Một số biện pháp quản lý thư viện hoạt động có hiệu quả ở trường THCS nga thanh

STT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27

MỤC LỤC
NỘI DUNG

I. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
2. Mục đích nghiên cứu
3. Đối tượng nghiên cứu
4. Phương pháp nghiên cứu
II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Cơ sở lí luận của SKKN
1.1. Chức năng, nhiệm vụ của công tác thư viện.
1.2. Nhiệm vụ của giáo viên THCS
1.3. Đặc điểm tâm sinh lí của lứa tuổi học sinh THCS
2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng SKKN
2.1. Thuận lợi
2.2. Khó khăn
3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề
3.1. Tìm nguồn để bổ sung sách, báo, tạp chí thường xuyên
cho thư viện
3.2. Tổ chức hoạt động thư viện
3.2.1. Xây dựng kế hoạch mở cửa phòng đọc cho học sinh
3.2.2. Đổi mới và mở rộng các hình thức phục vụ bạn đọc
3.2.3. Giới thiệu các loại sách báo đến giáo viên và học sinh
3.2.4. Phối hợp với đoàn thể tổ chức các cuộc thi kể chuyện,
điểm sách, giới thiệu sách
3.3. Xây dựng mạng lưới cộng tác viên thư viện
3.4. Ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác thư viện
3.5. Thường xuyên bồi dưỡng nghiệp vụ cho bản thân
4. Hiệu quả của SKKN
III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
2. Kiến nghị

TRANG
1
1
1
2
2
2
2
2
3
3
3
3
4
4
4
5
6
6
7
10
12
14
14
14
16
16
17

I. MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

1


Thư viện là linh hồn của trường học, là nơi hội tụ kiến thức, tri thức của
loài người giúp cho thầy và trò nhà trường không chỉ dạy tốt, học tốt mà còn mở
mang trí óc, bồi đắp nhân cách, xây dựng nền tảng văn hóa cho mỗi cá nhân.
Xây dựng thư viện trường đạt chuẩn là yêu cầu quan trọng, cần thiết trong việc
nâng cao chất lượng giáo dục hiện nay, giúp học sinh rèn luyện kỹ năng tự học,
tự nghiên cứu, góp phần giáo dục toàn diện học sinh.
Với bất kì thư viện nào thì phục vụ bạn đọc cũng là mục tiêu cuối cùng.
Hoạt động của thư viện nhằm thu hút, tuyên truyền giới thiệu và đưa ra phục vụ
các dạng tài liệu, giúp đỡ người tới thư viện trong việc lựa chọn và sử dụng tài
liệu một cách thích hợp.
Ngày nay, đứng trước sự phát triển mạnh mẽ về công nghệ thông tin, các
trò chơi trên mạng xã hội ngày càng đa dạng, phong phú, đã lôi cuốn giới trẻ
tham gia rất nhiều, thậm chí là nghiện mạng xã hội, vì vậy việc đam mê đọc
sách, báo của các em đang dần hạn chế.
Trong nhà trường, hoạt động của công tác thư viện chỉ diễn ra một cách
đơn thuần, chưa phong phú nên chất lượng hoạt động của thư viện chưa cao.
Qua 2 năm về công tác tại trường THCS Nga Thanh, được phân công
nhiệm vụ quản lý thư viện, ý thức được vai trò và tầm quan trọng của thư viện
nhà trường nên trong quá trình làm việc, tôi luôn tìm tòi, nghiên cứu, tìm ra
những biện pháp tích cực nhất, đem lại hiệu quả trong công việc. Tôi luôn suy
nghĩ, làm thế nào để thư viện hoạt động mạnh, có hiệu quả, để góp phần nâng
cao chất lượng hoạt động giáo dục của nhà trường. Vì vậy, tôi đã mạnh dạn
nghiên cứu và chọn đề tài “ Một số biện pháp quản lý thư viện hoạt động có
hiệu quả ở trường trung học cơ sở Nga Thanh” làm đề tài sáng kiến kinh
nghiệm của mình trong năm học 2017 - 2018.

