MỘT số KINH NGHIỆM TRONG CÔNG tác ôn LUYỆN học SINH GIỎI môn GIÁO dục CÔNG dân tại TRƯỜNG TRUNG học PHỔ THÔNG TRIỆU sơn 2

MỤC LỤC
Trang
1. MỞ ĐẦU ..........................................................................................................2
1.1. Lí do chọn đề tài.............................................................................................2
1.2. Mục đích nghiên cứu......................................................................................3
1.3. Đối tượng nghiên cứu.....................................................................................3
1.4. Phương pháp nghiên cứu................................................................................3
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM………………………………….4
2.1. Cơ sở lí luận...................................................................................................4
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm........................4
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề..............................................5
2.3.1. Thành lập đội tuyển học sinh giỏi………………………………………...5
2.3.2. Xây dựng kế hoạch, nội dung chương trình và phương pháp bồi dưỡng
học sinh giỏi..........................................................................................................7
2.4. Hiệu quả của sáng kiến đối với hoạt động giáo dục, với bản thân, đồng
nghiệp và nhà trường...........................................................................................14
2.4.1. Đối với hoạt động giáo dục.......................................................................14
2.4.2. Đối với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường...........................................15
3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ...............................................................................16
3.1. Kết luận........................................................................................................16
3.1.1.
Bài
học
kinh
nghiệm..................................................................................16
3.1.2. Khả năng ứng dụng và phát triển sáng kiến kinh nghiệm.........................16
3.2. Kiến nghị......................................................................................................16
3.2.1. Đối với đồng nghiệp..................................................................................16
3.2.2. Đối với các cấp lãnh đạo...........................................................................17
TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................................18

1


1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài.
Nghị quyết trung Ương 2 khóa VIII đã nêu rõ “Cùng với khoa học và
công nghệ, giáo dục và đào tạo được coi là quốc sách hàng đầu trong việc nâng
cao dân trí, đào tạo nhân lực và bồi dưỡng nhân tài”. Đặc biệt trong xu thế hộ
nhập quốc tế hiện nay, việc đào tạo bỗi dưỡng nhân tài là một yếu tố cần thiết để
có thể tiếp cận với khoa học và công nghệ tiên tiến của các nước trong khu vực
và trên thế giới. Nguồn nhân tài hoàn toàn phụ thuộc vào nền giáo dục - đào tạo
của mỗi quốc gia. Tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi chính là một hoạt động quan
trọng góp phần nâng cao chất lượng giáo dục. Thông qua hoạt động này, học
sinh sẽ được lĩnh hội kiến thức chuyên sâu và có điều kiện thuận lợi để phát huy
tối đa khả năng của bản thân trong mơn học mình u thích. Đồng thời, giáo
viên cũng có điều kiện nâng cao trình độ chun mơn của mình. Vì vậy cơng tác
bồi dưỡng học sinh giỏi là một nhiệm vụ quan trọng trong việc nâng cao chất
lượng giáo dục, bồi dưỡng nhân tài cho nhà trường nói riêng, cho sở GD& ĐT
nói chung.
Nhận thức được nhiệm vụ quan trọng trong việc bỗi dưỡng học sinh giỏi.
Trường trung học phổ thông Triệu Sơn 2 đã xây dựng kế hoạch bồi dưỡng học
sinh giỏi các mơn văn hóa, ngay từ đầu năm học. Bồi dưỡng học sinh giỏi là một
cơng việc khó khăn và lâu dài, địi hỏi nhiều cơng sức của thầy và trị. Để có học
sinh giỏi đạt kết quả cao trong kỳ thi học sinh giỏi tỉnh do nhiều yếu tố: Tố chất
học sinh, sự quan tâm của gia đình, nhà trường và xã hội, ý thức học tập của học
sinh trong việc bồi dưỡng và không ngoại trừ yếu tố may mắn. Tuy nhiên chúng
ta không chỉ chờ đợi và cầu mong ở sự may mắn bởi vì yếu tố may mắn chỉ là
một phần rất nhỏ. Phương châm có câu: "Trở thành nhân tài một phần do tài
năng còn 99 phần là ở sự tơi luyện". Muốn có học sinh giỏi phải có người thầy
giỏi vì thế người thầy phải ln ln có ý thức tự rèn luyện, tích lũy tri thức và

kinh nghiệm, trau dồi chuyên môn, luôn xứng đáng là “người dẫn đường tin
cậy” cho học sinh noi theo.
Trong nhiều năm học gần đây trường trung học phổ thông Triệu Sơn 2
luôn đứng vững trong tốp 10 toàn tỉnh khối trung học phổ thông về số lượng học
sinh giỏi đạt giải tỉnh các mơn văn hóa. Có được thành tính đó là do sự chỉ đạo
sát sao, có chiến lượng của ban giám hiệu nhà trường, sự nhiệt tình trong cơng
tác giảng dạy, học tập của thầy và trị. Góp phần vào thành tích chung của nhà
trường, mơn giáo dục cơng dân trong nhiều năm cũng luôn đạt giải cao, xếp
đồng thứ hạng nhất, nhì, ba, tồn tỉnh của bộ mơn.
Để đạt được những thành tích trong cơng việc ơn luyện học sinh giỏi, bản
thân đã khơng ngừng học hỏi, tìm tịi, tự trau dồi kiến thức thực tế, liên tục cập
nhật nâng cao kiến thức để theo kịp những đổi mới về phương pháp giảng dạy
cũng như các yêu cầu của kỳ thi học sinh giỏi mỗi năm, để làm sao cho có hiệu
quả góp phần vào sự phát triển bền vững của nhà trường. Xuất phát từ thực tế
bản thân đã áp dụng các biện pháp trong công tác ôn luyện học sinh giỏi và các
biện pháp đó đã đem lại thành tích rất đáng tự hào trong nhiều năm học vừa qua.
2


Vì vậy tơi đã chọn đề tài “Một số kinh nghiệm trong công tác ôn luyện học
sinh giỏi môn giáo dục công dân tại trường trung học phổ thông Triệu Sơn 2”
làm sáng kiến kinh nghiệm của mình.
1.2. Mục đích nghiên cứu.
Đề tài làm rõ các biện pháp, cách thức tuyển chọn học sinh, soạn thảo tài
liệu và phương pháp ôn luyện học sinh giỏi môn giáo dục công dân tại trường
trung học phổ thông Triệu Sơn 2 mà bản thân giáo viên đã làm, áp dụng và đạt
hiệu quả cao trong các năm học vừa qua.
Đề xuất một số biện pháp để nhằm nâng cao hiệu quả trong việc ôn luyện
học sinh giỏi môn giáo dục công dân ở những năm tiếp theo.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.

Đề tài đưa ra một số kinh nghiêm, biện pháp ôn luyện đội tuyển học sinh
giỏi môn giáo dục công dân như: Khâu tuyển chọn học sinh giỏi, biên soạn
chương trình, nội dung bồi dưỡng, kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi, phương
pháp làm bài.
Để có cơ sở đánh giá về hiệu quả của việc áp dụng đề tài. Tôi sẽ lấy kết
quả thi học sinh giỏi tỉnh môn giáo dục công dân của trường Triệu Sơn 2 trong
các năm học 2015-2016; năm học 2016-2017; năm học 2017-2018 và năm học
2018-2019 làm minh chứng.
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
Để nghiên cứu đề tài này, tôi đã sử dụng những phương pháp sau: Phương
pháp nghiên cứu sách giáo khoa, sách giáo viên, chuẩn kiến thức kĩ năng, các tài
liệu, bài tập tình huống phục vụ cho công tác giảng dạy và ôn luyện đội tuyển
học sinh giỏi.
Nghiên cứu kĩ cấu trúc ra đề thi, nghiên cứu phần vận dụng, liên hệ thực
tế. Nghiên cứu đề thi các năm để bổ sung thêm kiến thức ôn tập cho học sinh.
Đặc biệt là phương pháp thực nghiệm thông qua thực tế vừa dạy vừa kiểm
tra kiến thức, cách viết bài, cách trình bày. Cho hoc sinh đọc các bài thi thử của
học sinh giỏi các năm trước để học sinh học hỏi kinh nghiệm...

