Phân tích và dự báo tình hình tài chính Công ty cổ phần Sợi Thế Kỷ
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.22 MB, 135 trang )
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------
NGUYỄN THỊ MAI PHƢƠNG
PHÂN TÍCH VÀ DỰ BÁO TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH
CÔNG TY CỔ PHẦN SỢI THẾ KỶ
LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU
Hà Nội – 2018
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------
NGUYỄN THỊ MAI PHƢƠNG
PHÂN TÍCH VÀ DỰ BÁO TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH
CÔNG TY CỔ PHẦN SỢI THẾ KỶ
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã số: 60 34 02 01
LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HOC: TS. NGUYỄN THỊ PHƢƠNG DUNG
Hà Nội – 2018
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn này là kết quả nghiên cứu của tôi, chƣa đƣợc
công bố trong bất cứ một công trình nghiên cứu nào của ngƣời khác. Các số liệu,
kết quả đƣa ra trong luận văn là trung thực và có nguồn gốc rõ ràng
Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình.
Tác giả luận văn
Nguyễn Thị Mai Phương
LỜI CẢM ƠN
Qua những năm tháng học tập chƣơng trình dào tạo sau đại học. Tôi đã
đƣợc trang bị những kiến thức vô cùng quý báu, làm hành trang cho quá trình
công tác và làm việc. Nhân dịp hoàn thành quyển luận văn, tôi xin gửi lời biết ơn
chân thành đến quý Thầy, Cô Giảng viên Trƣờng Đại học Kinh tế Đại học Quốc
gia Hà Nội đã tận tình giảng dạy và hƣớng dẫn cho tôi nhiều kiến thức quý báu
trong suốt thời gian theo học lớp Tài chính ngân hàng 2, niên khóa k25.
Xin cảm ơn chân thành đến TS. Nguyễn Thị Phƣơng Dung đã tận tình
hƣớng dẫn tôi hoàn thành luận văn này.
Tôi cũng xin cảm ơn đến các Giáo sƣ, Tiến sĩ, các nhà nghiên cứu đã có
những công trình nghiên cứu trong cùng lĩnh vực giúp cho tôi có tƣ liệu tham
khảo để hoàn thành luận văn này và tôi xin hứa sẽ vận dụng những kiến thức đó
vào thực tiễn một cách thiết thực nhất.
Trân trọng!
Hà Nội, ngày 12 tháng 11 năm 2018
Tác giả luận văn
Nguyễn Thị Mai Phương
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ........................................................................i
DANH MỤC CÁC BẢNG.................................................................................... ii
DANH MỤC CÁC HÌNH .................................................................................... iii
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ ...............................................................................iv
MỞ ĐẦU ................................................................................................................ 1
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN
TÍCH VÀ DỰ BÁO BÁO CÁO TÀI CHÍNH ....................................................... 4
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu. ................................................................ 4
1.2. Cơ sở lý luận về phân tích tài chính doanh nghiệp. .................................... 7
1.2.1. Khái quát chung về phân tích tài chính doanh nghiệp. ..................... 7
1.2.2. Nội dung phân tích tài chính doanh nghiệp. ...................................10
1.2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến tình hình tài chính của doanh nghiệp. .....26
1.3. Cơ sở lý luận về dự báo tài chính doanh nghiệp. ......................................30
1.3.1. Khái niệm và mục đích dự báo tài chính. ........................................30
1.3.2. Các phương pháp dự báo tài chính .................................................31
1.3.3. Nội dung dự báo tài chính. ..............................................................32
CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................................39
2.1. Quy trình nghiên cứu ................................................................................39
2.2. Phƣơng pháp thu thập dữ liệu thứ cấp ......................................................40
2.3. Phƣơng pháp xử lý dữ liệu ........................................................................40
2.3.1. Phương pháp so sánh ......................................................................41
2.3.2. Phương pháp phân tích tỷ lệ............................................................42
2.3.3. Phương pháp phân tích nhân tố ......................................................42
2.3.4. Phương pháp đồ thị .........................................................................43
2.3.5. Phương pháp Dupont ......................................................................44
2.3.6. Phương pháp dự báo .......................................................................44
CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG PHÂN TÍCH VÀ DỰ BÁO TÌNH HÌNH TÀI
CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN SỢI THẾ KỶ .............................................46
3.1. Khái quát về Công ty Cổ phần Sợi Thế Kỷ. .............................................46
