Một số giải pháp giáo dục kỷ luật tích cực đối với học sinh cấp THPT thông qua công tác chủ nhiệm

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ

TRƯỜNG THPT HOẰNG HOÁ 2

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

TÊN ĐỀ TÀI
MỘT SỐ GIẢI PHÁP GIÁO DỤC KỶ LUẬT TÍCH CỰC
ĐỐI VỚI HỌC SINH CẤP THPT THÔNG QUA CÔNG TÁC
CHỦ NHIỆM

Người thực hiện: Lê Thị Quế
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường THPT HOẰNG HOÁ 2
SKKN thuộc lĩnh vực (môn): Chủ Nhiệm

THANH HOÁ NĂM 2019
1


DANH MỤC CÁC KÝ TỰ VIẾT TẮT
THPT : Trung học phổ thông
HĐSP :

Hội đồng sư phạm

BGH :

Ban Giám Hiệu

GVCN :

Giáo viên chủ nhiệm

GV :

Giáo viên

HS :

Học sinh

2


MỤC LỤC
NỘI DUNG
Lời nói đầu

TRANG
4

PHẦN I : ĐẶT VẤN ĐỀ.

5

1. Lý do chọn đề tài

5

2. Mục đích nghiên cứu

5

3. Nhiệm vụ nghiên cứu

6

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

6

5. Phương pháp nghiên cứu

6

PHẦN II : NỘI DUNG

7

A. MỤC TIÊU:
1 . Vai trò và tầm quan trọng của giáo viên chủ nhiệm lớp.

7
7

2. Một số quy định trong công tác chủ nhiệm:

8

a. Điều tra đối tượng học sinh:

8

b. Xây dựng kế hoạch chủ nhiệm

8

c. Chỉ đạo tập thể học sinh thực hiện kế hoạch:

8

d. Kết hợp với các đoàn thể .

9

B. GIẢI PHÁP:

9

1. Tìm hiểu phương pháp kỷ luật tích cực:
2. Những giải pháp thực hiện

9
9

C. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC.

15

PHẦN III: KẾT LUẬN – ĐỀ XUẤT

17

PHẦN IV: MỘT SỐ HÌNH ẢNH MINH HOẠ

18

LỜI NÓI ĐẦU
3


Nghị quyết Trung ương 8 khoá XI về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và
đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá ,hiện đại hoá đất nước trong điều kiện nền
kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa . Trong đó quan điểm chỉ đạo của
Đảng trong đổi mới giáo dục là chuyển từ trang kiến thức là chủ yếu sang phát triển
năng lực và phẩm chất người học ,lấy học sinh làm trung tâm của quá trình giáo dục.
Để thực hiện chủ trương của Đảng có hiệu quả , ngành giáo dục không chỉ đổi
mới nội dung, phương pháp dạy học mà còn thay đổi về quan niệm , nhận thức và
hành vi trong việc tổ chức các hoạt động giáo dục trong đó có việc thực hiện các biện
pháp giáo dục “ kỷ luật tích cực”. Lý do vì sao phải thay đổi và một số ý tưởng
,những biện pháp giáo dục kỷ luật tích cực,nhằm tạo mối quan hệ thân thiện giữa nhà
trường và học sinh ,giữa thầy và trò,giữa trò và trò , thực hiện trường học thân
thiện ,học sinh thân thiện ,góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.
Trong hệ thống giáo dục nói chung và giáo dục phổ thông nói riêng luôn có
hai nhiệm vụ song hành: đó là giảng dạy và giáo dục ý thức, thái độ, đạo đức học
sinh. Hai nhiệm vụ này luôn luôn song hành với nhau chúng ta không thể bỏ nhiệm
vụ nào, hoặc không thể coi nhiệm vụ nào là quan trọng hơn nhiệm vụ nào. Bởi vì, để
trở thành một người công dân tốt, trở thành một người thành đạt, được sự tôn trọng,
quý mến của mọi người trong xã hội nhất thiết người công dân ấy, ngoài việc phải là
người có tri thức sâu rộng, hiểu biết, còn phải là người cư xử có văn hóa, có đạo đức

cao cả. Như Bác Hồ đã dạy trong một buổi nói chuyện với học sinh: “Có tài mà
không có đức thì chỉ là người vô dụng .Có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng
khó”

