Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm trong trường THPT hiện nay

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ

TRƯỜNG THPT HOÀNG LỆ KHA

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC
CHỦ NHIỆM TRONG TRƯỜNG THPT HIỆN NAY

Người thực hiện: Lê Thị Hải
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường THPT Hoàng Lệ Kha
SKKN thuộc lĩnh mực: Công tác chủ nhiệm

THANH HOÁ NĂM 2018


MỤC LỤC
1. MỞ ĐẦU
Trang 1
1.1. Lí do chọn đề tài
1
1.2. Mục đích nghiên cứu
2
1.3. Đối tượng nghiên cứu
2
1.4. Phương pháp nghiên cứu
2
2. NỘI DUNG
3
2.1. Cơ sở lí luận

3
2.2. Thực trạng công tác chủ nhiệm lớp trường THPT Hoàng Lệ Kha
5
2.3. Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm trong trường
THPT hiện nay
7
2.4. Hiệu quả khi áp dụng các giải pháp trên
14
3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận
15
3.2. Kiến nghị
16
TÀI LIỆU THAM KHẢO


1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài:
Con người có vai trò to lớn trong sự nghiệp phát triển của mỗi quốc gia, dân tộc.
Lịch sử xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam đã chứng minh rõ ý nghĩa quyết
định của nhân tố con người đối với sự thành bại, hưng vong của đất nước. Con
người Việt Nam đi vào thế kỷ XXI trong điều kiện cuộc cách mạng khoa học và
công nghệ trên thế giới phát triển mạnh mẽ, toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc
tế. Vì vậy, sự phát triển kinh tế theo cơ chế thị trường, công nghiệp hóa, hiện đại
hóa đất nước nhất thiết phải gắn liền với phát triển con người và coi con người là
nhân tố quyết định thắng lợi của sự nghiệp đổi mới. Tuy nhiên, quá trình hình
thành, xây dựng, phát triển con người Việt Nam hiện đại là quá trình được tiến hành
một cách chủ động, tích cực, một quá trình có tính quy luật gắn liền với sự phát
triển của xã hội ở từng giai đoạn nhất định trong công cuộc đổi mới. Vì vậy, cần
phải dự đoán và hình dung được mô hình của con người Việt Nam hiện đại một

cách rõ ràng, phải vạch ra được những đặc trưng cơ bản của con người cho phù hợp
với thực tế khách quan, với điều kiện mới hiện hiện nay là vấn đề cần thiết.
Mục tiêu chương trình giáo dục phổ thông; theo dự thảo chương trình phổ thông
mới sau năm 2015, Bộ GD&ĐT xác định: “Chương trình giáo dục phổ thông nhằm
giúp học sinh phát triển khả năng vốn có của bản thân, hình thành tính cách và
thói quen, phát triển hài hòa về thể chất và tinh thần.Trở thành người học tích cực,
tự tin, có ý thức lựa chọn nghề nghiệp và học tập suốt đời, có những phẩm chất tốt
đẹp và năng lực cần thiết để trở thành người công dân có trách nhiệm, người lao
độngcần cù, có tri thức và sáng tạo” [1].Mục đích chương trình giáo dục phổ thông
là đích đến, là đầu ra của sản phẩm giáo dục – nhân cách người học mà nhà trường
phổ thông nói chung, hay nhiệm vụ của cán bộ quản lý, cán bộ giáo viên mỗi nhà
trường phải góp phần sáng tạo nên.
Nhiệm vụ chính trị quan trọng của nhà trường phổ thông là giáo dục học sinh
phát triển toàn diện nhằm đáp ứng yêu cầu mà Đảng ta đã đặt ra là xây dựng con
người mới có sự phát triển cao về trí tuệ, có đạo đức trong sáng, cường tráng về thể
chất và phong phú về tâm hồn.Hiệu trưởng là “con chim đầu đàn” của tập thể giáo
viên trường. Còn giáo viên chủ nhiệm (GVCN) là “linh hồn” của lớp học, là người
quyết định mọi sự phát triển và tiến bộ của lớp… Vai trò của GVCN đặc biệt quan
trọng. Giáo viên chủ nhiệm là một trong những giáo viên đang giảng dạy ở lớp có
đủ các tiêu chuẩn và điều kiện đứng ra làm chủ nhiệm lớp trong một năm học hoặc
trong tất cả các năm tiếp theo của cấp học. Giáo viên chủ nhiệm lớp thực hiện
nhiệm vụ quản lí lớp học và là nhân vật chủ chốt, người tập hợp, dìu dắt giáo dục
học sinh phấn đấu trở thành con ngoan, trò giỏi, bạn tốt, công dân tốt và xây dựng
một tập thể học sinh vững mạnh.
Để đáp ứng được nhiệm vụ trên, tôi tôi luôn tìm cho mình những biện pháp tối
ưu nhất để áp dụng vào công tác chủ nhiệm của mình sao cho đạt được kết quả như

1

mong muốn, sao cho từng “Mầm non của đất nước” phát triển tươi tốt, đơm hoa kết
trái cho đời. Đó cũng là lý do tôi chọn viết Sáng kiến kinh nghiệm, đề tài: " Một số
biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm trong trường THPT hiện nay.”
1.2. Mục đích nghiên cứu:
Lứa tuổi học sinh phổ thông với những đặc điểm và diến biến tâm lý chưa ổn
định, có nhiều thay đổi, dễ tiếp thu cái mới, dễ bị kích động, đồng thời với tham
vọng khám phá, tập làm người lớn. Trong khi đó, nước ta hiện nay đang bước vào
thời kỳ hội nhập trong xu thế toàn cầu hóa. Nền kinh tế đất nước chuyển sang cơ
chế thị trường cùng với sự bùng nổ và phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin.
Nền kinh tế tri thức ngày càng có vai trò nổi bật đối với sự phát triển của lực lượng
sản xuất. Nhiều giá trị văn hóa truyền thống đang có xu hướng lai căng. Tình hình
tệ nạn xã hội có nhiều phức tạp, nảy sinh và có xu hướng xâm nhập vào nhà
trường. Một bộ phận giới trẻ sống thực dụng, thiếu lí tưởng, xuống cấp về đạo đức.
Bạo lực học đường có xu hướng tăng lên…
Trong bối cảnh đó, giáo dục đào tạo cũng cần có sự thay đổi, bứt phá trong việc
nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện học sinh nhằm đào tạo nhân lực, bồi dưỡng
nhân tài đáp ứng công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước vì mục tiêu
“Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ văn minh”. Để thực hiện được
mục tiêu đó của giáo dục thì việc thực hiện có hiệu quả công tác giáo viên chủ
nhiệm lớp sẽ là yếu tố góp phần nâng cao chất lượng các mặt hoạt động giáo dục.
Từ đó, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện học sinh trong các nhà trường phổ
thông hiện nay
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
Đề tài được nghiên cứu và tiến hành thực nghiệm trên học sinh trường THPT Hoàng
Lệ Kha các lớp tôi trực tiếp chủ nhiệm, qua những năm học. Cụ thể:
- Lớp 10A5, năm học 2016- 2017
- Lớp 11A5, năm học 2017- 2018
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp nghiên cứu, phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa các tài liệu liên quan
đến đề tài.