3


2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm.
Môn giáo dục công dân (GDCD) trong trường THPT vừa có vị trí thơng
thường, vừa có vị trí đặc biệt. Ở vị trí thơng thường, môn GDCD được xếp
ngang hàng với các môn khoa học khác trong hệ thống các mơn học. Nó có
nhiệm vụ như các môn khoa học khác: Trang bị học sinh những tri thức, giáo
dục tư tưởng, tình cảm, rèn luyện kỹ năng, kỹ xảo, phát triển trí tuệ học sinh. Ở
vị trí đặc biệt mơn GDCD có những đặc điểm riêng, khác biệt so với các môn

học khác. Một là, môn GDCD ở trường THPT đề cập và giải quyết một cách
toàn diện hệ thống kiến thức cơ bản, cần thiết của một công dân Việt Nam trong
thời đại mới. Hai là, mơn GDCD mang tính định hướng chính trị sâu sắc vì nó
trực tiếp đề cập, giải quyết những vấn đề chính trị, tư tưởng từ đó học sinh có
định hướng đúng đắn trong hoạt động thực tiễn.
Mục tiêu giáo dục theo điều 2 của Luật giáo dục năm 2005 đã xác định:
“Đào tạo con người Việt Nam phát triển tồn diện, có tri thức, sức khỏe, thẩm
mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và CNXH, hình
thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của công dân, đáp ứng
yêu cầu sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc”. Để đạt mục tiêu đó, q trình
dạy học, giáo dục phải hướng tới việc nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi
dưỡng nhân tài và phát triển nhân cách cho thế hệ trẻ.
Như vậy có thể nói việc ơn luyện, bồi dưỡng học sinh giỏi môn GDCD ở
trường trung học phổ thông là hoạt động quan trọng và cần thiết góp phần đào
tạo thế hệ trẻ trở thành người có ích cho xã hội, hình thành ở họ những phẩm
chất, năng lực, nhân cách của người công dân mới.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
Qua thực tế giảng dạy môn GDCD tại trường Triệu Sơn 2 trong những
năm qua tôi nhận thấy bên cạnh những mặt thuận lợi như: Được sự quan tâm
động viên của ban giám hiệu nhà trường, các giáo viên bộ mơn và sự nhiệt tình,
đồn kết của giáo viên cùng môn trong việc trao đổi kinh nghiệm giảng dạy, bổ
trợ kiến thức cho nhau... Song công tác bồi dưỡng học sinh giỏi (HSG) môn giáo
dục công dân tại trường từ năm 2014 trở về trước thường gặp những hạn chế về
kết quả. Điều đó xuất phát từ một số nguyên nhân chủ yếu sau:
- Thứ nhất: Giáo viên chưa thật sự đầu tư vào việc ôn luyện đội tuyển học
sinh giỏi vì nhiều lý do như: Giáo viên trẻ mới ra trường nên kinh nghiệm giảng
dạy chưa có nhiều, vừa ôn luyện học sinh giỏi vừa phải hoàn tất công tác giảng
dạy như các giáo viên khác, đơi khi cịn kiêm nhiệm nhiều công tác khác như:
chủ nhiệm, công tác đồn, cơng đồn. Chính vì vậy việc giành thời gian đầu tư
cho công tác bồi dưỡng học sinh giỏi cũng có phần bị hạn chế, khơng soạn nội

dung kiến thức ôn luyện cho học sinh theo chuẩn kiến thức kĩ năng, theo một hệ
thống mà chủ yếu để học sinh tự học, tự nghiên cứu trong sách giáo khoa.
- Thứ hai: Khâu tuyển chọn học sinh giỏi tham gia thi mơn giáo dục cơng
dân tại trường gặp rất nhiều khó khăn như: Đa số học sinh tham gia thi môn giáo
dục công dân thường là học sinh học khối C, nhưng các em có tố chất năng lực
4


học tốt thì lại đi các mơn văn- sử- địa. Do đó các em tham gia học sinh giỏi mơn
cơng dân còn lại chỉ là các em học lực trung bình nên việc tiếp thu kiến thức có
phần hạn chế. Một số học sinh có tố chất, biết tiếp thu nội dung ơn luyện và làm
bài…thì các em lại khơng thiết tha, nhiệt tình, tham gia ơn luyện bồi dưỡng
HSG vì các em sợ mất nhiều thời gian, ảnh hưởng kết quả học tập chung ở trên
lớp….
- Ngoài ra do khơng ít bộ phận phụ huynh và ngay bản thân học sinh vẫn
có thái độ và quan niệm mơn GDCD là môn học phụ, không bổ trợ cho việc xét
tuyển đại học sau này. Vì vậy đơi khi lấy được học sinh tham gia ơn luyện thì lại
bị phụ huynh ngăn cấm khơng cho tham gia...Những việc vướng mắc đó đã làm
ảnh hưởng không nhỏ đến kết quả học sinh giỏi.
Trong hai năm học (2013-2014, 2014- 2015) tôi được nhà trường giao
nhiệm vụ ôn luyện đội tuyển học sinh giỏi do kinh nghiệm chưa có, chưa biết
cách dạy và phương pháp dạy, vì vậy kết quả thi học sinh giỏi đạt khơng mấy
khả quan. Năm học 2013- 2014 (Có 5/5 em tham gia thi học sinh giỏi tỉnh, thì
chỉ có 03 học sinh đạt giải khuyến khích và 02 bị trượt). Năm học 2014- 2015
(Có 5/5 em tham gia thi học sinh giỏi tỉnh thì chỉ được 01 em đạt giải ba; 03 em
đạt giải khuyến khích và 01 học sinh không vào giải).
Với thất bại trong việc ôn luyện học sinh giỏi của bộ môn GDCD do tôi
phụ trách đã làm ảnh hưởng đến thành tích chung của nhà trường. Ban giám
hiệu nhà trường, tổ chuyện môn đã gọi tôi lên nhắc nhở trong cách ôn luyện đội
tuyển, yêu cầu tơi phải tìm ra biện pháp trong việc nâng cao kết quả ôn luyện

học sinh ở những năm học tiếp. Trước nhiệm vụ được giao, tôi đã trăn trở, tìm
tịi, học hỏi phương pháp ơn luyện học sinh giỏi của các thầy cô bộ môn khác
đạt giải cao tại trường, kinh nghiệm của các giáo viên dạy học sinh giỏi môn
GDCD thông qua các buổi đi học chuyên đề hoặc điện thoại trực tiếp xin kinh
nghiệm ôn luyện của giáo viên ở các trường khác. ….Bản thân tôi đã vỡ lẻ ra
được nhiều vấn đề trong công tác ôn luyện bồi dưỡng học sinh giỏi.
Với quyết tâm phải thay đổi để không bị thất bại, trong thời gian hè năm
học 2014-2015 tôi đã nghiên cứu soạn tài liệu ôn tập theo một hệ thống chuẩn
kiến thức kĩ năng, tôi ln tìm tịi suy nghĩ trong từng bài dạy của mình để các
em học sinh giỏi có thể lĩnh hội, vận dụng được những kiến thức bài học một
cách có hệ thống, mà không bị đơn điệu, khô khan, nhàm chán. Giành thêm
nhiều thời gian trong việc quan tâm động viên các em tham gia đội tuyển….vì
vậy trong các năm học vừa qua môn GDCD của trường Triệu Sơn 2 liên tiếp đạt
nhiều giải cao trong kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh, góp phần vào kết quả thi HSG
chung của tồn trường.
Sau đây tơi xin phép được chia sẻ “Một số kinh nghiệm trong công tác ôn
luyện học sinh giỏi môn giáo dục công dân tại trường trung học phổ thông Triệu
Sơn 2” Mà bản thân tôi áp dụng thấy đạt hiệu quả cao.
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.
2.3.1. Thành lập đội tuyển học sinh giỏi
2.3.1.1. Phát hiện và chọn học sinh giỏi môn giáo dục công dân.
5