PHẦN I : ĐẶT VẤN ĐỀ.
4


1. Lý do chọn đề tài
Ở đây tôi muốn nhắc đến chữ “tài” và chữ “đức” trong giáo dục học sinh trung
học, nhất là học sinh trung học phổ thông, trọng tâm là làm thế nào để các em tự “rèn
đức luyện tài” như lời Bác đã căn dặn. Và trường học là nơi đào tạo nhiều thế hệ học
trò, là môi trường tạo dựng cho đất nước những con người xã hội chủ nghĩa - có đủ
tài năng trí tuệ và những phẩm chất đạo đức cách mạng, để sau này thực sự là người
của dân, vì nhân dân mà cống hiến. Người trực tiếp đào tạo những con người như thế
không ai khác là giáo viên, giáo viên giảng dạy bộ môn, giáo viên chủ nhiệm lớp.
Giáo viên là những người thầy được đào tạo về kiến thức, về nghiệp vụ chuyên môn
nhằm giáo dục học sinh phát triển toàn diện, trở thành công dân tốt cho xã hội. Bên
cạnh đó, ngoài công tác giảng dạy, công tác chủ nhiệm còn là một công tác mà bất kì
người giáo viên nào có tâm huyết cũng không thể xem nhẹ được. Tuy nhiên công tác
chủ nhiệm trong nhà trường hiện nay gặp phải không ít khó khăn trong việc quản lý,
giáo dục học sinh sa sút về đạo đức, thiếu ý thức trong việc học tập, đặc biệt là những
học sinh cá biệt, chậm tiến.
Đã là một giáo viên chủ nhiệm, việc đưa lớp tiến lên là trách nhiệm lớn của những ai
làm công tác chủ nhiệm, đồng thời cũng là khẳng định mình về năng lực và nhất là có
lương tâm. Giáo viên chủ nhiệm nhận thấy rõ mỗi tập thể lớp là cơ sở quan trọng để
xây dựng nhà trường vững mạnh, một tập thể tốt chắc chắn sẽ có những học sinh tốt,
những con người vừa có đủ cả “ đức” lẫn “ tài”. Như vậy nhiệm vụ của người giáo
viên chủ nhiệm có vai trò quan trọng, ảnh hưởng nhất định đến việc học tập cũng như
rèn luyện nhân cách của học sinh.

Với kiến thức học được qua đợt tập huấn về “ Dự án phát triển giáo dục trung
học phổ thông giai đoạn 2 cho giáo viên trung học phổ thông về day học tích cực
và giáo dục kỷ luật tích cực” của Bộ Giáo Dục và Đào Tạo do Sở Giáo Dục Thanh
Hoá tổ chức và là một giáo viên tham gia trực tiếp công tác giảng dạy và giáo dục
học sinh trong những năm qua, tôi xin chia sẻ cùng các đồng nghiệp một số kinh
nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp qua đề tài: “ Một số giải pháp giáo dục kỷ
luật tích cực đối với học sinh cấp THPT thông qua công tác chủ nhiệm ” mà tôi
đã áp dụng lớp tôi chủ nhiệm tại lớp A9 .
2. Mục đích nghiên cứu:
- Giúp giáo viên chủ nhiệm đổi mới cách quản lý học sinh một cách chủ động, khoa
học và không gò bó học sinh. Cần thay đổi cách xử lý sai phạm của học sinh bằng các
biện pháp giáo dục tích cực. Xử lý với thái độ động viên, khuyến khích giúp học sinh
có hành vi và thái độ ứng xử đúng đắn.
- Giúp học sinh tự do phát triển khả năng, chủ động trong hành vi và sáng tạo trong
các hoạt động tập thể, cá nhân nhưng vẫn đảm bảo kỷ luật của nhà trường, của lớp.
5


3. Nhiệm vụ nghiên cứu:
Nhiệm vụ của đề tài này là nghiên cứu một số biện pháp giáo dục để nâng cao
nhận thức của các em về tính kỷ luật. Tìm hiểu nguyên nhân, tồn tại để từ đó đề ra
những giải pháp, những cách làm hiệu quả để chỉ đạo, tổ chức và rèn luyện, áp dụng
nâng cao chất lượng giáo dục tính kỷ luật của học sinh trong lớp học và trường học.
Bản thân tôi đã rút ra được những bài học kinh nghiệm từ việc trải nghiệm thực tế
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đề tài nghiên cứu một số giải pháp giáo dục tính kỷ luật giúp GVCN làm tốt công
tác chủ nhiệm lớp.
- Đề tài được nghiên cứu, thực nghiệm tại lớp 11, 12A9 trường THPT Hoằng Hoá2 –
Hoằng Hoá- Thanh Hoá.
- Thời gian thực hiện: 2 năm ( năm học 2017 - 2018), ( năm học 2018 - 2019)

5. Phương pháp nghiên cứu .
Trong quá trình thực hiện đề tài tôi sử dụng một số phương pháp sau:
- Phương pháp thống kê: Qua phiếu điều tra tôi đánh giá thái độ của học sinh về một
số hình thức kỷ luật, thăm dò khả năng kỷ luật, tự giác trong lớp.
-Phương pháp pháp vấn: Qua trò chuyện với học sinh để tìm hiểu thái độ, phản ứng
của học sinh đối với các hoạt động của lớp trước các hình thức quản lý lớp.
- Phương pháp phân tích: Dùng để phân tích , xử lý những số liệu đã điều tra và rút ra
biện pháp quản lý lớp cho phù hợp.
- Phương pháp so sánh đối chiếu: Dùng để so sánh, đối chiếu kết quả thực hiện đề tài.

