Kinh nghiệm lựa chọn một số bài tập nhằm nâng cao tốc độ chạy đà và giậm nhảy trong kỹ thuật nhảy xa kiểu ngồi cho HS nam khối 9 trường THC

1


MỤC LỤC

Nội dung

Trang

1. Mở đầu

2

1.1, Lý do chọn đề tài

2

1.2, Mục đích nghiên cứu

2

1.3, Đối tượng nghiên cứu

3

1.4, Phương pháp nghiên cứu

3

1.5, Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm

3

2. Nội dung Sáng kiến kinh nghiệm

5

2.1, Cơ sở lý luận

5

2.2, Thực trạng

12

2.3, Biện pháp thực hiện

13

2.4, Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm

20

3. Kết luận, kiến nghị

23

3.1, Kết luận

23

3.2, Kiến nghị

23

Tài liệu tham khảo

24

1. MỞ ĐẦU
2


1.1. Lý do chọn đề tài:
Sự nghiệp giáo dục nói chung và giáo dục thể chất nói riêng đã góp phần
hết sức quan trọng trong việc đào tạo thế hệ trẻ phát triển toàn diện, hoàn thiện
về nhân cách, trí tuệ và thể chất để phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại
hóa đất nước, giữ vững và tăng cường an ninh quốc phòng.
Chỉ thị số 36 - CT/TW ngày 24 tháng 03 năm 1994 của BCH TW Đảng
Cộng sản Việt Nam về công tác TDTT trong giai đoạn mới đã khẳng định
phương hướng “Phát triển TDTT là bộ phận quan trọng trong chính sách phát
triển kinh tế - Xã hội của Đảng và nhà nước, nhằm bồi dưỡng và phát huy nhân
tố con người, công tác TDTT phải góp phần tích cực nâng cao sức khỏe, giáo
dục nhân cách, đạo đức, lối sống lành mạnh, làm phong phú đời sống văn hóa,
tinh thần của nhân dân, nâng cao năng suất lao động của xã hội và năng lực
chiến đấu của lực lượng vũ trang”.
Trong giáo dục thể chất, điền kinh là nội dung cơ bản, là nền tảng để phát
triển các tố chất thể lực cơ sở cho các môn thể thao khác. Trong đó nhảy xa là
một nội dung cơ bản để phát triển các tố chất thể lực. Trước yêu cầu này đòi hỏi
giáo viên lên lớp phải có những phương pháp giảng dạy, những bài tập hợp lí
phù hợp với sách giáo khoa, phù hợp với lứa tuổi và đặc biệt là phát triển thành

tích môn nhảy xa.
Trường tôi đang công tác, nền tảng thể lực của học sinh vẫn còn hạn chế.
Đặc biệt thành tích môn nhảy xa của học sinh còn thấp so với thành tích môn
nhảy xa của các trường trong huyện. Xuất phát từ những lí do trên tôi mạnh dạn
nghiên cứu đề tài: “Kinh nghiÖm lựa chọn một số bài tập nhằm nâng cao
tốc độ chạy đà và giậm nhảy trong kỹ thuật nhảy xa kiểu ngồi cho nam học
sinh khối 9 trường THCS”.
1.2. Mục đích nghiên cứu:
- Lựa chọn một số bài tập nhằm nâng cao kỹ thuật chạy đà và giậm nhảy
trong nhảy xa sẽ làm tăng hiệu quả rất lớn trong việc rèn luyện thể lực của học
sinh, giúp các em hoàn thành mục tiêu môn học THCS là:
+ Biết được một số kiến thức, kỹ năng cơ bản để tập luyện gìn giữ sức
khoẻ và nâng cao thể lực.
+ Góp phần rèn luyện nếp sống lành mạnh, nhanh nhẹn, khéo léo, thói
quen tự giác tập luyện TDTT, gìn giữ vệ sinh.
+ Có sự tăng tiến về thể lực, đạt thành tích tốt và thể hiện bản thân về
TDTT.
+ Biết vận dụng vào thực tế.
+ Biết cách thực hiện một số trò chơi vận động, động tác bổ trợ kỹ thuật
và bài tập phát triển thể lực.
+ Có ý thức tự giác học môn Thể dục và tự tập ngoài giờ.
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
3


- Ðối tượng nghiên cứu trong đề tài là học sinh nam lớp 9 - trường THCS.
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
Để giải quyết các mục tiêu trên tôi sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau:
a. Phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu:
- Vận dụng phương pháp này và những kiến thức học được ở trường Đại

học tôi còn tham khảo các tài liệu có liên quan đến đề tài nghiên cứu.
- Phương pháp này nhằm tổng hợp các tài liệu, hệ thống lại các kiến thức có
liên quan đến đề tài nghiên cứu, hình thành cơ sở lí luận, xác định các nhiệm vụ,
lựa chọn các phương pháp và các chỉ tiêu làm cơ sở đánh giá kết quả nghiên cứu
trong khi thực hiện đề tài cũng như tìm chọn các bài tập phát triển tốc độ trong
nhảy xa làm cơ sở cho việc phỏng vấn và thực nghiệm.
b. Phương pháp phỏng vấn: Sử dụng phiếu điều tra.
Phương pháp này nhằm tìm hiểu và xác định các bài tập được sử dụng
trong thực tiễn huấn luyện - giảng dạy trong nhảy xa kiểu ngồi( Bảng phụ lục 1).
c. Phương pháp thực nghiệm sư phạm:
Tôi tiến hành thực nghiệm so sánh song song trên cả 2 nhóm nghiên cứu
nhóm đối chứng và nhóm thực nghiệm.
Phương pháp này nhằm mục đích đưa các bài tập mới vào thực tiễn, qua
thực nghiệm góp phần làm sáng tỏ những yếu tố tác động trực tiếp (yếu tố thực
nghiệm) tới kết quả tập luyện của đối tượng nghiên cứu.
d. Phương pháp kiểm tra sư phạm: các test đánh giá:
- Kiểm tra thành tích nhảy xa kiểu ngồi của nhóm nghiên cứu trước và sau
thực nghiệm.
- Kiểm tra thành tích nhảy xa kiểu ngồi.
e. Phương pháp thống kê toán học:
Phương pháp này dùng để tính toán, tổng hợp và xử lí các số liệu thu được theo
các công thức toán học thống kê với sự hỗ trợ của chương trình MS - Excel.
1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm:
Nhảy xa là nội dung rèn luyện thể lực cho học sinh THCS, luyện tập nhảy
xa sẽ giúp học sinh phát triển một cách toàn diện cả về thể chất và tinh thần.
Trên thực tế tại trường THCS học sinh luôn rất e ngại phải luyện tập nhảy xa,
đến kỳ kiểm tra lại không dám nhảy. Vì thế vấn đề cần giải quyết là phải làm sao
để cho học sinh có hứng thú và ham thích, biết cách luyện tập nhảy xa. Học sinh
không chỉ có ý thức luyện tập ở trường mà còn có ý thức luyện tập ở nhà. Qua
nghiên cứu một số biện pháp nhằm khắc phục những sai lầm thường mắc trong

khi học kỹ thuật nhảy xa kiểu ngồi vào giảng dạy ở các tiết học tôi đã thu nhận
được một số kết quả: Học sinh đã tích cực luyện tập, thể lực của các em đã dần
4


được nâng cao, nhìn chung các em không còn tâm lý sợ hãi khi phải luyện tập
nhảy xa, thành tích của các em được nâng lên, kết quả rèn luyện đã có tiến bộ rõ
rệt.