2. Mục đích nghiên cứu
Tìm biện pháp để thu hút được cán bộ giáo viên, học sinh đến thư viện để
học tập và nghiên cứu, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của giáo viên và
xây dựng thói quen tự học, tự nghiên cứu của học sinh, phục vụ tốt cho việc
giảng dạy và học tập.
Bồi dưỡng kiến thức cơ bản về khoa học thư viện cho bản thân.
Phục vụ tốt cho việc giảng dạy và học tập, góp phần hoàn thành xuất sắc
nhiệm vụ của nhà trường năm học 2017 - 2018.
3. Đối tượng nghiên cứu
Các văn bản hướng dẫn về công tác thư viện.
2


Bạn đọc là cán bộ giáo viên và học sinh trường THCS Nga Thanh.
Thực tế hoạt động của thư viện trường THCS Nga Thanh.
4. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp quan sát, nghiên cứu, điều tra, khảo sát thực tế.
Phương pháp đối chiếu, phân tích.
Phương pháp thống kê, tổng hợp.
II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
1.1. Chức năng, nhiệm vụ của công tác thư viện
Quy chế về tổ chức hoạt động thư viện đã chỉ rõ: “Thư viện là một bộ
phận cơ sở vật chất trọng yếu, là trung tâm sinh hoạt văn hóa và khoa học của
nhà trường. Nó góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy của giáo viên, bồi
dưỡng kiến thức cơ bản về khoa học, xây dựng thói quen tự học, tự nghiên cứu
cho học sinh, tạo cơ sở từng bước thay đổi phương pháp dạy – học, đồng thời,
thư viện tham gia tích cực vào việc bồi dưỡng tư tưởng chính trị và xây dựng
nếp sống văn hóa mới cho các thành viên của nhà trường”.[ 1 ] Để làm tốt công
tác thư viện trường THCS cần dựa vào căn cứ sau:

Quyết định số 61/1998/QĐ/BGD - ĐT ngày 6 - 11 - 1998 về “ Quy chế về
tổ chức và hoạt động thư viện trường phổ thông”.
Quyết định số: 01/2003/QĐ - BGD & ĐT ban hành 02/01/2003 của Bộ
GD & ĐT ban hành “ Quy định tiêu chuẩn thư viện trường phổ thông”
Quyết định số 01/2004/QĐ - BGD - ĐT ban hành ngày 29 tháng 1 năm
2004 sửa đổi và bổ sung Quyết định số 01/2003/QĐ - BGD - ĐT ngày
02/02/2003 của Bộ giáo dục và đào tạo. “ Quy định tiêu chuẩn thư viện trường
phổ thông”
Quyết định số 49/2003/QĐ - BGD&ĐT ban hành ngày 28 tháng 10 năm
2003 về “ Chương trình bồi dưỡng nghiệp vụ thư viện trong các trường phổ
thông”.
Hướng dẫn số 11185/GDTH ngày 17 tháng 12 năm 2004 của Bộ
GD&ĐT: “ Hướng dẫn thực hiện tiêu chuẩn thư viện trường phổ thông”.
Các văn bản chỉ đạo, kế hoạch, nhiệm vụ, hướng dẫn công tác thư viện
của phòng giáo dục và đào tạo huyện Nga Sơn.
Kế hoạch, nhiệm vụ năm học của trường THCS Nga Thanh.
1.2. Nhiệm vụ của giáo viên THCS

3


Dạy học và giáo dục theo chương trình, kế hoạch giáo dục, kế hoạch dạy
học của nhà trường.
Rèn luyện đạo đức, học tập văn hóa, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ để
nâng cao chất lượng, hiệu quả giảng dạy và giáo dục.
Có nhiệm vụ tự bồi dưỡng để nâng cao tay nghề. Một trong những hình
thức tự bồi dưỡng là tự học, tự đọc, tự nghiên cứu sách, báo từ thư viện.
Có những buổi ngoại khóa để học sinh đến thư việc đọc sách, báo, nghiên
cứu tài liệu, phục vụ cho học tập và giải trí.
1.3. Đặc điểm tâm sinh lí của lứa tuổi học sinh THCS

Đây là lứa tuổi có nghị lực dồi dào, có tính tích cực cao và có nhiều dự
định lớn lao. Lứa tuổi này học sinh có khả năng phân tích, tổng hợp, và hoàn
thiện hơn, nhưng vẫn có những em có thái độ lười biếng, thờ ơ, thiếu trách
nhiệm trong học tập.
Sự phát triển, chú ý của học sinh THCS diễn ra rất phức tạp, vừa có ý
định bền vững, vừa có sự chú ý không bền vững. Ở lứa tuổi này, tính lựa chọn,
chú ý, phụ thuộc vào tính chất của đối tượng học tập và mức độ hứng thú của
các em với đối tượng đó. Đây cũng là đặc điểm tâm lí mà người phụ trách thư
viện phải nắm được để có thể tìm ra biện pháp tối ưu thu hút sự chú ý của học
sinh khi đến đọc sách tại thư viện.
Ở độ tuổi này các em có nhiều thay đổi về hình thức học tập, đây chính là
điều kiện thuận lợi làm cho hoạt động nhận thức và nhân cách của học sinh
THCS có sự thay đổi về chất so với các lứa tuổi trước.
2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
Khi công tác tại thư viện trường THCS Nga Thanh, tôi gặp những thuận
lợi và khó khăn sau:
2.1. Thuận lợi
Được sự quan tâm chỉ đạo trực tiếp của Phòng Giáo dục và đào tạo Nga Sơn.
Được sự quan tâm, chỉ đạo sâu sát của Ban giám hiệu nhà trường.
Đảng, chính quyền, ban ngành, đoàn thể và nhân dân rất quan tâm đến
giáo dục, có tinh thần đoàn kết và hợp tác với nhà trường.
Công tác thư viện có đầy đủ sách, báo tạp chí.
Đội ngũ thầy cô giáo có năng lực chuyên môn, được đào tạo cơ bản, bằng
cấp đạt chuẩn và trên chuẩn. Đội ngũ còn trẻ, khỏe, năng động, nhiệt tình có ý
thức vươn lên, ham học hỏi và cầu tiến bộ, có tinh thần trách nhiệm cao luôn
ủng hộ người làm công tác thư viện.
Học sinh ngoan ngoãn, chăm học, có trách nhiệm đối với thư viện nhà trường.
2.2. Khó khăn
4

