Luận văn thạc sỹ - Tổ chức thực thi chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN


NGUYỄN NGỌC SƠN

TỔ CHỨC THỰC THI CHÍNH SÁCH BỒI
THƯỜNG , HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ
NƯỚC THU HỒI ĐẤT TRÊN ĐỊA BÀN THỊ
XÃ KỲ ANH, TỈNH HÀ TĨNH
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ VÀ CHÍNH SÁCH

Người hướng dẫn khoa học:

PGS.TS. ĐỖ THỊ HẢI HÀ

Hà Nội - 2017


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam kết bản luận văn: “Tổ chức thực thi chính sách bồi thường, hỗ
trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà
Tĩnh” là công trình nghiên cứu của cá nhân tôi, không sao chép một phần hoặc
toàn bộ luận văn nào khác. Nếu có sai xót tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm.
Hà Nội, ngày ... tháng 12 năm 2017
Tác giả

Nguyễn Ngọc Sơn


LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến PGS.TS. Đỗ Thị Hải Hà là

người trực tiếp hướng dẫn, chỉ bảo cho tôi trong quá trình nghiên cứu thực hiện luận
văn này.
Tôi xin gửi lời cám ơn đến Tập thể Ban Giám hiệu nhà trường, các khoa,
phòng, ban, đơn vị của trường Đại học Kinh tế Quốc Dân đã tạo mọi điều kiện
thuận lợi cho học viên trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu tại trường.
Xin trân trọng cảm ơn Thị ủy, Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân thị xã
Kỳ Anh đã sẵn sàng giúp đỡ tôi trong quá trình thực hiện, cung cấp các tài liệu, số
liệu liên quan đến đề tài.
Cuối cùng, tôi muốn dành lời cảm ơn đến gia đình, đồng nghiệp, bạn bè và
người thân đã hết lòng ủng hộ và tạo điều kiện cho tôi trong quá trình học tập và
nghiên cứu, để tôi có thể hoàn thành tốt luận văn của mình
Xin trân trọng cảm ơn!
Hà Nội, ngày ... tháng 12 năm 2017
Tác giả

Nguyễn Ngọc Sơn


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC SƠ ĐỒ BẢNG BIỂU
TÓM TẮT LUẬN VĂN
MỞ ĐẦU..................................................................................................................1
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ TỔ CHỨC THỰC THI
CHÍNH SÁCH BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ NƯỚC
THU HỒI ĐẤT CỦA CHÍNH QUYỀN CẤP HUYỆN.........................................9
1.1. CHÍNH SÁCH BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ NƯỚC
THU HỒI ĐẤT CỦA CHÍNH QUYỀN CẤP HUYỆN.............................................9

1.1.1. Khái niệm chính sách BT-HT-TĐC khi Nhà nước thu hồi đất của chính
quyền cấp huyện 9
1.1.2. Mục tiêu của chính sách BT-HT-TĐC 12
1.1.3. Các nguyên tắc thực hiện mục tiêu chính sách BT-HT-TĐC.....................12
1.1.4. Các bộ phận cấu thành của chính sách BT-HT-TĐC 13
1.2. TỔ CHỨC THỰC THI CHÍNH SÁCH BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH
CƯ CỦA CHÍNH QUYỀN CẤP HUYỆN..............................................................15
1.2.1. Khái niệm tổ chức thực thi chính sách BT-HT-TĐC của chính quyền cấp
huyện
15
1.2.2. Mục tiêu của tổ chức thực thi chính sách
16
1.2.3. Quá trình tổ chức thực thi chính sách BT-HT-TĐC cấp huyện
17
1.2.4. Các điều kiện để tổ chức thực thi chính sách thành công
30
1.3. KINH NGHIỆM CỦA MỘT SỐ ĐỊA PHƯƠNG TRONG TỔ CHỨC THỰC
THI CHÍNH SÁCH BT-HT-TĐC KHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ĐẤT VÀ BÀI HỌC
CHO CHÍNH QUYỀN THỊ XÃ KỲ ANH..............................................................32
1.3.1. Kinh nghiệm của một số địa phương trong tỉnh
33
1.3.2. Bài học kinh nghiệm cho chính quyền thị xã Kỳ Anh 36
Chương 2: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG TỔ CHỨC THỰC THI CHÍNH
SÁCH BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ NƯỚC THU HỒI
ĐẤT CỦA CHÍNH QUYỀN THỊ XÃ KỲ ANH..................................................38
2.1. ĐẶC ĐIỂM TỰ NHIÊN, KINH TẾ XÃ HỘI CỦA THỊ XÃ KỲ ANH...........38
2.1.1.Điều kiện tự nhiên 38
2.1.2. Tình hình phát triển kinh tế
38
2.1.3. Tình hình xã hội 40

2.2. CÁC CHÍNH SÁCH BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH KHI NHÀ NƯỚC THU
HỒI ĐẤT ĐƯỢC THỰC HIỆN TẠI THỊ XÃ KỲ ANH GIAI ĐOẠN 2008 - 2016......41
2.2.1. Hệ thống các chính sách sách về BT-HT-TĐC của cấp tỉnh 41
2.2.2. Mục tiêu, kết quả thực hiện chính sách BT-HT-TĐC tại thị xã Kỳ Anh giai
đoạn 2008- 2016 42


2.2.3. Nghiên cứu ba (03) dự án được BT-HT-TĐC tiêu biểu trên địa bàn thị xã Kỳ Anh
43
2.3. THỰC TRẠNG TỔ CHỨC THỰC THI CHÍNH SÁCH BỒI THƯỜNG, HỖ
TRỢ, TÁI ĐỊNH KHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ĐẤT CỦA CHÍNH QUYỀN THỊ
XÃ KỲ ANH GIAI ĐOẠN 2008 -2016..................................................................48
2.3.1. Chuẩn bị triển khai chính sách 48
2.3.2. Chỉ đạo triển khai chính sách 55
2.3.3. Kiểm soát sự thực hiện chính sách BT-HT-TĐC
60
2.4. ĐÁNH GIÁ TỔ CHỨC THỰC THI CHÍNH SÁCH BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ,
TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ĐẤT CỦA CHÍNH QUYỀN THỊ XÃ
KỲ ANH GIAI ĐOẠN 2008-2016..........................................................................62
2.4.1. Đánh giá chung về kết quả tổ chức thực thi chính sách bồi thường, hỗ trợ,
tái định cư của chính quyền thị xã Kỳ Anh 62
2.4.2. Đánh giá theo các tiêu chí tổ chức thực thi chính sách
63
2.4.3. Đánh giá theo các giai đoạn của quá trình tổ chức thực thi chính sách
64
Chương 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN TỔ CHỨC THỰC THI CHÍNH SÁCH
BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ĐẤT
CỦA CHÍNH QUYỀN THỊ XÃ KỲ ANH, TỈNH HÀ TĨNH..............................68
3.1. MỤC TIÊU, PHƯƠNG HƯỚNG HOÀN THIỆN TỔ CHỨC THỰC THI
CHÍNH SÁCH BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH CƯ CỦA CHÍNH QUYỀN

