(Luận văn thạc sĩ) Quản lí công tác chủ nhiệm lớp ở các trường tiểu học và trung học cơ sở thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh trong giai đoạn hiện nay

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

ĐỖ THỊ NGỌC LAN

QUẢN LÍ CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP
Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC VÀ TRUNG HỌC CƠ SỞ
THÀNH PHỐ HẠ LONG, TỈNH QUẢNG NINH
TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2019

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

ĐỖ THỊ NGỌC LAN

QUẢN LÍ CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP
Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC VÀ TRUNG HỌC CƠ SỞ
THÀNH PHỐ HẠ LONG, TỈNH QUẢNG NINH
TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
Ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 8.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN THỊ NGỌC

THÁI NGUYÊN - 2019

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi với sự
hướng dẫn tận tình của TS.Nguyễn Thị Ngọc. Các kết quả nghiên cứu là
trung thực và chưa được công bố trong bất kỳ công trình nào khác.

TÁC GIẢ LUẬN VĂN
Đỗ Thị Ngọc Lan

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




LỜI CẢM ƠN
Trong suốt quá trình học tập, nhận và triển khai nghiên cứu đề tài, hoàn
thành luận văn, em đã nhận được rất nhiều sự quan tâm, giúp đỡ của quý Thầy
Cô trường Đại học Sư phạm - Đại học Thái Nguyên.
Trước hết, em xin gửi lời cảm ơn chân thành tới Ban Giám hiệu, Phòng
Đào tạo, các thầy cô khoa Tâm lý - Giáo dục. Đặc biệt, em xin bày tỏ lòng biết

ơn sâu sắc đến TS. Nguyễn Thị Ngọc đã tận tình chỉ bảo, hướng dẫn em trong
thời gian nghiên cứu để hoàn thành luận văn và có thể áp dụng có hiệu quả
trong quá trình công tác.
Tác giả xin chân thành cảm ơn các đồng chí Lãnh đạo Phòng Giáo dục
thành phố Hạ Long - Quảng Ninh, Ban giám hiệu các trường Tiểu học và
THCS trên địa bàn thành phố Hạ Long - Quảng Ninh đã tạo mọi điều kiện
thuận lợi cho tôi có được những thông tin bổ ích phục vụ quá trình nghiên cứu.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng trong quá trình nghiên cứu xong luận văn
không tránh khỏi những thiếu sót. Tác giả mong tiếp tục nhận được ý kiến góp
ý của các thầy cô giáo cùng các đồng nghiệp.
Thái Nguyên, tháng 6 năm 2019
Học viên
Đỗ Thị Ngọc Lan

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................... ii
MỤC LỤC ..........................................................................................................iii
DANH MỤC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT ........................................................... iv
DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ ................................................................ v
MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1
1. Lí do chọn đề tài .............................................................................................. 1
2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................... 3
3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu ................................................................. 3
4. Giả thuyết khoa học ......................................................................................... 3

5. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 3
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu của đề tài ..................................................... 4
7. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................. 4
8. Đóng góp của luận văn ................................................................................... 5
9. Cấu trúc luận văn ............................................................................................. 6
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÍ CÔNG TÁC CHỦ
NHIỆM LỚP Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC VÀ THCS TRONG
GIAI ĐOẠN HIỆN NAY ........................................................................ 7
1.1.

Vài nét về lịch sử nghiên cứu vấn đề ........................................................ 7

1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài .................................................................... 7
1.1.2. Các nghiên cứu trong nước ....................................................................... 8
1.2.

Một số khái niệm cơ bản của đề tài ......................................................... 12

1.2.1. Quản lí...................................................................................................... 12
1.2.2. Giáo viên chủ nhiệm lớp .......................................................................... 13
1.2.3. Công tác giáo viên chủ nhiệm lớp ............................................................ 14
1.2.4. Quản lí công tác chủ nhiệm lớp trong giai đoạn hiện nay ........................ 15

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




1.3.

Công tác chủ nhiệm lớp ở các trường Tiểu học và THCS trong giai
đoạn hiện nay ........................................................................................... 16

1.3.1. Nhiệm vụ của người giáo viên chủ nhiệm lớp ......................................... 18
1.3.2. Nội dung công tác của người giáo viên chủ nhiệm lớp ............................ 20
1.4.

Quản lí công tác chủ nhiệm lớp ở các trường Tiểu học và THCS
trong giai đoạn hiện nay .......................................................................... 26

1.4.1. Mục tiêu của quản lí công tác chủ nhiệm lớp trong trường Tiểu học
và THCS .................................................................................................. 26
1.4.2. Nội dung quản lí công tác chủ nhiệm của giáo viên chủ nhiệm lớp ở
trường Tiểu học và THCS trong giai đoạn hiện nay ............................... 27
1.4.3. Phương pháp và hình thức quản lí công tác chủ nhiệm của giáo viên
chủ nhiệm lớp ở trường Tiểu học và THCS trong giai đoạn hiện nay .... 30
1.4.4. Quy trình quản lí công tác chủ nhiệm của giáo viên chủ nhiệm lớp ở
trường Tiểu học và THCS trong giai đoạn hiện nay ................................ 33
1.4.5. Kiểm tra, đánh giá hiệu quả của công tác chủ nhiệm lớp ở các trường
Tiểu học và THCS trong giai đoạn hiện nay ............................................ 34
1.4.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc quản lí công tác chủ nhiệm lớp ở các
trường Tiểu học và THCS trong giai đoạn hiện nay ................................ 35
Kết luận chương 1.............................................................................................. 39
Chương 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÍ CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP
Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC VÀ THCS THÀNH PHỐ HẠ
LONG, TỈNH QUẢNG NINH.............................................................. 40
2.1.

Những vấn đề chung về khảo sát thực trạng ........................................... 40

2.1.1. Mục tiêu khảo sát..................................................................................... 40
2.1.2. Nội dung khảo sát .................................................................................... 40
2.1.3. Đối tượng khảo sát .................................................................................. 40
2.1.4. Phương pháp khảo sát.............................................................................. 40

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




2.2.