Cơ sở vật chất, trang thiết bị để phục vụ cho công tác thư viện đang còn
còn hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu cần thiết cho công việc.
Sách báo, tạp chí đang còn thiếu nhiều nên chưa đáp ứng đủ cho việc
giảng dạy và học tập của cán bộ giáo viên và học sinh.
Nhà trường chưa đạt chuẩn quốc gia nên chưa có phòng đọc riêng cho cán
bộ giáo viên và học sinh đến để nghiên cứu và học tập, kho sách và phòng đọc
đang còn chung một phòng.
Do việc giảng dạy và học tập hai buổi sáng, chiều nên thời gian lên thư
viện đọc sách đang còn hạn chế, dẫn đến hiệu quả hoạt động của thư viện còn
trầm, chưa sôi nổi.
Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động thư viện đang còn
nhiều hạn chế nên phần nào cũng ảnh hưởng đến hoạt động chung của giáo dục
nhà trường.
Những khó khăn trên đã ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả hoạt động của
công tác thư viện. Cụ thể như sau:
Số
sách
Năm học
giáo
viên
2014-2015 390
2015-2016 397

Số
Số
Số lượng bạn đọc
sách sách
mượn tài liệu
GV

HS
giáo tham
khoa khảo SL % SL %
1115 840 14 60.8 0
0
1145 843 16 69.5 0
0

Số lượt bạn đọc đọc
sách tại thư viện
GV
HS
SL %
SL
%
12
15

52.1 70
65.2 100

25.9
37.0

3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề
3.1. Tìm nguồn để bổ sung sách, báo, tạp chí thường xuyên cho thư viện
Từ thực trạng trên, điều tôi suy nghĩ trăn trở là làm thế nào để bổ sung
nguồn tài liệu cho thư viện càng sớm càng tốt. Từ những suy nghĩ đó, tôi đã
mạnh dạn đề nghị với Ban giám hiệu nhà trường đầu tư, tổ chức phát động các
phong trào để tăng thêm nguồn sách báo, tài liệu cho thư viện. Tranh thủ hỗ trợ

của các đoàn thể trong nhà trường làm tăng đầu sách. Phong trào ủng hộ sách,
báo cũ “ Góp một cuốn sách để được đọc trăm cuốn sách” nhân ngày truyền
thống ngành thư viện...Qua phong trào này, cứ mỗi năm thư viện đã nhận về
được khoảng 80 bộ sách giáo khoa các khối và khoảng 95 các đầu sách, báo tạp
chí, phục vụ nhu cầu mượn để học tập cho những em học sinh có hoàn cảnh khó khăn.

5


Hình ảnh học sinh ủng hộ sách cho thư viện
Tham mưu với lãnh đạo nhà trường xin kinh phí, mua và đặt mua theo hệ
thống xuất bản, phát hành của ngành giáo dục và đào tạo.
Vận động sự quyên góp từ các nhà hảo tâm, kêu gọi sự hỗ trợ của hội
đồng hương Nga Thanh sống và làm việc tại Hà Nội, hội đồng hương Nga
Thanh tại Thanh Hóa, doanh nghiệp Tuấn Quyên, doanh nghiệp Tĩnh Thảo...
Đặt mua các loại báo, tạp chí, mua bổ sung các loại sách tham khảo phù
hợp với nội dung giảng dạy của giáo viên và nhu cầu học tập của học sinh. Mỗi
năm thu về khoảng 250 đầu sách các loại.
Đặt quan hệ trao đổi tài liệu giữa các thư viện trường trong huyện với
nhau, trường mình trao đổi với trường bạn những cuốn sách mà thư viện mình
cần từ thư viện trường bạn và ngược lại. Chúng tôi quan hệ, giao lưu và kết
nghĩa với thư viện trường tiểu học Nga Thanh, thư viện xã Nga Thanh, thư viện
trường THCS Nga Thái...
3.2. Tổ chức hoạt động thư viện
Sau khi có tương đối đầy đủ sách, báo, tài liệu trong thư viện. Điều tôi suy
nghĩ tiếp theo là phải tổ chức hoạt động thư viện thật khoa học và bài bản.
3.2.1. Xây dựng kế hoạch mở cửa phòng đọc khoa học, hợp lí cho học sinh