THỊ XÃ KỲ ANH...................................................................................................68
3.1.1. Mục tiêu của tổ chức thực thi chính sách BT-HT-TĐC của chính quyền thị
xã Kỳ Anh đến năm 2020
68
3.1.2. Phương hướng hoàn thiện tổ chức thực thi chính sách BT-HT-TĐC của
chính quyền thị xã Kỳ Anh
70
3.2. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN TỔ CHỨC THỰC THI CHÍNH
SÁCH BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ NƯỚC THU HỒI
ĐẤT CỦA CHÍNH QUYỀN THỊ XÃ KỲ ANH ĐẾN NĂM 2020.........................73
3.2.1. Hoàn thiện chuẩn bị tổ chức thực thi chính sách BT-HT-TĐC khi Nhà nước
thu hồi đất 73
3.2.2. Hoàn thiện chỉ đạo thực hiện chính sách
76
3.2.3. Hoàn thiện kiểm soát sự thực hiện
80
3.3. KIẾN NGHỊ CÁC ĐIỀU KIỆN ĐỂ THỰC HIỆN GIẢI PHÁP.......................81
3.3.1. Kiến nghị đối với chính quyền thị xã Kỳ Anh 81
3.3.2. Kiến nghị đối với chính quyền tỉnh Hà Tĩnh 82
3.3.3. Kiến nghị đối với cơ quan trung ương 83
KẾT LUẬN............................................................................................................84
TÀI LIỆU THAM KHẢO



DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
STT
1
2
3

4
5
6

Các chữ viết tắt
Bồi thường, hỗ trợ, tái định cư
{Giải phóng mặt bằng}
Hội đồng nhân dân
Quyết định
Uỷ ban nhân dân
Ủy ban mặt trận tổ quốc

Ký hiệu
BT-HT-TĐC
GPMB
HĐND
QĐ
UBND
UBMTTQ


DANH MỤC SƠ ĐỒ BẢNG BIỂU
BẢNG
Bảng 1.1: Mối quan hệ mục tiêu, kết quả của BT-HT-TĐC.....................................29
Bảng 2.1: Hiện trạng diện tích, dân số, mật độ dân số thị xã Kỳ Anh......................40
Bảng 2.2:

Mục tiêu và kết quả thu hồi đất của thị xã Kỳ Anh giai đoạn 2008-2016.....42

Bảng 2.3: Kinh phí bồi thường, hỗ trợ tái định cư từ năm 2008 đến 2016...............43

Bảng 2.4: Kết quả cụ thể giải phóng mặt bằng các khu tái định cư, các khu nghĩa
trang phục vụ dự án formosa...................................................................45
Bảng 2.5:

Kết quả thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, di dời tái định
cư dự án Formosa và các dự án phục vụ dự án Formosa (Đến 30/12/2010)...46

Bảng 2.6: Dự án Cấp nước Khu kinh tế Vũng Áng..................................................47
Bảng 2.7: Dự án xây dựng khu Thương mại & Dịch vụ Anh Bảo............................48
Bảng 2.8: Cơ cấu nguồn nhân lực của Tổ tư vấn BT-HT-TĐC thị xã Kỳ Anh.........52
Bảng 3.1: Kế hoạch BT-HT-TĐC của thị xã Kỳ Anh giai đoạn 2017 - 2020............70
SƠ ĐỒ
Sơ đồ 1.1: Mục tiêu của chính sách BT-HT-TĐC......................................................12
Sơ đồ 1.2: Mục tiêu của tổ chức thực thi chính sách BT-HT-TĐC............................16
Sơ đồ 1.3: Các giai đoạn của quá trình tổ chức thực thi chính sách..........................17
Sơ đồ 1.4: Quy trình bồi thường, hỗ trợ, tái định khi Nhà nước thu hồi đất..............19
Sơ đồ 2.1: Cơ cấu tổ chức của Hội đồng BT-HT-TĐC thị xã Kỳ Anh.......................49
Sơ đồ 2.2: Cơ cấu tổ chức Tổ tư vấn BT-HT-TĐC thị xã Kỳ Anh.............................51


trƯờNG ĐạI HọC KINH Tế QUốC DÂN


nguyễn ngọc sơn

tổ chức thực thi chính sách bồi thờng ,
hỗ trợ, tái định c khi nhà nớc thu hồi đất
trên địa bàn thị xã kỳ anh, tỉnh hà tĩnh
Chuyên ngành: quản lý kinh tế và chính sách

Hà Nội - 2017


i

TÓM TẮT LUẬN VĂN
1. Lý do lựa chọn đề tài
Cùng với quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và đô thị hóa , việc thu
hồi đất để thực hiện các dự án là yêu cầu tất yếu của quá trình phát triển kinh tế xã hội. Để thu hồi đất đạt hiệu quả đồng thời đảm bảo được lợi ích của người
dân, xử lý hài hoà mối quan hệ lợi ích giữa người dân và Nhà nước thì Nhà nước
phải hoạch định và tổ chức thực hiện có hiệu quả hệ thống chính sách về BT-HTTĐC. Nếu như hoạch định chính sách đúng là điều kiện cần thì tổ chức thực thi
chính sách là điều kiện đủ để chính sách thành công.
Trong thời gian qua việc tổ chức thực chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định
cư khi Nhà nước thu hồi đất của chính quyền thị xã Kỳ Anh đã đạt được những kết
quả quan trọng góp phần làm thay đổi bộ mặt của địa phương.
Tuy nhiên, việc tổ chức thực thi chính sách BT-HT-TĐC vẫn còn bộc lộ một
số nhược điểm cần phải khắc phục bằng những giải pháp căn cơ và quyết liệt hơn.
Vì vậy tôi đã lựa chọn đề tài: “Tổ chức thực thi chính sách bồi thường, hỗ
trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất của chính quyền thị xã Kỳ Anh, tỉnh
Hà Tĩnh” để làm luận văn thạc sĩ chuyên ngành Quản lý kinh tế của mình.
Mục tiêu nghiên cứu
Thứ nhất: Xác định khung lý thuyết cho việc nghiên cứu quá trình tổ chức
thực thi chính sách BT-HT-TĐC của chính quyền cấp huyện.
Thứ hai:Phân tích thực trạng tổ chức thực thi chính sách BT-HT-TĐC khi Nhà
nước thu hồi đất của chính quyền thị xã Kỳ Anh; xác định được ưu điểm, hạn chế,
nguyên nhân và những kinh nghiệm trong quá trình tổ chức thực thi chính sách trên
địa bàn thị xã Kỳ Anh giai đoạn 2008 - 2016.
Thứ ba:Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện việc tổ chức thực thi chính
sách BT-HT-TĐC khi Nhà nước thu hồi đất để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội
cho chính quyền thị xã Kỳ Anh đến năm 2020.

Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đề tài nghiên cứu việc tổ chức thực thi chính sách BT-HT-TĐC khi Nhà
nước thu hồi đất của chính quyền thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh
- Về nội dung: Đề tài tập trung nghiên cứu quá trình tổ chức thực thi chính
sách BT-HT-TĐC của chính quyền thị xã Kỳ Anh theo 3 giai đoạn đó là: chuẩn bị
triển khai chính sách, chỉ đạo triển khai chính sách, kiểm tra thực hiện chính sách.


ii

- Về không gian: Nghiên cứu trên địa bàn thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh
- Về thời gian: dữ liệu được thu thập trong giai đoạn 2008-2016, các giải pháp
hoàn thiện được đề xuất đến năm 2020.
Phương pháp nghiên cứu
- Nghiên cứu khung lý thuyết về tổ chức thực thi chính sách bồi thường, hỗ
trợ, tái định cư.
- Phương pháp phân tích, tổng hợp, so sánh, phỏng vấn sâu lãnh đạo của các đơn vị
các chủ đầu tư và người dân các vùng dự án.
- Sử dụng nguồn số liệu thứ cấp của Thị ủy, HĐND, UBND, Hội đồng BT-HTTĐC thị xã Kỳ Anh – tỉnh Hà Tĩnh.
Đóng góp của luận văn
- Hệ thống cơ sở lý luận về tổ chức thực thi chính sách BT-HT-TĐC khi Nhà
nước thu hồi đất.
- Đưa ra những kết luận chính xác, khách quan, khoa học về thực trạng, ưu
điểm, hạn chế, kinh nghiệm trong tổ chức thực thi chính sách BT-HT-TĐC khi Nhà
nước thu hồi đất của chính quyền thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh.
- Đề xuất một số giải pháp và kiến nghị để hoàn thiện tổ chức thực thi chính sách
BT-HT-TĐC khi Nhà nước thu hồi đất của chính quyền thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh.
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC THỰC THI CHÍNH SÁCH BỒI THƯỜNG,
HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ĐẤT CỦA CHÍNH

QUYỀN CẤP HUYỆN
1.1. CHÍNH SÁCH BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ
NƯỚC THU HỒI ĐẤT CỦA CHÍNH QUYỀN CẤP HUYỆN
Trong mục này luận văn tập trung nghiên cứu các nội dung cơ bản về thu hồi
đất, bồi thường về đất và hỗ trợ, tái định cư, qua đó giúp người đọc hiểu được khái
niệm về thu hồi đất, bồi thường về đất và hỗ trợ, tái định cư.
1.2. TỔ CHỨC THỰC THI CHÍNH SÁCH BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ, TÁI
ĐỊNH CƯ CỦA CHÍNH QUYỀN CẤP HUYỆN
Trong mục này tác giả làm rõ khái niệm, mục tiêu, quá trình và các tiêu chí
đánh giá việc tổ chức thực thi chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của chính
quyền cấp huyện.


iii

1.2.1. Khái niệm tổ chức thực thi chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định
cư của chính quyền cấp huyện
Tổ chức thực thi chính sách BT-HT-TĐC khi Nhà nước thu hồi đất của chính
quyền cấp huyện là quá trình triển khai các chính sách BT-HT-TĐC của Trung ương,
tỉnh thành những kết quả trên thực tế thông qua các hoạt động có tổ chức trong bộ
máy Nhà nước cấp huyện nhằm tạo quỹ đất để xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ mục
tiêu phát triển kinh tế xã hội của địa phương.
1.2.2. Mục tiêu của tổ chức thực thi chính sách

MỤC ĐÍCH CỦA TỔ CHỨC THỰC THI CHÍNH SÁCH
BTHTTĐC
Bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người dân; tạo quỹ đất
phục vụ phát triển kinh tế xã hội, phát triển đô thị
Các tiêu chí bảo đảm mục tiêu của tổ chức thực thi chính sách
BTHTTĐC chính quyền cấp huyện

Về bồi thường
- Diện tích đất được
bồi thường (m2);
- Diện tích đất đã phê
duyệt bàn giao được
cho chủ đầu tư;
- Tổng tiền bồi thường
về đất đai, cây cối hoa
màu, vật kiến trúc;
- Số tổ chức, hộ gia
đình, cá nhân được bồi
thường;
- Tỷ lệ % đơn thư
khiếu nại, tố cáo trong
tổng số đối tượng bị
thu hồi đất

Về hỗ trợ
- Diện tích đất được
hỗ trợ;
- Tổng tiền hỗ trợ về
đất đai, cây cối hoa
màu, vật kiến trúc;
- Số hộ gia đình, cá
nhân được hỗ trợ ổn
định đời sống và ổn
định sản xuất; hỗ trợ
di chuyển chỗ ở.
- Số người được đào

tạo nghề mới, và số
người được nhận vào
làm việc tại các nhà
máy.

Về tái định cư
- Diện tích đất được
xây dựng làm khu tái
định cư (m2);
- Các tiêu chí về cơ sở
hạ tầng của khu tái định
cư đạt được so với quy
định của Nhà nước;
- Số hộ gia đình nhận
đất, nhà tái định cư.
- Tổng tiền sử dụng
đất thu được từ tiền tái
định cư để nạp vào
ngân sách.


iv

1.2.3. Quá trình tổ chức thực thi chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của
chính quyền cấp huyện

Quá trình tổ chức thực thi chính sách BT-HT-TĐC của chính quyền cấp
huyện là một quá trình liên tục bao gồm có các giai đoạn chính được mô
phỏng qua sơ đồ sau:
a. Xây dựng bộ máy tổ chức thực thi(gồm cơ cấu tổ chức,

Giai đoạn 1:
Chuẩn bị triển khai

nguồn nhân lực..)
b. Lập các kế hoạch triển khai
c. Ra các văn bản hướng dẫn
d. Tổ chức tập huấn
a. Truyền thông chính sách

Giai đoạn 2:

b. Thực thi các kế hoạch

Tổ chức triển khai

c. Vận hành các ngân sách

thông qua các kênh

d. Phối hợp các cơ quan ban ngành

truyền tải

e. Đàm phán và giải quyết xung đột
f. Xây dựng và vận hành hệ thống dịch vụ hỗ trợ

Giai đoạn 3:
Kiểm soát sự thực
hiện chính sách

a. Xây dựng hệ thống thông tin phản hồi
b. Tiến hành giám sát, đánh giá sự thực hiện
c. Điều chỉnh chính sách
d. Đưa ra các sáng kiến hoàn thiện, đổi mới

1.2.4. Các tiêu chí đánh giá quá trình tổ chức thực thi chính sách
b. Đánh giá việc thực hiện chính sách:
Thứ nhất: Đánh giá hiệu lực của chính sách
Công thức: Hiệu lực = Kết quả/Mục tiêu

Bảng 2.1: Mối quan hệ mục tiêu, kết quả của BTHTTĐC
Các thông số

Mục tiêu

Kết quả


v

Diện tích đất được BTHT(m2)
Diện tích đất bàn giao được cho chủ đầu tư(m2)
Bồi thường,
hỗ trợ