- Phương pháp điều tra , tìm hiểu bằng tâm sự, trò chuyện trực tiếp với đối tượng.
- Phương pháp quan sát các biểu hiện khác biệt trong hoạt động học tập, vui chơi
của đối tượng.
- Phương pháp tìm hiểu đối tượng gián tiếp qua các nguồn tin khác nhau ( gia đình,
bạn bè, các mối quan hệ khác,…)
2. NỘI DUNG.
2.1. Cơ sở lí luận:
Căn cứ một số yêu cầu về phát triển con người Việt Nam trong giai đoạn hiện
nay

2


Thuật ngữ “phát triển con người” được sử dụng từ lâu trong các ngôn ngữ khác
nhau. Nhưng đến năm 1990, khái niệm “phát triển con người” (Human
Development) mới xuất hiện trong báo cáo về phát triển con người (HDR) được
Chương trình phát triển của Liên hợp quốc (UNDP) công bố. Theo UNDP “Của cải
đích thực của một quốc gia là con người của quốc gia đó. Phát triển con người - là
quan điểm về phát triển, trong đó lấy con người làm trung tâm. Đó là phát triển của
con người, vì con người và do con người.
Phát triển của con người có nghĩa là đầu tư vào phát triển tiềm năng của con
người như giáo dục, y tế, kỹ năng… để con người có thể làm việc một cách sáng
tạo và có năng suất cao nhất.
Một số yêu cầu về phát triển con người Việt Nam trong giai đoạn hiện nay
Thứ nhất, con người Việt Nam phải có tinh thần yêu nước, tự cường dân tộc,
phấn đấu vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, có ý chí vươn lên đưa đất nước
thoát khỏi nghèo nàn, lạc hậu, đoàn kết với nhân dân thế giới trong sự nghiệp đấu
tranh vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội.Trong giai đoạn hiện
nay và cả trong vài thập kỉ tới, xu thế toàn cầu hóa tiếp tục phát triển mạnh mẽ, quá
trình hội nhập ngày càng sâu rộng, sự hợp tác và cạnh tranh giữa các quốc gia dân

tộc ngày càng mãnh liệt, thì ý thức dân tộc hay tinh thần dân tộc càng trở thành một
động lực mạnh mẽ cho sự phát triển đất nước.Vì vậy, chú trọng giáo dục tinh thần
dân tộc đối với học sinh ngay từ lúc còn ở tuổi học đường. Thêm nữa, cần phải mở
rộng cánh cửa giao lưu với thế giới bên ngoài để mỗi người có thể nhìn được ra
thế giới, nhận thức, so sánh, hiểu rõ về cái hay, cái đẹp của dân tộc và thấy rõ
những tiêu cực bất cập để loại bỏ, khắc phục.
Thứ hai, con người Việt Nam phải có trình độ chuyên môn cao, khả năng thích
nghi nhanh và kỹ năng lao động giỏi.Hiện nay, đất nước ta đang bước vào thời kỳ
đẩy mạnh công nghiệp hóa và hiện đại hóa. Để thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại
hóa cần phải sử dụng các thành tựu của khoa học công nghệ hiện đại, phải tiến
hành cách mạng khoa học và công nghệ. Trong bối cảnh đó, đòi hỏi con người Việt
Nam hiện đại phải có trình độ chuyên môn cao để có thể nắm bắt được các thành
tựu khoa học - công nghệ hiện đại của thế giới và ứng dụng chúng vào điều kiện,
hoàn cảnh cụ thể của đất nước, nhằm thực hiện thành công sự nghiệp công nghiệp
hóa. Bởi lẽ, như C.Mác đã khẳng định: “Sự ngu dốt là sức mạnh của ma quỷ và
chúng ta lo rằng, nó sẽ còn là nguyên nhân của nhiều bi kịch khác nữa” .Công
nghiệp hóa, hiện đại hóa trong thời đại cách mạng khoa học và công nghệ đòi hỏi
khá cao về phẩm chất trí tuệ ở người lao động - một phẩm chất được coi là quan
trọng nhất hiện nay. Đó là người lao động phải có năng lực sáng tạo, năng lực hoạt
động thực tiễn tốt; có khả năng áp dụng những thành tựu của khoa học để sáng chế
ra những kỹ thuật, công nghệ tiên tiến; có năng lực thu thập và xử lý thông tin trong
điều kiện bùng nổ thông tin; có sự nhạy bén, thích nghi nhanh và thực sự làm chủ
khoa học, kỹ thuật, công nghệ hiện đại. Đồng thời, người lao động phải có khả

3


năng biến tri thức thành kỹ năng lao động nghề nghiệp, nghĩa là phải có kỹ năng
lao động giỏi thể hiện qua trình độ tay nghề, mức độ thành thạo chuyên môn nghề
nghiệp.

Thứ ba, con người Việt Nam phải có đạo đức mới.
Nói đến đạo đức mới là nói đến hệ thống các quy tắc, chuẩn mực quan hệ đạo
đức, tương ứng với thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng kinh
tế thị trường, hội nhập quốc tế để phân biệt với hệ thống các quy tắc, chuẩn mực
đạo đức đã từng tồn tại trong các thời kỳ trước đây.
Đạo đức mới của con người Việt Nam hiện nay không thoát ly, tách biệt với
những nội dung đạo đức truyền thống tốt đẹp của dân tộc mà nó là sự tiếp thu, kế
thừa những nội dung tốt đẹp của đạo đức truyền thống dân tộc, đồng thời, cải biến
một số nội dung cũ cho phù hợp với xã hội hiện đại, gạt bỏ những nội dung lỗi thời
không còn thích hợp với bối cảnh xã hội hiện nay. Đạo đức mới bao hàm trong nó
những nội dung rộng lớn từ lý tưởng phấn đấu cho độc lập dân tộc, đất nước phồn
vinh, dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ,công bằng, văn minh đến hành vi tiết
kiệm, nếp sống văn minh, lòng trung thực, nhân nghĩa, lối sống lành mạnh…
Các nội dung đạo đức, hay nói cách khác, khía cạnh đạo đức trong mỗi con người
không bao giờ đứng độc lập, tách rời các khía cạnh khác, mà thường hòa trộn lẫn
nhau, đan xen vào nhau, kết hợp bổ sung cho nhau làm nên phẩm chất của mẫu
hình con người của thời đại, của từng giai đoạn lịch sử, vừa có kế thừa, tiếp thu
những nét trong mẫu hình con người của quá khứ vừa mang những nét mới đặc
trưng cho mẫu hình con người của giai đoạn mới.Lối sống giản dị, chất phác, chân
thành, khiêm tốn trong ứng xử, tiết kiệm, ứng xử hợp lý, hợp tình cũng là một nội
dung của đạo đức mới. Con người Việt Nam vốn có lối sống tiết kiệm, giản dị, chân
thành, chất phác và khiêm tốn như một nét tự nhiên, tất yếu, bắt nguồn từ điều kiện
sống và lao động của họ. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế lối sống thực dụng,
trọng đồng tiền, xa hoa, lãng phí đã và đang ít nhiều ảnh hưởng đến một bộ phận
dân cư. Do đó, việc phát huy các chuẩn mực lối sống tiết kiệm, giản dị, chân thành,
chất phác và khiêm tốn như một yêu cầu đối với con người Việt Nam hiện đại lại
càng cần thiết. Điều đó, sẽ giúp cho việc xây dựng con người Việt Nam trong giai
đoạn hiện nay có định hướng đúng, ngăn ngừa và ngăn chặn tác hại của lối sống
trái ngược với thuần phong mĩ tục, xa lạ với bản chất nhân nghĩa của người Việt
Nam.Điểm quan trọng và thiết yếu trong nội dung đạo đức mới của con người Việt