6

Kế hoạch đọc sách tôi xây dựng dựa trên kế hoạch, nhiệm vụ năm học,
điều lệ trường trung học cơ sở, căn cứ vào yêu cầu, nhiệm vụ, chỉ tiêu và tình
hình thực tế của trường THCS Nga Thanh. Trong bản kế hoạch tôi đã nêu lên
được từng chủ điểm đọc sách tương ứng với chủ điểm hàng tuần, hàng tháng,
phù hợp với thời gian đọc và nhu cầu của học sinh, xây dựng thời gian biểu đọc
sách cho từng lớp. Lịch đọc sách hàng tuần được thông báo đến từng lớp thông
qua bảng tin để các em nắm được và tiện cho việc theo dõi:
Thứ
Lớp
2
6A – 9A
3
6B – 9B
4
8A – 7A
5
8B – 7B
6
9A – 9B
7
8A – 8B
Ngoài việc cung cấp lịch đọc sách hằng tuần, hằng ngày, đến trước thi học
kỳ khoảng một tháng, tôi tiến hành giới thiệu và cho các em mượn các đầu sách:
Câu hỏi ôn tập, một số đề kiểm tra…Vì vậy, việc đọc sách theo kế hoạch định kì
và thời điểm đã giúp học sinh mở rộng vốn kiến thức, đạt hiệu quả cao trong kỳ thi.
3.2.2. Đổi mới và mở rộng các hình thức phục vụ bạn đọc
Tôi luôn nhận thức được bạn đọc là một bộ phận không thể thiếu trong
các yếu tố tạo thành thư viện, vốn tài liệu chỉ thực sự phát huy được giá trị khi
nó được bạn đọc sử dụng.

Đây cũng là thước đo, đánh giá hiệu quả của thư viện. Thư viện càng phục
vụ nhiều bạn đọc thì vai trò, tác dụng của nó càng lớn.
Bên cạnh các hình thức phục vụ truyền thống, bản thân tôi đã sáng tạo ra
nhiều hình thức phục vụ có hiệu quả như sau:
Thứ nhất: Phục vụ bạn đọc theo lịch cố định đã thông báo. Ngoài ra còn
phục vụ bạn đọc linh hoạt theo các khung thời gian khác nhau như:
Cán bộ giáo viên ngoài những giờ lên lớp thì có thể đến thư viện tìm đọc
những tài liệu để nghiên cứu trong công tác giảng dạy của mình.
Thứ hai, phục vụ học sinh đọc sách trong giờ ra chơi. Trong giờ ra chơi
giữa giờ, tôi thường lựa chọn những loại truyện tranh mỏng, phù hợp với lứa
tuổi, phù hợp với thời gian, nội dung ngắn gọn, dễ tiếp thu, màu sắc, tranh ảnh
đẹp mắt để phục vụ bạn đọc học sinh.
Ngoài ra, để phục vụ có hiệu quả, tôi còn phân chia thời gian cụ thể cho
các lớp đọc sách để giữ thư viện được yên lặng, không để tình trạng học sinh
dồn lên thư viện ồ ạt, lộn xộn. Trong những lần đọc sách, tôi thường trích vài
7


phút tổ chức ra những câu đố vui cho các em học sinh giải đáp với mục đích tạo
cho các em có thêm khả năng tư duy và sáng tạo.

Hình ảnh học sinh đọc sách tại thư viện nhà trường giờ ra chơi
Các loại sách hay, đẹp, quý thư viện cho giáo viên chủ nhiệm mượn về
lớp, cho các em đọc cho cả lớp nghe vào sinh hoạt đầu giờ, hoặc đọc vào các
buổi sinh hoạt cuối tuần.
Ngoài ra, thư viện cho học sinh và giáo viên mượn sách về nhà để đọc và
nghiên cứu vào trong những ngày nghỉ cuối tuần và nghỉ hè.
Bằng hình thức này, công tác bạn đọc cũng được nhân rộng ra rất nhiều
bởi vì thời gian lên thư viện của các em học sinh và của cán bộ giáo viên khá eo hẹp.
3.2.3. Giới thiệu các loại sách báo đến giáo viên và học sinh

Bước đầu tiên để giới thiệu đến bạn đọc những bản sách, báo tạp chí hay
và đẹp, tôi đã trực tiếp giới thiệu lên bảng thông báo của thư viện tên đầu sách,
tác giả, nơi xuất bản và nội dung chính của cuốn sách theo từng chủ điểm của
tháng. Điều này giúp cho cán bộ giáo viên và học sinh biết mà tìm đọc.

