu vui chơi cho tre.
* Khó khăn:
- Đối với giáo viên:
+ Bản thân là một giáo viên còn tre nên chưa có nhiều kinh nghiệm trong
việc giáo dục kỹ năng sống cho tre.
- Đối với tre:
+ Một số tre được bố mẹ nuông chiều, thường làm hộ tre mọi việc.
+ Một số tre hiếu động, còn chưa chú ý và chưa nghe theo lời hướng dẫn
của cô giáo.
+ Một số tre hiếu động, chưa biết đoàn kết với bạn khi chơi.
- Đối với phụ huynh: Một số phụ huynh chưa hiểu được tầm quan trọng
của việc giáo dục kĩ năng sống cho tre.
- Về cơ sở vật chất: Lớp học còn chật nên còn khó khăn trong việc tổ chức
dạy kĩ năng sống cho tre.
* Kết quả
Để nắm được tình hình của tre, vào đầu năm học tôi đã tiến hành việc khảo
sát trên tre. Kết quả đạt được như sau:
BẢNG KHẢO SÁT TRẺ ĐẦU NĂM (Ở phần phụ lục 1)
Qua khảo sát, tôi thấy tỷ lệ tre đạt 61%, tỷ lệ tre chưa đạt 39%. Đứng trước
tình hình đó, tôi rất băn khoăn, trăn trở phải làm gì? Làm như thế nào để nâng
cao kĩ năng sống cho tre mẫu giáo 4 - 5 tuổi. Chính vì vậy tôi đã mạnh dạn đưa
ra một số biện pháp cụ thể như sau.
2.3 . Các biện pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề
Biện pháp 1: Phát triển các kỹ năng sống cho trẻ 4 – 5 tuổi
* Phát triển Kỹ năng hợp tác
Hợp tác là khi mọi người biết làm việc chung với nhau và cùng hướng về
một mục tiêu chung. Một người biết hợp tác sẽ nhận được sự hợp tác. Khi có
yêu thương thì có sự hợp tác. Ở độ tuổi này tre bắt đầu quan tâm đến bạn trong
nhóm, tre sẵn sàng chia se với bạn những suy nghĩ của mình, biết hợp tác với
nhau để xây dựng một công trình (Khi chơi ở góc xây dựng), biết hợp tác với

4


nhau để tạo ra một bức tranh (Khi chơi góc tạo hình…). Nói tóm lại hợp tác là
khi mọi người biết làm việc chung với nhau và cùng hướng về một mục tiêu
chung. Tuy nhiên tre vẫn làm việc theo nhóm với cách hiểu đơn giản là gộp bạn
lại chứ chưa có sự gắn kết. Vì vậy cô giáo phải cần tổ chức thường xuyên và đa
dạng hóa các hoạt động theo nhóm để tre biết tạo ra tinh thần đồng đội, tạo niềm
vui với kết quả đạt được.
Để làm được điều này, tôi thường tổ chức cho tre chơi các trò chơi theo
nhóm, trò chơi dân gian, trò chơi vận động: kéo co, rồng rắn lên mây, chèo
thuyền bắt cua…các trò chơi có luật tiếp sức để tre thể hiện rõ tinh thần đồng
đội giúp đỡ nhau cùng hoàn thành nhiệm vụ.
Ngoài ra trong giờ hoạt động góc, nhất là góc đóng vai, góc xây dựng và
góc tạo hình tre cũng thể hiện rõ và tinh thần hợp tác với bạn để xây dựng một
công trình, tạo ra một sản phẩm. Biết phân công vai chơi, biết cùng nhau làm
việc để tạo nên một công trình, một sản phẩm.
Ví dụ: Ở chủ đề “Thế giới thực vật”
Khi chơi góc xây dựng “Vườn hoa mùa xuân” , tre biết phân công bạn
nào làm kỹ sư trưởng, bạn nào xây hàng rào, bạn nào xây bồn hoa và ai là người
trồng hoa…Khi bạn An xây dựng xong hàng rào biết ra giúp đỡ các bạn khác để
cùng nhau hoàn thành tốt công trình xây dựng của nhóm mình.
Ví dụ: Góc tạo hình, khi làm bức tranh xé dán hoa tặng bà tặng mẹ, tặng cô
giáo nhân ngày 8/3: Tre biết phân công ai là người xé các bông hoa, ai là người
xé những chiếc lá, ai là người sắp xếp và dán thành bức tranh.
Ví dụ: Góc chơi gia đình: Tre biết phân công bạn nào đóng vai bố, bạn nào
đóng vai mẹ, ai đóng vai các con….
Ngoài ra thông qua các câu chuyện, các bài hát giáo viên giúp tre học cách
cùng làm việc với bạn, đây là một công việc không nhỏ đối với tre ở lứa tuổi
này. Khả năng hợp tác sẽ giúp tre biết cảm thông và cùng làm việc với các bạn.

Để giúp tre có kỹ năng hợp tác được tốt thì giáo viên cần phải tổ chức
những hoạt động này một cách thường xuyên, giáo dục tre biết giúp đỡ nhau
trong công việc, hình thành cho tre một đức tính tốt về tinh thần đồng đội, tạo
cho tre một lý tưởng sống cao đẹp trong tương lai.
* Phát triển Kỹ năng giao tiếp ứng xử
Kỹ năng giao tiếp ứng xử đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống của mỗi
người. Ứng xử tốt giúp chúng ta xây dựng và duy trì mối quan hệ hữu ích, thành
công trong công việc, xây dựng một hình ảnh cá nhân ấn tượng, cũng như đạt
được những mục đích trong cuộc sống. Tuy nhiên, đôi khi việc ứng xử không
hiệu quả có thể tạo nên những mối mâu thuẫn trong các mối quan hệ, dẫn đến
nhiều điều bất lợi trong cuộc sống.
Cách giao tiếp ứng xử không chỉ quan trọng trong những năm tre đi học mà
còn rất quan trọng đối với cuộc sống sau này của tre. Kỹ năng giao tiếp là một
kỹ năng nền tảng giúp tre nhận biết các giá trị sống và hình thành các kỹ năng
sống. Tre giao tiếp ra sao là hoàn toàn do chúng ta dạy dỗ, bởi tre hay bắt chước,
chưa hiểu hết được các từ ngữ. Tre của lớp tôi sống ở vùng nông thôn nên bị ảnh
5


hưởng rất nhiều những từ ngữ không lành mạnh từ phía người lớn hay từ phía
các anh chị lớn tuổi hơn. Để giúp tre có kỹ năng giao tiếp tốt tôi đã tiến hành
dạy tre qua các hình thức sau:
- Kỹ năng giao tiếp với bạn bè:
Lớp học chính là một thế giới thu nhỏ của xã hội mà hàng ngày tre được
tiếp xúc, là nơi đa văn hóa, đa tính cách và cũng là nơi đa sở thích. Chính vì vậy
cô có thể dạy tre tìm hiểu, khám phá những sở thích của chính bản thân, quan
tâm đến bạn bè.. Trong lớp tôi mỗi tre lại có tính cách khác nhau, có những tre
hoạt bát nhanh nhẹn, hiếu động nhưng có những tre chậm chạp, thụ động hoặc
nóng nảy. Chính vì vậy tôi đã tìm hiểu tính cách của từng tre trong lớp để thuận
tiện cho việc dạy và rèn kỹ năng giao tiếp cho tre. Việc rèn kỹ năng giao tiếp cho