3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển Công ty ....................................46
3.1.2. Đặc điểm ngành nghề kinh doanh của Công ty ...............................47
3.1.3. Cơ cấu tổ chức, quản lý Công ty Cổ phần Sợi Thế Kỷ. ...................53
3.1.4. Những thuận lợi và khó khăn của ngành. ........................................54
3.2. Phân tích báo cáo tài chính CTCP Sợi Thế Kỷ giai đoạn 2014 - 2017. ...55
3.2.1. Phân tích hoạt động sản xuất - kinh doanh và hiệu quả hoạt động 55
3.2.2. Phân tích dòng tiền và khả năng thanh toán ...................................69
3.2.3. Phân tích hoạt động đầu tư .............................................................75
3.2.4. Phân tích hoạt động tài chính và cơ cấu vốn ..................................84
3.2.5. Phân tích các chỉ tiêu tài chính .......................................................86
3.3. Đánh giá tình hình tài chính của Công ty Cổ phần Sợi Thế Kỷ. ..............89
3.3.1. Những kết quả đạt được. .................................................................89
3.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân. .....................................................91
3.4. Dự báo tài chính Công ty Cổ phần Sợi Thế Kỷ. .......................................94
qua các năm ..........................................................................................................94
3.4.1. Dự báo doanh thu thuần bán hàng ..................................................95
3.4.2. Dự báo Báo cáo kết quả kinh doanh. ..............................................97
3.4.3. Dự báo Bảng cân đối kế toán. .........................................................98
3.4.4. Lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ ......................................................101
CHƢƠNG 4: GIẢI PHÁP NHẰM CẢI THIỆN TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI
CÔNG TY CỔ PHẦN SỢI THẾ KỶ.................................................................103
4.1. Mục tiêu và định hƣớng phát triển của STK...........................................103
4.2. Đề xuất một số giải pháp cải thiện tình hình tài chính của Công ty cổ phần
Sợi Thế kỷ ......................................................................................................104
4.2.1. Huy động cơ cấu nguồn vốn hợp lý, giảm thiểu chi phí tài chính .104
4.2.2. Cải thiện công tác kiểm soát chi phí, gia tăng lợi nhuận ..............105
4.2.3. Năng cao hiệu quả sử dụng tài sản ngắn hạn ...............................107
4.2.4. Nâng cao tình hình thanh toán và khả năng thanh toán ...............111
4.2.5. Nâng cao chất lượng công tác quản lý ..........................................112
KẾT LUẬN ........................................................................................................114
TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................................116
Phu lục
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
STT Ký hiệu
Nguyên nghĩa
1
BCTC
Báo cáo tài chính
2
BHXH
Bảo hiểm xã hội
3
BHYT
Bảo hiểm y tế
4
CTCP
Công ty cổ phần
5
DN
Doanh nghiệp
6
DTT
Doanh thu thuần
7
HĐKD
Hoạt động kinh doanh
8
LNST
Lợi nhuận sau thuế
9
QLDN
Quản lý doanh nghiệp
10
SXKD
Sản xuất kinh doanh
11
TS
Tài sản
12
TSCĐ
Tài sản cố định
13
TSDH
Tài sản dài hạn
14
TSNH
Tài sản ngắn hạn
15
VCSH
Vốn chủ sở hữu
i
DANH MỤC CÁC BẢNG
Stt
Bảng
Nội dung
Trang
1
Bảng 3.1
Các chỉ tiêu hiệu quả sử dụng chi phí năm 2014-2017
64
2
Bảng 3.2
Phân tích khả năng thanh toán của STK
72
3
Bảng 3.3
Đánh giá tình hình quản lý và hiệu quả sử dụng hàng
tồn kho
79
4
Bảng 3.4
Vòng quay hàng tồn kho của một số doanh nghiệp
cùng ngành
80
5
Bảng 3.5
Đánh giá tình hình quản lý và hiệu quả các khoản
phải thu
81
6
Bảng 3.6
Hệ số nợ của STK và một số doanh nghiệp sợi năm
2014 -2017
85
7
Bảng 3.7
Hệ số khả năng sinh lời
86
8
Bảng 3.8
Phân tích Dupont của STK
87
9
Bảng 3.9
Hệ số giá thị trƣờng
88
10 Bảng 3.10
So sánh hệ số giá thị trƣờng năm 2017
89
11 Bảng 3.11
Cơ cấu doanh thu bán hàng, doanh thu tài chính, thi
nhập khác qua các năm
94
12 Bảng 3.12
Tỷ lệ tăng trƣởng doanh thu công ty STK
96
13 Bảng 3.13
Doanh thu thuần bán hàng dự báo giai đoạn 20182020
96
14 Bảng 3.14
Tỷ lệ phần trăm trên doanh thu của các chỉ tiêu trên
bảng CĐKT năm 2014-2016
97
15 Bảng 3.15
Báo cáo kết quả kinh doanh dự báo của STK năm
2018-2020
98
16 Bảng 3.16
Xác định tỷ lệ % trên doanh thu của các chỉ tiêu trên
bảng cân đối kế toán
98
17 Bảng 3.17
Bảng cân đối kế toán dự báo của STK năm 20182020
100
18 Bảng 3.18
Báo cáo lƣu chuyển tiền tệ dự báo của STK năm
2018-2020
101
ii
DANH MỤC CÁC HÌNH
Stt
Hình
Nội dung
1
Hình 3.1
Quy trình sản xuất các sản phẩm chính
49
2
Hình 3.2
Một số máy móc thiết bị điển hình của Công ty
51
3
Hình 3.3
Sơ đồ cơ cấu tổ chức Công ty Cổ phần Sợi Thế Kỷ
53
iii
Trang
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
Stt
Biểu đồ
Nội dung
1
Biểu đồ 3.1
Tỷ trọng doanh thu qua các năm của STK
56
2
Biểu đồ 3.2
Doanh thu thuần bán hàng qua năm 2014 - 2017
