Một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp học văn hóa ở trung tâm GDNN GDTX

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ

TRUNG TÂM GDNN- GDTX THIỆU HÓA

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

TÊN ĐỀ TÀI
MỘT SỐ KINH NGHIỆM TRONG CÔNG TÁC CHỦ
NHIỆM LỚP HỌC VĂN HÓA Ở TTGDNN- GDTX.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Thương
Chức vụ: Giáo viên
SKKN thuộc lĩnh vực : Chủ nhiệm lớp

THANH HOÁ, NĂM 2018


MỤC LỤC
I. MỞ ĐẦU............................................................................................................1
1. Lí do chọn đề.................................................................................................1
2. Mục đích........................................................................................................2
3. Đối tượng, phạm vi đề tài:.............................................................................2
4. Phương pháp nghiên cứu:..............................................................................2
II. PHẦN NỘI DUNG...........................................................................................3
1. Cơ sở lí luận:.................................................................................................3
2. Thực trạng của đề tài.....................................................................................5
3. Các biện pháp tiến hành................................................................................6
3.1, Thực hiện nền nếp ban đầu lớp chủ nhiệm.............................................6
3.2, Thực hiện kế hoạch chủ nhiệm :...........................................................10
3.3, Việc quản lý học viên...........................................................................10
3.4, Việc quản lý học tập của học viên........................................................10

3.5, Giáo dục học viên cá biệt.....................................................................10
3.6, Giáo dục tính kỷ luật của học viên.......................................................11
3.7, Các biện pháp điều tra nắm bắt tình hình lớp ban đầu khi mới nhận lớp
chủ nhiệm để tiện cho việc phát triển các phong trào của lớp.....................11
3.8, Các biên pháp triển khai họat động phong trào trong nội bộ lớp chủ
nhiệm:..........................................................................................................12
3.9, Các hoạt động tổ chức, hướng dẫn, quản lý hoạt động phong trào trong
các đợt thi đua của trung tâm:.....................................................................13
4. Hiệu quả :....................................................................................................14
III. KẾT LUẬN...................................................................................................15
1. Kết luận:......................................................................................................15
2. Kiến nghị.....................................................................................................16


I. MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề
Trong quá trình giáo dục học sinh – nhất là trong giai đoạn hiện nay,
khi học sinh có thể tiếp cận thông tin từ nhiều nguồn khác nhau và việc giáo dục
kĩ năng sống cho học sinh đang trở thành nhu cầu cấp thiết. Chúng ta đang sống
trong thời đại văn minh, khoa học, với sự phát triển vượt bậc của ngành công
nghệ thông tin, nó đã làm cho cuộc sống con người ngày được nâng cao.
Nhưng kéo theo đó thì giới trẻ ngày nay chạy theo lối sống hưởng thụ mà
họ cho là hợp thời, sành điệu, họ chưa thực sự coi trọng, quan tâm đến những
truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Học sinh hôm nay sống bàng quan, ích kỉ,
thiếu trách nhiệm với gia đình, bản thân; chay lười học tập, đua đòi, thiếu hoài
bão lập thân, lập nghiệp; dùng mạng xã hội Facebook chỉ để “nói nhảm” và giết
thời gian. Điều này đang là vấn đề cấp bách đối với các nhà giáo dục cũng như
những người có trách nhiệm. Một học sinh ngoan ngoãn, chăm chỉ, hiền lành
không phải sinh ra đã được như vậy mà nhờ được chăm sóc giáo dục. Bác Hồ
cũng đã từng viết “Hiền dữ phải đâu là tính sẵn. Phần nhiều do giáo dục mà

nên”. Một đứa trẻ lớn lên, hình thành được một tính cách tốt hay xấu trước hết
nó phụ thuộc vào sự giáo dục của người lớn trong gia đình, nhà trường, môi
trường xã hội, các hoạt động xã hội mà các em tham gia. Mà ở trường thì người
gần gũi các em nhiều nhất và có thể có sự ảnh hưởng lớn nhất đến các em là
giáo viên chủ nhiệm .
Vì vậy, Công tác chủ nhiệm hết sức quan trọng và khó khăn, nhất là
học viên ở Trung tâm GDNN- GDTX. Vì học viên ở Trung tâm là tập hợp
những cá thể đa dạng, phong phú về tuổi đời và kinh nghiệm sống, có nhiều
hoàn cảnh khác nhau ( bố mẹ đi làm ăn xa nhà, mồ côi cha, mẹ, gia đình không
hạnh phúc…) nhận thức khác nhau và thói quen học tập, kỷ luật khác với học
sinh phổ thông, có những học viên còn bị kỷ luật ở các trường khác chuyển tới,
nói chung trong một lớp học rất đa dạng hoàn cảnh. Tuy nhiên cũng có rât nhiều
học viên đã cố gắng vượt lên hoàn cảnh và vươn lên trong học tập.
Là một giáo viên dạy văn hóa và làm công tác chủ nhiệm đến nay đã 15
năm trong nghề, bản thân đã rút ra cho mình một số kinh nghiệm trong công tác
chủ nhiệm lớp mà bản thân thấy có hiệu quả đã góp một phần nào nâng cao chất
lượng giáo dục.

1


2. Mục đích
Sáng kiến kinh nghiệm này cung cấp một số kinh nghiệm trong
công tác chủ nhiệm như công tác quản lý nền nếp, các hoạt động phong trào…
của lớp.
- Giúp giáo viên chủ nhiệm lớp ở Trung tâm GDNN- GDTX nhận thấy rõ
hơn vai trò ý nghĩa của công tác chủ nhiệm lớp mà việc phát huy khả năng hoạt
động phong trào là yếu tố quan trọng không thể xem thường. Đồng thời tôi
muốn qua sáng kiến kinh nghiệm này nói lên những kinh nghiệm của bản thân
khi tổ chức, hướng dẫn nền nếp, học tập, quản lý hoạt động phong trào trong