tre thường thể hiện rõ nhất ở giờ hoạt động góc và nhất là góc chơi phân vai, vì
ở góc chơi phân vai tre được chơi đóng vai các nhận vật như: vai bố, mẹ, con
người bán hàng, cô cấp dưỡng…mà những vai đó cần thể hiện bằng lời nói.
Ví dụ: Khi cho tre chơi trò chơi “ Bán hàng”, người bán hàng khi thấy có
khách đến mua thì phải niềm nở, dùng ngôn ngữ của mình để trả lời khách, dùng
ngôn ngữ của mình để mời chào khách, còn tre đóng vai người mua hàng sẽ phải
hỏi về giá cả các mặt hàng như thế nào?
Hình ảnh trẻ chơi bán hàng ( Ở phần phụ lục 3)
Hoặc khi chơi trò chơi “ Phòng khám đa khoa”, tre đóng vai bác sĩ khi
khám cho bệnh nhân biết hỏi xem bệnh nhân bị làm sao? Bị đau ở đâu?, sau đó
biết dùng ngôn ngữ của mình để căn dặn bệnh nhân phải uống thuốc, phải ăn
uống và nghỉ ngơi như thế nào?...Tùy vào từng chủ đề mà tôi lựa chọn các trò
chơi khác nhau để giúp phát triển ngôn ngữ cho tre, giúp tre giao lưu với bạn
được tốt hơn.
Ngoài ra trong giờ hoạt động học, tôi tăng cường cho tre trả lời câu hỏi của
cô, cho tre tập kể truyện, đóng kịch để giúp cho vốn từ của tre ngày càng phòng
phú hơn.
- Kỹ năng giao tiếp với bố mẹ, ông bà
Ở gia đình, tre luôn được ông bà, bố mẹ làm thay những nhu cầu mà bản
thân tre có thể làm được, tre hầu như được bảo vệ và chăm sóc theo nguyên tắc
là phụ thuộc và nuông chiều.Vì thế dẫn đến tình trạng tre không diễn đạt những
nhu cầu của mình bằng lời nói mà bằng những cử chỉ thì người lớn đã đáp ứng
nhu cầu ngay lập tức.
Tất cả những điều đó sẽ là tốt đẹp nếu nó ở một chừng mực nào đó, nếu
vẫn có những lĩnh vực và không gian cho phép tre có cơ hội để bộc lộ những sở
thích cá nhân, những hành vi tự chủ. Nhưng nó sẽ là một bi kịch vì sẽ dẫn đến
những xung đột trong việc giao tiếp, tạo cho tre những nhận thức và hành vi
không phù hợp khi tre bắt đầu tiếp xúc, hình thành các khả năng giao tiếp với xã
hội bên ngoài, nếu như tre phải tiếp nhận những sự bắt buộc. Ngược lại là một
sự nuông chiều, tre được chấp nhận mọi yêu cầu vô điều kiện với suy nghĩ đơn

giản là tre nhỏ chưa biết gì, chiều nó một chút cũng không sao, nhưng điều đó sẽ

6


tạo nên những hành vi và nhận thức sai lệch của tre mà lâu dần sẽ biến thành
thói quen rất khó thay đổi !
Đối với người lớn cần tập cho tre những lời nói lễ phép, dạy tre nói đủ câu,
không nói trống không. Để tre có thói quen nói đủ câu, không nói trống không
thì giáo viên phải quan sát, uốn nắn tre thường xuyên, khi thấy tre nói chưa đủ
câu cần sửa cho tre ngay. Vào các thời điểm đón tre, qua giờ học, giờ chơi tôi
luôn quan sát để sửa cho tre. Ngoài ra qua những giờ học, cô lồng ghép nội dung
giáo dục, cách giao tiếp với người lớn tuổi giúp tre hiểu và diễn đạt nhu cầu
mong muốn của mình.
* Phát triển kỹ năng thích nghi
Thích nghi là một kỹ năng sống quan trọng vì nếu kỹ năng giao tiếp là
bước đầu để tiếp xúc với môi trường bên ngoài với những người xung quanh, thì
thích nghi chính là bước tiếp theo để có thể hòa nhập hoặc phản ứng lại với môi
trường bên ngoài.
Đứa tre nếu có kỹ năng giao tiếp tốt có thể đạt được những thành công với
những người xung quanh trong việc tham gia vào các hoạt động cùng với họ, là
bố mẹ ông bà hay các bạn của tre. Thế nhưng nếu tre không có khả năng thích
nghi thì cũng khó mà đạt được những kết quả tốt cho cuộc sống của mình.
- Kỹ năng thích nghi các loại thức ăn
Đôi khi tre có những sở thích hơi đặc biệt về ăn uống, chỉ thích ăn vài loại
thực phẩm nhất định, uống vài loại sữa hay thức uống nhất định. Điều đó
thường là do chính chúng ta vô tình tập cho tre khi còn bé, vì thế một mặt chúng
ta vẫn chấp nhận và tôn trọng những sở thích này nhưng vẫn nên tập cho tre có
khả năng ăn uống đa dạng, vì nếu không có những sở thích về ăn uống của tre
sẽ gây ra những khó khăn, rắc rối đặc biệt là trong các chuyến đi chơi xa.

Chúng ta cũng nên biết rằng một chút thiếu vệ sinh, thiếu sạch sẽ ... cũng
không gây ra tác hại nào, mà lại tạo cho tre có một sức đề kháng tốt hơn, tránh
được tình trạng chỉ cần uống chút nước lã, ăn chút rau sống là đau bụng, đi cầu.
Khi tổ chức bữa ăn cho tre ở trường cần tạo không gian thoáng mát, hợp
vệ sinh, đảm bảo an toàn cho tre để tre ăn ngon miệng. Động viên tre ăn theo
hình thức thi đua để tre cảm thấy hứng thú khi ăn.
Hình ảnh trẻ ngồi ăn cơm ( Ở phần phụ lục 4)
Để khuyến khích tre ăn tốt hơn, tôi đã làm một cái lịch “ăn uống” trong
tuần. Bữa nào tre ăn được thì sẽ gắn một bông hoa và một khuôn mặt tươi cười,
bữa nào tre khó ăn, không tập trung ăn thì sẽ có một khuôn mặt mếu. Đến cuối
tuần làm tổng kết và khen ngợi tre về các khuôn mặt cười và tặng cho tre một
món quà nho nhỏ. Nhưng nếu nhiều khuôn mặt buồn thì cũng không nên trách
mắng, mà nên khuyến khích “: Cô biết là còn sẽ làm tốt hơn.”
Chúng ta cũng nên tìm hiểu kỹ hơn về tình trạng sức khỏe của tre để giúp
tre ăn uống tốt hơn.
Trước bữa ăn để tạo cảm giác ăn ngon miệng và thích thú khi ăn, cô nên
giới thiệu tên các món ăn và tác dụng của những loại thực phẩm mà tre ăn thật
hấp dẫn và thu hút.
7


- Kỹ năng thích nghi với môi trường
Với môi trường sống cũng thế, một môi trường bẩn thỉu và ô nhiễm là
không thể chấp nhận được, nhưng một không gian quá sạch sẽ cũng không phải
là một điều kiện tốt cho sự phát triển của tre.
Điều đầu tiên mà chúng ta nên tập cho tre là kỹ năng thích nghi với sự thay
đổi thời tiết. Ở Miền Bắc với bốn mùa thời tiết thay đổi.Vì thế, việc cho tre nhận
biết được các kiểu thời tiết để tự lựa chọn các trang phục phù hợp với thời tiết là
điều rất cần thiết. Có thể cho tre dãi dầu mưa nắng trong một mức độ nào đó,
cũng như từng bước nâng cao sức chịu đựng của các bé, cũng là một biện pháp