- Trong năm học 2015-2016 và năm học 2016- 2017 Sở giáo dục & Đào tạo
Thanh Hóa tổ chức kỳ thi học sỉnh giỏi tỉnh giành cho học sinh lớp 12. Vì vậy
đa số các mơn thi văn hóa khác thường lấy tất cả học sinh lớp 12 đi thi. Bản thân
tôi lại chọn các học sinh xuất sắc đang học lớp 11 chính điều này tơi đã thành
cơng trong bước chọn học sinh giỏi. Vì các em học sinh giỏi lớp 11 như văn, sử,
địa thì hiện tại chỉ mới đang là nguồn tham gia thi học sinh cho năm học sau. Vì

vậy tơi đã gặp riêng học sinh, gặp giáo viên ôn luyện để xin cho các em thi học
sinh giỏi môn tôi năm nay. Việc làm này của tơi được giáo viên trong trường
đồng tình ủng hộ vì các em chưa tham gia thi chính mơn của họ, mặt khác các
em mới học lớp 11 chưa bị áp lực nhiều vì thi cử nên khi tham gia vào đội tuyển
môn GDCD các em học rất chăm chỉ, có quyết tâm.
- Từ năm học 2017-2018 Sở giáo dục & Đào tạo Thanh Hóa, tổ chức kỳ thi
học sinh giỏi dành cho học sinh khối 10 và 11 nên việc phát hiện các em học tốt
và lấy được học sinh thi môn GDCD của tôi căn cứ vào:
+ Thứ nhất: Căn cứ vào tố chất của các em như: Có ý thức học tập tốt, u
thích mơn học GDCD, chăm chỉ, chữ viết đẹp, trình bày rõ ràng…thơng qua
điểm thi định kì của các mơn văn hóa. Đồng thời tôi nhờ thêm giáo viên chủ
nhiệm, các giáo viên xã hội đang trực tiếp giảng dạy ở các lớp khối D và khối C
tư vấn học sinh thêm cho tôi
+ Thứ hai: Tôi căn cứ vào thái độ học tập ở trên lớp của các em, tôi chú ý
những học sinh học tốt ngày từ đầu lớp 10 và sau một thời gian theo dõi, thì đến
đầu học kỳ 2 lớp 10 tơi sẽ gặp riêng các học sinh đó để nói chuyện về việc tham
gia thi học sinh giỏi mơn GDCD trong năm học tới. Để có được những em học
tốt tham gia thi tôi đã đầu tư nhiều buổi ngồi phân tích cho các em biết vì sao
nên tham gia ôn luyện môn GDCD như: Các em đầu tư thời gian ơn tập kiến
thức ít hơn các mơn khác, tài liệu ôn tập đã được cô in sẵn nên không phải băn
khoăn về những kiến thức cần ôn tập và động viên các em cần cố gắng chăm
chỉ, biết cách tư duy và sáng tạo trong cách làm bài thì 100% sẽ đạt giải, tơi ln
đưa kết quả thi của các anh chị năm trước để các em năm sau có động lực và
quyết tâm thật sự khi tham gia thi mơn mình.
+ Thứ ba: Đối với trường trung học phổ thơng Triệu Sơn 2 thì trong
những năm gần đây mỗi khối học có tới 4 đến 5 lớp các em đăng kí học theo
khơi C, khối D và tham gia đăng ký thi Trung học phổ thông Quốc gia xét tuyển
tổ hợp môn Sử- Địa- GDCD. Đây chính là một lợi thế lớn với tơi trong việc lấy
đội tuyển học sinh giỏi. Vì nếu như trước đây để có học sinh giỏi tơi phải đợi
các mơn xã hội khác loại các em khơng đạt thì lúc đó các em mới tham gia thi

môn GDCD. Nhưng từ năm 2016-2017 môn GDCD nằm trong tổ hợp thi xã hội,
nên các em đã có cách nhìn khác, có nhiều học sinh học tốt đã chủ động đăng kí
tham gia ơn luyện học sinh giỏi ngay từ đầu.
+ Thứ tư: Trong những năm học qua, học sinh tham gia ôn luyện học sinh
giỏi môn GDCD đa số là các em học lớp khối D. Vì các em khơi D đa số học
văn rất tơt, có tố chất thơng minh, nhưng các em tham gia thi học sinh giỏi mơn
văn ít vì môn văn nhiều giáo viên chọn học sinh ở các lớp khối C. Do đó việc
6


lựa chọn các em học giỏi thi môn GDCD không khó khăn như các năm trước,
thậm trí trong hai năm học gần đây tơi hình thành đội tuyển học sinh giỏi cịn
sớm hơn một số mơn xã hội khác trong trường.
+ Thứ năm: Khi đã lựa chọn được học sinh giỏi thì cuối tháng 3 tơi lập
danh sách để các em thi học sinh giỏi do trường Triệu Sơn 2 tổ chức (kỳ thi diễn
ra theo đúng cấu trúc đề thi, thang điểm của Sở và công tác làm thi, chấm thi
diễn ra nghiêm túc). Căn cứ vào kết quả kỳ thi HSG của trường tôi sẽ lựa chọn
ra 7 em xuất sắc nhất vào đội tuyển và bắt đầu ôn tập từ cuối hè đến tháng 12
năm sau, sau nhiều lần khảo sát học sinh giỏi tôi sẽ lấy chính thức 5 em đi thi.
2.3.1.2. Quan tâm,động viên khích lệ các em tham gia đội tuyển học sinh
giỏi.
Sau khi chốt danh sách 7 học sinh ở các lớp tham gia ôn luyện. Tôi sẽ ghi
địa chỉ ở của học sinh, số điện thoại liên lạc và lịch thời gian các em không phải
học các môn học khác…để lên kế hoạch dạy thêm kiến thức cho các em. Đồng
thời thường xuyên nhắn tin động viên khích lệ các em khi cần thiết.
Thời gian ôn luyện học sinh giỏi ở trường Triệu Sơn 2 thường bắt đầu từ
hè. Vì thời gian dài nên tôi luôn biết cách tạo tâm thế thoải mái cho các em ôn
thi không bị áp lực, không hoang mang, khơng nhụt ý chí quyết tâm. Chẳng hạn
như sau mỗi bài học tơi thường ngồi lại nói chuyện với các em, hỏi về cách học,
hỏi xem em nào có vướng mắc gì? quan tâm đến hồn cảnh, gia đình các em…