công tác chủ nhiệm lớp để các thầy cô giáo đồng nghiệp cùng xem xét, bàn bạc
trao đổi những mong có thể ứng dụng thực tiễn góp phần nhỏ bé làm tăng
chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh và làm cho công tác chủ nhiệm lớp
đạt hiểu quả cao hơn.
- Học sinh có thể thấy được vai trò tác dụng của nền nếp, ý thức tổ chức
kỷ luât, hoạt động phong trào và có ý thức phát huy năng lực bản thân để tham
gia ngày càng tích cực hơn vào các hoạt động phong trào trong quá trình học tập
ở Trung tâm cũng như các môi trường học tập và làm việc sau này.
- Người viết cũng mong muốn nhận được những ý kiến phản hồi, những
đánh giá, trao đổi của quý thầy cô đòng nghiệp để cùng hoàn thiện hơn nữa đề
tài sáng kiến kinh nghiệm này.
3. Đối tượng, phạm vi đề tài:
- Đề tài thực hiện cụ thể trên công tác chủ nhiệm của bản thân tôi trong
nhiều năm liên tục trên cương vị một giáo viên ở Trung tâm GDNN- GDTX.
- Việc vận dụng và khảo sát kết quả cụ thể được thực hiện ở các lớp mà
tôi đã chủ nhiệm, các lớp của các thầy cô giáo đồng nghiệp tại Trung tâm
GDNN- GDTX Thiệu Hóa năm học 2017 – 2018.
4. Phương pháp nghiên cứu:
Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chủ nhiệm lớp, nghiên cứu và
viết sáng kiến kinh nghiệm này, người viết đã sử dụng một số phương pháp cơ
bản sau:
- Phương pháp thực nghiệm: trực tiếp vận dụng phương pháp tổ chức,
hướng dẫn, quản lý hoạt động phong trào vào việc chủ nhiệm lớp của bản thân.
- Phương pháp khảo sát: khảo sát việc vận dụng phương pháp tổ chức,
hướng dẫn, quản lý hoạt động phong trào vào việc chủ nhiệm lớp của một số
đồng nghiệp cùng trường và khác trường.

2

- Phương pháp so sánh, đối chiếu: so sánh, đối chiếu kết quả hoạt đông
phong trào và kết quả tu dưỡng rèn luyện nói chung ở những tập thể lớp có được
sự quan tâm chú trọng của giáo viên chủ nhiệm lớp so với các lớp chưa được
giáo viên chủ nhiệm quan tâm phát huy khả năng hoạt động phong trào.
- Phương pháp điều tra, thống kê : thực hiện điều tra thái độ,cảm nhận và
đánh giá của học sinh với các hoạt động phong trào trong quá trình học tập ở
Trung tâm. Ngoài ra, tôi còn sử dụng một số thao tác khác: nghiên cứu tài liệu,
phân tích, tổng hợp…
II. PHẦN NỘI DUNG
1. Cơ sở lí luận:
        Qua nhiều năm giảng dạy và chủ nhiệm, bản than đã rút ra được một
số điểm cơ bản mà giáo viên chủ nhiệm cần có:
- Có phẩm chất và năng lực nghề nghiệp; có tình yêu thương vị tha, bao
dung, biết chia sẻ, đồng cảm với từng hoàn cảnh của học viên.- Biết động viên
khuyến khích giúp đỡ, yêu thương học viên, hiểu được tâm tư nguyện vọng của
học viên , đặc biệt là những học viên có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, những học
viên cá biệt.
- Giáo viên chủ nhiệm cần phải tự tin, vừa nghiêm khắc vừa vị tha và phải
công bằng, tận tình, kiên nhẫn, biết tự kiềm chế, sẵn sang lắng nghe và biết chia
sẻ cùng học viên.
- Giáo viên chủ nhiệm lớp là linh hồn của lớp học, là người góp phần
không nhỏ hình thành và nuôi dưỡng nhân cách học sinh, những chủ nhân tương
lai của đất nước.
Ngày nay, với sự nhận thức ngày càng đúng đắn và sâu sắc về giáo
dục, có thể coi giáo viên chủ nhiệm như một nhà quản lý với các vai trò: Người
lãnh đạo lớp học; Người điều khiển lớp học; Người làm công tác phát triển lớp
học; Người làm công tác tổ chức lớp học; Người giúp giám đốc bao quát lớp
học; Người giúp giám đốc thực hiện việc kiểm tra sự tu dưỡng và rèn luyện của
HS; Người có trách nhiệm phản hồi tình hình lớp… Một người giáo viên chủ
nhiệm giỏi sẽ góp phần xây dựng nên một tập thể lớp giỏi, nhiều tập thể lớp giỏi

sẽ xây dựng nên một Trung tâm vững mạnh.
- Giáo viên chủ nhiệm là cầu nối giữa nhà trường – gia đình và xã hội
.Nếu thực
hiện thành công công tác chủ nhiệm sẽ góp phần giáo dục học sinh sau
này trở thành thế hệ trẻ năng động, sáng tạo và tài năng. Chính vì có vị trí quan
trọng và vai trò to lớn trong công tác giáo dục mà nhiệm vụ giáo viên chủ nhiệm

3


cũng khá nặng nề và vất vả. Xin được nêu một số nhiệm vụ cơ bản của giáo viên
chủ nhiệm lớp:
-Thứ nhất, giáo viên chủ nhiệm phải là người lãnh đạo, điều khiển lớp
học, bao quát toàn bộ các phương diện của lớp học, thực hiện việc kiểm tra,
đánh giá
sự tu dưỡng, rèn luyện, phấn đấu của học sinh.
- Thứ hai, giáo viên chủ nhiệm phải là cầu nối giữa Ban giám đốc Trung
tâm, các tổ chức trong Trung tâm, các giáo viên bộ môn với tập thể học sinh lớp
chủ nhiệm. Nói cách khác, giáo viên chủ nhiệm phải là người đại diện cho cả hai
phía là đại diện cho các lực lượng trong Trung tâm và đại diện cho tập thể học
sinh lớp chủ nhiệm về mọi mặt một cách hợp lí.
- Thứ ba, giáo viên chủ nhiệm có nhiệm vụ giáo dục học sinh thông qua
tập thể giúp các em hiểu và giải quyết mối liên hệ giưa cá nhân với tập thể qua
việc phân công, phân nhiệm một cách kịp thời cân đối, giúp học sinh tự giải
quyết những vấn đề gắn liền với hoạt động xã hội, hoạt động tập thể. Giáo viên
chủ niệm phải biết cách tổ chức, lôi cuốn học sinh vào hoạt động tập thể để giáo
dục dễ dàng, có hiệu quả hơn.
Với vị trí vai trò và nhiệm vụ như vậy, đòi hỏi người giáo viên chủ nhiệm
cần có phẩm chất và năng lực, không ngừng học tập tích lũy kinh nghiệm để làm
công tác chủ nhiệm có hiệu quả.