57
3
Biểu đồ 3.3
Cơ cấu doanh thu theo thị trƣờng 2015 – 2017
58
4
Biểu đồ 3.4
Cơ cấu doanh thu theo sản phẩm năm 2015 2017
58
5
Biểu đồ 3.5
Tình hình chi phí của STK qua 4 năm 2014 - 2017
61
6
Biểu đồ 3.6
62
7
Biểu đồ 3.7
Biến động chi phí trên doanh thu của STK
Tỷ lệ CPBH, CP quản lý doanh nghiệp và CP lãi
vay của các DN sản xuất sợi năm 2016
8
Biểu đồ 3.8
Tình hình lợi nhuận của Công ty qua 4 năm 20142017
65
9
Biểu đồ 3.9
Tỷ lệ lợi nhuận sau thuế của các doanh nghiệp sợi
năm 2016
66
10 Biểu đồ 3.10 Tỷ lệ lợi nhuận gộp các doanh nghiệp sợi năm 2016
11 Biểu đồ 3.11
Lợi nhuận hoạt động kinh doanh các doanh nghiệp
ngành sợi
12 Biểu đồ 3.12 Sự biến động dòng tiền của công ty STK
Trang
63
67
67
69
13 Biểu đồ 3.13
Dòng tiền HĐKD của một số doanh nghiệp ngành
sợi
70
14 Biểu đồ 3.14
Dòng tiền hoạt động đầu tƣ của một số doanh
nghiệp ngành sợi
71
15 Biểu đồ 3.15
Cơ cấu TS của STK qua các năm và cơ cấu tài sản
năm 2017 của STK so với một số DN cùng ngành
75
16 Biểu đồ 3.16 Cơ cấu tài sản ngắn hạn của STK 2014 - 2017
77
17 Biểu đồ 3.17 Cơ cấu tài sản dài hạn của STK 2014 - 2017
82
18 Biểu đồ 3.18 Cơ cấu nguồn vốn qua các năm của STK
84
19 Biểu đồ 3.19 Hiệu suất sinh lời ROA, ROE ngành sợi năm 2016
87
iv
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong tƣơng quan chung của các ngành kinh tế, ngành dệt may là một
trong những mặt hàng xuất khẩu mũi nhọn của nƣớc ta. Với tốc độ tăng trƣởng
nhanh và mạnh nhƣ hiện nay, ngành dệt may không chỉ đóng vai trò quan trọng
đối với mục tiêu phục hồi đà tăng trƣởng kinh tế, mà còn đảm bảo cân bằng cán
cân thƣơng mại của Việt Nam. Tuy nhiên, giá trị thực tế mà ngành may thu đƣợc
không hề cao so với con số kim ngạch xuất khẩu, do nguyên liệu của ngành may
chủ yếu phải nhập khẩu, đặc biệt là vải và hóa chất nhuộm. Trong đó, nguồn vải
do ngành sợi trong nƣớc cung cấp chỉ đáp ứng đƣợc 1/3 nhu cầu còn đến 2/3
khối lƣợng vẫn phải nhập khẩu. Nếu ngành dệt đƣợc đầu tƣ, nâng cao năng lực
sản xuất, đồng thời chuyển dịch cơ cấu xuất nhập khẩu cũng nhƣ đầu tƣ mới tăng
thêm, ngành may cũng gia tăng tuyển dụng đào tạo thì giá trị mà ngành may
mang lại sẽ đƣợc cải thiện đáng kể. Hiểu rõ đƣợc vị thế và vai trò của ngành sợi
dệt các công ty ngành sợi nói chung và Công ty Cổ phần Sợi Thế Kỷ nói riêng
đã không ngừng mở rộng quy mô, nâng cao năng lực sản xuất để có thể cạnh
tranh với các doanh nghiệp trong và ngoài nƣớc.
Trong điều kiện nền kinh tế cạnh tranh gay gắt và diễn biến thất thƣờng
nhƣ hiện nay, doanh nghiệp muốn tăng năng lực cạnh tranh thì một trong những
yếu tố quan trọng đó là nhà quản trị phải có chiến lƣợc tài chính phù hợp, vững
mạnh. Để giải quyết tốt những vấn đề này, nhà quản trị cần nắm rõ thực trạng tài
chính của doanh nghiệp mình. Việc thƣờng xuyên tiến hành phân tích báo cáo tài
chính sẽ giúp nhà quản trị thấy rõ đƣợc thực trạng hoạt động, kết quả sản xuất
kinh doanh của doanh nghiệp, xác định đƣợc những điểm mạnh, điểm yếu để từ
đó đƣa ra đánh giá có căn cứ về tình hình tài chính của doanh nghiệp trong tƣơng
lai dựa trên phân tích báo cáo tài chính trong quá khứ và hiện tại. Thông qua
phân tích tài chính nhà quản lý doanh nghiệp có thể đƣa ra các quyết định chính
xác nhất phù hợp với nguồn lực, mang ý nghĩa sống còn đối với doanh nghiệp.
1
Bên cạnh đó, thông tin tài chính không chỉ là đối tƣợng quan tâm của nhà quản
lý doanh nghiệp, của Nhà nƣớc trên phƣơng diện vĩ mô mà còn là đối tƣợng
quan tâm của nhà đầu tƣ, ngân hàng, cổ đông, nhà cung cấp. Vì vậy, phân tích tài
chính trở thành công cụ hết sức quan trọng trong quản lý kinh tế. Điều đó lại
càng cấp thiết hơn đối với Công ty Cổ phần Sợi Thế Kỷ khi công ty là một trong
5 doanh nghiệp ngành sợi dệt lọt vào top 500 doanh nghiệp tƣ nhân lớp nhất Việt
Nam.
Nhận thức đƣợc tầm quan trọng của phân tích tài chính có ý nghĩa vô
cùng cấp thiết đối với doanh nghiệp. Do đó, tôi lựa chọn đề tài: “Phân tích và
dự báo tình hình tài chính Công ty Cổ phần Sợi Thế Kỷ” cho luận văn thạc sĩ
của mình.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục đích nghiên cứu của đề tài: Phân tích và dự báo tình hình tài
chính nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động tài chính của Công ty Cổ phần Sợi Thế
Kỷ.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu:
- Hệ thống hóa cơ sở lý thuyết về phân tích tài chính doanh nghiệp và các
nhân tố ảnh hƣởng đến tài chính của doanh nghiệp.
- Phân tích thực trạng tình hình tài chính của Công ty Cổ phần Sợi Thế
Kỷ từ năm 2014 - 2017.
- Dự báo tình hình tài chính của Công ty giai đoạn 2018 - 2020.
- Đề xuất giải pháp cải thiện tình hình tài chính của Công ty.
3. Câu hỏi nghiên cứu
Trong quá trình nghiên cứu đề tài, luận văn đặt ra những câu hỏi chính
nhƣ sau:
- Cơ sở lý luận nào để phân tích và dự báo tài chính của doanh nghiệp?
- Trong giai đoạn 2014 - 2017, thực trạng tình hình tài chính của Công ty
Cổ phần Sợi Thế Kỷ nhƣ thế nào?
2
- Những thuận lợi và khó khăn trong tình hình tài chính của Công ty Cổ
phần Sợi Thế Kỷ là gì?
