Phương pháp dùng hình ảnh minh họa vào bài tác hại của ma túy và trách nhiệm của học sinh trong phòng, chống ma tuý

1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Giáo dục quốc phòng cho học sinh là một bộ phận quan trọng của công
tác giáo dục quốc phòng toàn dân. Giáo Dục Quốc Phòng là môn học chính khóa
nằm trong chương trình giảng dạy của các trường Trung Học Phổ Thông nhằm
rèn luyện hình thành nhân cách, góp phần nâng cao ý thức quốc phòng, củng cố
nền quốc phòng toàn dân vững mạnh. Nhận rõ vị trí, vai trò nhiệm vụ trên,
những năm qua, Ban Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Thanh Hóa, Ban Giám
hiệu trường THPT Vĩnh Lộc luôn quan tâm chỉ đạo và tổ chức, triển khai thực
hiện tốt công tác Giáo dục quốc phòng cho học sinh.
Trong những năm qua, Trường THPT Vĩnh Lộc luôn xây dựng kế hoạch
hướng dẫn tổ, nhóm chuyên môn chọn nhiều hình thức tổ chức giảng dạy, học
tập môn học này. Nhà trường đã thực hiện dạy 35 tiết mỗi năm học. Từ năm
2000 đến nay, HS được nâng cao hiểu biết về truyền thống vẻ vang của dân tộc,
Quân đội Nhân dân Việt Nam và một số nội dung cơ bản về quốc phòng, rèn
luyện tác phong, nếp sống tập thể có kỷ luật... Nội dung thực hành luyện tập
theo đúng nội dung, thời gian quy định. Nhà trường đều tổ chức thi, kiểm tra,
hội thao đánh giá kết quả học tập. Chính vì vậy từ năm 2000 cho đến nay trường
luôn có số học sinh đạt học sinh giỏi cấp tỉnh có hai năm liên tục đạt giải nhất
toàn đoàn và giải ba toàn đoàn và nhiều giải cá nhân khác. Tuy nhiên việc giảng
dạy môn học này không được thận lợi cho lắm bởi lẽ vẫn còn một số bộ phận
lớn bậc phụ huynh còn nhận thức chưa đúng về môn học, họ chú trọng cho con
cái của họ vào các môn học theo khối, họ không quan tâm nhiều đến các môn
học khác nói chung môn học giáo dục quốc phòng nói riêng. Bên cạnh đó thái
độ đối với môn học của học sinh còn chưa rõ ràng, học đang còn mang tính đối
phó. Vấn đề này tôi thiết nghĩ giáo viên trực tiếp giảng dạy bộ môn giáo dục
quốc phòng cũng là vấn đề cần phải nói.
Đó là Giáo viên đã giảng dạy đúng hay chưa đã đưa nội dung chuyền tải
đến học sinh đầy đủ hay không, phương pháp giảng dạy như thế nào, đã gây
được tính hứng thú trong học tập của học sinh chưa…
Từ những vấn đề trên tôi mạnh dạn viết chuyên đề “Phương pháp dùng

hình ảnh minh họa vào bài Tác hại của ma túy và trách nhiệm của học sinh
trong phòng, chống ma tuý”
1.2. Mục đích nghiên cứu.
- Nhằm nâng cao chất lượng giờ dạy.
- Học sinh phát huy tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo, rèn luyện thói
quen và khả năng tự học, tinh thần hợp tác, kĩ năng vận dụng kiến thức vào
những tình huống khác nhau trong học tập và trong thực tiễn; tạo niềm tin, niềm
vui, hứng thú trong học tập.
1.3 Đối tượng nghiên cứu.
- Học sinh lớp 10A4 và lớp 10A5 trường THPT Vĩnh Lộc.
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
- Phương pháp so sánh.
1