Ý nghĩa của hoạt động phong trào trong công tác chủ nhiệm lớp:
- Hoạt động phong trào là những hoạt động chính trị, kinh tế hay văn hóa
do một tổ chức xã hội nào đó khởi nguồn phát động nhằm thu hút nhiều người
tham gia để hướng theo một mục tiêu nhất định nào đó.
- Hoạt động phong trào trong Trung tâm là những hoạt động do tập
thể lớp, các tổ chức Đoàn, Đội, Trung tâm... khởi xướng phát động hoặc phát
động theo chủ
trương chỉ đạo của cấp trên nhằm mục đích vì lợi ích của học sinh, tập thể
lớp, nhà trường, xã hội, cộng đồng...thông qua đó góp phần giáo dục đạo đức,
nhân cách cho học sinh phát triể toàn diện và xây dựng tổ chức Đoàn, Hội vững
mạnh.
- Hoạt động phong trào có ý nghĩa rất quan trọng trong công tác chủ
nhiệm lớp. Nó giúp tập thể học sinh gắn bó đoàn kết hơn; giúp giáo viên chủ
nhiệm có điều kiện gần gũi thấu hiểu học sinh của mình hơn. Vì vậy mà công tác
chủ nhiệm trở nên đỡ vất vả hơn và hiệu quả hơn. Nó cũng giúp cho học sinh có

4


điều kiện phát huy, phát triển năng khiếu bản thân đồng thời thúc đẩy quá trình
hình thành và phát triển nhân cách của học sinh toàn diện, trọn vẹn hơn.
- Nếu biết phát huy điểm tích cực trong các hoạt động phong trào thì sẽ hỗ
trợ rất tốt cho công tác làm chủ nhiêm lớp của giáo viên, tạo môi trường giáo
dục thân thiện, nâng cao dần chất lượng giáo dục dần đi đến mục tiêu của giáo
dục phổ thông là “giáo dục và hình thành nhân cách công dân tốt của nước Việt
Nam”. [2]
2. Thực trạng của đề tài
a. Tình hình chung về công tác chủ nhiệm của giáo viên ở Trung tâm
GDNN- GDTX:
- Bức trang toàn cảnh về công tác chủ nhiện ở các trường nói chung và ở

Trung Tâm GDNN- GDTX nói riêng cho thấy bên cạnh những đóng góp tích
cực cho chất lượng giáo dục cũng còn những hạn chế. Đó là nhận thức của giáo
viên về ý nghĩa,vai trò của công tác chủ nhiệm còn có nơi có lúc chưa khách
quan, toàn diện. Một số giáo viên được phân công làm chủ nhiệm còn chưa tâm
huyết với công việc, ngại khó ngại khổ mặc dù hiểu rõ tầm quan trọng của
nhiệm vụ chủ nhiệm lớp. Lại cũng có những giáo viên mà năng lực điều hành,
quản lý lớp chủ nhiệm còn hạn chế...
- Về công tác tổ chức, hướng dẫn, quản lý hoạt động phong trào ở lớp chủ
nhiệm nói riêng lại càng ít được các lực lượng giáo dục và cả bản thân giáo viên
chủ nhiệm chú rọng đầu tư công sức và thời gian xứng đáng với tầm quan trọng
của nó. Hoặc chưa có phương pháp hiệu quả để phát huy các hoạt động này đạt
kết quả cao. Có những tập thể lớp chưa tìm được tiếng nói chung giữa giáo viên
chủ nhiệm với học sinh trong hoạt động phong trào. Ví dụ như lớp thì rất muốn
hoạt động phong trào thật sôi nổi rầm rộ nhưng giáo viên chủ nhiệm lại không
muốn học sinh của mình tích cực tham gia vì cho rằng chỉ tốn thời gian, lãng phí
công sức và tiền của mà chẳng giúp ích gì cho mục tiêu học tập để thi tốt nghiệp
và vào được các trường CĐ- ĐH. Lại có lớp không có khả năng giành thành
tích cao trong các hoạt động phong trào thi đua nhưng giáo viên chủ
nhiệm lại áp đặt học sinh phải tham gia và giành thành tích cao. (Quan điểm này
thật sai lầm và hậu quả là làm cho học sinh bị áp lực tâm lý gây chán nản, không
muốn tham gia hoạt động, có tham gia thì cũng không xuất phát từ mong muốn
của học sinh. Như vậy sẽ không có kết quả giáo dục tốt).
b. Ở Trung tâm GDNN- GDTX Thiệu hóa:
- Trung tâm GDNN- GDTX Thiệu hóa từ lâu công tác chủ nhiệm lớp đã
được ban giám đốc Trung tâm và giáo viên của Trung tâm quan tâm, được đầu

