Một số biện pháp nâng cao năng lực, phẩm chất cho HS lớp 5 ở trường TH mô hình trường học mới VNEN

1. MỞ ĐẦU
1.1 Lý do chọn đề tài:
Giáo viên chủ nhiệm ở Tiểu học có một vị trí vô cùng quan trọng trong
việc hình thành cho học sinh những cơ sở ban đầu tạo tiên đề cho sự phát triển
đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ năng sống cơ
bản để học sinh tiếp tục học Trung học cơ sở. Ngoài việc tổ chức, hướng dẫn các
hoạt động học tập của học sinh, giáo viên chủ nhiệm lớp còn phải thường xuyên
theo dõi các hoạt động trong giờ chơi, trong các buổi sinh hoạt, giao lưu tập thể,
…và cả hoạt động học tập ở nhà của học sinh. Vì vậy công việc của một giáo
viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học là rất nặng nề, rất vất vả và vô cùng phức tạp.
Giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học dạy được tất cả các lớp (từ lớp 1 đến
lớp 5) nhưng trong thực tế, không phải giáo viên nào cũng theo học sinh của
mình từ lớp này lên lớp khác. Vì vậy, mỗi năm lên lớp, các em lại được học với
một thầy (cô) khác nhau. Nếu giáo viên lớp dưới làm tốt công tác chủ nhiệm,
xây dựng tốt nề nếp lớp học, rèn luyện cho học sinh phương pháp tự học và
nhiều kĩ năng sống cơ bản khác mà khi lên lớp trên, giáo viên chủ nhiệm lớp
không duy trì, không phát huy thì nề nếp lớp học và chất lượng học tập của học
sinh không duy trì tốt được. Do vậy, công tác chủ nhiệm lớp phải được thực hiện
đồng bộ từ lớp Một đến lớp Năm. Nề nếp lớp học, phương pháp học tập, đạo
đức, nhân cách và các kĩ năng sống của học sinh phải được giáo viên chủ nhiệm
chú ý xây dựng ngay từ lớp 1 và phải được duy trì, phát huy xuyên suốt ở các
lớp trên.
Trong những năm học gần đây, trường Tiểu học Hưng Lộc I đang thực
nghiệm dự án mô hình “ Trường tiểu học mới VNEN”. Trong quá trình làm công
tác chủ nhiệm lớp tôi thấy rằng, để mô hình vận dụng thành công, hiệu quả thì
ngoài việc đầu tư về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, chúng ta cần quan tâm
sâu sắc đến yếu tố con người, trong đó có vai trò của người giáo viên chủ nhiệm
lớp. Bởi giáo viên chủ nhiệm lớp chính là người quản lý, điều hành, hướng dẫn
học sinh hoạt động một cách tích cực, chủ động, sáng tạo, tạo nên một môi
trường lớp học sôi động, thân thiện, hiệu quả.
Xuất phát từ những lý do trên, tôi mạnh dạn nghiên cứu đề tài: “ Một số

biện nâng cao năng lực, phẩm chất cho học sinh lớp 5 ở trường tiêu học mô
hình “ Trường tiểu học mới VNEN” góp phần nâng cao chất lượng dạy và học
trong trường Tiểu học.
1.2 Mục đích nghiên cứu:
- Ghi lại những biện pháp mình đã làm, để chọn lọc và đúc kết thành kinh
nghiệm của bản thân.
- Chia sẻ với đồng nghiệp những việc đã làm và đã thành công trong
công tác chủ nhiệm lớp.
- Tìm ra những biện pháp dạy học hữu hiệu giúp học sinh nâng cao được
phẩm chất và năng lực, hình thành nhân cách tốt.
-Bản thân rèn luyện tinh thần năng động; giữ lửa lòng say mê, sáng tạo;
cố gắng học tập, tự cải tạo mình để theo kịp sự tiến bộ của thời đại
1


1.3 Đối tượng nghiên cứu:
- Các năng lực, phẩm chất được tập trung rèn luyện trong trường Tiểu học.
- Học sinh lớp 5C trương Tiểu học Hưng Lộc I
1.4 Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp điều tra.
- Phương pháp trắc nghiệm.
- Phương pháp đàm thoại.
- Phương pháp thực nghiệm.
- Phương pháp quan sát.
- Phương pháp nêu gương.
2. NỘI DUNG
2.1. Cơ sở lý luận.
Trường học VNEN là nơi học sinh cùng học tập để lĩnh hội những kiến
thức liên quan mật thiết đến cuộc sống của các em . Ở đó giáo viên là người tổ
chức, hướng dẫn và khích lệ các em trong việc tìm tòi, chiếm lĩnh kiến thức,

hình thành phát triển kĩ năng giao tiếp, ứng xử dân chủ bình đẳng. Ở đó, phụ
huynh và cộng đồng cùng tham gia tích cực vào việc chăm sóc và giáo dục con
em mình. Mô hình trường học mới tập trung vào đổi mới sư phạm : đổi mới
phương pháp dạy học, đổi mới phương pháp đánh giá, đổi mới phương pháp tổ
chức lớp học. Để thực hiện những mục tiêu về giáo dục con người mà ở đây là
học sinh thì người giáo viên chủ nhiệm phải xác định rõ được yêu cầu và nhiệm
vụ của mình.
Trong mỗi đơn vị trường học có các đơn vị nhỏ hơn, đó là lớp. Mỗi đơn vị
lớp hoạt động tốt, tự hoàn thiện mình sẽ góp phần thúc đẩy lẫn nhau tạo biến đổi
về chất lượng trong nhà trường. Nhờ đó mà nhà trường phát triển nhanh hơn,
bền vững hơn. Nhiệm vụ trung tâm của nhà trường là dạy và học đó cũng là
nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm. Chất lượng dạy và học của nhà trường được
thể hiện ở chất lượng của mỗi lớp và mỗi giáo viên. Không những thế mà giáo
viên chủ nhiệm còn phải rèn luyện cho học sinh về mặt đạo đức cũng như các
mặt hoạt động khác.
Như vậy vấn đề giáo dục học sinh trở thành những con người phát triển
toàn diện là nhiệm vụ hàng đầu biến các mục tiêu giáo dục thành hiện thực. Giữ
vai trò quyết định chất lượng và hiệu quả giáo dục của nhà trường mà người
thực hiện nhiệm vụ này chính là giáo viên chủ nhiệm lớp.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dung sáng kiến kinh nghiệm:
* Về phía giáo viên
Ưu điểm: Giáo viên xác định và làm tốt vai trò của một giáo viên chủ
nhiệm lớp. Có quan tâm tìm hiểu các đối tượng học sinh, vừa dạy vừa dỗ, quan
tâm tới đặc điểm tâm sinh lý học sinh, một số giáo viên được học sinh tin yêu,
quý mến.
Tồn tại: Một số giáo viên còn hời hợt trong việc tạo mối quan hệ với học
sinh, còn giữ khoảng cách người dạy – người học, chỉ chú trọng đến việc dạy
kiến thức mà chưa tìm tòi các biện pháp để nâng cao năng lực, phẩm chất cho
2