Tổng tiền BTHT về đất, tài sản trên đất(đồng)
Số hộ gia đình được bồi thường(hộ)
Số người được đào tạo nghề, giải quyết việc
làm(người)
Tỷ lệ % số lượng đơn thư khiếu nại, tố cáo trong tổng

số đối tượng bị thu hồi đất
Diện tích đất được xây dựng làm khu tái định cư(m2)

Tái định cư

Số hộ gia đình nhận đất, nhà tái định cư(hộ)
Tổng tiền sử dụng đất thu được từ tái định cư ( đồng)

CHƯƠNG 2
THỰC TRẠNG TỔ CHỨC THỰC THI CHÍNH SÁCH
BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ĐẤT
CỦA CHÍNH QUYỀN THỊ XÃ KỲ ANH
2.1. ĐẶC ĐIỂM TỰ NHIÊN, KINH TẾ XÃ HỘI CỦA THỊ XÃ KỲ ANH
Trong mục này tác giả giới thiệu sơ lược về thị xã Kỳ Anh bao gồm:
- Đặc điểm tự nhiên của thị xã Kỳ Anh.
- Tình hình phát triển kinh tế - xã hội của thị xã Kỳ Anh.
2.2. Mục tiêu, kết quả thực hiện chính sách BT-HT-TĐC tại thị xã Kỳ Anh giai
đoạn 2008- 2016
Tỷ lệ đạt được
Năm Mục tiêu cần thu hồi Diện tích đất đã thu
(ha)
hồi (ha)
(%)
2008
1.524
1150
75,46
2009
427
354

82,90
2010
521
445
85,41
2011
568
486
85,56
2012
530
465
87,74
2013
786
657
83,59
2014
782
679
86,83
2015
58
51
87,93
2016
127
108
85,04
(Nguồn: Hội đồng BT-HT-TĐC thị xã Kỳ Anh, 2016)

2.3. THỰC TRẠNG TỔ CHỨC THỰC THI CHÍNH SÁCH BỒI THƯỜNG,
HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH KHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ĐẤT CỦA CHÍNH
QUYỀN THỊ XÃ KỲ ANH GIAI ĐOẠN 2008-2016


vi

Trong mục này Luận văn phản ánh thực trạng tổ chức thực thi chính sách
BT-HT-TĐC khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn từ 2008-2016.
2.3.1. Về chuẩn bị triển khai chính sách
Nêu và phân tích thực trạng các nội dung về chuẩn bị triển khai chính sách
BT-HT-TĐC như: Tổ chức bộ máy thực thi, Lập các kế hoạch tổ chức thực thi chính
sách, Ban hành các văn bản hướng dẫn, Tổ chức tập huấn, đào tạo bồi dưỡng. Trong
đó nhấn mạnh kết quả việc chuẩn bị triển khai chính sách của chính quyền thị xã Kỳ
Anh.
2.3.2. Chỉ đạo triển khai chính sách
Phần này tác giả làm rõ quá trình chỉ đạo triển khai chính sách bao gồm các
nội dung: Tổ chức truyền thông, tư vấn, Thực thi các kế hoạch, Vận hành các ngân
sách, Tổ chức phối hợp các cơ quan ban ngành, Đàm phán và giải quyết xung đột,
Xây dựng và vận hành các dịch vụ hỗ trợ.
2.3.3. Kiểm soát sự thực hiện chính sách BT-HT-TĐC
Nêu lên quy trình thực hiện kiểm soát việc thực hiện chính sách gồm các nội
dung: Xây dựng hệ thống thông tin phản hồi, Tiến hành giám sát, đánh giá và Điều
chỉnh chính sách
2.4. ĐÁNH GIÁ TỔ CHỨC THỰC THI CHÍNH SÁCH BỒI THƯỜNG, HỖ
TRỢ, TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ĐẤT CỦA CHÍNH QUYỀN
THỊ XÃ KỲ ANH GIAI ĐOẠN 2008-2016
2.4.1. Đánh giá theo các tiêu chí tổ chức thực thi chính sách
Về tính hiệu lực của chính sách
Trong quá trình thực thi các chính sách của Trung ương, tỉnh thì các cơ ban

ngành, các xã phường, chủ đầu tư dự án, người bị thu hồi đất và các đối tượng liên
quan đã chấp hành tốt sự chỉ đạo của chính quyền thị xã Kỳ Anh về quy trình thực
hiện, kiểm đếm, áp giá, tính toán các chế độ bồi thường, HTTĐC, dành nguồn lực
cho đào tạo việc làm và ổn định đời sống của người dân.
Tuy nhiên, bên cạnh đó thì trong quá trình thực hiện chính quyền thị xã Kỳ Anh
vẫn còn một số tồn tại thể hiện các chính sách chưa được quan tâm, thực thi nghiêm túc.
Về tính hiệu quả của chính sách
Các dự án được triển khai đã góp phần chỉnh trang bộ mặt đô thị, thúc đẩy
kinh tế xã hội của địa phương phát triển, tăng thu ngân sách, đẩy nhanh quá trình đô
thị hóa.
Tuy nhiên một số dự án chưa thực sự đem hiệu quả về mặt xã hội cho những
người bị thu hồi đất tại những đơn vị có chính sách được triển khai.
Về tính bền vững của chính sách
Việc tổ chức thực thi các chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi
Nhà nước thu hồi đất đã tuân thủ đúng các quy định của pháp luật của Trung ương


vii

và tỉnh đề ra, góp phần đẩy nhanh phát triển kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng;
đảm bảo an sinh xã hội và quyền lợi cho người bị thu hồi đất.
2.4.2. Đánh giá theo các giai đoạn của quá trình tổ chức thực thi chính sách
Điểm mạnh
Trong giai đoạn 2008 - 2016 việc tổ chức thực thi chính sách BT-HT-TĐC khi
Nhà nước thu hồi đất tại thị xã Kỳ Anh có những điểm mạnh như sau:
- Bộ máy tham mưu tổ chức thực thi chính sách BT-HT-TĐC đã được UBND
thị xã quan tâm thành lập Hội đồng BT-HT-TĐC cho mỗi dự án, đảm bảo tính cụ
thể, thiết thực. Ngay từ năm 2010 thị xã đã thành lập Tổ tư vấn BT-HT-TĐC giúp
việc thường xuyên cho Hội đồng BT-HT-TĐC với đội ngũ cán bộ có trình độ
chuyên môn nghiệp vụ cao.

