Các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học với phương pháp e learning nghiên cứu tại hội liên hiệp phụ nữ thành phố hồ chí minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN THỊ THANH LOAN

CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ HÀI LÒNG CỦA NGƯỜI HỌC
VỚI PHƯƠNG PHÁP E-LEARNING: NGHIÊN CỨU TẠI
HỘI LIÊN HIỆP PHỤ NỮ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

TP. Hồ Chí Minh – Năm 2019


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
----------------------

NGUYỄN THỊ THANH LOAN

CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ HÀI LÒNG CỦA NGƯỜI HỌC
VỚI PHƯƠNG PHÁP E-LEARNING: NGHIÊN CỨU TẠI
HỘI LIÊN HIỆP PHỤ NỮ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Chuyên ngành: Quản lý công (Hệ điều hành cao cấp)
Mã số

: 8340403

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. BÙI THỊ THANH

TP. Hồ Chí Minh – Năm 2019


LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn “Các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của
người học với phương pháp E-Learning: Nghiên cứu tại Hội Liên hiệp Phụ nữ
Thành phố Hồ Chí Minh” là công trình nghiên cứu của riêng tôi và được sự hướng
dẫn của PGS.TS Bùi Thị Thanh; Các nội dung nghiên cứu, kết quả trong đề tài này
là trung thực và chưa công bố bất kỳ hình thức nào trước đây. Những số liệu thu
thập và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là hoàn toàn hợp pháp, trung thực.
Các tài liệu tham khảo có nguồn trích rõ ràng. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm
về nội dung và tính trung thực của đề tài nghiên cứu.
Tp. Hồ Chí Minh, ngày 30 tháng 8 năm 2019
Học viên thực hiện

Nguyễn Thị Thanh Loan


MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG
DANH MỤC HÌNH
TÓM TẮT
ABSTRACT
CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ NGHIÊN CỨU.....................................................1

1.1.

Lý do chọn đề tài....................................................................................... 1

1.2.

Mục tiêu nghiên cứu..................................................................................3

1.2.1.

Câu hỏi nghiên cứu.................................................................................. 4

1.2.2.

Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu........................................ 4

1.3.

Phương pháp nghiên cứu..........................................................................4

1.4.

Ý nghĩa thực tiễn của đề tài nghiên cứu................................................. 5

1.5.

Kết cấu luận văn........................................................................................ 5

CHƯƠNG 2 CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU.................... 7
2.1.

Sự hài lòng..................................................................................................7

2.1.1.

Sự hài lòng của người học........................................................................7

2.1.2.

Sự hài lòng đối với đào tạo bằng phương pháp E-Learning................... 8

2.2.

Đào tạo........................................................................................................ 9

2.2.1.

Khái niệm................................................................................................. 9

2.2.2.

Đào tạo truyền thống................................................................................9

2.2.3.

Đào tạo bằng phương pháp E-Learning...................................................9

2.2.4.

Sự thành công của E-Learning...............................................................11

2.3.

Một số nghiên cứu trước có liên quan...................................................12

2.3.1.

Nghiên cứu của Wang (2003)................................................................ 12

2.3.2.

Nghiên cứu của Sun và cộng sự (2006).................................................14

2.3.3.

Nghiên cứu của Nguyễn Hữu Quy (2014).............................................15


2.4.

Đề xuất mô hình nghiên cứu.................................................................. 16

Tóm tắt Chương 2................................................................................................... 23
CHƯƠNG 3 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.................................................... 24
3.1.

Thiết kế nghiên cứu.................................................................................24

3.2.

Xây dựng thang đo sơ bộ........................................................................ 25

3.3.

Nghiên cứu định tính...............................................................................25

3.3.1.

Thiết kế nghiên cứu định tính................................................................ 25

3.3.2.

Kết quả nghiên cứu định tính.................................................................26

3.3.3.

Kết quả phát triển thang đo.................................................................... 26

3.4.

Nghiên cứu định lượng........................................................................... 32

3.4.1.

Thiết kế mẫu nghiên cứu........................................................................32

3.4.2.

Thu thập thông tin nghiên cứu............................................................... 33

3.4.3.

Phân tích dữ liệu.....................................................................................33

Tóm tắt Chương 3................................................................................................... 36
CHƯƠNG 4 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU................................................................37
4.1.

Mô tả mẫu nghiên cứu............................................................................ 37

4.2.

Phân tích dữ liệu nghiên cứu................................................................. 39

4.2.1.

Đánh giá thang đo bằng hệ số tin cậy Cronbach Alpha (Phụ lục 5)..... 39

4.2.2.

Tổng hợp các biến và thang đo sau phân tích Cronbach’s Alpha.........46

4.3.
4.3.1.

Phân tích nhân tố khám phá (EFA)...................................................... 47
Ma trận tương quan................................................................................ 47

4.3.2. Kiểm định tích thích hợp của mô hình phân tích nhân tố EFA (KaiserMeyer-Olkin)....................................................................................................... 48
4.3.3.

Kiểm định tính tương quan giữa các biến quan sát (Bartlett's Test)”... 48

4.3.4.

Kiểm định phương sai trích của các yếu tố (% Cumulative variance)”48

4.3.5.

Kiểm định giá trị phần chung Communalities ( Phụ lục 8)...................49

4.3.6.

Kiểm định hệ số Factor loading............................................................. 49

4.4.

Kiểm định tương quan giữa các biến với biến phụ thuộc...................50

4.4.1. Phân tích tương quan giữa các nhân tố với biến phụ thuộc HL “Sự hài
lòng của người học với phương pháp E-Learning”............................................ 50
4.4.2. Kiểm định mối quan hệ giữa các đặc điểm cá nhân của học viên với
biến phụ thuộc Y – Phân tích phương sai Anova............................................... 51


4.5.