học sinh. Khâu đánh giá cuối kì, cuối năm, giáo viên thực hiện nghiêm túc,
chính xác.
*Về phía học sinh:
Ưu điểm: -Tôi nhận thấy học sinh đã phát huy tính tự học, sáng tạo, tính
tự giác, tự quản, sự tự tin, hứng thú trong học tập. Nhiều em đã phát huy tốt các
kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng hợp tác, kỹ năng tự đánh giá
lẫn nhau trong giờ học. Nhiều em nâng cao được tinh thần trách nhiệm và biết
phấn đấu làm chủ quá trình học tập của mình.
Tồn tại: Không phải học sinh nào cũng phù hợp để tham gia mô hình này.
Với những em có lực học chưa tốt, tiếp thu chậm thì việc để các em tự học để
theo kịp các bạn trong nhóm là khá vất vả. Năng lực hướng dẫn, giảng giải bài
giúp bạn của các nhóm trưởng cũng như của các thành viên trong nhóm hạn chế
thì giáo viên phải tham gia trợ giúp cho những em có lực học chưa tốt ở các
nhóm trở nên vất vả bội phần.
Năm học 2017 - 2018, lớp tôi có tổng số 26 học sinh. Trong đó có 12 em
nữ, 14 em nam đa số các em sinh ra ở nông thôn, bố mẹ đều làm nông nghiệp
nên khả năng giao tiếp, các kỹ năng xã hội còn hạn chế. Nhiều em còn rất nhút
nhát, chưa mạnh dạn trong mọi hoạt động. Có những em có hoàn cảnh khó khăn
nên không có góc học tập ở nhà, đi học về là vứt sách vở lung tung, đến lớp thì
thường xuyên quên đồ dùng học tập…Bao nhiêu chuyện rắc rối, bao nhiêu tình
huống khó xử khiến tôi phải đau đầu.
Từ những thực trạng trên, đầu năm học 2017 - 2018 tôi đã tiến hành khảo
sát về các năng lực, phẩm chất của học sinh. Đánh giá ở mức độ Đạt trở lên, tôi
thu được kết quả như sau:
Sĩ
số

Các năng lực
Tự phục

vụ, tự
quản

26

Các phẩm chất

Giao
tiếp,
hợp tác

Tự học
và giải
quyết vấn
đề

TS

%

TS

%

TS

%

Chăm học, Tự tin, tự
Trung

Yêu gia
chăm làm, trọng, tự
thực, kỷ đình, bạn
tích cực
chịu trách luật, đoàn
bè
tham gia
nhiệm
kết
và những
hoạt động
người
giáo dục
khác
TS
%
TS %
TS %
TS %

16

61,5

17

65,4

16

61,5

20

76,9

19

73,1

20

76,9

22

84.6

Như vậy qua khảo sát đầu năm thì số lượng học sinh phát triển tốt các
năng lực, phẩm chất vẫn còn hạn chế. Để khắc phục tình trạng này tôi đã tìm ra
một số giải pháp nhằm phát triển các năng lực, phẩm chất cho các em.
2.3 Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề:
*Giải pháp 1: Nắm bắt đầy đủ thông tin về học sinh
3


Để nắm được tình hình cụ thể của từng học sinh, ngay từ những ngày đầu
nhận lớp, tôi xem xét hồ sơ, lý lịch của từng học sinh. đặc biệt chú ý đến nhận
xét của giáo viên chủ nhiệm ở những năm trước để nắm bắt tình hình của lớp và
của từng học sinh. đồng thời tôi hỏi học sinh bố mẹ làm nghề gì? bố mẹ có nhà

hay không có nhà?, gia đình thuộc hộ ngèo hay cận nghèo? nhà em ở nhà cao
tầng hay nhà tranh tre? Ngoài ra, tôi thực hiện ngay công tác điều tra thông qua
phiếu. Tôi phát cho mỗi em một phiếu điều tra sau đây và yêu cầu các em điền
đầy đủ các thông tin trong phiếu:
PHIẾU THÔNG TIN CÁ NHÂN
1. Họ và tên:……………………..…………..Nam:……….......Nữ:……………..
2. Số anh ( chị ) em trong gia đình: ….Con thứ mấy trong gia đình:…………......
3. Hoàn cảnh gia đình ( khá giả, đủ ăn, nghèo, cận nghèo).....................................
4. Kết quả học tập năm lớp 4: ................................................................................
5.Môn học yêu thích:.............................................................................................
6. Môn học cảm thấy khó:.......................................................................................
7. Góc học tập ở nhà: (Có, không).........................................................................
8.
Sở
thích:...............................................................................................................
9. Địa chỉ gia đình: Thôn:....................................Xã……………………...………
10. Số điện thoại của gia đình:................................................................................
Qua phiếu điều tra này, tôi nắm được đầy đủ các thông tin cần thiết về
từng học sinh. Và quan trọng hơn cả là tôi đã hiểu một phần về học sinh của
mình, điều đó rất có lợi cho tôi trong công tác giảng dạy và giáo dục học sinh.
Nắm hồ sơ lý lịch là bước đầu, bên cạnh đó từng ngày, từng giờ tôi làm
quen với các em đi sâu đi sát thực tế để tìm hiểu điểm tốt, mặt hạn chế của học
sinh.
Ví dụ: Ở lớp 5C, qua điều tra phiếu và trò chuyện với học sinh trong lớp, tôi
biết được một số em có hoàn cảnh cần lưu ý:
Em Việt gia đình thuộc hộ nghèo, mẹ ốm quanh năm. Môn học em yêu
thích là môn Thể dục.
Em Dương gia đình thuộc hộ cận nghèo, sở thích của em là học môn
Toán.
Em Linh thuộc gia đình cán bộ, em là học sinh khá của lớp, thường năng

nổ trong mọi hoạt động của lớp cũng như của trường.
Tôi tiến hành ghi chép cận thận vào sổ tay chủ nhiệm. Trên cơ sở đó tôi
phân công trách nhiệm hoặc tìm cách khắc phục những tồn tại mà học sinh mắc
phải làm ảnh hưởng đến việc học tập và rèn luyện của các em. Chính nhờ sự gần
gũi, nắm bắt tình hình kịp thời của học sinh và bằng cách xử lý kịp thời nhanh
chóng, hợp lý, sự chuyển biến tốt của học sinhtheer hiện rất rõ, tạo sự phấn khởi
trong học sinhgiups các em có hướng phấn đấu đi lên.
* Giải pháp 2: Xây dựng nề nếp lớp học:
*Tổ chức bầu Hội đồng tự quản học sinh:

4


Việc bầu chọn để xây dựng bộ máy Hội đồng tự quản học sinh trong mô
hình “ Trường tiểu học mới” mà trường tôi đang thực hiện là một công việc rất
quan trọng mà người giáo viên chủ nhiệm nào cũng cần phải làm ngay sau khi
nhận lớp mới. Tôi đã căn cứ vào các yếu tố sau để bầu Hội đồng tự quản:
- Tham khảo giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn dạy học lớp trước.
- Căn cứ vào năng khiếu, sở trường của học sinh.
- Căn cứ vào sự tín nhiệm của học sinh trong lớp
Theo mô hình của trường học mới, quản lí lớp học là “Hội đồng tự quản
học sinh”, các “ban” trong lớp, do học sinh tự nguyện xung phong và được các
bạn tín nhiệm. Việc thành lập cũng như hiệu quả hoạt động của “Hội đồng tự
quản học sinh”, các “ban” rất cần sự tư vấn, khích lệ, giám sát của giáo viên,
phụ huynh, sự tích cực, trách nhiệm của học sinh. “Hội đồng tự quản học sinh”
là một biện pháp giúp học sinh được phát huy quyền làm chủ quá trình học tập,
giáo dục. Học sinh có điều kiện hiểu rõ quyền và trách nhiệm trong môi trường
giáo dục, được rèn các kĩ năng lãnh đạo, kĩ năng tham gia, hợp tác trong các
hoạt động.
Tổ chức Bộ máy Hội đồng tự quản học sinh bao gồm: 1 Chủ tịch Hội