1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm.
- Đưa ra câu hỏi và hình ảnh thật đang diễn ra trong xã hội. Nhằm mục
đích gây sự chú ý của học sinh bên cạnh đó những hình ảnh tạo cho học sinh có
cái nhìn đúng về "Tác hại cảu ma túy"
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm.
Chúng ta đang sống trong một đất nước không ngừng phát triển trên con
đường công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng một xã hội văn minh, tiến bộ.
Để làm được điều đó, chúng ta phải vượt qua các trở ngại, khó khăn.
Một trong số đó là các tệ nạn xã hội như: Ma túy, cờ bạc, văn hóa phẩm đồi
trụy… Nhưng đáng sợ nhất chính là ma tuý.
Báo cáo của Bộ Công an tại hội nghị toàn quốc ngày 25 tháng 12 năm
2016 cho biết tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp
khó lường. Đáng chú ý là tình trạng vận chuyển ma túy tổng hợp từ Lào về Việt
Nam đang gia tăng nhanh chóng gấp 4,6 lần so với cùng kỳ năm 2015.

- Về công tác cai nghiện, theo Thứ trưởng Bộ Lao động – Thương binh xã
hội Nguyễn Trọng Đàm cả nước có 210.751 người nghiện ma túy có hồ sơ quản
lý tăng 10.617 người so với năm 2015.
- Thứ trưởng Nguyễn Trọng Đàm nêu thực tế hiện nay một số cơ sở cai
nghiện đã quá tải.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại hội nghị:
"Tội phạm ma túy và tệ nạn ma túy là một vấn đề bức xúc của xã hội, gây
hậu quả nghiêm trọng, vì vậy cả hệ thống chính trị, gia đình cộng đồng và toàn
xã hội phải kiên quyết đấu tranh phòng chống và đẩy lùi, góp phần bảo đảm an
ninh trật tự, an toàn xã hội, để dem lại hạnh phúc, chất lượng giống nòi"
Chúng ta hãy cùng tìm hiểu về tác hại to lớn của ma túy để phòng tránh
cho bản thân, gia đình và xã hội.
Để phòng chống một tệ nạn thì chúng ta cần biết rõ về tệ nạn đó. Ma túy
là một loại chất kích thích, gây nghiện có nguồn gốc từ cây túc anh hoặc nhựa
cây thuốc phiện được trồng ở 12 tỉnh miền núi phía Bắc Việt nam hay từ lá, hoa,
quả cây cần sa được trồng ở các tỉnh giáp ranh biên giới Việt Nam – Campuchia.
Đặc biệt là ma túy có một ma lực dẫn dụ ghê gớm, khiến người bị dính vào
không thể cưỡng lại được, chẵng khác gì “ma đưa lối, quỷ đưa đường”. Ma túy
tồn tại ở nhiều dạng như tép, nước, bột, hồng phiến, bạch phiến, thuốc. Hiện nay
có loại ma túy tổng hợp có chất hướng thần có mức độ nguy hại cao với các tên
gọi như "Cỏ Mỹ", "Nước vui", "Tem giấy", " Bùa lưỡi"…và được sử dụng bằng
nhiều hình thức hút, chích, hít…Nó được coi là tệ nạn đáng sợ nhất vì sức dẫn
dụ con người không kể tuổi tác và khả năng gây nghiện nhanh chóng.
Trước kia nơi các vùng quê các nhà văn tả không hết lời vì vẻ đẹp yên
bình Ngày nay với đời sống kinh tế ở các vùng quê đang trên đà phát triển, cuộc
sống của nhân dân đã có của ăn của để. Thế nhưng cuộc sống yên bình ấy không
còn nữa cuộc sống của họ bị xáo trộn, bởi ma tuý đã len lỏi vào từng nhà. Bố,
mẹ hằng ngày, hằng đêm phải ngóng trông lo sợ con cái của mình vì vấn đề tệ
nạn lại bắt đầu xâm nhập vào các vùng quê nhất là tệ nạn ma túy, trước đây tệ
2