5


tư cơ sở vật chất cũng như tinh thần một cách tối đa trong khả năng cho phép để

nâng cao chất lượng dạy và học nói riêng, chất lượng giáo dục toàn diện nói
chung. Song về mảng công tác tổ chức, hướng dẫn, quản lý hoạt động phong
trào trong các tập thể lớp thì vẫn chưa được quán triệt đồng bộ đối với các khối
lớp. Chủ yếu mảng hoạt động này vẫn là hoạt động tự phát có tính năng khiếu
sở trường của từng lớp. Hơn nữa cũng có không ít các thầy cô làm công tác chủ
nhiệm lớp cho rằng đi học chỉ cần ngoan ngoãn, học giỏi chứ hoạt động tập thể,
hoạt động phong trào chung không quan trọng lắm, chỉ cần có tham gia cho
hoàn thành nhiệm vụ, chủ trương hướng học sinh đầu tư thời gian công sức cho
việc học văn hóa chuyên môn: học các môn thi tốt nghiệp và thi vào CĐ- ĐH...
Nên mặc dù Trung Tâm GDNN- GDTX Thiệu hóa đã có nhiều thành tích đáng
kể trong các hoạt động phong trào nhưng theo cá nhân tôi thì hoàn toàn có thể
nâng cao hơn nữa khả năng và thành tích của học sinh Trung tâm GDNN- GDtx
thiệu hóa nếu các giáo viên chủ nhiệm và trung tâm chú trọng hơn vào công tác
tổ chức, hướng dẫn, quản lý hoạt động phong trào trong các khối lớp.
- Thực tế công tác chủ nhiệm lớp ở Trung tâm GDNN_ GDTX Thiệu hóa
cũng cho thấy nếu lớp nào các em học sinh đồng sức đồng lòng và giáo viên chủ
nhiệm của lớp chú trọng hoạt động phong trào thì lớp ấy hoạt động phong trào
tốt hơn hẳn, không chỉ đem lại thành tích cho lớp trong phạm vi Trung tâm mà
còn đem lại thành tích đáng nói cho cả Trung tâm ở cấp cao hơn. Ví dụ như lớp
11A3 do cô Hằng chủ nhiệm, lớp 11A2 do tôi chủ nhiệm, lớp 10C2 do cô
Hà chủ nhiệm năm học 2016 – 2017, lớp 12A3 do cô Hằng chủ nhiệm, lớp 10B1
do cô Hiền chủ nhiệm năm học 2017 – 2018…
Thực trạng trên đã khiến tôi mạnh dạn, quyết tâm làm sáng kiến kinh
nghiệm về
một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm ( tổ chức, hướng dẫn, quản
lý các hoạt động phong trào trong tập thể học sinh lớp mình chủ nhiệm) mong
góp phần làm tăng hiệu quả của công tác chủ nhiệm lớp trong Trung tâm. [4]
3. Các biện pháp tiến hành.
3.1, Thực hiện nền nếp ban đầu lớp chủ nhiệm.
Lớp chủ nhiệm của tôi là lớp 10B2. sỉ số 42 học viên.

Thời gian học: Giờ mùa hè:
7h đến 11h 25 phút
Giờ mùa đông: 7h 15 phút đến 11h 40 phú
Để theo dõi quản lý chặt chẽ các hoạt động của lớp và từng học viên tôi
đã thực hiện.
Bước 1: Nhận lớp trước khai giảng

6


- Ổn định lớp; điểm danh
- Sắp xếp chỗ ngồi tạm thời
- Chọn ban cán sự lớp và ban chấp hành chi đoàn tạm thời
- Phân chia tổ và bầu tổ trưởng, tổ phó
- Cho học viên viết sơ yếu lý lịch và số điện thoại liên lạc của gia đình
- Cho học viên học nội qui của Trung tâm và của lớp
- Dặn dò những việc cần làm cho ngày khai giảng.
Bước 2: Trong ngày khai giảng
- Hướng dẫn học viên xếp hàng theo danh sách giáo viên chủ nhiệm đã
chuẩn bị, cứ như vậy những lần sau học viên tự tập trung.
- Lớp trưởng điểm danh
- Giáo viên chủ nhiệm luôn theo sát tình hình tham gia dự lễ, thái độ của
mỗi học viên. Như vậy tôi đã hình thành cho học viên những thói quen cần thiết
ngay từ đầu.
Bước 3: Vào tuần học đầu tiên ( giờ sinh hoạt, giáo viên chủ nhiệm
chuẩn bị)
- Bầu lại ban cán sự, thư ký chính thức
- Sắp xếp lại chỗ ngồi, lên sơ đồ lớp tạm thời
- Phân công trách nhiệm cụ thể cho cán sự lớp, Đoàn, tổ trưởng, tổ phó
+ Lớp trưởng: Điều khiển chung, báo cáo tình hình hàng ngày cho giáo

viên chủ nhiệm, điểm danh hàng ngày báo cáo giáo viên chủ nhiệm và giáo viên
bộ môn.
+ Lớp phó: Ghi các mục cần thiết vào sổ đầu bài, quản lý sổ đầu bài. Thay
mặt lớp trưởng báo cáo tình hình, điểm danh lớp và phụ trách việc sinh hoạt lớp
đầu giờ mỗi ngày.
+ Thư kí: Ghi chép lại biên bản lớp, tổng hợp điểm thi đua của từng tổ
hàng tuần,tháng và kỳ.
+ Thủ quỹ: Thu chi, quản lý quỹ lớp và các loại quỹ khác.
+ Lớp phó lao động: Phụ trách theo dõi việc dọn vệ sinh hàng ngày của
học viên và phân công trực nhật, phạt học viên vi phạm
+ Bí thư đoàn: Phụ trách công tác đoàn thể, chỉ đạo các phong trào thi đua
+ Phó bí thư: Phụ giúp bí thư phụ trách các phong tào thi đua
+ Tổ tưởng: Điểm danh , đôn đốc, kiểm tra và theo dõi việc thực hiện nội
quy của các thành viên trong tổ: ghi chép, theo dõi nề nếp học tập của từng tổ
viên; chấm điểm thi đua hàng tuần và xếp loại hạnh kiểm tuần cho tổ viên; phân
công trực nhật theo tổ.

7


+ Tổ phó: Giúp tổ trưởng và thay mặt tổ trưởng khi tổ trưởng vắng
Tất cả các hoạt đông trên luôn được sự giám sát và hỗ trợ tích cực của
giáo viên chủ nhiệm.
- Giáo viên chủ nhiệm thu sơ yếu lý lịch ( có danh bạ điện thoại của học
viên)
- Nhắc lại nội qui và những việc cần làm trong tuần để học viên quen và
ghi nhớ.
- Mỗi ngày đều lên sinh hoạt lớp 15 phút đầu giờ để theo dõi, đôn đốc
việc thực hiện nội quy, chấn chỉnh ngay những vi phạm dù là rất nhỏ: quần áo,
tóc, bàn ghế, vệ sinh lớp học…

- Sau tiết 2 giờ ra chơi tiếp tục quan sát theo dõi điểm danh dựa vào sơ đồ
lớp.
Bước 4: Tuần học thứ 2 vào giờ sinh hoạt
- Giáo viên chủ nhiệm kiểm điểm tình hình thực hiện nội quy. Nhắc lại
việc thực hiện nội quy và thong qua những việc cần làm trong tuần tới.
- Hướng dẫn lớp trưởng, lớp phó cách ghi chép, điểm danh, báo cáo các
hoạt động của lớp cho giáo viên chủ nhiệm.
- Hướng dẫn tổ trưởng, tổ phó cách chấm điểm thi đua cho từng tổ viên
theo mẫu sau đây:
Bảng chấm điểm của tổ: Tuần:…Từ ngày…đến ngày…Tổ:
TT