8


Hình ảnh giới thiệu sách trên bảng tin
Hàng tuần, tôi cũng giới thiệu tên các đầu sách, báo mới, trích tóm tắt nội
dung ngắn gọn gửi qua tin nhắn Vn. Edu để giúp cho cán bộ giáo viên và học
sinh hứng thú tìm đọc.

Hình ảnh tin nhắn vn.edu giới thiệu có sách mới
Ngoài ra, bản thân tôi còn thông báo tới giáo viên chủ nhiệm, giới thiệu
trong các buổi sinh hoạt dưới cờ, hay sinh hoạt ngoại khóa để các em được biết
và nhanh chóng tìm đến thư viện để đọc và nghiên cứu.
9


Hàng tháng, tôi làm thư mục giới thiệu sách theo nội dung và trang bìa,
dán ở bảng tin của nhà trường để gây sự chú ý và thu hút nhiều bạn đọc đến thư
viện hơn.

Thư mục giới thiệu sách

Hình ảnh thư mục giới thiệu sách ở bảng tin nhà trường
3.2.4. Phối hợp với đoàn thể tổ chức các cuộc thi kể chuyện, điểm sách, giới
thiệu sách.

10


Để vận động học sinh đọc được nhiều sách, hăng say đến thư viện, tập
cho học sinh tìm kiếm được tài liệu qua sách báo, làm quen với kho tàng kiến
thức của nhân loại và từng bước tham gia tốt các phong trào thi đua của nhà
trường, bản thân tôi, người phụ trách thư viện đã thường xuyên phối hợp với các
đoàn thể trong trường tổ chức xây dựng kế hoạch vào các ngày lễ lớn trong năm
như kỷ niệm 20/11, 26/3… Ngoài những tiết mục văn nghệ mà các lớp tham gia
thì mỗi lớp sẽ có 1 tiết mục tham gia diễn tiểu phẩm theo cốt truyện trong sách,
có nội dung phù hợp và ý nghĩa, làm cho buổi lễ thêm sôi động. Cũng từ đó phát
động phong trào thi đua đọc sách, kể chuyện sách tới học sinh toàn trường. Các
em học sinh cũng đã tích cực tìm tòi, tìm đến thư viện nhiều hơn.

Hình ảnh tiểu phẩm đạt giải nhất của lớp 8B
Tổ chức những cuộc thi nhỏ gồm những cộng tác viên kể truyện sách:
Đây là hình thức kể lại những nội dung trong cuốn sách đã được đọc cho người
khác nghe, người kể phải tiếp thu được nhuần nhuyễn nội dung của sách trước
11


khi kể, để truyền đạt lại cho bạn đọc hiểu được những điều diễn ra trong cuốn
sách đó.
Tổ chức điểm sách, giới thiệu sách trong các giờ học ngoại khóa. Cán bộ
thư viện tham gia giới thiệu, tuyên truyền về sách lịch sử như: Việt sử giai thoại,
Theo dòng lịch sử Việt Nam …Những tài liệu trên sẽ giúp cho các bạn đọc hiểu
rõ thêm về những nhân vật lịch sử của nước nhà, và đất nước ta đã trải qua
những khó khăn, những hi sinh mất mát như thế nào để có được nền độc lập hòa
bình như ngày hôm nay. Đây cũng là biện pháp giúp cho học sinh biết quý trọng
và giữ gìn truyền thống dân tộc. Trong quá trình giới thiệu sách này đã khơi dậy

sự tò mò để cho giáo viên và học sinh có sự ham mê, tiếp tục tới thư viện để tìm
đọc tài liệu.