PHẦN II : NỘI DUNG
A. MỤC TIÊU:
6


Để đảm bảo công tác giáo dục lớp chủ nhiệm đạt hiệu quả cao, người giáo viên
chủ nhiệm cần phải nắm rõ vai trò và tầm quan trọng trong công tác chủ nhiệm và
tuân thủ một số quy định sau:
1 . Vai trò và tầm quan trọng của giáo viên chủ nhiệm lớp:
Giáo viên chủ nhiệm là một trong những giáo viên đang giảng dạy ở lớp có đủ các
tiêu chuẩn và điều kiện đứng ra làm chủ nhiệm lớp trong một năm học hoặc trong tất
cả các năm tiếp theo của cấp học. Giáo viên chủ nhiệm lớp thực hiện nhiệm vụ quản
lí lớp học và là nhân vật chủ chốt, là linh hồn của lớp, người tập hợp, dìu dắt giáo dục
học sinh phấn đấu trở thành con ngoan, trò giỏi, bạn tốt, công dân tốt và xây dựng
một tập thể học sinh vững mạnh. Giáo viên chủ nhiệm lớp có vai trò sau đây:
+ Thay mặt hiệu trưởng quản lí một lớp học
Giáo viên chủ nhiệm lớp do hiệu trưởng phân công và thay mặt hiệu trưởng để
quản lí và tổ chức các hoạt động giáo dục học sinh ở một lớp học.
Vai trò quản lí của giáo viên chủ nhiệm lớp thể hiện trong việc xây dựng và tổ chức
thực hiện các kế hoạch giáo dục, đôn đốc, kiểm tra và đánh giá kết quả học tập và tu

dưỡng của học sinh trong lớp.
Giáo viên chủ nhiệm phải trả lời các câu hỏi về chất lượng học tập và hạnh kiểm
của học sinh trong lớp trước hiệu trưởng, trước Hội đồng sư phạm của nhà trường và
trước phụ huynh học sinh của lớp khi tổng kết năm học.
+. Người xây dựng tập thể học sinh thành một khối đoàn kết.
Giáo viên chủ nhiệm lớp là linh hồn của lớp, bằng các biện pháp tổ chức, giáo dục,
bằng sự gương mẫu và quan hệ tình cảm, giáo viên chủ nhiệm xây dựng khối đoàn
kết trong tập thể, dìu dắt các em nhỏ như con em mình trưởng thành theo từng năm
tháng.
Học sinh kính yêu giáo viên chủ nhiệm như cha mẹ mình, đoàn kết thân ái với bạn
bè như anh em ruột thịt, lớp học sẽ trở thành một tập thể vững mạnh. Tình cảm của
lớp càng bền chặt, tinh thần trách nhiệm và uy tín của giáo viên chủ nhiệm càng cao
thì chất lượng giáo dục càng tốt.
Rất nhiều giáo viên cùng giảng dạy trong một lớp, nhưng giáo viên chủ nhiệm bao
giờ cũng để lại những ấn tượng sâu sắc đối với từng học sinh trong suốt cuộc đời họ.
+. Người tổ chức các hoạt động giáo dục học sinh trong lớp.
Vai trò tổ chức của giáo viên chủ nhiệm thể hiện trong việc thành lập bộ máy tự
quản của lớp, phân công trách nhiệm cho từng cá nhân, các tổ, nhóm, đồng thời tổ
chức thực hiện các mặt hoạt động theo kế hoạch giáo dục được xây dựng hàng năm.
7


Các hoạt động của lớp được tổ chức đa dạng và toàn diện, giáo viên chủ nhiệm lớp
quán xuyến tất cả các hoạt động một cách cụ thể, chặt chẽ.
+. Cố vấn đắc lực cho các đoàn thể của học sinh trong lớp.
Giáo viên chủ nhiệm lớp dù có là đoàn viên, đảng viên hay không cũng cần phải
nắm vững điều lệ, tôn chỉ mục đích, nghi thức và nội dung hoạt động của các đoàn
thể.
Với tinh thần trách nhiệm, với kinh nghiệm công tác của mình làm tham mưu cho
chi Đoàn thanh niên của lớp lập kế hoạch công tác, bầu ra ban lãnh đạo chi đoàn, tổ

chức các nội dung hoạt động và phối hợp với ban cán sự lớp để xây dựng tập thể,
đem lại hiệu quả giáo dục tốt nhất.
+. Giữ vai trò chủ đạo trong việc phối hợp với các lực lượng giáo dục.
Gia đình, nhà trường và xã hội là ba lực lượng giáo dục, trong đó nhà trường là cơ
quan giáo dục chuyên nghiệp, hoạt động có mục tiêu, nội dung, chương trình và
phương pháp giáo dục dựa trên cơ sở khoa học, do vậy giáo viên chủ nhiệm phải là
người chủ đạo trong điều phối các hoạt động giáo dục cùng với các lực lượng giáo
dục đó một cách có hiệu quả nhất.
+. Là người cố vấn , tư vấn ,hướng nghiệp cho học sinh .
Ngoài việc dạy học, giáo dục đạo đức ra giáo viên chủ nhiệm cần phải am hiểu về
ngành nghề , công việc hiện nay để tư vấn cho học sinh THPT chọn nghề đúng với
khả năng, trình độ và tính cách của mình .
2. Một số quy định trong công tác chủ nhiệm:
a. Điều tra đối tượng học sinh.
Cụ thể là tìm hiểu tình hình mọi mặt của học sinh lớp mình chủ nhiệm , hoàn cảnh
đặc biệt, đặc điểm ,cá tính, điều kiện sống… của từng em. Đối với những học sinh cá
biệt để có những biện pháp giáo dục thích hợp.
b. Xây dựng kế hoạch chủ nhiệm.
Kế hoạch công tác chủ nhiệm lớp phải căn cứ vào chủ trương của nhà trường và tình
hình thực tế của lớp. Cần xây dựng kế hoạch cả năm, kế hoạch học kỳ , kế hoạch
tháng và kế hoạch tuần.
c. Chỉ đạo tập thể học sinh thực hiện kế hoạch:
- Bồi dưỡng năng lực tổ chức, chỉ đạo và thực hiện kế hoạchcho đội ngũ cán bộ lớp
để các em làm tốt nhiệm vụ được giao.