Vắng
P: -1
K:-15

Họ
Tên

Bỏ
Tiết
-20

Đi
Chậm
-5

Ko
Đ.phục
-10

Hút
thuốc
-50

Vô
lễ
-50

Điểm
Xấu
-5

Nói
Chuyện
-5

Ko
Tr.nhật
-15

Ghi
chú

1
2
3

- Hướng dẫn thư kí ghi các loại biên bản: Biên bản sinh hoạt lớp, biên bản
biểu dương, biên bản kỷ luật….cách tổng hợp thi đua các tổ trong tuần, tháng,

kỳ theo mẫu sau:
Bảng xếp loại Hạnh Kiểm tuần, tháng:
TT

Tổ

1

Tổ1

2

Tổ2

ĐTB
Tuần

ĐTB
Tuần2

ĐTB
Tuần3

ĐTB
Tuần4

ĐTB
Tháng…

Xếp loại

Xếp hạng

Ghi chú

8


Bảng xếp loại Hạnh Kiểm học kì…
TT
1
2

Tổ

ĐTB
Tháng 9

ĐTB
Tháng10

ĐTB
Tháng11

ĐTB
Tháng12

ĐTB
Học kỳ

Xếp
loại

Xếp
hạng

Ghi chú

Tổ1
Tổ2

Ghi chú: Điểm trừ ở trên là cho mỗi lần và điểm ban đầu là số điểm của 6 ngày
trong tuần ( mỗi ngày 10đ = 60đ)
- Điểm xếp loại: Từ 50đ đến 60đ là Tốt
Từ 40đ đến 49 là khá
Từ 30đ đến 39 là TB
Dưới 30 là Yếu
- Sau khi xếp loại hàng tuần, cuối tháng các tổ trưởng cộng điểm các tuần
và chia cho số tuần sẽ ra điểm trung bình của tháng
- Tương tự dùng để xếp loại kỳ( lấy tổng điểm TB 5 tháng = kỳ)
- Như vậy kết quả của mỗi thành viên trong lớp được hiển diện trên bảng,
sau đó thi học viên cho ý kiến và chỉnh sữa. Qua đó các em thấy được sự rèn
luyện của mình trong tuần, tháng và kỳ tạo ra sự khuyến khích thi đua giữa các
học viên và các tổ. Từ đố các em sẽ phấn đấu vươn lên, do đó mà các giờ sinh
hoạt đều rất sôi nổi.
- Cũng từ những bảng này để có cơ sở phê bình, khiển trách thì học viên
phải tâm phục khẩu phục. Với những điều này tôi đã thực hiện qua nhiều năm
tôi làm chủ nhiệm và đã đạt những kết quả rất tốt.
Ví dụ : Năm học 2015-2016 tôi chủ nhiệm lớp 10 A2 và năm 2016-2017 tôi
chủ nhiệm lớp 11A2 đã đạt những lớp tiên tiến xuất sắc của trung tâm.

Như vậy để làm tốt công tác chủ nhiệm ở trung tâm thì phải hiểu chức năng
nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm là gì ? đối tượng học sinh là ai và như thế
nào ?
- Đối với giáo viên chủ nhiệm : Phải là trụ cột và là linh hồn của lớp, là
người đáng tin cậy dãn dắt, định hướng giáo dục giúp đỡ học viên của mình
vươn lên để tự hoàn thiện và phát triển nhân cách một cách đúng đắn. Do đó mà
giáo viên chủ nhiêm phải là người luôn tự rèn luyện mình cho xứng đáng là tấm
gương tốt cho học viên noi theo, luôn biết kết hợp với các cơ quan, đoàn thể
trong và ngoài Trung tâm để giáo dục học viên.

9


- Giáo viên chủ nhiệm phải là người tìm hiểu tâm tư, nguyện vọng, hiểu
được sự biến đổi về tâm lý, lối sống, hành vi của học viên nhất là học viên cá
biệt để có kế hoạch giáo dục hợp lý.
- Giáo viên chủ nhiệm phải là người có năng lực về chuyên môn, năng lực
về sư phạm, biết khơi dạy lòng tự trọng của học viên, nắm diễn biến tâm lý của
học viên để kịp thời chấn chỉnh trên cơ sở tôn trọng nhân cách của các em cụ thể
là :
3.2, Thực hiện kế hoạch chủ nhiệm :
- Lên kế hoạch tuần tháng, kỳ, cả năm dự trên kế hoạch của Trung tâm và
các kế hoạch của các đoàn thể.
- Sổ chủ nhiệm thể hiện rõ kế hoạch và theo dõi việc thực hiện kế hoạch
kết quả đạt hay chưa để tìm ra hướng điều chỉnh phù hợp.
- Thu thập thông tin của lớp
- Tìm hiểu tham khảo các phương pháp của đồng nghiệp.
3.3, Việc quản lý học viên
- Theo dõi chặt chẽ việc thực hiện nội quy của học viên.
- Theo dõi việc sinh hoạt 15 phút đầu giờ.

- Theo dõi việc chấm điểm thi đua của học viên.
-Báo cáo tình hình vi phạm nội quy của học viên cho phụ huynh, nếu học
viên vi phạm thì mời phụ huynh đến trao đổi hoặc gọi điện trao đổi và cho học
viên đố cam kết. Để làm được điều này thì giáo viên chủ nhiệm phải theo dõi
chặt chẽ và tìm hiểu nguyên nhân vi phạm của học viên.
- Để quản lý học viên tốt không phải lúc nào cũng phải có mặt trên lớp.
Giáo viên chủ nhiệm nên sử dụng đội ngũ cán sự lớp. Những ngày không
có mặt thì giáo viên chủ nhiệm và cán sự lớp trao đổi với nhau lúc ra chơi, qua
điện thoại hoặc vào 15 phút đầu giờ của buổi hôm sau.
3.4, Việc quản lý học tập của học viên
- Xác định mục tiêu và ý nghĩa của học tập cho học viên.
- Kiểm tra sách giáo khoa, vở ghi và điểm danh hàng ngày nhất là những
học viên bị gióa viên bộ môn ghi sổ đầu bài.
- Báo cáo tình hình học tập của học viên cho phụ huynh.
- Khen thưởng ngững học viên có điểm tôt và có nhiều cố gắng trong học
tập.
3.5, Giáo dục học viên cá biệt
- Để cảm hóa được những học viên cá biệt, gióa viên chủ nhiệm phải hòa
nhập với học viên, nắm bắt những biến đổ về tâm lý, tâm tư, tình cảm, nguyện