để cơ trị có thời gian hiểu nhau nhiều hơn, động viên khích lệ tinh thần cho các
em, để học sinh cảm thấy yêu môn học, muốn gắn bó với cơ và quyết tâm thi đạt
giải. Đây là điều mà bản thân tơi đã làm rất tốt, có một số giáo viên ở trường cịn
trêu đùa rằng: Khơng biết tơi làm thế nào mà ln có các “Tín đồ của công dân”,
đam mê công dân, ăn cũng công dân, ngủ cũng công dân….
Trong các năm đứng ôn luyện đội tuyển, tơi ln lấy được học trị rất
ngoan, có ý thức tự giác cao trong việc ôn luyện. Thấu hiểu được sự cố gắng của
học trò đang đồng hành cùng cơ, vì vậy khi các em vào đội tuyển năm nào tôi
cũng mua giấy luyện thi, bút đỏ, phô tô tất cả các tài liệu, in đề thi cho các em.
Thậm trí sau mỗi buổi ơn luyện tơi thường mua đồ ăn, nước ngọt, hoa qua, treo
giải thưởng cho các em đạt giải nhất, nhì tỉnh…Nhằm động viên, khích lệ tinh
thần học sinh để đạt được thành tích cao.
2.3.2. Xây dựng kế hoạch, nội dung chương trình và phương pháp bồi
dưỡng học sinh giỏi.
2.3.2.1 Xây dựng kế hoạch, chương trình ơn luyện học sinh giỏi.
Để chương trình bồi dưỡng học sinh giỏi có hiệu quả thì bản thân tơi đã lên
có kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi liên tục và đều đặn. Bắt đầu kỳ nghỉ hè tôi
đã phô tô tài liệu, đưa tài liệu cho học sinh về nhà ôn laị kiến thức lớp 10 để vào
đầu năm học mới tôi dạy kiến thức thi lớp 11.
Thời gian ơn luyện học sinh giỏi: Ngồi 02 buổi/tuần do nhà trường phân
lịch là chiều thứ 2 và chiều thứ 7. Tôi dành thêm buổi sáng chủ nhật để dạy kiến
thức cho các em và tranh thủ, tận dụng thêm thời gian cơ trị được trống tiết,
cuối buổi chiều khi tan học để học tăng cường. Với thời gian ôn tập như vậy, cho
7


nên năm nào cũng đến đầu tháng 12 toàn bộ kiến thức ôn luyện tôi đã dạy xong
hết và đa số học sinh đã nắm tương đối vững kiến thức. Khoảng thời gian cịn lại
tơi chuyển sang ơn luyện đề thi, các dạng câu hỏi, dạy kĩ năng làm bài cho học
sinh.

Kế hoạch ôn luyện học sinh giỏi môn GDCD mà tôi đã xây dựng và thực
hiện tại trường Triệu Sơn 2 từ năm học 2017- 2018 như sau:
Ghi
Tháng
Tuần
Nội dung cơng việc
chú
Chủ đề 1: Cơng dân với việc hình thành thế giới
Tài
quan và phương pháp luận
Tuần 1
liệu
- Buổi 1: Hệ thống lại kiến thức từ bài 1,3,4
(3 buổi học)
chuẩn
- Buổi 2: Hệ thống lại kiến thức từ bài 5, 7, 9
10
- Buổi 3: Hệ thống lại kiến thức theo sơ đồ ý
Chủ đề 2: Công dân với đạo đức
- Buổi 1: Hệ thống lại kiến thức từ bài 10 đến bài
Tài
13 sách giáo khoa lớp 10.
liệu
Tuần 2
- Buổi 2: Hệ thống lại kiến thức từ bài 14 đến bài chuẩn
(3buổi học) 16 sách giáo khoa lớp 10.
10
- Buổi 3: Hệ thống lại kiến thức theo sơ đồ ý
9
Chủ đề 3: Công dân với vấn để kinh tế.

Tuần 3
- Buổi 1: Công dân với sự phát triển kinh tế
SGK
(3 buổi học) - Buổi 2: Hàng hóa- tiền tệ - thị trường
11
- Buổi 3: Quy luật cạnh tranh
Chủ đề 4: Công dân với vấn để kinh tế.
Tuần 4
- Buổi 1: Quy luật cung - cầu
SGK
(3 buổi học) - Buổi 2: Công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước
11
- Buổi 3: Thực hiện nền kinh tế nhiều thành phần
Chủ đề 5: Công dân với các vấn đề chính trị XH
Tuần 1
- Buổi 1: Chủ nghĩa xã hội
(3 buổi học) - Buổi 2: Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa
- Buổi 3: Nền dân chủ xã hội chủ nghĩa
Chủ đề 6: Công dân với vấn đề xã hội
Tuần 2
- Buổi 1: Chính sách dân số
SGK
(3 buổi học) - Buổi 2: Chính sách việc làm
11
- Buổi 3: chính sách tài ngun mơi trường
10
Chủ đề 7: Ôn tập kiến thức 10
Tuần 3
Tài
- Buổi 1: Ôn tập lại kiến thức phần triết học

(3 buổi học)
liệu
- Buổi 2+ 3: Ôn tập lại kiến thức phần đạo đức
Tuần 4
Chủ đề 8 : Ôn tập kiến thức 11
Tài
(3 buổi học) - Buổi 1: Ôn tập lại kiến thức phần kinh tế
liệu
- Buổi 2: Ơn tập phần kinh tế- chính trị
11
Tuần 1 Chủ đề 9: Dạy học sinh kỹ năng làm bài thi
(3 buổi học) - Buổi 1: Dạy cách trình bày bài và phân bố thời
8


Tháng

Tuần

Tuần 2
Tuần 3
Tuần 4
Tuần 1
Tuần 2
12

1+ 2
3

Tuần 3

Tuần 4
8 tuần
Tuần 1+2

Nội dung công việc

Ghi
chú

gian cho các câu hỏi
- Buổi 2: Cho học sinh làm thử bài thi học sinh
giỏi thời gian 180 phút.
- Buổi 3: Nhận xét kỹ cách làm bài của học sinh,
bổ sung, sữa chữa các lỗi học sinh gặp phải trong
bài thi
Chủ đề 10: Dạy bài tập tình huống cho học sinh
Chủ đề 11: Dạy các dạng câu hỏi và các dạng đề
thi cho học sinh
Chủ đề 12: Dạy phần vận dụng nâng cao
Ôn tập lại kiến thức 10+ 11
Yêu cầu họ sinh lên sơ đồ ý và kiểm tra kiến
thức riêng từng học sinh theo từng bài học
Cho học sinh làm đề thi thử thời gian 180 phút
Sửa đề thi thử, nhận xét và rút kinh nghiệm.
Luyện đề cho học sinh
- Buổi 1.3.5,7, tích cực cho học sinh làm đề
- Buổi 2,4,6. Sửa bài thi, dạy các kĩ năng trong
việc làm bài thi.
Cơ trị ơn tập lại tồn bộ kiến thức.