Kết quả khảo sát thực trạng quản lí công tác chủ nhiệm lớp ở trường
Tiểu học và THCS thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh ...................... 41

2.2.1. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lí và giáo viên về công tác chủ
nhiệm lớp trong giai đoạn hiện nay ......................................................... 41
2.2.2. Thực trạng công tác chủ nhiệm lớp ở các trường Tiểu học và THCS
TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh ................................................................ 43
2.2.3. Thực trạng quản lí công tác chủ nhiệm lớp ở các trường Tiểu học và
THCS TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh ..................................................... 49
2.2.4. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến thực trạng quản lí công tác chủ
nhiệm của Hiệu trưởng nhà trường ......................................................... 59
2.3.

Đánh giá chung về thực trạng .................................................................. 61

2.3.1. Những điểm mạnh ................................................................................... 61
2.3.2. Những điểm còn hạn chế ......................................................................... 62
2.3.3. Nguyên nhân của thực trạng .................................................................... 62

Kết luận chương 2.............................................................................................. 64
Chương 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÍ CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP Ở CÁC
TRƯỜNG TIỂU HỌC VÀ THCS THÀNH PHỐ HẠ LONG, TỈNH
QUẢNG NINH TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY .................................... 65

3.1.

Các nguyên tắc đề xuất biện pháp ........................................................... 65

3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính cập nhật, phù hợp thực tiễn ............................ 65
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ ........................................................... 65
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo hiệu quả hoạt động giáo dục .................................. 66
3.2.

Biện pháp quản lí công tác chủ nhiệm lớp ở các trường Tiểu học và
THCS thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh trong giai đoạn hiện nay .. 66

3.2.1. Biện pháp 1: Tổ chức bồi dưỡng năng lực chủ nhiệm lớp cho giáo viên ..... 66
3.2.2. Biện pháp 2: Xây dựng cơ chế hoạt động phối hợp giữa giáo viên
chủ nhiệm với các lực lượng giáo dục khác trong quản lí và giáo dục
học sinh .................................................................................................... 69
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




3.2.3. Biện pháp 3: Tăng cường hiệu quả ứng dụng của sổ liên lạc điện tử
và phòng tư vấn tâm lý học đường để hỗ trợ GVCN lớp thực hiện
nhiệm vụ .................................................................................................. 71
3.2.4. Biện pháp 4: Tạo động lực làm việc cho GVCN thực hiện có hiệu

quả công tác quản lí giáo dục học sinh lớp chủ nhiệm ........................... 76
3.2.5. Biện pháp 5: Đổi mới hoạt động kiểm tra, đánh giá công tác chủ
nhiệm lớp trong trường Tiểu học và THCS ............................................ 78
3.3.

Khảo nghiệm nhận thức về tính cần thiết và tính khả thi của các biện
pháp đề xuất ............................................................................................. 81

Kết luận chương 3.............................................................................................. 84
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................. 85
1. Kết luận .......................................................................................................... 85
2. Khuyến nghị................................................................................................... 86
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................... 88
PHỤ LỤC

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




DANH MỤC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT
BGH

: Ban giám hiệu

CBQL

: Cán bộ quản lý

CMHS

: Cha mẹ học sinh

GD&ĐT

: Giáo dục và đào tạo

GD

: Giáo dục

GVCN

: Giáo viên chủ nhiệm

HS

: Học sinh

PHHS

: Phụ huynh học sinh

TH&THCS

: Tiểu học và trung học cơ sở

THCS

: Trung học cơ sở

TP

: Thành phố

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ
Bảng:
Bảng 2.1:

Thực trạng nhận thức của GVCN trường Tiểu học và THCS
thành phố Hạ Long về vai trò của người GVCN lớp .................... 42

Bảng 2.2:

Thực trạng nhận thức của CBQL trường Tiểu học và THCS
thành phố Hạ Long về vai trò của người GVCN lớp .................... 43

Bảng 2.3:

Thực trạng công tác chủ nhiệm lớp ở các trường Tiểu học và
THCS thành phố Hạ Long qua tự đánh giá của giáo viên ............ 44

Bảng 2.4:

Thực trạng công tác chủ nhiệm lớp ở các trường Tiểu học và

THCS thành phố Hạ Long qua đánh giá của CBQL ..................... 45

Bảng 2.5:

Thực trạng năng lực của GV chủ nhiệm lớp ở các trường
Tiểu học và THCS thành phố Hạ Long qua tự đánh giá của
giáo viên ........................................................................................ 46

Bảng 2.6:

Thực trạng năng lực của GV chủ nhiệm lớp ở các trường
Tiểu học và THCS thành phố Hạ Long thông qua đánh giá
của CBQL ...................................................................................... 48

Bảng 2.7:

Đánh giá của CBQL và GVCN về mục tiêu quản lí công tác chủ
nhiệm ở các trường Tiểu học và THCS thành phố Hạ Long .............. 50

Bảng 2.8:

Thực trạng nội dung quản lí công tác chủ nhiệm ở các trường
Tiểu học và THCS thành phố Hạ Long theo đánh giá của GV..... 51

Bảng 2.9:

Thực trạng nội dung quản lí công tác chủ nhiệm ở các trường
Tiểu học và THCS thành phố Hạ Long theo đánh giá của CBQL..... 52

Bảng 2.10: Thực trạng phương pháp và hình thức quản lí công tác chủ

nhiệm ở các trường Tiểu học và THCS thành phố Hạ Long
theo đánh giá của GVCN .............................................................. 53
Bảng 2.11: Thực trạng phương pháp và hình thức quản lí công tác chủ
nhiệm ở các trường Tiểu học và THCS thành phố Hạ Long
theo đánh giá của CBQL ............................................................... 54
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