5


2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. C¬ së lý luËn:
2.1.1. C¬ së lý luËn:
Giáo dục thể chất góp phần cùng với thể thao thành tích cao, đảm bảo cho
nền Thể dục thể thao (TDTT) nước ta phát triển cân đối và đồng bộ, nhằm thực
hiện mục tiêu chiến lược củng cố, xây dựng và phát triển Thể dục thể thao Việt
Nam từ nay đến năm 2025, đưa nền TDTT nước ta hoà nhập và đua tranh với
các nước trong khu vực và trên thế giới.
Điền kinh là một môn thể thao bao gồm các nội dung đi bộ, chạy, nhảy,
ném, đẩy và nhiều môn phối hợp. Theo nguyên lý kỹ thuật các môn nhảy đều có
đặc điểm chung là cần phải kéo dài khoảng cách bay trên không, thông qua sự
nỗ lực của người nhảy trong giai đoạn chạy đà và giậm nhảy tạo nên. Quỹ đạo
này được quyết định bởi 2 yếu tố là tốc độ bay ban đầu, góc độ bay của tổng
trọng tâm cơ thể (do tốc độ chạy Trong chương trình GDTC của các cấp học phổ
thông thì môn điền kinh chiếm một vị trí rất quan trọng như là môn thể thao cơ
bản để phát triển các tố chất cho các môn thể thao khác). Điền kinh có nội dung
phong phú, đa dạng, dễ tập luyện, tận dụng được tối đa cơ sở vật chất sẵn có và
điều kiện tự nhiên để tập luyện đặc biệt phù hợp với điều kiện ở các nhà trường

hiện nay.
Nhảy xa là một hoạt động không có chu kỳ và các động tác nối tiếp nhau
bằng móc xích liên tục, vậy muốn có thành tích cao thì đòi hỏi người tập phải có
một trình độ tập luyện cao về thể lực và kỹ thuật. Người tập phải có tốc độ
nhanh, sức bật cao, biết phối hợp năng lực vận động với kỹ thuật một cách thuần
thục, để tiện cho việc học tập cũng như huấn luyện nhảy xa người ta chia nhảy
xa thành 4 giai đoạn: Chạy đà - giậm nhảy - trên không - tiếp đất.
Trong nhảy xa chúng ta thấy rằng các giai đoạn này có mối liên quan chặt
chẽ với nhau. Chạy đà là tiền đề, là cơ sở cho giậm nhảy, muốn có được thành
tích trong nhảy xa thì làm thế nào phải tạo ra tốc độ nằm ngang tốt mà chính tốc
độ nằm ngang tốt là do kết quả của quá trình chạy đà tạo ra. Vì vậy chạy đà phải
tạo được điều kiện thuận lợi nhất cho giậm nhảy, giai đoạn giậm nhảy làm thay
đổi phương hướng chuyển động đưa cơ thể đúng với quỹ đạo, đúng với tốc độ
ban đầu cao nhất. Chính vì vậy giậm nhảy cần phải nhanh mạnh, tích cực tạo ra
tốc độ ban đầu lớn nhất và góc độ bay hợp lý. Đặc điểm chung của các môn
nhảy là cần kéo dài khoảng cách bay trên không do nỗ lực của người nhảy trong
lấy đà và giậm nhảy tạo nên. Do đó kết thúc giai đoạn bay người nhảy cần phải
tận dụng điểm chạm cát xa nhất so với trọng tâm cơ thể thì thành tích sẽ tốt hơn.
2.1.2. Các khái niệm có liên quan.
a. Khái niệm bài tập bổ trợ:
Từ trước tới nay khái niệm về bài tập bổ trợ và bài tập bổ trợ chuyên môn
có rất nhiều cách thức trình bày khác nhau:
6


Theo các nhà khoa học nước ngoài cho rằng:
Bài tập bổ trợ là một trong những biện pháp giảng dạy, bao gồm các bài
tập mang tính chuyển đổi và bài tập tăng cường các tố chất thể lực.
Bài tập bổ trợ chuyên môn là những bài tập mang tính chuyên biệt cho
từng môn thể thao khác nhau, từng kỹ thuật riêng bịêt( Từ điển TDTT Trung

Quốc Tr 17 XB 1993).
Còn theo lý luận và phương pháp giáo dục thể dục thể thao của PGS - TS
Nguyễn Toán và TS Phạm Danh Tốn cùng các cộng sự cho rằng:
Bài tập bổ trợ chuyên môn là các bài tập phức tạp các yếu tố của động tác
thi đấu cùng các biến dạng của chúng cũng như các bài tập dẫn dắt tác động có
chủ định và có hiệu quả đến sự phát triển của tố chất và các kỹ xảo của vận động
ở chính ngay môn thể thao đó.
Theo chúng tôi các khái niệm trên là có sự thống nhất có khác đi chăng
nữa cũng chỉ là cách trình bày diễn giải, vậy có thể chốt lại về khái niệm bài tập
bổ trợ chuyên môn là các bài tập mang tính chất chuẩn bị, tính dẫn dắt, tính
chuyển đổi và tính thực lực mang tính chuyên biệt cho từng kỹ thuật và từng
môn thể thao khác nhau
b. Nhiệm vụ vai trò của bài tập bổ trợ trong giảng dạy động tác.
Nhiệm vụ chính của dạy học động tác đặc biệt là kỹ thuật thể thao cho đối
tượng là học sinh THCS là:
1. Tạo một số vốn vận động ban đầu làm cơ sở cho các hoạt động tiếp
theo cao hơn.
2. Dùng làm các bài tập dẫn dắt hoặc như các phương tiện để tác động có
chủ đích đến sự phát triển các năng lực thể chất riêng.
3. Hình thành và đạt đến một mức độ hoàn thiện cần thiết các kỹ năng và
kỹ xảo vận động cơ bản cần có trong cuộc sống hằng ngày, lao động, thể thao
và các lĩnh vực hoạt động khác.
Việc thực hiện các nhiệm vụ có độ khó khác nhau và cần các thời gian
khác nhau. Ngoài ra đặc điểm của quá trình giảng dạy kỹ thuật thể thao còn phụ
thuộc vào độ phức tạp của cấu trúc của động tác cần học. Độ phức tạp về cấu
trúc động tác còn phụ thuộc không nhỏ vào sự lựa chọn phương pháp chủ đạo
trong dạy học động tác. Các đặc điểm về mối liên quan giữa các giai đoạn chuẩn
bị, cơ bản, và kết thúc của động tác cũng có ý nghĩa. Để giải quyết nhiệm vụ này
người ta sử dụng các bài tập dẫn dắt hay các bài tập bổ trợ kỹ thuật để đảm bảo
việc lĩnh hội và việc nắm vững kỹ thuật thể thao.

Đặc điểm của dạy học động tác cũng phụ thuộc nhiều vào đặc điểm biểu
hiện, mức độ của các tố chất thể lực, như một số động tác cơ bản thì không cần
thiết để chuẩn bị thể lực trước. Lúc này, các kỹ xảo vận động được hình thành,
7