giúp tre thích nghi cao và tránh được tình trạng đau ốm lặt vặt, thậm chí có thể
đưa đến những tổn thương không đáng có.
Tre có thể nghịch cát, đất trong một chừng mực vừa phải vì điều đó giúp
cho các bé vừa thỏa mãn được tính năng động, vừa nâng cao khả năng đề kháng.
Dĩ nhiên là nên có sự giám sát của người lớn, nhưng chúng ta chỉ can thiệp khi
có những dấu hiệu của sự nguy hiểm, còn đối với một vài cú vấp ngã của tre thì
cứ để cho tre tự đứng lên, điều đó không chỉ giúp tre mạnh dạn và tự tin hơn mà
còn cho chúng ta tránh được những sự mè nheo của tre.
* Phát triển Kỹ năng sống tự tin
Người ta thường nói: chỉ cần tự tin là giành được 50% thành công. Tự tin là
điều hết sức cần thiết để có thể thành công trong cuộc sống, sự nghiệp. Tuy
nhiên không phải ai cũng có thể luôn đạt được sự tự tin cần thiết trong nhiều tình
huống. Do đó tự tin là một trong những kỹ năng quan trọng mà chúng ta cần
từng bước xây dựng cho tre từ khi còn nhỏ tuổi. Sự tự tin sẽ giúp tre dám nỗ lực,
không ngại thử thách; tre tự tin sẽ có khả năng sống độc lập, hòa nhập xã hội tốt
và dễ thành công hơn trong cuộc sống.
Vậy làm thế nào để giáo dục tre kỹ năng sống tự tin cho tre mẫu giáo nhỡ
4 – 5 tuổi? Đó quả là một vấn đề không phải đơn giản, vì trên thực tế tre lớp tôi
phụ trách đa phần là con em có cha mẹ làm nghề nông nhiều nên sự hiểu biết về
cách dạy kỹ năng sống tự tin cho con còn nhiều phụ huynh chưa hiểu rõ hết.
Những ngày đầu đến lớp nhiều tre còn hay khóc, rất ít nói, trong giờ học khi
được cô giáo gọi lên trả lời câu hỏi tre không đứng lên trả lời mà tre còn khóc.
Nắm bắt được điều đó nên vào đầu năm học khi phân tổ tôi thường phân những
tre nhút nhát ngồi gần những tre mạnh dạn để giúp tre có thể giao lưu, trò
chuyện giúp tre mạnh dạn hơn. Đối với những tre nhút nhát trong giờ học tôi
thường quan tâm, gọi tre trả lời nhiều hơn, khen, động viên khích lệ tre kịp thời
để giúp tre tự tin với bản thân hơn. Buổi sáng khi bố mẹ đưa đến lớp tôi thường
quan tâm, hỏi han tre để tre giáo lưu với cô.
Ví dụ: Trong lớp tôi có bạn Hải Đăng, bạn Long Hải, Bạn Việt Anh … mỗi
sáng bố mẹ đưa đến lớp, tre không chịu vào lớp với cô mà cứ đòi về. Đối với

những tre đó vào các buổi chiều trước khi tre trả, tôi thường trò chuyện gần gũi,
động viên khuyến khích tre bằng các hình thức như:

8


Hôm nay cô thấy con học bài rất giỏi, trong lớp con ngồi học rất ngoan
nhưng cô muốn ngày mai con đi học con sẽ không khóc nhè nữa nhé! Như vậy
thì cô và các bạn sẽ yêu con hơn đấy!
Hoặc vào giờ đón tre, tôi dùng hình thức khen ngợi, động viên tre bằng
cách: Hôm nay con có váy đẹp thế? Ai mua váy đẹp cho con đấy? Sau khi vào
lớp, trò chuyện với tre xong tôi dùng hình thức khen ngợi, động viên tre trước
lớp: Hôm nay cô thấy bạn Việt Anh đến lớp rất ngoan, không khóc nhè nữa đâu,
cả lớp mình cùng động viên và khen bạn Việt Anh nào!. Bằng những câu động
viên, gần gũi của cô giáo dần dần sẽ giúp tre tự tin hơn, thích đến lớp hơn. Bên
cạnh đó để giúp tre tự tin thì trong các giờ hoạt động học, với những tre nhút
nhát tôi tăng cường cho tre được trả lời câu hỏi của cô, khi tre trả lời xong nếu
đúng thì cô và các bạn động viên khen ngợi, còn nếu tre chưa trả lời được vì
nhiều lý do (Có thể tre biết nhưng không dám nói ra những điều suy nghĩ của
mình hoặc có thể tre chưa biết trả lời câu hỏi của cô), dù bất cứ lý do nào giáo
viên cũng không nên chê tre và sẽ gợi mở bằng cách dẫn dắt tre tre theo nội
dung câu hỏi giúp tre trả lời, sau mỗi lần như vậy cô và các bạn lại cổ vũ, động
viên sẽ giúp tre thấy tự tin hơn.
Ví dụ : Trong giờ hoạt động âm nhạc, tôi giúp tre tự tin khi lên biểu diễn,
khi biểu diễn tre biết hát kết hợp cử chỉ, điệu bộ minh họa, hoặc khi vận động
múa, hay vận động minh họa tre biết thể hiện bằng nét mặt, động tác và ánh mắt.
Ngoài ra vào các thời điểm trong ngày khi tổ chức cho tre tham gia vào
hoạt động lao động vào chiều thứ 6 hàng tuần, tôi phân công cho từng nhóm,
mỗi nhóm sẽ phụ trách lau dọn một góc. Trước khi vào phân công tôi giao
nhiệm vụ cho tre: Hôm nay cô và các con sẽ cùng lau dọn giá đồ chơi của lớp

mình cho thật sạch sau đó các con sẽ giúp cô sắp xếp đồ dùng đồ chơi lên giá
cho thật gọn gàng, các nhóm sẽ cùng thi đua xem nhóm nào làm nhanh, sạch và
sắp xếp gọn gàng nhất nhé!. Với tre nhút nhát, tôi nhắc nhở bằng cách: Hôm nay
bạn Long Hải, bạn Hải Đăng, bạn Mai Chi sẽ cùng các bạn ở nhóm mình giúp
cô lau dọn đồ dùng đồ chơi nhé, cô thấy hôm trước các bạn này làm rất tốt, hôm
nay các con sẽ cố gắng hơn nữa nhé!
Hình ảnh bạn Long Hải, bạn Hải Đăng, bạn Mai Chi đang lau dọn đồ
dùng, đồ chơi ( Ở phần phụ lục 5)
Bên cạnh việc dạy tre tự tin khi trả lời các câu hỏi của cô, khi tham gia biểu
diễn văn nghệ và qua hoạt động thì việc dạy con cách qua đường cũng là kỹ
năng cần thiết giúp tre tự tin, chủ động hơn trong cuộc sống.
Ví dụ: Chủ đề giao thông: Với giờ học khám phá, tôi cung cấp cho tre các
kiến thức về an toàn giao thông, đồng thời tôi dạy tre các kỹ năng qua đường như:
- Khi đi qua đường con phải làm gì?
- Nếu có nhiều xe cộ qua lại con sẽ làm như thế nào?
- Khi nào con được qua đường?
- Các bạn nhỏ khi qua đường phải có ai đi cùng?
Sau đó tôi cho tre chơi đóng vai “ Bé và mẹ qua đường”.

9


Ngoài ra việc giao lưu tình cảm, tiếp xúc với tre là một cách tạo ra sự tin
tưởng, gắn bó giữa tre với người xung quanh. Tăng cường sự phát triển các giác
quan, góp phần tích cực phát triển các kỹ năng xã hội, trong đó có kỹ năng sống
tự tin. Bên cạnh đó để giúp tre có kỹ năng sống tự tin, vào các thời điểm trong
ngày tôi luôn tạo cơ hội gần gũi, trò chuyện với tre bằng lời nói, cử chỉ thể hiện
cảm xúc, ánh mắt, nét mặt sẽ khiến tre cảm nhận được thái độ, tình cảm của
người giao tiếp. Trong lớp tôi có một số tre nhút nhát, tôi luôn tạo cơ hội gần gũi
trò chuyện với tre bằng những câu hỏi đơn giản: “Hôm nay con có áo mới đẹp