Bảng 2.12: Thực trạng kiểm tra, đánh giá công tác chủ nhiệm ở các
trường Tiểu học và THCS thành phố Hạ Long theo đánh giá
của GV ........................................................................................... 57
Bảng 2.13: Thực trạng kiểm tra, đánh giá công tác chủ nhiệm ở các
trường Tiểu học và THCS thành phố Hạ Long theo đánh giá
của CBQL ...................................................................................... 58
Bảng 2.14: Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lí công tác chủ
nhiệm ở các trường Tiểu học và THCS thành phố Hạ Long
theo đánh giá của GV .................................................................... 59
Bảng 2.15: Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lí công tác chủ
nhiệm ở các trường Tiểu học và THCS thành phố Hạ Long
theo đánh giá của CBQL ............................................................... 60
Bảng 3.1:

Kết quả khảo nghiệm về tính cần thiết của các biện pháp ............ 82

Bảng 3.2:

Kết quả khảo nghiệm về tính cần thiết của các biện pháp ............ 82

Biểu đồ:
Biểu đồ 3.1: Quy trình quản lí công tác chủ nhiệm lớp ở trường Tiểu học
và THCS thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh theo đánh
giá của CBQL .............................................................................. 55
Biểu đồ 3.2: Quy trình quản lí công tác chủ nhiệm lớp ở trường Tiểu học
và THCS thành phốHạ Long, tỉnh Quảng Ninh theo đánh
giá của GVCN ............................................................................. 56

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI đã khẳng định: "Đổi mới
căn bản, toàn diện giáo dục Việt Nam theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã
hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế, trong đó đổi mới cơ chế quản lý giáo
dục, phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục là khâu then
chốt", Giáo dục và Đào tạo phải thực hiện sứ mệnh nâng cao chất lượng giáo
dục toàn diện cho các đối tượng người học [11].
Điều 2 - Luật giáo dục sửa đổi năm 2009 nêu rõ: Mục tiêu của giáo dục là
đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức khỏe,
thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa
xã hội, hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của công
dân, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc.
Để thực hiện được mục tiêu giáo dục toàn diện người học, nhiệm vụ đặt ra
cho nhà quản lí vừa cần phải khai thác sự đa dạng của các hình thức tổ chức
hoạt động giáo dục vừa phát huy tối đa hiệu quả giáo dục các hình thức đó.
Trong công tác giáo dục học sinh để đạt được mục tiêu đào tạo có chất

lượng thì vai trò của nhà trường được đặt lên hàng đầu, bên cạnh đó sự phối kết
hợp của các tổ chức xã hội, của cha mẹ học sinh đóng vai trò không nhỏ trong
việc hình thành phẩm chất, năng lực cho học sinh. Mối quan hệ giữa nhà
trường - gia đình và xã hội phải thực sự bền vững và vì lợi ích của người học.
Cầu nối nhà trường và cha mẹ học sinh (CMHS) chính là các thầy cô làm công
tác chủ nhiệm lớp, ảnh hưởng lớn tới nhân cách học sinh chính là các thầy cô
giáo chủ nhiệm. Trong quá trình học tập ở nhà trường người mà học sinh tiếp
xúc nhiều nhất là giáo viên chủ nhiệm (GVCN) (Ngoài tiết dạy ở lớp theo quy
định, GVCN còn có các giờ sinh hoạt tập thể, hoạt động ngoài giờ lên lớp mà
GVCN là người tổ chức, hướng dẫn học sinh thực hiện). Chính vì thế, sự ảnh
hưởng nhân cách, lối sống, phẩm chất đạo đức và các kĩ năng phần lớn từ vai
trò của giáo viên chủ nhiệm lớp. Như vậy, giáo viên chủ nhiệm lớp được xem
như tấm gương cho học sinh học tập, là tác nhân ảnh hưởng tới nhân các của
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




trẻ, là cầu nối vững chắc giữa nhà trường và gia đình học sinh. Công tác chủ
nhiệm lớp là vô cùng quan trọng trong nhiệm vụ giáo dục của mỗi nhà trường,
công tác chủ nhiệm tốt sẽ đem lại thành công trong giáo dục của nhà trường.
Việc lựa chọn đội ngũ giáo viên chủ nhiệm lớp của mỗi nhà trường luôn được
chú trọng vào đầu mỗi năm học, xây dựng được đội ngũ giáo viên chủ nhiệm
tốt là đã xây dựng được nề nếp học tập tốt và các hoạt động giáo dục ngoài giờ
lên lớp được chú trọng, thúc đẩy phong trào thi đua phát triển.
Lứa tuổi các em học sinh từ 6 đến 15 tuổi có nhiều biến đổi về tâm sinh lí.
Việc nắm bắt tâm lí lứa tuổi để có định hướng giáo dục đúng đắn, hiệu quả đòi
hỏi người làm giáo dục phải thực sự có sự quan tâm và sát sao. Việc nắm bắt
đúng tâm lí lứa tuổi sẽ giúp người giáo viên dễ dàng trong công tác giáo dục,
xác định được các biện pháp giáo dục hiệu quả. Trong vai trò là giáo viên chủ

nhiệm lớp các thầy cô cũng là những giáo viên bộ môn, bên cạnh đó còn đóng
vai trò là cha mẹ của các em học sinh trong việc dạy nết, rèn người, định hướng
phát triển nhân cách… Ở lứa tuổi này các em học sinh đang trong quá trình
hình thành và phát triển nhân cách, việc định hướng tốt sẽ giúp cho các em phát
triển tốt và ổn định về nhân cách sau này. Vì vậy, được thầy cô chủ nhiệm tốt
sẽ là dấu ấn theo suốt cuộc đời các em học sinh. Song để làm tốt công tác chủ
nhiệm lớp trong nhà trường thì Ban giám hiệu (BGH) nhà trường cần phải phát
huy được vai trò chỉ đạo, định hướng hoạt động, phối kết hợp các lực lượng
giáo dục trong và ngoài nhà trường để hỗ trợ cho giáo viên chủ nhiệm lớp.
Muốn vận hành hệ thống này một cách đồng bộ và có hệ thống nhằm phát huy
được hiệu quả cao nhất cần có được một hệ thống các biện pháp quản lí công
tác chủ nhiệm lớp phù hợp trong nhà trường. Đặc biệt trong bối cảnh xã hội
hiện nay đặt ra cho GVCN, cho cán bộ quản lí nhà trường những thách thức và
các yêu cầu mới cần có những thay đổi trong cách quản lí và thực hiện công tác
chủ nhiệm mới phát huy được vai trò nòng cốt của giáo dục nhà trường.
Xuất phát từ lý do trên tác giả chọn đề tài: “Quản lí công tác chủ nhiệm lớp
ở các trường Tiểu học và Trung học cơ sở thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng
Ninh trong giai đoạn hiện nay” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn tốt nghiệp.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn, đề tài đề xuất các biện pháp
quản lí công tác giáo viên chủ nhiệm lớp ở các trường Tiểu học và THCS của
thành phố Hạ Long nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục trong bối cảnh
hiện nay.
3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu

Biện pháp quản lí công tác chủ nhiệm lớp ở các trường Tiểu học và Trung
học cơ sở thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh trong giai đoạn hiện nay.
3.2. Khách thể nghiên cứu
Quản lí công tác chủ nhiệm lớp ở các trường Tiểu học và THCS.
Cụ thể: Quản lí công tác chủ nhiệm lớp ở 5 trường TH&THCS của thành
phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh (Trường TH&THCS Bãi Cháy 2, Trường
TH&THCS Hùng Thắng, Trường TH&THCS Tuần Châu, Trường TH&THCS
Minh Khai, trường TH&THCS Nguyễn Viết Xuân).
4. Giả thuyết khoa học
Công tác chủ nhiệm lớp có vai trò quan trọng trong quá trình giáo dục học
sinh ở nhà trường. Thực tế hoạt động này đang đứng trước những yêu cầu cần
thay đổi để đáp ứng với xu thế đổi mới giáo dục hiện nay, chức năng nhiệm vụ
của người GVCN cũng đang có sự chuyển dịch với các phương pháp và hình
thức thực hiện mới. Nếu xây dựng được hệ thống các biện pháp quản lí phù
hợp sẽ góp phần chỉ đạo việc thực hiện nhiệm vụ của người GVCN đạt hiệu
quả giáo dục cao hơn.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Xây dựng cơ sở lý luận về quản lí công tác chủ nhiệm lớp ở các trường
Tiểu học và THCS.
- Nghiên cứu thực trạng quản lí công tác chủ nhiệm lớp ở các trường Tiểu
học và THCS thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




- Đề xuất một số biện pháp quản lí nhằm nâng cao chất lượng công tác
giáo viên chủ nhiệm lớp ở các trường Tiểu học và THCS thành phố Hạ Long,
tỉnh Quảng Ninh.

6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu của đề tài
6.1. Phạm vi thời gian: Từ tháng 8 năm 2018 đến tháng 4 năm 2019.
6.2. Giới hạn nội dung nghiên cứu: Tập trung nghiên cứu biện pháp quản lí
công tác giáo viên chủ nhiệm lớp ở các trường Tiểu học và THCS thành phố
Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
Nghiên cứu tài liệu về quản lý, tài liệu liên quan đến công tác chủ nhiệm
lớp, quản lý nhà trường, quản lý công tác chủ nhiệm lớp của người Hiệu trưởng
và các tài liệu liên quan đến vấn đề nghiên cứu. Trên cơ sở đó tiến hành phân
tích, tổng hợp, hệ thống tài liệu để xây dựng cơ sở lý luận làm nền tảng cho quá
trình nghiên cứu.
7.2. Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn
7.2.1. Phương pháp quan sát
Quan sát các hình thức biểu hiện hoạt động quản lý của Hiệu trưởng và
hoạt động chủ nhiệm lớp của đội ngũ giáo viên ở trường Tiểu học và THCS,
các biểu hiện về thái độ và hành động của học sinh trong quá trình học tập và
thực hiện các hoạt động giáo dục qua đó đánh giá hiệu quả của công tác chủ
nhiệm lớp của giáo viên.
7.2.2. Phương pháp điều tra
Điều tra thực trạng biện pháp quản lý công tác chủ nhiệm lớp của Hiệu
trưởng các trường Tiểu học và THCS thành phố Hạ Long. Chúng tôi sử dụng
các bảng hỏi sau:
- Bảng hỏi dành cho giáo viên: Mục đích: Tìm hiểu thực trạng của giáo
viên về lĩnh vực hoạt động chủ nhiệm lớp: Nội dung, hình thức, hiệu quả, thuận
lợi, khó khăn của hoạt động chủ nhiệm lớp. Tìm hiểu đánh giá của giáo viên về
công tác quản lý của Hiệu trưởng.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN

- Bảng hỏi dành cho cán bộ quản lý nhà trường (Hiệu trưởng, phó Hiệu
trưởng). Mục đích: Tìm hiểu đánh giá của các nhà quản lý về hoạt động của
giáo viên chủ nhiệm lớp. Tìm hiểu đánh giá của cán bộ quản lý về các biện
pháp quản lý hoạt động chủ nhiệm lớp của Hiệu trưởng.
7.2.3. Phương pháp phỏng vấn
Bổ sung, kiểm tra và làm rõ những thông tin đã thu thập được thông qua
phương pháp điều tra. Qua đó tìm hiểu thêm những biện pháp quản lý công tác
chủ nhiệm lớp của giáo viên. Những thông tin này có giá trị là căn cứ để nhận
xét, khẳng định chính xác hơn thực trạng biện pháp quản lý công tác chủ nhiệm
lớp của Hiệu trưởng. Ngoài ra, có thể tìm hiểu thêm các nhân tố ảnh hưởng tới
thực trạng đó cũng như những khuyến nghị của họ. Đồng thời những thông tin
này cũng giúp cho nhà nghiên cứu có thêm căn cứ để khẳng định tính trung
thực, độ tin cậy của kết quả nghiên cứu.
7.2.4. Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia
Tham khảo ý kiến của các lãnh đạo và chuyên viên Phòng giáo dục, các
đồng chí Hiệu trưởng, giáo viên lâu năm, các nhà quản lý… để có thêm thông tin
tin cậy đảm bảo tính khách quan cho các kết quả nghiên cứu. Đặc biệt xin ý kiến
đóng góp cho những đề xuất biện pháp nhằm quản lý có hiệu quả công tác chủ
nhiệm lớp của Hiệu trưởng các trường TH&THCS nơi được nghiên cứu.
7.2.5. Phương pháp khảo nghiệm
Tiến hành khảo nghiệm các biện pháp đã đề xuất để khẳng định tính
khoa học, cần thiết, khả thi của các biện pháp quản lí công tác chủ nhiệm lớp đã
đề xuất trong đề tài.
8. Đóng góp của luận văn
Nghiên cứu của luận văn góp phần làm rõ hơn một số vấn đề lý luận về
khoa học giáo dục, về quản lý nhà trường và quản lý công tác chủ nhiệm lớp.
Qua việc khảo sát đánh giá thực trạng công tác chủ nhiệm lớp ở các trường Tiểu