8


- Tổng kết đúc rút kinh nghiệm sau mỗi đợt công tác, có khen, có chê đối với tập thể
cũng như cá nhân.

- Trong khi điều hành công việc của lớp mình, mỗi GVCN phải có một cuốn sổ công
tác chủ nhiệm để ghi chép theo dõi hằng ngày.
d. Kết hợp với các đoàn thể .
B. GIẢI PHÁP:
1. Tìm hiểu phương pháp kỷ luật tích cực:
Giáo dục kỉ luật tích cực không chỉ mang lại lợi ích cho giáo viên, nhà trường, gia
đình và xã hội mà đặc biệt là mang lại lợi ích cho học sinh, cụ thể.
+ Học sinh có nhiều cơ hội chia sẻ, bày tỏ cảm xúc, luôn cảm nhận được sự quan tâm,
tôn trọng, lắng nghe ý kiến từ thầy cô, bạn bè và mọi người xung quanh
+ Học sinh nhận ra được lỗi lầm, hạn chế của họ để khắc phục, sữa chữa, phát
triển toàn diện bản thân
+ Học sinh sẽ tích cực, chủ động hơn trong học tập và rèn luyện bản thân
+ Học sinh tự tin trước đám đông, không mặc cảm tự ti về những khuyết điểm,
hạn chế của bản thân
+ Học sinh phát huy được những tiềm năng, những mặt tích cực , điểm mạnh của
cá nhân.
2. Những giải pháp thực hiện:
+. Giáo viên phải nắm bắt được tình hình của lớp:
- Điều tra qua học bạ của HS, qua sổ điểm lớp, qua giáo viên chủ nhiệm trước.
- Lập phiếu điều tra thông tin cá nhân và phân loại HS theo các tiêu chí:
Học lực - hạnh kiểm - Thi HSG - Năng khiếu các lĩnh vực – Khả năng làm cán sự
Đoàn, Lớp.
Hoàn cảnh gia đình, địa bàn cư trú, sỏ thích cá nhân…
Đối với những HS cá biệt cần tìm hiểu kĩ qua bạn bè, Giáo viên chủ nhiệm, gia
đình để có biện pháp giáo dục thích hợp.
Sự phân loại và các thông tin trên sẽ là căn cứ để lựa chọn những em có năng lực
nhiệt tình vào Ban cán sự lớp, BCH chi đoàn.
+ Tổ chức hệ thống cán bộ lớp:
9

Việc hình thành đội ngũ cán bộ lớp, đoàn phải căn cứ vào tình hình cụ thể từ tổ
trưởng đến cán sự bộ môn, cán bộ lớp đều phải cân nhắc đưa ra tiêu chí, có định hướng cho
các em bầu chọn. Tùy khả năng từng em, GV giao nhiệm vụ cụ thể để phát huy năng lực cá
nhân hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Thực hiện nguyên tắc dân chủ trường học đồng thời bám sát điều lệ trường THPT để
quyết định đội ngũ cán bộ lớp.
Đối với bên Đoàn, GV không can thiệp quá sâu để cho Đại hội tự bầu, GVCN chỉ
tham mưu, chỉ đạo để bầu ra những đoàn viên có uy tín, năng lực hoạt động Đoàn
+. Xây dựng tổ chức lớp tự quản và tiến bộ:
Làm thế nào để xây dựng được một tập thể lớp tự quản theo đúng nghĩa của nó.
Tức là các em tự quản lý: hành vi, đạo đức, tác phong, nề nếp, hoạt động của lớp khi
không có giáo viên. Điều này GVCN phải tạo trước cho các em ý thức tự giác và việc
quản lý theo dõi hoạt động của đội ngũ cán bộ lớp phải được thực hiện thường xuyên.
Muốn vậy, ngay từ đầu năm học GVCN cho tiến hành việc theo dõi thi đua của các
tổ. Các tổ trưởng và tổ phó tự quản lý thành viên của tổ mình, phân công theo dõi trực
chéo nhau giữa các tổ dưới sự giám sát của cán bộ lớp tương ứng với nội dung từng
hoạt động.
Ví dụ:
Truy bài phút đầu buổi, các tổ trưởng sẽ kiểm tra việc chuẩn bị bài các bộ môn trong
buổi hôm đó của các bạn trong tổ như thế nào. Cán sự các môn và lớp phó học tập sẽ
kiểm tra việc chuẩn bị của các tổ trưởng.
Tiết trống hoặc không có giáo viên, lớp sẽ ôn bài hoặc hoạt động tập thể (đọc báo ,
tự ôn bài…) dưới sự chỉ đạo của lớp trưởng.
Những sai phạm của các tổ, thành viên trong lớp được ghi tên và nêu ra trong tiết
sinh hoạt cuối tuần.
Tiết sinh hoạt lớp là tiết quan trọng nhất trong một tuần thời lượng chỉ có 45 phút
mà công việc lớp trong tuần có rất nhiều thì làm sao giải quyết truyền tải hết. Vì vậy,
GVCN phải tập cho lớp việc đánh giá, xếp thi đua trước. Mỗi bộ phận có sẵn bản
tổng hợp báo cáo. Đến tiết sinh hoạt các em tự thông báo kết quả thi đua, các nội

dung được thực hiện trong một tuần (những việc đã làm được và không làm được với
lý do cụ thể), tình hình lớp trong tuần, số bạn vi phạm học tập (không chuẩn bị bài,
không thuộc bài…), vi phạm việc rèn luyện đạo đức tác phong (không đồng phục,
mất đoàn kết, mất trật tự…), vi phạm về công tác văn thể, lao động, tự quản.
10