đồng tự quản học sinh, 2 phó Chủ tịch Hội đồng tự quản và các Ban tham gia
Hội đồng tự quản (Ban học tập, Ban quyền lợi, Ban sức khoẻ - vệ sinh, Ban văn
nghệ - thể dục thể thao, Ban thư viện; Ban đối ngoại…)
- Triển khai bầu HĐTQ
- Trước bầu cử : GV, phụ huynh giúp cho học sinh về mục đích, ý nghĩa,
khả năng học sinh…Định ngày bầu cử bộ máy HĐTQ, các ban của HĐTQ. Tiến
hành bầu HĐTQ phiên trù bị
- Tiến hành bầu cử:
+ Tổ chức cho HS tự ứng cử.
+ Tổ chức cho HS đề cử.
+ Hướng dẫn ứng cử viên chuẩn bị nội dung tranh cử để thuyết trình trước
lớp vận động các bạn trong lớp ủng hộ mình.
+ Tổ chức bầu ban kiểm phiếu, chuẩn bị phiếu, hòm phiếu
Như vậy sau một thời gian bầu cử của lớp và có 3 bạn có số phiếu cao nhất,
(26/26 =100%) đã trúng vào bộ máy HĐTQ. Đó là các bạn: Nguyễn Thị Khánh
Vy, bạn Lê Thị Thương, bạn Trần Minh Toàn.
- Sau khi bầu HĐTQ lớp tổ chức bầu các ban chuyên trách gồm có 6 ban (
với hình thức biểu quyết)
1. Ban học tập: Gồm các bạn: Nguyễn Văn Hoàng, Hà Trung Kiên,
Nguyễn Văn Kỳ, Trần Minh Toàn. Trong đó bạn Nguyễn Văn Hoàng được bầu
làm Trưởng ban với số phiếu tối đa 26/26 =100%.
2. Ban thư viện: Gốm các bạn: Phạm Thị Thanh ( Trưởng ban), Nguyễn
Phong Vân, Nguyễn Thu Trang, Nguyễn Văn Dương. Trong đó bạn Phạm Thị
Thanh bầu làm Trưởng ban với số phiếu tối đa 26/26 =100%.

5


3. Ban quyền lợi: Gốm các bạn Trần Thị Dung Trưởng ban, Vũ Hoài Linh,
Mai Văn Đạt, Đinh Văn Cự. Trong đó bạn Trần Thị Dung được bầu làm Trưởng

ban với số phiếu 26/26 =100%
4. Ban đối ngoại: Gồm các bạn Lê Thùy Linh, Lê Văn Nhật, Lê Văn Kiệt.
Trong đó bạn Lê Thùy Linh Trưởng được bầu làm Trưởng ban với số phiếu 26/
26 =100%.
5. Ban sức khỏe và vệ sinh: Gồm các bạn Trần Thị Yến Nhi, Trần Đức
Chung, Trần Quang Thanh. Trong đó bạn Trần Thị Yến Nhi được bầu làm
Trưởng ban với số phiếu 26/ 26 =100%.
6. Ban văn nghệ và TDTT: Gồm các bạn Lê Khánh Hằng, Nguyễn Thị
Bảo Yến, Nguyễn Thị Vy. Trong đó bạn Lê Khánh Hằng được bầu làm Trưởng
ban với số phiếu 26/ 26 =100%.
*Giao nhiệm vụ cho HĐTQ.
Khi có được danh sách HĐTQ, tôi tiến hành giao nhiệm vụ cho từng cá
nhân, từng ban, để các em xác định được rõ vai trò, nhiệm vụ của mình.
- Trước hết tôi cho học sinh tự phát biểu về nhiệm vụ của mình khi được
bầu vào vị trỉ mới trong HĐTQ
- Sau đó tôi giúp các em có được suy nghĩ, định hướng chuẩn, phù hợp
với yêu cầu nhiệm vụ chung của lớp.
- Yêu cầu mỗi cá nhân, trưởng ban có sổ tay hoạt động, ghi chép lại
những điều cần nhớ, cần lưu ý trong quá trình rèn luyện.
- Tiến hành sinh hoạt, trao đổi thường xuyên, định kì để giúp nhau cùng
tiến bộ.
Có thể nói, quá trình thành lập “Hội đồng tự quản học sinh” giúp các em
hiểu được quá trình bầu cử tự do, công bằng và dân chủ; giúp học sinh có thể
nảy sinh đề xuất những ý tưởng mới của chính các em. Thông qua hoạt động này
học sinh tự giác hơn, phát huy tinh thần trách nhiệm, sự sáng tạo trong quản lý
và chỉ đạo những công việc được giao.
+ Đối với Chủ tịch Hội đồng tự quản và các Phó chủ tịch qua thời gian giao
nhiệm vụ cũng như thực hiện nhiệm vụ, giáo viên cần nắm được năng lực của
từng thành viên chủ chốt để hướng cho lớp bầu chọn lại cho phù hợp. Trên thực
tế Chủ tịch Hội đồng tự quản và các Phó chủ tịch có sự thay đổi theo kì học hoặc

năm học nhưng ít xảy ra.
+ Đối với các Trưởng ban và các thành viên trong Ban hoạt động:
Trưởng ban và các thành viên sẽ có sự thay đổi nhưng không lớn. Chúng ta
biết trong lúc bầu và thành lập Hội đồng tự quản thứ nhất do nguyện vọng, sở
thích của từng cá nhân, thứ hai do lớp bầu một cách công khai, dân chủ. Tuy
nhiên trong quá trình thực hiện giáo viên vẫn có thể thay đổi Trưởng ban hoặc
các thành viên, về thời gian có thể theo tháng hoặc học kì, ví dụ học sinh A là
Trưởng ban văn nghệ qua thời gian hoạt động học sinh A năng lực học tập lại
trội hơn thì giáo viên tổ chức cho lớp bầu học sinh A sang Ban học tập...
*Sắp xếp sử dụng đội ngũ học sinh ngồi theo nhóm:

6


Với một lớp học còn nhiều em chưa chịu khó học bài, còn hiếu động,
trình độ học sinh không đồng đều. Do vậy việc sắp xếp chỗ ngồi sao cho phù
hợp với năng lực của học sinh và đáp ứng yêu cầu chung của lớp, đảm bảo để
các em cùng tiến bộ có vai trò rất quan trọng trong mọi hoạt động của lớp.
Sự bố trí sắp xếp chỗ ngồi cho học sinh được tiến hành ngay từ đầu năm
học. Trước tiên tôi cho các em bình bầu những bạn học tốt, có năng lực quản lý
nhóm làm nhóm trưởng, nhóm phó của nhóm. Số lượng học sinh trong mỗi
nhóm không quá 6 em. Bạn nào cố gắng vượt lên khá hơn sẽ lên thay những bạn
kém hơn để tạo ra được khí thế thi đua cho các em. Sau một thời gian theo dõi
qua thực tế, tôi sắp xếp lại sao cho tổ nào, bạn nào cũng có học sinh khá, giỏi,
trung bình và chậm hơn. Tôi xếp lại chỗ ngồi, em học tốt ngồi cạnh em học
chậm, em ngoan ngồi cạnh em chưa ngoan. Em viết chữ đẹp, cẩn thận ngồi cạnh
em viết chữ chưa đẹp để tạo điều kiện các em kèm cặp giúp đỡ nhau.
Ví dụ: em Linh viết chữ đẹp ngồi cạnh em Thuyên viết chữ chưa đẹp để kèm
cặp bạn tiến bộ. Ngoài ra, sự sắp xếp ấy tôi còn kết hợp cả năng lực và nguyện
vọng của các em để các em cảm thấy thoải mái, phát huy được vai trò tự quản,