Nam hiện nay là chống chủ nghĩa cá nhân. Đây là một trong những nội dung đạo
đức cách mạng mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói trước đây “đạo đức mới như
người hai chân đứng vững được dưới đất, đầu ngẩng lên trời” . “Đạo đức mới, đạo
đức vĩ đại, nó không phải là danh vọng của cá nhân, mà vì lợi ích chung của Đảng,
của dân tộc, của loài người” .Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, việc xây dựng, bồi
dưỡng, nâng cao đạo đức mới đòi hỏi phải sửa đổi những việc rất phổ thông, rất cần
thiết trong đời sống của tất cả con người từ cách ăn, mặc, ở, đi lại, cách làm việc....

4


Xây dựng phong cách sống khiêm tốn, giản dị, điều độ, chừng mực, ngăn nắp, quý
trọng thời gian, ít ham muốn bất hợp lý về vật chất, chức quyền, danh, lợi, khoan
dung, độ lượng, xây dựng tác phong quần chúng, tác phong dân chủ, tác phong
khoa học là rất cần thiết.
Với thực tiễn nước ta hiện nay và bối cảnh quốc tế hiện thời, để phát triển con
người Việt Nam, để “bồi dưỡng và phát huy nhân tố con người”, “phát huy nguồn
lực con người” với tư cách là yếu tố cơ bản cho sự phát triển xã hội, tăng trưởng
kinh tế nhanh và bền vững, để có thể “cần và có thể rút ngắn thời gian, vừa có
những bước tuần tự, vừa có bước nhảy vọt” trong quá trình đẩy mạnh công nghiệp
hóa, hiện đại hóa đất nước và đời sống xã hội. Chúng ta cần quan tâm hơn nữa đến
phát triển con người, thực hiện đồng bộ các cơ chế, chính sách, giải pháp phát triển
nguồn lực con người, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu phát
triển kinh tế - xã hội. “Đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục, đào tạo theo hướng
mở, hội nhập, xây dựng xã hội học tập, phát triển toàn diện năng lực, thể chất,
nhân cách, đạo đức, lối sống, ý thức tôn trọng pháp luật và trách nhiệm công
dân”.
Nhà trường hiện nay phải đáp ứng được những yêu cầu phát triển của con người
Việt Nam.Những người thực hiện mục tiêu giáo dục, làm nên chất lượng giáo dục
phải là công việc của cả hệ thống, nhưng người trực tiếp làm nên chất lượng giáo

dục, trực tiếp tác động lên quá trình hình thành, phát triển nhân cách người học thì
chỉ có cán bộ quản lý, giáo viên giảng dạy, đặc biệt là giáo viên chủ nhiệm của mỗi
nhà trường
[2]
2.2. Thực trạng công tác chủ nhiệm lớp trường THPT Hoàng Lệ Kha.
Năm học 2016- 2017 tôi được phân công chủ nhiệm lớp 10A5.Tôi tiếp tục chủ
nhiệm lớp 11A5 trong năm học 2017-2018. Nằm trên địa bàn tiểu khu 3- thị trấn
Hà Trung - huyện Hà Trung - tỉnh Thanh Hóa, trường THPT Hoàng Lệ Kha đón
nhận các em học sinh chủ yếu đến từ các xã miền núi như Hà Lĩnh, Hà Đông, Hà
Sơn, một số thuộc các xã Hà Lâm, Hà Toại và một số thuộc thị trấn Hà Trung.Bên
cạnh những thành thích đạt được nổi trội và vượt bậc so với những năm học trước
qua các kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh, cuộc thi khi tôi 18 cấp huyện và cấp tỉnh, thi
âm vang xứ Thanh, cuộc thi an toàn giao thông cấp tỉnh và quốc gia…..còn có
những khó khăn và nhiều thực trạng vấn đề.Qua những buổi trực tuần của lớp chủ
nhiệm, đánh giá , xếp loại của các lớp trực, nhận xét của Ban giám hiệu, những
phản ánh của giáo viên bộ môn và giám sát của giáo viên chủ nhiệm tôi thấy thực
trạng học sinh của lớp tôi chủ nhiệm và một số lớp khác còn có nhiều tồn tại.
Người xưa từng có câu: "ngọc không mài không sáng, người không học không
hiểu lí lẽ", việc học có ảnh hưởng rất lớn đến tương lai của mỗi người. Một con
người nếu không được học tập thì khó mà đứng vững trên con đường đời. Bởi thế
mà, từ xưa ông cha ta luôn nhắc nhở con cháu phải cố gắng học hành, phấn đấu rèn

5


luyện thật tốt. Vậy mà, trong thời đại phát triển như hiện nay, một thực trạng hiện
nay là có nhiều học sinh lơ là, chán nản việc học,uể oải, chưa tự giác học bài cũ,
nghỉ học vô lí do, trốn tiết, gian lận trong thi cử, đánh nhau, vi phạm luật giao
thông, sử dụng điện thoại trong giờ học, xu hướng đua đòi chưng diện theo trang
phục, nhuộm tóc , tô son theo các ca sĩ, diễn viên trong phim ảnh, nghiện game,