học và THCS Thành phố Hạ Long cũng như các nguyên nhân của thực trạng, từ
đó xây dựng, đề xuất một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng công

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




tác chủ nhiệm lớp các trường Tiểu học và THCS ở thành phố Hạ Long trong
giai đoạn hiện nay.
9. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận - khuyến nghị, Tài liệu tham khảo và Phụ
lục, luận văn gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lí công tác chủ nhiệm lớp ở các trường
Tiểu học và THCS trong giai đoạn hiện nay.
Chương 2: Thực trạng quản lí công tác chủ nhiệm lớp ở các trường Tiểu
học và THCS thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh.
Chương 3: Biện pháp quản lí công tác chủ nhiệm lớp ở các trường Tiểu
học và THCS thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh trong giai đoạn hiện nay

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÍ CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP
Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC VÀ THCS TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

1.1. Vài nét về lịch sử nghiên cứu vấn đề

1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài
Công tác chủ nhiệm lớp luôn là một trong các nội dung được quan tâm
của các nhà giáo dục trên thế giới. Tuy nhiên cách thức tiếp cận hoạt động chủ
nhiệm có nhiều khuynh hướng với các tên gọi khác nhau. Trong hệ thống tổ
chức của các trường phổ thông, đơn vị cơ bản được tổ chức để giảng dạy và
giáo dục HS là lớp học. Giáo dục theo lớp được hình thành từ thế kỉ XVI do
nhà giáo dục Tiệp Khắc JA. Cômenxki khởi xướng. Mô hình lớp học được duy
trì và ngày càng phát triển mạnh mẽ ở khắp các nước trên thế giới. Càng ngày
mô hình lớp học được phát triển và mở rộng, tùy thuộc vào điều kiện thực tế
với các quy định, nội quy ngày càng được cụ thể hóa rõ nét, song đối với một
lớp học vẫn cần người quản lý, giám sát trực tiếp các hoạt động của tập thể lớp
đó. Để quản lí lớp học, nhà trường cử ra một trong những giáo viên đang giảng
dạy làm nhiệm vụ quản lí và giám sát trực tiếp lớp học đó gọi là giáo viên chủ
nhiệm. Giáo viên chủ nhiệm được người đứng đầu nhà trường lựa chọn từ
những người có kinh nghiệm giáo dục, có uy tín với học sinh, có tâm huyết với
nghề nghiệp và có sự yêu thương, tôn trọng học sinh. Những giáo viên này
được tập thể lãnh đạo nhà trường phân công chủ nhiệm lớp học định hướng, tổ
chức, hướng dẫn để lớp học đó thực hiện được mục tiêu giáo dục đề ra. Như
vậy, khi nói đến GVCN lớp là nói đến mặt quản lý và mặt lãnh đạo học sinh
của một lớp.
Trong các công trình nghiên cứu về công tác chủ nhiệm lớp của người
giáo viên chủ nhiệm có tác phẩm “Phương pháp công tác chủ nhiệm lớp”
(NXB Giáo dục Matxcơva,1984), của tác giả Bôn - đư - rép N.I. Trong công
trình nghiên cứu này tác giả đã trình bày những phương pháp cơ bản về cách
thức thực hiện công tác chủ nhiệm lớp ở các trường phổ thông [7].
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN

Từ khi xã hội phát triển và từ sự phân công lao động đã hình thành hoạt
động đặc biệt đó là sự chỉ huy, chỉ đạo, điều khiển/ điều hành, kiểm tra, điều
chỉnh giành cho những người đứng đầu của một tổ chức hay một nhóm. Hoạt
động đặc biệt đó chính là hoạt động quản lý. Và cũng từ lúc đó mọi người đi
tìm hiểu bản chất khái niệm quản lý và đưa ra những định nghĩa khác nhau từ
những góc nhìn riêng. Theo quan điểm kinh tế học thì tác giả F.W Taylor cho
rằng: "Quản lý là nghệ thuật biết rõ ràng, chính xác cái gì cần làm và làm cái đó
thế nào bằng phương pháp tốt nhất và rẻ tiền nhất"; Tác giả A. Fayon lại cho
rằng: "Quản lý là đưa xí nghiệp tới đích, cố gắng sử dụng các nguồn lực (nhân,
tài, vật, lực) của nó". Nhà nghiên cứu H.Koontz thì khẳng định: "Quản lý là
một hoạt động thiết yếu, nó đảm bảo phối hợp những nỗ lực hoạt động cá nhân
nhằm đạt được các mục đích của nhóm (tổ chức) với thời gian, tiền bạc, vật
chất và sự bất mãn ít nhất. Với tư cách thực hành thì quản lí là một nghệ thuật,
còn với kiến thức thì quản lí là một khoa học" (dẫn theo [27]).
Có thể thấy, công tác chủ nhiệm của người GVCN ngày càng được quan
tâm nghiên cứu, tuy nhiên để làm tốt hoạt động chủ nhiệm thì vai trò tổ chức,
định hướng và chỉ đạo của nhà quản lí là một tất yếu. Từ định hướng trên, các
nhà trường ở các nước phát triển đã chỉ ra những nội dung giáo dục cho học
sinh trung học mà người giáo viên chủ nhiệm lớp cần quan tâm và thực hiện.
Những nội dung GD học sinh như: GD kĩ năng sống, GD những giá trị sống,
GD hướng nghiệp… Xã hội ngày càng phát triển, giáo dục nhà trường có
những thay đổi đáng kể, song vai trò của người giáo viên chủ nhiệm và chức
năng quản lí hoạt động chủ nhiệm của BGH nhà trường không những không
mất đi mà ngày càng quan trọng hơn, cần thiết hơn.
1.1.2. Các nghiên cứu trong nước
* Những nghiên cứu về quản lí nhà trường: Ở Việt Nam, có rất nhiều tác
giả có những công trình nghiên cứu rất giá trị về vấn đề quản lý và quản lý
trong giáo dục. Có thể kể đến một số tác giả nổi bật như Tác giả Trần Quốc
Thành đưa ra quan niệm của mình: "Quản lý là những hoạt động có phối hợp
nhằm định hướng và kiểm soát quá trình tiến tới mục tiêu" [29]; hay Tác giả