thế? Ai mua áo cho con đấy!”, Hoặc “ Hôm qua chủ nhật con được bố mẹ cho
đi chơi ở đâu? Con có thích không?”…với những câu hỏi gợi mở gần gũi như
vậy dần dần tre giúp tre mạnh dạn hơn.
* Phát triển Kỹ năng tự phục vụ
Kỹ năng tự phục vụ là một yếu tố quan trọng có thể giúp tăng cường tính
độc lập và cảm giác về sự thành công. Dạy cho tre biết các kỹ năng tự phục vụ,
tre ý thức được sự cần thiết của việc tự phục vụ bản thân, tăng cường tính độc
lập, tre có trách nhiệm sống hơn đối với chính mình, dạy tre biết quan sát làm
theo hướng dẫn của người lớn trong các công việc nhỏ hàng ngày như: vệ sinh
cá nhân, tự rửa tay, rửa mặt, đánh răng, cất, lấy đồ dùng cá nhân đúng nơi quy
định, mặc áo, cởi cúc áo, tự xúc ăn…. Trong những kỹ năng về chăm sóc bản
thân tôi lựa chọn một số những kỹ năng cơ bản sau để dạy tre: Kỹ năng tự chăm
sóc bản thân, kỹ năng tự mặc quần áo, kỹ năng tự chăm lo vệ sinh cá nhân.
- Kỹ năng tự chăm sóc bản thân
+ Kỹ năng tự xúc ăn: Tre ở độ tuổi này có khả năng tự xúc ăn, tuy nhiên có
nhiều tre khi ăn xúc cơm còn rơi vãi, có những tre không tự xúc mà chỉ đợi cô
xúc cho thì mới ăn. Chính vì vậy trước khi vào giờ ăn tôi thường kể cho tre nghe
một số câu chuyện do tôi sưu tầm có nội dung liên quan đến việc tự xúc cơm ăn,
sau đó gợi hỏi tre: Bạn nhỏ trong câu chuyện có ngoan không? Vì sao lại chưa
ngoan? Sau đó cô giáo dục tre: các con lớn rồi phải tự xúc ăn thì mới ngoan, nếu
bạn nào không tự xúc cơm ăn thì các em lớp bé sẽ cười chúng mình đấy!
+ Kỹ năng tự mặc áo, cởi áo, gấp quần áo:
Hàng ngày, nhất là vào mùa đông, tre thường mặc nhiều áo đi học, trước
khi đi ngủ tre phải cởi bớt áo ra, tre thường để quần áo lộn xộn dẫn đến việc giáo
viên mất rất nhiều thời gian để gấp quần áo cho tre. Chính vì vậy vào giờ hoạt
động góc, hoạt động chiều tôi đã dạy cho tre kỹ năng gấp quần, áo, cách cởi áo,
mặc áo. Để việc dạy tre có hiệu quả, ở góc kỹ năng tôi làm một số bộ sách về kỹ
năng cho tre được tập luyện: Tập cài cúc áo, cởi cúc áo, mặc áo, gấp áo, kéo
khóa…để từ đó tre có thể ứng dụng vào thực tế đạt hiệu quả cao.
+ Kỹ năng chăm lo vệ sinh cá nhân

Vệ sinh cá nhân là một việc làm không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày
của tre. Vệ sinh cá nhân bao gồm: Rửa tay, rửa mặt, đánh răng, chải đầu..Những
việc làm này được tôi thực hiện dạy tre một cách thường xuyên. Dạy tre rửa tay
trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, khi tay bẩn, rèn cho tre biết tự rửa tay dưới vòi
nước bằng xà phòng đúng quy trình, đúng kỹ năng.
10


Với những kỹ năng này người lớn đặc biệt là bố mẹ tre sẽ yên tâm hơn về
tre. Tre biết tự xúc cơm ăn, ăn hết xuất và không làm rơi cơm ra ngoài. Tre có
thói quen về vệ sinh cá nhân sạch sẽ, gọn gàng, biết tự lựa chọn và mặc những
trang phục phù hợp với thời tiết để bảo vệ sức khỏe cho chính mình. Không chỉ
dừng lại ở đó mà những kỹ năng này còn giúp tre khéo léo hơn, có ý thức và có
tính kiên trì, làm việc một cách chủ đích hơn.
* Phát triển Kỹ năng tự bảo vệ
Xã hội hiện đại mang đến cho cuộc sống con người nhiều tiện ích, sự thoải
mái nhưng cũng tiềm ẩn nhiều mối nguy hiểm, đặc biệt là đối với con tre. Điều
này đòi hỏi mỗi tre đều phải có những kỹ năng để xử lý cũng như bảo vệ chính
bản thân mình.
Bất cứ một sự vật nào hiện ra đều trở thành một đề tài thu hút đối với tre. Đó
được coi là cơ hội để mở rộng kiến thức nhưng đồng thời cũng có thể là mối nguy
hại khôn lường đối với tre. Việc trang bị cho tre những kỹ năng bảo vệ bản thân
sẽ giúp tre có thể an toàn hơn và tự tin hơn để khám phá cuộc sống muôn màu.
Kỹ năng bảo vệ bản thân là những hiểu biết của một người về những sự
việc xung quanh mình cũng như cách để hành động đúng, an toàn đối với sự vật
đó. Tre có kỹ năng bảo vệ bản thân sẽ biết cách làm thế nào để tránh xa những
mối nguy hiểm hoặc khám phá thế giới trong phạm vi an toàn.
Trên thực tế, tre ở lứa tuổi mẫu giáo nhỡ 4 – 5 tuổi hầu hết tre chưa phân
biệt được những gì là nguy hiểm hay không nguy hiểm đối với mình. Chính vì
vậy nên việc giúp tre phân biệt những mối nguy hiểm luôn được tôi quan tâm,

lồng ghép vào để giáo dục tre qua những câu chuyện, qua hoạt động học, qua
tranh ảnh, video…Để việc giáo dục tre kỹ năng tự bảo vệ được tốt, tôi đã lựa
chọn ra những mối nguy hiểm thường xảy ra trong cuộc sống hàng ngày đối với
tre để lồng ghép vào các thời điểm trong ngày cho thích hợp. Cụ thể:
- Các mối nguy hiểm trong gia đình, trường học : Ổ điện, quạt điện, bếp ga,
phích nước nóng, bàn là…tôi đã lồng vào hoạt động khám phá để dạy tre. Tôi
cho tre kể tên về những đồ dùng trong gia đình nhà mình, sau đó cho tre xem
tranh về những đồ dùng đó, hỏi tre xem những đồ dùng này các con có được sử
dụng không? Vì sao?
Nhưng nếu chỉ dừng lại ở việc hỏi tre những câu hỏi như vậy sau đó cô
giáo dục tre không được lại gần, không được sử dụng những đồ dùng đó thì tre
sẽ rất mau quên. Chính vì vậy ngoài việc giáo dục tre biết được mối nguy hiểm
của những đồ dùng đó sau khi tre được khám phá về đồ dùng gia đình tôi tổ
chức cho tre chơi trò chơi trên màn hình các trò chơi: “Loại bỏ những đồ dùng
gây nguy hiểm cho tre”, hay trò chơi “ Hãy gạch chéo vào đồ dùng mà bé không
được sử dụng”…
- Các mối nguy hiểm ngoài xã hội: bắt cóc, lạc đường, những nơi nguy
hiểm gần ao hồ, cột điện, nơi công trường đang thi công…với những mối nguy
hiểm này tôi sẽ truyền đạt cho tre bằng các câu hỏi tình huống, cho tre xem
những đoạn video…cô và tre cùng nhau thảo luận đe tre hiểu được đó là những
mối nguy hiểm mà cần phái tránh xa.
11


Ví dụ: Tôi sẽ đưa ra tình huống như: Nếu có người lạ cho con ăn kẹo thì
con làm như thế nào? Cho tre suy nghĩ, cho tre đưa ra ý kiến của mình, gợi mở
cho tre bằng các câu hỏi.
Ở tình huống này, với lứa tuổi của tre mẫu giáo tre rất thích khi được cho
quà và sẽ không biết tại sao không được nhận.
Khi tre thảo luận, tôi đưa ra những giả thiết, những tình huống xấu “Nếu đó

là ke xấu thì sẽ rất nguy hiểm cho bé”. Tôi phân tích, giải thích cho tre và giúp
tre có phương án giải quyết đó là:
Không nhận quà, ăn bánh kẹo của người lạ vì có thể bị người xấu bắt cóc.
Tôi sẽ dạy tre nói “ Cháu cám ơn, nhưng bố mẹ cháu không cho nhận quà
của người lạ”.
- Với tình huống: Khi tre ở nhà một mình có người đến xin nước uống thì
con sẽ làm như thế nào? Cho tre suy nghĩ, tự đưa ra ý kiến của mình từ đó giáo
viên có thể gợi mở cho tre để tre tư duy tốt hơn. Tôi cho tre nói suy nghĩ, cách
giải quyết của mình. Sau đó cô giúp tre rút ra phương án tối ưu nhất trong
trường hợp này :
Tuyệt đối không mở cửa, kể cả đó có thể là người quen của bố mẹ. Nếu
trong nhà có người lớn chưa biết là người lạ đến thì gọi ra mở cửa, còn nếu
không có ai ở nhà thì hẹn người đó nhắn lại với con hoặc tối đến gặp bố mẹ.
- Với tình huống: Đi chợ tre bị lạc bố, mẹ. Tôi dạy cho tre những kỹ năng
bình tĩnh, không khóc và chạy lung tung mà hãy đứng yên một chỗ chờ. Vì bố,
mẹ sẽ có thể quay lại chỗ đó để tìm bé. Hoặc bé có thể đến chỗ chú bảo vệ nhờ
sự giúp đỡ gọi điện thoại, hoặc thông báo lên loa để tìm bố mẹ. Tuyệt đối không
đi theo người lạ dù người đó có hứa sẽ đưa về với bố mẹ, vì có thể đó là người
xấu lợi dụng và sẽ bắt cóc con. Với tình huống này tôi sẽ đưa ra nhiều biện pháp
để giúp tre hiểu được nắm bắt thông tin của bố, mẹ và gia đình là rất quan trọng
để giải quyết các tình huống xảy ra trong cuộc sống hàng ngày.
Bên cạnh đó kỹ năng tự bảo vệ bản thân là thật sự cần thiết dạy cho con tre,
xã hội đang phát triển đồng nghĩa với những tện nạn xã hội ngày càng nhiều,
trang bị cho tre những kỹ năng tự bảo vệ bản thân chính là trang bị cho tre
những hành trang để tre có thể sống an toàn, lành mạnh hơn. Với tre mầm non,
kỹ năng sống chưa có một giáo trình nào cụ thể, chưa được đưa vào như một giờ
học chính nên chúng ta cần khéo léo lồng ghép vào các hoạt động trong ngày,
vào các chủ đề, vào các thời điểm trong ngày: Trò chuyện buổi sáng, hoạt động
ngoài trời, hoạt động học, các bài tập trắc nghiệm, các bài tập giả định, hoạt
động giao lưu…Trang bị cho tre những kỹ năng này sẽ giúp tre cảm thấy tự tin,