2.3.2.2. Xây dựng nội dung ơn luyện học sinh giỏi.
Trong những năm ôn luyện học sinh giỏi, tôi đã soạn sẵn tài liệu ôn luyện
cho học sinh theo đúng nội dung cấu trúc do Sở giáo dục & Đào tạo quy định.
Tôi soạn theo chuẩn kiến thức kĩ năng, nội dung kiến thức tôi chia làm ba phần.
Phần một: Soạn kiến thức ôn luyện lớp 10 (bao gồm cả phần cơng dân với
việc hình thành thế giới quan phương pháp luận và công dân với đạo đức). Soạn
tài liệu ôn tập theo từng bài học. Trong mỗi bài học xác định rõ trọng tâm nội
dung học sinh cần phải làm sáng tỏ, ở mỗi nội dung chia rõ các ý, phân tích cụ
thể các ý và đi kèm với việc lấy ví dụ cụ thể để chứng minh. Sau mỗi bài soạn
tôi thường thêm phần bài hoc bản thân học sinh rút ra được là gì? Tôi rất chú ý
đến phần liên hệ này để học sinh lấy được điểm tối đa trong bài thi.
Phần hai: Soạn kiến thức ôn luyện học sinh giỏi liên quan đến kiến thức lớp
11 (từ bài 1 đến hết bài 12 theo theo phân phối chương trình). Việc soạn kiến
thức cũng tương tự như cách soạn kiến thức lớp 10, nhưng kiến thức lớp 11 tơi
có bổ dung thêm ở phần “Cơng dân với các vấn đề về chính trị - xã hội” một số
điểm mới về chủ trương chính sách của Đảng và nhà nước ta trong giai đoạn
hiện nay. Chẳng hạn như trong bài 11 “Chính sách dân số và việc làm” Tôi đã
cập nhật trong tài liệu cho học sinh về “Mục tiêu chính sách dân số trong tình
hình mới hiện nay” - Theo Nghị quyết số 21-NQ/TW của Ban chấp hành Trung
Ương Đảng Cộng Sản Việt Nam, khóa XII ban hành ngày 25/10/2017.
9


Phần 3: Soạn các câu hỏi tình huống, các đề thi thử theo cấu trúc đề thi.
Nhằm giúp các em biết cách làm bài tập tình huống và vận dụng kiến thức để
luyện kĩ năng làm bài Dưới đây là một số câu hỏi được lấy ra từ tài liệu ôn tập
mà tôi đã soạn cho học sinh ôn luyện.
Câu hỏi 1:
Sau khi lừa được 1 tỉ đồng của bạn mình, anh B mang số tiền đó đi giúp
những người nghèo khổ, những người lang thang cơ nhỡ và trẻ em khuyết tật.

Có ý kiến cho rằng việc làm của anh B là vi phạm pháp luật nhưng không vi
phạm đạo đức? Em có đồng ý với ý kiến trên không? Tại sao?
Hướng dẫn trả lời: Em không đồng ý với ý kiến trên , vì lừa đảo chiếm
đoạt tài sản của người khác với bất kỳ lí do nào đều là vi phạm pháp luật và
đồng thời cũng là vi phạm đạo đức.
Câu hỏi 2:
Cô giáo trẻ Trần Thu Hà vừa là giáo viên dạy giỏi, vừa là người nhiệt
huyết, hết lịng hết sức vì các em học sinh thân yêu. Là giáo viên dạy giỏi, mấy
năm nay học sinh lớp cô chủ nhiệm đều thi đỗ vào đại học với tỉ lệ cao trong
tỉnh. Đối với cô niềm vui nhất chính là sự thành cơng của học sinh do mình dạy
dỗ. Cơ Hà coi đây là niềm hạnh phúc của mình. Em có nhận xét gì về việc làm
và biểu hiện của cô Hà.
Hướng dẫn trả lời
Cô Hà là một giáo viên nhiệt tình, hết lịng vì học sinh thân u. Cơ phấn
đấu hết mình vì hạnh phúc của xã hội, coi đó là niềm hạnh phúc của mình. Niềm
hạnh phúc của cơ Hà – là hạnh phúc chính đáng- chính là cảm giác vui sướng
mà cơ đã mang lại cho học sinh, cho gia đình các em và cho chính bản thân cơ
khi học sinh của mình thành công trong học tập.
Câu hỏi 3:
ý kiến của em trong tình huống sau: Tại ngã ba đường phố có một phụ nữ
bế con nhỏ, tay xách nặng qua đường. Lan, hằng, nga vừa đi đến đó thấy vây:
- Lan nhìn rồi đi thẳng
- Hằng giúp đỡ tận tình hai mẹ con qua đường
- Nga chế nhạo Hằng là mất thời gian vơ ích.
Hướng dẫn trả lời:
Trong tình huống trên, trạng thái của 3 bạn đã thể hiện 3 biểu hiện của
trạng thái lương tâm khác nhau. Trạng thái lương tâm của Lan là cắn rứt, áy náy
lương tâm. Trạng thái lương tâm của Hằng là thanh thản, trong sáng. Trạng thái
lương tâm của Nga là vô lương tâm.
Câu hỏi 4:

Trong giờ kiểm tra mơn sinh, có một câu hỏi lí thuyết Tuấn khơng nhớ
lắm, bạn Minh ngồi bên cạnh đã làm được rồi, Tuấn có thể chỉ cần liếc nhanh
qua bên là có thể giải quyết được; và cịn cách nữa cô giáo đang ngồi trên bục
giảng không hề chú ý về phía Tuấn nên em có thể thao tác thật nhanh. Nói chung
các phương án đều có thể thực hiện nhanh gọn và an toàn để rồi tuấn sẽ được
điểm cao. Thế nhưng,.... Tuấn không làm vậy. Nộp bài rồi mấy bạn trong lớp nói
10


Tuấn sao dại thế giở sách một chút thì có ảnh hưởng gì đến đạo đức đâu, nhưng
Tuấn thì khơng nghĩ thế. Em cảm thấy thật thanh thản trong lòng.
a. Hành vi của Tuấn thuộc về phạm trù nào của đạo đức học và biểu hiện ở trạng
thái nào?
b. Tại sao mặc dù làm bài kiểm tra chưa thật tốt nhưng Tuấn lại cảm thấy thanh
thản trong lòng?
Hướng dẫn trả lời:
a. hành vi của Tuấn thuộc phạm trù lương tâm, được biểu hiện ở trạng
thái thanh thản lương tâm.Tuấn đã tự điều chỉnh hành vi của mình cho phù hợp
với các chuẩn mực đạo đức
b. Mặc dù làm bài kiểm tra chưa được tốt nhưng Tuấn lại thấy thanh thản
trong lịng. Vì tuấn đã trung thực trong khi làm bài kiểm tra, có nghĩa là khơng
làm điều xấu, khơng phù hợp với đạo đức của người học sinh, khi ấy Tuấn cảm
thấy lương tâm mình trong sạch, khơng mờ ám, rất thanh thản...
Câu hỏi 5:
A và B đều đi du học ở nước ngoài về, cả hai đều rất giỏi tiếng anh. Tuy
nhiên sau khi về nước cả hai có cách sống rất khác nhau. A thường xuyên sử
dụng tiếng anh trong giao tiếp kể cả với bạn bè và người thân, từng trang phục,
món ăn đến những thói quen hàng ngay của A đều hoàn toàn giống như một
người nước ngồi. B thì chỉ sử dụng tiếng anh trong công việc chuyên môn hoặc
khi cần giao tiếp với người nước ngồi,B rất thích giới thiệu với bạn nước ngồi