GVCN theo dõi, ghi sổ từng nội dung sinh hoạt trong tuần thông qua báo cáo của
từng bộ phận. Lần lượt giải quyết từng nhóm vụ việc, tìm lý do sai phạm, đưa ra biện
pháp xử lý. GVCN nhận xét kết quả thi đua tuyên dương tổ, cá nhân tốt. Triển khai
nội dung tuần tiếp theo và nhắc nhở các em thực hiện tốt các nội dung của lớp trong
tuần tiếp theo.
Trong bất cứ phong trào nào động viên khen thưởng luôn là yếu tố không thể thiếu.
Tùy theo tình hình, đặc thù của lớp mà GVCN nên áp dụng những nội dung biểu
điểm thi đua thích hợp.
Bước đầu phải tập cho các em cách tự quản lớp trong buổi đầu giờ, trong những tiết
vắng giáo viên… Có thể buổi đầu chưa quen, kết quả chưa đạt nhưng gắn nội dung
sinh hoạt theo chủ đề nào đó thiết thực: cán sự bộ môn nên giải bài tập…Sau nhiều
lần các em sẽ thực hiện được. Từ đó việc tự quản sẽ đi vào nề nếp, trở thành thói
quen. Trong những buổi đầu duy trì phong trào này rất cần sự quan tâm, theo dõi,
nhắc nhở của GVCN.
Một tập thể đoàn kết tham gia tốt các phong trào không phải tự dưng mà có. Phải
là kết quả của quá trình đầu tư làm công tác tư tưởng, vô hiệu hóa các phần tử học
sinh cá biệt thường gây rối phá vỡ tính đoàn kết trong tập thể. Thường thường sự chia
rẽ nội bộ hay xảy ra ở các bạn khác thôn, xóm hoặc giữa các nhóm khác nhau về sở
thích, sức học…Điều này GVCN nên nắm bắt để có biện pháp dàn xếp, xử lý.
+. Phối hợp với gia đình học sinh:
Phối hợp với phụ huynh học sinh, để hiểu được phần nào ở mỗi học sinh và biết
được điều kiện sống của học sinh, biết được phụ huynh quan tâm đến học sinh về
việc đi học như thế nào? Dò xét xem tư tưởng của phụ huynh về giáo dục như thế

nào? Quan tâm đến việc học tập của con cái mình ra sao? . Từ những điều đặt ra đó
tôi đã khuyến khích các em học tập theo nhóm. Cùng trao đổi cho nhau học tập để
cùng nhau tiến bộ. Ở trước lớp tôi động viên và khuyên nhủ các em về vệ sinh lớp
trước khi vào học, vệ sinh cá nhân sạch sẽ. Về tác phong tư tưởng. Tôi đã giành thời
gian giải lao giữa giờ để gần các em,hoà mình vào tập thể lớp như trong các buổi sinh
hoạt tập thể, lao động về sinh… . Để tạo cho các em hứng thú trong học tập, sự hoà
đồng giữa giáo viên và học sinh, rút ngắn lại khoảng cách thầy, trò.
+. Phối hợp với BGH nhà trường:
Mỗi tháng BGH tổ chức họp HĐSP một lần, đề ra kế hoạch chủ nhiệm cho GVCN
của cả trường cũng như các khối lớp. Kế hoạch của BGH chính là kim chỉ nam cho
mỗi GVCN đồng thời trong lần họp định kì BGH cũng được nghe phản ánh từ GVCN
về thuận lợi, khó khăn trong quả trình thực hiện hoặc có ý kiến đề xuất nào tôi trực
tiếp gặp BGH để điều chỉnh kế hoạch cho phù hợp. Những khó khăn thắc mắc tôi đều
xin ý kiến chỉ đạo hoặc nhận sự giúp đỡ từ phía BGH.
11


+. Phối hợp với các giáo viên bộ môn:
GVCN phải thường xuyên thông báo trao đổi với giáo viên bộ môn về tình hình học
tập của lớp cũng như của từng học sinh để nắm bắt được khả năng trình độ của các
em mà có phương pháp giảng dạy thích hợp. Tôi còn đề nghị giáo viên bộ môn có kế
hoạch phụ đạo thêm những em yếu kém giúp các em lấy lại kiến thức cơ bản. Tôi xin
phép giáo viên bộ môn được dự giờ thăm lớp mình để biết được thực lực từng môn
của các em như thế nào từ đó đề ra biện pháp giúp đỡ phù hợp. Còn trong các tiết học
đề nghị giáo viên bộ môn thường xuyên kiểm tra bài vở, gọi các em phát biểu ý kiến.
Những câu trả lời đúng giáo viên bộ môn tuyên dương hoặc cộng điểm để các em có
hứng thú trong học tập.
+. Phối hợp với Đoàn trường:
Ngoài việc học kiến thức văn hóa, thì việc tham gia các hoạt động đoàn là một điều
không thể thiếu. Thông qua đó, các em sẽ được rèn luyện thêm nhiều phẩm chất của