luôn sẵn sàng đối diện và vượt qua các mối nguy hiểm trong cuộc sống.
Kết quả: Với những hình thức giáo dục cho tre như vậy qua một thời gian
tôi thấy tre lớp tôi đã có sự tiến bộ rõ rệt, hầu hết tre đã mạnh dạn, tự tin, và tích
cực tham gia phát biểu trong giờ học, tích cực tham gia các hoạt động của lớp,
những tre nhút nhát đã tự tin hơn khi đứng trước lớp biểu diễn văn nghệ hoặc
mạnh dạn hơn trong việc đưa ra các ý kiến cá nhân của mình. Thích nghi với
môi trường bên trong và môi trường bên ngoài. Có thể nói việc rèn kỹ năng sống
12


tự tin giúp tre luôn vui ve, linh hoạt, tạo nền tảng cho cuộc sống vững vàng cho
tre sau này.
Biện pháp 2: Lồng ghép nội dung giáo dục dạy trẻ kỹ năng sống vào
các hoạt động học.
Đối với tre mầm non, việc rèn kỹ năng sống cho tre không được thực hiện
trên một giờ học cụ thể nào, mà chỉ lồng ghép vào các hoạt động học để dạy kỹ
năng sống cho tre.
* Hoạt động học làm quen với văn học:
Xuất phát từ đặc điểm tâm lý của tre mầm non là rất thích nghe kể chuyện,
nội dung các câu chuyện thường để lại ấn tượng cho tre khó phai mờ. Tùy từng
nội dung câu chuyện mà tôi đưa nội dung kỹ năng sống vào để dạy tre sao cho,
phù hợp với tre lớp mình.
Ví dụ: Qua câu chuyện “ Cáo, thỏ và gà trống”, tôi dạy tre học tập bạn gà
Trống tính mạnh dạn, tự tin. Tuy nhỏ bé nhưng Gà Trống đã biết dùng trí thông
minh của mình để đuổi cáo ra khỏi nhà.
Ví dụ: Câu chuyện “ Tích Chu”, tôi dạy tre kỹ năng luôn quan tâm giúp đỡ
mọi người đăc biệt là người thân trong gia đình học tập bạn Tích Chu không
quản ngại khó khăn đi kiếm nước suối tiên về cho bà uống.
* Hoạt động học khám phá:
Với hoạt động học này thông qua các chủ đề mà tôi giáo dục cho tre những

kỹ năng sống cơ bản như:
Chủ đề “Bản thân”
Thông qua hoạt động khám phá đề tài “Bé cần gì để lớn lên và
khỏe mạnh”
Bé cần ăn đủ 4 nhóm chất dinh dưỡng, cần tham gia các hoạt động chơi đùa
chạy nhảy, thể dục thể thao và điều quan trọng nữa bé cần được sống trong môi
trường không khí trong lành qua đó giáo dục tre biết cách chăm sóc bảo vệ sức
khỏe cho bản thân bằng cách giữ gìn đồ dùng, vệ sinh cá nhân sạch sẽ. Khi chơi
xong phải biết rửa tay.
Chủ đề “Gia đình”
Khám phá với đề tài “ Ngôi nhà của bé”, tre biết được ngôi nhà là nơi gia
đình cùng chung sống giáo dục tre biết làm gì để chỗ ở của mình sạch sẽ, gọn
gàng. Còn đề tài khám phá “Đồ dùng trong gia đình” giáo dục tre biết sắp xếp
khi lấy, cất đồ dùng ngăn nắp, biết giữ gìn đồ dùng sạch sẽ, gọn gàng, biết sử
dụng đồ dùng đúng cách...
Chủ đề “Nghề nghiệp”
Đề tài khám phá một số nghề như nghề giáo viên, nghề bác sỹ, nghề
nông…tre biết mỗi nghề đều có công việc vất vả riêng, tre biết yêu quý các
nghề, và bảo vệ các sản phẩm của mỗi nghề.
Chủ đề “Động vật”
Đề tài khám phá về “ Một số vật nuôi trong gia đình” giáo dục tre biết
chăm sóc bảo vệ các con vật nuôi (Cho ăn, không đánh đuổi các con vật). Khám
phá về “ Động vật sống trong rừng” tre có những hành động không đồng tình
13


khi biết những con vật sống hoang dã đang có nguy cơ bị săn bắn trái phép. Biết
tránh và không lại gần những con vật hung dữ. Giáo dục tre biết được ích lợi của
những con vật đó, biết được những mối hiểm họa đang chờ chúng. Khám phá
“Một số con côn trùng”, tre nhận biết được những con côn trùng có ích và côn

trùng có hại đối với con người.
Chủ đề “Phương tiện và luật lệ giao thông”.
Đề tài “ Bé đi đường an toàn” giáo dục tre khi đi bộ trên đường làng đi sát
lề đường bên tay phải. Khi ngồi sau xe máy phải đội mũ bảo hiểm, ngồi ngay
ngắn không đùa nghịch. Khi ngồi trên ô tô không được thò đầu ra ngoài, không
được chạy nhảy trên xe, khi xe dừng lại mới được xuống, biết nhường chỗ cho
các cụ già…
Chủ đề “Thực vật”
Khám phá “ Cây xanh và môi trường sống”. Giáo dục tre biết ích lợi của các
loại rau, trái cây, cây xanh, cây bóng mát đối với con người, giáo dục tre cách
chăm sóc các loại cây (Tưới cây), biết ăn rau, củ, quả cung cấp nhiều vitamin.
Giáo dục tre biết không leo trèo cây, ăn quả xong để rác đúng nơi quy định.
Chủ đề “Nước và các hiện tượng tự nhiên”
Cho tre khám phá về nước, tre biết có nhiều loại nước khác nhau như nước
máy, nước lọc, nước suối, nước mưa, nước ao hồ, nước biển. Tre biết tình trạng
hiện nay nguồn nước đang bị ô nhiễm dần và cạn kiệt vì do con người đã sử
dụng lãng phí từ đó giáo dục tre phải biết tiết kiệm nước. Rửa tay trước khi ăn
và sau khi đi vệ sinh các con nhớ vặn vòi nước vừa đủ để rửa, tránh lãng phí.
Giáo dục tre khi đi chơi hay đi đâu không vứt rác xuống nguồn nước, tránh làm
ô nhiễm. Biết mùa hè thường mặc trang phục gì? Mùa đông thì mặc như thế
nào? Khi cho tre khám phá về “nước” tre biết có nhiều loại nước khác nhau như
nước máy, nước mưa, nước sông, suối, hồ, ao, nước biển tre biết tình trạng ô
nhiễm hiện nay. Khi đi tắm biển phải mặc áo phao và biết tự bảo vệ mình.
Chủ đề “Quê hương, đất nước, Bác Hồ”
Đề tài khám phá “Bác Hồ với các cháu thiếu nhi” giáo dục tre biết tự hào
về vị lãnh tụ của đất nước, biết yêu quý đất nước mình…..
* Hoạt động học tạo hình
Qua các hoạt động học tạo hình giáo dục tre biết giữ gìn sách vở sạch đẹp
không làm quăn mép vở không vẽ tẩy xóa vở, không vẽ bậy ra ghế ra bàn, giáo
dục tre biết yêu quý, trân trọng sản phẩm của mình, của bạn, mong muốn tạo ra