không xác định rõ mục tiêu lí tưởng, hoài bão ước mơ và động cơ học tập……
Chính những vấn đề này ảnh hưởng không ít đến việc học tập, việc hình thành
nhân cách, đạo đức của học sinh và gây ra nhiều khó khăn cho giáo viên chủ nhiệm
trong công tác giáo dục học sinh.Đó cũng là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến việc
xếp loại hạnh kiểm, học lực của học sinh còn yếu, kém.
Những nguyên nhân cơ bản trong học sinh hiện nay
Thứ nhất: nguyên nhân khách quan từ phía gia đình, nhà trường và xã hội .
-Từ phía Gia đình: Nhiều gia đình do quá bận rộn với công việc nên dành cho việc
giáo dục con cái không nhiều, gần như phó mặc cho nhà trường và xã hội thậm chí
cung cấp tiền bạc dư thừa không nghĩ đến hậu quả.Đối với gia đình cha mẹ sống
hòa thuận, có điều kiện phát triển về kinh tế, cha mẹ có điều kiện và thời gian
chăm sóc, yêu thương và quan tâm đến việc nuôi dạy con cái thì trẻ sẽ có phẩm
chất đạo đức tốt. Còn đối với những gia đình thiếu về vật chất, cha mẹ phải bôn ba
lo cuộc sống thì việc giáo dục con cái bị sao nhãng. ..Điều này cũng ảnh hưởng đến
việc hình thành nhân cách lối sống của các em. Bên cạnh điều kiện sống của gia
đình, tấm gương đạo đức của cha mẹ cũng là ngọn đuốc soi sáng và giáo dục đạo
đức cho con cái. Cha mẹ có lối sống lành mạnh, hòa nhập, sống thiện, sống tốt, có
lòng nhân nghĩa và biết quan tâm giúp đỡ mọi người xung quanh, hiếu thảo với ông
bà cha mẹ,… thì con cái cũng học tập và có những phẩm chất tốt đẹp của cha mẹ vì
“gần mực thì đen, gần đèn thì sáng”. Ngược lại, nếu trẻ sống trong gia đình mà cha
mẹ gây cãi, đánh nhau, rượu chè cờ bạc, ,… cũng ảnh hưởng xấu đến việc hình
thành nhân cách và đạo đức của các em.
- Từ phía nhà trường: Thực tế cho thấy, hiện nay còn có những học sinh ở các cấp
học đều có những biểu hiện suy thoái về đạo đức. Nguyên nhân không nhỏ là có
một số giáo viên chỉ chú trọng dạy chữ mà chưa quan tâm đến việc dạy học sinh
cách làm người. Một phần do thời lượng chương trình không cho phép giáo viên bộ
môn dừng lại để uốn nắn học sinh nhiều . Một phần do nhận thức sai lệch của giáo
viên khi cho rằng, giáo dục đạo đức học sinh là trách nhiệm của giáo viên chủ
nhiệm hay giáo viên giảng dạy môn Ngữ văn, Giáo dục công dân mà quên rằng đây
là trách nhiệm chung của tất cả các giáo viên đứng lớp. Thông qua các tiết dạy, giáo

viên vừa trang bị kiến thức, vừa trang bị kỹ năng sống và vừa giáo dục đạo đức
trong học sinh.
- Từ xã hội: Cùng hoà vào nhịp độ phát triển của thời đại, xã hội nước ta có
nhiều biến đổi vừa tích cực vừa tiêu cực. Trong đó việc tiếp thu thiếu chọn lọc các
nền văn hoá của nước ngoài cũng ảnh hưởng đến tâm lí học hành của học sinh. Sự

6


xuất hiện của các trò chơi điện tử thu hút sự chú ý của học sinh, các kiểu ăn diện,
phim ảnh làm thế giới học trò lúc nào cũng xao động mà lơ đãng đến nhiệm vụ
chính của mình. Môi trường xã hội ảnh hưởng không nhỏ vào việc hình thành nhân
cách của mỗi công dân nói chung và mỗi học sinh nói riêng .do tác động của mặt
cơ chế thị trường làm cho trẻ vị thành niên bị cám dỗ vào lối sông hưởng thụ, thực
dụng, ích kỉ …. Môi trường sống xung quanh cùng với những tệ nạn xã hội đang
diễn ra tràn lan và ngày càng xâm nhập sâu vào học đường cũng là nguyên nhân
gây ra sự suy thoái về đạo đức….
Thứ hai: nguyên nhân chủ quan từ chính bản thân của các em học sinh.
Do các em chưa phát triển đầy đủ về tâm sinh lí ,ở giai đoạn này trẻ luôn
hướng tới sự ham thích mới lạ,hiếu động trình độ nhận thức và kinh nghiệm sống
còn hạn chế,thiếu bản lĩnh khả năng kiềm chế chưa cao dễ bị sa ngã vào các tệ nạn
xã hội..
Thực trạng nào cũng dẫn dến hậu quả
- Cá nhân học sinh : tương lai mờ mịt, không có định hướng cho phía trước, khi
trưởng thành sẽ khó có nghề nghiệp ổn định, từ đó làm gánh nặng của xã hội (một
số trường hợp hiếm hoi thì có chiều hướng tích cực hơn), có sự tha hoá và xuống
dốc về đạo đức, không nhận ra giá trị của cuộc sống và không biết cách trân trọng,
lỡ mất tuổi trẻ...
- Gia đình: mất đi niềm tin nơi con cái, khi thấy thành tích của con không như mình
mong đợi thì có những thái độ gắt gỏng, không vui, gia đình không hoà hợp.

- Xã hội: về lâu dài sẽ tác động rất lớn đến sự phát triển của toàn xã hội, học sinh là
thế hệ trẻ của xã hội nhưng đội ngũ này không có chất lượng thì không đảm bảo
Từ thực trạng nguyên nhân trên, tôi tìm ra những phương pháp tối ưu giúp giáo
viên chủ nhiệm làm tốt vai trò của mình. Sau đây là một vài giải pháp của bản thân
giúp giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm trong giai đoạn hiện nay.
2.3. Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm.
2.3.1Tìm hiểu, nắm bắt đối tượng học sinh [3]
Để làm tốt công tác giáo dục học sinh, nhiệm vụ đầu tiên của giáo viên chủ
nhiệm lớp là nghiên cứu để nắm vững tình hình chung của lớp và của từng học
sinh. Kết quả nghiên cứu sẽ là những căn cứ để xây dựng mục tiêu, chương trình,
kế hoạch năm học để xác định nội dung, phương pháp và các hình thức tổ chức
giáo dục phù hợp với đặc điểm của lớp.
Công tác nghiên cứu của giáo viên chủ nhiệm lớp tập trung vào các nội dung sau
đây:
- Nghiên cứu tình hình địa phương về vị trí địa lí, kinh tế, chính trị, xã hội, mức
sống, nguồn sống, ngành nghề sản xuất, trình độ văn hóa, tôn giáo, truyền thống
học tập và phong trào xã hội hóa giáo dục…

7


- Nghiên cứu tình hình gia đình học sinh như trình độ học vấn, nghề nghiệp của
cha mẹ học sinh, số con, sự trưởng thành của các con, hoàn cảnh, mức sống,
phương pháp giáo dục và những đạc điểm khác…
- Nghiên cứu học sinh: số lượng, chất lượng học tập, đặc điểm lứa tuổi, đặc điểm
cá biệt, quá trình học tập từ tiểu học, những ưu điểm, nhược điểm, thực trạng về
tính chuyên cần, về phương pháp học tập, kết quả học tập. Từ kết quả này để phân
loại học sinh theo trình độ năng lực, ý thức học tập, thói quen hành vi… để có biện
pháp giáo dục thích hợp.
- Nghiên cứu tình hình chung của lớp như bầu không khí tâm lí, thực trạng học tập,