Hình ảnh cô Mai Thị Tuyết - Cán bộ thư viện giới thiệu sách

3.3. Xây dựng mạng lưới cộng tác viên thư viện.
Mạng lưới cộng tác viên thư viện đóng vai trò rất lớn trong hoạt động của
thư viện trường học. Mạng lưới cộng tác viên học sinh là những bạn chi đội
12


trưởng các lớp, đây là những bạn đọc tích cực, có tinh thần trách nhiệm với công
tác thư viện. Bản thân tôi, người phụ trách thư viện không được coi các em là
những người thực hiện các công việc của thư viện một cách bị động mà cán bộ
thư viện phải là người hướng dẫn, giúp đỡ các em thực hiện tốt công tác một
cách tích cực và chủ động. Để có một đội ngũ cộng tác viên tốt, hỗ trợ cho cán
bộ thư viện trong mọi hoạt động, thì bản thân người phụ trách phải lựa chọn
những em có đam mê đọc sách, tích cực, nhanh nhẹn, năng nổ và dạn dĩ khi xuất
hiện trước đám đông, có năng khiếu như: biết kể chuyện, có giọng đọc hay, viết
chữ đẹp, khéo tay…Số lượng là 10 đại diện cho liên đội trường.
Số cộng tác viên được chia làm 3 nhóm cơ bản:
Nhóm phục vụ bạn đọc: Gồm 4 em, các em hướng dẫn các bạn đọc sách,
cất sách, quan sát và giữ gìn trật tự của phòng đọc khi bạn đọc vào đọc sách.
Ngoài ra các em có thể giúp cán bộ thư viện cho bạn đọc mượn sách và nhận trả
sách về thư viện, nhắc nhở bạn đọc mượn sách quá hạn trả về thư viện đúng quy
định

Hình ảnh nhóm cộng tác viên phục vụ bạn đọc
Nhóm tuyên truyền và giới thiệu sách: Gồm 3 em, những em này cần đọc
thêm nhiều sách để có thể giới thiệu sách tới bạn đọc, đây là những em nòng cốt

13


và là cộng sự đắc lực của cán bộ thư viện như kể chuyện sách, thi vui đọc sách,
trưng bày sách

Hình ảnh cộng tác viên của thư viện giới thiệu sách đến bạn đọc
Nhóm trang trí: Gồm 3 em, những em này có năng khiếu hội họa, viết chữ
đẹp, khéo tay….Công việc của các em là trang trí thư viện, làm mục lục giới
thiệu sách treo tường, giúp cán bộ thư viện sắp xếp và trưng bày sách.

Hình ảnh trang trí sách của nhóm cộng tác viên
Để có được một đội ngũ cộng tác viên thực hiện hết khả năng của mình,
hỗ trợ tốt trong các hoạt động của thư viện, thì người phụ trách phải hướng dẫn,
14


rèn luyện và giúp đỡ các em trong từng nhóm nắm được một số vấn đề về
nghiệp vụ thư viện, nắm được phương pháp và kỹ năng đọc sách, kỹ năng tuyên
truyền sách, báo, tạp chí. Hướng dẫn các em một cách kiên trì, tham mưu tốt với
ban giám hiệu để có sự hỗ trợ, động viên và khen thưởng các em.
3.4. Ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác thư viện
Từ điều kiện thực tế trong hoạt động quản lý thư viện và hiệu quả của quá
trình khai thác và sử dụng thư viện, tôi nhận thấy vai trò, tác dụng quan trọng
của công nghệ thông tin, cho nên đã đề xuất với ban giám hiệu nhà trường trang
bị cho thư viện nhà trường máy vi tính có nối mạng Internet để thuận lợi hơn
trong công tác hoạt động, sử dụng thư viện điện tử để tìm kiếm thông tin. Điều
này tạo hứng thú cho bạn đọc đến thư viện ngày càng đông hơn, học sinh cũng
đã tích cực tìm hiểu, học tập, đặc biệt ngoài việc đọc truyện, đọc báo thì các em
đã biết vào mạng tìm kiếm và học tập như: Giải toán trên mạng, Tiếng anh IOE