Phân tích hồi quy.....................................................................................55

4.5.1. Kiểm định hệ số hồi quy (Coefficients) - kiểm định hiện tượng đa cộng

tuyến (Multiple Collinearity)”.............................................................................56
4.5.2.

Kiểm“định mức độ phù hợp mô hình (Adjusted R Square, ANOVA)”...
................................................................................................................ 56

4.5.3.

Kiểm định phần dư tuân theo phân phối chuẩn..................................... 57

4.5.4.

Kiểm định giả thuyết về quan hệ tuyến tính:.........................................59

4.5.5. Kiểm“định hiện tượng tự tương quan của phần dư”- Durbin – Watson
(Autocorrelation)................................................................................................. 59
4.5.6.
4.6.

Kiểm“định phương sai của sai số không đổi (Heteroskedasticity)”..... 60
Thảo luận kết quả nghiên cứu............................................................... 60

4.6.1. Thực trạng về hệ thống đào tạo trực tuyến tại Hội Liên hiệp Phụ nữ
TP.HCM...............................................................................................................60
4.6.2. Phân tích thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người
học với phương pháp E-learning tại Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM................63
Tóm tắt Chương 4................................................................................................... 71
CHƯƠNG 5 KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý QUẢN TRỊ..............................................72
5.1.

Kết luận.................................................................................................... 72

5.2.
Hàm ý quản trị nhằm nâng cao sự hài lòng của người học với
phương pháp E-learning...................................................................................... 73
5.2.1.

Về yếu tố thái độ người học...................................................................74

5.2.2.

Về yếu tố giao diện hệ thống................................................................. 75

5.2.3.

Về yếu tố chương trình đào tạo..............................................................76

5.2.4.

Về yếu tố công nghệ...............................................................................77

5.2.5.

Về yếu tố giảng viên.............................................................................. 78

5.2.6.

Về yếu tố tương tác................................................................................ 79

5.3.

Hạn chế của nghiên cứu và hướng nghiên cứu tiếp theo.................... 80

TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC


DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT

STT

Chữ viết tắt

Ý nghĩa

01

ANOVA

Phân tích phương sai (Analysis of Variance)

02

SPSS

Phần mềm thống kê cho khoa học xã hội
(Statistical Package for the Social Sciences)

03

EFA

Phân tích nhân tố khám phá (Exploratory
FactorAnalysis)

04

KMO

Hệ số Kaiser-Meyer-Olkin

05

MLR

Hồi quy bội (Multiple Linear Regression)

06

Sig

Mức
ý
nghĩa
significancelevel)

07

E-Learning

Electronic Learning

08

TP.HCM

Thành phố Hồ Chí Minh

quan

sát

(Observed


DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1: Thang đo Thái độ người học (TD) (được kế thừa và điều chỉnh từ thang
đo của Sun và cộng sự (2006))................................................................................... 27
Bảng 3.4: Thang đo Giao diện hệ thống (GD) (được kế thừa và điều chỉnh từ thang
đo của Sun và cộng sự (2006))................................................................................... 30
Bảng 3.5: Thang đo Công nghệ (CN) (được kế thừa và điều chỉnh từ thang đo của
Sun và cộng sự (2006))...............................................................................................31
Bảng 3.6: Thang đo Tương tác (TT) (được kế thừa và điều chỉnh từ thang đo của
Sun và cộng sự ( 2006))..............................................................................................31
Bảng 3.7: Thang đo Sự hài lòng (HL) (được kế thừa và điều chỉnh từ thang đo của
Sun và cộng sự (2006))...............................................................................................32
Bảng 4.1: Thông tin mẫu nghiên cứu.........................................................................37
Bảng 4.2: Kiểm định thang đo “Thái độ người học”................................................. 39
Bảng 4.3: Kiểm định thang đo “Giảng viên”............................................................. 40

Bảng 4.4: Kiểm định thang đo “Chương trình đào tạo”............................................ 41
Bảng 4.5: Kiểm định thang đo “Giao diện hệ thống” lần 1.......................................42
Bảng 4.6: Kiểm định thang đo “Giao diện hệ thống” lần 2.......................................43
Bảng 4.7: Kiểm định thang đo “Công nghệ”............................................................. 44
Bảng 4.8: Kiểm định thang đo “Tương tác”.............................................................. 45
Bảng 4.9: Kiểm định thang đo “Hài lòng”.................................................................46
Bảng 4.10: Tổng hợp các biến và thang đo sau phân tích Cronbach’s Alpha...........47
Bảng 4.11: Kết quả kiểm định KMO và Bartlett's Test............................................48
Bảng 4.12: Kiểm định phương sai trích các nhân tố..................................................48
Bảng 4.13: Ma trận xoay nhân tố.............................................................................. 49
Bảng 4.14: Hệ số tương quan Spearman’s rho giữa các biến trong mô hình............51
Bảng 4.15: Kiểm định trung bình (T-Test) của biến “Hội viên” đối với Y.............. 52
Bảng 4.16: Kiểm định phương sai bằng nhau của các nhóm “Độ tuổi” đối với Y... 52
Bảng 4.17: Phân tích phương sai Anova của biến “Độ tuổi” đối với Y....................53