tu dưỡng đạo đức, tinh thần đoàn kết, phong trào thi đua, truyền thống ưu, nhược
điểm, chỗ mạnh, chỗ yếu của lớp…
Tất cả những tài liệu đó sẽ rất hữu ích giúp cho giáo viên chủ nhiệm lớp trong
việc xây dựng kế hoạch và tổ chức các hoạt động giáo dục học sinh một cách có
hiệu quả
2.3.2 Xây dựng bộ máy tổ chức lớp
Công tác tổ chức của lớp là một công việc quan trọng. Ban cán sự tốt là chỗ dựa
vững chắc cho giáo viên chủ nhiệm trong các hoạt động giáo dục học sinh.
- Cơ sở lựa chọn đội ngũ cán sự có thể căn cứ vào hồ sơ học bạ của học sinh, căn
cứ vào những thông tin cá nhân của học sinh mà giáo viên chủ nhiệm đã thu thập
được; căn cứ sự tín nhiệm của tập thể lớp; sự nhiệt tình, năng nổ, ý thức tổ chức kỷ
luật, tính gương mẫu và các biểu hiện ban đầu của học sinh trong tập thể lớp.
- Giáo viên chủ nhiệm cần phân công nhiệm vụ cụ thể cho ban cán sự lớp. Giáo
viên có thể phân thêm tổ phó, bàn trưởng (có sự thay đổi luân phiên theo từng
tháng để phát huy tốt vai trò tự quản của học sinh).
- Xây dựng dựng đội ngũ tự quản là nền tảng cho công tác chủ nhiệm và cũng là
một việc làm quan trọng và khó khăn đối với giáo viên chủ nhiệm.
- Khi đã tìm được đội ngũ cán bộ lớp, giáo viên chủ nhiệm cần bồi dưỡng học
sinh ý thức trách nhiệm cao đối với lớp, phục vụ tập thể lớp, biết phê bình và tự phê
bình, phương pháp quản lý lớp.
- Mỗi tháng họp một lần để tổng kết rút kinh nghiệm, giao kế hoạch nhiệm vụ
tháng tới, mua sổ theo dõi. Mỗi tuần giao ban một lần vào 15 phút sinh hoạt đầu
giờ thứ 6 để thứ 7 có số liệu sinh hoạt và khen, chê kịp thời.
- Trong xây dựng đội ngũ cán bộ lớp, giáo viên chủ nhiệm cần chú ý chọn đúng
nguồn, tránh việc thay cán bộ lớp, không phó mặc việc lớp cho đội ngũ cán bộ lớp.
2.3.3 Xây dựng tiêu chí thi đua cụ thể và thiết lập tốt các mối quan hệ trong
tập thể
Về xây dựng tiêu chí thi đua cụ thể:
- Căn cứ vào đặc điểm tình hình lớp, mỗi năm học, giáo viên nên lập tiêu chí thi
đua, mục tiêu cụ thể, các giải pháp thực hiện rồi công bố trước lớp được tập thể học

sinh nhất trí tại cuộc họp Chi đoàn, thông qua và xin ý kiến phụ huynh tại cuộc họp

8


phụ huynh đầu năm. Sau đó thống nhất, đưa ra cho tập thể lớp thực hiện, lấy đó làm
cơ sở để xếp loại thi đua.
- Có sự điều chỉnh và thay đổi, bổ sung kịp thời tùy theo tình hình thực hiện nội
quy, nề nếp và ý thức rèn luyện của học sinh.
- Đề ra định mức khen thưởng và kỉ luật kịp thời thông qua cuộc họp phụ huynh
đầu năm, giữa năm,...
Về thiết lập các mối quan hệ trong tập thể
Tập thể là một tập hợp đông người với nhiều mối quan hệ, khi tập thể đã hình
thành những mối quan hệ tốt đẹp, bền vững thì lúc đó là tập thể sẽ vững mạnh. Vì
vậy, để xây dựng tập thể phải thiết lập cã mối quan hệ tình cảm, quan hệ chức năng
và kỉ luật tập thể.
- Quan hệ tình cảm là quan hệ bạn bè đoàn kết thân ái tương trợ, động viên khích
lệ nhau trong học tập, tu dưỡng và cả những mối quan hệ tình cảm khác. Các mối
quan hệ này nảy sinh trong hoạt động, giao tiếp và nó tạo thành động lực thúc đẩy
sự phát triển của tập thể và giáo dục từng thành viên. Quan hệ tình cảm tốt đẹp, sự
đoàn kết thống nhất giữa các thành viên có ý nghĩa cực kì to lớn đối với việc xây
dựng tập thể. Trong tập thể thường có hai loại nhóm: nhóm chính thức gồm tổ và
nhóm không chính thức hình thành tự phát, do các em phù hợp nhau về mặt tình
cảm, xu hướng, hứng thú. Trong quan hệ tình cảm thì nhóm thứ hai có vai trò to
lớn, giáo viên cần lưu ý tận dụng phục vụ cho mục đích giáo dục học sinh của lớp.
- Quan hệ chức năng là quan hệ trách nhiệm trong công việc của các thành viên
trong tập thể. Trong tập thể, mỗi người được phân công một công việc, để hoàn
thành nhiệm vụ của mình, mỗi người phải liên hệ, hợp tác với những người khác và
phải tuân thủ yêu cầu và kế hoạch chung. Quan hệ chức năng tốt đẹp cũng có nghĩa
là công tác của tập thể được phối hợp chặt chẽ, mọi người đều hoàn thành nhiệm

vụ.
- Quan hệ tổ chức là quan hệ của các cá nhân theo nội quy, kỉ luật của tập thể. Tôn
chỉ, mục đích của đoàn thể, điều lệ của nhà trường, nội quy lớp học là điều mà tất
cả học sinh phải tuân thủ một cách tự giác. Chính mối quan hệ tổ chức tạo nên sức
mạnh tập thể, đảm bảo cho tập thể phát triển đúng hướng theo mục tiêu đã đề ra.
2.3.4 Tổ chức các hoạt động học tập, giáo dục đạo đức học sinh, kỹ năng sống
qua tiết sinh hoạt chủ nhiệm
Như chúng ta đã biết, bản chất của quá trình giáo dục là quá trình tổ chức cuộc
sống, hoạt động và giao lưu cho học sinh. Như vậy, để giáo dục học sinh, giáo viên
chủ nhiệm lớp cần tổ chức các hoạt động và thu hút các em tham gia một cách tích
cực nhất. trong trường phổ thông cần tổ chức tốt các hoạt động sau đây
Hoạt động học tập:
- Giáo viên chủ nhiệm có mặt thường xuyên tại lớp trước giờ học mỗi ngày, đặc
biệt là những ngày học đầu tuần.

9


- Tổ chức “truy bài” đầu giờ học.Truy bài là biện pháp giúp nhau ôn tập nhanh,
chuẩn bị sẵn sang cho ngày học mới. Truy bài đầu giờ còn là biện pháp khắc phục
tình trạng đi học muộn, cho nên cần được tổ chức tốt và duy trì lâu dài.
- Thành lập đội “thanh niên xung kích” của lớp để theo dõi thi đua giữa các tổ và
tham gia trực tuần với các lớp trong trường.
- Tổ chức thi đua giữa các tổ trong lớp, ghi lại số lần tham gia phát biểu ý kiến
trong các giờ học.
- Tổ chức cho học sinh trao đổi về phương pháp đọc sách, ghi chép và sử dụng tài
liệu và thảo luận trên lớp.
- Nêu gương những học sinh có phương pháp học tập tốt, đặc biệt những học sinh
nghèo học giỏi.
- Tổ chức cho học sinh học nhóm, đôi bạn cùng học để hỗ trợ nhau học tập.