- Giải pháp nào để Công ty Cổ phần Sợi Thế Kỷ cải thiện tình hình tài
chính trong thời gian tới?
- Dự báo báo cáo tài chính của Công ty giai đoạn 2018 - 2020 nhƣ thế
nào?
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
* Đối tượng nghiên cứu: Tình hình tài chính và các kế hoạch tài chính
Công ty Cổ phần Sợi Thế Kỷ.
* Phạm vi nghiên cứu:
- Về không gian: Tại Công ty Cổ phần Sợi Thế Kỷ.
- Về thời gian: Số liệu nghiên cứu đƣợc thu thập từ các báo cáo tài chính
của công ty trong thời gian 4 năm, từ năm 2014 đến năm 2017. Dự báo báo cáo
tài chính từ năm 2018 – 2020.
5. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, phần kết luận và phụ lục, luận văn đƣợc trình bày
trong 4 chương. Cụ thể nhƣ sau :
Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở lý luận về phân tích và dự
báo tình hình tài chính doanh nghiệp.
Chương 2: Phƣơng pháp nghiên cứu
Chương 3: Thực trạng phân tích và dự báo tình hình tài chính tại Công ty Cổ
phần Sợi Thế Kỷ.
Chương 4: Giải pháp nâng cao năng lực tài chính Công ty Cổ phần Sợi Thế Kỷ.
Kết luận
3
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ
PHÂN TÍCH VÀ DỰ BÁO BÁO CÁO TÀI CHÍNH
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu
Phân tích và dự báo tình hình tài chính của doanh nghiệp là đề tài khá phổ
biến đã đƣợc nhiều tác giả đề cập trong nghiên cứu của mình, đặc biệt là trong
lĩnh vực tài chính doanh nghiệp. Thông qua phân tích tình hình tài chính và dựa
vào kết quả dự báo các nhà quản lý có thể thấy đƣợc triển vọng tài chính của
doanh nghiệp trong tƣơng lai để đề ra các quyết định kinh doanh đúng đắn.
Ngoài ra, nó còn cung cấp thông tin cho nhiều đối tƣợng khác nhau quan tâm
đến tình hình tài chính của doanh nghiệp. Ngày nay, phân tích tài chính đã khẳng
định vai trò quan trọng trong việc sử dụng thông tin kế toán để phục vụ ra quyết
định kinh doanh của các doanh nghiệp. Chính vì vậy, trong các ngành, lĩnh vực
khác nhau đều có đề tài nghiên cứu về phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp.
Có thể điểm qua một số công trình nghiên cứu nhƣ sau:
+ Trong lĩnh vực công nghệ thông tin có đề tài: “Phân tích tình hình tài
chính tại công ty cổ phần FPT” của tác giả Nguyễn Thị Thanh Hòa năm 2014 đã
dựa trên những vấn đề lý luận cơ bản về phân tích tài chính doanh nghiệp. Luận
văn đã đề cập đến các vấn đề nhƣ chi phí vốn của công ty, giá trị kinh tế gia
tăng, giá trị thị trƣờng gia tăng và mô hình điểm Z và tốc độ tăng trƣởng bền
vững. Bên cạnh đó, luận văn cũng đƣa ra một số giải pháp và kiến nghị với cơ
quan nhà nƣớc về các vấn đề liên quan. Tuy nhiên, các giải pháp còn dàn trải,
chƣa tập trung giải quyết các vấn đề mà công ty gặp phải.
+ Trong lĩnh vực sản xuất bánh kẹo có đề tài “Phân tích tài chính công ty
cổ phần BIBICA” của tác giả Nguyễn Thị Hà năm 2015 đã tiến hành phân tích
cấu trúc và cân bằng tài chính, phân tích hiệu quả hoạt động, phân tích dòng tiền
và phân tích triển vọng công ty Bibica trong giai đoạn 2012 – 2014. Tuy nhiên,
đề tài còn phân tích sơ sài và chƣa có căn cứ xác đáng trong quá trình phân tích
4
và chƣa đƣa ra đƣợc những biện pháp nhằm cải thiện tình hình tài chính của
công ty.
+ Trong lĩnh vực dƣợc phẩm có đề tài “ Phân tích Báo cáo tài chính tại
công ty cổ phần Dƣợc phẩm Hà Tây” (2015) của tác giả Nguyễn Tiến Dũng đã
tập trung hệ thống hóa đƣợc những vấn đề lý luận cơ bản về phân tích tình hình
tài chính thông qua báo cáo tài chính, đề cập sâu đến các phƣơng pháp cũng nhƣ
nội dung phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp. Song luận văn mới chỉ dừng
lại ở quan điểm của các nhà quản trị. Phân tích tình hình tài chính nhằm phát
hiện ra những ƣu điểm, nhƣợc điểm của công tác phân tích tình hình tài chính
đang diễn ra tại công ty, nhằm xây dựng nên hệ thống chỉ tiêu để phân tích và
hoàn thiện công tác phân tích tại công ty, mà chƣa hƣớng tới việc phân tích
những biến động trong hoạt động của công ty, tìm hiểu nguyên nhân và đƣa ra
các biện pháp để khắc phục, nâng cao hiệu quả hoạt động công ty.
+ Trong lĩnh vực bảo hiểm có đề tài “Phân tích tình hình tài chính tại
Tổng công ty bảo hiểm BIDV” của tác giả Trần Thị Hồng Minh năm 2015 đã
tiến hành phân tích tình hình tài chính thông qua phân tích khả năng thanh toán,
hiệu quả sử dụng tài sản, cơ cấu vốn và khả năng trả nợ. Cho thấy nội dung phân
tích chƣa bao trùm hết tình hình tài chính của đơn vị, chƣa chỉ ra đƣợc các chỉ
tiêu tài chính đặc thù khi phân tích doanh nghiệp trong ngành Bảo hiểm.