- Chính quyền thị xã quan tâm công tác đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn để nâng
cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ về quản lý đất đai, BT-HT-TĐC cho cán bộ
trực tiếp tham gia từ cấp thị xã đến các xã, phường; chủ đồng ghép các chương
trình, dự án tổ chức tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, nâng cao nhận thức
cho nhân dân.
- Công tác thông tin tuyên truyền được quan tâm, cụ thể hóa bằng văn bản đến
tận cơ sở. Với mỗi dự án được triển khai đều dành kinh phí để in ấn, chứng thực các
văn bản chế độ chính sách của Nhà nước như đơn giá đất, cây cối hoa màu, vật kiến
trúc gửi cho xóm trưởng, khối trưởng để phố biến cho nhân dân nắm bắt, tìm hiểu.
- Các chính sách về BT-HT-TĐC do chính quyền Trung ương, tỉnh ban hành cơ
bản đã giải quyết triệt để các vấn đề mà thực tiễn yêu cầu.
- Thị uỷ, HĐND, UBND, UBMTTQ, các phòng ban ngành của thị xã và chính
quyền các xã, phường đã quan tâm chỉ đạo đối với việc tổ chức thực thi chính sách
bồi thường, hỗ trợ tái định cư.
- Công tác hoà giải, giải quyết các khiếu nại, tranh chấp liên quan đến công tác giải
phóng mặt bằng đã quan tâm tập trung giải quyết dứt điểm, không để tình trạng đơn thư
vượt cấp kéo dài, số lượng đơn thư đã giảm theo từng năm.
- Việc thực hiện các mục tiêu của của chính sách BT-HT-TĐC đã góp phần vào
thực hiện các mục tiêu theo định hướng kế hoạch của địa phương, cụ thể trong số 184
dự án đã và đang triển khai tại địa bàn thị xã các chủ đầu tư đã có đất để xây dựng các
công trình theo thiết kế, đảm bảo tiến độ theo kế hoạch đề ra, đa số nhân dân đồng tình
ủng hộ các chủ trương chính sách của Nhà nước và chủ trương thực hiện dự án, những
người bị thu hồi đất được quan tâm đào tạo nghề mới, cuộc sống ổn định và an tâm làm
việc. Qua đó giúp cho thị xã Kỳ Anh thuận lợi hơn trong việc thu hút các nhà đầu tư
tiềm năng để phát triển kinh tế xã hội của địa phương.
- Các chương trình, dự án được triển khai tại địa bàn đã góp phần thúc đẩy
phát triển kinh tế xã hội của thị xã, đặc biệt trong việc tăng thu ngân sách, tạo được
thêm việc làm, nâng cao thu nhập cho người lao động tại địa phương, giảm các gánh

viii

nặng về giải quyết việc làm cho xã hội.
- Việc tổ chức thực thi các chính sách đã các cơ quan ban ngành và người bị thu
hồi đất đánh giá đảm bảo công khai, công bằng, minh bạch, dân chủ.
- HĐND, UBND, UBMTTQ các cấp, cơ quan Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát
nhân dân đã thực hiện tốt chức năng kiểm tra, đánh giá và có văn bản kiến nghị để
các cơ quan thực thi chính sách kịp thời điều chỉnh những vấn đề còn bất cập.
- Chính quyền thị xã đã kịp thời trong việc xin ý kiến của các cơ quan cấp
tỉnh, trung ương đối với những cơ chế chính sách chưa được quy định rõ trong văn
bản của Nhà nước hoặc chưa phù hợp với điều kiện kinh tế xã hội của địa phương
như giá đất ở trung bình để hỗ trợ đất nông nghiệp nằm trong ranh giới phường, hỗ
trợ đối với hộ gia đình bị thu hồi trên 30% đất nông nghiệp, bồi thường đất vườn
liền kề đất ở trước năm 1980...
- Quan tâm tổ chức tổng kết, rút bài học kinh nghiệm về công tác lãnh đạo, chỉ
đạo của hệ thống chính trị các cấp cũng như về chuyên môn nghiệp vụ, từ đó có
kiến nghị để sửa đổi chính sách và phương pháp tổ chức thực hiện chính sách cho
phù hợp hơn với tình hình thực tiễn.
Điểm yếu
Thu hồi đất, GPMB là công việc hết sức khó khăn phức tạp vì nó ảnh hưởng
trực tiếp về lợi ích của người dân, làm thay đổi cơ bản cuộc sống, việc làm, thu
nhập, tư tưởng, tình cảm... của mọi người, vì vậy trong quá trình thực thi chính sách
BT-HT-TĐC của chính quyền thị xã Kỳ Anh còn tồn tại một số hạn chế, khuyết
điểm như sau:
- Công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động tuy đã được chú trọng nhưng còn
thiếu những phương pháp phù hợp và chưa sâu sắc; một số vướng mắc về chính sách
khó thông suốt nên làm cho việc GPMB gặp nhiều khó khăn, dẫn đến chưa đáp ứng
được theo yêu cầu về thời gian để bàn giao mặt bằng cho nhà đầu tư.
- Trong quá trình thực hiện công tác bồi thường, tái định cư, giải phóng mặt
bằng, một số cấp uỷ đảng, chính quyền, đoàn thể cơ sở, thôn xóm chưa phát huy hết

vai trò trách nhiệm của mình, chưa thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, chưa vận động
thuyết phục được quần chúng nhân dân; Tinh thần hợp tác, ý thức tự giác chấp hành
pháp luật của một mộ phận hộ dân trong việc bồi thường, hỗ trợ tái định cư còn hạn
chế, nhất là vùng có đồng bào theo đạo. Đặc biệt có một số cá nhân lợi dụng dân chủ
để khiếu kiện, làm phức tạp tình hình, gây không ít khó khăn cho việc GPMB.
- Công tác quản lý Nhà nước về đất đai ở cơ sở còn nhiều yếu kém, hồ sơ pháp
lý không đảm bảo, tình trạng các hộ gia đình, cá nhân tự ý lấn chiếm đất đai, cơi nới
xây dựng mới các công trình sau khi cắm mốc quy hoạch còn xẩy ra, gây khó khăn
cho công tác GPMB; Có một số dân bỏ ruộng đi Miền Nam làm ăn, xã thiếu quản lý,
khi dự án vào thì quay về tranh chấp đòi đền bù...
- Một số dự án do chủ đầu tư thực hiện thiếu nhất quán, phải thay đổi, bổ sung


ix

làm đi làm lại nhiều lần như thiết kế, định vị mốc ranh giới ảnh hưởng của dự án, tạo
ra sự phức tạp trong vận động nhân dân thực hiện, gây khó khăn cho công tác kiểm
kê, lập phương án bồi thường, làm chậm tiến độ GPMB, có khi dẫn đến sai phạm.
- Công tác kiểm đếm, lập hồ sơ, áp giá bồi thường, chi trả tiền ở một số dự án
vẫn còn sai sót; việc xác định tính pháp lý về đất đai, chủ sử dụng đất, nhân hộ
khẩu, đối tượng hưởng các chính sách đền bù,... còn thiếu chặt chẽ, còn để xẩy ra
sai phạm gây thức mắc khiếu nại trong nhân dân.
- Trong quá trình GPMB, các nội dung về BT-HT-TĐC chưa được gắn kết chặt
chẽ với nhau, trong đó việc thực hiện chính sách hỗ trợ cho người dân khi bị thu hồi
đất, phải di dời đến nơi ở mới chưa được quan tâm thích đáng, nhất là việc giải quyết
đất sản xuất, việc chuyển đổi nghề nghiệp, giải quyết việc làm, do đó làm cho người
dân băn khoăn, lo lắng khi phải bàn giao mặt bằng, di dời chỗ ở.
-Sự phối hợp giải quyết những vướng mắc giữa chủ đầu tư, các ban, ngành liên quan
với Hội đồng bồi thường, TĐC, GPMB và cấp uỷ, chính quyền các cấp trong một số khâu ở
một số dự án chưa nhịp nhàng, thiếu kịp thời, có biểu hiện đùn đẩy, né tránh, ngại va chạm.