Bảng 4.18: Kiểm định phương sai bằng nhau của các nhóm “Nghề nghiệp” đối với
Y..................................................................................................................................53
Bảng 4.19: Phân tích phương sai Anova của biến “Nghề nghiệp” đối với Y........... 53
Bảng 4.20: Kiểm định phương sai bằng nhau của các nhóm “Trình độ học vấn” đối
với Y........................................................................................................................... 54
Bảng 4.21: Phân tích phương sai Anova của biến “Trình độ học vấn” đối với Y.... 54
Bảng 4.22: Tổng hợp kết quả phân tích phương sai.................................................. 55
Bảng 4.23: Phân tích hồi quy - kiểm định đa cộng tuyến..........................................56
Bảng 4.24: Mức độ giải thích của mô hình (Adjusted R Square)............................. 56
Bảng 4.25: Mức độ phù hợp mô hình: Phân tích phương sai ANOVA.................... 57
Bảng 4.26: Kiểm định Durbin-Watson...................................................................... 59
Bảng 4.27: Thống kê giá trị trung bình của yếu tố thái độ người học.......................64
Bảng 4.28: Thống kê giá trị trung bình của yếu tố giao diện hệ thống..................... 65
Bảng 4.29: Thống kê giá trị trung bình của yếu tố chương trình đào tạo................. 66

Bảng 4.30: Thống kê giá trị trung bình của yếu tố công nghệ.................................. 68
Bảng 4.31: Thống kê giá trị trung bình của yếu tố giảng viên.................................. 69
Bảng 4.32: Thống kê giá trị trung bình của yếu tố tương tác.................................... 70


DANH MỤC HÌNH
Hình 2.1: Mô hình nghiên cứu của Wang (2003)...................................................... 13
Hình 2.2: Mô hình nghiên cứu của Sun và cộng sự (2006).......................................15
Hình 2.3:“Mô hình nghiên”cứu của Nguyễn Hữu Quy (2014)................................. 16
Hình 2.4: Mô hình nghiên cứu đề xuất...................................................................... 23
Hình 3.1: Quy trình nghiên cứu................................................................................. 24
Hình 4.2: Biểu đồ phân phối chuẩn của phần dư.......................................................57
Hình 4.3: Biểu đồ Q-Q plot.......................................................................................58
Hình 4.4: Biểu đồ Scatter Plot – Phân tán phần dư................................................... 59


TÓM TẮT
Hệ thống đào tạo trực tuyến nhằm tạo cơ hội tiếp cận, chia sẻ những kiến
thức, kinh nghiệm trong việc ứng dụng đào tạo, nâng cao chất lượng, bồi dưỡng
nguồn nhân lực. Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học
với phương pháp E-Learning là rất quan trọng, từ kết quả nghiên cứu đề xuất các
hàm ý, nhằm nâng cao sự hài lòng của người học với phương pháp E-Learning và
góp phần nâng cao chất lượng và hoạt động của Hội Liên hiệp Phụ nữ Thành phố
Hồ Chí Minh.
Nghiên cứu vận dụng“phương pháp nghiên cứu định tính và nghiên cứu định
lượng. Nghiên cứu định tính nhằm xác định“các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng
của người học với phương pháp”E-Learning. Nghiên cứu định lượng được tiến hành
trên 240 phiếu khảo sát hợp lệ. Tác giả sử dụng phần mềm SPSS16.0 để kiểm định
thang đo qua hệ số Cronbach’Alpha, kiểm định mô hình bằng phân tích nhân
tố”khám phá“(EFA), phân tích hồi quy và kiểm định sự khác biệt.”

Kết”quả nghiên cứu đã xác định được”có 6“nhân tố”tác động“đến”sự hài
lòng của người học theo thứ tự là: nhân tố tác động mạnh nhất là “Thái độ người
học”, thứ hai là “Giao diện hệ thống”, thứ ba là “Chương trình đào tạo”, thứ tư là
“Công nghệ”, thứ năm là “Giảng viên” và nhân tố tác động yếu nhất là “Tương tác”.
Kết quả của nghiên cứu này giúp cho Hội Liên hiệp Phụ nữ Thành phố Hồ
Chí Minh hiểu rõ hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học với
phương pháp E-Learning. Từ đó, có thể khẳng định, đào tạo từ xa E-Learning là một
xu thế tất yếu trong sự phát triển. Chất lượng trong đào tạo luôn phải được đặt lên
hàng đầu, hướng tới người học, làm cho người học có được sự thoải mái, sự tin
tưởng, hoàn toàn hài lòng đối với khóa học. Kết quả của nghiên cứu còn góp phần
bổ sung thêm vào hệ thống thang đo và mô hình nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng
đến sự hài lòng của người học với phương pháp E-Learning.
Từ khóa: Sự hài lòng của người học; Học tập điện tử; Hội viên Phụ nữ


ABSTRACT
The online training system aims to create opportunities to access and share
knowledge and experience in the application of training, quality improvement and
training of human resources. Researching the factors affecting learners' satisfaction
with the E-Learning method is very important, from the research results suggesting
the implications, to improve learners' satisfaction with the E-learning method.
Learning and contributing to improving the quality and operation of Ho Chi Minh
City Women's Union.
Research on applying qualitative research methods and quantitative research.
Qualitative research to determine factors affecting learners' satisfaction with the
method E-Learning. Quantitative research was conducted on 240 valid
questionnaires. The author uses the software SPSS16.0 to test the scale via
Cronbach’Alpha coefficient, model verification by factor analysis "discovery"
(EFA), regression analysis and test of differences.
The research results have identified 6 factors affecting the satisfaction of

learners in order: the most powerful factor is "Learner attitude", the second is
"Interface The system", the third is "Training program", the fourth is "Technology",
the fifth is "Lecturer", and the operative factor the weakest is "Interaction".
The results of this research help the HCMC Women's Union understand the
factors that affect the satisfaction of learner to E learning carefully the factors
affecting Learners’s satisfaction to the E-Learning method. Since then, it can be
affirmed that The education with E learning is an inevitable trend in the
development. Quality in training must always be top priority, towards learners,
making learners comfortable, confident, completely satisfied with the course. The
results of the research also contribute to adding the scale system and research model
of factors affecting learners’s satisfaction to the E-Learning method.
Keywords: learner’s satisfaction; E-Learning; member’s women union


1

CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ NGHIÊN CỨU

1.1.