nạn ma túy thường là con nhà có điều kiện mắc phải hay ở các đô thị cuộc sống
xa hoa đua đòi nhưng ngày nay ma túy lại là của con nhà nông thôn thuần túy tại
sao lại như vậy. Vấn đề này các cấp các ngành các địa phương đang đặt ra câu
hỏi. Với bản thân tôi là giáo viên giảng dạy môn giáo dục quốc phòng tôi thiết
nghĩ tệ nạn này là do một phần lớn bộ phận thanh thiếu niên ở vùng quê không
được học hành tử tế, không có nhận thức rõ về tác hại của ma túy, đua đòi, dong
chơi, cha mẹ thiếu quan tâm…Trong học đường thì giáo viên chưa nêu rõ được
sự nguy hại của ma tuý chưa đưa ra được tính thuyết phục bên cạnh đó công tác
tuyên truyền mặc dù đã được phổ biến trước toàn thể học sinh, đoàn thanh niên
tổ chức tìm hiểu về ma tuý. Song vấn đề này tôi thấy vẫn còn sơ sài . Các em
không thể biết rằng, sa vào ma túy là con đường ngắn nhất dẫn tới sự hủy hoại
chính mình hiện tại và tương lai; mà các em bị hủy hoại tức là tương lai của đất
nước bị tàn phá. Đây là môt vấn đề gây bao lo lắng bức xúc cho các nhà giáo
dục nói riêng và cả nước ta nói chung.
Chính vì vậy tôi mạnh dạn viết bài “Phương pháp giảng dạy bài Tác hại
của ma tuý và trách nhiệm của học sinh”.
2.2. Thực trạng của vấn đề khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm:
a. Thuận lợi :
- Bản thân tôi được đào tạo qua lớp học ngắn hạn của trường đại học
Vinh. Đồng thời được Ban Giám hiệu cũng như các thành viên của tổ luôn
khuyến khích động viên việc giảng dạy có ứng dụng công nghệ thông tin, và
hướng cho học sinh giải quyết vấn đề một cách độc lập.
- Bên cạnh đó, tôi cũng rất may mắn được sự đồng tình và giúp đỡ, động
viên hết sức nhiệt tình của Ban Giám hiệu nhà trường và của bạn bè đồng
nghiệp.
-Giờ dạy môn Giáo dục quốc phòng thực sự mang lại cho tôi sự cảm hứng
và muốn tìm tòi, học hỏi nhiều hơn nữa.
- Mỗi năm học tôi luôn đúc rút kinh nghiệm về việc giảng dạy nội dung lý

thuyết sao cho phù hợp với đối tượng học sinh. kích thích được sự ham muốn
đối với môn học.
-Mục đích của chuyên đề là giúp cho các em học sinh nắm bắt được tác
hại của ma tuý và các em biết được mình phải có trách nhiệm gì trong vịêc
phòng chống ma tuý.
b. Khó khăn :
- Tư liệu tranh ảnh cho môn học này còn hạn chế.
2.3.Giải pháp tổ chức thực hiện:
a)Đối với giáo viên:
Thực hiện đúng chủ trương của Đảng, Nhà nước về công tác giáo dục
quốc phòng - an ninh; Định hướng đổi mới phương pháp dạy học là hướng tới
hoạt động tích cực, chủ động, chống lại thói quen học tập thụ động, đối với giáo
viên tăng cường sử dụng các phương tiện dạy học, thiết bị dạy học, khả năng
vận dụng và truyền đạt kiến thức một cách linh hoạt và đặc biệt là ứng dụng của
công nghệ thông tin.
3


Từ đó giao nhiệm vụ tìm tòi sáng tạo trong thực tiễn, để giảng dạy tốt,
giáo viên giáo dục quốc phòng trước hết phải có kiến thức sâu rộng. Cho nên,
việc có ý thức tự trau dồi, tích luỹ kiến thức qua việc tự học, tự nghiên cứu,
nhằm làm giàu tri thức phục vụ chuyên môn như tìm tòi trong sách vở, báo chí,
mạng lưới thông tin báo đài, internet…. Ngoài ra, việc cập nhật thông tin qua
các phương tiện thông tin đại chúng đóng vai trò hết sức quan trọng, giúp cho
giáo viên có nhiều kiến thức mới, phong phú.
Mặt khác, đối với giáo viên giáo dục quốc phòng – an ninh , công việc
giảng dạy phải gắn liền với nghiên cứu khoa học. Đây là con đường ngắn nhất
để không ngừng tích luỹ kiến thức, nâng cao trình độ, gọt sắc tư duy, góp phần
tìm ra những hình thức, biện pháp thích hợp truyền đạt tri thức tới người học.
Với bài học “Tác hại của ma tuý và trách nhiệm của học sinh trong

phòng, chống ma tuý”
Bài này gồm 4 tiết
- Tiết 01: Hiểu biết về ma tuý
- Tiết 02: Tác hại của ma tuý
- Tiết 03: Nguyên nhân dẫn đến nghiện ma tuý và dấu hiệu nhận biết của
học sinh nghiện ma tuý.
- Tiết 04: Trách nhiệm của học sinh trong phòng chống ma tuý.
a.1) Thiết kế bài giảng
Bài giảng được thiết kế dạy trên máy để học sinh nhìn rõ các loại ma tuý,
các hình ảnh ghê sợ của con nghiện. Mỗi tiết dạy giáo viên lồng ghép nhiều hình
ảnh minh họa để lôi cuốn học sinh.
Với từng tiết dạy giáo viên đặt câu hỏi cho các nhóm thảo luận sau đó trả
lời.
Ở đây tôi đặt câu hỏi dưới dạng trắc nghiệm, để các em thảo luận nhanh
( Phần I hiểu biết về ma túy tôi đã đưa ra câu hỏi trắc nghiệm và hình
ảnh đã mang lại một số hiệu quả nhất định. Do vậy tôi tiếp tục bổ sung phần
II Tác hại của ma túy cho bài giảng của mình)
TÁC HẠI CỦA MA TUÝ VÀ TRÁCH NHIỆM CỦA HỌC SINH
TRONG PHÒNG, CHỐNG MA TUÝ
Tiết 2 :TÁC HẠI CỦA MA TÚY
Câu hỏi 1. Ma túy có tác hại gì đối với bản thân người sử dụng?
a. Gây tổn hại về sức khỏe, tổn hại tinh thần
b. Gây tổn hại về kinh tế, tình cảm, hạnh phúc gia đình
c. Gây tổn hại về sức khỏe, tổn hại tinh thần, gây tổn hại về kinh
tế, tình cảm, hạnh phúc gia đình
d. Tất cả đều đúng. (giải thích)

4

Hinh 1: Tổn hại về sức khỏe
- Chất ma túy đưa vào cơ thể cùng với những tác dụng của nó thì đều
gây hại nghiêm trọng đối với cơ thể con người. Tổn hại về đường hô hấp, hệ
tuần hoàn, hệ thần kinh, các bệnh về da...

Hình 2: Gây tổn hại về mặt tinh thần ( rối loạn nhận thức)
- Loạn thần kinh sớm có những hành vi nguy hiểm cho bản thân và
người xung quanh...
- Loạn thần kinh muộn thì méo mó về nhân cách...

5


Hình 3: Gây tổn hại về kinh tế
- Nghiện ma túy làm tiêu tốn tài sản gia đình, con cái nheo nhóc, đói
khổ, vợ chồng ly tan...

Hình 4:Tổn hại về tình cảm, hạnh phúc gia đình
- Người nghiện trở nên liều lĩnh, hung bạo, có thể gây nên những hậu quả
nghiêm trọng như giết người cướp tài sản. Như vụ án Doãn Trung Dũng
giết 4 bà cháu ở Quảng Ninh và rất nhiều vụ án khác..

6


Hình 5: Doãn Trung Dũng chơi ma túy đá
Câu hỏi 2. Tác hại của ma túy đối với nền kinh tế như thế nào?
a. Tốn kém tiền của, tiêu phí nguồn nhân lực.
b. Suy giảm lực lượng lao động của gia đình và xã hội
c. Suy giảm nguồn nhân lực đầu tư nước ngoài

d. Cả 3 phương án trên

Hình 6: Xóa bỏ cây thuốc phiện
- Nhà nước phải chi phí rất lớn về việc xóa bỏ cây thuốc phiện, công
tác phòng, chống và kiểm soát ma túy.
7


Hình 7: Suy giảm lực lượng lao động
- Làm suy giảm lực lượng lao động của gia đình và xã hội cả về số
lượng và chất lượng, thu nhập quốc dân giảm chi phí cho dự phòng và
chăm sóc y tế tăng...
Câu hỏi 3: Tác hại của ma túy đối với trật tự an toàn xã hội như thế nào?
a. Xô đẩy con người lương thiện vào con đường phạm tội.
b. Vận chuyển, thuê, bán ma túy nhằm thu lợi bất chính. Làm hoang mang
cho quần chúng nhân dân.
c. Gây bất ổn về mặt an ninh trong khu vực.
d. Cả 3 phương án trên.

8


Hình 8: Vận chuyển, buôn bán ma túy.
- Tác hại cảu ma túy không những trực tiếp hủy hoại sức khỏe con
người mà còn làm khánh kiệt kinh tế của gia đình và xã hội bên cạnh đó
còn là nguyên nhân xô đẩy người lương thiện vào con đường phạm tội. Như
vận chuyển, mua bán ma túy, cướp của giết người.
- Tác hại cảu ma túy còn làm cho xã hội bất ổn về an ninh, trật tự tại
địa bàn...
- Tác hại của ma túy là hiểm họa của nhân loại, với những hậu quả, tác hại

vô cùng lớn đối với người nghiện, gia đình họ và cộng đồng. Điều đó đặt ra yêu
cầu cấp thiết đối với mỗi chúng ta và các cơ quan thực thi pháp luật cũng như
toàn xã hội, cần nổ lực bằng mọi biện pháp để xóa bỏ tệ nạn này, đem lại sự bình
yên cho mọi nhà.
b) Đối với học sinh
-Tôi chia làm 3 nhóm, mỗi
nhóm trả lời từ 1-3 câu hỏi. sau khi trả
lời song các nhóm còn lại bổ xung hoặc
nêu thêm câu hỏi để nhóm trả lời
- Sau khi các em trả lời và thảo
luận hết từng câu hỏi giáo viên trình
chiếu đính chính lại các câu hỏi, bên
cạnh đó giáo viên nêu thêm một vài vấn
đề cần nhấn mạnh
2.4.Hiệu quả đạt được:
Giúp học sinh phát huy tích
cực, tự giác, chủ động, sáng tạo, rèn
luyện thói quen và khả năng tự học,
tinh thần hợp tác, kĩ năng vận dụng
kiến thức vào những tình huống khác
nhau trong học tập và trong thực tiễn; tạo niềm tin, niềm vui, hứng thú trong học
tập. Làm cho “HỌC” là quá trình kiến tạo học sinh tìm tòi, khám phá, phát hiện,
luyện tập, khai thác và xử lý thông tin, tự hình thành hiểu biết, năng lực và phẩm
chất. Tổ chức hoạt động nhận thức cho học sinh, dạy học sinh cách tìm ra chân
lí. Chú trọng hình thành các năng lực (tự học, sáng tạo, hợp tác). Bên cạnh đó nó
còn ghi sâu vào tâm trí của học sinh những hình ảnh của con nghiện, giúp các
em hiểu sâu hơn về tác hại của ma tuý.nguyên nhân dẫn đến nghiện ma túy và
cách đề phòng việc ma túy xâm hại học đường… qua những hình ảnh sinh động
những thước phim quý giá mô tả xoay quanh chuyên đề.
Từ việc đưa ra các câu hỏi cho học sinh trả lời và lồng ghép hình ảnh

vào bài giảng nó làm cho giờ học sống động hơn, sôi nổi hơn học sinh chú ý
nghe giảng và tiếp thu bài rất nhanh
Từ bài giảng trên tôi áp dụng dạy cho lớp 10A6 (lớp thực nghiệm), lớp 10A7 tôi
dạy theo giáo án soạn sẵn của những đợt tập huấn (lớp đối chứng)
khôngQua quá trình giảng dạy tôi thu được là :
9