3.5. Thường xuyên bồi dưỡng nghiệp vụ, trau dồi kĩ năng cho bản thân
Bản thân tôi, thường xuyên tự bồi dưỡng về nghiệp vụ, tham quan học hỏi
kinh nghiệm của các thư viện bạn trong huyện để hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình.
Tôi luôn nắm bắt kế hoạch giảng dạy của nhà trường theo từng tuần, từng
tháng, từng học kì và cả năm học để từ đó có kế hoạch tổ chức các hoạt động
của thư viện theo từng giai đoạn, phù hợp với hoạt động chung của nhà trường.
Thực hiện nghiêm chỉnh nội quy về chuyên môn nghiệp vụ do phòng giáo dục
và nhà trường đề ra như: Hồ sơ chuyên môn, kế hoạch hoạt động thư viện hàng năm...
Thái độ phục vụ bạn đọc luôn vui vẻ, hòa nhã, nhiệt tình, có phong cách
phục vụ tốt, nhanh gọn, khoa học. Đây cũng là yếu tố thu hút bạn đọc, nhất là
bạn đọc nhỏ tuổi đến thư viện.
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục bản thân,
đồng nghiệp và nhà trường.
Qua một thời gian tổ chức thực hiện đồng loạt các biện pháp trên tại thư
viện trường THCS Nga Thanh, tôi đã đạt được một kết quả như sau:
Công tác thư viện đã có những khởi sắc và chuyển biến tích cực so với
thời gian trước đó. Từ chỗ hoạt động công tác thư viện với những công việc chỉ
lặp đi lặp lại một cách đơn giản, không có sự đổi mới sáng tạo. Số lượng đầu
sách, tài liệu phục vụ ít, cơ sở vật chất, trang thiết bị còn thiếu dẫn đến hoạt
động chưa có hiệu quả, đây cũng là một phần làm ảnh hưởng đến chất lượng
giáo dục của nhà trường. Đến nay, thư viện nhà trường đã được đầu tư cơ bản,
thư viện đạt thư viện chuẩn, đáp ứng được nhu cầu của giáo viên và học sinh đến
thư viện nghiên cứu và học tập…Số lượng đầu sách đã tăng lên gần 5500 cuốn.
15


Cụ thể số lượng đầu sách hiện có trong thư viện trong hai năm qua như sau:
Năm học

Số sách giáo viên

Số sách giáo khoa

Số sách tham khảo

2016 - 2017
2017 - 2018

550
1157

1970
2595

1210
1955

Hệ thống giá sách đầy đủ, sắp xếp khoa học theo từng môn loại, từng hệ
thống, phân chia theo từng khu vực: Sách tham khảo các môn, sách nghiệp vụ,
sách giáo khoa, truyện khoa học, báo và tạp chí. Điều này giúp cho công tác
phục vụ một cách nhanh chóng, giúp bạn đọc dễ tìm, dễ thấy, dễ lấy.

Hình ảnh hệ thống giá sách thư viện
Thư viện đã được trang bị máy vi tính có nối mạng internet, giúp cho
việc tìm thông tin một cách nhanh chóng, chính xác, phục vụ tốt cho việc nghiên
cứu và học tập của giáo viên và học sinh.
Từ khi áp dụng sáng kiến, lượng bạn đọc đến với thư viện của trường
THCS Nga Thanh nâng cao rõ rệt, chất lượng hoạt động của thư viện được đẩy
mạnh. Giáo viên đến thư viện mượn đọc tài liệu thường xuyên hơn, các em học
sinh tới thư viện đọc sách, báo, truyện trong thời gian giải lao ngày một đông

hơn, nhất là vào những kì thi, các em tích cực tìm mượn tài liệu tham khảo để
chuẩn bị kiến thức cho kì thi sắp tới nhiều hơn.
16


Số lượng
mượn tài liệu

Số lượng
Năm học

Học sinh
SL
%
41.
82.6 112
5
72.
100 195
2

Số lượt đọc sách
tại thư viện

GV

HS

Giáo viên
SL

%

Giáo viên
SL
%

Học sinh
SL
%

2016 - 2017

24

270

19

18

78.3 170

62.9

2017 - 2018

24

270

23

23

100

96.2

249

Từ đó, kết quả thi học sinh giỏi và chất lượng đại trà được nâng lên rõ rệt.
Cụ thể, trong cuộc thi học sinh giỏi huyện khối 9 năm học 2017 - 2018
trường THCS Nga Thanh đã đạt được nhiều giải cao, và có 4 em lọt vào đội
tuyển đi thi học sinh giỏi cấp Tỉnh cụ thể ở những môn: Giáo dục công dân, Lịch
sử, Vật lí. Để đạt được những thành tích như vậy cũng nhờ một phần đọc sách,
tìm tài liệu tại thư viện. Quan trọng hơn là khả năng đọc, sự hiểu biết về cuộc
sống, về thế giới xung quanh mình của học sinh ngày một tốt hơn, phong phú hơn.
III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Bản thân tôi tự nhận thấy để thành công trong công việc quản lí thư viện
thì cán bộ thư viện cần phải:
Nhận thấy tầm quan trọng của việc đọc sách báo trong nhà trường có tác
dụng trau dồi, nâng cao kiến thức cho cán bộ, giáo viên và học sinh. Từ đó rèn
luyện tính tự học, tự tìm tòi của học sinh. Bởi vậy, cán bộ thư viện phải nhận
thức đầy đủ về vị trí, vai trò của công tác quản lí thư viện, thấy được trách
nhiệm của mình trong việc vận động, tổ chức và hướng dẫn cán bộ, giáo viên và
học sinh đọc sách báo trong nhà trường.
Là nhân viên thư viện, phải thật sự nắm vững được nghiệp vụ chuyên
môn, thành thạo vi tính, say mê đọc, nghiên cứu để tuyên truyền, giới thiệu sách
đến bạn đọc đạt hiệu quả cao.