- Trình độ hiểu biết và ý thức tự giác chấp hành pháp luật của một số cán bộ,
đảng viên, quần chúng nhân dân trong diện được BT-HT-TĐC còn hạn chế.
- Một số nội dung trong chính sách, giá cả về BT-HT-TĐC chưa sát với thực tế;
thị trường giá cả biến động lớn do tác động của suy thoái kinh tế thế giới; việc giải
quyết đất sản xuất ở nơi tái định cư, việc chuyển đổi nghề nghiệp, giải quyết việc làm
còn nhiều khó khăn, làm cho nhân dân phân tâm, lo lắng.
- Một số dự án do chủ đầu tư thực hiện thiếu nhất quán, phải thay đổi, bổ sung
làm đi làm lại nhiều lần như thiết kế, định vị mốc ranh giới ảnh hưởng của dự án...,
tạo ra sự phức tạp trong vận động nhân dân thực hiện, gây khó khăn cho công tác
kiểm kê, lập phương án bồi thường, làm chậm tiến độ GPMB.
- Khối lượng dự án quá lớn, phải tiến hành cùng một lúc hàng chục dự án, địa
bàn thực hiện quá rộng, số hộ di dời tái định cư quá nhiều; nhất là dự án khu Liên
hợp gang thép và cảng Sơn Dương Formosa; trong khi các điều kiện đảm bảo cho
công tác GPMB, nhất là vấn đề xây dựng các khu tái định cư, các khu nghĩa trang
phục vụ cho việc di dời dân; đào tạo nghề, giải quyết việc làm... đều phải tiến hành
đồng thời, gặp rất nhiều khó khăn, phức tạp.
- Tiến độ thời gian nhà đầu tư yêu cầu bàn giao mặt bằng quá gấp rút, trong khi
đó quy trình thực hiện theo quy định của pháp luật phải đúng trình tự, đủ thời gian; Nếu
như vậy sẽ không thể nào bàn giao mặt bằng đáp ứng tiến độ được, do đó trong quá
trình thực hiện phải bỏ qua nhiều khâu về trình tự; có khi không theo đúng trình tự quy
định; Mặt khác một số nhà đầu tư yêu cầu bàn giao mặt bằng trong thời gian ngắn nên
trong quá trình thực hiện có những bị động, lúng túng, làm cho việc triển khai các bước
thực hiện thu hồi đất, BT-HT-TĐC chưa đảm bảo đúng quy trình theo quy định của
pháp luật, mặt khác do yêu cầu GPMB quá nhanh, phải thực hiện gấp rút, cho nên quá


x

trình thực hiện gặp nhiều khó khăn, có những nội dung dẫn đến sai phạm.
- Phạm vi thực hiện các dự án quá rộng, diễn ra trên địa bàn 9 xã, phường thuộc

khu khu kinh tế Vũng Áng, trong đó dự án Formosa nằm trọn trong 5 xã thuộc vùng
trong - vùng khó khăn nhất của thị xã; số hộ di dời tái định cư quá nhiều, làm thay đổi
toàn bộ cuộc sống, việc làm, tâm tư, tình cảm, truyền thống văn hóa, tập quán, mồ mả,
nhà thờ,...của đại bộ phận nhân dân toàn xã; tất cả các xã đều phải thay đổi về địa lý, cơ
sở vật chất hạ tầng, các thiết chế văn hóa, các mục tiêu kinh tế - xã hội phải được hoạch
định lại cho phù hợp với điều kiện thu hút các dự án đầu tư.
- Trong hệ thống các văn bản của Nhà nước đã ban hành để thực hiện BT-HTTĐC, GPMB khi thu hồi đất còn có những nội dung bất cập, chưa sát với điều kiện
bồi thường, GPMB hiện nay.
- Cán bộ của Hội đồng thiếu về số lượng, hầu hết không có kiến thức chuyên môn
về đất đai, xây dựng, về luật pháp, chủ yếu là cán bộ hợp đồng, mới tốt nghiệp ra
trường, chưa trải nghiệm thực tế nên sai sót nhiều trong quá trình kiểm kê, áp giá..
Nguyên nhân của điểm yếu
- Một số chính sách BT-HT-TĐC của Trung ương, tỉnh ban hành chưa thực sự
phù hợp với thực tiễn như chính sách về bồi thường, hỗ trợ đất do UBND tỉnh ban
hành hàng năm chưa phù hợp, sát đúng với thị trường.
- Các chính sách về hỗ trợ sau thu hồi đất như: hỗ trợ ổn định đời sống và ổn định
sản xuất, chuyển đổi nghề nghiệp và tạo việc làm còn mang tính tượng trưng, hình thức
chưa đi vào chiều sâu.
- Nhận thức về trách nhiệm đối với công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư ở
một số ban ngành, địa phương, cơ sở còn chưa thực sự đầy đủ, thiếu chủ động, chưa
sâu sát trong tổ chức thực hiện.
CHƯƠNG 3
GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN TỔ CHỨC THỰC THI CHÍNH SÁCH BỒI
THƯỜNG, HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ĐẤT CỦA
CHÍNH QUYỀN THỊ XÃ KỲ ANH, TỈNH HÀ TĨNH
3.1. Mục tiêu của tổ chức thực thi chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư
của chính quyền thị xã Kỳ Anh đến năm 2020.
Thị xã Kỳ Anh đã có những bước phát triển vượt bậc, đạt được nhiều thành
tựu quan trọng trên mọi lĩnh vực. Theo định hướng phát triển của Chính phủ đến
năm 2020 thị xã Kỳ Anh sẽ trở thành trung tâm kinh tế xã hội của tỉnh Hà Tĩnh.