đoàn kết, giúp đỡ nhau cùng tiến bộ, đồng thời các em thấy được sự quan tâm
của cô giáo với mình.
* Giải pháp 3: Giáo viên chủ nhiệm hướng dẫn Hội đồng tự quản
thực hiện các nhiệm vụ, kĩ năng như những người thầy thứ hai:
Như chúng ta đã biết trong trường học tiểu học truyền thống, vào đầu năm
học việc bầu Ban cán sự lớp (lớp trưởng, lớp phó, các tổ trưởng) thường do các
giáo viên chủ nhiệm chỉ định. Việc thực hiện nhiệm vụ Ban cán sự lớp chỉ nghe
theo mệnh lệnh của giáo viên để điều hành lớp, chuyện gì Ban cán sự lớp cũng
phải báo cáo giáo viên chủ nhiệm để giáo viên quyết định.
Nay trong Mô hình trường tiểu học mới có Hội đồng tự quản (gồm Chủ
tịch Hội đồng tự quản, các Phó chủ tịch Hội đồng tự quản, các trưởng ban). Hội
đồng được thành lập và do học sinh quản lí, điều hành để đảm bảo cho các em
tham gia một cách dân chủ và tích cực trong nhà trường.
Để đáp ứng được yêu cầu cũng như cách thức tổ chức các dạy học trong
hoạt động của Mô hình trường tiểu học mới. Bản thân tôi là giáo viên chủ nhiệm
hết sức chú trọng việc hướng dẫn Hội đồng tự quản thực hiện tốt, đầy đủ nhiệm
vụ, chức năng của mình thông qua một số bước cụ thể sau:
* Triển khai cụ thể nhiệm vụ, chức năng tới tất cả các thành viên trong
Hội đồng tự quản: Ví dụ: em Nguyễn Thị Khánh Vy - Chủ tịch Hội đồng tự quản
chịu trách nhiệm quản lí, điều hành toàn bộ hoạt động của lớp. Có trách nhiệm
phân công, giao nhiệm vụ và đôn đốc cho các Phó chủ tịch, các trưởng ban sau
mỗi giờ học, ngày học. Giám sát, nắm bắt đầy đủ mọi tình hình trong lớp để có
đánh giá, nhận xét từng điểm mạnh, điểm yếu qua mỗi ngày học sau đó báo cáo
giáo viên chủ nhiệm. Hai phó chủ tịch Hội đồng tự quản là em Trần Minh Toàn
và em Nguyễn Thị Thương phụ trách theo dõi, đôn đốc, giúp đỡ các bạn thực
hiện các nhiệm vụ được phân công phụ trách.

7

Ví dụ: em Nguyễn Văn Hoàng – Trưởng ban học tập hàng ngày cùng với
Ban học tập kiểm tra việc chuẩn bị đồ dùng học tập, bài học ở nhà, bài học ở lớp
của các thành viên trong lớp. Các trưởng ban có chức năng giao nhiệm vụ, theo
dõi, hỗ trợ, giúp đỡ các thành viên trong Ban thực hiện tốt việc kiểm tra, đánh
giá kết quả các hoạt động liên quan.
* Hướng cho Hội đồng tự quản một số kĩ năng giám sát, điều hành lớp
hoạt động:
- Kĩ năng giao nhiệm vụ: Hướng dẫn cho Hội đồng tự quản một số câu,
lệnh mẫu khi giao nhiệm vụ cho nhóm, lớp thực hiện. Yêu cầu câu lệnh mẫu
phải ngắn gọn, rõ ràng, dễ hiểu tránh câu dài, rườm rà, khó hiểu.
Ví dụ: Yêu cầu hoạt động này đã rõ xin mời các bạn làm việc; Xin mời
các bạn làm việc; Mời bạn đánh giá nhận xét kết quả; Mời bạn A hỗ trợ bạn B...
(lưu ý sau khi giao nhiệm vụ cho các thành viên trong nhóm, lớp cần rà soát xem
tất cả các bạn đã hiểu nhiệm vụ, yêu cầu đối với bản thân mình chưa).
- Kĩ năng quan sát: Đây là một trong những kĩ năng rất quan trọng, quyết
định tới hiệu quả làm việc của Hội đồng tự quản lớp học. Trong mỗi giờ học hay
một hoạt động nào đó Chủ tịch Hội đồng, các Phó chủ tịch, các trưởng ban, các
nhóm trưởng cần theo dõi sát sao, chặt chẽ, bao quát được từng thái độ, cử chỉ,
hành động, việc làm của mỗi thành viên trong lớp. Nắm được bạn này, bạn kia
đang làm gì? Có làm việc lớp giao cho không? Tích cực hay thờ ơ ? Những thái
độ của bạn nếu có ảnh hưởng lớn tới kết quả công việc thì cần ghi chép để làm
minh chứng cho đánh giá, nhận xét.
Một yếu tố nữa tạo điều kiện thuận lợi rất tốt cho Hội đồng tự quản trong
quá trình quan sát, bao quát lớp mà giáo viên chủ nhiệm cần chú ý đó là bố trí vị
trí chỗ ngồi cho các thành viên trong Hội đồng tự quản làm sao mỗi thành viên
vừa học bài của mình vừa quan sát được tất cả các bạn trong nhóm, trong lớp
đang làm gì trong mỗi giờ học.
- Kĩ năng hướng dẫn, nêu vấn đề, giúp đỡ, hỗ trợ: Hội đồng tự quản kiểm
tra, giám sát, động viên, đôn đốc các bạn phát huy tốt tính tự học, tự giác, tự trao
đổi, tự giải quyết vấn đề. Các thành viên Hội đồng tự quản vận dụng kĩ năng

quan sát thấy bạn khó khăn về vấn đề gì thì hỗ trợ, giúp đỡ. Nhưng hỗ trợ, giúp
đỡ phải đảm bảo hiệu quả, khoa học và chính xác. Khi giúp đỡ, hỗ trợ cần sử
dụng phương pháp nêu vấn đề cho bạn mình, xem bạn khúc mắc chỗ nào, muốn
làm được trước hết phải làm gì? Cuối cùng như thế nào? (Kĩ năng này cần lưu ý
thành viên Hội đồng tự quản tránh bảo bạn ngay kết quả đúng, nếu làm như vậy
sẽ không có tác dụng).
- Kĩ năng nhận xét, đánh giá: Mỗi thành viên trong Hội đồng tự quản cần
nắm được cách nhận xét, đánh giá bạn trong các hoạt động. Giáo viên đưa ra lời
nhận xét mẫu, hướng dẫn các em học hỏi cách làm của thầy cô. Khi bạn làm
đúng, có thái độ tích cực, tiến bộ thì nhận xét những ý như thế nào và khi bạn
làm chưa đúng, chưa tốt thì nhận xét như thế nào. Nhận xét cần ngắn gọn, đúng
ý, nhẹ nhàng, cởi mở và thiện cảm. Sau mỗi lần bạn được đánh giá, nhận xét bạn
cảm thấy mình được người khác giúp đỡ mình và sau đó bạn thể hiện thái độ cầu
8