10


vọng của học viên thong qua bạn bè, phụ huynh hoặc nói chuyện riêng với học
viên. Giáo viên chủ nhiệm phải là người bạn chi kỷ của học viên thì học viên với
mở long và chia sẻ.
Ví dụ: Năm học 2015-2016 lớp tôi chủ nhiệm có những học sinh rất cá biệt
như em: Lê Minh Thắng, em rất hay nghỉ học, bỏ tiết, đến lớp thì không ghi bài.
Tôi đã tìm hiểu và tìm ra nguyên nhân là em ham điện tử, mẹ đi làm ăn bên
nước ngoài , em ở nhà với bố nên em đã bỏ bê việc học và ham chơi. Nhưng với

cách của tôi em đã tiến bộ rất nhiều.
Em: Lê Văn Minh, Khi giáo viên bộ môn phê bình thì em cải lại, có thái độ
vô lễ với giáo viên nhưng bằng cách tiếp cận, chân thành khuyên bảo em đã
ngoan lên nhiều.
3.6, Giáo dục tính kỷ luật của học viên
- Giáo viên chủ nhiệm phải gương mẫu thực hiện kỷ luật tốt như ra vào lên
lớp đúng giờ, cũng như việc thực hiện các nội qui khác phải tôt để trở thành tầm
gương cho học viên noi theo, nói và làm phải đi đôi với nhau.
Ngoài ra tôi còn thực hiện một số biện pháp về các hoạt động phong trào để
nâng cao chất lượng về nhiều mặt của lớp tôi chủ nhiêm như sau :
3.7, Các biện pháp điều tra nắm bắt tình hình lớp ban đầu khi mới nhận
lớp chủ nhiệm để tiện cho việc phát triển các phong trào của lớp.
- Khi bắt đầu nhận lớp chủ nhiêm theo sự phân công của nhà trường, giáo
viên chủ nhiệm cần tiến hành việc điều tra đặc điểm tình hình lớp tới tùng học
sinh bằng việc soạn một biểu mẫu điều tra để học sinh trình bày đặc điểm tình
hình của riêng mình theo mẫu. Phiếu điều tra này có nhiều nội dung, song có
một số nội dung rất quan trọng, không thể thiếu giúp phát triển các hoạt động
phong trào sau này của lớp là:
+ Sở trường năng lực, năng khiếu của bản thân ( Chú ý đến những năng
khiếu
múa, hát, đóng kịch, ngâm thơ, kể chuyện, thể dục thê thao, dẫn chương
trình,
hài hước... )
+ Nghề nghiệp của gia đình ( Chú ý những gia đình có nghề làm nghệ
thuật, thủ
công mĩ nghệ, ...)
+ Truyền thống hoạt động phong trào của gia đình.
- Sau đó giáo viên chủ nhiệm làm công việc thống kê kết quả trả lời của
học sinh theo những mục đích khác nhau, trong đó có mục đích nhằm phát triển

11


các hoạt động phong trào. Việc điều tra này có tác dụng giúp giáo viên chủ
nhiệm nắm được khả năng tiềm tàng của lớp mình về phương diện hoạt động
phong trào, Và sẽ phát huy, khai thác khi có dịp. Thực tế việc điều tra của tôi
cho thấy không có một tập thể học sinh nào mà lại không có nhân tố tiềm năng
để phát triển công tác phong trào.
3.8, Các biên pháp triển khai họat động phong trào trong nội bộ lớp chủ
nhiệm:
- Chọn đội ngũ cán bộ lớp phải là những em nhiệt tình, học khá ( Nếu là
học sinh đầu cấp thì giáo viên chủ nhiệm nên căn cứ vào học bạ THCS và điểm
xét tuyển vào 10) . Mỗi cán bộ lớp đặc biệt là lớp trưởng, lớp phó phụ trách văn
nghệ và bí thư chi đoàn cần phải năng động và có một năng khiếu nào đó
về hoạt động tập thể, Có như thế thì mới mong đẩy hoạt động phong trào của tập
thể lớp đi lên.
- Tổ chức hoạt động tập thể ngay từ đầu năm học, nhất là với học sinh đầu
cấp khi còn chưa quen nhau lại càng cần các hoạt động chung để có điều kiện
thân quen hơn. Một số biện pháp cụ thể như:
+ Trong các giờ sinh hoạt lớp, giáo viên chủ nhiệm cần chuẩn bị kĩ lưỡng
nội dung công việc để việc sơ kết, kiểm điểm các hoạt động trong tuần hết ít thời
gian nhất, dành thời gian còn lại cho học sinh thảo luận, trình bày với tư cách cá
nhân hoặc theo nhóm các vấn đề mà các em quan tâm hoặc có ảnh hưởng trực
tiếp đến quyền lợi của các em. Giáo viên chủ nhiệm tổ chức hướng dẫn cho các
em kĩ năng trình bày diễn đạt trước dám đông, sau đó cùng nhau đề ra phương
án giải quyết vấn đề. Khi việc này trở thành thường xuyên thì học sinh sẽ rèn
luyện được tâm lý tự tin bình tĩnh, một điều rất quan trọng đối với con người
trong thời đại mới đồng thời cũng rèn được tâm lý thi đấu tốt hơn trong những
dịp thi đua hoạt động phong trào của lớp, của trung tâm mà học sinh có tham
gia; Hoặc cũng có thể sử dụng thời gian của tiết sinh hoạt lớp để cho học sinh tổ

chức chới các trò chơi. Từng tổ sẽ tổ chức trò chơi, lần này tổ này, lần sau đến tổ
khác. .. Giờ sinh hoạt sẽ không nặng nề như những giờ hỏi cung và luận tội mà
sẽ vui vẻ nhẹ nhàng hơn nhiều. Tâm lý thoải mái này khiến học sinh ngoan và
đoàn kết hơn.
+ Vào những ngày lễ đặc biệt ý nghĩa với các học sinh như: Ngày 8- 3,
ngày 20-11, ngày 26- 3 ..., giáo viên chủ nhiệm hướng dẫn học sinh tự tổ chức
chúc mừng với những hoạt động tập thể ý nghĩa và vui nhộn. Những dịp này,
các học sinh rất hào hứng và bộc lộ khá rõ năng lực cá nhân của mình trong các
hoạt động chung.