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




Đặng Vũ Hoạt cho rằng: "Quản lý là một quá trình định hướng, quản lí một hệ
thống nhằm đạt được những mục tiêu nhất định. Những mục tiêu này đặc trưng
cho trạng thái mới của hệ thống mà người quản lí mong muốn" [18] hoặc một
số nghiên cứu của các tác giả Trần Kiểm, Đặng Quốc Bảo, Nguyễn Văn Lê...
Nhìn chung các quan niệm về quản lí đều nhấn mạnh đến hoạt động nhằm
hướng vào đạt mục tiêu đã hoạch định của cơ sở, của nhà trường.
* Những nghiên cứu về hoạt động giáo dục, công tác chủ nhiệm lớp
trong nhà trường: Bản chất của quá trình giáo dục là quá trình tổ chức các hoạt
động và giao lưu trong cuộc sống nhằm giúp cho người được giáo dục tự giác,
tích cực, độc lập chuyển hoá những yêu cầu và những chuẩn mực của xã hội
thành hành vi và thói quen tương ứng. Hoạt động chủ nhiệm lớp là một trong
những hình thức tổ chức của nhà giáo dục góp phần hình thành và phát triển
nhân cách toàn diện của học sinh.
Công tác chủ nhiệm lớp được đánh giá là một hoạt động hết sức quan
trọng ở các trường học, cơ sở giáo dục. Giáo viên chủ nhiệm cũng là cầu nối
các mối quan hệ giáo dục trong nhà trường để nâng cao chất lượng đào tạo,
chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh. Đó chính là quan điểm chủ đạo
được thể hiện trong nhiều công trình nghiên cứu trong lĩnh vực giáo dục học
trên thế giới cũng như tại Việt Nam.
Xu hướng thứ nhất là những nghiên cứu tổng quan về công tác chủ
nhiệm lớp có thể kể đến các nghiên cứu của các tác giả: Tác giả Nguyễn Thanh
Bình đã có nghiên cứu có giá trị khoa học về công tác chủ nhiệm lớp với các
công trình: “Công tác chủ nhiệm lớp ở trường THPT”, đề tài mã số SPHN-09465NCSP vào năm 2010. Tác giả này cũng đã xuất bản cuốn “Một số vấn đề
trong công tác chủ nhiệm lớp ở trường THPT hiện nay” (NXB Đại học Sư
phạm, 2011). Ở đây các tác giả đề cập đến những vấn đề cơ bản của công tác

chủ nhiệm lớp, những nội dung trong công tác chủ nhiệm lớp ở trường THPT
hiện nay từ góc nhìn của chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học. Những kiến
thức nền tảng, cần thiết trong hoạt động của người giáo viên chủ nhiệm lớp ở
trường phổ thông được tác giả mô tả cụ thể, tường minh, rõ nét [3].
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




Tác giả Nguyễn Thị Kim Dung cũng thể hiện quan điểm của mình về nội
dung quan trọng trong đào tạo bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm cho sinh viên sư
phạm trong cuốn kỉ yếu hội thảo khoa học “Nâng cao chất lượng nghiệp vụ sư
phạm cho sinh viên các trường Đại học sư phạm”, 2010.
Quan tâm đến công tác chủ nhiệm lớp còn có các tác giả với các công
trình như: Nguyễn Dục Quang, Lê Thanh Sử, Nguyễn Thị Kỷ: “Những tình
huống giáo dục HS của người GVCN”, NXB ĐHQG Hà Nội, 2000; Tác giả Hà
Nhật Thăng chủ biên cuốn tài liệu “Phương pháp công tác của người GVCN
trường THPT”, NXB ĐHQG Hà Nội, 2001; Các tác giả Hà Nhật Thăng, Nguyễn
Dục Quang, Nguyễn Thị Kỷ, “Công tác GVCN ở trường phổ thông”, NXBGD,
1998; Bộ Giáo dục và Đào tạo, “Kỷ yếu hội thảo Công tác GVCN ở trường phổ
thông”, NXBGD, 2010 (dẫn theo [27]).
Ngoài các công trình nghiên cứu được trình bày trong các báo cáo, giáo
trình, sách, tài liệu. Vấn đề công tác chủ nhiệm được quan tâm trong rất nhiều
các hội thảo khoa học đã được tổ chức: Ngày 24/10/2009 tại trường Đại học
Tây Bắc; Ngày 14/10/2010 tại trường Đại học Hải Phòng; Ngày 11- 12/8/2010
tại Đồ Sơn thành phố Hải Phòng; Ngày 26-27/8/2010 tại thành phố Hồ Chí
Minh; Ngày 23/10/2010 Tại trường THPT Vĩnh Định - Quảng Trị; Tại Thừa
Thiên Huế, ngày 6/11/2010, một cuộc hội thảo về công tác chủ nhiệm lớp trong
các trường trung học phổ thông đã thu hút sự tham gia của hơn 100 Hiệu
trưởng trung học phổ thông trên địa bàn. Từ ngày 29-31/10/2013, tại Đà Nẵng,

Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý cơ sở GD (Bộ GD-ĐT) tổ chức đợt tập huấn,
bồi dưỡng công tác chủ nhiệm lớp cho cán bộ quản lý và GV tiểu học. Tham dự
có gần 150 đại biểu của 34 Sở GD-ĐT các tỉnh, thành từ Quảng Trị đến Cà
Mau. Các hội thảo phân tích vấn đề trên nhiều phương diện, góc độ quản lý
theo ngành, bậc học. Nhiều kết quả, nhiều công trình nghiên cứu đã và đang
được ứng dụng trong các nhà trường, hệ thống giáo dục các cấp (dẫn theo [27]).
Xu hướng thứ hai: Các tác giả còn đi sâu vào nghiên cứu những khía
cạnh khác nhau có liên quan đến công tác chủ nhiệm như: Tác giả Nguyễn
Thanh Bình với tác phẩm “Giáo dục kĩ năng sống” (NXB Đại học Sư phạm,
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




HN 2007); Tác giả Nguyễn Thị Kim Dung và cộng sự “Hướng dẫn tổ chức
hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp” (tài liệu dành cho lớp 11); và một đề tài
nghiên cứu về “Rèn luyện kĩ năng làm việc nhóm của học sinh tiểu học thông
qua hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp” (2006 -2007), mã số: B 2006 - 1701- 2007. Tác giả Nguyễn Thị Liên, Đinh Thị Kim Thoa, Bùi Ngọc Diệp với
các nghiên cứu về các hoạt động trải nghiệm mà GVCN là người chịu trách
nhiệm tổ chức, hướng dẫn việc thực hiện của học sinh lớp chủ nhiệm hoặc là
người phối hợp các lực lượng để tổ chức, giáo dục học sinh (dẫn theo [27]).
* Nghiên cứu trực tiếp về quản lí công tác chủ nhiệm lớp được đề cập
đến trong các luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ thuộc lĩnh vực quản lý nhân lực trong
giáo dục. Các tác giả nghiên cứu về vấn đề quản lý công tác chủ nhiệm lớp theo
bậc học và ngành học, vùng miền và địa phương khác nhau, như tác giả:
Nguyễn Thị Dung với đề tài: “Biện pháp quản lý bồi dưỡng đội ngũ giáo viên
chủ nhiệm làm công tác giáo dục đạo đức cho học sinh ở trường trung học cơ
sở”; Tác giả Nguyễn Khắc Hiền với đề tài: “Một số biện pháp tăng cường
quản lí của Hiệu trưởng đối với hoạt động chủ nhiệm lớp trong các trường
THPT tỉnh Bắc Ninh”, tác giả Vũ Thị Hải với đề tài: “Biện pháp quản lý công

tác chủ nhiệm lớp ở trường trung học cơ sở Ngô Quyền thành phố Hải Phòng”.
Tác giả Nguyễn Huy Tấn với nghiên cứu về “Quản lí công tác chủ nhiệm lớp
của Hiệu trưởng các trường THCS Quận Hoàn Kiếm - Thành phố Hà Nội”.
Các tác giả đã tập trung nghiên cứu về cơ sở lý luận; tìm hiểu và đánh
giá thực trạng về đội ngũ giáo viên chủ nhiệm lớp và công tác quản lý đội ngũ
giáo viên chủ nhiệm lớp; đề ra các giải pháp, biện pháp quản lý công tác chủ
nhiệm lớp phù hợp với tình hình thực tiễn của các nhà trường, của địa phương
nơi các tác giả công tác. Như vậy với đối tượng nghiên cứu là “các biện pháp
quản lí công tác chủ nhiệm lớp tại các trường Tiểu học và THCS tại Thành phố
Hạ Long” chính là vấn đề nghiên cứu mà tác giả hướng tới. Trên cơ sở tiếp thu
có chọn lọc những nghiên cứu lí luận, tác giả tập trung triển khai nghiên cứu và
tìm kiếm các biện pháp nhằm phát huy hiệu quả cao hơn của hoạt động quản lí
công tác chủ nhiệm lớp tại địa phương.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài
1.2.1. Quản lí
Quản lý xuất hiện, phát triển cùng với sự phát triển của xã hội loài người.
Ngày nay, quản lý đã trở thành một khoa học, một nghệ thuật, một lĩnh vực
nghiên cứu của nhiều lĩnh vực khoa học có liên quan.
Thực tế, do cách tiếp cận của các nhà khoa học ở các lĩnh vực nên có
nhiều cách giải thích thuật ngữ quản lý. Theo góc độ tổ chức thì quản lý là cai
quản, chỉ huy, lãnh đạo, kiểm tra. Dưới góc độ điều khiển học thì quản lý là
điều hành, điều khiển, chỉ huy. Tuy nhiên phân tích kỹ thì nội dung đều có
nhiều điểm tương đồng và khác biệt được giải thích trên cơ sở những cách tiếp
cận khác nhau.
Theo Frederick Winslow Taylor (Mỹ - 1856-1915): “Quản lý là nghệ

thuật biết rõ ràng, chính xác cái gì cần làm và làm cái đó thế nào bằng phương
pháp tốt nhất và rẻ tiền nhất” (dẫn theo [17]).
Hoặc theo nhà lý luận quản lý quốc tế Henri Fayol (1841-1925) người
Pháp cho rằng: “Quản lý là đưa xí nghiệp tới đích, cố gắng sử dụng tốt nhất
các nguồn lực của nó” (dẫn theo [17]).
Paul Herscy và Ken Blanc Heard trong cuốn “Quản lý nguồn nhân lực”
cho rằng: “Quản lý là một quá trình cùng làm việc giữa nhà quản lý và người bị
quản lý, nhằm thông qua hoạt động của cá nhân, của nhóm, huy động các nguồn
lực khác để đạt mục tiêu của tổ chức” (dẫn theo [17]).
Tác giả Hà Thế Ngữ và Đặng Vũ Hoạt cho rằng: “Quản lý là một quá
trình định hướng, quá trình có mục tiêu, quản lý một hệ thống nhằm đạt được
những mục tiêu nhất định” (dẫn theo [27]).
Tác giả Mai Hữu Khuê cho rằng: “Hoạt động quản lý là một dạng hoạt
động đặc biệt của người lãnh đạo mang tính tổng hợp các loại lao động trí óc,
liên kết bộ máy quản lý, hình thành một chỉnh thể thống nhất điều hoà phối hợp
các khâu và các cấp quản lý, làm sao cho hoạt động nhịp nhàng, đưa đến hiệu
quả” (dẫn theo [27]).
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