Hoạt động giáo dục đạo đức học sinh
- Thầy cô giáo phải là tấm gương mẫu mực cho học sinh noi theo, cần có tình
thương đối với học sinh và luôn cố gắng làm những gì tốt đẹp nhất giúp học sinh
hoàn thiện mình. Do đó muốn thực hiện được những vấn đề trên chúng ta phải luôn
luôn quan tâm, ân cần, lắng nghe để tìm hiểu ước vọng và nhu cầu chính đáng của
các em
- Việc giáo dục đạo đức cho học sinh không chỉ bằng những lời lẽ giáo huấn buồn
tẻ và những lời răn dạy khô khan, lạnh nhạt mà phải bằng những câu chuyện thân
mật, chân thành và có những biện pháp thực hiện thiết thực thông qua giáo dục đạo
đức trong nhà trường, gia đình và ngoài xã hội nhằm sớm hình thành nhân cách cho
học sinh.
- Giáo dục nhân cách học sinh cần được thể hiện qua các hành vi cụ thể của các em
như sau:
+ Giáo dục đạo đức tác phong: Cần đi vào những nội dung cụ thể diễn ra trong
sinh hoạt hàng ngày như kính trọng ông bà, cha mẹ, thầy cô giáo và người lớn tuổi.
Khi muốn đi chơi phải xin phép, khi về phải chào hỏi…
- Gần gũi thân thiện với bạn bè, yêu quý các em nhỏ, sẵn sàng nhận khuyết điểm,
sửa chữa lỗi lầm, không nói tục chửi thề.
- Biết kính yêu, nhớ ơn và làm theo lời dạy của Bác Hồ. Biết ơn và quan tâm đến
gia đình thương binh, liệt sĩ.
+Giáo dục ý thức, nề nếp học tập: Chăm học, không bỏ học, đi học đúng giờ, chú
ý nghe giảng, không nói chuyện riêng, hăng hái phát biểu ý kiến.....
+Giáo dục lao động:Biết tự phục vụ bản thân, tự giác trong lao động, giúp bố mẹ
làm một số việc nhà….
+Giáo dục thẩm mỹ: Biết giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh lớp học và trường học.
Biết chăm sóc giữ gìn vườn hoa cây cảnh ở gia đình cũng như trong trường học và
những nơi công cộng, tham gia các hoạt động văn nghệ tập thể, cá nhân…

10

+Giáo dục sức khỏe: Học sinh biết ăn uống sạch sẽ, tập thể dục thường xuyên, giữ
gìn vệ sinh thân thể, vệ sinh nhà cửa, trường lớp và vệ sinh nơi công cộng.
- Luôn theo dõi diễn biến hành vi đạo đức của học sinh và có những đề nghị kịp
thời với cha mẹ học sinh để có sự quan tâm đặc biệt đến việc học ở nhà của học
sinh,
Trang bị kiến thức một số kĩ năng cần thiết trong cuộc sống như:
Nhóm kỹ năng trong học tập, làm việc, vui chơi giải trí, văn nghệ, thể dục thể thao
- Các kỹ năng nghe, đọc, nói, viết, quan sát, đưa ra ý kiến chia sẻ trong nhóm;
- Kỹ năng giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh chung;
- Kỹ năng làm việc theo nhóm;
- Các kỹ năng tư duy logic, sáng tạo, suy nghĩ nhiều chiều, các kỹ năng tư duy
xuyên môn như: phân tích, tổng hợp, so sánh v.v…
- Tổ chức các đội văn nghệ
- Tổ chức các đội bóng bàn, cầu lông, đá cầu luyện tập và thi đấu giữa các tổ
Nhóm kỹ năng giao tiếp, hòa nhập, ứng phó với các tình huống cuộc sống:
- Biết chào hỏi lễ phép trong nhà trường, ở nhà và ở nơi công cộng;
- Kỹ năng kiểm soát tình cảm, kìm chế thói hư tật xấu, sở thích cá nhân;
- Biết phân biệt hành vi đúng - sai, phòng tránh tai nạn;
- Kỹ năng trình bày ý kiến, diễn đạt, thuyết trình trước đám đông;
- Kỹ năng ứng phó với biến đổi khí hậu như động đất, sóng thần, bão lũ; kỹ năng
ứng phó với tai nạn như cháy, nổ...;
- Kỹ năng ứng phó với tai nạn đuối nước;
- Kỹ năng sống còn là những kiến thức về giới tính, chống lại sự cám dỗ từ tệ nạn
xã hội, chống xâm phạm tình dục;
- Kỹ năng ứng phó với một tình huống bạo lực trong học sinh (khi tình trạng bạo
lực trong học sinh thường xảy ra), ….
[4]
2.3.5 Kết hợp chặt chẽ với giáo viên bộ môn, kết hợp với Chi hội cha mẹ học
sinh, gia đình học sinh, kết hợp chặt chẽ với các đoàn thể, các tổ chức xã hội

[5]
Giáo dục và quá trình có tính xã hội, do đó có nhiều lực lượng tham gia. Mỗi lực
lượng giáo dục đều có những vai trò và chức năng riêng, giáo viên chủ nhiệm cần
khai thác thế mạnh của các lực lượng đó, chủ động phối hợp tổ chức giáo dục học
sinh có kết quả nhất.
Giáo viên chủ nhiệm cần phối hợp chặt chẽ với các giáo viên bộ môn để:

11


- Xây dựng và thực hiện kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi, giúp đỡ học sinh kém,
học sinh có hoàn cảnh khó khăn, tổ chức các hình thức học tập ngoại khóa, trao đổi
về phương pháp học tập…
- Xây dựng và thực hiện kế hoạch giáo dục: tổ chức những ngày lễ truyền thống,
kế hoạch giúp đỡ các đoàn thể hoạt động…
- Xây dựng và thực hiện kế hoạch kiểm tra, đánh giá kết quả học tập và hạnh kiểm
của học sinh, nhận xét, ghi học bạ.
- Giáo viên chủ nhiệm lớp thường xuyên trao đổi với giáo viên bộ môn để biết tình
hình học tập hàng ngày của lớp, để có những biện pháp giáo dục kịp thời. Thường
xuyên rút kinh nghiệm về nội dung và phương pháp giảng dạy và giáo dục cho phù
hợp với học sinh của lớp.
Với cha mẹ học sinh
- Đi thăm trao đổi trực tiếp hoặc trao đổi qua điện thoại với gia đình học sinh khi
cần thiết.
- Mời phụ huynh học sinh đến trường trao đổi về việc giáo dục học sinh khi có
những hiện tượng bất thường và khẩn cấp.
- Liên hệ thường xuyên với Ban chấp hành Hội phụ huynh học sinh để tích cực hóa
các hoạt động của hội phụ huynh học sinh trong công tác giáo dục.
- Mỗi chủ điểm sinh hoạt trọng tâm mời Chi hội trưởng Hội phụ huynh học sinh dự
buổi sinh hoạt ngoại khóa.Thiết lập mối quan hệ giữa nhà trường và gia đình qua sổ