hoàn thiện và biến dạng căn cứ vào mức độ phát triển các tố chất thể lực và ở
những giai đoạn nhất định còn cần được đổi mới về kỹ thuật.
Như vậy, có thể nói trong dạy học các kỹ thuật thể thao, các bài tập bổ trợ
có vai trò rất quan trọng để giúp người học nắm được kỹ thuật chính xác và rút
ngắn thời gian tập luyện cũng như hướng tới việc phát triển các năng lực cần
thiết để đạt hiệu quả cao trong tập luyện.
c. Định nghĩa và đặc điểm kỹ thuật môn nhảy xa:
Trong môn điền kinh nhảy xa là một trong số các môn phát triển lâu đời
nó là phương pháp để người xưa nâng cao được khả năng vận động trong săn
bắn, hái lượm... Dần nó trở thành phương tiện rèn luyện thể lực để phát triển các
tố chất thể lực đặc biệt là tốc độ, sức mạnh tốc độ, sự sinh hoạt, khéo léo. Nhảy
xa dần trở thành môn thể thao của con người, của mọi người, nhảy xa là một
hoạt động không có chu kỳ, bao gồm nhiều động tác liên kết với nhau chặt chẽ
và phức tạp từ chạy lấy đà, giậm nhảy, bay trên không và rơi xuống đất.
Đặc điểm chung của môn nhảy xa là cần phải kéo dài khoảng cách bay
trên không, thông qua sự nỗ lực của người nhảy trong giai đoạn chạy đà và giậm
nhảy tạo nên. Quỹ đạo của trọng tâm cơ thể khi bay phụ thuộc vào từng môn
nhảy. Quỹ đạo này được quyết định bởi hai yếu tố: là tốc độ bay ban đầu, góc độ
bay của trọng tâm cơ thể (do tốc độ chạy đà, lực giậm nhảy và góc độ giậm nhảy
tạo nên).
Môn nhảy xa bao gồm nhiều động tác liên kết hoàn chỉnh, nhưng để tiện
việc giảng dạy, huấn luyện, nghiên cứu kỹ thuật người ta thường chia kỹ thuật
các môn nhảy ra làm bốn giai đoạn chính:
- Giai đoạn chạy đà.

- Giai đoạn giậm nhảy.
- Giai đoạn bay trên không.
- Giai đoạn tiếp đất
d. Kỹ thuât giai đoạn chạy đà và giậm nhảy môn nhảy xa.
* Kỹ thuât giai đoạn chạy đà:
- Giới hạn: Từ lúc bắt đầu chạy đà cho đến khi đặt chân giậm vào chỗ
giậm nhảy
- Nhiệm vụ: Chạy đà là tạo ra tốc độ nằm ngang lớn nhất, chuẩn bị tích
cực cho giai đoạn giậm nhảy.
- Kỹ thuật chung:
+ Chiều dài của đoạn chạy đà: (cự ly toàn đà) tuỳ thuộc vào đặc điểm
của người nhảy là: Khả năng bắt tốc độ nhanh chậm khi chạy đà, trình độ thể lực
để đảm bảo khi chuyển sang giậm nhảy vẫn đảm bảo hiệu quả ... tuy vậy cần
8


phải có một chiều dài tối thiểu để có thể đạt được tốc độ cao nhất. Thông thường
với nam khoảng 40 - 45m (20 - 24 bước chạy), nữ 30 - 35m (18 - 20 bước chạy).
+ Tư thế chuẩn bị trước khi chạy đà: Để thực hiện chạy đà được ổn định,
chính xác, hiệu quả cần thiết phải có tư thế chuẩn bị phù hợp, ổn định có hai
cách thường được sử dụng là:
Cách chuẩn bị cố định: Vận động viên đứng hai chân song song cách nhau
10 - 15 cm, hai gối hơi trùng xuống, hai tay thả lỏng hoặc chống vào gối, thân
trên ngả về trước và bắt đầu chạy. Cách này dễ thực hiện ổn định, dễ đạt đựợc độ
chính xác cả trong chạy đà và giậm nhảy có lợi cho việc nâng cao thành tích
nhưng độ linh hoạt lúc mới chạy đà không cao. Hoặc vận động viên đứng chân
trước, chân sau cách nhau 1 - 2 bàn chân, trọng tậm thân thể rơi vào chân trước,
chân sau hơi có gối, tiếp xúc với mặt đất bằng mũi bàn chân, hai tay thả lỏng
hoặc tay trước tay sau ngược chiều với chân, thân trên ngả nhiều về trước (giống
xuất phát cao trong chạy) và chuẩn bị chạy cách này hiện nay được dùng nhiều

với vận động viên không chuyên, học sinh, sinh viên...
Cách chuẩn bị di động: Vận động viên đứng chân trước, chân sau cách
nhau khoảng 2 - 3 bàn chân trọng tâm thân thể dồn vào chân trước, sau đó
chuyển trọng tâm về chân sau, có khi nhấc hẳn chân trước rời khỏi mặt đất và
bắt đầu nhấc thẳng thân người lên rồi chạy. Vận động viên có thể đi, chạy chậm
2 - 6 bước đến vạch xuất phát rồi bắt đầu chạy.
Hiện cách này chủ yếu các vận động viên có trình độ cao thực hiện vì cho
được sự linh hoạt lúc bắt đầu chạy đi, tăng tốc độ nhanh tuy vậy khó thực hiện
chính xác nhất là chuẩn bị cho giậm nhảy với tốc độ cao.
Song dù sử dụng cách nào cũng cần phù hợp với khả năng của người
nhảy, phải luỵên tập thành thói quen ổn định thì mới phát huy được hiệu quả.
+ Kỹ thuật chạy đà:
Nhìn chung kết quả bước chạy, có động tác tay, thân trên và đầu cơ bản
gần giống nhau chạy giữa quãng của chạy cự ly ngắn, song đem hoàn toàn kỹ
thuật đó thay vào kỹ thuật chạy đà của nhảy xa sẽ không thích hợp bởi vì quá
trình chạy đà để cho tốc độ nằm ngang lớn đồng thời phải chuẩn bị tốt để phối
hợp với giậm nhảy. Rõ ràng chạy đà của nhảy xa cần động tác có đàn tính hơn,
trọng tâm thân thể cao hơn, thời gian chạm đất của các bước chạy lâu hơn, tính
chất lực học, không gian, thời gian các bước chạy trong chạy đà đều khác so với
bước chạy trong chạy ngắn, để tạo nên một nhịp điệu cần thiết cho việc kết hợp
với giậm nhảy. Riêng sự phát triển tốc độ trong chạy lấy đà của nhảy xa tương
đối giống chạy tăng tốc độ, nghĩa là tốc độ tăng dần và đạt mức độ tối đa trước
giậm nhảy. Có hai cách tăng tốc độ thường được sử dụng là:
Cách thứ 1: Người nhảy thực hiện chạy nhanh ngay từ đầu, đến khoảng
2/3 đoạn đà đã đạt được tốc độ rất lớn, tiếp theo tốc độ chỉ tăng lên rất ít và đạt
tốc độ tối đa trước giậm nhảy. Cách này thích hợp với vận động viên có trình độ
tập luyện cao có tần số bước chạy lớn, động tác thả lỏng thoải mái và có tầm vóc
9

thân thể không cao quá. Với cách chạy này, vận động viên nhảy thường dùng tư
thế chuẩn bị thứ nhất trước khi chạy đà.
Cách thứ 2: Vận động viên chạy với tốc độ tăng lên một cách nhịp nhàng
cho đến trước khi giậm nhảy thì đạt được một tốc độ tối đa. Cách chạy này thích
hợp đối với những người mới tập hoặc đối với những vận động viên tầm vóc
thân thể cao, tần số bước chạy chậm. Đương nhiên nếu thực hiện theo cách thứ
nhất sẽ tốt hơn, đảm bảo tính ổn định trong bước chạy và đạt được tốc độ tối đa
lớn hơn trước giậm nhảy giúp cho giậm nhảy được chính xác, thành tích được
nâng cao.

