SKKN một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp 2

I. Mở đầu
1. Lí do đề tài .
Tiểu học là bậc học nền tảng, là nền móng cho hệ thống giáo dục, đặt cơ
sở ban đầu cho sự hình thành và phát triển nhân cách của học sinh sau này. Đối
với học sinh tiểu học, hoạt động trong nhà trường là chủ đạo, nhà trường là nơi
giáo dục trẻ theo mục tiêu giáo dục của bậc học. Bởi vậy nhà trường là nơi diễn
ra cuộc sống của trẻ, là nơi bộc lộ khả năng, năng lực, nhân cách một cách đầy
đủ, rõ ràng nhất. Bác Hồ đã từng nói: “Vì lợi ích mười năm trồng cây
Vì lợi ích trăm năm trồng người”.
Để đảm bảo được nhiệm vụ trồng người thì mỗi giáo viên phải có nhiệm
vụ đào tạo nên những con người có đức, có tài cho xã hội. Để làm được việc này
là nhờ phần lớn ở người thầy mà người giáo viên chủ nhiệm lớp đóng vai trò hết
sức quan trọng trong việc hướng dẫn, chỉ đạo học sinh theo mục đích giáo dục
toàn diện.
Hưởng ứng phong trào vận động: “ Xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực” của Bộ GD&ĐT đã phát động. Dưới sự chỉ đạo của Sở GD&ĐT
Thanh Hóa, các đơn vị trường học trong Tỉnh Thanh Hóa nói chung và thành
phố Thanh Hóa nói riêng đã và đang thực hiện tốt cuộc vận động này và đang
được tất cả cán bộ, giáo viên trong ngành giáo dục nói riêng và toàn xã hội nói
chung đều đồng tình và hưởng ứng tích cực.
Mỗi giáo viên không chỉ không ngừng đổi mới nội dung và phương pháp
dạy học sao cho phù hợp với quá trình hội nhập và phát triển của đất nước mà
còn không ngừng đổi mới cách tổ chức, quản lí lớp học, nhất là bậc Tiểu học để
các em đến trường với tâm trạng thoải mái, vui tươi, tạo không khí lớp học đầm
ấm, nhẹ nhàng để tất cả học sinh không phải “ sợ” đến trường mà các em luôn
cảm nhận được: “ Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”.
Giáo viên vừa là thầy, vừa là người cha, người mẹ và cũng có lúc phải là
người bạn tốt nhất của các em, từ đó mới có thể uốn nắn các em đi theo quỹ đạo
của mình. Vai trò của người giáo viên chủ nhiệm lớp lớn hơn nhiều so với chức
năng của người giáo viên giảng dạy bộ môn. Mỗi năm một lần được Ban Giám
Hiệu phân công nhận lớp và lần nào cũng vậy, tôi vừa mừng lại vừa lo. Mừng vì

mình được cống hiến một phần công sức phục vụ cho mái trường thân yêu của
mình đó là trường Tiểu học Hoằng Quang-thành phố Thanh Hóa. Lo vì mỗi năm
1


đối tượng học sinh yếu, học sinh cá biệt lại có những tính cách khác nhau và làm
thế nào để các em cố gắng, nỗ lực hết mình, chăm ngoan hơn luôn là những trăn
trở khi nhận lớp.
Xuất phát từ thực tế cũng như những gì tôi đã làm nên tôi chọn đề tài: Một
số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp 2. Tôi mong muốn rèn cho học
sinh của lớp mình có nề nếp tốt để học tập tốt hơn. Dạy dỗ, giáo dục các em trở
thành người hữu ích cho xã hội và đạt kết quả cao trong học tập.
2. Mục đích nghiên cứu .
Giáo viên Tiểu học không chỉ dạy đủ các môn học theo quy định của Bộ
GD&ĐT mà còn phải làm tốt công tác chủ nhiệm lớp. Vì vậy, đòi hỏi người giáo
viên Tiểu học không chỉ có trình độ chuyên môn mà còn phải biết tổ chức quản
lý học sinh trong các hoạt động giáo dục, đó là việc rất nặng nề và cũng rất khó
khăn đối với giáo viên.
Hoàn thành tốt công tác chủ nhiệm là một niềm vui lớn. Song để đạt được
điều đó không phải là một điều dễ dàng. Trong quá trình làm công tác chủ nhiệm
lớp, tôi luôn mong muốn tập thể lớp mình phụ trách đạt danh hiệu lớp tiên tiến
xuất sắc và đạt kết quả cao trong học tập. Trong nhiều năm là giáo viên chủ
nhiệm lớp, tôi đã rút ra được một số kinh nghiệm về công tác chủ nhiệm lớp và
áp dụng trong năm học 2015 - 2016 đạt kết quả. Tôi xin được trình bày để đồng
nghiệp tham khảo, góp ý để sáng kiến hoàn thiện hơn.
3. Đối tượng nghiên cứu.
Học sinh lớp 2B trường Tiểu học Hoằng Quang – thành phố Thanh Hóa.
4.Phương pháp nghiên cứu.
-Nhóm phương pháp nghiên cứu lý thuyết.
- Nhóm Phương pháp nghiên cứu thực tiễn : điều tra, trực quan, nêu

gương, hỏi đáp,...
- Các phương pháp hỗ trợ: Thống kê.
II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM.
1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm.
Giáo viên chủ nhiệm là người tổ chức thực hiện mọi quá trình giáo dục.
Người giáo viên chủ nhiệm lớp phải có năng lực chuyên môn, có uy tín với học
sinh và phụ huynh học sinh.
2