liên lạc và qua điện thoại.Cung cấp cho phụ huynh số điện thoại của giáo viên chủ
nhiệm để phụ huynh tiện liên hệ khi cần thiết.
Đối với chi đoàn thanh niên:
- Giáo viên chủ nhiệm phải nắm bắt được kế hoạch của nhà trường, Đoàn thanh
niên để phối hợp và phổ biến kịp thời đến học sinh.
- Thường xuyên động viên, đôn đốc nhắc nhở các em tham gia tốt các hoạt động
đoàn thể, phong trào thi đua do đoàn thể phát động.Thường xuyên động viên, đôn
đốc nhắc nhở các em thực hiện tốt các các nội quy, quy định mà ban nề nếp của
trường đề ra.
2.3.6 Giáo dục học sinh cá biệt.
Giáo dục học sinh cá biệt là vấn đề nan giải và trăn trở của các giáo viên làm chủ
nhiệm. Lớp có học sinh cá biệt ảnh hưởng đến các học sinh khác, chất lượng giờ
dạy và thi đua của lớp bị tụt hạng. Vì vậy, một số giải pháp được hình thành trong
quá trình nghiên cứu rèn luyện học sinh cá biệt.
- Giáo viên chủ nhiệm tìm hiểu lý lịch, tính cách học sinh, tìm hiểu điểm yếu, thế
mạnh của những học sinh này. Kết hợp với giáo viên bộ môn, nhà trường, gia đình
trong hoạt động giáo dục.

12


- Giáo viên không nên nóng vội mà phải kiên trì uốn nắn dần; giao cho học sinh cá
biệt một số việc phù hợp với năng lực; sau đó động viên khuyến khích kịp thời
những việc làm tốt.
- Lập kế hoạch cho cán sự lớp để thành lập các cặp đôi bạn cùng tiến. Luôn thông
báo kịp thời các thông tin về học sinh với gia đình và ngược lại.
- Phải gần gũi, thân thiện, biết lắng nghe để học sinh cá biệt giải bày được tâm tư,
khúc mắc để cùng giáo viên bộ môn và gia đình phối hợp giáo dục.
- Hiểu biết tâm lý lứa tuổi của học sinh mình chủ nhiệm, vì cuộc sống nội tâm của
học sinh ở lứa tuổi này còn nhiều mặt dễ biến đổi do các quá trình tâm lý chưa ổn

định và sự tác động rất lớn của xã hội, hoàn cảnh sống....
- Người giáo viên chủ nhiệm phải có tinh thần trách nhiệm cao, yêu nghề, yêu
thương học sinh và luôn luôn xác định phương châm " Tất cả vì học sinh thân yêu".
- Biết tự kiềm chế, bình tĩnh trong mọi tình huống, kiên định thực hiện thiên
chức của người kỹ sư tâm hồn.
- Có sự nhạy cảm sư phạm, biết dùng yếu tố tình cảm như một nghệ thuật sư
phạm để cảm hóa học sinh cá biệt.
Nhằm nâng cao hiệu quả công tác giáo dục học sinh cá biệt, chúng ta cần làm
những việc như là:
+ Xác định đúng đối tượng thông qua phản ánh của lớp, của giáo viên bộ môn
và của dư luận.
+ Phân loại: Học sinh cá biệt về học tập hay học sinh cá biệt về đạo đức, lối
sống.
+ Tìm hiểu nguyên nhân, tìm hiểu sở trường, tính cách, hoàn cảnh của học sinh.
Chúng ta nên tìm hiểu hoàn cảnh gia đình học sinh đó như: thu nhập hàng ngày của
gia đình, quan hệ giữa các thành viên trong gia đình như thế nào? Có êm ấm hạnh
phúc hay không? Có nhiều ý kiến bất đồng hay không?...Mục đích là để hiểu rõ học
sinh này.
+ Lựa chọn phương pháp, lên kế hoạc thực hiện mục tiêu giúp học sinh từ cá
biệt trở về bình thường thậm chí là tốt.
+ Thực kiện kế hoạch, rút kinh nghiệm.
Những điều nên tránh.
- Không cô lập học sinh cá biệt đối với tập thể.
- Không xúc phạm và làm tổn thương danh dự của học sinh trước tập thể. Một
lời nói cũng cần phải thận trọng.
- Không quá khắt khe, xử lý quá mạnh tay bằng những hình thức nặng nề, đe
dọa, thành kiến. Không dùng những lời lẽ nặng nề đao to búa lớn, nói như một nhà
sư phạm " không cần dùng búa để mổ một con gà".
- Một điều tối kỵ đối với học sinh cá biệt, đó là không được đánh học sinh - dù
chỉ là một cái tát tay. Bởi theo lời giáo sư Nguyễn Cảnh Toàn, thì " Quả đấm không

phải là khoa học".

13


- Không bỏ mặc và phủ nhận những chuyển biến của học sinh cá biệt. Những
thay đổi theo chiều hướng tích cực của học sinh - dù là nhỏ cũng đáng trân trọng và
phải ghi nhận.
Những điều nên làm.
- Dùng tình cảm để cảm hóa các em.
- Tránh đối xử thô bạo, trách móc các em. Hãy tôn trọng nhân cách của các em.
Hãy đem đến cho các em hơi ấm của tình người, để các em biết người tốt xung
quanh ta còn nhiều. Các em cần được đối xử tử tế, cần được yêu thương và tôn
trọng. Không ai được ngược đãi các em vì các em học chậm. Các em có quyền
được đặt câu hỏi và yêu cấu thầy cô giáo giải thích cho em hiểu. Chính vì vậy mới
cần có trường học. Và đó là lý do tại sao cần có thầy cô giáo.Để hiểu học sinh " cá
biệt", trước hết phải biết chấp nhận các em vô điều kiện.
- Luôn đứng về phía các em, quan tâm điều các em nghĩ, bàn về những đề tài các
em thích. Thỉnh thoảng, sử dụng " thuật ngữ" của các em. Đó là cách mang các em
đến gần mình hơn. Khi mối quan hệ đủ thân thiện, khi niềm tin đủ lớn, người thầy
sẽ thuận lợi trong việc uốn nắn hành vi, khai sáng tư duy, định hướng nhận thức...
Nên xử lý mềm mỏng, thậm chí dịu ngọt với học sinh cá biệt này, nếu không sẽ
không có hiệu quả, có khi gặp phản ứng không tốt ngược trở lại về phía học sinh.
Tuy nhiên cũng có đôi lúc ta cũng phải cứng rắn. Chẳng hạn như trong vấn đề xử
phạt phải biết " mềm nắn, rắn buông".
- Nếu học sinh có thói hư tật xấu phạm lỗi trầm trọng cũng có thể tùy trường hợp
hay tùy đối tượng mà xử lí, nhưng không nên xử lí một cách cứng nhắc. Dù lỗi lầm
lướn nhưng nếu em đó biết nhận lỗi và sửa lỗi thì chúng ta hãy tạo cho học sinh đó
cơ hội tự làm chủ bản thân, có niềm tin, nghị lực để vươn lên. Còn đối với những
học sinh lỗi vi phạm không đáng kể nhưng lại vi phạm thường xuyên thì ta không

thể bỏ qua mà xử lí một cách linh động tùy theo từng đối tượng. Dù các em vi
phạm ở mức độ lỗi lớn hay nhỏ, cũng cần xử lí trên cơ sở giáo dục các em để các
em biết nhận lỗi và tạo những việc làm cụ thể, giao cho em đó thời gian thử thách,
cho em đó cơ hội chuộc lỗi, làm một việc tốt.
2.4. Hiệu quả khi áp dụng các giải pháp trên.
Qua sự cố gắng nỗ lực của bản thân, nhiều năm qua trong công tác chủ nhiệm tôi
luôn vận dụng linh hoạt các biện pháp trên và cũng đã thu được kết quả rất khả
quan:
- Ý thức thi đua học tập giữa các tổ được nâng cao. Nhiều học sinh đạt được nhiều
điểm tốt qua các đợt tổng kết thi đua 20/11, 8/3 và 26/3 và đã giành được phần
thưởng.
- Nề nếp trật tự của lớp nhìn chung rất ổn định, học sinh đi học đúng giờ, trang
phục đầy đủ và đúng quy định.