Căn cứ vào đặc điểm và sự biến đổi tốc độ, độ dài bước và tần số bước, ta
có thể chia cự ly chạy đà ra làm ba phần:
Phần thứ nhất: Gồm 8 bước chạy đầu tiên; Nhờ tăng tần số và cả độ dài
bước chạy lần cuối những bước này tốc độ đạt được khoảng bằng tốc độ trung
bình của toàn đà.
Phần thứ hai: Gồm 4 - 6 bước tiếp theo, vận động viên tăng tốc độ chủ
yếu nhờ tăng tần số bước (đối với vận động viên có trình độ cao) hoặc chủ yếu
tăng tốc độ bằng tăng độ dài bước (đối với vận động viên có trình độ thấp hơn).
Phần thứ ba: Là những bước chạy còn lại, khi vận động viên đã đạt tới
95 tốc độ tối đa trước giậm nhảy(vào bước thứ 6 trước giậm nhảy) tốc độ chạy
đà hầu như không tăng thêm, độ dài bước và tần số bước có quan hệ nghịch
nghĩa là tần số bước nào lớn thì độ dài bước ấy nhỏ và ngược lại. Sự phát triển
tốc độ và sự biến đổi các tính chất không gian và thời gian khác của bước chạy
trong quá trình chạy lấy đà có thể được xem xét mức độ hợp lý trong thành phần
để chạy đà đạt hiệu quả cao, phù hợp với đặc điểm của vận động viên.
0

Để đạt được độ chính xác cao trong chạy lấy đà và giậm nhảy, việc quan
trọng nhất là phải đạt được độ ổn định cao về tốc độ trong 6 bước cuối cùng và
độ dài của 8 bước đầu tiên. Vì vậy người ta thường đặt vạch kiểm tra ở cuối 8

bước chạy đầu hoặc đầu 6 bước cuối (vạch kiểm tra có tác dụng nhiều hơn với
giai đoạn học tập bước đầu của vận động viên) khi động tác của họ chưa đạt độ
chính xác cao.
Thời kỳ 2: 4 bước cuối cùng của chạy đà
Trọng tâm thân thể hơi hạ xuống bằng cách tăng độ dài bước sau đó ở
bước cuối cùng trước giậm nhảy, chân lăng hơi gập lại một cách có đàn tính.
10


Mục đích đã thực hiện những bước cuối cùng trong nhịp điệu đều với tốc độ cao
để chuyển sang giậm nhảy.
Trong giai đoạn bay trên không của bước cuối cùng, chân lăng cũng tích
cực đưa về phía trước, sao cho chân giậm vừa tiếp xúc xuống ván giậm, đầu gối
chân lăng đã vượt quá hông và giữ thân trên ở tư thế cần thiết.
Tư thế thân trên và cách đặt chân vào ván giậm nhảy giữ một vai trò rất
quan trọng nó có ảnh hưởng trực tiếp tới hiệu quả của giậm nhảy. Qua nghiên
cứu động tác bước cuối cùng của chạy đà các vận động viên đạt thành tích cao.
Tư thế đặt chân (đưa đặt chân giậm) cần: Chân đặt vào điểm giậm gần
như thẳng góc độ khớp gối 170 - 172 0, chân được đặt từ gót chuyển dần đến cả
bàn chân, gần với điểm trọng tâm cơ thể, nó được thực hiện nhanh hơn chuyển
động của thân trên. Nếu quá trình chạy đà thân trên hơi ngả về phía trước, khi
thực hiện đặt chân vào ván giậm thân trên phải được giữ thẳng đứng, để giúp
cho vận động viên chuyển động nhanh về trước lên bàn chân giậm và tới cuối
giai đoạn giậm nhảy nhanh chóng dùng lực bật mạnh lên. Kết thúc đặt chân
giậm góc độ (cẳng chân giậm với hình chiếu trên mặt đất ) hợp lý với nhảy xa
600 - 650.
Kỹ thuật bốn bước cuối cùng cần đảm bảo tính nhịp điệu, độ dài có sự
thay đổi, thân người thẳng đứng hoặc hơi ngả về trước, chạy bằng nửa bàn chân
trên 4 bước cuối cùng có độ dài hơn các bước chạy đà bình thường kể từ ván
giậm trở ra: Bước 1: ngắn nhất. Bước 2 dài nhất. Bước 3 ngắn hơn bước thứ 4.

Có như vật mới đảm bảo duy trì được tốc độ hạy đà, hạ thấp được trọng tâm,
chuẩn bị tốt cho giậm nhảy đạt được hiệu quả cao.
* Kỹ thuật giai đoạn giậm nhảy:
- Giới hạn: Từ khi chân giậm vào chỗ giậm nhảy đến khi chân giậm rời
khỏi chỗ giậm nhảy.
- Nhiệm vụ: Giữ vững và lợi dụng tốc độ nằm ngang, tạo ra tốc độ thẳng
đứng để có được tốc độ bay ban đầu lớn nhất và góc bay hợp lý.
Căn cứ vào hoạt động, tính chất hoạt động cơ thể chia giai đoạn giậm
nhảy làm ba thời kỳ.
- Thời kỳ thực hiện đặt chân giậm vào ván giậm (đưa đặt chân giậm):

Để giậm nhảy nhanh, mạnh tận dụng được tốc độ nằm ngang đưa cơ thể
bay lên tiến xa về trước động tác đưa đặt đóng vai trò rất quan trọng (đã phân
đích ở phần kỹ thuật đặt chân vào ván giậm trong giai đoạn chạy đà).
- Thời kỳ hoãn sung:

Chân giậm sau khi đã tiếp xúc với ván giậm, toàn bộ trọng lượng cơ thể
lên nó và tiếp theo bị co lại ở các khớp để giảm chấn động. Thời gian co lại của
khớp gối dễ hoàn sung khoảng 0,02 giây (góc độ khớp gối khoảng 140 0 - 1450).
Lực phản tác dụng lên chân giậm lúc này được giảm đi còn khoảng 200kg (trước
đó khi đặt chân thẳng lực phản tác dụng khoảng 700 - 750kg).
11


Vận động viên tích cực chuyển động về trước, vượt qua vị trí cân bằng,
chân lăng gập cẳng chân lại, đánh đùi nhanh về trước đuổi vượt chân giậm
chuẩn bị chuyển sang thời kỳ giậm nhảy. Việc gấp khớp còn có tác dụng làm
căng cơ chuẩn bị thế năng cho cơ bắp tham gia vào động tác giậm nhảy với tốc
độ nhanh ngay sau khi kết thúc thời kỳ hoãn sung.
+ Thời kỳ giậm nhảy:

Lực tác dụng lên chân giậm nhảy dần được tăng lên khi chuyển sang thời
kỳ giậm nhảy trong một thời gian ngắn 0,03 - 0,04 giây tới 350 - 400 kg sau đó
lại giảm đều tới (không) điều đó chứng tỏ gia tốc của từng phần và toàn bộ cơ
thể đã tạo ra tốc độ hướng về phía trước, lên trên và vận động viên không thể
dùng sức thêm cho động tác giậm nhảy được nữa (vì gần như tất cả các khớp
chân giậm đã duỗi thẳng).
Vì vậy phải tập trung toàn bộ sức lực ngay từ đầu thời kỳ giậm nhảy (hoạt
động duỗi thẳng, tích cực chân giậm) bắt đầu từ thời điểm trọng tâm thân thể đi
qua phương thẳng đứng cho tới khi sắp chuyển sang giai đoạn tiếp theo thì mới
thu được hiệu quả cao.
Hoạt động giậm nhảy nhanh, mạnh phụ thuộc nhiều vào tốc độ động tác
đá chân lăng thân người luôn di chuyển theo hướng thẳng đứng, đùi được nâng
cao đóng vai trò chủ yếu trong việc nâng cao hiệu quả đá lăng trong giậm nhảy.
Sự biến góc đổi co gối chân lăng ở cuối giai đoạn giậm nhảy có ý nghĩa nhất
định lúc kết thúc giậm nhảy đùi chân lăng với thân người hợp với nhau một góc
khoảng 900, góc gập của khớp gối khoảng 80 0 - 830, đùi chân lăng được đánh
lăng tính cực với biến độ lớn về trước lên trên tới mức khó căng được các cơ đùi
chân giậm.
* Động tác đánh tay trong giậm nhảy:
Cùng với hai chân, hai tay được phối hợp đánh lên, động tác đánh của hai
tay có tác dụng duy trì độ thăng bằng của cơ thể và hỗ trợ tích cực cho giậm
nhảy. Tay cùng bên chân giậm nhảy khuỷu tay gập lại, đánh nhanh về phía
trước, lên trên, hơi hướng vào phía trong, tới mức khuỷu tay ngang vai. Tay bên
chân lăng cũng gập lại đánh nhanh ra phía sau, hoặc đánh từ dưới ra sau, chếch
ra ngoài, lên trên tới mức cánh tay ngang vai. Hai vai và ngực được vươn lên
trên theo động tác đánh tay đã nâng trọng tâm thân thể lên và giữ thân trên ở tư
thế thẳng đứng khi kết thúc giậm nhảy.
Các động tác chân giậm, chân lăng, hai tay được thực hiện cùng một lúc
sẽ làm tăng hiệu quả chân giậm. Giậm nhảy và kết thúc khi chận giậm đã duỗi