thị, thân thiện và tiến bộ. Có thể những lời nhận xét, ví dụ: Hôm nay bạn học rất
tốt tuy nhiên nếu bạn cần cố gắng một chút nữa thì thật tuyệt vời; Cậu cố lên có
các bạn sẽ hỗ trợ cho cậu...
* Giải pháp 4: Trang trí lớp học
Để có lớp học thoải mái, tạo cảm hứng cho học sinh, thì việc đầu tiên trong
trang trí phải xác định được mục đích chính của việc lựa chọn và sắp xếp đồ đạc.
Cách trang trí lớp học thân thiện học sinh tích cực không chỉ tạo không gian
thông thoáng, gọn gàng, đẹp mắt mà còn tạo nên bầu không khí trong lành, hứng
thú học tập của các em. Vì vậy việc sắp xếp sao cho khoa học mà lạ, đẹp mắt,
lớp học trở nên vui tươi có nhiều màu sắc cũng kích thích quá trình ham học của
học sinh. Mỗi ngày đến trường với các em bây giờ không chỉ là học tập, rèn
luyện tri thức mà còn được trau dồi kỹ năng quản lý, xử lý tình huống cũng như
được tự mình trang trí góc học tập thân yêu.
Ở Mô hình trường tiểu học mới, việc trang trí lớp học không đơn thuần là

để trang trí cho đẹp mắt mà nó còn là những công cụ hỗ trợ góp phần giáo dục
học sinh những phẩm chất mới cũng như phát triển kĩ năng sống cho các
em.Việc thực hiện trang trí lớp học của lớp tôi được thực hiện và hoàn thành một
tuần trước khi bắt đầu chương trình năm học mới. Để thực hiện có hiệu quả tôi
thường huy động nhiều thành phần tham gia. Ngoài thầy trò trong lớp còn có sự
góp sức của đồng nghiệp và đặc biệt là của cộng đồng như cha mẹ hay anh chị
của học sinh. Tôi thường trao đổi với các giáo viên và đặc biệt là với Hội phụ
huynh học sinh lớp để lựa chọn những công cụ phù hợp nhất với điều kiện của
lớp mình. Những công cụ mà theo tôi chúng đã được chứng minh là hữu ích cho
công tác quản lí hoạt động ở lớp, ở trường bao gồm: Hộp thư ”Điều em muốn
nói”, Hộp thư vui, Hòm cam kết, Góc sinh nhật, Bảng theo dõi sĩ số, Nội quy
trường lớp, Góc Tiếng Việt, Góc Toán...
Một trong những góc đó là Góc thư viện là nguồn tài liệu tham khảo, rất
hữu ích cho việc học cá nhân của từng học sinh hoặc nhóm học sinh. Học sinh
rất tò mò tìm hiểu về thế giới xung quanh mình. Do đó, thư viện sẽ giúp học sinh
thỏa mãn sự tò mò bằng cách cho các em hiểu về các chủ đề mà các em thấy
thích và hứng thú nhất. Thư viện đồng thời cũng sử dụng để giúp học sinh giải
trí phát triển óc sáng tạo. Qua việc đọc sách, các em có thể tự giáo dục chính
mình, tích lũy khả năng tưởng tượng, trải nghiệm một cách gián tiếp. Chính vì
vậy ngay từ đầu năm học tôi cùng với học sinh xậy dựng góc thư viện rất kì
công. Và tôi luôn khuyến khích các em sử dụng, chia sẻ vào các giờ ra chơi, các
tiết ngoại khóa và bổ sung thường xuyên.
Góc cộng đồng là sự mô tả một cách đơn giản về mối quan hệ giữa nhà
trường và cộng đồng địa phương. Góc cộng đồng bao gồm các thông tin về mùa
vụ, sản vật chính, nghề thủ công đặc trưng, phong tục tập quán, văn hóa lễ hội,
…Đưa nội dung thông tin đó vào bài học sao cho phù hợp. Ví dụ: Khi học môn
Tiếng Việt, bài 14B: Hạt vàng làng ta ( Tài liệu HDH Tiếng Việt 5 tập 1B) ở hoạt

9

động 5 tôi thường đến góc cộng đồng lấy lọ gạo để giáo dục học sinh phải trân
trọng những hạt gạo người lao động cũng như bố mẹ các em làm ra.

Góc thư viện và góc cộng đồng của học sinh lớp 5C trường TH Hưng Lộc
I
Góc sinh nhật là nơi tạo không khí vui tươi trong lớp, giúp các em biết
quan tâm đến bạn bè, tạo điều kiện để các em biết cách tổ chức các buổi kỉ niệm
nho nhỏ. Tạo sự gắn kết giữa các thành viên trong lớp... Chính vì vậy ngay từ
đầu năm học, tôi cùng với học sinh cắt 12 bông hoa tương ứng với 12 tháng
trong năm và trên mỗi bông hoa ghi tên các bạn có ngày sinh cùng tháng gắn lên
góc sinh nhật. Hàng tháng tôi cùng với các em tổ sinh nhật cho các bạn bằng lời
ca tiếng hát, những món quà nho nhỏ như chiếc bút, quyển vở, những chú gấu
bông ...
Hộp thư ”Điều em muốn nói” là công cụ giúp tôi nắm được những ý kiến
bày tỏ của học sinh mình. Những ý kiến đó cụ thể như những tình cảm, cảm
nhận, mong muốn, đề nghị của các em muốn nói về thầy cô, bạn bè, cha mẹ,
nhân viên phục vụ, điều kiện học tập sinh hoạt, vui chơi,... mà các em không thể
hoặc chưa dám nói trực tiếp. Từ đó tôi có những thông tin quan trọng để hiểu
học sinh của mình và quan trọng hơn là để điều chỉnh các hoạt động giáo dục,
dạy học cho phù hợp với từng đối tượng học sinh. Hộp thư ”Điều em muốn nói”
do tôi và học sinh trong lớp xây dựng nên.

10


Góc sinh nhật và hộp thư điều em muốn nói của học sinh lớp 5C
Bảng theo dõi sĩ số được thiết kế để theo dõi sĩ số hằng ngày của lớp.
Công cụ này như một bảng đánh giá sự chuyên cần của học sinh trong lớp. Giúp
học sinh phát triển tính tự giác, đi học đúng giờ, có tinh thần trách nhiệm trong

học tập. Học sinh cảm thấy vui vẻ khi đến trường. Mỗi buổi đến trường các em
tự đánh tích vào ô tương ứng với ngày đi học để tự mình ghi thêm thành tích
chuyên cần cho mình. Cuối tuần nhóm báo cáo những bạn đi học chuyên cần
tuyên dương khen gợi, Những bạn đi nghỉ học hay nhắn nhở để các em khắc
phục.
Để thực hiên tốt nên nếp lớp ngay từ đầu năm học, tôi đã xây dựng quy
ước riêng cho lớp để các em thực hiện. Sau khi xây dựng xong quy ước lớp, tôi
phổ biến trước lớp cho tất cả học sinh đều biết và thống nhất thực hiện.Thường
xuyên mang theo trong suốt năm học để làm cơ sở xử lý học sinh vi phạm. Đồng
thời tôi xây dựng thang điểm thi đua của lớp hàng tuần ứng với quy ước của lớp,
trong đó có hình thức biểu dương, khen thưởng và kỷ luật cụ thể từng trường
hợp và được công khai vào buổi sinh hoạt lớp cuối tuần.