Để làm tốt được điều đó, người cán bộ thư viện phải ra sức rèn luyện, tu
dưỡng về mọi mặt, phải là một tấm gương tốt về việc tự học, tự bồi dưỡng. Bên
cạnh đó phải nhanh nhạy, kịp thời phát hiện ra nhiều sách, báo mới, để phục vụ
bạn đọc, xứng đáng là “linh hồn” thư viện. Có như vậy thì thư viện mới có khả
năng thỏa mãn nhu cầu ngày càng cao của giáo viên và học sinh. Mới phát huy
được tác dụng, mới thực sự là một phương tiện giáo dục không thể thiếu được

17


trong nhà trường. Điều mà tôi mong muốn đó là: Thư viện thực sự trở thành
người bạn thân thiết của giáo viên và học sinh trong toàn trường.
2. Kiến nghị
Để phát huy tác dụng của đề tài nghiên cứu, tôi có một số kiến nghị sau:
2.1. Đối với Phòng giáo dục và đào tạo:
Hàng năm cần mở lớp tập huấn bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ về công
tác thư viện trường học.
Tổ chức hội thi cán bộ thư viện giỏi các cấp để giao lưu học hỏi kinh
nghiệm nhằm nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ thư viện.
2.2. Đối với Ban giám hiệu nhà trường
Tăng cường kinh phí để bổ sung cơ sở vật chất và tăng đầu sách cho thư viện.
Tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên và học sinh được đọc và được đến
thư viện.
Mỗi năm, nên tổ chức một buổi đọc sách vào ngày 23 tháng 4, ngày hội
văn hóa đọc và ngày hội sách thế giới cho giáo viên và học sinh, để bạn đọc biết
đến ngày kỷ niệm này.
Tổ chức tốt câu lạc bộ “Học vui vui học” để học sinh có thể tận dụng tối
ưu các tài liệu hiện có trong thư viện.
2.3. Đối với đồng nghiệp
Bản thân tôi rất mong nhận được sự quan tâm, giúp đỡ và ủng hộ của

đồng nghiệp để tôi có thể đưa thư viện vào hoạt động một cách hiệu quả nhất.
Các thầy cô giáo lên lớp, có thể truyền cảm hứng được cho học sinh hiểu
được tầm quan trọng của việc đọc sách, để các em có hứng thú đến thư viện
ngày càng đông hơn.
Trong quá trình nghiên cứu và đưa ra một số biện pháp nhằm nâng cao
hiệu quả công tác thư viện trong trường học, bản thân tôi nhận thấy còn nhiều
thiếu sót. Rất mong được sự đóng góp của các đồng nghiệp và cấp trên để tôi
tiếp tục sử dụng những biện pháp trên và trong công tác hoạt động thư viện của
nhà trường đạt kết quả tốt hơn.
XÁC NHẬN
Nga Sơn, ngày 10 tháng 4 năm 2018
CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến kinh
nghiệm của mình viết, không sao chép
nội dung của người khác.
Người viết

Mai Thị Tuyết
TÀI LIỆU THAM KHẢO
18


1. Quyết định, quy định, những văn bản chỉ đạo cụ thể xây dựng thư viện
trường phổ thông các năm học.
2.Tài liệu bồi dưỡng nghiệp vụ thư viện trường phổ thông – Vũ Bá Hòa chủ
biên.
3. Phương pháp và kinh nghiệm tuyên truyền giới thiệu sách trong thư viện
trường học – Lê Thị Chinh chủ biên.
4. Sổ tay công tác thư viện trường học – Từ Văn Sơn Chủ biên.
5. Pháp lệnh thư viện của Ủy ban thường vụ quốc hội ban hành ngày 28

tháng 12 năm 2000.
6. [1] Quy chế về tổ chức và hoạt động thư viện trường PT - Bộ GDĐT.

Phụ Lục
19


MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ HOẠT ĐỘNG THƯ VIỆN
TRƯỜNG THCS NGA THANH

Hình ảnh các em học sinh đến thư viện theo nhóm để đọc và nghiên cứu
tài liệu trước kì thi

Hình ảnh cộng tác viên giới thiệu sách theo chủ điểm

20


Hình ảnh hội thi chúng em kể chuyện Bác Hồ

Hình ảnh học sinh đến thư viện đọc sách

21


Hình ảnh học sinh lên thư viện đọc sách giờ ngoại khóa

Hình ảnh hệ thống giá sách trong thư viện
22

Hình ảnh hệ thống giá sách trong thư viện

23