Lớp thực nghiệm

Lớp

Sĩ
số

10A4

49

Kết quả học sinh tiếp thu sau khi học song bài
`Học sinh hiểu rõ được %
hết tác hại của ma tuý
44

Học sinh không hiểu %
rõ hết được tác hại
của ma tuý
89,79
5
10,21

Lớp đối chứng
Kết quả học sinh tiếp thu sau khi học song bài
Lớp

Sĩ
số

10A5 38

`Học sinh hiểu rõ được %
hết tác hại của ma tuý
27

Học sinh không hiểu %
rõ được hết tác hại
của ma tuý
71,05
11
28,95

3. KẾT LUẬN
Qua phần thực nghiệm và đối chứng tôi có thể khẳng định rằng việc đưa
ra câu hỏi chắc nghiệm và đưa nhiều hình ảnh mang tính chất giáodục vào bài
giảng có tác dụng rất đáng kể. Nó kích động tính tò mò của học sinh, nó ghi sâu
vào tâm trí các em. Cũng như việc nhà nước ta đang đưa ra cho các nhà sản xuất
thuốc lá phải in hình ảnh vào bao thuốc mang tích chất thuốc lá có tác hại rât lớn
đến cơ thể con người và cộng đồng. Bài giảng của tôi đưa ra cũng tương tự như
vậy, phải có nhiều hình ảnh thể hiện được sự nguy hiểm của ma tuý có như vậy
nó mới có tính dăn đe học sinh. Từ đó giúp các em xa lánh được tệ nạn này bên

cạnh đó các em còn có thể là một tuyên truyền viên tuyên truyền cho người thân
và bạn bè tránh xa tệ nạn ma tuý. Tôi, các Nhà quản lý các cấp các ngành nhà
trường, gia đình và học sinh hãy cùng chung tay vào việc phòng chống ma tuý,
HIV/SIDS.

10


Qua chuyên đề này tôi muốn gửi tới toàn thể học sinh trong toàn tỉnh lời
nhắn nhủ.

TẤT CẢ CHÚNG TA HÃY

Trong khuôn khổ hạn hẹp của một bài viết, những vấn đề mà tôi đưa ra
mới chỉ là những nghiên cứu bước đầu, với hy vọng sẽ nhận được những đóng
góp thiết thực và quý báu của các nhà quản lý, của đội ngũ những người làm
công tác giáo dục quốc phòng, nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng dạy và học
môn giáo dục quốc phòng ở các trường THPT. Rất mong được sự đóng góp để
chuyên đề của tôi được hoàn thiện hơn.
11


Kiến nghị:
`
- Trong các nhà trường nên có những bức ảnh và khẩu hiệu về phòng
chống ma túy để luôn nhắc nhở học sinh tránh xa tệ nạn này.
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thanh hóa, ngày 7 tháng 5 năm 2017
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình

viết, không sao chép nội dung của người
khác.

Người thực hiện

Phạm Ngọc Thắng

Tài liệu tham khảo
1. Bảng tóm tắt hội nghị toàn quốc về công tác phòng chống ma túy và cai
nghiện ma túy.
2. SKKN năm học 2013 – 2017 (Nâng cao hiệu quả giảng dạy Bài : Tác
hại của ma túy và trách nhiệm của học sinh trong phòng, chống ma túy lớp 10
trường THPT Vĩnh Lộc)
3. Qua mạng intenet
4. SGK giáo dục quốc phòng 10

12