Bảng theo dõi sĩ số và quy ước của học sinh lớp 5C trường TH Hưng Lộc I
Để thực hiên tốt nên nếp lớp ngay từ đầu năm học, tôi đã xây dựng quy ước
riêng cho lớp để các em thực hiện. Sau khi xây dựng xong quy ước lớp, tôi phổ
biến trước lớp cho tất cả học sinh đều biết và thống nhất thực hiện.Thường
xuyên mang theo trong suốt năm học để làm cơ sở xử lý học sinh vi phạm. Đồng
thời tôi xây dựng thang điểm thi đua của lớp hàng tuần ứng với quy ước của lớp,
trong đó có hình thức biểu dương, khen thưởng và kỷ luật cụ thể từng trường
hợp và được công khai vào buổi sinh hoạt lớp cuối tuần.
Từ những công cụ trong lớp, tôi có thể hướng dẫn các em hiểu ý nghĩa của
việc xây dựng các công cụ cũng như việc sử dụng chúng để tham gia vào các
hoạt động học tập. Thông qua đó tôi có thể phát hiện và nuôi dưỡng các tiềm

11


năng; giải đáp những băn khoăn, lo lắng; giúp các em phát triển niềm đam mê,
sự sáng tạo và hình thành nhân cách cùng các kĩ năng sống khác.

* Giải pháp 5: Xây dựng mối quan hệ thầy - trò, bạn bè, gia đình - nhà
trường - xã hội:
* Xây dựng mối quan hệ thầy- trò:
Hành vi của giáo viên sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lí cũng như sự hình
thành tính cách của trẻ. Vì vậy, khi lên lớp, tôi luôn chú ý đến cả cách đi đứng,
nói năng, cách ăn mặc, cách cầm sách, chữ viết, thái độ,...để học trò noi theo.
Không vì bất cứ lí do gì mà tôi cho phép mình cẩu thả hoặc xuề xòa, qua loa
trước mặt học sinh. Khi học sinh nào làm bài chưa đúng, tôi yêu cầu học sinh đó
phải làm lại chứ không phê bình học sinh trước lớp. Khi có học sinh mắc sai
lầm, thiếu sót, tôi luôn cố gắng kiềm chế và tôn trọng học sinh, tìm hiểu cặn kẽ
thấu đáo nguyên nhân để có biện pháp giúp đỡ các em sửa chữa. Tôi không bao
giờ có những lời nói, cử chỉ xúc phạm các em. Ở tuổi này, lòng tự trọng của các
em rất cao, chỉ một lời nói xúc phạm sẽ làm tan nát tâm hồn trẻ thơ. Thậm chí có
em sẽ oán hận, căm ghét thầy cô, bỏ học và không bao giờ trở lại lớp học nữa
cho dù có nhiều người đến nhà vận động. Qua nhiều năm làm công tác chủ
nhiệm lớp, tôi biết rằng có những em gặp khó khăn trong học tập hoặc có hôm
không học bài, làm bài, nhưng lỗi không phải hoàn toàn là do các em, có thể là
do những điều kiện khách quan. Gia đình của các em đâu phải lúc nào cũng đầm
ấm, hạnh phúc; đâu phải em nào cũng may mắn được bố mẹ, ông bà động viên
trong mỗi bước học tập. Và có biết bao nhiêu bố mẹ phải lo làm thuê, làm mướn
kiếm sống hoặc vì ăn chơi cờ bạc hay ốm đau bệnh hoạn,...nên không ngó ngàng
gì đến việc học của con cái, thậm chí các em còn bị mắng chửi, bị đánh đập ...
Những sóng gió đó đã tác động đến tâm lí trẻ thơ, cản trở việc học tập của các
em. Nếu như giáo viên không biết được những nguyên nhân đó thì rất dễ nổi
giận đùng đùng, rồi la mắng, trừng phạt các em. Điều đó rất bất lợi cho quan hệ
thầy- trò sau này.
Ví dụ: Ở lớp tôi có trường hợp em Hà Văn Trường là học sinh cá biệt của lớp,
ngay từ đầu năm học, khi tôi nhận lớp tôi phát hiện em là đối tượng học sinh học
kém, lười học, em còn có tính hay đánh bạn trong lớp và lớp khác, tôi không kết
án trừng phạt ngay em mà bình tĩnh chờ đến hết buổi học gặp riêng em để hỏi

cho rõ nguyên nhân. Lần đầu em vi phạm, tôi nhẹ nhàng nhắc nhở. Nếu lần thứ
hai, em vẫn tái phạm, tôi phải đến nhà tìm hiểu nguyên nhân và khi đến nhà tôi
tìm hiểu mới biết em có hoàn cảnh thiệt thòi so với các bạn cùng tuổi, đó là bố
mẹ của em đã ly thân, bố em lấy Gì kế, nhà lại nghèo. Chính vì biết được hoàn
cảnh của em như vậy, tôi luôn gần gũi em, quan tâm tới em. Hàng ngày, tôi luôn
khích lệ và biểu dương em kịp thời, ca ngợi những ưu điểm em nhiều hơn là phê
bình khuyết điểm. Tôi cố tìm ra những ưu điểm nhỏ nhất để khen ngợi động viên
em. Nhưng trong khi khen, tôi cũng không quên chỉ ra những thiếu sót để em
khắc phục và ngày càng hoàn thiện hơn. Khi nói chuyện, khi giảng bài, cũng
như khi nghiêm khắc phê bình lỗi lầm của học sinh, tôi luôn thể hiện cho em
12


thấy tình cảm yêu thương của mình đối với học trò. Chính vì vậy, sau một thời
gian tôi thấy em đã thay đổi hẳn, em chăm ngoan hơn, nghe lời cô và không
đánh các bạn nữa. Tôi vui mừng và nghĩ rằng biện pháp giáo dục học sinh của
mình đã có hiệu quả chăng.
Lòng nhân ái, bao dung, đức vị tha của người thầy luôn có sức mạnh to
lớn để giáo dục và cảm hóa học sinh. “Lớp học thân thiện” chỉ có được khi
người thầy có tấm lòng nhân hậu, bao dung, hết lòng vì học sinh thân yêu của
mình. Có một người thầy như vậy thì chắc chắn học sinh sẽ chăm ngoan, tích
cực và ham học, thích đi học.
*Xây dựng mối quan hệ bạn bè:
Để xây dựng mối quan hệ bạn bè thân thiết, đoàn kết, gắn bó, sẵn sàng
giúp đỡ nhau trong học tập, tôi luôn tạo ra các hoạt động, các vấn đề đòi hỏi sự
hợp tác của nhiều học sinh. Cách làm cụ thể như sau:
Trong mỗi tiết học, tôi thường xuyên chia nhóm ngẫu nhiên. Tiết học này,
các em chung nhóm với bạn này, nhưng tiết sau, các em lại chung nhóm với bạn
khác. Lúc đầu có em chưa chịu ngồi chung nhóm, có em lại quay mặt ra chỗ
khác, hoặc ngồi im không tham gia, ai muốn làm gì thì làm; có nhóm lại cãi