những sản phẩm đẹp để tặng cô, tặng ông, bà, bố, mẹ…
* Hoạt động học âm nhạc
Ở trường mầm non âm nhạc là phương tiện giúp tre nhận thức thế giới
xung quanh, phát triển lời nói, quan hệ giao tiếp, trao đổi tình cảm…đối với tre,
âm nhạc là thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc. Thực tế cho ta thấy rằng: Tre em ở lứa
tuổi mẫu giáo rất nhạy cảm đối với âm nhạc. Tre em rất thích nghe nhạc và hứng
thú tham gia vào các hoạt động có âm nhạc. Mục đích của giáo dục âm nhạc là
giáo dục tình cảm đạo đức thẩm mỹ cho tre, là phương tiện hình thành đạo đức
14


cho tre biết yêu ghét rõ ràng. Giáo dục âm nhạc còn hình thành cho tre lòng yêu
thiên nhiên, Tổ quốc, tình yêu thương con người rộng lớn. Hình thành và phát
triển thói quen tốt trong sinh hoạt tập thể: Đó là tính tổ chức kỷ luật, tự chủ,
mạnh dạn trước mọi người. Giáo dục âm nhạc còn là phương tiện nâng cao khả
năng trí tuệ, giúp tre phát triển trí tưởng tượng, củng cố kiến thức tre qua học
tập, vui chơi trong cuộc sống. Quá trình tre tiếp xúc và hoạt động âm nhạc như
nghe cô hát, tre tự ca hát, nhảy múa, chơi trò chơi âm nhạc... sẽ hình thành ở tre
những yếu tố của một nhân cách phát triển toàn diện, hài hoà, đó là sự phát triển
về thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ và thể lực, trong mối quan hệ chặt chẽ với nhau.
Tổ chức hoạt động giáo dục âm nhạc ở trường mầm non không chỉ mang lại
cho tre những cảm xúc âm nhạc mà thông qua đó còn giúp tre phát triển rất nhiều
kỹ năng sống tốt đẹp như: kỹ năng tạo niềm vui, kỹ năng mạnh dạn tự tin…
Ví dụ: Khi dạy tre hát, múa, biểu diễn tổng kết chủ đề, tre được hợp tác với
bạn luyện tập các tiết mục văn nghệ, được thể hiện vai người dẫn chương trình...
giúp tre biết quan tâm, chia se và hợp tác với bạn để luyện tập được tốt.
* Hoạt động phát triển thể chất
Thông qua hoạt động thể chất cô nhắc tre thường xuyên tập thể dục để cho
cơ thể lớn lên và khỏe mạnh. Khi chơi các trò chơi vận động không nên tranh
nhau, phải biết nhường nhịn nhau, khi chơi phải biết phối hợp với bạn để tạo ra

tính đoàn kết.
Kết quả: Thông qua các hoạt động học tôi luôn lồng ghép các nội dung
giáo dục kỹ năng sống cho tre một cách phù hợp giúp tre biết xử lý các tình
huống trong từng hoàn cảnh cụ thể: Biết bày tỏ tình cảm phù hợp, đúng lúc, biết
tránh những vật, những nơi không an toàn, gây nguy hiểm đến tính mạng và
cách phòng tránh, tự lập trong các tình huống quen thuộc.
Biện pháp 3: Dạy kỹ năng sống cho trẻ ở mọi lúc, mọi nơi
Việc hình thành kỹ năng sống cho tre không phải một sớm một chiều mà nó
phải có quá trình thời gian để rèn luyện. Ở trường mầm non dưới sự hướng dẫn
của giáo viên sẽ góp phần không nhỏ trong việc hình thành kỹ năng sống cho
các cháu. Chính vì vậy tôi luôn tận dụng tất cả các thời điểm, hay bất cứ khi nào
có cơ hội và cảm thấy tre có hứng thú.
* Hoạt động đón trẻ:
Vào buổi sáng, giáo viên đến lớp trước 15 phút, công việc đầu tiên là mở
cửa thông thoáng phòng học, sau đó chuẩn bị đón tre. Khi tre đến lớp tre biết
chào cô, chào bố mẹ, cất dép, cất ba lô đúng nơi quy định.
* Hoạt động ngoài trời.
Qua hoạt động ngoài trời khi cho tre quan sát một số loại cây cảnh, cây
hoa, cây ăn quả tôi cho tre biết ích lợi của cây xanh đối với con người. Quan sát
một số con vật nuôi tôi cho tre tập cho gà ăn, từ đó hình thành cho tre kỹ năng
sống yêu thương chăm sóc.
Ví dụ: Hoạt động tìm hiểu về một số loại rau tôi cho tre đi thăm vườn rau
của lớp .

15


Để gieo được những luống rau xanh như thế này thì các cô phải làm gì?
(Trước tiên phải làm đất tơi xốp, sau đó đến gieo hạt và tưới rau. Nếu không
nhặt cỏ bắt sâu cho cây thì điều gì sẽ xảy ra?)

Từ đó tre có thể đưa ra ý kiến của mình một cách độc lập, giúp tre mạnh
dạn hơn trong giao tiếp. Khi cho tre chơi ngoài trời tôi luôn nhắc tre khi chơi
trên sân trường không được chạy đùa, xô đẩy bạn vào đồ chơi sẽ bị ngã chảy
máu. Biết giữ gìn đồ chơi ngoài trời khi chơi.
* Hoạt động góc

Ở tuổi mẫu giáo nhỡ việc chơi trong nhóm bạn bè là một nhu cầu bức bách.
Đặc biệt là nhu cầu giao tiếp với bạn bè đang phát triển rất mạnh. Từ đó
những " xã hội tre em " thực sự được hình thành.
"Xã hội tre em " này còn khác xa so với xã hội người lớn. Hợp rồi tan, tan
rồi hợp, thực và chơi, chơi và thực. Đó chính là nét độc đáo của cái xã hội
ấy. Nhưng chính những mối quan hệ xã hội đầu tiên trong nhóm bạn bè này
lại có một ý nghĩa lớn lao đối với cả đời người sau này.
Tre mầm non học bằng chơi – chơi mà học, đối với tre mầm non, hoạt động
vui chơi chiếm vai trò chủ đạo trong hoạt động của tre ở trường. Thông qua giờ
chơi, tre được đóng các vai khác nhau trong xã hội, khi đóng vai được tái hiện
lại những gì tre nhìn thấy trong cuộc sống. Tất cả những kiến thức và kinh
nghiệm cuộc sống mà tre có sẽ được tre thể hiện qua hoạt động vui chơi. Chính
vì vậy, tôi rất trú trọng đến việc tạo các tình huống khi tre đóng vai để tre tìm
cách giải quyết.
Ví dụ: ở góc phân vai: Giáo dục tre biết chơi đoàn kết với bạn khi bán
hàng, mua hàng. Dạy tre cách mua hàng. Bác ơi bán cho tôi 5 con cá này! Bao
nhiều tiền hả bác? Tre biết cách chào mời khách mua hàng, mặc cả, và trả tiền
khi mua thức ăn xong
Hay ở góc " Nấu ăn”, tôi chú ý đến những thao tác mà tre thể hiện vai của
mình: Tre bắc nồi lên đặt bếp ga đã đúng giữa bếp chưa? Để đảm bảo an toàn thì
khi nấu xong con cần phải làm gì? Khi xoong đang nóng muốn bắc nồi xuống
con làm thế nào?.
Ví dụ: Góc bác sỹ tôi cho tre khám sức khỏe cho bạn, biết cách đặt tai
nghe, ống nghe. Biết thể hiện một số thao tác đơn giản khi khám bệnh, biết sử

dụng ngôn ngữ để giao tiếp với bệnh nhận: Cháu bị làm sao? Cháu bị đau cổ
họng ạ? Hãy há miệng ra cho bác kiểm tra? Tre biết há mồm bác sỹ thì lấy đèn
soi vào. Được rồi, bây giờ hãy vén áo lên cho Bác đặt ống nghe vào nào? Không
sao đâu bác sẽ viết cho cháu đơn thuốc ra ngoài cửa hàng và mua thuốc nhé!
Góc xây dựng: Rèn cho tre kỹ năng làm việc theo nhóm, biết phối hợp
phân công công việc khi chơi, biết hợp tác cùng nhau để xây dựng được những
công trình xây dựng.
Góc sách truyện: Tre biết mở sách truyện từng trang một, không tranh giành
sách chuyện với bạn, biết sử dụng những đồ dùng đó một cách có hiệu quả.
16