về những trang phục, món ăn, phong tục, tập quán, truyền thống....của quê
hương đất nước mình. Em đánh giá thế nào về khả năng hòa nhập của A và B.
Hướng dẫn trả lời:
Cách sống của A là sống khơng hịa nhập, A tự đánh mất mình, biến mình
thành một người xa lạ ngay giữa quê hương, xứ sở của mình. Cách sống của B là
sống hòa nhập, dù B cũng đã đi nước ngoài nhiều năm, học hỏi rất nhiều từ
những nền văn hóa khác nhưng B vẫn giữ được bản sắc giá trị đích thực của
mình, B sống hịa nhập nhưng khơng hịa tan.
2.3.2.3. Phương pháp ơn luyện bồi dưỡng học sinh giỏi.
Để đạt được giải cao trong kỳ thi học sinh giỏi tỉnh mơn GDCD thì ngồi
việc lựa chọn được học sinh, soạn thảo tài liệu ơn tập, thì phương pháp ơn luyện
cũng chính là chìa khóa mang đến thành công. Phương pháp của tôi như sau.
2.3.2.3.1. Bồi dưỡng kiến thức theo nội dung cấu trúc, đề thi .
Trong cơng tác ơn luyện học sinh giỏi thì việc bồi dưỡng kiến thức cho
học sinh là điều quan trọng nhất. Với ba phần kiến thức tôi đã soạn tôi sẽ dạy
học sinh ôn lại kiến thức lớp 10, hết kiến thức 10 sẽ dạy kiến thức lớp 11. Khi
kiến thức cơ bản các em đã ổn, tôi chuyển sang dạy cách làm bài tập tình huống
và luyện đề thi.
Đầu tiên yêu cầu học sinh phải nắm thật vững kiến thức ở từng bài, từng
nội dung mà tôi đã dạy, học đến đâu chắc đến đó. Đặc biệt trong mỗi bài học
phải nhớ đúng các khái niệm (sau khái niệm phải có ví dụ); nhớ đủ, đúng nội
dung, sau mỗi nội dung trình bày phải có ví dụ chứng minh. Hết mỗi bài học bao
11


giờ tôi cũng bắt các em phải rút ra được bài học cho bản thân hoặc trách nhiệm
của em đối với vấn đề đó. Điều này để chứng minh xem các em có thật sự hiểu
nội dung bài học, đồng thời đây cũng là cách làm bài để không bị mất điểm
trong bài thi
Sau khi dạy song đơn vị kiến thức, yêu cầu học sinh phải học thuộc ngay,

học xong lên sơ đồ ý cho nội dung kiến thức đã học và sau đó tơi sẽ kiểm tra
từng học sinh, khi thấy học sinh đã ổn tôi mới chuyển sang nội dung kiến thức
khác. Tôi không dạy liên tục nhiều kiến thức vì như vậy học sinh sẽ học tràn lan,
học bài sau quên bài trước hoặc nhớ nhầm kiến thức bài này với bài khác...
2.3.2.3.2. Bồi dưỡng phương pháp tự học, tự kiểm tra kiến thức cho học
sinh.
Việc học sinh tự ý thức được việc học, chăm chỉ trong ôn tập, biết cách
sắp xếp thời gian và giành nhiều thời gian ơn tập ở nhà thì đây là chìa khóa để
cơ trị đi đến thành cơng. Kinh nghiệm nhiều năm ơn luyện đội tuyển, để phát
huy tính tự học, tự kiểm tra kiến thức từ học sinh, tôi đã áp dụng các biện pháp
sau:
Thứ nhất: Sau khi dạy xong kiến thức ở mỗi bài, mỗi chuyên đề. Tôi yêu
cầu tất cả các em đều phải về nhà học thuôc trong khoảng thời gian quy định.
Chẳng hạn tôi dạy xong bài 1 kiến thức lớp 10 bài “Thế giới quan duy vật và
phương pháp luận biện chứng”. Tôi yêu cầu cả 5 em về nhà học thuộc, đúng, đủ
nội dung trong thời gian 2 ngày ( ví dụ chiều thứ 2 tơi dạy, thì tơi sẽ kiểm tra
kiến thức của các em vào cuối buổi chiều thứ 4 khi các em có thời gian rỗi).
Thứ hai: Dạy học sinh cách tự ôn luyện kiến thức ở nhà như sau: Trước
tin đọc lại tồn bộ nội dung bài học mà cơ đã dạy, sau đó học thuộc từng mục,
từng nội dung... khi nào học thuộc thì gấp tài liệu lại, viết tồn bộ nội dung học
thuộc ra quyển vở ít nhất 1 lần, sau đó lại trình bày tồn bộ bài học đó theo sơ
đồ ý vào một quyển vở để không bị quên ý ở mỗi bài.
Thứ ba: Tôi yêu cầu các bạn trong đội tuyển tự kiểm tra kiến thức cho
nhau đó là nhờ bạn cầm tài liệu xem mình đọc lại có đúng, đủ theo nội dung
kiến thức khơng? Phần nào hay qn, nhớ nhầm...thì phải ghi lại và tìm cách
khắc phục.
Thứ tư: Sau thời gian quy định học sinh phải tự học thuộc đơn vị kiến
thức. tôi dành một buổi yêu cầu 5 em ngồi ở các vị trí khác nhau viết lại tồn bộ
nội dung bài đã học vào giấy. Sau đó tơi kiểm tra xem các em đã học đúng nội
dung chưa, em nào sai sót, viết nhầm, thừa, thiếu gì... sẽ nhắc nhở và chỉ ra cho

học sinh khắc phục luôn. Việc kiểm tra này giúp học sinh học đến đâu nhớ kiến
thức đến đó và em nào có sai sót gì thì cũng rút được kinh nghiệm ngay.
2.3.2.3.3. Bồi dưỡng các kĩ năng làm bài cho học sinh.
* Kĩ năng phân tích đề thi.
Kĩ năng phân tích sẽ giúp cho học sinh xác định đúng nội dung câu hỏi
yêu cầu, tránh tình trạng hiểu nhầm đề hoặc làm lạc đề. Tôi dạy các em:

12


Trước tiên khi nhận đề thi là phải đọc hết tất cả 6 câu hỏi trong đề. Đọc
thật kĩ từng câu, phải hiểu chính xác từng từ, từng chữ trong câu hỏi đó. Lấy bút
gạch chân những yêu cầu, mức độ, phạm vi kiến thức mà câu hỏi đó đưa ra.
Sau khi xác định được đề, yêu cầu các em phải vạch ý chính ở từng câu
hỏi vào giấy nháp, sau đó mới được làm bài. Điều này rất cần thiết để khi các
em làm bài khơng bị sót ý hoặc gặp phải đề quá dài thì chỉ việc ghi nội dung
theo ý mà mình đã vạch ra để làm xong tất cả các câu hỏi.
* Kĩ năng làm bài.
Thi học sinh giỏi, ngoài việc phải nắm vững kiến thức thì kĩ năng làm bài
thi của thí sinh cũng rất quan trong, do đó tơi u cầu học sinh:
- Về nội dung:
Bài viết phải đảm bảo đủ kiến thức mà câu hỏi đưa ra, có lập luận chặt
chẽ rõ ràng, tránh tình trạng viết thừa, viêt lan man khơng đúng trọng tâm. Yêu
cầu các em cần phải căn cứ vào câu hỏi, vào số điểm của mỗi câu hỏi mà phân
bổ thời gian cho hợp lý, tránh tình trạng lúc đầu làm nhiều, thừa cả nội dung..
nhưng đến các câu hỏi cuối do hết thời gian nên làm thiếu ý, tóm tắt, sơ sài....
Trong mỗi câu hỏi phải trình bày như một bài viết gắn, có đặt vấn đề vào
bài và có kết kết luận bằng liên hệ bài học bản thân. Khi trình bày các ý trong
nội dung nên dùng các cụm từ như: Nội dung một, nội dung hai; hay là thứ nhất,
thứ hai; hoặc một là, hai là....thay cho việc gạch đầu dòng trong bài.