nhau, không ai chịu làm nhóm trưởng hoặc đùn đẩy nhau không chịu ghi kết quả
thảo luận vào phiếu, dẫn đến không hoàn thành nhiệm vụ. Trước tình trạng đó,
tôi tuyên bố sẽ chấm bài của từng nhóm và lấy kết quả đó chung cho tất cả các
thành viên của nhóm. Do đó, những em khá, giỏi buộc phải tích cực nếu không
sẽ không đạt kết quả cao. Còn những em không tích cực hợp tác, tôi sẽ cho ngồi
riêng một mình và phải làm toàn bộ công việc của một nhóm. Bị ngồi một mình
nên không thể hoàn thành công việc, các em đó sẽ không dám hờ hững nữa. Cứ
như vậy, dần dần việc hợp tác của học sinh trong lớp đã được cải thiện.
Khi có chuyện xích mích giữa em này với em kia, tôi kịp thời can thiệp
không để mâu thuẫn kéo dài gây ảnh hưởng xấu đến tình bạn.
Ví dụ: em Trường và em Cự của lớp tôi trong giờ Hoạt động tập thể hai em
tranh nhau chỗ đứng nên dẫn đến hai bạn cãi nhau.Tôi gặp gỡ trao đổi riêng với
hai em . Sau đó phân tích rõ ai đúng, ai sai. Ai sai thì phải nhận lỗi và xin lỗi
bạn. Sau đó giảng hòa và bắt tay nhau vui vẻ trở lại.
Để tạo dựng cho các em một tình bạn bền đẹp với những kỉ niệm sâu sắc
của tuổi học trò, tôi tổ chức sinh nhật cho học sinh ngay tại lớp học trong giờ ra
chơi. Hình thức tổ chức chỉ là múa hát, là những lời chúc mừng và một món quà
nhỏ nho nhỏ của lớp.
Bằng sự quan tâm chân thành của bạn bè, tôi thấy các em rất vui vẻ, yêu
bạn bè và đoàn kết giúp nhau cùng tiến bộ.
*Xây dựng mối quan hệ gia đình - nhà trường - xã hội:
Giáo viên chủ nhiệm trở thành người trung gian trao đổi thông tin giữa
Nhà trường và gia đình, thực hiện nhiệm vụ lĩnh hội và truyền đạt những chủ
trương của Nhà trường đến với gia đình đồng thời thu nhận ý kiến, nguyện vọng
của gia đình để báo cáo lại lãnh đạo Nhà trường. Qua đó gắn kết được trách
nhiệm giữa Nhà trường và gia đình trong việc giáo dục học sinh. Mời phụ huynh
13


học sinh tham gia Hội phụ huynh học sinh Nhà trường nhằm phát huy tính tích

cực của các bậc phụ huynh trong việc tham gia cùng Nhà trường để giáo dục con
em mình. Tổ chức họp phụ huynh học sinh định kỳ theo qui định của Nhà
trường, nhằm đề ra những biện pháp khắc phục, uốn nắn kịp thời. Qua đó đã thể
hiện sự quan tâm sâu sát của Nhà trường, đồng thời tạo được sự tin tưởng của
phụ huynh học sinh đối với Nhà trường khi con em mình được học tập ở tại
trường
viên chủ nhiệm trở thành người trung gian trao đổi thông tin giữa Nhà trường
và gia đình, thực hiện nhiệm vụ lĩnh hội và truyền đạt những chủ trương của
Nhà trường đến với gia đình đồng thời thu nhận ý kiến, nguyện vọng của gia
đình để báo cáo lại lãnh đạo Nhà trường. Qua đó gắn kết được trách nhiệm giữa
Nhà trường và gia đình trong việc giáo dục học sinh. Mời phụ huynh học sinh
tham gia Hội phụ huynh học sinh Nhà trường nhằm phát huy tính tích cực của
các bậc phụ huynh trong việc tham gia cùng Nhà trường để giáo dục con em
mình. Tổ chức họp phụ huynh học sinh định kỳ theo qui định của Nhà trường,
nhằm đề ra những biện pháp khắc phục, uốn nắn kịp thời. Qua đó đã thể hiện sự
quan tâm sâu sát của Nhà trường, đồng thời tạo được sự tin tưởng của phụ
huynh học sinh đối với Nhà trường khi con em mình được học tập ở tại trường.
Ví dụ: Đầu năm học tổ chức họp phụ huynh học sinh và cùng đề ra kế hoạch
biện pháp thực hiện kế hoạch. Họp phụ huynh vào cuối kỳ để có đánh giá và bàn
biện pháp thực hiện tốt.
- Huy động lực lượng cộng đồng, chăm lo đến sự nghiệp giáo dục như
thôn xóm, đoàn thanh niên, phụ nữ, động viên kèm con em mình.
- Phối hợp với tổng phụ trách đội, Ban giám hiệu, với đồng nghiệp để
cùng giáo dục các em.
* Giải pháp 6: Bồi dưỡng các chuẩn mực hành vi đạo đức cho học sinh:
- Trong quá trình giáo dục, người giáo viên ngoài việc dạy học giúp học
sinh nắm vững kiến thức cơ bản, còn phải là người “ Mẹ hiền ” luôn tận tuỵ với
những đứa con thơ ngây của mình. Có nghĩa là song song với việc dạy Giáo dục
hành vi đạo đức cho trẻ qua các bài học là một điều không thể thiếu được ở mỗi
giáo viên.

- Giáo dục đạo đức cho học sinh trong mọi lúc, mọi nơi. Luôn theo dõi,
nhắc nhở các em để học sinh có các hành vi đạo đức đúng. Với những em chưa
ngoan cần quan tâm hơn, tranh thủ trò chuyện với các em ngoài giờ học… để
nắm được mặt mạnh, mặt yếu tìm cách khắc phục. Nếu học sinh mắc khuyết
điểm tôi tìm cách gặp riêng như ở lại cuối buổi học để hỏi han, tìm nguyên nhân
và giải quyết. Tránh mạt sát các em trước lớp.
- Cùng một lúc thực hiện bốn chức năng: Vừa làm thầy dạy các em những
điều hay lẽ phải, nhưng cũng phải là người cha nghiêm khắc là một người mẹ
chu đáo, đồng thời là một người bạn biết chia sẽ, lắng nghe những tâm sự của
các em, khi các em mắc lỗi hay những khó khăn vướng mắc mà các em không tự
giải quyết được.
14


- Giáo viên phải luôn luôn là người làm gương, là tấm gương sáng cho các
em học sinh. Người thầy tốt sẽ đào tạo sản sinh ra những học trò tốt.
Ví dụ: Lời giáo viên dạy trên lớp phải biết giữ vệ sinh tốt sân trường,
phòng học, bỏ rác đúng nơi quy định, ăn mặt gọn gàng...nhưng những việc giáo
viên làm thì không đúng như lời giảng trên lớp. Từ đó sẽ làm giảm lòng tin ở các
em và cũng đừng mong vì các em thực hiện tốt các nề nếp mà giáo viên đã gầy
dựng cho chúng.
- Sinh hoạt lớp đều đặn. Chú ý giờ ra chơi để tạo không khí vui tươi, sôi
nổi, đoàn kết, thân ái, tránh sự phân biệt.
- Thi đua nói lời hay, làm việc tốt - thực hiện tốt nề nếp, kỷ cương của lớp.
- Tổ chức cho các em tham gia tốt hoạt động ngoài giờ lên lớp, các phong
trào của Đội, chọn lọc những học sinh có năng khiếu để tham gia các hội thi do
nhà trường tổ chức như: vở sạch chữ đẹp, kể chuyện, cờ vua, văn nghệ…Từ đó
giáo dục được kỹ năng sống cho các em.
* Giải pháp 7: Nêu gương khen thưởng
Học sinh tiểu học rất thích được khen, thích được động viên, nên trong