12


- Nếu lớp chủ nhiệm không nỏi bật trong một phong trào hoạt động tập thể
nào thì người giáo viên chủ nhiệm cần phải gây dựng phong trào dần dần từ
những việc làm cụ thể, nhỏ bé nhất từng tuần, từng tháng sao để học sinh yêu
thích hơn với các hoạt động phong trào. Khi đã yêu thích thì học sinh sẽ đầu tư
thời gian, công sức, trí tuệ để phát triển. Vì thế tình hình sẽ được cải thiện. Kiên
trì mới mong thành công…Các hoạt động phong trào trong nội bộ lớp như trên
sẽ giúp học sinh thêm tự tin, đoàn kết, giải tỏa những căng thẳng áp lực trong
học tập, lại có thêm kinh nghiêm tổ chức tiến hành các hoạt động phong trào khi
thi đua trong các đợt thi đua của trường và cả ở cấp cao hơn như cấp cum hoặc
cấp thành phố.
3.9, Các hoạt động tổ chức, hướng dẫn, quản lý hoạt động phong trào
trong các đợt thi đua của trung tâm:
Ở Trung tâm GDNN- GDTX, một năm học có nhiều đợt thi đua lớn, có ý
nghĩa như đợt thi đua chào mừng ngày 8- 3, ngày 20- 10, ngày 20- 11 và đặc
biệt là ngày 26-3. Đây chính là dịp để học sinh được thay mặt lớp thể hiện, phát
huy khả năng hoạt động phong trào của mình. Để giành được thành công trong
những đợt thi đua này, người giáo viên chủ nhiệm đón một vai trò rất quan

trọng…
- Việc làm đầu tiên của người giáo viên chủ nhiệm trong các đợt thi đua này
là
ngay sau khi Đoàn hay trung tâm phát động cần phải nắm được mục tiêu
của đợt thi đua là nhằm tôn vinh, kỉ niệm, chào mừng điều gì? Cụ thể các nội
dung thi đua, thời gian phát động trong bao lâu từ bao giờ đến bao giờ, thể lệ
từng nội dung thi đua ra sao…? Đây là việc làm rất quan trọng để giáo viên chủ
nhiệm có thể tư vấn cho học sinh lớp mình lựa chọn đầu tư cho nội dung thi đua
gì. Nên hướng học sinh chú trọng đầu tư những nội dung mà lớp có nguồn tài
nguyên phong phú, tiềm năng để vừa đảm bảo tiêu chí chung của trung tâm mà
vẫn phù hợp với năng lực và sở thích của học sinh. Nếu học sinh muốn đầu
tư cho một nội dung mới mẻ so với truyền thống của lớp thì giáo viên chủ nhiệm
cũng không nên ngăn cản mà nên phân tích những thuận lợi và khó khăn, khả
năng thành công trong những nội dung đó để lớp lựa chọn, quyêt định.
Tuyệt
đối không nên áp đặt học sinh phải đầu tư cho những nội dung mà các em
không thích hoặc không có khả năng. Nếu không có năng lực hoặc không thích
thì không thể dẫn tới thành công mà cũng không đem lại hiệu quả giáo dục tốt

13


đẹp được. Ngược lại làm học sinh chán nản thất vọng, ấm ức không có lời cho
sự đoàn kết và đi lên của tập thể lớp.
Ví dụ minh họa: Trong các đợt thi đua lớn ở Trung tâm phát động nhiều
hoạt động phong trào ý nghĩa thiết thực như: văn nghệ theo chủ đề, thể thao,
thi đua tuần học tốt, …
- Khi đã chọn được nội dung phù hợp để tham gia dợt thi đua thì giáo viên
chủ
nhiệm phải là người tư vấn xây dựng kế hoạch hoạt động, triển khai sao

cho hợp lý cả về thời gian, công sức và cả tiền bạc. Không nên bỏ mặc học sinh
tự làm vì như vậy học sinh chưa biết lường trước các tình huống, khả năng xảy
ra và cách giải quyết nên sẽ dẫn tới lãng phí thời gian, công sức và tiền bạc mà
kết quả có khi lại không được như mong muốn.
- Trong quá trình thực hiện kế hoạch đã xây dựng, giáo viên chủ nhiệm
phải luôn luôn theo sát, động viên học sinh phát huy sức mạnh tập thể, điều
chỉnh kế hoach cho phù hợp nhất với tình hình cụ thể…Không nên áp đặt học
sing phải đạt được thành tích cao để học sinh không bị cảm giác lo lắng quá làm
mất hứng thú. Kinh nghiệm cho thấy, khi bị lo lắng, sợ sệt học sinh mất tự tin,
thoải mái và kết quả thường không như mong muốn. Cũng không nên làm hết
cho học sinh mà để học sinh tự sáng tạo, luyện tập…các em mới thích thú. Giáo
viên chủ nhiệm cần luôn quán triệt tư tưởng cho học sinh làm gì cũng phải đoàn
kết, làm hết khả năng của mình chứ không nên chạy đua bắt chước các lớp khác
mà phải hiểu rằng mình tham gia các hoạt động để phát huy trí lực của lớp
mình, làm sao đi đúng yêu cầu của ban tổ chức, trọng tâm, thiết thực, độc đáo,
giản dị mà ý nghĩa sâu sắc.
4. Hiệu quả :
Trong nhiều năm học vừa qua bản thân tôi luôn chủ nhiệm lớp. Với cách
làm như đã nói ở trên từng bước tôi đã đưa lớp chủ nhiệm của mình đi vào nề
nếp. Xếp hạng thi đua giữa các lớp được nâng lên. Điển hình như lớp 10A2
( 2015-2016) đã có những thành tích xuất sắc.
- Là lớp đạt giải nhất về thi đấu bóng truyền, đạt giải nhì về cầu lông đơn
nam, giải nhì về văn nghệ. Cuối năm là lớp tiên tiến xuất sắc.
- Kết quả hai mặt giáo dục:
SS: 42