Trong khi làm bài khơng may có một câu hỏi khơng nhớ kiến thức hoặc
câu hỏi đó q khó chưa định hình được cách làm bài... thì nên làm câu hỏi đó
sau cùng, để không làm mất thời gian và tâm lý ở các câu hỏi khác.
- Về hình thức.
Học sinh tham gia ơn luyện đội tuyển thì ngồi việc học tốt, tơi cịn lựa
chọn học sinh có chữ viết đẹp. Do đó luôn nhắc học sinh trong khi làm bài chú ý
thời gian để viết chữ cho đẹp, trình bày phải rõ ràng, mạch lạc, không viết tắt,
hạn chế tối đa việc sai lỗi chính tả hoặc gạch những từ sai trong bài thi.
- Về thời gian làm bài thi
Theo quy định thời gian làm bài thi của thí sinh là 180 phút với 6 câu hỏi.
Vì vậy phải dạy cho học trò cách phân chia thời gian làm bài cụ thể cho từng
câu. Yêu cầu các em nên giành 10 phút đầu cho việc đọc đề và phân tích đề bài,
ghi nhanh các ý lớn ở mỗi câu vào giấy nháp, Sau đó phân chia thời gian làm bài
cho các câu hỏi tùy theo số điểm và nôi dung của câu hỏi. Để khoảng 7 đến 10
phút thời gian còn lại cho việc kiểm tra: Số tờ giấy làm trong bài thi, thơng tin
họ tên, số báo danh, sốt lại nội dung bài làm để kịp thời sửa chữa những lỗi
chính tả hoặc những sai sót nhỏ khơng đáng có.
2.3.2.3.4. Bồi dưỡng luyện đề thi thử cho học sinh.
Sau khi các em đã học, nắm vững tồn bộ kiến thức. Tơi chuyển sang việc
luyện đề thi thử cho học sinh, trung bình mỗi học sinh sẽ làm từ 10 đến 15 đề thi
thử do tơi tự ra đề (có đề thi tơi cho học sinh làm tại buổi ơn luyện, có đề thi cho
học sinh về nhà tự làm và nộp lại cho tôi).

13


Sau mỗi buổi các em luyện đề, tôi thường giành thời gian từ một đến hai
ngày để chấm, sửa bài cho học sinh một cách tỉ mỉ, cụ thể và cho điểm chi tiết
theo từng nội dung....Với việc luyện đề các em sẽ biết được kiến thức học của
mình như thế nào, sai sót ra sao để kịp thời chấn chỉnh, rút kinh nghiệm trước

khi làm đề thi chính thức của Sở giáo dục.

(Hình ảnh cơ, trị trong buổi sửa và trả bài thi thử cho các em học sinh giỏi
tháng 2 năm 2019)
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,
với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
2.4.1. Đối với hoạt động giáo dục.
Qua thực tế nhiều năm trực tiếp tham gia ôn luyện học sinh giỏi. Bản thân
tôi nhận thấy việc vận dụng một số kinh nghiệm trong đề tài đã đem lại những
kết quả rất khả quan trong kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh ở các năm học vừa qua.
Dưới đây là kết quả thi học sinh giỏi cấp tỉnh môn GDCD của trường
THPT Triệu Sơn 2. Từ năm học 2015-2016 đến năm học 2018-2019 (Đây là kết
quả từ Sở giáo dục và Đào tạo gửi về cho các trường trong các năm học vừa
qua).
Bảng 1: Kết quả thi học sinh giỏi tỉnh môn GDCD Trường THPT Triệu Sơn
2.
Năm học 2015-2016.
STT
Họ và tên
Học sinh lớp Điểm thi
Đạt giải
1
Đặng Thị Giang
11A2
18,75
Nhất
2
Nguyễn Thị Châm
11A2
17,5

Nhì
3
Nguyễn Thị Hằng
12C3
17,0
Ba
4
Nguyễn Thị Thuần
11A3
15,0
Ba
5
Lê Thị Thảo
11A2
14,0
Khuyến khích
14


Với kết qua trên môn GDCD Trường THPT Triệu Sơn 2 trong năm học
2015-2016 đã được xếp thứ 2 trong bảng xếp hạng toàn tỉnh.
Bảng 2: Kết quả thi học sinh giỏi tỉnh môn GDCD Trường THPT Triệu Sơn 2.
Năm học 2016-2017.
STT
Họ và tên
Học sinh lớp Điểm thi
Đạt giải
1
Hoàng Thị Mai Thương
11B3

18,25
Nhất
2
Đặng Thị Giang
12A2
18,0
Nhì
3
Lê Thị Hà
11B3
17,0
Nhì
4
Nguyễn Thị Hoa
11B3
16,0
Ba
5
Hứa Thị Ngọc
11B3
14,5
Khuyến khích
Với kết qua trên, mơn GDCD Trường THPT Triệu Sơn 2 năm học 20162017 đã được xếp đồng thứ nhất trong bảng xếp hạng toàn tỉnh.
Bảng 3: Kết quả thi học sinh giỏi tỉnh môn GDCD Trường THPT Triệu Sơn 2.
Năm học 2017-2018.
STT
Họ và tên
Học sinh lớp
Điểm thi
Đạt giải

1
Nguyễn Thị Nhâm
11C6
14,5
Ba
2
Nguyễn Thị Giang
11C6
14,5
Ba
3
Lê Thị Thùy Chi
11C6
13
Khuyến khích
4
Nguyễn Thị yến
11C6
12,75
Khuyến khích
5
Lê Thị Hương
11C5
11,75
Khuyến khích
Bảng 4: Kết quả thi học sinh giỏi tỉnh môn GDCD Trường THPT Triệu Sơn 2.
Năm học 2018-2019.
STT
Họ và tên
Học sinh lớp Điểm thi

Đạt giải
1
Lê Thị Duyên
11A 7
18,0
Nhất
2
Nguyễn Bá Tùng
11A 7
16,5
Nhì
3
Lê Thị Thư
11A 8
16,5
Nhì
4
Nguyễn Thị Lan
11A 8
15,0
Ba
5
Đào Thị Nhung
11A 8
15,5
Ba
Với kết qua trên, môn GDCD Trường THPT Triệu Sơn 2 năm học 20182019 đã được xếp đồng thứ hai trong bảng xếp hạng toàn tỉnh.
2.4.2. Đối với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
Với kết quả đạt được bản thân tơi hồn tồn n tâm với kinh nghiệm mà
mình đang áp dụng và sẽ tiếp tục áp dụng trong những năm học tiếp theo.

Điều làm tôi vui mừng hơn nữa là đồng nghiệp dạy môn GDCD và các
giáo viên giảng dạy môn khoa học xã hội trong trường cũng đang nghiên cứu
phương pháp ôn luyện học sinh giỏi của tôi để áp dụng vào việc ôn luyện học
sinh giỏi môn của họ.
Đặc biệt, Ban giám hiệu trường THPT Triệu Sơn 2 luôn động viên, tạo
điều kiện và khen thưởng kịp thời đối với thành tích của chúng tơi trong mỗi
năm học. Điều này đã thôi thúc bản thân giáo viên phải luôn cố gắng đầu tư
chuyên môn, đổi mới phương pháp trong ôn luyện bồi dưỡng học sinh giỏi để
đáp ứng yêu cầu mới trong kỳ thi học sinh giỏi mỗi năm.