người học sinh cần có như là: tình đoàn kết, lòng nhân ái, tinh thần cầu tiến…GVCN
phải luôn phối hợp với đoàn trường, hiểu biết về hoạt động đoàn của các em, luôn
động viên nhắc nhở các em trong các hoạt động đoàn.
+. Giải quyết các vấn đề nảy sinh trong lớp:
Từ thực tế nắm bắt được tình hình của học sinh tôi xây dựng một kế hoạch chủ
nhiệm. Kế hoạch này ngoài việc căn cứ vào kế hoạch của nhà trường, phải dựa vào
tình hình thực tế của lớp, xây dựng kế hoạch cả năm, kế hoạch học kỳ, tháng, tuần.
Có được kế hoạch thì tôi đi vào chỉ đạo học sinh thực hiện theo kế hoạch đã định.
Trước hết phải chọn những học sinh có năng lực làm ban cán sự lớp. Đội ngũ này sẽ
giúp giáo viên động viên, đôn đốc, kịp thời uốn nắn, kiểm tra đối tượng học sinh. Sau
mỗi đợt công tác, giáo viên tổng kết lại cả quá trình và rút ra cho mình bài học kinh
nghiệm. Từ đó biết được ưu, khuyết điểm của lớp để khắc phục và đưa ra hướng hoạt
động mới. Những vấn đề trong hướng dẫn lớp hoạt động, giáo viên ghi vào sổ chủ
nhiệm những gì mình theo dõi được ở học sinh. Từ đó đánh giá và giáo dục học sinh
tốt hơn.
+. Thay đổi cách cư xử trong lớp học:
Thay đổi cách cư xử là dựa trên cơ sở động viên, khuyến khích, nêu gương, tìm hiểu
nhằm thúc đẩy HS có thái độ và hành vi đúng.
GV cần nắm bắt được tình hình, đặc điểm lớp học từ đó có biện pháp giáo dục phù
hợp. GV không nên cầu toàn, đặt quá nhiều kì vọng vào HS, không nên yêu cầu quá
cao ở học trò. GV cần ghi nhận những cố gắng và kết quả mà các em đạt được về mọi
mặt học tập, nề nếp hay tham gia các hoạt động văn thể mĩ của trường. Đồng thời
khuyến khích các em phát huy thế mạnh của mình, kích thích sự tích cực của mỗi cá
12


nhân trong lớp học. GV cần tuyên dương HS có tiến bộ trong mỗi tuần. Sự động viên,
khích lệ kịp thời của GV sẽ có sức mạnh cổ vũ sự tự ý thức của HS.
Mỗi lời nói, mỗi hành động, tác phong cũng như cách cư xử của GV trên lớp sẽ có tác
động không nhỏ đến nhận thức và tình cảm của học trò. GV sẽ không thuyết phục

được HS nghe theo sự chỉ dạy của mình nếu như bản thân không chuẩn mực và thiếu
đi sự chân thành. Cho nên, mỗi GV phải là một tấm gương sáng về nhân cách để HS
noi theo.
+. Quan tâm đến những khó khăn của HS:
Mỗi HS đến trường với những hoàn cảnh và điều kiện khác nhau cả về vật chất lẫn
tinh thần ( sức khỏe, nhận thức, tâm lí…). Những điều kiện đó ảnh hưởng rất lớn đến
quá trình học tập và rèn luyện đạo đức của các em trên lớp. Vì vậy, quan tâm đến
những khó khăn của HS là việc làm vô cùng cần thiết.
GV nên tìm hiểu kĩ về hoàn cảnh của từng học sinh và đặc biệt chú ý đến những HS
có hoàn cảnh khó khăn và thiếu thốn tình cảm do cha hoặc mẹ mất sớm, cha mẹ li
hôn, gia đình bất hòa, cha mẹ thiếu sự quan tâm. GV liên hệ, trao đổi qua điện thoại
với gia đình để hiểu và có sự cảm thông đối với các em. GV có thể thông qua trước
lớp việc miễn lao động, đối với những HS thể chất yếu.
+. Tăng cường sự tham gia của HS trong việc xây dựng nội quy:
Nội quy là những điều quy định để bảo đảm trật tự và kỷ luật của lớp học. Nội quy
lớp học được xây dựng trên cơ sở ý kiến của tập thể lớp, cha mẹ học sinh. HS là
người tự đề ra nội quy và thực hiện theo nội quy đó. Điều này có ý nghĩa tác động
vào tinh thần tự giác của HS, tình thần tôn trọng kỷ luật tập thể mà chính các em đề
ra. Hiện tại ở lớp A9 tôi đang chủ nhiệm đang thực hiện theo nội quy đã được tập thể
lớp thông qua từ đầu năm học:
- Đi học đúng giờ, không nghỉ học không phép, không bỏ tiết.
- Làm bài tập đầy đủ trước khi đến lớp, tích cực xây dựng bài mới.
- Không nói chuyện, không làm việc riêng trong lớp.
- Không vi phạm quy định về đồng phục
- Tích cực tham gia hoạt động do đoàn phát động.
- Tham gia đầy đủ và nghiêm túc các buổi tập trung.
- Không gây mất đoàn kết trong lớp.
- Không đánh nhau, tàng trữ vũ khí.