Giỏi/Tốt
SL
%

Học lực
Hạnh kiểm

30

71

SL
10

Khá
%
24

Trung bình
SL
%
32
76

Yếu
SL %
0
0

Kém
SL
%
0
0

12

29

0

0

0

0

0

0

14


- Tiếp năm học 2016-2017 là lớp 11A2. Cuối năm lớp cũng đã đạt được những
thành tích xuất sắc như : + Giải nhì văn nghệ, giải nhất cầu lông và giải nhì bóng
truyền. Cuối năm cũng là lớp tiên tiến xuất sắc của trung tâm.
- Kết quả hai mặt giáo dục :
SS: 42

Giỏi/Tốt
SL

%

Học lực
Hạnh kiểm

35

83

Khá

Trung bình

Yếu

Kém

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

12

29

30

71

0

0

0

0

7

17

0

0

0

0

0

0

- Ở năm học này tôi chủ nhiệm lớp 10B2, là lớp đầu năm yếu về nề nếp, là
một trong hai lớp đứng cuối về xếp loại. Sau khi tăng cường các biện pháp chủ
nhiệm lớp, lớp 10B2 đã ổn định về nề nếp học tập và dần được nâng lên, tích
cực tham gia các phong trào. Đầu năm đang xếp thứ 8 trên 9 lớp và cuối năm đã
vươn lên thứ 3 trên 9 lớp, có nhiều tuần ở những tháng cuối năm vươn lên thứ
nhất.
- Kết quả hai mặt giáo dục
Giỏi/Tốt
Học lực
Hạnh kiểm

Khá

Trung bình

Yếu

Kém

SL

%

SL
10

%
24

SL
32

%
76

SL
0

%
0

SL
0

35

83

7

17

0

0

0

0

0

- Qua đây ta thấy việc tăng cường các biện pháp quản lý của giáo viên chủ
nhiệm sẽ góp phần ổn định và duy trì nền nếp dạy và học. Có ổn định được nền
nếp dạy học thì chất lượng giáo dục đào tạo mới được nâng lên trong các năm
học kế tiếp.
III. KẾT LUẬN
1. Kết luận:
Công tác chủ nhiệm rất phức tạp, khó khăn, đòi hỏi người giáo viên
chủ nhiệm phải bỏ nhiều công sức và thời gian. Để làm tốt vai trò của mình
giáo viên chủ nhiệm cần biết đặt tình thương, trách nhiệm để giải quyết các tình
huống của lớp phụ trách trên cơ sở nề nếp, kỷ cương của Trung tâm, biết phối
hợp chặt chẽ giữa ba môi trường: gia đình, Trung tâm và xã hội. Vì vậy, trong
việc tổ chức giáo dục học sinh, hoạt động giáo viên chủ nhiệm rất đặc thù và đầy
sáng tạo, phải phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:
- Độ tuổi, mức độ trưởng thành của học sinh.
- Hoạt động của ban cán sự lớp.
-Phong cách làm việc của các giáo viên bộ môn.[6]

15


- Điều kiện cụ thể của Trung tâm, lớp, gia đình học sinh, và các tổ
chức xã hội có liên quan. Do vậy, không thể có một khuôn mẫu nhất định cho
hoạt động của giáo viên chủ nhiệm. Công tác chủ nhiệm là một bộ phận quan
trọng trong Trung tâm, đòi hỏi giáo viên chủ nhiệm phải hết sức sáng tạo, có

một tinh thần trách nhiệm cao, mới gánh vác được nhiệm vụ này có hiệu quả.
Trên đây là một số biện pháp nhằm xây dựng tập thể lớp vững mạnh trong
công tác chủ nhiệm mà tôi đã vận dụng và có hiệu quả trong công tác chủ nhiệm
trong nhiều năm qua ở các lớp của khối 10,11,12 BTTHPT (nhất là lớp đầu cấp).
Tôi mạnh dạn viết lên ý kiến về đề tài của mình và đưa ra đây để đồng nghiệp và
bạn đọc cùng tham khảo. Dù đã cố gắng rất nhiều nhưng chắc chắn không thể
tránh khỏi những thiếu sót, rất mong nhận được nhiều ý kiến đóng góp BGĐ
Trung tâm, quý đồng nghiệp, các bạn đọc để tôi có dịp bổ sung, sửa chữa và tích
luỹ thêm được nhiều kinh nghiệm hay. Trong phạm vi đề tài còn mang nhiều
tính chủ quan và không tránh khỏi những thiếu sót, vì vậy tôi rất mong sự đóng
góp chân thành của BGĐ Trung tâm và quý đồng nghiệp.
Tôi chân thành cảm ơn!
2. Kiến nghị
- Để phát huy hiệu quả hoạt động của giáo viên chủ nhiệm, Trung tâm
cần quan tâm hơn nữa đến công tác chủ nhiệm lớp.
- Sở Giáo dục nên mở nhiều lớp bồi dưỡng thêm về công tác chủ nhiệm
lớp BTTHPT của Trung tâm GDNN- GDTX
Thanh Hóa, ngày 25 tháng 5 năm 2018
XÁC NHẬN CỦA THỦ
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình
TRƯỞNG ĐƠN VỊ
viết, không sao chép nội dung của người khác.
(Ký và ghi rõ họ tên)

Nguyễn thị Thương

16


TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Hướng dẫn viết sáng kiến kinh nghiệm
2. Nhiệm vụ giáo viên chủ nhiệm trong điều lệ trường THPT Và GDTX bộ
Giáo dục và Đào tạo.
3. Một số bài viết tham luận trên internet về công tác chủ nhiệm.
4. Sổ chủ nhiệm của các năm học 2015-2016; 2016-2017; 2017-2018
5. Hồ sơ lưu trữ của Trung tâm về công tác chủ nhiệm
6. Module GDTX 23: Một số vấn đề về công tác chủ nhiệm lớp ở trung tâm
giáo dục thường xuyên.