hoàn toàn thẳng với mũi bàn chân. Góc độ giậm nhảy khoảng 70 0 - 750 thời gian
thực hiện giậm nhảy rất nhanh (0,11 - 0,13").
Thành phần tốc độ thẳng đứng khi giậm nhảy có thể đạt 3,2 - 3,5 m /g

12


Kỹ thuật giậm nhảy đúng.
2.2. Thực trạng trước khi thực hiện áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
a. Thực trạng:
Qua quan sát sư phạm quá trình tập luyện của học sinh trường THCS. Tôi
thấy rằng tuy các em tập luyện rất tích cực song trong quá trình tập luyện giai
đoạn chạy đà và giậm nhảy chưa phát huy được tốc độ chạy đà, tăng tốc độ chạy
đà chưa hợp lý, (tốc độ chạy đà không ổn định, lúc chạy quá nhanh, lúc chạy quá
chậm), lực giậm nhảy còn yếu. Như vậy tất cả các nhược điểm trên đều có liên
quan tới tốc độ và sức mạnh tốc độ. Vì vậy muốn nâng cao hiệu quả trong dạy
học và thi đấu môn nhảy xa cần phải trang bị tốt về mặt thể lực chuyên môn
trong đó có kỹ thuật chạy đà và giậm nhảy, có như vậy mới nâng cao thành tích
môn học nhảy xa.
Để đánh giá về thực trạng kỹ thuật chạy đà và giậm nhảy trong nhảy xa
của nam học sinh khối 9 trường THCS. Tôi tiến hành kiểm tra và đánh giá thực
trạng của 26 học sinh. Trong quá trình kiểm tra tôi sử dụng các tees để đánh giá
thể lực chuyên môn về tốc độ chạy đà và giậm nhảy kỹ thuật nhảy xa như sau:
+ Bật xa tại chỗ (cm) đánh giá sức mạnh chi dưới.
+ Chạy 30m XPC (s) đánh giá tốc độ.
+ Thành tích nhảy xa kiểu ngồi (cm) đánh giá khả năng phối hợp.
Kết quả kiểm tra được trình bày tại bảng 1.1
Bảng 1.1. Kết quả kiểm tra thể lực chuyên môn về tốc độ chạy đà và
giậm nhảy trong nhảy xa của nam học sinh khối 9 trường THCS ( n= 26).
δ

STT
Nội dung
Đánh giá
X
1

Bật xa tại chỗ( cm)

1,90

0.015

Yếu

2

Chạy 30m XPC( s)

4’’90

0,042

Trung bình

13


3

Thành tích nhảy xa (cm)

3,16

0,018

Yếu

Qua bảng 1.1 cho thấy các nam học sinh lớp 9, về thể lực chuyên môn của
các em ở tất cả các chỉ số tốc độ, khả năng phối hợp vận động là trung bình và
yếu.
Qua trao đổi phỏng vấn và tọa đàm với một số trường bạn, giáo viên trực
tiếp giảng dạy môn GDTC của nhà trường tôi nhận thấy rằng việc sử dụng các
bài tập nhằm nâng cao kỹ thuật chạy đà và giậm nhảy còn sơ sài, đơn điệu,
phương pháp dạy học của giảng viên còn mang tính hình thức, chưa khoa học,
chạy theo chương trình vì áp dụng học tập theo tín chỉ, phần giao bài tập về nhà
chưa cụ thể, rõ ràng, việc học tập ngoại khóa của học sinh chưa được thường
xuyên, các loại bài tập như bài tập sử dụng trò chơi để gây hứng thú cho học
sinh còn hạn chế.
Từ những vấn đề nêu trên cho thấy: Việc lựa chọn một số bài tập nhằm
nâng cao hiệu quả kỹ thuật chạy đà và giậm nhảy trong nhảy xa cho nam học
sinh khối 9 trường THCS là việc làm hết sức cấp bách và cần thiết.
b. Đánh giá thực trạng:
Qua thực trạng vừa nêu trên ta thấy chất lượng bộ môn Thể dục trong
những năm qua chưa cao. Theo tôi là do những nguyên sau:
* Về cơ sở vật chất:
- Dụng cụ tập luyện chưa tốt
- Sân tập chưa đảm bảo
- Tài liệu hướng dẫn gần như không có.
* Giáo viên:
- Cách diễn đạt chưa có sức lôi cuốn học sinh.

- Việc đổi mới lựa chọn phương pháp đôi lúc chưa thật phù hợp với học
sinh.
* Học sinh:
- Đa số các em là học sinh coi nhẹ việc tập luyện nhảy xa.
- Chưa luyện tập ở nhà
- Nhiều em không có hứng thú học tập bộ môn (do nhiều lý lo).
Từ thực trạng và nguyên nhân trên tôi đã từng bước tiến hành thực nghiệm
đề tài đã chọn.
2.3. Biện pháp thực hiện: Lựa chọn một số bài tập nhằm nâng cao tốc độ chạy
đà và giậm nhảy trong kỹ thuật nhảy xa cho nam học sinh khối 9 trường THCS.
* Nguyên tắc lựa chọn bài tập:
14


Để bảo đảm tính khách quan trong quá trình nghiên cứu và lựa chọn được
các bài tập phù hợp với đối tượng nghiên cứu. Qua tham khảo các tài liệu
chuyên môn, cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn mà tôi đã nghiên cứu ở phần trên
tôi cần lựa chọn hệ thống bài tập toàn diện nhằm nâng cao tốc độ chạy đà và
giậm nhảy trong nhảy xa kiểu ngồi, đó là những bài tập thể hiện được yếu tố tốc
độ, sức mạnh tốc độ, khả năng phối hợp động tác và gây hứng thú cho người học
thực hiện với thời gian ngắn, khắc phục trọng lượng nhỏ. Dựa trên những đặc
điểm đó tôi đã xây dựng nguyên tắc lựa chọn bài tập như sau:
- Nguyên tắc 1: Các bài tập lựa chọn phải đảm bảo độ tin cậy và mang
tính thông báo cần thiết với đối tượng nghiên cứu.
- Nguyên tắc 2: Các bài tập lựa chọn phải đảm bảo tính định hướng phát
triển toàn diện các yếu tố tốc độ, sức mạnh tốc độ, khả năng phối hợp động tác
và gây hứng thú cho người học
- Nguyên tắc 3: Các bài tập lựa chọn phải có tiêu chí đánh giá cụ thể,
hình thức tập luyện đơn giản, phù hợp với đặc điểm đối tượng, điều kiện thực
tiễn của nhà trường.