14


- Tâm lý của các em luôn sẵn sàng hơn cho việc học, tinh thần thoải mái không uể
oải nữa. Không còn học sinh vi phạm quy chế thi, chơi điện tử, bỏ tiết, sử dụng
điện thoại trong giờ học, tô son, nhuộm tóc…..
- Tinh thần đoàn kết, chia sẻ với những học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn
được nâng cao.
- Có học sinh đạt giải trong kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh tháng 3 năm 2018 môn
văn, sử, địa.
- Các em đã nói lên được những ước mơ, định hướng nghề nghiệp trong tương lai
và xác định được mục tiêu học tập rõ ràng.
- Lớp tôi chủ nhiệm các em đều tham gia tốt các hoạt động của trường của Đoàn
trường và luôn được đánh giá cao.
- Lớp được thầy cô giáo bộ môn đánh giá cao về tinh thần học tập tốt, các giờ học
100% xếp giờ tốt.

- Không có hiện tượng học sinh phải đưa ra hội đồng kỷ luật nhà trường.
- Quan hệ thầy trò, bạn bè ngày càng được thắt chặt.
- Uy tín nhà giáo được nâng cao, tạo được niềm tin trong phụ huynh học sinh.
Điều đó đã đạt được qua thống kê trên số học sinh (40) lớp 11A5 em như sau:
Hạnh kiểm
Học lực
Năm học
Ghi chú
Tốt Khá TB Yếu Giỏi Khá TB Yêú
2016- 2017

20

10

5

5

1

10

27

2

2017- 2018

37

3

0

0

6

27

7

0

3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận
Để đáp ứng được những yêu cầu về phát triển con người Việt Nam trong giai
đoạn hiện nay và trong tương lai, để đạt được mục tiêu giáo dục phổ thông
“Chương trình giáo dục phổ thông nhằm giúp học sinh phát triển khả năng vốn có
của bản thân, hình thành tính cách và thói quen, phát triển hài hòa về thể chất và
tinh thần.Trở thành người học tích cực, tự tin, có ý thức lựa chọn nghề nghiệp và
học tập suốt đời, có những phẩm chất tốt đẹp và năng lực cần thiết để trở thành
người công dân có trách nhiệm, người lao động cần cù, có tri thức và sáng tạo.
Giáo dục đào tạo ngày càng giữ vai trò quan trọng, trong thời kì công nghiệp hoá,
hiện đại hoá hiện nay “ Phát triển giáo dục đào tạo là quốc sách hàng đầu, là một
trong những động lực quan trọng thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại
hoá đất nước, là điều kiện để phát huy nguồn lực con người…” [6].

15

Thực tế cũng khẳng định rằng một quốc gia phát triển không chỉ đo trên tần số
phát triển kinh tế mà còn được đo trên cơ sở trình độ dân trí của dân tộc đó. Để đáp
ứng với sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đaị hoá đất nước thì vai trò của đội ngũ
nhà giáo ngày càng quan trọng, bởi giáo viên là nhân tố quyết định chất .Công tác
giáo viên chủ nhiệm lớp trong hoạt động giáo dục học sinh ở trường phổ hiện nay
có một vị trí, vai trò và tầm quan trọng đặc biệt trong hoạt động giáo dục học
sinh.Là người thay mặt Hiệu trưởng trong công tác tổ chức, quản lí toàn diện các
hoạt động giáo dục của học sinh trong một lớp học. Đồng thời, GVCN là người cố
vấn, là cầu nối giữa tập thể học sinh, các cá nhân học sinh với các tổ chức xã hội
trong và ngoài nhà trường, là người tổ chức phối hợp các lực lượng giáo dục nhằm
thực hiện mục tiêu giáo dục. Hơn thế nữa, GVCN là người “cầm cân nảy
mực” trong việc đánh giá kết quả rèn luyện của học sinh và phong trào chung của
lớp.Vì vâỵ giáo viên chủ nhiệm lớp cần có những biện pháp đảm bảo được các mục
tiêu như trên.
Trên đây là một vài kinh nghiệm nho nhỏ của bản thân trong quá trình làm công
tác chủ nhiệm lớp. Trong phần trình bày chắc hẳn không tránh khỏi sai sót, rất
mong nhận được sự góp ý của các bạn đồng nghiệp và ban giám khảo. Xin chân
thành cám ơn.
3.2. Kiến nghị
- Tổ chức những buổi sinh hoạt dành riêng cho giáo viên chủ nhiệm trao đổi, chia
sẻ kinh nghiệm, kể những câu chuyện liên quan đến công tác chủ nhiệm,…cho
nhau nghe để học hỏi, trau dồi lẫn nhau.
- Trong thư viện cần bổ sung thêm sách, tài liệu về công tác chủ nhiệm, để giáo
viên tham khảo, học tập.
Rất mong quý cấp lãnh đạo và các bạn đồng nghiệp góp ý để tôi hoàn thành tốt đề
tài của mình.
Xin trân trọng cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA

THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày 20 tháng 5 năm 2018
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
không sao chép nội dung của người khác.
Người thực hiện:
Lê Thị Hải

16


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Dự thảo chương trình phổ thông
2. Báo mới
3. Điều lệ trường THPT/ 2007 điều 29
4. Tài liệu từ Internet
5. Điều lệ trường THCS, trường THPT và trường phổ thông có nhiều cấp học ( Ban
hành kèm theo Thông tư số 12/2011/TT ngày 28/3/2011 của Bộ trưởng Bộ Giáo
dục và Đào tạo).
6. Chỉ thị 40 của Ban Bí thư TƯ Đảng về việc xây dựng, nâng cao đội ngũ nhà giáo
và cán bộ quản lí ngày 15/6/2004 ).

17


DANH MỤC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH
NGHIỆM NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN, TỈNH VÀ CÁC CẤP
CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả : Lê Thị Hải

Chức vụ và đơn vị công tác: Giáo viên trường THPT Hoàng Lệ Kha

TT

Tên đề tài SKKN

Cấp đánh
giá xếp loại

Kết quả
đánh giá
xếp loại

Năm học
đánh giá xếp
loại

18


19