Một số kinh nghiệm dạy trẻ 4 5 tuổi làm quen với toán năm 2019

PHẦN I. MỞ ĐÂU
1. Lý do chọn đề tài
Như chúng ta đều biết trẻ được sinh ra và lớn lên giữa thế giới của những
sự vật, hiện tượng đa dạng và phong phú. Từ nhỏ trẻ được tiếp xúc và làm quen
với các âm thanh chuyển động ở xung quanh trẻ, hay các nhóm đồ vật có màu
sắc, kích thước, hình dạng, số lượng khác nhau. Trẻ lĩnh hội các sự vật hiện
tượng bằng các giác quan như: Thị giác, thính giác hay các giác quan vận
động… Chính vì thế việc hướng dẫn cho trẻ làm quen với toán ngay từ lứa tuổi
mầm non là cơ hội tốt để sớm hình thành ở trẻ những khả năng quan sát, phát
hiện, tìm tòi, so sánh, thiết lập các mối quan hệ giữa các tập hợp và học cách
phản ánh các mối quan hệ đó thông qua kỹ năng đếm, kỹ năng định hướng,
trong không gian, qua đó tăng cường khả năng ngôn ngữ và tư duy logic. Quá
trình hình thành các biểu tượng ban đầu về toán giữ một vai trò quan trọng, nó
góp phần hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ ngay từ thuở ấu thơ. Những
biểu tượng này trẻ không thể tự hình thành cho mình được mà phải có sự giúp
đỡ hướng dẫn của người lớn đặc biệt là cô giáo mầm non.
Đối với trẻ mầm non muốn làm quen với toán là môn học rất quan trọng
và cần thiết đối với trẻ và cũng là vốn kiến thức ban đầu để trẻ bước vào ngưỡng
cửa mới của cuộc sống. Môn toán đã mang lại cho trẻ phát triển tư duy, đồng
thời thông qua môn toán, trẻ có thể tìm hiểu về thế giới xung quanh. Đến với
môn toán trẻ trở nên tích cực hơn, nhanh nhẹn hơn, trẻ biết được mình đã biết
định hướng không gian thời gian, biết đếm biết phân biệt nhiều hơn, ít hơn, biết
tách gộp…. Như vậy trẻ đã dần hình thành những nét sơ đẳng biểu tượng ban
đầu về toán học..
Vậy làm thế nào để giúp trẻ học tốt môn toán và tiếp thu kiến thức một
cách có hệ thống, chính xác, tự nhiên, không bị gò ép phù hợp với sự nhận thức
và đặc điểm tâm sinh lý của trẻ. Điều đó đã khiến tôi trăn trở, suy nghĩ để thế
nào để tìm ra những biện pháp, dạy trẻ thu được hiệu quả tốt nhất. Chính vì thế
tôi đã chọn đề tài: “Một số kinh nghiệm dạy trẻ 4-5 tuổi làm quen với toán” để
nghiên cứu.
2. Mục đích nghiên cứu

Nhằm tìm ra những “Biện pháp dạy trẻ làm quen với toán” và hướng giải
quyết tốt nhất nhằm hình thành những biểu tượng toán sơ đẳng cho trẻ 4-5tuổi
một cách chính xác và bền vững khắc phục những khó khăn chung đồng thời
1


phát huy cao nhất được tính tích cực hứng thú của trẻ.
3. Đối tượng nghiên cứu
- Trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5 tuổi Trường mầm non Bỉm Sơn.
4. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài này được thực hiện với một số phương pháp sau:
- Phương pháp tham khảo tài liệu.
- Phương pháp quan sát.
- Phương pháp đàm thoại.
- Phương pháp thực hiện giáo dục.
- Phương pháp đánh giá phân tích sản phẩm hoạt động.
PHẦN II. NỘI DUNG
1. Cơ sở lý luận
Đối với trẻ 4-5 tuổi khả năng nhận thức của trẻ phát triển rất cao so với
lứa tuổi khác. Vì ở lứa tuổi này trẻ đã làm chủ được trí giác của mình thì dưới sự
hướng dẫn của người lớn, trẻ đã biết quan sát các đồ vật theo ý thức chủ quan
của trẻ. Ở lứa tuổi này khả năng ghi nhớ tư duy của trẻ phát triển mạnh. Trẻ
nhận biết số lượng của các nhóm đồ vật không phụ thuộc vào kích thước của vật
hay diện tích không gian của vật như ở lứa tuổi trước nữa mà trẻ nhận biết số
lượng của vật nhờ vào khả năng so sánh số lượng. Bởi vì tài năng tư duy tưởng
tượng của trẻ phát triển mạnh nên cho dù nhóm đồ vật đó được xếp theo hình
mẫu nào trẻ cũng dễ dàng nhận ra không nhất thiết phải xếp chồng, xếp cạnh
như ở các lứa tuổi trước.
Tuy nhiên qua thực tế các tiết học các biện pháp mà giáo viên đưa ra
chưa có hệ thống, chưa kích thích tính ham hiểu biết của trẻ, trưa gậy hứng thú

cho trẻ, hơn thế nữa đồ dung, đồ chơi, sử dụng quá quen thuộc, trò chơi lại đơn
giản, ít có sự thay đổi nhiều, khi trẻ không cần suy nghĩ, không cần chú ý nhiều
mà trẻ có thể chơi đúng theo thói quen. Vì thế tiết học thường buồn tẻ, trẻ ít hào
hứng và không có tâm trạng đón đợi nhiệm vụ học tập mới.
Mặt khác muốn làm quen với toán là môn học rất quan trọng và cần thiết
đối với trẻ và cũng là vốn kiến thức ban đầu để trẻ bước vào ngưỡng cửa mới
của cuộc sống sau này. Môn toán mang lại cho trẻ sự phát triển tư duy, hình
thành tích cực đồng thời thông qua toán, trẻ có thể khám phá thêm về thế giới
2


xung quanh. Đến với môn toán, trẻ sẽ trở nên tích cực hơn, nhanh nhẹn hơn, trả
biết đếm, phân biệt nhiều hơn ít hơn, biết cách gộp chia nhóm, ngoài ra có thể
xác định được hình khối định hướng không gian thời gian. Như vậy trẻ đã dần
hình thành những nét sơ đẳng biểu tượng ban đầu về toán học. Với ý nghĩa tác
dụng và tầm quan trọng như vậy, chúng ta thấy rằng hoạt động giáo dục trẻ làm
quen với toán là rất cần thiết và không thể thiếu được trong công tác chăm sóc
và giáo dục trẻ ở trường mầm non. Trong quá trình giáo dục toàn diện cho trẻ cả
về năm mặt (Đức, trí, thể, mỹ ...)
2. Thực trạng của vấn đề
2.1. Thuận lợi:
- Lớp có phòng học rộng, thoáng mát có đầy đủ ánh sáng cho các cháu
học tập và vui chơi.
- Lớp có cơ sở vật chất tương đối đầy đủ, bàn ghế đúng quy cách.
- Lớp có tương đối đầy đủ các bộ học toán cho trẻ.
Được sự chỉ đạo sát sao của Ban giám hiệu nhà trường, thường xuyên dự
giờ thăm lớp, góp ý kiến để lưng cao chất lượng giờ dạy.
Bản thân được thường xuyên tham dự những buổi thao giảng, dự giờ, thi
giáo viên giỏi có ứng dụng công nghệ thông tin do trường, phòng giáo dục tổ
chức.

Được sự quan tâm và giúp đỡ tận tình của các bậc phụ huynh.
Bản thân tôi đã có trình độ chuyên môn vững, yêu nghề mến trẻ, chịu khó
học hỏi và trực tiếp giảng dạy cho trẻ làm quen với toán theo chương trình mầm
non mới ở lớp 4-5 tuổi của trường.
2.2. Khó khăn
Bên cạnh những thuận lợi thì trong quá trình giảng dạy còn gặp một số
khó khăn sau:
Các cháu có cùng độ tuổi, song khả năng nhận thức và tiếp thu của trẻ
không đồng đều..
Một số cháu còn nhút nhát, sức khỏe còn chưa được tốt nên phần nào còn
hạn chế hoạt động làm quen với toán.
- Lớp có số trẻ nam nhiều hơn nữ nên trong lớp học toán chưa tập trung
do có một số trẻ quá hiếu động nên cũng ảnh hưởng tới việc học tập.
3


- Phụ huynh lớp tôi đa số là công nhân nên có ít thời gian để quan tâm
đến con, chưa nhận thức hết được yêu cầu và tầm quan trọng về môn toán học.
Vì thế nên còn rất nhiều trẻ vẫn còn lúng túng trong cách luyện đếm, nhận biết
số lượng, con số và định hướng trong không gian hay nhận biết hình, khối, cách
so sánh, phân chia tách đối tượng còn nhầm lẫn cho nên ảnh hưởng ít nhiều
trong quá trình giảng dạy.
Để Đánh giá đúng thực trạng này tôi đã tiến hành khảo sát và thu được
kết quả như sau:
2.3. Kết quả thực trạng:
BẢNG KHẢO SÁT ĐẦU NĂM HỌC
Trước thực nghiệm
Nội dung khảo sát

Tổng

số
trẻ

Tốt

Khá

Trung
bình

Số
trẻ

Tỷ
lệ
(%)

Số
trẻ

Tỷ
lệ
(%)

Số
trẻ

Tỷ
lệ
(%)

Kỹ năng đếm đúng số lượng,
so sánh thêm bớt, chia nhóm
đối tượng.

28

6

21

10

36

12

43

Kỹ năng định hướng không
gian

28

5

18

9

32

14

50

Kỹ năng nhận biết và phân biệt
hình dạng

28

11

39

13

46

4

15

Kỹ năng đo

28

5

18

8

29

15

53

Qua khảo sát trên tôi thấy số trẻ nắm được kiến thức và kỹ năng tham gia
hoạt động toán còn thấp, khả năng nhận biết số lượng, so sánh thêm bớt và chia
nhóm đối tượng, kỷ năng định hướng, phân biệt hình dạng và kỹ năng đo của trẻ
chưa đạt kết quả cao, trẻ hoạt động chưa thoải mái, tự tin.
Thực tế đó tôi suy nghĩ mình phải làm thế nào để trẻ làm quen với toán
một cách tự nguyện, hướng thú và nắm vững các kiến thức, kỹ năng cơ bản của
toán học, từ thực tế kinh nghiệm của bản thân, học hỏi của đồng nghiệp, kết hợp
học tập nghiên cứu tài liệu, tập san, học tập các chuyên đề tôi đã chọn một số
biện pháp sau:

4


3. Các biện pháp thực hiện
3.1. Chuẩn bị đồ dùng trực quan cho cô và trẻ
Tôi cho trẻ làm quen với toán theo hình thức lấy trẻ làm trung tâm, động
viên khích lệ trẻ sử dụng những hiểu biết và kinh nghiệm đã có vào việc giải
quyết các vấn đề mà cô giáo đặt ra. Đồng thời tôi luôn chú ý động viên khích lệ
hơn đến các trẻ ít nói, rụt rè, để trẻ có thể tích cực hơn khi tham gia hoạt động.
Đầu tư vào bài soạn cho giờ hoạt động có chủ định đảm bảo đầy đủ các nội dung
tập hợp và số lượng, kích thước hình dạng định hướng không gian,, trong đó có

nội dung trọng tâm và nội dung kết hợp. Có nhiều sáng tạo trong quá trình
hướng dẫn, dẫn dắt bài để giúp trẻ cảm nhận ngay với những hoạt động mà trẻ
sẽ thực hiện, giúp trẻ hứng thú tự tin tham gia vào hoạt động với toán một cách
tích cực. Để phát huy tốt khả năng toán của trẻ cần phải có các điều kiện về cơ
sở vật chất, tôi đã tham mưu với nhà trường, phát động phụ huynh mua sắm đồ
dùng phục vụ trong các tiết dạy.
Để tổ chức giờ dạy đạt kết quả tốt cần phải chuẩn bị đồ dùng thật sinh
động và hấp dẫn để lôi cuốn trẻ vì trẻ lứa tuổi này là tư duy trực quan hành động
nên trẻ rất dễ chóng chán, chóng mọi mệt. Vì vậy để môn làm quen với toán đến
với trẻ một cách có hiệu quả thi đồ dùng trực quan là vô cùng quan trọng và cần
thiết. Thực hiện chuyên đề của Phòng giáo dục và hướng dẫn cách làm đồ dung,
đồ chơi, bản thân tôi cũng tự sưu tầm, làm đồ dùng phục vụ cho các tiết dạy như
que tính hột hạt, các con vật, hình hộp, tranh ảnh, vỏ các loại.... tận dụng những
nguyên vật liệu phế thải để tái sử dụng làm đồ dung, đồ chơi như: Làm một số
đồ chơi theo chủ đề,
Ví dụ: Khi dạy toán số 3, tiết 1 “Chủ đề Thế giới động vật” tôi tiến hành
sử dụng những đồ phế liệu từ các loại hộp, thia, sữa chua, lọ sữa hộp, xốp, dán
mặt, cắt, cánh, trang trí tạo thành con thỏ, con lợn, con chuồn chuồn, con gà, số
lượng mỗi nhóm là 3 con để ở xung quanh lớp.
Ngoài ra tôi còn khuyến khích trẻ làm một số đồ dùng học tập cùng cô.
Công việc này tuy đơn giản nhưng có ý nghĩa rất lớn nhằm khắc sâu kiến thức
toán mà trẻ đã học trên tiết học, củng cố kỹ năng tạo hình của trẻ. Tạo hứng thú
cho trẻ khi được sử dụng những đồ dùng do mình làm ra trong tiết học. Giáo dục
trẻ ý thức biết trân trọng và giữ gìn sản phẩm do mình chính mình làm ra. Cung
cấp thêm đồ dùng học tập cho lớp.
Ví dụ: Với đề tài: “Nhận biết hình tròn và hình vuông”, chủ đề: “Tết và
5


mùa xuân” bằng những nguyên vật liệu là vỏ hộp bánh, xốp, đề can, giấy màu,

tôi hướng dẫn trẻ làm những chiếc bánh chưng, bánh giò, hay món đậu phụ dán
trứng đỏ là những món ăn đặc trưng của người Việt Nam trong ngày tết Nguyên
đán. Đến tiết nhận biết hình tròn, hình vuông tôi đã cho trẻ nhận biết hình vuông
và hình tròn bằng những sản phẩm do trẻ tự tạo ra trẻ thấy rất phấn khởi và hứng
thú..
Hay để phục vụ cho các tiết học về số lượng, tôi tổ chức cho trẻ về các đồ
vật, con vật, đối tượng theo chủ đề. Sau đó tôi sẽ lưu lại một số tranh đẹp, cắt
dán các chi tiết cần thiết rồi bối lên bìa cứng để trẻ sử dụng trong tiết học.
Nghiên cứu kỹ nội dung bài dạy để làm ra đồ dùng đồ chơi học tập của cô và trẻ
phù hợp với đề tài.
Như chúng ta đã biết, đặc trưng của môn toán là tính chính xác và khoa
học. Mỗi tiết học cung cấp cho trẻ một kiến thức khác nhau và đòi hỏi phải có
những đồ dung, đồ chơi khác nhau, phù hợp với nội dung và hình thức tổ chức
tiết học.Khi làm đồ dùng đồ chơi cho trẻ làm quen với toán phục vụ cho một nội
dung dạy. Tôi phải suy nghĩ, tìm tòi để làm ra các cặp đôi dùng đồ chơi có mối
quan hệ logic hợp lý. Như vậy mới có thể cung cấp được kiến thức chính xác,
khoa học của hợp với chủ đề.
Ví dụ khi dạy bài: số 4 tiết 1 trong chủ đề “Thế giới động vật”, tôi đã
chọn cặp đối tượng thỏ và cà rốt để dạy trẻ lập số. Vì cà rốt là thức ăn mà thỏ rất
ưa thích hoặc dạy cặp đôi mèo và cá vì mèo cũng rất thích ăn cá.
Với những tiết toán về số lượng con số vào phép đếm xuyên suốt trong
quá trình học, trong từng chủ đề đều có sự thay đổi về số lượng con số, nên sự
chuẩn bị bài dạy, đồ dùng của cô và trẻ sẽ thay đổi theo từng chủ đề.
Như vậy việc chuẩn bị đồ dùng trực quan cho cô và trẻ giúp cho trẻ tích
cực hứng thú khi tham gia hoạt động học toán
3.2. Các hình thức tổ chức, cách vào bài, trò chơi phù hợp để tích hợp
lồng ghép trong giờ dạy trẻ làm quen với toán
Để lôi cuốn trẻ vào tiết học hứng thú hơn, tôi suy nghĩ làm thế nào để tiết
học toán sinh động, không gò ép trẻ, để đưa trẻ vào tiết học một cách thoải mái, tôi
tổ chức tiết toán thành một chương trình vui nhộn để có sức hấp dẫn lôi cuốn đối

với trẻ mẫu giáo. Khi tổ chức các hoạt động tôi đã sưu tầm thơ, câu đố, truyện, trò
chơi phù hợp để tích hợp lồng ghép trong giờ dạy trẻ hình thành biểu tượng về toán
do vậy tạo được sự chú ý, thích thú cho trẻ, giờ học đã đạt được tốt hơn.
6


Ví dụ: Với bài dạy: “Đếm đến 4. Nhận biết các nhóm trong phạm vi 4.
Nhận biết chữ số 4”, tôi cho trẻ luyện tập nhận biết các nhóm có 4, 5, 6 đối
tượng để trẻ đến số lượng cái quốc, liềm máy tuốt lúa của một số dụng cụ nhà
nông, gắn thẻ số tương ứng với số lượng dụng cụ và thêm vào đó có đủ số lượng
là 4 dụng cụ. Qua đó trẻ đã rất chú ý hứng thú tham gia hoạt động. Ở bài dạy
này tôi còn tổ chức cho trẻ tham gia các trò chơi như: hộp quà bí mật, tìm nhà.
Trẻ được đến các nhóm sản phẩm của nhà nông có đủ số lượng là 4, đặc biệt trẻ
được hoạt động vui chơi của trò chơi động tìm về ngôi nhà có số lượng tương
ứng với số thẻ trẻ cầm trên tay.
Hoặc bài số 4, tiết 2 (nhận biết mối quan hệ hơn kém trong phạm vi 4)
với tiết này tôi sử dụng công nghệ thông tin trình chiếu các hình ảnh sinh động
hấp dẫn để thu hút trẻ và cái dạy. Qua đó trẻ đã rất chú ý, hứng thú tham gia.
Với cách tổ chức trên trẻ đã tích cực tham gia hoạt động các biểu tượng về số
lượng con số và phép đếm của trẻ ngày càng cụ thể rõ rang.
Ngoài ra để tạo sự hứng thú lôi cuốn trẻ, tôi còn dẫn dắt bài theo một
chương trình vui nhộn hấp dẫn giúp trẻ không bị gò bó áp đặt.
Không chỉ trên tiết học mà ở mọi lúc mọi nơi tôi cũng chú ý kết hợp cho
trẻ làm quen với toán giúp trẻ hình thành và khắc sâu kiến thức.
3.3. Tích hợp kiến thức toán sơ đẳng trong các hoạt động cho trẻ
Ngoài giờ hoạt động chung, dạy trẻ làm quen với toán, tôi còn cho trẻ
thực hiện các bài luyện tập ở những hoạt động khác. Để đạt được mục đích đề ra
tôi đã tổ chức cho trẻ làm quen với toán ở mọi thời điểm trong ngày, giờ đón trẻ
đây là thời điểm mà cô có thể trò chuyện cùng với trẻ. Để kiểm tra kết quả của
từng cá nhân trẻ, cô có thể hỏi trẻ và hướng dẫn trẻ.

Ví dụ: khi số lượng cho lớp mới, có một vài bạn đến, cô có thể trò
chuyện và hỏi trẻ, con nhìn xem trong lớp mình có bao nhiêu bạn đến rồi, bây
giờ thêm một bạn đến nữa thì có tất cả bao nhiêu bạn, có bao nhiêu bạn nam,
bao nhiêu bạn nữ hoặc cô hỏi về gia đình trẻ, nhà con có mấy người hay các con
nhìn xem đồng hồ lớp mình treo ở đâu nó có dạng hình gì?
Hay ở giờ hoạt động ngoài trời, trong lúc cho trẻ quan sát vườn cổ tích bằng
các câu hỏi như trong vườn cổ tích có những gì, những gì ở trên cao, cái cầu, chú
bé trên lưng trâu, những gì ở dưới thấp, dòng suối, đầm sen, bên phải vườn hoa là
cái gì, giáo viên phát triển cho trẻ hứng thú nhận biết định hướng về không gian các
nhóm đồ vật hỏi những tính chất và đặc điểm khác của đối tượng.
7


Hoạt động góc: Đối với trẻ lứa tuổi này trẻ học bằng chơi, chơi mà học,
trẻ được thực hành trải nghiệm nhiều vai chơi khác nhau, góc nào khu vực riêng
biệt trong nhóm chơi. Có thể làm việc một mình hoặc theo nhóm nhỏ, cô giáo có
thể làm việc riêng với từng nhóm nhỏ mà không sợ ảnh hưởng đến sự tích cực
của trẻ ở đây trẻ được thoải mái về không gian thời gian.
Ví dụ: Cô đến góp xây dựng và hỏi trẻ con đang xếp gì đây ao cá có dạng
Siri sex ao cá bằng mấy viên gạch.
Hay cô đến góp phần vai trò chuyện cùng với trẻ.
- Con đang chuẩn bị gì thế? con chuẩn bị bao nhiêu cái bát? bao nhiêu
đôi đũa? còn chế biến được bao nhiêu món ăn?
Ở các buổi chiều ôn tôi có thể cho trẻ so sánh thêm bớt hoặc chia nhóm
đồ vật thành hai phần khác nhau làm thế nào khi vào giờ hoạt động có chủ đích,
trẻ đã có sẵn kiến thức và hoạt động một cách tự tin và thoải mái.
Các hoạt động của trẻ không nhất thiết phải áp đặt gò bó, để giúp trẻ
hứng thú tự tin và để nâng cao hiệu quả giáo dục, trong tiết dạy cần lồng ghép
tích hợp một cách logic một vài môn học khác và tích hợp cần bám vào các chủ
đề và phải luôn khuyến khích động viên trẻ mỗi khi hoạt động .

Trong giờ hoạt động có chủ đích cũng như khi dạy trẻ ở mọi lúc mọi nơi.
Ngoài việc giáo dục đồng bộ cho trẻ, tôi luôn quan tâm đến kiến trúc cá nhân để
có kế hoạch bồi dưỡng.
Tôi thường quan sát phát hiện những trẻ có kỹ năng toán chưa tốt, sau đó
tôi sẽ có kế hoạch bồi dưỡng thêm giúp trẻ phát huy khả năng kiến thức của trẻ
đối với những trẻ có kiến thức kỹ năng còn thiếu tôi cũng nắm bắt gần gũi động
viên khích lệ trẻ theo bạn dần dần giúp trẻ hòa nhập với chất lượng chung.
Để đạt được hiệu quả trong giờ hoạt động giáo viên cần phải có kế hoạch
biện pháp kinh nghiệm tổ chức những hoạt động nhằm nâng cao khả năng kiến
thức về toán, cho trẻ như sử dụng hệ thống trò chơi học tập.
3.4. Sử dụng hệ thống trò chơi học tập
Đối với trẻ mẫu giáo hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo sẽ học
bằng chơi. Vì vậy việc xây dựng hệ thống trò chơi phải phù hợp với khả năng và
nhu cầu của trẻ, như thế sẽ giúp trẻ hứng thú và chú ý cao trong tiết học làm
phát triển tính tích cực độc lập của trẻ.
Trò chơi học tập có ý nghĩa quan trọng đối với trẻ mẫu giáo, nó góp phần
8


phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ. Bởi vì thông qua chơi các trò chơi học tập
trẻ vừa được hoạt động trí tuệ vừa được phát triển kỹ năng vận động và kỹ năng
giao tiếp. Qua việc chơi hoạt động cùng nhau với các trẻ khác, giúp trẻ vừa có ý
thức tập thể, vừa phát huy tính tích cực cá nhân, giúp trẻ mạnh dạn tự tin. Bên
cạnh đó tính chất sinh động của trò chơi cũng giúp trẻ hứng thú vui chơi hoạt bát
hơn. Thông qua trò chơi, sự giao lưu tiếp xúc với các bạn, các nhóm chơi lệ sinh
mối quan hệ xã hội khác, từ đó năng lực đánh giá bạn và tự đánh giá mình được
hình thành và phát triển.
Trong quá trình dạy trẻ trò chơi học tập có khi sử dụng như một phương
pháp dạy học, có khi sử dụng như một trò chơi học tập. Trò chơi học tập là một
phương pháp dạy học can thiệp nhưng hiệu quả lại rất cao.

Ví dụ: Trò chơi “Thi xem ai nhanh”.
Cách chơi: Cô gọi 3 - 4 trẻ lên hái quả theo yêu cầu số lượng mà cô để ra
2, 3 hay 4 trong một thời gian nhất định, ai hái nhanh đúng sẽ được thưởng một
thẻ số, tương ứng trẻ chọn số và gắn vào nhóm quả.
- Trò chơi: “Tạo nhóm cùng số”
Cách chơi: Cho trẻ đứng thành 4 hàng mỗi hàng 5 trẻ. Trước tiền cô cho
trẻ đếm số thứ tự, số lượng trẻ của từng hàng, cháu đứng đầu tiên đếm một cháu
thứ hai để 2 cứ như thế cho đến cháu cuối hàng là 5, cô nhắc trẻ ghi nhớ vị trí
của mình. Sau đó cô yêu cầu những trẻ có cùng số thứ tự theo vị trí đứng thành
một hàng, bây giờ số lượng trẻ trong một hàng thay đổi thành 5 hàng mỗi hàng 4
trẻ. Cô và trẻ kiểm tra kết quả bằng cách đếm theo thứ tự từng trẻ có trong mỗi
hàng.
Khi cho trẻ làm quen với biểu tượng toán để gây hứng thú kích thích sự
chú ý của trẻ và tích lũy kiến thức cho trẻ tôi còn tổ chức cho trẻ chơi kết hợp
với đồng dao ca dao câu đố cho các trẻ ở lớp
Như vậy qua quá trình sử dụng hệ thống trò chơi bài tập tôi thấy trẻ ra
hơn thú phấn khởi trong khi đó quá trình chơi được lồng ghép vào trong bài tập
giúp trẻ thoải mái không gọi ép kiến thức khắc sâu mà vẫn phát huy được khả
năng vai trò của trẻ. Không chỉ thế để có được khả năng sáng tạo và đưa trẻ đến
gần với công nghệ thông tin. Tôi còn sáng lập các trò chơi trên chương trình
kirdmas cho trẻ học.
3.5. Phối kết hợp với phụ huynh để rèn luyện các kỹ năng toán cho trẻ

9


Như chúng ta đã biết, giáo dục trẻ có thông tin hai chiều là rất có lợi, giúp
cho gia đình và nhà trường có chung quan điểm, đây chính là cầu nối vững chắc
cho việc giáo dục trẻ. Ngoài thời gian ở trường trẻ về nhà với bố mẹ, nơi đây
cháu bộc lộ hết tình cảm của mình cũng như kiến thức cô giáo cung cấp ở

trường. Với đặc điểm tư duy của trẻ trực quan hành động và trực quan hình
tượng chiếm yêu thế, trẻ dễ nhớ, mau quên vì vậy việc phối kết hợp với cha mẹ
trẻ có vai trò quan trọng trong việc rèn luyện và cũng cố các biểu tượng ban đầu
về Toán, làm cho việc lĩnh hội kiến thức có hiệu quả hơn. Việc cha mẹ tổ chức
các hoạt động cho trẻ làm quen với toán trong cuộc sống hằng ngày góp phần
làm phong phú, chính xác quá biểu tượng trẻ đã có, làm cho những kiến thức sơ
đẳng về toán mà trẻ nắm được ở trường mầm non gắn liền với cuộc sống thực
của trẻ. Trẻ được vận dụng kiến thức vào thực tiến nhờ vậy kiến thức đó ngày
càng trở nên bên vững và có ý nghĩa hơn. Không chỉ làm giầu vốn sống cho trẻ
mà góp phần hình thành ở trẻ kĩ năng vận dụng lý thuyết vào thực tiễn.
Ở các góc trao đổi với phụ huynh tôi thường cập nhật các chương trình
dạy trẻ ở các chủ đề để phụ huynh đọc nắm được chương trình của trẻ và cùng
giáo viên thực hiện. Tận dụng các giờ đón trả trẻ tôi luôn trao đổi với phụ huynh
về tình hình của trẻ và hướng dẫn các bậc phụ huynh tạo cơ hội để cho trẻ được
thường xuyên luyện tập, củng cố các biểu tượng ban đầu về toán ở mọi lúc, mọi
nơi trong mọi hoạt động (vui chơi hay trong cuộc sống sinh hoạt hằng ngày). Từ
đó tạo cho trẻ thói quen quan tâm, chú ý tới các sự vật hiện tượng xung quanh
trẻ, nhờ đó trẻ nhận biết được các mối quan hệ về toán học có trong các sự vật
hiện tượng đó.
Ví dụ: Khi tỉnh trẻ đi dạo chơi, cha mẹ chỉ cho trẻ thấy cái này cao hơn
cây kia, bông hoa này màu xanh, bông hoa kia màu đỏ… có rất nhiều hoạt động
trong cuộc sống hằng ngày ở gia đình mà cha mẹ có thể tận dụng để giúp trẻ
luyện tập, cùng cố các biểu tượng ban đầu về toán như:
Kỹ năng đếm và thiết lập tương ứng. (Khuyến khích trẻ cùng mẹ dọn bát
đũa chuẩn bị ăn cơm sao cho mỗi người một bát, một đôi đúa, cho trẻ đếm số đồ
dùng đồ vật trong gia đình.
Kỹ năng so sánh kích thước của các vật (Cái bát múc canh to hơn cái bát
ăn cơm, cái cốc to hơn cái chén, cái bàn ngồi ăn cơm to hơn cái bàn uống
nước…)
Kỹ năng nhận biết các hình học hay các khối trong các đồ vật trong gia

10


đình. Ví dụ: chiếc đồng hồ có dạng hình tròn, bức tranh trên tường có dạng hình
chữ nhật, lọ đựng nước có dạng khối trụ, hộp đựng giấy có dạng khối chữ nhật.
Bên cạnh đó khuyến khích trẻ tham gia vào các công việc của gia đình
theo chỉ dẫn là cơ hội giúp trẻ rèn luyện về các hướng trong không gian. Ví dụ:
Lấy cho mẹ lọ đường ở trên bàn, lấy cho mẹ cái túi treo trên móc ở bên phải cầu
thang… Vì để thực hiện được các nhiệm vụ đó trẻ cần nắm được các mối quan
hệ trong không gian như: trước - sau – trên - dưới, phía phải - phía trái … Hay
nhận biết thời gian trong ngày: “Buổi sáng, bố đưa con đi học, buổi chiều bố
đón con về nhé”.
Như vậy trong quá trình hình thành biểu tượng ban đầu về toán cho trẻ
mầm non cha mẹ không chỉ dạy trẻ nhận biết các sự vật, hiện tượng cũng như
mối quan hệ giữa chúng (Về số lượng, kích thước, vị trí không gian, thời
gian…) Mà điều quan trọng là qua đó hình thành ở trẻ các thao tác trí tuệ như:
Quan sát, phân tích, tổng hợp, so sánh, khái quát hóa… Hình thành hứng thú
nhận biết và phát triển khả năng tìm toi khám phá ở trẻ, hình thành thái độ tích
cực đối với môi trường sống xung quanh trẻ. Như vậy, quá trình tổ chức các hoạt
động cho trẻ làm quen với toán về cơ bản chính là quá trình phát triển tư duy,
năng lực cho trẻ mầm non.
4. Kết quả đạt được
Cho trẻ làm quen với toán là một trong những nội dung quan trọng của
chương trình, nó góp phần phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ.
Hiểu được tầm quan trọng của bộ môn và qua thực tế giảng dạy tôi đã đi
sâu nghiên cứu và áp dụng một số các biển pháp dạy trẻ 4- 5 tuổi hình thành các
biểu tượng về toán như đã trình bày ở trên kết quả đạt được trên trẻ khá khả
quan cụ thể:
Các cháu rất yêu thích và hứng thú khi tham gia hoạt động làm quen với

toán trong tiết học cũng như ở ngoài tiết học .
Trẻ rất thích học môn toán, kích hoạt động với toán, khả năng về toán của
cha cao hơn, trẻ hoạt động tự tin thoải mái ,không bị gò bó nhưng vẫn phát huy
được tính chủ động và sáng tạo ở trẻ.
Vì thế kết quả tạo ra trên trẻ cuối năm họp như sau :

BẢNG KHẢO SÁT CUỐI NĂM HỌC
11


Nội dung khảo sát

Kỹ năng đếm đúng số lượng, so sánh
thêm bớt, chia nhóm đối tượng.
Kỹ năng định hướng không gian
Kỹ năng nhận biết và phân biệt
hình dạng
Kỹ năng đo

Trước thực nghiệm
Tổn
Tốt
Khá
Trung bình
Tỷ
Tỷ
g số Số Tỷ
Số
Số
lệ

lệ
lệ
trẻ trẻ
trẻ
trẻ
(%)
(%)
(%)
28

14

50

12

42

2

8

28

13

46

13

46

2

8

28

20

71

7

25

1

4

28

10

35

16

57

2

8

PHẦN III. KẾT LUẬN KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Với những giải pháp đã ứng dụng trong quá trình dạy Môn làm quen với
toán, đã giúp trẻ được hoạt động thoải mái, trẻ tham gia vào các hoạt động làm
quen với toán một cách tự tin. Trẻ cảm nhận được khả năng kiến thức nội dung
về toán. Giờ hoạt động làm quen với toán diễn ra nhẹ nhàng, không gò bó, mở
rộng được kiến thức đã góp phần quan trọng đối với sự phát triển trí tuệ, tư duy
ngôn ngữ cho trẻ 4-5 tuổi, góp phần giáo dục đạo đức, thẩm mỹ cho trẻ qua đó
đóng góp một phần giáo dục toàn diện cho trẻ và là nên tảng chuẩn bị cho trẻ
bước vào mẫu giáo lớn.
Để giờ hoạt động cho trẻ làm quen với toán đạt hiệu quả cao tôi đã rút ra
một số bài học kinh nghiệm sau:
Giáo viên phải có lòng nhiệt tình, thương yêu trẻ, kiên trì trong quá trình
dạy trẻ.
Luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm trong công việc, có lòng ham muốn
môn học, linh hoạt và sáng tạo trong tiết dạy và trong mọi hoạt động cho trẻ làm
quen với toán, có kiến thức tổ chức hoạt động theo hướng tích cực và chịu khó
tìm tòi sáng tạo học hỏi kinh nghiệm để giờ họp đạt kết quả tốt.
Nắm vững phương pháp cho trẻ làm quen với toán, phải tìm các giải pháp
và sử dụng các biện pháp dạy trẻ sao cho phù hợp, sáng tạo và thường xuyên
thay đổi các hình thức tổ chức cho trẻ để tránh sự nhàm chán.
Tận dụng các nguyên vật liệu để nghiên cứu làm nhiều đồ dùng đẹp, khoa
học, sinh động, hấp dẫn, dễ sử dụng để thu hút trẻ và nâng cao hiệu quả của giờ học.
Sử dụng và dụng công nghệ thông tin trong quá trình giảng dạy một cách
thành thạo và phù hợp.
12

Giáo viên phải là người có kinh nghiệm, phải có tính linh hoạt, tính tích
cực tìm tòi, sáng tạo, học hỏi kinh nghiệm qua mạng và qua bạn bè đồng
nghiệp.
Giáo viên phải là người có kiến thức chuyên môn vững vàng. Có sáng tạo để
gây hứng thú cho trẻ, thường xuyên nghiên cứu sưu tầm các bài thơ, câu chuyện, ca
dao, đồng daoc các trò chơi phù hợp để lồng ghép tích cực vào bài dạy.
Giáo viên phải biết sử dụng đồ dùng phù hợp, gây hứng thú cho trẻ. Biết
lựa chọn bài phù hợp theo nội dung bài dạy, tích hợp hợp lý phù hợp với trẻ
Nắm vững đặc điểm nhận thức của từng cá nhân trẻ để có phương pháp
dạy phù hợp.
Trong quá trình giảng dạy, giáo viên phải quan tâm đến kiến thức cá nhân
trẻ để có biện pháp bồi dưỡng phù hợp.
Phải tạo điều kiện dạy trẻ ở mọi lúc, mọi nơi. Các bài tập chuẩn bị cho
giờ hoạt động chung cũng như dạy các kỹ năng về toán cho trẻ.
Tạo môi trường, tâm thế thoải mái để trẻ hoạt động môn làm quen với toán.
Thường xuyên trao đổi với phụ huynh, tạo sự gần gũi, tạo niềm tin và
thống nhất trong việc hướng dẫn trẻ làm quen với toán.
Trên đây là một số kinh nghiệm mà bản thân tôi đã rút ra trong quá trình
nghiên cứu giảng dạy, kính mong hội đồng khoa học các cấp góp ý bổ sung cho
đề tài của tôi được hoàn thiện hơn và được vận dụng tổng tài trong việc dạy học
để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục đáp ứng với yêu cầu của ngành học.
2. Kiến nghị:
Kính mong nhà trường đầu tư thêm trang thiết bị đồ dùng dạy và học cho
cô và trẻ.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Bỉm Sơn, ngày 23 tháng 03 năm 2019
XÁC NHẬN CỦA HIỆU TRƯỞNG Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết không sao chép nội dung của

người khác.
Người thực hiện

Nguyễn Văn An

13


TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Sách hướng dẫn thực hiện chương trình giáo dục mầm non mẫu giáo 4-5 tuổi
2. Tập San giáo dục mầm non.
3. Tham khảo qua mạng internet

14


MỤC LỤC
Trang
PHẦN I. MỞ ĐÂU...............................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài...............................................................................................1
2. Mục đích nghiên cứu.........................................................................................1
3. Đối tượng nghiên cứu........................................................................................2
4. Phương pháp nghiên cứu...................................................................................2
PHẦN II. NỘI DUNG.........................................................................................2
1. Cơ sở lý luận......................................................................................................2
2. Thực trạng của vấn đề.......................................................................................3
2.1. Thuận lợi:.......................................................................................................3
2.2. Khó khăn........................................................................................................3
2.3. Kết quả thực trạng:.........................................................................................4

3. Các biện pháp thực hiện....................................................................................5
3.1. Chuẩn bị đồ dùng trực quan cho cô và trẻ......................................................5
3.2. Các hình thức tổ chức, cách vào bài, trò chơi phù hợp để tích hợp lồng ghép
trong giờ dạy trẻ làm quen với toán......................................................................6
3.3. Tích hợp kiến thức toán sơ đẳng trong các hoạt động cho trẻ........................7
3.4. Sử dụng hệ thống trò chơi học tập..................................................................8
3.5. Phối kết hợp với phụ huynh để rèn luyện các kỹ năng toán cho trẻ..................10
4. Kết quả đạt được..............................................................................................11
PHẦN III. KẾT LUẬN KIẾN NGHỊ..............................................................12
1. Kết luận...........................................................................................................12
2. Kiến nghị:........................................................................................................13

15


PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỈM SƠN
TRƯỜNG MẦM NON BỈM SƠN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

“MỘT SỐ KINH NGHIỆM DẠY TRẺ 4-5 TUỔI
LÀM QUEN VỚI TOÁN”

Người thực hiện: Nguyễn Văn An
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường Mầm non Bỉm Sơn
SKKN thuộc lĩnh vực: Phát triển nhận thức

BỈM SƠN – NĂM 2019
16

17