cuộc họp phụ huynh đầu năm, tôi đã đề xuất với ban đại diện phụ huynh về việc
khen thưởng các học sinh trong lớp thực hiện tốt các phong trào học tập cũng
như các phong trào khác.
Sau mỗi tuần thi đua, trong các giờ sinh hoạt lớp, Chủ tịch hội đồng tự
quản đánh giá chung các mặt hoạt động của lớp. Trưởng các ban đánh giá các
mặt hoạt động cụ thể của từng thành viên trong lớp. Sau đó bầu chọn học sinh,
tuyên dương trước lớp những em và các nhóm có số điểm thi đua cao nhất tuần.
Ví dụ: Cuối mỗi tháng tôi thường cho Hội đồng tự quản bình xét xem nhóm
nào có số điểm thi đua cao nhất trong tháng thì sẽ được tặng một phần quà nhỏ
như bút hoặc vở… Và được cắm cờ đỏ vào bảng thi đua học tập và ngược lại
nhóm nào có số điểm thi đua thất thì sẽ không có quà và sẽ bị cắm cờ xanh.
Chính vì có tuyên dương, khen thưởng kịp thời đã khích lệ các em vươn lên, em
nào cũng cố gắng làm tốt để được khen thưởng.

Bảng thi đua học tập của học sinh lớp 5C trường TH Hưng Lộc I

15


2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục
Bằng những giải pháp tôi đã trình bày ở trên, tôi đã dạy dỗ giáo dục
các em học sinh lớp 5C mà tôi chủ nhiệm mỗi ngày một chăm ngoan hơn, các
phẩm chất, năng lực của các em cũng tiến bộ một cách rõ rệt. Qua khảo sát thực
tế ( tính đến giữa học kỳ 2) năm học 2017 - 2018 chất lượng đạt của lớp cao lên
rõ rệt như sau:
Các năng lực

Sĩ
số

Các phẩm chất

Tự phục
vụ, tự
quản

Giao
tiếp,
hợp
tác

Tự học Chăm học,
và
giải chăm làm,
quyết vấn tích cực
đề
tham gia
hoạt động
giáo dục

Tự tin, tự Trung
Yêu gia
trọng, tự thực, kỷ
đình,
chịu trách
luật, bạn bè
nhiệm
đoàn kết và
những
người

khác

TS %

TS %

TS %

26 24

92,3 25

96,2 25

96,2

TS

%

TS %

TS %

TS %

26

100

25

26

26

96,2

100

100

Kết quả cho thấy: Những biện pháp mà tôi đã áp dung trong công tác chủ
nhiệm lớp đã có tính khả thi. Bản thân tôi cảm thấy rất vui khi học sinh trong
lớp mình chủ nhiệm ngoan, chăm học, mỗi ngày học một tiến bộ, chất lượng về
mọi mặt của lớp được nâng lên một cách rõ rệt. Tôi sẽ cố gắng phấn đấu cuối
năm 100% học sinh lớp 5C mà tôi chủ nhiệm đạt được các năng lực, phẩm chất
của người học sinh, 100% học sinh hoàn thành chương trình của Tiểu học.

3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1 KẾT LUẬN:
Qua gần một năm vận dụng các biện pháp đã nêu ở trên trong công tác
chủ nhiệm lớp theo mô hình “Trường tiểu học mới”, tôi thấy muốn trở thành một
nhà sư phạm, một giáo viên chủ nhiệm lớp giỏi, khéo léo, tinh tế trong ứng xử
và thành công trong việc giáo dục học sinh thì mỗi người giáo viên chủ nhiệm
cần phải:
- Tìm hiểu để biết được một cách toàn diện, sâu sắc về từng học sinh.
Hiểu rõ hoàn cảnh gia đình, đặc điểm tâm lí, tính cách, sở thích, thói quen,...của
từng học sinh để có biện pháp giáo dục phù hợp.
- Chú trọng xây dựng và bồi dưỡng Hội đồng tự quản học sinh, huấn

luyện để các em trở thành những “người lãnh đạo nhỏ” tài ba.

16


- Luôn giữ được sự bình tĩnh trước lỗi lầm của học sinh, tìm hiểu cặn kẽ
thấu đáo nguyên nhân của mỗi tình huống xảy ra để có cách xử lí đúng đắn, hợp
tình, hợp lí; tránh trách nhầm, trách oan học sinh làm các em hoang mang, thiếu
niềm tin vào người thầy.
- Chú trọng bồi dưỡng rèn luyện học sinh trong tất cả các tiết học.
- Luôn biết khích lệ biểu dương các em kịp thời. Hãy khen ngợi những ưu
điểm sở trường của các em để các em thấy giá trị của mình được nâng cao, có
niềm tin và hứng thú học tập hơn.
- Luôn thể hiện cho học sinh thấy tình cảm yêu thương của một người
thầy đối với học sinh. Hãy nhớ rằng lòng nhân ái, bao dung, đức vị tha của
người thầy luôn có một sức mạnh to lớn để giáo dục và cảm hóa học sinh.
- Duy trì và sáng tạo trong công tác xây dựng “lớp học thân thiện học
sinh tích cực”, làm sao để tất cả các em luôn cảm thấy “mỗi ngày đến trường là
một niểm vui.
- Phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường - gia đình và xã hội. Kiên trì vận
động phụ huynh tích cực tham gia vào công tác giáo dục học sinh.
3.2 KIẾN NGHỊ:
- Nhà trường, Phòng giáo dục nên tổ chức kỳ thi giáo viên chủ nhiệm lớp
giỏi để mỗi giáo viên chủ nhiệm lớp có cơ hội học tập đồng nghiệp, góp phần
nâng cao công tác chủ nhiệm của mình để giảng dạy, giáo dục các em ngày càng
tốt hơn.
Trên đây chỉ là một số kinh nghiệm nhỏ của bản thân tôi được đúc rút
trong quá trình chủ nhiệm lớp. Tôi rất mong sự đóng góp chân thành của bạn
đọc để đề tài mà tôi đưa ra được hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn và rất mong được sự giúp đỡ !

XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Hậu Lộc, ngày 15 tháng 5 năm 2018
Tôi xin cam đoan đây là bản sáng kiến
kinh nghiệm do tôi viết, không sao
chép của người khác

Người viết

Nguyễn Văn Sỹ

Trần Thị Dinh

17


MỤC LỤC
Trang
1. Mở đầu
- Lý do chọn đề tài

1

- Mục đích nghiên cứu

1

- Đối tượng nghiên cứu

2

- Phương pháp nghiên cứu

2

2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm:
2.1. Cơ sở lú luận của Sáng kiến kinh nghiệm

2

2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng SKKN

3

2.3. Các giái pháp đã áp dụng để giải quyết vấn đề
3. Kết luận, kiến nghị

3 – 16
17

18


ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN HẬU LỘC
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC

PHẨM CHẤT CHO HỌC SINH LỚP 5 Ở TRƯỜNG
TIỂU HỌC MÔ HÌNH TRƯỜNG HỌC MỚI - VNEN

Người thực hiện: Trần Thị Dinh.
Chức vụ: Giáo viên.
Đơn vị công tác: Trường tiểu học Hưng Lộc 1
SKKN thuộc lĩnh vực: Trường học mới – VNEN.

HẬU LỘC NĂM 2018

19


20