+ Trong lĩnh vực may mặc có đề tài “ Phân tích tài chính tại Công ty Cổ
phần May Bắc Giang” của tác giả Nguyễn Thành Đạt năm 2014, trong bài viết
tác giả cũng đã sử dụng các phƣơng pháp phân tích nhƣ: phân tích Swot, phân
tích cơ cấu, phân tích biến động dòng tiền và các nhóm chỉ số để đánh giá thực
trạng tài chính của Công ty Cổ phần May Bắc Giang, chỉ ra những ƣu điểm, hạn
chế của hoạt động tài chính của Công ty thông qua các chỉ tiêu tài chính. Các
giải pháp tác giả đƣa ra nhằm khắc phục các hạn chế trong hoạt động tài chính
và nâng cao hiệu quả hoạt động tài chính của Công ty.
5
Tuy nhiên, các đề tài phân tích tài chính doanh nghiệp nói trên mới chỉ
dừng lại ở việc phân tích các nhóm hệ số tài chính của doanh nghiệp chứ chƣa đề
cập đến dự báo tình hình tài chính doanh nghiệp. Đồng thời đánh giá tình hình
tài chính theo từng báo cáo tài chính mà chƣa có đề tài nào đánh giá theo 3 giác
độ: Hoạt động sản suất kinh doanh, hoạt động tài chính và hoạt động đầu tƣ.
Các đề tài phân tích và dự báo có thể kể đến:
Đề tài “Phân tích và dự báo tài chính công ty cổ phần đƣờng Biên Hòa”
luận văn Thạc sĩ của tác giả Nguyễn Kim Phƣợng, năm 2015 đã đề cập đến nội
dung dự báo báo cáo tài chính bằng phƣơng pháp tỷ lệ phần trăm của các chỉ tiêu
trên doanh thu. Tuy nhiên việc dự báo tài chính còn chƣa cụ thể mang tính định
tính chƣa đáp ứng đƣợc mục tiêu đề ra của bài luận văn.
Đề tài “Phân tích tài chính và dự báo tài chính công ty cổ phần dầu thực
vật Tƣờng An” Luận văn Thạc sỹ của tác giả Đỗ Thị Thu Quỳnh, năm 2016 đã
tiến hành phân tích tài sản và hiệu quả sử dụng tài sản, nguồn vốn của công ty từ
đó đánh giá điểm mạnh và hạn chế trong tình hình tài chính. Ngoài ra, tác giả có
đề cập đến nội dung dự báo tài chính của công ty bằng phƣơng pháp tỷ lệ phần
trăm của các chỉ tiêu trên doanh thu. Tuy nhiên, đề tài chƣa có sự so sánh các chỉ
số với tƣơng quan ngành hay các đối thủ cạnh tranh để đánh giá các điểm mạnh,
điểm yếu còn tồn tại, việc dự báo tài chính còn chƣa có căn cứ cụ thể và cơ sở
xác đáng để đƣa ra số liệu dự báo.
Đề tài “Phân tích tài chính và dự báo báo cáo tài chính tại công ty cổ phần
thủy điện Thác Bà” của tác giả Trần Ngọc Trung, Đại học Kinh tế - Đại học
Quốc gia Hà Nội (2016). Trong luận văn này, tác giả đã phân tích một cách hệ
thống về tình hình tài chính thông qua các chỉ tiêu cơ cấu tài sản, nguồn vốn, các
hệ số tài chính đặc trƣng, khả năng thanh toán, hiệu suất hoạt động đã phân tích
thực trạng tài chính tại công ty. Ngoài ra tác giả dùng phƣơng pháp phân tích
Dupont để phân tích các tỷ suất lợi nhuận, vòng quay vốn và đã đề xuất đƣợc
một số giải pháp nhƣ xây dựng cơ cấu vốn hơp lý phù hợp với tài chính của công
6
ty, tăng cƣờng và phát huy hiệu quả của việc sử dụng vốn, phát triển nguồn nhân
lực, nâng cao hiệu quả nguồn nhân lực, hoàn thiện công tác phân tích tài chính
và kế hoạch hóa tài chính nhằm hoàn thiện tình hình tài chính tại công ty cổ phần
thủy điện Thác Bà.
Bên cạnh đó, chƣa có đề tài luận văn thạc sĩ nào nghiên cứu về doanh
nghiệp ngành sợi ở Việt Nam, đặc biệt là Sợi Thế Kỷ. Chính vì vậy, đề tài
“Phân tích và dự báo tình hình tài chính của Công ty cổ phần Sợi Thế Kỷ” là
một nghiên cứu mới không trùng lặp với bất cứ bài luận văn nào. Đồng thời qua
tìm hiểu các công trình nghiên cứu đi trƣớc, tác giả đã có những góc nhìn mới và
bổ sung nhằm hoàn thiện hơn cho luận văn của mình để phân tích tình hình tài
chính của công ty một cách hệ thống hơn. Bên cạnh việc sử dụng các phƣơng
pháp phân tích truyền thống, các nhóm hệ số tài chính và kết hợp một số chỉ tiêu
để xem xét tác động của các yếu tố phi tài chính, tác giả sẽ sử dụng phân tích
SWOT và có sự so sánh tƣơng quan ngành, so sánh Công ty với các đối thủ cạnh
tranh hay với mức trung bình ngành, từ đó đánh giá các ƣu điểm và các hạn chế
còn tồn tại trong hoạt động tài chính của công ty cổ phần Sợi Thế Kỷ. Trên cơ sở
đó dự báo tình hình tài chính công ty 3 năm tới (2018 - 2020). Cuối cùng đề xuất
một số giải pháp nhằm khắc phục các hạn chế trong hoạt động tài chính và cải
thiện tình hình tài chính của công ty phù hợp với những thay đổi của đất nƣớc
trong giai đoạn hiện nay.