Căn cứ vào định hướng phát triển và căn cứ vào tình hình thực tế trên địa bàn, thị
xã Kỳ Anh đã xác định trong giai đoạn 2017-2020 công tác BT-HT-TĐC là một
trong 5 nhiệm vụ trọng tâm và là 1 trong 2 khâu đột phá của thị xã, trong đó “tập
trung giải phóng mặt bằng để đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án xây dựng hạ


xi

tầng kỹ thuật và xã hội”. Muốn làm được nhiệm vụ này thì BT-HT-TĐC phải được
các cấp chính quyền tại thị xã đặt lên hàng đầu và coi là nhiệm vụ chính trị quan
trọng của mỗi địa phương.
Để tổ chức thực thi chính sách tốt thì cần có chính sách tốt và mục tiêu hợp lý.
Trong giai đoạn từ năm 2017 đến 2020 chính quyền thị xã Kỳ Anh đã đề ra các mục
tiêu như sau:
- Mục tiêu chung: Giải phóng mặt bằng phục vụ triển khai các công trình, dự án
để nhằm đạt mục tiêu thúc đẩy chuyển dịch mạnh mẽ cơ cấu kinh tế theo hướng tăng
nhanh tỷ trọng công nghiệp, dịch vụ; phát triển kinh tế - xã hội bền vững; Tổ chức lại
cuộc sống cho nhân dân theo hướng nông thôn mới; Tạo điều kiện đẩy mạnh việc
phân bố lại dân cư; củng cố quốc phòng - an ninh, giữ vững ổn định chính trị; tạo môi
trường thuận lợi để tiếp tục thu hút đầu tư.
- Mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể: Tiếp tục tuyên truyền, vận động, thuyết phục,
nhất là vận động cá biệt để các hộ dân hợp tác đồng thuận kiểm kê, đảm bảo 100%
hộ dân ảnh hưởng dự án được kiểm kê, kiểm đếm đầy đủ, chính xác, kịp thời các tài
sản thực tế hiện có; Tính toán giá trị bồi thường, hỗ trợ cho các hộ dân đúng chính
sách, pháp luật, dân chủ, công khai, minh bạch; đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp
của người dân khi bị thu hồi đất, di dời tái định cư; Hoàn thành việc trả tiền và tổ
chức di dời các hộ dân của 5 xã trong vùng dự án Formosa; Giải quyết dứt điểm các
vướng mắc về GPMB các khu đất thu hồi thực hiện dự án, đảm bảo mặt bằng cho
nhà thầu thi công; Tiếp tục triển khai kiểm kê, bồi thường, GPMB cho các dự án
đang thực hiện và các dự án mới.

3.2. Phương hướng hoàn thiện tổ chức thực thi chính sách bồi thường, hỗ trợ,
tái định cư của chính quyền thị xã Kỳ Anh
- Dựa trên cơ sở kết hợp hài hòa lợi ích của các bên
- Đảm bảo khôi phục lại mức sống ban đầu cho người bị thu hồi đất
- Bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cần có sự tương đối đồng đều giữa các dự án
trong cùng phạm vi địa phương
- Sự tham gia đóng góp ý kiến của người bị thu hồi đất và vai trò của tổ chức
quần chúng nhân dân và ý kiến của người dân trong công tác BT-HT-TĐC
3.2. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN TỔ CHỨC THỰC THI
CHÍNH SÁCH BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ NƯỚC
THU HỒI ĐẤT CỦA CHÍNH QUYỀN THỊ XÃ KỲ ANH ĐẾN NĂM 2020
- Các chương trình, kế hoạch hành động về cần sát đúng với năng lực, tiềm
năng và tình hình thực tiễn
- Tăng cường tập huấn, phổ biến nghiệp vụ về công tác BT-HT-ĐC cho các
thành viên trong Hội đồng BT-HT-TĐC, GPMB, Tổ tư vấn BT-HT-TĐC, các tổ
công tác.


xii

- Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, lồng ghép
các chương trình dự án đang triển khai.
- Chủ đầu tư dự án cần phải chủ động bố trí nguồn vốn tài chính đầy đủ như
Phương án tổng thể về BT-HT-TĐC đề ra.
- Ban thường vụ Thị ủy cần nâng cao công tác lãnh đạo chỉ đạo, yêu cầu các
đơn vị liên quan thực hiện tốt chức năng nhiệm vụ và gắn trách nhiệm của Thủ
trưởng cơ quan vào nhiệm vụ được phân công, đẩy mạnh việc lồng ghép các
chương trình dự án giải phóng mặt bằng vào nhiệm vụ chuyên môn.
- Thực hiện tốt công tác tiếp dân, nâng cao chất lượng và mở rộng hình thức
Nhà nước đối thoại với nhân dân để kịp thời nắm bắt các vướng mắc, xung đột cần

giải quyết.
- Phối hợp với Hội luật gia, Chi nhánh và Trung tâm trợ giúp pháp lý Nhà
nước tỉnh Hà Tĩnh để tổ chức tư vấn, trợ giúp pháp lý miễn phí hoặc chi phí thấp để
giúp đỡ người dân có nhu cầu.
- Các ngành Lao động thương binh, xã hội, Văn hóa Thông tin, Ngân hàng
chính sách, Ngân hàng Nông nghiệp, các Trường Cao đẳng, Trung cấp nghề tại địa
bàn thị xã để đào tạo nghề nhằm ổn định cuộc sống, việc làm cho các đối tượng bị
thu hồi đất.
- Hàng quý, hàng tháng UBND các xã, phường thực hiện nghiêm chỉnh công
tác thông tin báo cáo.
- Ban pháp chế, Ban kinh tế xã hội của HĐND thị xã, Ủy ban kiểm tra thị ủy,
Thanh tra nhà nước thị xã nâng cao hiệu quả của công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát .
3.3. KIẾN NGHỊ CÁC ĐIỀU KIỆN ĐỂ THỰC HIỆN GIẢI PHÁP
Đối với chính quyền thị xã Kỳ Anh
Để các giải pháp thực sự góp phần hoàn thiện tổ chức thực thi chính sách BTHT-TĐC đến năm 2020 đạt hiệu quả cao Thị ủy, HĐND, UBND thị xã, các phòng
ban ngành, các xã phường cần xác định BT-HT-TĐC khi thu hồi đất là nhiệm vụ của
cả hệ thống chính trị từ cấp thị xã đến cơ sở, từ đó có phương hướng chỉ đạo quyết
liệt, ưu tiên tập trung mọi nguồn lực để đạt mục tiêu đề ra; Thực hiện nghiêm
nguyên tắc ưu tiên tuyển dụng bố trí cán bộ có trình độ, năng lực, có kinh nghiệm,
am hiểu nghiệp vụ chuyên môn tham gia công tác giải phóng mặt bằng; Đảm bảo
nguyên tắc tập trung, dân chủ, công khai minh bạch trong quá trình thực hiện; Xây
dựng quy chế khen thưởng cho các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân có thành tích trong
công tác giải phóng mặt bằng; Mở rộng hình thức nhà nước và nhân dân cùng làm
khi thực hiện các dự án xây dựng điện, đường, trường trạm; Bổ sung thêm thành
phần Thanh tra nhà nước thị xã vào Hội đồng BT-HT-TĐC và Tổ tư vấn BT-HTTĐC thị xã để việc giải quyết các đơn thư khiếu nại của người dân đảm bảo kịp
thời, đúng quy định của pháp luật.
Đối với chính quyền tỉnh Hà Tĩnh