* Lựa chọn các bài tập:
Dựa vào các nguyên tắc đã đề ra cũng như nghiên cứu các tài liệu chuyên
môn, các sách tham khảo, các công trình nghiên cứu của các chuyên gia và
thông qua phỏng vấn trao đổi tọa đàm với các HLV, giáo viên huấn luyện môn
Điền kinh. Tôi đã lựa chọn được 15 bài tập nhằm nâng cao tốc độ chạy đà và
giậm nhảy trong nhảy xa. Song điều quan trọng là phải được kiểm chứng mức
độ phù hợp của chúng với đối tượng nghiên cứu. Tôi tiến hành phỏng vấn các
giáo viên có kinh nghiệm về mức độ quan trọng việc sử dụng bài tập nâng cao
kỹ thuật chạy đà và giậm nhảy trong nhảy xa cho nam học sinh khối 9 trường
THCS.
- Kết quả thu được trình bày tại bảng 3.1.
Bảng 2.1. Kết quả phỏng vấn một số bài tập nhằm nâng cao kỹ thuật
chạy đà và giậm nhảy trong nhảy xa cho nam học sinh trường THCS
(n=20).
Kết quả phỏng vấn
STT

Đồng ý

Nội dung bài tập

Không đồng ý

Số
Tỷ lệ
Số
người
% người

Tỷ lệ

%

1

Bật xa tại chỗ

20

100

0

0

2

Chạy 30m XPC

14

70

6

30

15


3

Chạy nâng cao đùi

15

75

5

25

4

Chạy biến tốc (100m n + 100mc)

16

93

4

7

5

Trò chơi lò cò tiếp sức 20m

17

80

3

20

6

Đứng lên ngồi xuống

11

55

9

45

7

Bật bục 30cm nhảy đổi chân

12

60

8

40

8

Chạy đà giậm nhảy giữ bước bộ qua vật
cản.

12

60

8

40

9

Chạy đà ngắn, trung bình giậm nhảy
bước bộ

16

80

4

20

10

Nhảy xa hoàn thiện kỹ thuât

20

100

0

0

11

Bật cóc 15m x 3 L x 3 tổ

7

35

13

65

12

Chạy 30m - 60m tốc độ cao.

18

90

2

10

13

Chạy đạp sau 50m

17

85

3

15

14

Chạy đà giậm nhảy liên tục ngoài sân

17

85

3

25

15

Chạy đà 3, 5 bước giậm nhảy bước bộ
trên hòm thể dục

16

80

4

20

Từ kết quả tại bảng 2.1: Từ kết quả phỏng vấn tôi chỉ lựa chọn những bài
tập đã được sự đồng ý cao với tỷ lệ từ 80% trở lên. Như vậy qua phỏng vấn tôi
đã lựa chọn được 8 bài tập có số phiếu tán thành cao để đưa vào thực nghiệm
nhằm kiểm định hiệu quả trên đối tượng nghiên cứu, đó là:
+ BT1: Bật xa tại chỗ.
+ BT2: Trò chơi lò cò tiếp sức 20m.
+ BT3: Chạy đà ngắn, trung bình giậm nhảy bước bộ.
+ BT4: Nhảy xa hoàn thiện kỹ thuât.
+ BT5: Chạy 30m - 60m tốc độ cao.
+ BT6: Chạy đạp sau 50m
+ BT7: Chạy đà giậm nhảy liên tục ngoài sân.
+ BT8: Chạy đà 3, 5 bước giậm nhảy bước bộ trên hòm thể dục
Sau khi lựa chọn được các bài tập nâng cao kỹ thuật chạy đà và giậm nhảy
trong nhảy xa cho nam học sinh nam khối 9 trường THCS. Tôi bắt đầu đưa vào
thực nghiệm với thời gian là 6 tuần, mỗi tuần 2 buổi, mỗi buổi tập 100 - 120
phút. Dựa vào mục đích của thời gian huấn luyện cũng như thể lực của học sinh
nam khối 9 trường THCS.
* Lựa chọn các Test đánh giá kỹ thuật chạy đà và giậm nhảy trong nhảy xa
cho học sinh nam khối 9 trường THCS. ( n = 20).
16

Qua quá trình nghiên cứu các tài liệu chuyên môn, các sách tham khảo,
các công trình của các chuyên gia và thông qua trao đổi tọa đàm với các chuyên
gia nhiều kinh nghiệm trong công tác giảng dạy, huấn luyện Điền kinh. Tôi đã
lựa chọn được các test đánh giá kỹ thuật chạy đà và giậm nhảy trong nhảy xa
cho đối tượng nghiên cứu thông qua phỏng vấn các giáo viên có chuyên môn
Điền kinh tại trường trong huyện và các giáo viên GDTC trong tỉnh Thanh Hóa.
Bảng 2.1. Kết quả phỏng vấn các Test đánh giá kỹ thuật chạy đà và
giậm nhảy trong nhảy xa cho nam học sinh khối 9 trường THCS. ( n = 20).
TT

Đồng ý

TEST

Không đồng ý

n

%

n

%

1

Nhảy dây tốc độ ( lần).

8

40

12

60

2

Chạy 30m XPC( s).

20

100

0

0

3

Chạy đà ngắn, trung bình giậm nhảy
bước bộ

5

25

15

75

4

Chạy 60m tốc độ cao.

6

30

14

70

5

Bật xa tại chỗ (cm)

18

90

2

10

6

Thành tích nhảy xa. (cm)

19

95

1

5

Từ kết quả tại bảng 2.1: Từ kết quả phỏng vấn tôi chỉ lựa chọn những test
đã được sự đồng ý cao với tỷ lệ từ 80% trở lên. Như vậy qua phỏng vấn tôi đã
lựa chọn được 3 test có số phiếu tán thành cao để đưa vào thực nghiệm nhằm
kiểm định hiệu quả trên đối tượng nghiên cứu, đó là:
+ Chạy 30m XPC (s)
+ Bật xa tại chỗ (cm)
+ Thành tích nhảy xa (cm)
* Đánh giá hiệu quả các bài tập nhằm nâng cao kỹ thuật chạy đà và giậm
nhảy trong nhảy xa cho nam học sinh khối 9 trường THCS. ( n = 26).
Từ cơ sở lý luận, cơ sở thực tiễn và qua phỏng vấn chuyên gia, các nhà
chuyên môn, các giáo viên giảng dạy Điền kinh, tôi đã lựa chọn được 8 bài tập
nhằm nâng cao kỹ thuật chạy đà và giậm nhảy trong nhảy xa cho nam học sinh
khối 9 trường THCS. Tôi tiến hành đánh giá hiệu quả của các bài tập đó trên đối
tượng nghiên cứu.
Trước khi tiến hành thực nghiệm, tôi tiến hành kiểm tra ban đầu để so
sánh giữa 2 nhóm đối chứng và thực nghiệm.
Kết quả thu được tôi trình bày tại bảng 2.3.
17


Bảng 2.3. Kết quả kiểm tra ban đầu của 2 nhóm thực nghiệm và đối
chứng (n = 26)
Sau khi tiến hành tính toán các số liệu thu thập được, tôi có các tham số:

giá trị trung bình ( X ), độ lệch chuẩn ( δ ), Hệ số biến thiên của nhóm thực
nghiệm và nhóm đối chứng.
STT

Các test kiểm tra

Nhóm TN

Nhóm ĐC

(n= 13)

(n= 13)

Tham số

X

δ

X

δ

t

p

1

Chạy 30m XPC( s).