Góc khám phá: Tre có một số kỹ năng khám phá các sự vật hiện tượng
xung quanh. Tre được trải nghiệm với các thí nghiệm như: Sự nảy mầm của hạt;
vật nổi, vật chìm; sự tan chảy của viên đá...
* Hoạt động lao động – vệ sinh
Tre biết nhặt lá cây rụng trong sân trường, trong bồn cây, biết giữ gìn lớp
học, sân trường luôn sạch sẽ. Không vứt rác vào bồn cây.
* Hoạt động giờ ăn
Nên tận dung thời gian này để giáo dục và hình thành kỹ năng sống cho tre:
cách rửa tay sạch trước khi ăn, cách mời chào trước khi ăn, khi ngồi ăn thì phải
ngồi ngay ngắn, lưng thẳng, đầu thẳng, không nhoài người về phía trước, cách
cầm thìa xúc khéo léo không làm đổ cơm, canh…Trong giờ ăn, tôi nhắc tre khi
ăn không được nói chuyện, không xúc miếng quá to, không nhai nhồm nhoàm,
khi ho biết lấy tay che miệng, nhặt cơm rơi vào khay.
* Thông qua các chương trình văn nghệ của ngày hội ngày lễ
Rèn luyện kỹ năng sống cho tre dưới hình thức tổ chức các hoạt động văn
nghệ một cách thiết thực, khuyến khích sự tham gia chủ động, tự giác của tre.
Tổ chức các trò chơi dân gian và các hoạt động vui chơi giải trí tích cực khác
phù hợp với lứa tuổi của tre.

Tôi đã luyện cho tre kỹ năng tự tin, hợp tác với bạn bạn để tham gia vào
các ngày hội ngày lễ, nhà trường tổ chức hội diễn văn nghệ gồm nhiều thể loại,
đa dạng nội dung, hình thức biểu diễn nhằm rèn cho tre kỹ năng mạnh dạn, hồn
nhiên, biết phối hợp với bạn bè để biểu diễn các tiết mục văn nghệ. Trong năm
học 2018 – 2019 lớp tôi tham gia diễn văn nghệ các ngày hội ngày lễ như
“Ngày hội Bé đến trường”; “Vui hội trung thu”, Ngày hội “Cô giáo như Mẹ
hiên: ......
Hình ảnh tre múa văn nghệ trung thu, và ngày 20/11 (Ở phần phụ lục 6)
Kết quả: Thông qua các việc dạy kỹ năng sống ở mọi lúc mọi nơi, tôi thấy
tre lớp tôi rất mạnh dạn, tự tin, độc lập, sáng tạo, linh hoạt, tự giác, dễ hòa nhập,
dễ chia se… hình thành nếp sống văn minh, có hành vi ứng sử, giao tiếp theo
quy tắc, chuẩn mực phù hợp.
Biện pháp 4: Phối kết hợp với phụ huynh
Bên cạnh việc dạy tre các kỹ năng ở lớp, tôi thường xuyên chú trọng đến
việc phối kết hợp với phụ huynh cùng dạy kỹ năng sống cho tre. Tuyên truyền
cho phụ huynh hiểu không nên làm hộ con, phải dạy tre tính tự lập từ bé. Tre
càng được hướng dẫn sớm về cách tự vệ, nhận biết những mối nguy hiếm từ
xung quanh và cách xử lý thì sẽ vững vàng vượt qua những thử thách trong mọi
tình huống. Điều đó được chứng minh rõ ràng từ thực tế. Việc giáo viên tích cực
giao lưu với phụ huynh vào giờ đón, trả tre giúp giáo viên dễ dàng nắm bắt tình
hình của tre, hiểu được tính cách, hoàn cảnh sống của tre từ đó đề ra các biện
pháp phù hợp cũng như cách tác động, phối hợp với phụ huynh trong việc rèn
luyện tre đúng phương pháp.
Trong gia đình, việc dạy tre trong ăn uống rất cần thiết. Để tre có được
những kỹ năng, thói quen sử dụng đồ dùng một cách chính xác, thuần thục và
17


khéo léo, không chỉ đòi hỏi tre chỉ thường xuyên luyện tập, mà còn phải đáp ứng
được những nhu cầu của tre, đó là cung cấp cho tre những mẫu hành vi văn hóa,

những hành vi đúng, đẹp, văn minh của chính cha mẹ và những người xung
quanh tre. Trước hết người lớn phải gương mẫu, yêu thương, tôn trọng, đối xử
công bằng với tre và đảm bảo an toàn cho tre. Tạo điều kiện tốt nhất cho tre vui
chơi. Cô giáo, cha mẹ, giúp tre phát triển sở thích, ý thích của mình và đảm bảo
rằng người lớn có thể cung cấp thêm phương tiện để tre thực hiện ý thích đó.
Nhận thức được tầm quan trọng của biện pháp này, tôi thường trao đổi,
tuyên truyền phụ huynh hiểu những việc nên và không nên làm đối với tre để
giúp tre có kỹ năng sống tốt, tre có kỹ năng tự bảo vệ bản thân, tự tin trong cuộc
sống... Tre luôn bắt chước người lớn và bố mẹ tre là những người lớn gần gũi tre
nhất. Vì vậy các bậc làm cha làm mẹ đừng vô tình bỏ qua những cơ hội đơn giản
và thuận lợi hàng ngày để hướng dẫn con những thói quen tốt rồi sau đó lại bắt
tre mất thời gian học lại những điều này ở một nơi khác với những người xa lạ.
Bố mẹ tre hãy chú ý giúp tre hình thành những kỹ năng sống tốt như kỹ năng
giao tiếp xã hội để tự khám phá, đánh giá bản thân mình và người khác.
Ví dụ: Khi ở nhà, gia đình nên khuyến khích tre tự khởi xướng ra những
cuộc chơi bằng cách xin phép bố, mẹ và ông bà cho con được chơi. Khi chơi
xong phụ huynh cần nhắc nhở và dạy cho con biết cách tự thu dọn đồ chơi sau
khi chơi. Cha mẹ có thể cùng con thu dọn nhưng tuyệt đối không bao giờ được
làm thay tre.
Trong các dịp lễ tết cha mẹ nên tạo cơ hội khuyến khích tre tham gia dọn
dẹp trang hoàng nhà cửa, phụ ông bà lau lá để gói bánh chưng, trang trí cây đào,
cây quất, lau lá cây, đi chợ tết mua sắm cùng mẹ…Ngoài ra, bố mẹ hãy lựa chọn
những chương trình trên truyền hình phù hợp và bổ ích với bé để cả nhà cùng
xem, khi xem khuyến khích các bé nói lên suy nghĩ cảm xúc của mình về những
điều mà bé vừa được xem.
Tôi cũng tuyên truyền với phụ huynh quan sát những biểu hiện của tre
trong điều kiện và tình huống tự nhiên hàng ngày như quan sát xem tre có tự tin
và tự nhiên khi giao tiếp với mọi người hay không? Tre có thích tham gia các
nhóm sinh hoạt không? Tre có tự nhiên sáng tạo khi chơi với đồ chơi không? Tre
có lễ phép trong cách nói năng với người lớn hay không?… để từ đó có biện

pháp rèn luyện và giáo dục tre thêm.
Cha mẹ cần phối hợp với giáo viên một cách chặt chẽ và hợp lí bằng việc
tham gia tình nguyện vào quá trình giáo dục trong nhà trường. Cha mẹ nên tham
gia vào các buổi trao đổi với giáo viên, tham gia vào các buổi họp của nhà
trường để nắm bắt được tình hình cùng với nhà trường giáo dục tre một cách
toàn diện hơn.
Kết quả: Phụ huynh đã có thói quen liên kết phối hợp chặt chẽ với cô giáo
trong việc dạy tre các kỹ năng sống, trao đổi với giáo viên bằng nhiều hình thức
thông qua bảng thông tin dành cho cha mẹ, bảng đánh giá tre ở lớp; số lượng
phụ huynh học sinh tham gia đông hơn.

