Kế toán phát hành và thanh toán trái phiếu trong công ty

Ch­¬ng­5
KÕ to¸n ph¸t hµnh vµ
thanh to¸n tr¸I phiÕu
trong c¸c c«ng ty


KÕt­cÊu

Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ
tr¸i phiÕu
 KÕ to¸n ph¸t hµnh vµ
thanh to¸n tr¸i phiÕu
 KÕ to¸n chuyÓn ®æi tr¸i
phiÕu thµnh cæ phiÕu



Nhữngưvấnưđềưchungưvềưtráiưphiếu


Khái niệm:



Nội dung trái phiếu:

là loại chứng khoán đợc phát
hành dới hình thức chứng chỉ hoặc bút toán ghi
sổ xác nhận nghĩa vụ trả nợ của tổ chức phát
hành trái phiếu đối với ngời sở hữu trái phiếu

+
+
+
+
+
+

Tên, trụ sở ngời đi vay.
Mệnh giá trái phần.
Số lợng trái phần
Tổng giá trị trái phiếu
Lãi suất
Phơng thức và thời hạn thanh toán gốc và lãi


Nh÷ng­vÊn­®Ò­chung­vÒ­tr¸i­phiÕu


Ph©n lo¹i tr¸i phiÕu:
- C¨n cø vµo h×nh thøc:
+ Tr¸i phiÕu ghi tªn
+ Tr¸i phiÕu kh«ng ghi tªn
- C¨n cø vµo chñ thÓ ph¸t hµnh:
+ Tr¸i phiÕu c«ng tr×nh
+ C«ng tr¸i Nhµ níc
+ Tr¸i phiÕu c«ng ty


Nhữngưvấnưđềưchungưvềưtráiưphiếu

-

Ưu điểm của đầu t và
phát hành trái phiếu:
Đối với ngời đầu t:
+ Luôn nhận một khoản lãi cố định trong mọi
trờng hợp
+ Mức độ an toàn cao hơn so với cổ phiếu do
luôn nhận lại đợc tiền vốn khi đáo hạn
+ Đợc trao đổi tự do trên thị trờng, dễ dàng
chuyển đổi thành tiền khi cần thiết


Nhữngưvấnưđềưchungưvềưtráiưphiếu


Ưu điểm của đầu t và phát
hành trái phiếu:
- Đối với công ty phát hành:
+ Chi phí vay nợ bằng trái phiếu là cố định không phụ
thuộc vào kết quả kinh doanh khác với cổ phiếu khi đạt
lợi nhuận cao phải chịu chi phí sử dụng vốn cao
+ Có thể huy động đủ vốn kinh doanh mà các cổ
đông hiện có không bị phân chia quyền kiểm soát
công ty
+ Chi phí vay nợ bằng trái phiếu đợc tính vào chi phí
tài chính nên đợc trừ vào lợi nhuận tính thuế thu nhập
doanh nghiệp

Nhữngưvấnưđềưchungưvềưtráiưphiếu



Nhợc điểm của vay nợ
bằng trái phiếu:
+ Là hình thức vay nợ có thời hạn nên công ty
phải có kế hoạch sử dụng và trả nợ phù hợp
+ Trong trờng hợp kinh doanh lỗ, công ty vẫn
phải trả lãi cho trái chủ trong khi không phải trả
chi phí sử dụng vốn nếu sử dụng vốn cổ phần


KếưtoánưphátưhànhưvàưthanhưtoánưtráIưphiếu



Điều kiện phát hành trái
phiếu:
- Là công ty cổ phần, công ty TNHH, doanh nghiệp
nhà nớc có mức vốn điều lệ tại thời điểm đăng ký
phát hành trái phiếu tối thiểu là là 10 tỷ VNĐ.
- Hoạt động kinh doanh của năm liền trớc năm
đăng ký phát hành phải có lãi
- Có phơng án khả thi về việc sử dụng và trả nợ
vốn thu đợc từ đợt phát hành trái phiếu
- Phải có tổ chức bảo lãnh phát hành
- Phải xác định đại diện ngời sở hữu trái phiếu

KếưtoánưphátưhànhưvàưthanhưtoánưtráIưphiếu



Các trờng hợp phát hành
trái phiếu:
- Phát hành trái phiếu ngang giá: giá phát hành =
MG. Khi lãi suất thị trờng bằng lãi suất danh nghĩa
của trái phiếu phát hành
- Phát hành trái phiếu có chiết khấu: giá phát hành<
MG. Khi lãi suất thị trờng lớn hơn lãi suất danh nghĩa
- Phát hành trái phiếu có phụ trội: giá phát hành >
MG. Khi lãi suất thị trờng nhỏ hơn lãi suất danh
nghĩa


KÕ­to¸n­ph¸t­hµnh­vµ­thanh­to¸n­tr¸I­phiÕu


TK­3413­
-­Tr¸i­phiÕu­ph¸t­hµnh.­
Tµi kho¶n sö dông:

- Néi dung: ph¶n ¸nh sè tiÒn ®i vay b»ng tr¸i
phiÕu, t×nh h×nh thanh to¸n tr¸i phiÕu, chiÕt
khÊu vµ phô tréi tr¸i phiÕu vµ viÖc ph©n bæ
chiÕt khÊu vµ phô tréi tr¸i phiÕu.
- Tµi kho¶n 343 cã 3 tiÓu kho¶n:

TK 3431: MÖnh gi¸ tr¸i phiÕu
TK 3432: ChiÕt khÊu tr¸i phiÕu
TK 3433: Phô tréi tr¸i phiÕu


KÕ­to¸n­ph¸t­hµnh­vµ­thanh­to¸n­tr¸I­phiÕu



KÕt cÊu
tµi kho¶n:
TK­3413­–­Tr¸i­phiÕu­ph¸t­
hµnh

+ Thanh to¸n tr¸i
phiÕu khi ®¸o h¹n theo
MG
+ Ph©n bæ phô tréi TP
+ ChiÕt khÊu TP ph¸t
sinh

SD: Sè tiÒn ®i
vay b»ng TP hiÖn
cã
+ Sè tiÒn vay b»ng
tr¸i phiÕu theo MG
+ Phô tréi TP ph¸t sinh
+ Ph©n bæ chiÕt
khÊu TP

KÕ­to¸n­ph¸t­hµnh­vµ­thanh­to¸n­tr¸I­phiÕu



Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n:
- Trêng hîp ph¸t hµnh tr¸i phiÕu ngang gi¸
+ Khi ph¸t hµnh TP:
Nî TK 111, 112
Cã TK 3413
+ §Þnh kú thanh to¸n l·i tr¸i phiÕu:
Nî TK 635, 627 vèn ho¸ vµo gi¸ trÞ SPSX
Nî TK 241 (vèn ho¸ vµo gi¸ trÞ c«ng tr×nh)
Cã TK111, 112


KếưtoánưphátưhànhưvàưthanhưtoánưtráIưphiếu



Phơng pháp kế toán:
- Trờng hợp phát hành trái phiếu ngang giá (tiếp)
Nếu thanh toán lãi suất 1 lần khi hết thời hạn vay
+ Định kỳ trích trớc lãi tiền vay phải trả
Nợ TK 635, 627, 241
Có TK 335
+ Kỳ cuối cùng (khi đến kỳ hạn thanh toán)
Nợ TK 3413: mệnh giá
Nợ TK 335: tổng lãi suất
Có TK 111, 112

KếưtoánưphátưhànhưvàưthanhưtoánưtráIưphiếu



Phơng pháp kế toán:
- Trờng hợp phát hành trái phiếu ngang giá (tiếp)
Nếu thanh toán lãI suất ngay tại thời điểm vay
+ Khi phát hành trái phiếu:
Nợ TK 111, 112: số tiền thực nhận
Nợ TK 242: tổng lãi
Có TK3413: mệnh giá
+ Định kỳ phân bổ lãi suất trả trớc:
Nợ TK 635, 627, 241
Có TK 242


KÕ­to¸n­ph¸t­hµnh­vµ­thanh­to¸n­tr¸I­phiÕu



Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n:
- Trêng hîp ph¸t hµnh tr¸i phiÕu ngang gi¸ (tiÕp)
+ Khi thanh to¸n tiÒn gèc vay b»ng tr¸i phiÕu:
Nî TK 3413
Cã TK 111, 112
+ Chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh ph¸t hµnh tr¸i
phiÕu (chi phÝ in, xin cÊp phÐp…)
Nî TK 635, 242

Cã TK 111, 112


KÕ­to¸n­ph¸t­hµnh­vµ­thanh­to¸n­tr¸I­phiÕu



Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n:
- Trêng hîp ph¸t hµnh tr¸i phiÕu cã chiÕt khÊu
+ Khi ph¸t hµnh tr¸i phiÕu:
Nî TK 111, 112: gi¸ ph¸t hµnh
Nî TK 34132: chiÕt khÊu tr¸i phiÕu
Cã TK 34131: mÖnh gi¸
+ §Þnh kú ph©n bæ chiÕt khÊu tr¸i phiÕu:
Nî TK 635, 627, 241
Cã TK 34132


KÕ­to¸n­ph¸t­hµnh­vµ­thanh­to¸n­tr¸I­phiÕu



Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n:
- Trêng hîp ph¸t hµnh tr¸i phiÕu cã phô tréi
+ Khi ph¸t hµnh tr¸i phiÕu:
Nî TK 111, 112: gi¸ ph¸t hµnh
Cã TK 34131: mÖnh gi¸
Cã TK 34133: phô tréi
+ §Þnh kú ph©n bæ phô tréi tr¸i phiÕu:
Nî TK 34133

Cã TK 635, 627, 241


Kếưtoánưchuyểnưđổiưtráiưphiếuưthànhưcổư
phiếu






Điều kiện chuyển đổi trái phiếu thành cổ phiếu:
- Điều lệ phát hành có quy định trái phiếu có thể
đợc chuyển đổi thành cổ phiếu
- Trái chủ có nhu cầu
Phơng pháp xác định:

Khi chuyển đổi trái phiếu thành cổ phiếu:
Nợ TK 34131 Giá thực tế cổ phiếu
Có TK 4111 MG
Có TK 4112 chênh lệch


HÕt ch¬ng 5