1.2. Cơ sở lý luận về phân tích tài chính doanh nghiệp
1.2.1. Khái quát chung về phân tích tài chính doanh nghiệp
* Khái niệm: Phân tích tài chính là một quá trình kiểm tra, xem xét các số
liệu về tài chính hiện tại và trong quá khứ nhằm mục đích đánh giá tình hình tài
chính hiện tại trong tƣơng quan với các doanh nghiệp khác cùng ngành sản xuất
- kinh doanh, dự báo các rủi ro và tiềm năng phát triển của doanh nghiệp, từ đó
giúp nhà phân tích ra các quyết định tài chính nhằm hoạch định kế hoạch tài
chính ngắn hạn và dài hạn cho doanh nghiệp. (Trần Thị Thanh Tú, 2017)
7
* Mục tiêu: Phân tích tài chính là một công cụ hết sức quan trọng đối với
nhà quản lý doanh nghiệp, nhà đầu tƣ, khách hàng, cơ quan quản lý Nhà Nƣớc.
Bằng cách so sánh, đánh giá và phân tích xu hƣớng, phân tích tài chính nhằm các
mục tiêu sau:
- Phân tích tài chính phải đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp
trên các khía cạnh khác nhau nhƣ: cơ cấu nguồn vốn, tài sản, khả năng thanh
toán, lƣu chuyển tiền tệ, hiệu quả sử dụng tài sản….) nhằm đáp ứng thông tin
cho tất cả các đối tƣợng quan tâm đến hoạt động của doanh nghiệp, góp phần
định hƣớng các quyết định của họ sao cho phù hợp với tình hình thực tế của
doanh nghiệp.
- Phân tích tài chính phải đánh giá đúng thực trạng doanh nghiệp trong kỳ
báo cáo về vốn, tài sản, hiệu quả của việc sử dụng vốn và tài sản hiện có, tìm ra các
tồn tại và nguyên nhân của nó để có biện pháp đối phó thích hợp trong tƣơng lai.
- Việc phân tích tài chính doanh nghiệp trong quá khứ và hiện tại góp
phần cung cấp thông tin để dự báo các chỉ tiêu tài chính nhƣ tốc độ tăng
trƣởng..., giúp ngƣời phân tích dự đoán đƣợc tiềm năng tài chính của doanh
nghiệp trong tƣơng lai.
- Phân tích tài chính phải cung cấp những thông tin về tình hình huy động
vốn, các hình thức huy động vốn, chính sách vay nợ, mức độ sử dụng các loại
đòn bẩy nhằm đạt đƣợc yêu cầu gia tăng lợi nhuận trong tƣơng lai.
* Vai trò: Phân tích tài chính có vai trò đặc biệt quan trọng trong công tác
quản lý tài chính doanh nghiệp. Trong hoạt động kinh doanh theo cơ chế thị
trƣờng có sự quản lý của Nhà nƣớc, các doanh nghiệp thuộc các loại hình sở hữu
khác nhau đều bình đẳng trƣớc pháp luật trong việc lựa chọn ngành nghề, lĩnh
vực kinh doanh. Do vậy sẽ có nhiều đối tƣợng quan tâm đến tình hình tài chính
của doanh nghiệp nhƣ : chủ doanh nghiệp, nhà tài trợ, nhà cung cấp, khách
hàng... kể cả các cơ quan Nhà nƣớc và ngƣời làm công, mỗi đối tƣợng quan tâm
đến tình hình tài chính của doanh nghiệp trên các góc độ khác nhau.
8
- Đối với nhà quản lý doanh nghiệp:
Nhà quản lý tài chính phải chịu trách nhiệm điều hành hoạt động tài chính
và dựa trên cơ sở các nghiệp vụ tài chính thƣờng ngày để đƣa ra các quyết định
vì lợi ích của cổ đông và doanh nghiệp. Muốn vậy, họ phải thực hiện phân tích
tài chính doanh nghiệp, các nhà phân tích tài chính trong doanh nghiệp là những
ngƣời có nhiều lợi thế để thực hiện phân tích tài chính một cách tốt nhất.
+ Phân tích tài chính giúp các nhà quản lý kiểm tra tình hình tài chính và
đánh giá hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
+ Phân tích tài chính giúp các nhà quản lý phát hiện các nguyên nhân ảnh
hƣởng đến tình hình tài chính, đƣa ra các biện pháp nhằm duy trì hoặc cải thiện
tình hình tài chính của doanh nghiệp.
+ Phân tích tài chính giúp các nhà quản lý lập kế hoạch tài chính đạt hiệu
quả hơn. Ngoài ra, phân tích tài chính còn là công cụ để kiểm soát các hoạt động
quản lý.
- Đối với ngân hàng, tổ chức tín dụng hay các chủ nợ:
Ngân hàng và các nhà cho vay tín dụng, chủ yếu quan tâm hƣớng tới khả
năng trả nợ của doanh nghiệp. Vì vậy, họ chú ý đặc biệt đến số lƣợng tiền và các
tài sản khác có thể chuyển nhanh thành tiền, từ đó so sánh với số nợ ngắn hạn để
biết đƣợc khả năng thanh toán tức thời của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, các chủ
ngân hàng và các nhà cho vay tín dụng cũng rất quan tâm tới số vốn của chủ sở
hữu, bởi vì số vốn này là khoản bảo hiểm cho họ trong trƣờng hợp doanh nghiệp
bị rủi ro. Còn đối với các nhà cung ứng vật tƣ hàng hoá, dịch vụ cho doanh
nghiệp, họ quan tâm đến khả năng thanh toán hiện tại và trong tƣơng lai của
doanh nghiệp. Việc phân tích tài chính cung cấp các thông tin về khả năng thanh
toán, thông tin này giúp cho nhà cung cấp quyết định xem có cho doanh nghiệp
mua chịu vật tƣ, hàng hóa hay không và đƣợc mua chịu trong thời gian bao lâu.