Lý do chọn đề tài
Ngày nay Internet không chỉ là mạng truyền thông mà còn là phương tiện

trao đổi thông tin, cách thức học tập, làm việc và hoạt động nghiên cứu của hàng
triệu người trên toàn thế giới. Trong thời kỳ đầu Internet Việt Nam phát triển chậm
cả về quy mô lẫn chất lượng, nhưng khoảng 10 năm trở lại đây với tốc độ phát triển
nhanh chóng, Internet đã trở thành phương tiện truyền thông phổ biến.
Ngày nay việc học tập với phương pháp E-Learning (Electronic Learning) đã
trở nên phổ biến, người học có thể chủ động chọn khóa học, thời gian học thích hợp

và có thể học ở bất cứ đâu, chỉ cần kết nối với Internet.
E-Learning có nhiều ưu điểm như cho phép người học có thể học mọi lúc,
mọi nơi và chủ động trong việc lập kế hoạc hoc tập. Cho phép người dạy cập nhật
nội dung đào tạo một cách thường xuyên và có thể đánh giá người học thông qua hệ
thống tự đánh giá. Cho phép người quản lý thực hiện công tác quản lý một cách tự
động.
Trên thế giới có khá nhiều nghiên cứu về E-Learning, một số nghiên cứu đã
cung cấp những lợi ích và lợi thế xuất phát từ việc áp dụng công nghệ E-Learning
vào trường học (Klein và Ware, 2003; Alganhtani, 2011; Hameed và cộng sự, 2008;
Marc, 2002; Wentling và cộng sự, 2000; Nichols, 2003).
Ở Việt Nam cũng có những nghiên cứu liên quan đến việc áp dụng
E-Learning trong học tập và đào tạo như: “Nghiên cứu tích hợp các yếu tố ảnh
hưởng đến hài lòng của người học vào hệ thống E-Learning: một tình huống tại
trường Đại học Kinh tế - Luật” tác giả Vũ Thúy Hằng và Nguyễn Mạnh Tuân
(2013). “Nghiên cứu xây dựng hệ thống E-Learning hỗ trợ trong đào tạo theo học


2

chế tín chỉ” tác giả Nguyễn Văn Linh (2013). Những nghiên cứu ở trên, các tác giả
nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học đối với E-Learning.
Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM là tổ chức chính trị - xã hội đại diện cho
quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của các tầng lớp phụ nữ thành phố; phấn đấu
vì sự phát triển của phụ nữ và bình đẳng giới. Bám sát chức năng của Hội, nhiệm vụ
chính trị của đất nước, xu thế Hội nhập quốc tế và nhu cầu, nguyện vọng của phụ nữ;
Hội đã giữ vững vai trò nòng cốt trong công tác phụ nữ của thành phố. Phát huy
tiềm năng to lớn, đại diện cho tiếng nói của phụ nữ, tạo được phong trào sôi động
trong các tầng lớp phụ nữ là nhiệm vụ nặng nề của Hội Liên hiệp Phụ nữ Thành phố.
Để phát huy tốt vai trò của Hội Liên hiệp Phụ nữ Thành phố và nâng cao một bước
về chất lượng hoạt động Hội Liên hiệp Phụ nữ Thành phố trong thời gian tới, trước

những cơ hội và thách thức của tiến trình hội nhập và mở cửa thì kênh học tập và
bồi dưỡng, kiến thức, kỹ năng thiết thực cho chị em phụ nữ trong thời đại công nghệ
4.0 là cần thiết.
Với mục đích ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác đào tạo, bồi
dưỡng và đem đến sự thuận tiện cho hội viên phụ nữ thành phố trong việc học tập
mọi lúc, mọi nơi, tiết kiệm chi phí, tiết kiệm thời gian, uyển chuyển và linh động
trong công tác tổ chức đào tạo cán bộ Hội các cấp, cũng như ứng dụng công nghệ
theo hướng đào tạo từ xa linh hoạt, phù hợp với đặc điểm của TP.HCM - đô thị đặc
biệt, năng động.
Hệ thống đào tạo trực tuyến của Hội LHPN TP.HCM hoàn thành đưa vào
đào tạo thử nghiệm năm 2014, đã thể hiện sự nỗ lực của Hội LHPN Thành phố
trong việc tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đáp ứng phần nào nhu cầu học
tập của cán bộ, hội viên phụ nữ trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất
nước. Đến nay, hệ thống ngày càng được đầu tư, chăm chút, đã xây dựng được bộ
danh mục với 193 bài giảng, tổ chức đào tạo 108 lớp trực tuyến, với 107.308 lượt
người tham gia học, với nhiều bài giảng bổ trợ kiến thức cho cán bộ Hội, kỹ năng
sống cho đến các kiến thức gia đình cho hội viên phụ nữ, với các giảng viên có


3

nhiều kinh nghiệm trong giảng dạy, truyền đạt kiến thức với phương pháp, hình
thức thu hút, dễ theo dõi, dễ nhớ, dễ hiểu.
Tuy nhiên trong quá trình thực hiện, hệ thống phần mềm học trực tuyến của
Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM còn gặp một số khó khăn như Giảng viên chưa có
sự đồng đều về trình độ chuyên môn và kinh nghiệm giảng dạy, nên chất lượng
giảng dạy chưa ổn định, bên cạnh một số cán bộ, hội viên phụ nữ đa số lớn tuổi, nên
việc học với phương pháp E-Learning cũng gặp khó khăn trong phương pháp đào
tạo này. Yếu tố Giảng viên chưa có kinh nghiệm giảng dạy nên hội viên, phụ nữ
chưa thật sự tin tưởng phương pháp E-Learning có thể đem lại hiệu quả trong đào

tạo, từ đó thiếu sự cố gắng trong học tập theo phương pháp này, thì sẽ ảnh hưởng
đến việc nâng cao chất lượng và hoạt động của Hội Liên hiệp Phụ nữ, nhưng lại
chưa có nghiên cứu nào về các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học với
phương pháp E-Learning, để giúp Hội nâng cao sự hài lòng của người học với
phương pháp E-Learning, vì vậy cần xác định những yếu tố chính dẫn đến sự thành
công của phương pháp đào tạo này, cũng như những vấn đề còn khó khăn, tồn tại
của Hội Liên hiệp Phụ nữ bằng phương pháp này.
Như đã trình bày ở trên, thế giới đã có nhiều lý thuyết, mô hình nghiên cứu
về các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học trực tuyến, nhưng việc áp
dụng một mô hình vào hoàn cảnh của nước ta có thể chưa phù hợp. Do vậy để có
một cơ sở, một định hướng để phát triển và thu hút sự quan tâm dẫn đến tăng số
lượng người học trực tuyến, cần phải có hiểu biết và nắm bắt được những yếu tố ảnh
hưởng đến sự hài lòng của người học trực tuyến. Nắm bắt sự cần thiết và thực tiễn
của vấn đề, tôi thực hiện đề tài: “Các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người
học với phương pháp E-Learning: nghiên cứu tại Hội Liên hiệp Phụ nữ
TP.HCM”, qua đó nhằm đề ra một số hàm ý để nâng cao sự hài lòng của người học
với phương pháp E-Learning của Hội LHPN TP.
1.2.

Mục tiêu nghiên cứu
Nghiên cứu này nhằm đạt được các mục tiêu cụ thể sau:


4

- Xác định các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học với phương
pháp E-Learning của Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM.
- Xác định mức độ tác động của các yếu tố này đến sự hài lòng của người học
với phương pháp E-Learning của Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM.
- Đề xuất một số hàm ý nhằm nâng cao sự hài lòng của người học với phương

pháp E-Learning của Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM.
1.2.1.

Câu hỏi nghiên cứu
 Có những yếu tố nào ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học với

phương pháp E-Learning của Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM?
 Mức độ tác động của các yếu tố này đến sự hài lòng của người học?
 Những hàm ý nào được đề xuất để nâng cao sự hài lòng cho người học
với phương pháp E-Learning của Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM?
1.2.2.

Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu
 Đối tượng nghiên cứu là: các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người

học với phương pháp E-Learning.
 Đối tượng khảo sát là cán bộ, hội viên và phụ nữ tham gia học với
phương pháp E-Learning của Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM.
 Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng
của người học với phương pháp E-Learning của Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM,
thực hiện trong tháng 3 năm 2019.
1.3.

Phương pháp nghiên cứu
Đề tài sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính và nghiên cứu định lượng:
Nghiên cứu định tính: được thực hiện thông qua thảo luận với 2 nhóm:
- Nhóm 1 gồm 7 nhân viên là Thường trực Hội LHPN các quận/huyện,

phường/xã đã tham gia học với phương pháp E-Learning.

5

- Nhóm 2 gồm 5 nhà quản lý vận hành hệ thống đào tạo trực tuyến của Hội
Liện hiệp Phụ nữ TP.HCM.
Mục đích của nghiên cứu định tính là nhằm bổ sung các yếu tố ảnh hưởng
đến sự hài lòng của người học với phương pháp E-Learning của Hội LHPN Thành
phố, từ đó hoàn thiện bảng câu hỏi và thu thập các thông tin cần thiết liên quan đến
đối tượng nghiên cứu nhằm phục vụ cho nghiên cứu định lượng.
Nghiên cứu định lượng: được thực hiện thông qua bảng câu hỏi. Mẫu được
chọn theo phương pháp thuận tiện; các phương pháp để phân tích bao gồm: thống
kê mô tả, phân tích“nhân tố khám phá, phân tích tương quan,”phân tích hồi quy
tuyến tính bội, phân tích ANOVA… Sử dụng phần mềm SPSS 16.0 để phân tích.
1.4.

Ý nghĩa thực tiễn của đề tài nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu này đem lại một số ý nghĩa về thực tiễn cụ thể như sau:
- Hiểu rõ hơn về vai trò các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học

với phương pháp E-Learning của Hội LHPN Thành phố.
- Xem xét tác động của các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học
bằng phương pháp E-Learning của Hội LHPN Thành phố, qua đó đưa ra được các
kiến nghị cho vấn đề nâng cao sự hài lòng cho người học với phương pháp ELearning của Hội LHPN Thành phố.
1.5.

Kết cấu luận văn

Chương 1: Tổng quan về nghiên cứu
Trình bày một cách tổng quát về lý do chọn đề tài, sau đó sẽ xác định mục
tiêu, đối tượng phạm vi nghiên cứu, câu hỏi nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu,

để thực hiện luận văn, cuối cùng là ý nghĩa của việc nghiên cứu và bố cục luận văn.
Chương 2: Cơ sở lý thuyết và mô hình nghiên cứu
Giới thiệu cơ sở lý thuyết, mô hình tham khảo và các nghiên cứu trong nước
và nước ngoài đã thực hiện trước đây. Từ đó đề xuất mô hình nghiên cứu các yếu tố


6

ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học với phương pháp E-Learning: nghiên cứu
tại Hội Liên hiệp Phụ nữ TP.HCM.
Chương 3: Phương pháp nghiên cứu
Trình bày“phương pháp nghiên cứu,”quy“trình nghiên cứu, xây dựng thang đo,
các đánh giá”và kiểm định“thang đo”cho khái niệm trong mô hình,“kiểm định sự
phù hợp của mô hình”và“kiểm định các giả thuyết đề”ra.
Chương 4: Kết quả nghiên cứu
Trình bày kết quả phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người
học của người học với phương pháp E-Learning: nghiên cứu tại Hội Liên hiệp Phụ
nữ TP.HCM.
Chương 5: Kết luận và hàm ý quản trị
Tóm tắt các kết quả chính của luận văn, từ đó đưa ra các đề xuất nâng cao sự
hài lòng cho người học với phương pháp E-Learning của Hội Liên hiệp Phụ nữ
TP.HCM. Bên cạnh đó luận văn cũng đưa ra những đóng góp của đề tài, các hạn
chế và hướng nghiên cứu tiếp theo.


7

CHƯƠNG 2
CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU

2.1. Sự hài lòng
2.1.1. Sự hài lòng của người học
“Theo Woodruff (1997), sự hài lòng được định nghĩa là cảm giác tích cực
hay tiêu cực nói chung về giá trị thực của dịch vụ nhận được từ một nhà cung cấp.”
“Philip Kotler (2000) định nghĩa sự hài lòng là mức độ của trạng thái cảm
giác con người bắt nguồn từ việc so sánh kết quả thu được từ sản phẩm với những
kỳ vọng của người đó. Mức độ hài lòng phụ thuộc sự khác biệt giữa kết quả nhận
được và kỳ vọng.”
“Theo Lin & Sun (2009), sự hài lòng là một chỉ số đo lường sự trải nghiệm
liên quan tới đánh giá của khách hàng về việc mua sắm trong quá khứ và những trải
nghiệm mua sắm của họ.”
“Theo Võ Khánh Toàn (2008), hài lòng của khách hàng là sự đánh giá, cảm
giác của khách hàng về một sản phẩm hay dịch vụ đã đáp ứng được những nhu cầu
và mong đợi của khách hàng.”
Sự hài lòng của người học có thể là chỉ tiêu về một“số điều kiện học tập,”khả
năng“của”người học để phát triển và thành công, kết quả học tập và duy trì việc học
(Roberts và cộng sự 2005).
Sự hài lòng thường không rõ ràng và tùy thuộc vào quan niệm của con người.
Sự hài lòng khác nhau đối với những trường hợp và đối tượng khác nhau. Điều kiện
của sự hài lòng phụ thuộc nhiều vào tâm trạng và nhận thức của con người, thường
biểu hiện bằng hành động trung thành với sản phẩm hay gắn bó với tổ chức. Cấp độ
hài lòng còn tùy thuộc vào những lựa chọn thay thế của người học có một lựa chọn
khác so với cái hiên tại (O’dell, 2009).


8

Trong nghiên cứu của Urdan và Weggen (2000), nêu ra sự hài lòng của
người học có thể đo lường bằng các yếu tố sau: nội dung khóa học, phương pháp
giảng dạy, tài liệu giảng dạy, môi trường và giá trị bài học.

Đối với chương trình đào tạo trong các cơ quan thì sự hài lòng của người học,
hiệu quả của người học và khả năng ứng dụng vào công việc là kết quả cần thiết.
Các nhà quản trị thường yêu cầu từ phía đào tạo đưa ra phương pháp đo lường và
đánh giá chương trình đào tạo. Theo Kirkpatrick (1983) đã đưa ra mô hình 4 cấp độ
đo lường sự hài lòng đối với chương trình đào tạo là: phản ứng, học tập, hành động
và kết quả. Mô hình này có thể dùng để đo lường kết quả đào tạo bằng phương pháp
E-Learning và phương pháp truyền thống.
2.1.2. Sự hài lòng đối với đào tạo bằng phương pháp E-Learning
Vấn đề quan trọng của đào tạo, đặc biệt là hiệu quả sẽ đạt được khi người
học cùng tham gia vào quá trình thực hiện chương trình (Gaither, 2009). Đào tạo
bằng phương pháp E-Learning tạo điều kiện cho người học suy nghĩ kỹ hơn, phân
tích tổng thể nội dung học tập tốt hơn, tìm hiểu thông tin kỹ hơn, có sự trao đổi giữa
các thành viên trong nhóm học.Hơn nữa,“sự hài lòng của người”học“có tác
động”quan trọng đến quyết định có lựa chọn tiếp tục tham gia các khóa học bằng
phương pháp E-Learning tiếp theo hay không. Cho nên khi đo lường hiệu quả của
chương trình đào tạo thì biến hài lòng“cần được quan tâm”đặc biệt.
Có thể nói sự hài lòng của người học được thể hiện trên rất nhiều phương
diện, cảm nhận về chất lượng hệ thống thông tin trực tuyến, chất lượng đội ngũ
giảng viên hướng dẫn và chất lượng đào tạo.“Daniel và Yi-shun (2008) kết luận có
4 nhóm chính để đo lường sự hài lòng của sinh viên đối với E-Learning: (1) Nội
dung và thiết kế thể hiện qua bài giảng cần được cập nhật liên tục và nội dung phải
thể hiện hiệu quả và hữu ích đối với người học; (2) Cộng đồng học tập gồm người
hướng dẫn, sinh viên trong và ngoài lớp, sự thuận tiện trong thảo luận với giảng
viên, sinh viên và sự dễ dàng trong chia sẻ thông tin; (3) Cá nhân hóa thể hiện tính
chủ động của người học trong việc kiểm soát quá trình học tập từ phía người học


9

và giảng viên; và (4) Khía cạnh công nghệ liên quan đến đến sự thân thiện và dễ

tương tác với người dùng, sự ổn định trong hoạt động và sử dụng hiệu quả các
thành phần trong hệthống.”
2.2. Đào tạo
2.2.1. Khái niệm
Theo Davis và Davis (1998), đào tạo liên quan đến phát triển kỹ năng, kiến
thức vận hành và vận dụng vào xử lý tình huống cho người học để họ làm việc hiệu
quả và hiệu suất hơn và đưa ra rằng đào tạo giúp tổ chức đạt được mục đích và mục
tiêu, đồng thời phát triển nguồn nhân lực. Đào tạo có định hướng vào hiện tại, chú
trọng vào công việc hiện tại, giúp cá nhân có kỹ năng cần thiết để thực hiện tốt công
việc hiện tại.
2.2.2. Đào tạo truyền thống
Đào tạo truyền thống“là những”khóa“học được tổ chức”tại lớp học, người
hướng dẫn và người học tập trung tại một địa điểm cụ thể (Gaither, 2009). Sự chuẩn
bị và kiến thức của người hướng dẫn sẽ là những yếu tố quan trọng truyền đạt tới
người học nhằm đảm bảo người học lĩnh hội được kiến thức. Tuy nhiên, những đặc
tính về đạo đức, tư cách và kỹ năng tương tác với người học của giảng viên là yếu
tố quan trọng dẫn đến thành công của bài học (Gaither, 2009).“Những lợi thế”của
chương trình“đào tạo truyền thống”là: Có cơ hội tiếp xúc, trao đổi bài học giữa giáo
viên và người học và giữa các người học với nhau. Những biểu hiện cảm xúc được
thể hiện rõ nét trong quá trình đào tạo giúp cho giảng viên có cơ hội nắm bắt và
điều chỉnh lại cách thức truyền đạt của mình.
2.2.3. Đào tạo bằng phương pháp E-Learning
Đào tạo từ xa E-Learning (còn gọi là đào tạo trực tuyến) là một hình thức
học tập, trong đó có sự giãn cách về thời gian và không gian giữa người học và
người dạy (Verduin và Clark, 1991).Với sự phát triển không ngừng của khoa học


10

công nghệ, người học có thể sử dụng nhiều hình thức khác nhau thông qua phương

tiện truyền thông khác nhau để đạt được mục đích học tập của mình.
Theo quan điểm của Moore và các cộng sự (2003) thì phương pháp
E-Learning thiên về lý thuyết, về sự độc lập và tự chủ trong học tập, có 4 thành tố
cơ bản trong mọi tình huống giảng dạy và học tập: giáo viên, người học, hệ thống
truyền tải kiến thức và nội dung học tập. Theo Moore, các chương trình đào tạo từ
xa dựa trên hai biến “cấu trúc” và “đối thoại” để phân loại. Thiết kế khóa học và các
phương tiện truyền đạt kiến thức là biến cấu trúc, mối quan hệ giữa người dạy và
sinh viên, giữa sinh viên với sinh viên là biến “đối thoại”. Khái niệm tự chủ hay
khái niệm độc lập trong học tập còn được Moore nhắc đến như một tính chất đặc
thù cá nhân nhằm đạt được mục tiêu học tập.
Theo Hall (2003), O’Neill và cộng sự (2004), phương pháp E-Learning có
thể được định nghĩa như là hướng dẫn điện tử được cung cấp thông qua mạng
Internet, mạng nội bộ, và các nền tảng đa phương tiện như CD-ROM hoặc DVD.
Theo Liaw và cộng sự (2007), phương pháp E-Learning đề cập đến việc sử
dụng công nghệ Internet để cung cấp một loạt các giải pháp nhằm nâng cao kiến
thức và hiệu suất.
Theo Resta và Patru (2010) (trong UNESCO publication), phương pháp
E-Learning là hình thức học tập bằng truyền thông qua mạng Internet theo cách
tương tác với nội dung học tập và được thiết kế dựa trên nền tảng phương pháp dạy
học.
Phương pháp E-Learning hỗ trợ học tập thông qua công nghệ (Gupta và
Bostrom, 2013), hỗ trợ học tập cho các công việc liên quan đến nhiều cá nhân và
đồng thời cũng cho phép việc trao đổi kinh nghiệm không giới hạn không gian và
thời gian (Hofmann và Jarosch, 2011). Và là môi trường cho sự tương tác của người
học với các tài liệu học tập, người học và giảng viên được hỗ trợ bởi công nghệ
(Alavi và Leidner, 2001; Volery và Lord, 2000).


11

2.2.4. Sự thành công của E-Learning
Theo Seddon (1997), khái niệm thành công trong hệ thống thông tin là thước
đo mức độ đánh giá của một người về hệ thống, và theo đó, mô hình đa chiều đánh
giá thành công của hệthống thông tin: Khung thứ nhất gồm các thước đo chất lượng
của thông tin và hệ thống nhằm đo lường thành công về mặt kỹ thuật; trong đó, chất
lượng của thông tin thể hiện qua mức độ liên quan, tính kịp thời và độchính xác của
thông tin lấy từ hệ thống. Tuy nhiên, E-Learning không phải là hệ thống phục vụ
việc ra quyết định nên việc đo lường chất lượng của thông tin được xem là nội dung
bài giảng cần đảm bảo tính hoàn chỉnh, dễ hiểu, liên quan đến khóa học và bảo mật.
Còn chất lượng của hệ thống đề cập đến vấn đề lỗi trong hệ thống, tính thống nhất
của các giao diện, tính dễ sử dụng, chất lượng của tài liệu hướng dẫn sử dụng và
việc bảo trì các đoạn mã lập trình.
Khung thứ hai đề cập thước đo cảm tính về lợi ích của hệ thống thông tin, bao
gồm hai thành phần là tính hữu dụng được nhận thức và sự hài lòng của người dùng.
Thước đo tính hữu dụng là thang đo cảm tính về mức độ tin tưởng của người dùng
với việc sử dụng hệ thống có thể nâng cao hiệu quả công việc của họ, của nhóm hay
toàn tổ chức.
Theo Delone và Mclean (2003), sự thành công của hệ thống thông tinđược
cải tiến từ mô hình của chính hai tác giả này năm 1992, nhằm tập trung vào đo
lường các yếu tố thành công của hệ thống trực tuyến, trong đó có thêm thước đo về
chất lượng dịch vụ. Đây là sự hỗ trợ từ phía nhà cung cấp hệ thống thông tin trong
việc bảo trì hệ thống, hướng dẫn người dùng, và xử lýsự cố phát sinh. Còn yếu tố
chất lượng của dịch vụ có ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học do sự phức tạp
vốn có của hệ thống thông tin và sự hỗ trợ từ các nhân viên của tổ chức triển khai
hệ thống là cần thiết trong việc hướng dẫn sử dụng và xử lý lỗi liên quan. Ngoài ra,
thước đo hài lòng của người sử dụng còn ảnh hưởng đến ý định của họ về việc tiếp
tục sử dụng hệ thống thông tin. Cụ thể là người học hài lòng khi họ nhận thấy lợi


12

ích nhận được nhiều hơn so với chi phí bỏ ra từ việc sử dụng hệ thống ở góc độ cá
nhân hay tổ chức.
Theo Selim(2007), sự hài lòng của nguời học chiếm vị trí quan trọng trong ý
định sử dụng hệ thống trong hiện tại lẫn tương lai. Vì vậy, tập trung vào những yếu
tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học với ý nghĩa là E-Learning sẽ thành
công hơn khi người học đạt được độ hài lòng caohơn.
2.3. Một số nghiên cứu trước có liên quan
2.3.1. Nghiên cứu của Wang (2003)
Nghiên cứu Wang (2003) đã thực hiện đánh giá sự hài lòng của người học
với phương pháp E-Learning. Để đảm bảo các yếu tố không bị bỏ sót, Wang đã tiến
hành nghiên cứu định tính bằng việc: Tiến hành phỏng vấn 2 chuyên gia, 4 giáo
viên đại học, 10 người học. Sau đó ông đã xây dựng bảng câu hỏi khảo sát dựa theo
thang đo Likert 5 và tiến hành khảo sát 116 sinh viên tại Taiwan. Kết quả nghiên
cứu của Wang đã xác định 4 yếu tố trong hoạt động đào tạo với phương pháp
E-Learning ảnh hưởng đến sự hài lòng của người học là thái độ người học, giảng
viên, chương trình đào tạo và giao diện của hệ thống.
+ Thái độ người học: Sự hài lòng của người học với phương pháp E-Learning
được dựa trên thái độ“của người học”đó“đối với các công nghệ thông tin và truyền
thông”(Arbaugh, 2002).“Chương trình đào tạo với phương pháp”E-Learning cần
các người học thành thạo về máy tính và kết quả học sẽ rất tốt khi người học có thái
độ tích cực đối với máy tính.
+ Giảng viên: Giảng viên đóng một vai trò quan trọng, hướng dẫn được sự
chú ý của người học đối với môn học và bài học (Collis, 1995). Sự hài lòng của
người học và sự chấp nhận của chương trình đào tạo với E-Learning bị ảnh hưởng
bởi phong cách giảng dạy của giảng viên, thái độ của giảng viên đối với việc cung
cấp các bài giảng theo cách thân thiện và cung cấp nội dung chất lượng (Webster và
Hackley, 1997).

13

+ Chương trình đào tạo: nội dung các khóa học, đều được chứng minh là có
ý nghĩa trong nghiên cứu này. Kết quả này tương ứng với Arbaugh (2002) và
Arbaugh và Duray (2002) phát hiện ra rằng“chương trình đào tạo của”khóa học
E-Learning đóng vai trò quan trọng trong nhận thức về sự hài lòng của người học
điện tử. Để có sự hài lòng cao hơn, lịch trình khóa học, sắp xếp thảo luận và các
loạitài liệu khóa học phải được chuẩn bị đúngchuyên môn hướng dẫn E-Learning và
hỗ trợ kỹ thuật cũng phải được áp dụng. Việc thiết kế các khóa học dễ hiểu và phù
hợp với nhu cầu người học, sẽ góp phần làm gia tăng sự hài lòng của người học với
phương pháp E-Learning.
+ Giao diện của hệ thống của E-Learning ảnh hưởng đáng kể đến sự hài lòng
của người học. Giao diện thân thiện của hệ thống E-Learning sẽ“gia tăng sự hài
lòng của người”học. Với giao diện dễ dàng“của chương trình đào tạo”với
E-Learning sẽ thu hút người học tham gia khóa học qua Internet. Thái độ tích cực
của người học đối với giao diện đào tạo với E-Learning sẽ gia tăng tỷ lệ tiếp tục
tham gia các khóa học E-Learning khác. Hisham và cộng sự (2004) cho rằng hệ
thống E-Learning cần phải cung cấp một giao diện phù hợp cho người sử dụng để
cho phép dễ dàng truy cập vào các nội dung. Nếu một giao diện được thiết kế kém,
sẽ khiến người học cảm thấy không hứng thú và nó sẽ cản trở hiệu quả của việc học.

Thái“độ người học”
Giảng viên
Chương trình đào tạo
Giao diện của hệ thống

“Sự hài
lòng của
người”học
với

phương
pháp

Figure 1Hình 2.1: Mô hình nghiên cứu của Wang (2003)
Nguồn: Wang (2003)