15


3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận.
3.1.1. Bài học kinh nghiệm
Từ việc áp dụng “Một số kinh nghiệm trong công tác ôn luyện học sinh
giỏi môn giáo dục công dân tại trường THPT Triệu Sơn 2” bản thân tôi rút ra
một số bài học kinh nghiệm sau:
Thứ nhất: Người giáo viên phải thực sự đam mê mơn học mà mình đang
giảng dạy và biết cách truyền ngọn lửa đam mê đó cho học sinh, làm cho học
sinh u thích và đam mê môn học, tập trung vào học tập. Để làm được điều này
thì mỗi bài dạy học trên lớp hay dạỵ bồi dưỡng giáo viên phải đầu tư kiến thức,
phương pháp giảng dạy… để làm sao các em thấy thích thú trước mỗi giờ học
giáo dục cơng dân và tồn tâm khi tham gia ơn luyện đội tuyển.
Thứ hai: Người giáo viên phải luôn quan tâm đến học sinh, phải kịp thời
động viên, khuyến khích các em trong quá trình học tập ở trên lớp cũng như
trong quá trình ôn luyện, để học sinh không bị áp lực nhưng vẫn ôn tập đạt kết
quả tốt nhất.
Thứ ba: Người giáo viên phải không ngừng bổ sung kiến thức mới, thu

thập thêm tài liệu, tìm kiếm các dạng đề thi để học sinh không bị bỡ ngỡ khi thi.
3.1.2. Khả năng ứng dụng và phát triển sáng kiến kinh nghiệm
Những kinh nghiệm và giải pháp trình bày trong sáng kiến đã được chính
bản thân đúc rút trực tiếp trong q trình ôn luyện học sinh giỏi và đã đạt được
kết quả rất tốt. Đồng thời, những kinh nghiệm này hiện đang được giáo viên
giảng dạy bộ môn và một số đồng nghiệp dạy các môn khoa học xã hội khác
nghiên cứu và ứng dụng trong q trình ơn luyện học sinh giỏi.
Bồi dưỡng học sinh giỏi là nhiệm vụ thường xuyên trong mỗi năm học.
Đây là một q trình cơng phu nhiều thử thách đối với cả thầy và trò. Cho nên
ngồi trình độ chun mơn, sự nhiệt tình, tâm huyết trong giảng dạy, thì việc tìm
ra được kinh nghiệm, phương pháp trong ôn luyện học sinh giỏi là điều rất qua
trọng, để bản thân giáo viên càng ngày càng tự tin hơn khi ôn luyện học sinh
giỏi và học sinh cũng không bị bỡ ngỡ, lúng túng trong cách ôn tập.
3.2. Kiến nghị.
Qua nhiều năm trực tiếp ôn luyện đội tuyển học sinh cũng như qua kết
quả thi học sinh giỏi cấp tỉnh cấp trung học phổ thông mà bộ môn GDCD tại
trường Trung học phổ thông Triệu Sơn 2 đã đạt được, tơi có một vài kiến nghị,
đề xuất như sau:
3.2.1. Đối với đồng nghiệp
Giáo viên cần chú ý tới những học sinh học tốt ngay từ lớp 10 để các em
cảm thấy được sự quan tâm của giáo viên giành cho mình nhằm lấy nguồn thi
cho năm học tiếp theo.
Đối với những mơn thi có nhiều nguồn học sinh giỏi thì nên san sẻ bớt
học sinh cho các mơn học khác để giáo viên mơn đó hình thành được đội tuyển
học sinh giỏi sớm hơn vì thành tích chung của nhà trường.

16


Bên cạnh đó để có được sự thành cơng trong ôn luyện học sinh giỏi, thì

người thầy phải luôn luôn biết làm mới mơn học mình phải làm sao mỗi tiết dạy
học là mỗi tiết học sinh được khám phá, được hiểu biết nhiều hơn khi tham gia
ôn luyện học sinh giỏi.
Với kết quả của đề tài này, tôi mong được các bạn đồng nghiệp quan tâm,
chia sẻ và đặc biệt là đối với giáo viên giảng dạy các môn học xã hội có thể ứng
dụng đề tài này vào việc ôn luyện học sinh giỏi .
3.2.2. Đối với các cấp lãnh đạo
Tôi mong muốn được nhà trường và các cấp quản lí giáo dục quan tâm,
giúp đỡ và ln tạo điều kiện để chúng tơi có những buổi giao lưu kinh nghiệm
ôn luyện học sinh giỏi với các trường khác thông qua các buổi chuyên đề, các
buổi trải nghiệm để chúng tôi được học hỏi thêm nhiều kinh nghiệm mới trong
q trình ơn luyện bồi dưỡng học sinh giỏi.
Đề tài này được đúc kết từ những kinh nghiệm của bản thân, do đó khơng
thể tránh khỏi thiếu sót, những khía cạnh chưa phân tích, đề cập tới. Tơi rất
mong nhận được những đóng góp quý báu của các đồng nghiệp, để đề tài được
hồn thiện hơn.
Tơi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN
CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày 30 tháng 05 năm 2019
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
khơng sao chép nội dung của người khác.
Người viết

Chu Thị Huệ

17

TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]. Dạy học theo chuẩn kiến thức, kỹ năng môn Giáo dục công dân lớp 10 –
Đinh Văn Đức (Tổng Chủ biên) - NXB Đại học sư phạm – Năm 2010.
[2]. Học và thực hành theo chuẩn kiến thức, kỹ năng môn Giáo dục công dân
lớp 10 – Vũ Đình Bảy( Chủ biên) – NXB Giáo dục Việt Nam– Năm 2011.
[3]. Học và thực hành theo chuẩn kiến thức, kỹ năng môn Giáo dục công dân
lớp 11 – Vũ Đình Bảy( Chủ biên) – NXB Giáo dục Việt Nam– Năm 2011.
[4]. Đề kiểm tra theo chuẩn kiến thức, kỹ năng môn Giáo dục công dân lớp 10 –
Trần Văn Thắng ( Chủ biên) – NXB Giáo dục Việt Nam– Năm 2011.
[5]. Đề kiểm tra theo chuẩn kiến thức, kỹ năng môn Giáo dục công dân lớp 11 –
Nguyễn Thị Hoài Thu ( Chủ biên) – NXB Giáo dục Việt Nam– Năm 2011.
[6]. Thiết kế bài dạy học theo chuẩn kiến thức, kỹ năng môn Giáo dục công dân
lớp 11 – Vũ Đình Bảy, Đặng Xuân Điều ( Đồng chủ biên) – NXB Đại Học HuếNăm 2014
[7]. Hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức kĩ năng môn Giáo dục công dân
THPT – Nguyễn Hữu Khải (Chủ biên) - NXB Giáo dục Việt Nam – Năm 2009.
[8]. Nghị quyết Về định hướng chiến lược phát triển giáo dục đào tạo trong thời
kỳ cơng nghiệp hố, hiện đại hố - Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa VIII
– 24/12/1996
[9]. SGK Giáo dục cơng dân 10 – Mai Văn Bính (Tổng Chủ biên) – NXB Giáo
dục – Năm 2016.
[10]. SGV Giáo dục cơng dân 10 – Mai Văn Bính (Tổng Chủ biên) – NXB Giáo
dục – Năm 2016.
[11]. SGK Giáo dục cơng dân 11 – Mai Văn Bính (Tổng Chủ biên) – NXB Giáo
dục – Năm 2016.
[12]. SGV Giáo dục công dân 11 – Mai Văn Bính (Tổng Chủ biên) – NXB Giáo
dục – Năm 2016.
[13]. Công văn số 2268/TB- SGD &ĐT Thanh hóa- Cấu trúc đề thi học sinh giỏi
tỉnh khối trung học phổ thông – Năm 2017.
[14]. Kham khảo các tài liệu, các đề thi trên />
18

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ

TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TRIỆU SƠN 2

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ KINH NGHIỆM TRONG CÔNG TÁC ÔN LUYỆN
HỌC SINH GIỎI MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN TẠI
TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TRIỆU SƠN 2

Người thực hiện: Chu Thị Huệ
Chức vụ: Giáo viên
SKKN thuộc lĩnh vực (mơn): Giáo dục cơng dân

THANH HỐ, NĂM 2019
19


20