4’’50

0.15

4’’47

0,25

1.655

>0,05

2

Bật xa tại chỗ (cm)

1,85

0,40

1,89

1,50

2.02

>0,05

3

Thành tích nhảy xa (cm)

3,36

0,18

3,40

0,25

1.05

>0,05

Qua bảng 2.3 cho thấy: Kết quả kiểm tra ban đầu của cả hai nhóm đối
chứng và thực nghiệm không có sự khác biệt, t tính < tbảng ở ngưỡng xác suất
P>0,05, điều đó chứng tỏ rằng, trước khi tiến hành thực nghiệm kỹ thuật chạy đà
và giậm nhảy trong nhảy xa của cả hai nhóm là như nhau.
* Kế hoạch huấn luyện:
Sau khi lựa chọn được các bài tập tôi bắt đầu đưa vào thực nghiệm với
thời gian là 6 tuần, mỗi tuần 2 buổi, mỗi buổi tập 150 - 180 phút. Dựa vào mục
đích của thời gian huấn luyện cũng như kỹ thuật chạy đà và giậm nhảy trong
nhảy xa nhằm nâng cao kỹ thuật chạy đà và giậm nhảy trong nhảy xa cho nam
học sinh khối 9 trường THCS. Tôi sắp xếp nội dung các bài tập thành kế hoạch
huấn luyện được trình bày cụ thể như sau:
KẾ HOẠCH TẬP LUYỆN TUẦN 01
Buổi thứ nhất:
1. Khởi động:

+ Chạy khởi động một vòng sân vận động.
+ Các bài tập phát triển chung 20’.
2. Cơ bản:
+ Trò chơi vận động phát triển tốc độ (10 - 15’).
+ Chạy tăng tốc độ 2 lần x 30m nghỉ giữa quãng 5 phút.
+ Bật xa tại chỗ 5L x 3 tổ, nghỉ giữa mỗi tổ 5 phút.
3. Kết thúc: Chạy thả lỏng hai vòng sân vận động và tự thả lỏng cho nhau.
Buổi thứ hai:
1. Khởi động:
+ Chạy khởi động một vòng sân vận động
+ Các bài tập phát triển chung 6 động tác, ép dẻo 30’.
2. Cơ bản:
18


+ Trò chơi vận động phát triển sức nhanh: 10’ .
+ Chạy tăng tốc độ (30m, 60m) x 2 lần, nghỉ giữa quãng 5 phút.
+ Bài tập bổ trợ chạy đà giậm nhảy giữ bước bộ liên tục, rơi xuống bằng
chân lăng 3L x 30m.
+ Chạy đà ngắn, trung bình giậm nhảy giữ bước bộ, rơi xuống bằng chân
lăng trong sân
3. Kết thúc: Chạy thả lỏng hai vòng sân vận động
KẾ HOẠCH TẬP LUYỆN TUẦN 02
Buổi thứ nhất:
1. Khởi động:
+ Chạy khởi động một vòng sân vận động
+ Khởi động chung và chuyên môn, ép dẻo 30’.
2. Cơ bản:
+ Chạy 2 lần x 30m TĐC nghỉ giữa 2’.
+ Bài tập bổ trợ 1 bước giậm nhảy liên tục 30m x 5L.

+ Chạy đạp sau ( 3 lần x 50m) nghỉ giữa quãng 2’/lần
+ Tổ chức chơi lò cò tiếp sức 20’
3. Kết thúc:
+ Kết thúc chạy thả lỏng 2 vòng sân vận động.
+ Kết hợp một số bài tập thả lỏng tại chỗ.
Buổi thứ hai:
1. Khởi động:
+ Chạy khởi động một vòng sân vận động.
+ Khởi động chung và chuyên môn, ép dẻo 20’.
2. Cơ bản:
+ Bài tập bổ trợ 20’.
+ Chạy 60m xuất phát cao: 3 lần x 30m ( nghỉ 3 - 5’).
+ Chạy đà ngắn, trung bình giậm nhảy giữ bước bộ, rơi xuống bằng chân
lăng trong sân.
+ Tổ chức trò chơi: Chạy tiếp sức: 20’.
3. Kết thúc: Chạy thả lỏng 7’.
KẾ HOẠCH TẬP LUYỆN TUẦN 03
Buổi thứ nhất:
1. Khởi động:
+ Chạy khởi động một vòng sân vận động
+ Khởi động chung và chuyên môn, ép dẻo 30’.
19


2. Cơ bản:
+ Trò chơi vận động phát triển sức mạnh của chân: 20’.
+ Bài tập bổ trợ 30’.
+ Chạy 30m, 60m xuất phát thấp: 3 lần, nghỉ 3’.
+ Chạy đà ngắn, trung bình, dài giậm nhảy giữ bước bộ, rơi xuống bằng
chân lăng trong sân.

3. Kết thúc: Chạy thả lỏng tích cực: 10’, kết hợp một số bài tập xoa bóp.
Buổi thứ hai:
1. Khởi động:
+ Chạy khởi động một vòng sân vận động
+ Khởi động chung và chuyên môn, ép dẻo 30’.
2. Cơ bản:
+ Bài tập bổ trợ 30’.
+ Chạy 30m tốc độ cao 2-3 lần.
+ Bật xa tại chỗ 5L x 3 tổ.
3. Kết thúc: Chạy thả lỏng hai vòng sân vận động.
KẾ HOẠCH TẬP LUYỆN TUẦN 04, 05
Buổi thứ nhất:
1. Khởi động:
+ Chạy khởi động một vòng sân vận động
+ Khởi động chung và chuyên môn, ép dẻo 30’.
2. Cơ bản:
Kiểm tra đánh giá năng lực thích ứng với năng lượng vận động.
3. Kết thúc: Chạy thả lỏng tích cực: 10’, kết hợp một số bài tập xoa bóp.
Buổi thứ hai:
1. Khởi động:
+ Chạy khởi động một vòng sân vận động
+ Khởi động chung và chuyên môn, ép dẻo 30’.
2. Cơ bản:
+ Chạy 30m, 60m xuất phát thấp: 3 lần, nghỉ 3’.
+ Chạy đà ngắn, trung bình, dài hoàn thiện kỹ thuật
3. Kết thúc: Chạy thả lỏng trên sân cỏ 10’.
KẾ HOẠCH TẬP LUYỆN TUẦN 06
20

Buổi thứ nhất:
1. Khởi động:
+ Chạy khởi động một vòng sân vận động.
+ Khởi động chung và chuyên môn, ép dẻo 30’.
2. Cơ bản:
+ Bài tập bổ trợ 30’.
+ Chạy 30m tốc độ cao 2-3 lần.
+ Chạy đà ngắn, trung bình, dài hoàn thiện kỹ thuật.
3. Kết thúc: Chạy thả lỏng hai vòng sân vận động.
Buổi thứ hai:
1. Khởi động:
+ Chạy khởi động một vòng sân vận động.
+ Khởi động chung và chuyên môn, ép dẻo 30’.
2. Cơ bản: Kiểm tra chỉ số các Test.
+ Chạy 30m XPC (s).
+ Bật xa tại chỗ (cm).
+ Thành tích nhảy xa kiểu ngồi.
3. Kết thúc: Thả lỏng tích cực, kết hợp một số động tác xoa bóp.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm:
* Kết quả bước đầu:
Sau 6 tuần huấn luyện: Nhóm thực nghiệm tập luyện theo bài tập của tôi,
nhóm đối chứng tập theo bài tập của giáo viên khác về nâng cao kỹ thuật chạy
đà và giậm nhảy trong nhảy xa cho nam học sinh khối 9 trường THCS. Tôi đã
thu được kết quả trình bày ở bảng 2.4
Bảng 2.4. Kết quả thực nghiệm của 2 nhóm thực nghiệm và đối chứng
sau 6 tuần tập luyện (n = 26).
ST
T

Các test kiểm tra

Nhóm TN

Nhóm ĐC

(n= 13)

(n= 13)

X

δ

X

δ

Tham số
t

p

1

Chạy 30m XPC( s).