18


Cha mẹ cảm thấy vui vì biết con mình đã có được những kỹ nằng sống nhờ
cô giáo, kết hợp cùng gia đình thì tre mới có được những kỹ năng tốt như vậy.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục
với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường
Qua thực tế thực hiện các biện pháp trên bản thân tôi nhận kĩ năng sống của
tre có tiến bộ hơn rõ rệt so với đầu năm học.
* Đối với giáo dục
BẢNG KHẢO SÁT TRẺ CUỐI NĂM ( Ở phần phụ lục 2)
Nhìn vào bảng khảo sát 2, so sánh kết quả khảo sát đầu năm ta thấy sự khác
biệt rõ ràng kỹ năng sống của tre cuối năm. Mức độ đạt được cuối năm so với
đầu năm cao hơn rất nhiều. Tỷ lệ tre đạt 96%, tỷ lệ tre chưa đạt còn 4% . Điều
này chứng tỏ các biện pháp đưa ra có tác dụng rất lớn trong việc giáo dục kỹ
năng sống cho tre 4 – 5 tuổi trường mầm non Nga Trung.
* Đối với bản thân:
Qua quá trình thực nghiệm các biện pháp, bản thân đã tự mình trau dồi lại
các kiến thức giáo dục kỹ năng sống cho tre góp phần nâng cao chất lượng của

hoạt động giáo dục tre.
* Đối với đồng nghiệp:
Tất cả đồng nghiệp thường xuyên học hỏi và trao đổi kinh nghiệm phương
pháp khi dạy kỹ năng sống cho tre trong trường mầm non nói chung.
* Đối với nhà trường:
Tre có được những kĩ năng sống tốt đã tiếp thu lĩnh hội được nhiều hơn
những kiến thức, yêu cầu cần đạt được vì vậy chất lượng giáo dục của nhà
trường cũng được nâng lên rõ rệt.
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận
Tre em được giáo dục kỹ năng sống tốt thì khả năng thích nghi và thành
công trong cuộc sống sẽ dễ dàng hơn. Giáo dục kỹ năng sống cho tre là một việc
làm hết sức quan trọng và cần thiết. Điều đó giúp cho tre tự tin, chủ động xử lý
linh hoạt các tình huống trong cuộc sống.
Thực tế, kỹ năng sống của tre lứa tuổi mầm non chỉ đơn giản là giao tiếp
tốt, biết vui chơi với bạn, biết xin lỗi hoặc cảm ơn đúng lúc, để thích nghi với
môi trường khác nhau….Một đứa tre chờ đến lượt chơi sẽ là người biết kiên
nhẫn, một đứa tre được tập thích nghi với đám đông sẽ trở thành người biết tự
chủ và tự tin sau này. Đó chính là những lợi ích về lâu dài để các bậc phụ huynh
ngày nay quan tâm nhiều hơn đến việc trang bị kỹ năng sống cho con ngay từ
tuổi mầm non. Cũng cần nói thêm rằng tre lứa tuổi mầm non chỉ có thể tích luỹ
kỹ năng sống thông qua những trải nghiệm thực tế. Trong mỗi đứa tre đều có
những tài năng tiềm ẩn. Sự chuẩn bị kỹ càng từ lúc đầu đời chính là chìa khoá
thành công cho tương lai mỗi cháu. Chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục tre lứa
tuổi mầm non chính là cơ sở giúp tre phát triển toàn diện về thể chất, tình cảm,
trí tuệ, thẩm mỹ là nền tảng cho quá trình học tập suốt đời của tre. Giáo viên hãy
19


luôn khuyến khích tre mạnh dạn tham gia các hoạt động, tự tin vào bản thân.

Đồng thời, khuyến khích tre khi tham gia vào trò chơi, cần biết cải tiến, sáng tạo
các cách chơi và cố gắng đạt mục đích, đây chính là những kỹ năng cơ bản để
sống và làm việc sau này. Thường xuyên chỉ ra cái mới mà người lớn cũng tìm
tòi một cách hăng hái bằng nhiều cách, hãy trao đổi với tre về những thông tin
mà cô giáo, cha mẹ mới tìm thấy cho tre thấy rằng học lúc nào cũng vừa vui,
vừa thử thách.
Bên cạnh những lời nói khích lệ, nêu gương, khuyến khích những hành vi,
lời nói tốt của tre. Các bậc làm cha mẹ, cô giáo, những người lớn cần nhẹ nhàng,
khéo léo khi giáo dục kỹ năng sống cho tre, không nên hạ thấp khả năng của tre,
không dọa nạt hay bắt tre phải làm những việc quá sức của tre. Người lớn không
nên nuông chiều, bao bọc tre thái quá, không nên nhồi nhét lượng kiến thức quá
mức so với khả năng tiếp nhận từng lứa tuổi của tre. Người lớn cần sử dụng lời
nói rõ ràng, câu hỏi gợi mở phối hợp cùng các cử chỉ, điệu bộ phù hợp nhằm
khuyến khích tre tiếp xúc với môi trường xung quanh, bộc lộ, chia se những cảm
xúc với người khác bằng lời nói và hành động cụ thể.
Đây là một trong những kỹ năng hết sức quan trọng để khi lớn lên tre có đủ
tự tin, bản lĩnh trong cuộc sống. Nhằm giúp tre hình thành tính tự lập và khả
năng biết tự chăm lo cho mình, không bị phụ thuộc vào bố mẹ, ngay từ nhỏ
chúng ta cần để tre làm tất cả mọi thứ mà chúng có thể, đừng vì quá thương con
mà nuông chiều chúng nhé. Vì thế cần có phương pháp dạy con phù hợp với độ
tuổi và nhận thức của tre để tre có thể tiếp thu và học cách sống tự lập tốt hơn.
3.2 Kiến nghị
Đối với nhà trường: Trang bị thêm tài liệu về kỹ năng sống để giáo viên
nghiên cứu.
Đối với Phòng giáo dục và đào tạo: Tăng cường tổ chức thêm các buổi bồi
dưỡng về kỹ năng sống cho giáo viên học tập thêm kinh nghiệm.
Trên đây là một số kinh nghiệm của bản thân áp dụng vào việc rèn kĩ năng
sống cho tre 4-5 tuổi trường mầm non Nga Trung. Rất mong được sự quan tâm,
góp ý của Hội đồng khoa học Nghành để sáng kiến của tôi được hoàn thiện hơn
trong những năm học tiếp theo.

Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Trần Thị Hiền

Nga Trung, ngày 20 tháng 03 năm 2019
NGƯỜI VIẾT SÁNG KIẾN
(Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến
kinh nghiệm của mình viết, không sao
chép nội dung của người khác)

Trần Thị Lan
20


21


TÀI LIỆU THAM KHẢO
TT
1

Tên tài liệu tham khảo
Hướng dẫn thực hiện chương trình
chăm sóc giáo dục tre 4 - 5tuổi

Tác giả tài liệu
Bộ giáo dục và đào tạo
Tác giả: PGS-TS Nguyễn Thị

2

Tâm lí học tre em lứa tuổi mầm non

3

Tạp chí giáo dục mầm non

4

Thuyết giáo dục Montessori

Ánh Tuyết -Nhà xuất bản đại
học sư phạm Hà Nội
Bộ giáo dục và đào tạo
Tác giả: Nhà giáo
dục Ý Maria Montessori


DANH MỤC
SÁNG KIÊN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
KINH NGHIỆM NGÀNH GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO HUYỆN NGA SƠN
ĐÁNH GIÁ XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Trần Thị Lan
Chức vụ và đơn vị công tác: Giáo viên – Trường mầm non Nga Trung – huyện
Nga Sơn – tỉnh Thanh Hóa

TT
1.

Tên đề tài SKKN

Cấp đánh giá
xếp loại
(Ngành GD cấp
huyện/tỉnh; Tỉnh...)

Kết quả
đánh giá
xếp loại
(A, B, hoặc C)

Năm học
đánh giá
xếp loại