13

- Không vô lễ với GV, Cán bộ công nhân viên nhà trường, không xúc phạm đến bạn,
không nói tục chửi bậy.
- Đóng góp đầy đủ, đúng quy định.
- Không vẽ bậy lên bảng, bàn ghế, vệ sinh sạch sẽ lớp học và không làm trừ điểm thi
đua của lớp…
+. Áp dụng hình phạt tích cực: Lao động vệ sinh trường lớp, khen thưởng thay
cho kỉ luật.
Mục tiêu của giáo dục là phát triển con người một cách toàn diện, chú trọng giáo dục,
tác động, uốn nắn hành vi hơn là trừng phạt, răn đe. Trong một số trường hợp HS cá
biệt, vi phạm nội quy trường lớp, các biện pháp giáo dục ý thức kỷ luật HS tỏ ra bất
lực thì các hình thức kỷ luật bằng hình phạt mới được đưa vào để giáo dục. Như vậy,
hình phạt chỉ là biện pháp sau cùng nhằm mục đích điều chỉnh những sai phạm của
người học. Biện pháp kỷ luật bằng hình phạt phải vì lợi ích của HS, không gây tổn
hại đến thể xác và tinh thần của các em. Dưới đây là một số hình thức kỷ luật tích cực
có thể tham khảo:
Đối tượng bị phạt lao động là những HS xả rác bừa bãi, viết bậy hoặc vấy bẩn lên
tường lớp học, làm hư hại cơ sở vật chất của trường. HS bị phạt sẽ vệ sinh trường lớp,
tự khắc phục hậu quả do hành vi vô ý thức của các em gây ra. Biện pháp giáo dục
bằng hình thức kỷ luật lao động này sẽ giúp HS biết trân trọng môi trường xanh, sạch
đẹp mình đang có, giúp HS ý thức rằng việc giữ gìn cảnh quan trường lớp không phải
chỉ là công việc của những lao công mà là trách nhiệm của mỗi HS với ngôi trường
của mình.
Đối với học sinh lười học bài tôi thường kết hợp với giáo viên bộ môn khuyến
khích động viên các em lên bảng trả lời câu hỏi đơn giản nhất và kịp thời động viên
cho điểm để học sinh đó có hứng thú trong học tập.
Đối với học sinh hay bỏ giờ ,cúp tiết, đi học muộn, nghỉ học vô lý do thì tôi lại kết
hợp với ban lao động và đoàn trường cho các em đi lao động công ích .
Còn học sinh nào bẻ cành cây, hái hoa trong khuân viên nhà trường , tôi cho đi

trồng cây và chăm sóc cây .
+ Tổ chức các hoạt động ngoại khoá chia sẻ yêu thương, lá lành đùm lá rách, lá
rách ít đùm lá rách nhiều .
Hoạt động này là 1 hoạt động hết sức ý nghĩa. Nó giúp cho các em hiểu được sự sẻ
chia yêu thương với cộng đồng, biết giúp đỡ người, những người có hoàn cảnh đặc
biệt khó khăn cả về vật chất lẫn tinh thần. Tôi muốn các em hiểu được cái giá trị của
sự cho đi và sự đón nhận qua những hành động các em làm trong thực tế chứ không
14


phải là qua những bài lý thuyết. Đặc biệt với hoat động này đã được những em học
sinh cá biệt hưởng ứng rất nhiệt tình và thu được kết quả ngoài sức tưởng tượng.
B. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC.
+ Đối với nhà trường, gia đình và xã hội:
Nhà trường trở thành môi trường học tập thân thiện an toàn, tạo được niềm tin đối
với xã hội. Sử dụng các biện pháp giáo dục tích cực sẽ giảm thiểu được tệ nạn xã hội,
bạo hành và bạo lực; xã hội có được những công dân tốt, giàu khả năng phục vụ,
cống hiến cho gia đình và xã hội trong tương lai.
+ Đối với học sinh :
Qua thời gian tôi được phân công giảng dạy và chủ nhiệm lớp A9 với thời gian là 2
năm . năm nào tôi cũng kiểm tra khảo sát chất lượng đầu năm và phân loại các trình
độ của học sinh. Từ đầu năm học đến hết năm học tôi nhận thấy lớp có những chuyển
biến rõ nét hơn so với đầu năm.
- Những em yếu nay đã khá hơn.
- Những em nhút nhát nay đã mạnh dạn hẳn lên.
- Sĩ số học sinh được duy trì tốt, cả lớp đoàn kết thân ái.
- Hầu hết học sinh trong lớp đều có ý thức tự giác cao.
- Trong việc thực hiện nội quy lớp học, số HS vi phạm nội quy đã giảm.
* Cụ thể: Kết quả xếp loại học tập và hạnh kiểm của học sinh cuối năm học như sau.
Năm

học

Lớp
Sĩ số

Xếp loại

Học lực
Số
%
lượng

Hạnh kiểm
Số
%
lượng

Ghi
chú

Giỏi-tốt
0
0
23
63,89
2017- 11A9/
Khá
14
38,89 9
25,00

2018
(sĩsố: 36hs) Trung bình 20
55,56 4
11,11
Yếu
2
5,55 0
0
Giỏi-tốt
01
2,94 31
91,18
2018Khá
26
76,47 03
8,82
12A9/
2019
Trung bình 07
20,59 0
0
(sĩ số :
34hs)
Nhìn vào kết quả trên ta có thể nhận thấy sự tiến bộ của các em là rất rõ rệt
Ví dụ tiêu biểu:
15


+ Em Lê tuấn Anh là một học sinh có những biểu hiện như không ghi chép bài
đầy đủ, trong giờ học hay làm việc riêng bị thầy cô nhắc nhở, phê bình nhiều.