4’’30

0.25

4’’40

0,20

1.655 >0,05

2

Bật xa tại chỗ (cm)

2,15

0,10

2,10

1,10

2.02

>0,05

3

Thành tích nhảy xa (cm)

3,60

0,20

3,56

0,25

1.05

>0,05

21


Qua bảng 2.4 cho thấy: Ở tất cả các nội dung kiểm tra đánh giá hiệu quả
kỹ thuật chạy đà và giậm nhảy trong nhảy xa của cả hai nhóm đối chứng và thực
nghiệm đã có sự khác biệt rõ rệt, t tính > tbảng = ở ngưỡng xác suất P < 0,05, điều
đó chứng tỏ rằng, việc ứng dụng các phương pháp huấn luyện cũng như các bài
tập mà tôi đưa ra có hiệu quả rõ rệt trong việc nâng cao hiệu quả kỹ thuật chạy
đà và giậm nhảy trong nhảy xa cho nam học sinh khối 9 trường THCS.
Kết quả trên đã cho tôi trình bày tại biểu đồ 2.1:
Biểu đồ 2.1: So sánh kết quả của hai nhóm thực nghiệm và đối chứng
trước và sau thực nghiệm:

Qua phân tích tại bảng 2.4 và biểu đồ 2.1 tôi có những nhận xét như sau:
+ Qua 6 tuần thực nghiệm với 8 bài tập nâng cao hiệu quả kỹ thuật chạy
đà và giậm nhảy trong nhảy xa cho nam học sinh khối 9 trường THCS, tôi thấy
rằng quá trình tác động đã có những biến đổi rõ rệt về kỹ thuật chạy đà và giậm
nhảy trong kü thuật nhảy xa của đối tượng nghiên cứu.
+ Các bài tập đã được tôi lựa chọn đem vào ứng dụng cho đối tượng ở
nhóm thực nghiệm đã đem lại hiệu quả cao trong việc nâng cao hiệu quả kỹ
thuật chạy đà và giậm nhảy trong nhảy xa cho nam học sinh khối 9 trường
THCS.

+ Trên cơ sở nghiên cứu cho phép tôi khẳng định: Khi vận dụng hợp lý hệ
thống các bài tập phát triển sức mạnh tốc độ cho mỗi giai đoạn huấn luyện sẽ
góp phần nâng cao hiệu quả kỹ thuật chạy đà và giậm nhảy trong nhảy xa cho
đối tượng nghiên cứu.
* Rút ra bài học kinh nghiệm:
Từ thực tế giảng dạy và kết quả đạt được ở trên để thực hiện tiết học môn
Thể dục nhất là kỹ thuật nhảy xa kiểu ngåi cho nam học sinh tôi xin rút ra một
số bài học kinh nghiệm sau:
a, Đối với giáo viên:
1, Xác định rõ mục tiêu bài học lẫn kỹ năng cần tập luyện;
22


2, Thiết kế bài soạn đảm bảo đầy đủ nội dung, đúng phương pháp, phù
hợp đối tượng học sinh;
3, Chuẩn bị tốt mọi điều kiện CSVC (sân bãi, dụng cụ,…), kiểm tra sức
khoẻ của học sinh, tạo tâm lý hứng khởi khi tham gia tiết học;
4, Tích cực sử dụng và khai thác triệt để tác dụng của đồ dụng dạy học, đồ
dùng tự làm;
5, Sử dụng các bài tập phù hợp với bộ môn, phù hợp từng đối tượng học
sinh;
6, Tập trung chú ý quan sát, phát hiện những sai lầm thường mắc của học
sinh;
7, Tìm hiểu những nguyên nhân dẫn đến các sai lầm;
8, Có biện pháp sửa chữa những sai lầm kịp thời;
9, Không ngừng học hỏi, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn,
nghiệp vụ
b, Đối với học sinh:
1. Có nhận thức đúng đắn, ý thức học tập tốt đối với bộ môn;
2. Có hứng thú tham gia giờ học; Tích cực rèn luyện thể lực;

3. Tuân thủ sự hướng dẫn của thầy, cô giáo trong quá trình tập luyện;
4. Tích cực tham gia các hoạt động ngoại khoá, hội thi,…
c, Đối với nhà trường và tổ chuyên môn:
1. Tạo điều kiện đáp ứng yêu cầu về CSVC, trang thiết bị dạy học để giáo
viên và học sinh thực hiện phương pháp đổi mới trong quá trình dạy học như:
Dạy đúng quy định; tổ chức các hoạt động ngoại khoá;
2. Tổ chức dự giờ, rút kinh nghiệm với các trường bạn (sinh hoạt chuyên
môn liên trường);
3. Bố trí, sắp xếp thời khoá biểu phù hợp với đặc trưng bộ môn.

23


3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3. 1. Kết luận: Kết quả nghiên cứu cho phép đề tài đi đến những kết luận như
sau:
- Trong quá trình nghiên cứu tôi lựa chọn 8 bài tập nhằm nâng cao kỹ
thuật chạy đà và giậm nhảy trong nhảy xa cho nam học sinh khối 9 trường
THCS.
+ BT1: Bật xa tại chỗ.
+ BT2: Trò chơi lò cò tiếp sức 20m.
+ BT3: Chạy đà ngắn, trung bình giậm nhảy bước bộ.
+ BT4: Nhảy xa hoàn thiện kỹ thuât.
+ BT5: Chạy 30m XPC.
+ BT6 : Chạy đạp sau 50 m
+ BT7 : Chạy đà giậm nhảy liên tục ngoài sân.
+ BT8 : Chạy đà 3, 5 bước giậm nhảy bước bộ trên hòm thể dục
- Cũng trong quá trình nghiên cứu tôi lựa chọn được 3 test đánh giá kỹ
thuật chạy đà và giậm nhảy trong nhảy xa cho đối tượng nghiên cứu, là các test
sau:

+ Chạy 30m XPC (s)
+ Bật xa tại chỗ (cm)
+ Thành tích nhảy xa(cm)
- Kết quả nghiên cứu của đề tài bước đầu đã mang lại hiệu quả thiết thực
nâng cao cao kỹ thuật chạy đà và giậm nhảy trong nhảy xa cho đối tượng nghiên
cứu được tăng lên rõ rệt với độ tin cậy cao ở ngưỡng xác suất p= 5%.
3. 2. Kiến nghị:
- Kết quả nghiên cứu của đề tài bước đầu đã mang lại hiệu quả thiết thực,
nhằm nâng cao kỹ thuật chạy đà và giậm nhảy trong nhảy xa của các em học
sinh nam khối 9 được tăng lên. Đề nghị nhà trường tiếp tục áp dụng các bài tập
đã lựa chọn trong giảng dạy các lớp theo chương trình quy định của Bộ Giáo
dục và Đào tạo.
- Với những bài tập mà tôi đã lựa chọn ứng dụng vào thực nghiệm đã
khẳng định được hiệu quả và đủ độ tin cậy, có thể làm tài liệu tham khảo để vận
dụng trong công tác giảng dạy - huấn luyện nhằm nâng cao kỹ thuật chạy đà và
giậm nhảy trong nhảy xa cho các trường THCS trong toàn tỉnh.
Tôi xin trân trọng cảm ơn!
Thä Xu©n, ngày ... tháng .... năm

XÁC NHẬN CỦA

2017
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, không sao chép nội dung
của người khác.

THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ.

24

(Ký và ghi rõ họ tên)
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. SGV Thể dục 6,7,8,9 - nhà xuất bản giáo dục.
2. Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên chu kỳ III - nhà xuất bản giáo dục.
3. Những vấn đề chung về đổi mới giáo dục - nhà xuất bản giáo dục.
4. Một số vấn đề đổi mới phương pháp dạy học - nhà xuất bản giáo dục.
Những tài liệu trên được tôi đọc, nghiên cứu mở rộng hiểu biết để từ đó
xây dựng lên đề tài.

25