- Đối với các nhà đầu tư:
9
Mối quan tâm của các nhà đầu tƣ là tỷ lệ cổ tức, khả năng thanh toán và
các rủi ro tiềm ẩn mà doanh nghiệp có thể đối mặt trong tƣơng lai. Do đó, phân
tích tài chính doanh nghiệp sẽ giúp cho các nhà đầu tƣ nhận biết và dự đoán tất
cả những yếu tố trên từ đó đƣa ra các quyết định đầu tƣ hiệu quả và chính xác.
- Đối với người lao động trong doanh nghiệp:
Bên cạnh các nhà đầu tƣ, nhà quản lý và các chủ nợ của doanh nghiệp,
ngƣời đƣợc hƣởng lƣơng trong doanh nghiệp cũng rất quan tâm tới các thông tin
tài chính của doanh nghiệp. Bởi kết quả hoạt động của doanh nghiệp có tác động
trực tiếp tới tiền lƣơng, khoản thu nhập chính của ngƣời lao động. Ngoài ra trong
một số doanh nghiệp, ngƣời lao động đƣợc tham gia góp vốn mua một lƣợng cổ
phần nhất định. Nhƣ vậy, họ cũng là những ngƣời chủ doanh nghiệp nên có
quyền lợi và trách nhiệm đối với doanh nghiệp.
- Đối với cơ quan quản lý Nhà nước:
Dựa vào các báo cáo tài chính doanh nghiệp, các cơ quan quản lý của Nhà
nƣớc thực hiện phân tích tài chính để đánh giá, kiểm tra, kiểm soát các hoạt động
kinh doanh, hoạt động tài chính tiền tệ của doanh nghiệp có tuân thủ theo đúng
chính sách, chế độ và luật pháp quy định không, tình hình hạch toán chi phí, giá
thành, tình hình thực hiện nghĩa vụ với Nhà nƣớc và khách hàng...
1.2.2. Nội dung phân tích tài chính doanh nghiệp
Việc thƣờng xuyên phân tích tình hình tài chính nhằm cung cấp những
thông tin cần thiết cho các đối tƣợng sử dụng giúp họ đánh giá chính xác thực
trạng tài chính, xác định rõ các nguyên nhân và mức độ ảnh hƣởng của từng
nhân tố đến tình hình hoạt động tài chính - khâu trung tâm của mọi hoạt động
sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Đây là vấn đề có ý nghĩa cực kỳ quan
trọng trong công tác quản lý kinh tế. Trên cơ sở đó, giúp các nhà quản lý doanh
nghiệp đề ra các giải pháp hữu hiệu nhằm không ngừng nâng cao sức mạnh tài
chính, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
10
Nhằm phát huy vai trò và nhiệm vụ phân tích báo cáo tài chính trong quản
lý doanh nghiệp, nội dung cơ bản của phân tích báo cáo tài chính trong doanh
nghiệp bao gồm:
1.2.2.1. Phân tích hoạt động sản xuất - kinh doanh và hiệu quả hoạt động
Phân tích hoạt động sản xuất - kinh doanh là việc đánh giá về quy mô của
doanh nghiệp có tăng trƣởng hay không. Phân tích hoạt động sản xuất - kinh
doanh trƣớc hết tiến hành đánh giá chung tình hình hoạt động sản xuất - kinh
doanh, sau đó đi sâu vào xem xét chỉ tiêu doanh thu, chi phí và lợi nhuận.
Đánh giá chung kết quả kinh doanh của doanh nghiệp đƣợc tiến hành
thông qua phân tích, xem xét sự biến động của từng chỉ tiêu trên báo cáo kết quả
hoạt động kinh doanh giữa kỳ này với kỳ trƣớc dựa vào việc so sánh cả về số
tuyệt đối và số tƣơng đối. Đồng thời, phân tích các chỉ tiêu phản ánh mức độ sử
dụng các khoản chi phí, kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. Đặc biệt chú ý
đến sự biến động của doanh thu thuần, tổng lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh,
đồng thời giải trình tổng lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh tăng hay giảm là do
những nhân tố nào ảnh hƣởng đến.
Sau khi đánh giá chung, tiến hành tính toán, phân tích các chỉ tiêu phản
ánh mức độ sử dụng các khoản chi phí, các chỉ tiêu phản ánh kết quả kinh doanh
của doanh nghiệp, bao gồm:
- Tỷ suất chi phí trên doanh thu thuần:
Chi phí
Tỷ suất chi phí trên
=
doanh thu thuần
Doanh thu thuần
Chỉ tiêu này cho biết trong tổng doanh thu thuần thu đƣợc doanh nghiệp
đã bỏ ra nhiêu chi phí, chỉ tiêu này càng nhỏ chứng tỏ việc quản lý các khoản chi
phí trong doanh nghiệp các tốt và ngƣợc lại.
- Tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu thuần:
Tỷ suất lợi nhuận trên
=
doanh thu thuần
Lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh
Doanh thu thuần
11
Chỉ tiêu này phản ánh kết quả của hoạt động sản xuất kinh doanh của
doanh nghiệp. Nó cho biết cứ 100 đồng doanh thu thuần sinh ra bao nhiêu đồng
lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
- Tỷ suất sinh lời của giá vốn hàng bán:
Lợi nhuận gộp về bán hàng
Tỷ suất sinh lời của
=
*100
giá vốn hàng bán
Giá vốn hàng bán
Chỉ tiêu này cho biết trong kỳ phân tích doanh nghiệp đầu tƣ 100 đồng giá
vốn hàng bán thì thu đƣợc bao nhiêu đồng lợi nhuận gộp.
- Tỷ suất sinh lời của chi phí bán hàng:
Lợi nhuận thuần từ HĐKD
Tỷ suất sinh lời của chi
=
* 100
phí bán hàng
Chi phí bán hàng
Chỉ tiêu này cho biết, doanh nghiệp bỏ ra 100 đồng chi phí bán hàng thì
thu đƣợc bao nhiêu đồng lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh.
- Tỷ suất sinh lời của chi phí quản lý doanh nghiệp:
Lợi nhuận thuần từ HĐKD
Tỷ suất sinh lời của
=
* 100
chi phí QLDN
Chi phí QLDN
Tỷ suất sinh lời của chi phí quản lý doanh nghiệp cho biết 1 đồng chi phí
QLDN bỏ ra thu đƣợc bao nhiêu đồng lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh.
- Tỷ suất sinh lời của tổng chi phí:
Tỷ suất sinh lời của
tổng chi phí
=
Lợi nhuận kế toán tước thuế
* 100
Tổng chi phí
Chỉ tiêu này cho biết, cứ 100 đồng tổng chi phí thì tạo ra bao nhiêu đồng lợi
nhuận trƣớc thuế.
1.2.2.2. Phân tích dòng tiền và khả năng thanh toán
* Phân tích dòng tiền
Phân tích dòng lƣu chuyển tiền tệ của doanh nghiệp là phân tích khả năng
tạo tiền và tình hình lƣu chuyển tiền tệ thông qua các nghiệp vụ thu chi, thanh
toán bằng tiền khi tiến hành hoạt động SXKD, hoạt động đầu tƣ, hoạt động tài
chính trong một kỳ nhất định. Phân tích dòng lƣu chuyển tiền tệ dựa trên cơ sở
12
số liệu chủ yếu từ Báo cáo lƣu chuyển tiền tệ. Ngoài ra, để phân tích tình hình
lƣu chuyển tiền tệ giúp doanh nghiệp đánh giá đƣợc khả năng chi trả thực tế cần
xem xét mối quan hệ các chỉ tiêu trên cả Báo cáo lƣu chuyển tiền với Bảng cân
đối kế toán. Phân tích dòng lƣu chuyển tiền cần tiến hành so sánh lƣu chuyển
tiền tệ thuần từ hoạt động sản xuất kinh doanh với các hoạt động khác. Đồng
thời, so sánh từng khoản mục tiền vào và chi ra của từng hoạt động để thấy đƣợc
tiền tạo ra chủ yếu từ hoạt động nào, hoạt động nào thu đƣợc nhiều tiền nhất,
hoạt động nào sử dụng ít nhất.
Phân tích dòng tiền rất quan trọng vì nó quyết định đến dòng tiền thực sử
dụng để đảm bảo khả năng thanh toán của một doanh nghiệp chứ không đơn
thuần dựa trên lợi nhuận kế toán.
- Phân tích dòng tiền từ hoạt động kinh doanh
Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh là dòng tiền có liên quan đến các hoạt
động tạo ra doanh thu chủ yếu của doanh nghiệp, nó cung cấp thông tin cơ bản
để đánh giá khả năng tạo tiền của doanh nghiệp từ các hoạt động kinh doanh để
trang trải các khoản nợ, duy trì các hoạt động, trả cổ tức và tiến hành các hoạt
động đầu tƣ mới mà không cần đến các nguồn tài chính bên ngoài. Các luồng
tiền chủ yếu từ hoạt động kinh doanh gồm:
+ Tiền thu từ việc bán hàng và cung cấp dịch vụ
+ Tiền thu từ doanh thu khác;
+ Tiền chi trả cho ngƣời cung cấp hàng hóa và dịch vụ;
+ Tiền chi trả cho ngƣời lao động;
+ Tiền chi trả lãi vay;
+ Tiền chi nộp thuế thu nhập doanh nghiệp;
+ Tiền thu do hoàn thuế;
+Tiền thu do đƣợc bồi thƣờng; phạt khách hàng do vi phạm hợp đồng;
+ Tiền chi do bị phạt, bị bồi thƣờng;
13
- Phân tích dòng tiền từ hoạt động đầu tư
Dòng tiền từ hoạt động đầu tƣ là dòng tiền có liên quan đến việc mua sắm,
xây dựng, nhƣợng bán, thanh lý tài sản dài hạn và các khoản đầu tƣ khác không
thuộc các khoản tƣơng đƣơng tiền. Các luồng tiền chủ yếu từ hoạt động đầu tƣ
gồm:
+ Tiền chi mua sắm, xây dựng TSCĐ và các tài sản dài hạn khác;
+ Tiền thu từ thanh lý, nhƣợng bán TSCĐ và các tài sản dài hạn khác;
+ Tiền chi cho vay đối với bên khác, trừ tiền chi cho vay của ngân hàng,
tổ chức tín dụng vả các tố chức tài chính;
+ Tiền chi mua các công cụ nợ các đơn vị khác;
+ Tiền thu hồi cho vay đối với bên khác, tiền thu do bán các công cụ nợ
của đơn vị khác;
+ Tiền chi đầu tƣ góp vốn vào đơn vị khác: trừ trƣờng hợp tiền chi mua cổ
phiếu vì mục đích thƣơng mại;
+ Tiền thu hồi đầu tƣ góp vốn vào đơn vị khác;
+ Tiền thu lãi cho vay, cổ tức và lợi nhuận nhận đƣợc;
- Phân tích dòng tiền từ hoạt động tài chính
Dòng tiền từ hoạt động tài chính là dòng tiền có liên quan đến việc thay
đổi về quy mô và kết cấu của vốn chủ sở hữu và vốn vay của doanh nghiệp. Các
luồng tiền chủ yếu từ hoạt động tài chính gồm:
+ Tiền thu từ phát hành cổ phiếu, nhận vốn góp của chủ sở hữu;
+ Tiền chi trả vốn góp cho các chủ sở hữu, mua lại cổ phiếu quỹ;
+ Tiền thu từ các khoản đi vay ngắn hạn, dài hạn;
+ Tiền chi trả các khoản nợ gốc đã vay;
+ Tiền chi trả nợ thuê tài chính;
+ Cổ tức, lợi nhuận đã trả cho chủ sở hữu;
14