+ Em Trịnh Minh Dưỡng, em Đoàn Tất Nguyên, em Nguyễn Huy Hoàng, em
Lương Ngọc Long, em Lê Thế Long các em này có biểu hiện như nghỉ học vô lý do,
cúp tiết, đi học muộn, trong giờ học không ghi chép bài đầy đủ….
Bằng hình thức giáo dục kỷ luật tích cực giáo viên phân tích đúng sai, đối chiếu các
qui định của những hành vi không đúng để học sinh nhận ra lỗi của mình để điều
chỉnh sữa đổi, tiến bộ không mắc lỗi lần sau.
- Ứng xử tích cực trong lớp học thể hiện hành vi tương tác giữa giáo viên - học sinh,
học sinh - học sinh, mang tính tích cực chủ động nhằm thể hiện sự quan tâm, tôn
trọng, lắng nghe ý kiến của học sinh.
- Lắng nghe một cách chân thành, gợi mở (cả bằng ánh mắt và trái tim).
- Hiểu rõ những điều học sinh cần nói và hiểu rõ được cảm xúc của học sinh.
- Học sinh cảm giác thoải mái, dễ chịu khi giao tiếp.
- Cảm thấy mình đựơc tôn trọng.
- Cảm thấy người khác lắng nghe mình.
- Thấy tự tin và phát huy được khả năng của bản thân.
- Mỗi tiết học các em đã chú ý và hứng thú với việc lĩnh hội kiến thức hơn.
- Điều mà tôi cảm thấy hạnh phúc nhất là tình cảm cô trò thật sự gắn bó và sâu sắc.
Tôi xem các em như con và các em cũng xem tôi như người mẹ thứ hai của mình. Và
hôm nay tôi đang ngồi để hoàn thiện đề tài của mình cũng là lúc các em đang miệt
mài đèn sách để bước vào kỳ thi THPT Quốc Gia đầy cam go và thử thách .

PHẦN III: KẾT LUẬN – ĐỀ XUẤT
16


Tăng cường phương pháp kỉ luật tích cực trong nhà trường là biện pháp giáo dục
học sinh không sử dụng đến các hình thức bạo lực, trừng phạt. Trong đó giáo viên,
nhà quản lý giáo dục áp dụng các hình thức kỉ luật tích cực, phù hợp để giúp học sinh
giảm thiểu những hành vi không phù hợp, củng cố các hành vi tích cực và phát triển
nhân cách một cách toàn diện, bền vững. Đó là mục tiêu giáo dục trong nhà trường

phổ thông. Do đó, muốn vận dụng tốt kỉ luật tích cực trong nhà trường thì trước hết
giáo viên cần nhận thức rằng biện pháp kỉ luật trừng phạt HS cần được chấm dứt và
thay thế bằng biện pháp kỉ luật tích cực. Để làm được điều này, GV cần có suy nghĩ
sâu sắc hơn nữa về nghề dạy học, yêu nghề, mến trẻ, cái tâm phải bao trùm khắp tâm
hồn. Hiểu và nắm bắt tâm lý của HS ở mọi lứa tuổi, từng HS và bản thân giáo viên
phải có được niềm vui trong công việc. Đồng thời, GV phải tự hoà mình vào với học
sinh để cùng chơi, cùng học, cùng hiểu để tìm cách giáo dục HS thấu tình, đạt lý. Khi
HS mắc lỗi thầy cô giáo phải là người bạn, người anh, người chị, người cha, người
mẹ chỉ bảo cho các em nhận ra lỗi của mình để tự điều chỉnh để làm sao HS tạo
không khí “mỗi ngày đến trường là một ngày vui”.
Mặt khác, GV phải xác định rằng “Kỉ luật tích cực” không phải là cây đũa thần,
không phải là chiếc chìa khóa vạn năng. Do vậy bên cạnh việc sử dụng nó như một
giải pháp chủ công thì còn phải linh hoạt, mềm dẻo kết hợp với hệ thống các giải
pháp khác đi kèm, sao cho việc kỉ luật HS vẫn phải diễn ra nghiêm túc nhưng đúng
luật.
Trên đây là ý kiến tham luận của tôi, bày tỏ một góc nhìn về đổi mới công tác chủ
nhiệm lớp, chắc chắn không tránh khỏi chủ quan và có phần phiến diện. Rất mong
được sự lắng nghe và góp ý từ các tham luận khác để có cái nhìn toàn diện và sâu sắc
hơn về phương pháp giáo dục thực sự mới mẻ và có ý nghĩa này.
Tôi xin trân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA BAN GIÁM HIỆU

Hoằng Hoá , ngày 28 tháng 05 năm 2019
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình
viết , không sao chép của người khác.
NGƯỜI VIẾT
Lê Thị Quế

IV . MỘT SỐ HÌNH ẢNH MINH HOẠ:

17


Thầy Bí Thư Đoàn cùng cô trò trong lần chia sẻ yêu thương với gia đình có hoàn
cảnh đặc biệt

18


Cô trò trong lần chụp kỷ yếu chia tay lớp 12

19