Quan điểm của tác giả Nguyễn Văn Lê: “Quản lý là một hệ thống xã
hội khoa học và nghệ thuật tác động vào từng thành tố của hệ bằng phương
pháp thích hợp nhằm đạt các mục tiêu đặt ra cho hệ và từng thành tố của
hệ” (dẫn theo [27].
Từ các định nghĩa trên có thể rút ra một số điểm chung:
Thứ nhất, Quản lý là hoạt động lao động, hoạt động này để điều khiển
lao động, hoạt động khác.
Thứ hai, Yếu tố con người giữ vai trò trung tâm của hoạt động quản lý.

Trong quản lý, bao giờ cũng có chủ thể quản lý và đối tượng quản lý,
quan hệ với nhau bằng những tác động quản lý. Những tác động quản lý chính
là những quyết định quản lý, là những nội dung chủ thể quản lý yêu cầu đối với
đối tượng quản lý. Các-Mác so sánh một cách hình ảnh: Nhạc trưởng đối với hệ
thống nhạc công, trong đó nhạc trưởng là một chủ thể quản lý, nhạc công là chủ
thể bị quản lý (các nhạc công chịu sự tác động của nhạc trưởng) để đưa đến
một sản phẩm “kép” một sản phẩm “siêu sản phẩm” - Đó là cả chủ thể quản lý
và chủ thể bị quản lý đều phát triển (hoạt động tạo ra các chủ thể và về sự phát
triển của con người).
Từ những nghiên cứu trên có thể hiểu: Quản lý là sự tác động có tổ chức,
có mục đích của chủ thể quản lý đến đối tượng quản lý nhằm đạt được mục tiêu
quản lí đặt ra trong điều kiện biến động của môi trường.
1.2.2. Giáo viên chủ nhiệm lớp
Giáo viên chủ nhiệm lớp là giáo viên được quy định theo điều 30 trong
Điều lệ trường trung học. Giáo viên trường trung học là người làm nhiệm vụ
giảng dạy, giáo dục trong nhà trường, gồm: Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng, giáo
viên bộ môn, giáo viên làm công tác Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh
(Bí thư, Phó Bí thư hoặc trợ lý thanh niên, cố vấn Đoàn), giáo viên làm Tổng
phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh (đối với trường trung học
có cấp Tiểu học hoặc cấp THCS), giáo viên làm công tác tư vấn cho học sinh.
Giáo viên chủ nhiệm lớp là giáo viên thực hiện việc giảng dạy một môn
học theo chuyên ngành được đào tạo. Đây là những giáo viên có kinh nghiệm,
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




có uy tín, có sự quan tâm và thương yêu học sinh được Ban giám hiệu nhà
trường tin tưởng giao cho nhiệm vụ phụ trách toàn diện một tập thể lớp, nhiệm
vụ của giáo viên chủ nhiệm bao gồm: Nắm vững đặc điểm học sinh và có các

biện pháp giáo dục học sinh cho phù hợp; là người thực hiện việc phối hợp các
lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường để giáo dục học sinh lớp chủ
nhiệm; Kiểm tra đánh giá và chịu trách nhiệm về việc đánh giá kết quả học tập
và rèn luyện đó của học sinh trước nhà trường và phụ huynh học sinh.
Giáo viên chủ nhiệm được hưởng các chế độ theo quy định: Giáo viên chủ
nhiệm lớp ở cấp Tiểu học được giảm 3 tiết/tuần, ở cấp Trung học cơ sở và cấp
Trung học phổ thông được giảm 4 tiết/tuần. Giáo viên chủ nhiệm lớp ở trường
Phổ thông dân tộc nội trú cấp Trung học cơ sở và cấp Trung học phổ thông
được giảm 4 tiết/tuần. Giáo viên chủ nhiệm lớp ở trường chuyên, trường bán
trú được giảm 4 tiết/tuần. Giáo viên chủ nhiệm lớp ở trường, lớp dành cho
người tàn tật, khuyết tật được giảm 3 tiết/tuần.
1.2.3. Công tác giáo viên chủ nhiệm lớp
Trong trường học, lớp học là đơn vị cơ bản được thành lập để tổ chức
giảng dạy và giáo dục học sinh. Để quản lí, giáo dục học sinh trong lớp, nhà
trường phân công một trong những giáo viên đang giảng dạy có năng lực
chuyên môn tốt, có kinh nghiệm làm công tác quản lí, giáo dục học sinh, có
tinh thần trách nhiệm cao và lòng nhiệt tình trong công tác, có uy tín với học
sinh và đồng nghiệp làm chủ nhiệm lớp. Đó là giáo viên chủ nhiệm (GVCN).
Công tác chủ nhiệm lớp là những nhiệm vụ, nội dung công việc mà
người GVCN lớp phải làm, cần làm và nên làm.
Với tư cách là người đại diện cho tập thể các nhà sư phạm, GVCN có
trách nhiệm truyền đạt tới học sinh của lớp chủ nhiệm tất cả yêu cầu, kế hoạch
giáo dục của nhà trường tới tập thể và từng học sinh của lớp chủ nhiệm. Đồng
thời, GVCN có khả năng biến những chủ trương, kế hoạch đào tạo của nhà
trường thành chương trình hành động của tập thể lớp và của mỗi học sinh.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN