TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN TRONG
TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN TRONG
CÁC MẠCH CÓ DẠNG KHÁC NHAU
CÁC MẠCH CÓ DẠNG KHÁC NHAU
I
I
a/ Thí nghiệm về từ phổ:
* Một dây dẫn thẳng dài
xuyên qua và vuông góc
với tấm bìa
O
* Rắc mạt sắt và gõ
nhẹ tấm bìa thu được từ
phổ.
* Cho dòng I chạy qua
* Dùng 1 tấm bìa cứng
1>. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN TRONG DÂY
DẪN THẲNG DÀI ( VÔ HẠN)
I
Vậy:
Từ trường của dòng điện trong dây dẫn thẳng dài (vô
hạn) có đường cảm ứng từ là những đường tròn đồng tâm O ,
nằm trong mặt phẳng vuông góc với dây dẫn. Tâm là giao
điểm của mặt phẳng đường tròn với dây dẫn.
b/ Các đường sức từ:
Dạng của các đường sức từ:
I
Chiều của đường sức từ:
Làm thế nào để biết chiều của đường cảm ứng từ
Làm thế nào để biết chiều của đường cảm ứng từ
?
?
N
S
N
S
I
Chiều của đường
cảm ứng từ
chính là chiều từ
cực nam (S) sang
cực bắc (N) của
kim nam châm
thử đặt cân bằng
tại điểm bất kì
trên đường cong
I
I
Ta có thể tìm ra qui tắc gì để biết
chiều của đường cảm ứng từ một khi
đã biết chiều của dòng điệân ?
Vậy:
Chiều đường cảm ứng từ cho bởi
qui tắc nắm tay phải 1 như sau:
” Giơ ngón cái của bàn tay
phải theo chiều dòng điện, khum
bốn ngón tay xung quanh dây dẫn
thì chiều từ cổ tay đến các ngón tay
là chiều của các đường sức từ “
c/ Công thức tính cảm ứng từ:
r
I
B .10.2
7
−
=
Với r là khoảng cách từ điểm khảo sát đến dòng điện
Vectơ cảm ứng từ tại điểm A
có đặc điểm thế nào?
?
Cách xác đònh vectơ cảm ứng từ tại một điểm A
cách dòng điện I một khoảng r:
N
S
Điểm đặt:Điểm khảo sát A
Phương : Tiếp tuyến với
đường tròn qua A nhận r
làm bán kính (Tức vuông
góc đoạn thẳng nối A với
dòng điện).
Chiều : Cho bởi quy
tắc nắm tay phải
Độ lớn :
r
I
B .10.2
7
−
=
I
A
r
B
I
A
r
B
O
(Trong chân không)
Chú ý :
r
I
B .10.2
7
−
=
( T: Tesla)
(m)
(A)
Công thức đúng trong:
Môi trường chân không/ không khí
Dây dài vô hạn hoặc r << khoảng cách từ
điểm khảo sát A đến 2 đầu dây.
2>. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN TRÒN:
a. Thí nghiệm về từ phổ :
1 vòng dây tròn xuyên tấm
bìa tại A, B và vuông góc tấm
bìa. Tâm O của vòng dây nằm
trên mặt phẳng bìa.
1 tấm bìa cứng
Rắc mạc sắt lên tấm bìa,
gõ nhẹ => từ phổ
Cho dòng I chạy qua
vòng dây
. O
I
A
B