xiii

Để chính quyền thị xã tổ chức thực thi chính sách tốt thì chính quyền tỉnh Hà
Tĩnh cần rà soát cơ chế, chính sách về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà
nước thu hồi đất, kịp thời phát hiện những bất cập để điều chỉnh cho phù hợp với
tình hình thực tiễn như: đơn giá bồi thường đất và nhà cửa, vật kiến trúc; hạn mức
giao đất ở tái định cư cho các hộ gia đình, cá nhân; chính sách hỗ trợ khác khi nhà
nước thu hồi đất nông nghiệp không thuộc địa giới hành chính phường.
Đồng thời cần được quy định cụ thể, chi tiết hơn chính sách đào tạo nghề, giải
quyết việc làm cho người bị thu hồi đất trong độ tuổi lao động; Cho phép chính quyền
các huyện, thị xã được ban hành các văn bản hướng dẫn đối với các chính sách cấp tỉnh
đã quy định nhưng chưa cụ thể hoặc chưa phù hợp với đặc thù của địa phương; Thành
lập Trung tâm phát triển quỹ đất để công tác thu hồi đất đảm bảo chuyên nghiệp và chủ
động theo quy hoạch được phê duyệt.
Đối với cơ quan Trung ương
Thứ nhất: Giới hạn lại quyền của Nhà nước trong thu hồi đất bắt buộc: Nhà
nước chỉ thu hồi đất cho các dự án đầu tư phục vụ mục đích liên quan đến lợi ích
quốc gia như cơ sở hạ tầng và an ninh quốc gia; đối với các dự vì mục đích kinh
doanh cần thực hiện theo hình thức thỏa thuận giữa nhà đầu tư và người bị thu
hồi đất;
Thứ 2: Xây dựng cơ chế xác định giá bồi thường đất trong thu hồi đất bắt
buộc: Áp dụng quy định bắt buộc giao cho các tổ chức cung cấp dịch vụ định giá
đất phù hợp với thị trường. Tổ chức cung cấp dịch vụ giá đất cần được lựa chọn
dựa trên sự đồng thuận giữa những người bị thu hồi đất và các bên có liên
quan.Giá bồi thường đất cần được quyết định thông qua các Hội đồng độc lập
cấp tỉnh và cấp Trung ương, dựa trên kết quả định giá đất của tổ chức cung cấp
dịch vụ định giá đất.
Thứ ba: Xây dựng cơ chế chia sẻ lợi ích, trong đó không chỉ đề cập đến lợi ích
của Nhà nước, nhà đầu tư, người bị thu hồi đất mà còn phải đề cập tới lợi ích của
cộng đồng dân cư nơi có đất (thiết kế và vận hành dự án, các khoản đầu tư phụ trợ,
tạo công ăn, việc làm).

Thứ tư: Xây dựng cơ chế góp đất và điều chỉnh đất đai: cần xây dựng quy định
về chia sẽ lợi ích giữa bên hưởng lợi và bên bị ảnh hưởng nhằm phục hồi và phát
triển kinh tế lâu dài cho những người dân bị thu hồi đất với diện tích lớn và là tư
liệu sản xuất chính của gia đình.


xiv

KẾT LUẬN

Luận văn đã hoàn thành được các mục tiêu như sau:
1. Hệ thống hoá cơ sở lý luận về tổ chức thực thi chính sách bồi thường, hỗ
trợ, tái định cư của chính quyền cấp huyện.
2. Phân tích thực trạng tổ chức thực thi chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định
cư của chính quyền thị xã Kỳ Anh theo các giai đoạn của quá trình tổ chức thực thi
3. Đề xuất một số giải pháp hoàn thiện tổ chức thực thi chính sách bồi thường,
hỗ trợ, tái định cư của chính quyền thị xã Kỳ Anh.


trƯờNG ĐạI HọC KINH Tế QUốC DÂN


nguyễn ngọc sơn

tổ chức thực thi chính sách bồi thờng ,
hỗ trợ, tái định c khi nhà nớc thu hồi đất
trên địa bàn thị xã kỳ anh, tỉnh hà tĩnh
Chuyên ngành: quản lý kinh tế và chính sách

Ngời hớng dẫn khoa học:

Pgs.ts. đỗ thị hải hà

Hà Nội - 2017


1

MỞ ĐẦU
1. Lý do lựa chọn đề tài
Công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong kinh tế thị trường là nội dung cốt lõi của
đường lối đổi mới đất nước. Công nghiệp hóa thế tất yếu sẽ thúc đẩy đô thị hóa, còn
một trong những nhiệm vụ hàng đầu của hiện đại hóa là phải hiện đại hóa hệ thống hạ
tầng quốc gia. Công nghiệp hóa, hiện đại hóa và đô thị hóa sẽ tác động mạnh mẽ đến
việc quản lý và sử dụng nguồn tài nguyên đất. Thực tế cho thấy, trong những năm gần
đây, việc phát triển các khu công nghiệp, các khu đô thị lớn đang diễn ra ở khắp các
tỉnh, thành phố trong cả nước. Các dự án đầu tư xây dựng công nghiệp cần đất đai cho
từng nhà máy hoặc cho cụm công nghiệp và khu công nghiệp. Như vậy, cùng với quá
trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và đô thị hóa, việc thu hồi đất để thực hiện các dự
án là yêu cầu tất yếu của quá trình phát triển kinh tế - xã hội. Để thu hồi đất đạt hiệu
quả đồng thời đảm bảo được lợi ích của người dân, xử lý hài hoà mối quan hệ lợi ích
giữa người dân và Nhà nước thì Nhà nước phải hoạch định và tổ chức thực hiện có
hiệu quả hệ thống chính sách về BT-HT-TĐC. Nếu như hoạch định chính sách đúng là
điều kiện cần thì tổ chức thực thi chính sách là điều kiện đủ để chính sách thành công.
Trong quá trình thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập kinh tế
quốc tế, Hà Tĩnh là một điểm sáng về phát triển kinh tế của cả nước với tốc độ tăng
trưởng kinh tế bình quân hàng năm tương đối cao, khoảng trên 18%/năm giai đoạn
2011-2016. Để tạo bước đột phá cho nền kinh tế, bên cạnh việc xây dựng một nền
nông nghiệp công nghệ cao, quy mô lớn theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa,
Hà Tĩnh đã tập trung phát triển nhanh các ngành công nghiệp nặng, cơ khí, công

nghiệp phục vụ nông nghiệp và công nghiệp hỗ trợ; đầu tư phát triển các đô thị theo
hướng văn minh, hiện đại và đặc biệt là tập trung xây dựng các khu công nghiệp, khu
kinh tế có tầm cỡ quốc gia, quốc tế, trong đó có Khu kinh tế Vũng Áng thuộc địa bàn
thị xã Kỳ Anh. Tuy nhiên, cũng như các địa phương trong cả nước, quá trình công
nghiệp hóa, hiện đại hoá và đô thị hóa ở Hà Tĩnh nói chung, thị xã Kỳ Anh nói riêng
đã đặt ra những yêu cầu mới trong việc thực thi chính sách thu hồi đất để thực hiện
các dự án, bảo đảm cho sự phát triển nhanh và bền vững của tỉnh.
Khu kinh tế Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh là một trong 5 khu kinh tế trọng điểm ven
biển Quốc gia được Chính phủ ưu tiên tập trung đầu tư, phát triển nhanh với nhiều dự