- Bản thân giáo viên phải nắm bắt được chủ trương đổi mới của sự nghiệp
giáo dục là phải đổi mới mục tiêu, nội dung phương pháp giáo dục sao cho phù
hợp với thời đại. Do vậy người giáo viên chủ nhiệm phải có tư tưởng chính trị
đạo đức, lối sống lành mạnh, chấp hành tốt đường lối chính sách của Đảng, Nhà
nước. Có lí tưởng nghề nghiệp, có kiến thức về khoa học giáo dục, biết tôn
trọng, yêu thương học sinh, đối xử công bằng, có ý thức trách nhiệm cao, tận tụy
sáng tạo trong lao động, có tinh thần khắc phục khó khăn, là một tấm gương
sáng về nếp sống cho học sinh noi theo.
2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
Giáo viên chủ nhiệm là người chịu trách nhiệm thực hiện mọi quyết định
quản lí của hiệu trưởng đối với lớp chủ nhiệm và các thành viên trong lớp. Vì
bên cạnh việc truyền đạt kiến thức cho học sinh, cùng với gia đình, mỗi giáo
viên có một trọng trách cao cả là: “Dạy các em làm người”. Bởi vậy mối liên hệ
mật thiết giữa giáo viên - học sinh - gia đình - nhà trường thực sự cần thiết. Đó
là nơi tạo điều kiện cho học sinh phát triển toàn diện về tri thức và nhân cách.
Năm học 2015 - 2016 tôi được phân công chủ nhiệm lớp 2B có 33 học sinh,
trong đó có 18 em nữ và 15 em nam.
- Nhận thức của các em:
Có 4 em nói ngọng (Tá, An Như, Long, Hoàng).
Có 4 em phát âm ngọng l/n, thanh hỏi ngã (Đại, Hưng, Tá, Thanh).

- Tính cách:
Có 4 em hay nghịch ngợm khó bảo, chưa lễ phép (Tuấn Anh, Minh Anh,
Hưng, Hoàng), có 4 em quá nhút nhát (Đại, Tá, Đào, Long), còn lại các em đều
ngoan và lễ phép.
- Địa bàn sinh hoạt: Chủ yếu tập trung ở thôn 7,8,9,10 .
3. Giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.
Công tác chủ nhiệm lớp là một trong hai công tác vô cùng quan trọng của
người giáo viên, điều này càng quan trọng hơn khi toàn ngành đã và đang tích
cực hưởng ứng phong trào thi đua: “Xây dựng trường học thân thiện - Học sinh
tích cực”. Để lớp chủ nhiệm của mình nói riêng, học sinh trường Tiểu học
Hoằng Quang nói chung thực sự thân thiện, thực sự tích cực, bên cạnh việc nắm
chắc vai trò, chức năng, nhiệm vụ của người giáo viên chủ nhiệm, tôi đã có định
hướng cụ thể cho công việc của mình. Để các em xích lại gần nhau hơn, để xây
3


dựng được một tập thể lớp học đoàn kết, thân thiện, tôi đặc biệt chú trọng đến
các công việc sau:
3.1. Thành lập ban hội đồng tự quản:
Thông qua việc thành lập hội đồng tự quản, tổ chức các hoạt động học tập,
vui chơi tôi đã rèn cho các em kỹ năng tổ chức các hoạt động đặc biệt là kỹ năng
hợp tác của các thành viên trong nhóm.
Thành lập Hội đồng tự quản học sinh đòi hỏi phải có sự tham gia đầy đủ của
giáo viên, học sinh và phụ huynh học sinh cũng như các tổ chức khác. Bởi vậy
ngay từ thềm năm học:
- Tôi đã thông báo tới phụ huynh để họ có tinh thần ủng hộ, giúp ngày bầu cử
được nhanh chóng và hiệu quả.
- Tôi cùng HS trao đổi và thống nhất kế hoạch bầu cử. Tôi tạo cơ hội để HS
tham gia ý kiến về kế hoạch này.
- Tôi cùng HS thảo luận về cơ cấu của HĐTQ.

Trao đổi về những phẩm chất, năng lực cần có của các bạn trong HĐTQ dưới sự
định hướng của giáo viên.
- Trong quá trình thành lập HĐTQ, tôi tạo cho học sinh có cơ hội được tự
tranh cử vào các vị trí chủ tịch và phó chủ tịch, đây là một trong những bước
phát hiện HS mạnh dạn, dám nói trước đám đông.
- Trong lễ bầu cử, tôi dành phần dẫn dắt buỗi lễ cho một HS dưới sự hỗ trợ của
GV.
- Sau khi bầu được CT và PCT HĐTQ Tiếp tục Thành lập các ban chuyên
trách. Tôi khuyến khích tất cả HS trong lớp cùng tham gia, mỗi HS tham gia ít
nhất một ban. Tôi giành thời gian để tìm hiểu sở thích, nguyện vọng của em đó
để tư vấn, định hướng đúng. Hoặc tôi nhờ tới sự giúp đỡ của phụ huynh và các
bạn học.
3.2. Phân công nhiệm vụ các thành viên trong ban hội đồng tự quản:
Sau khi đã thành lập được HĐTQ, tôi đã tổ chức tập huấn cho HĐTQ về
nhiệm vụ cụ thể của từng ban.
Ví dụ : CTHĐTQ cần phải làm những việc như: Vào đầu và cuối mỗi tiết
học hoặc khi có khách tới CTHĐTQ biết mời các bạn đứng lên chào.
Vào đầu mỗi buổi học, CTHĐTQ nhắc nhở các bạn thực hiện các nhiệm
vụ của người học sinh, đánh dấu vào bảng chuyên cần; nhắc các trưởng ban thực
hiện nhiêm vụ của mình. Đặc biệt là các thành viên trong Ban sức khỏe- vệ sinh.
4


* Ban học tập: Có nhiệm vụ phát đồ dùng và mời các nhóm trưởng lên
nhận tài liệu và đồ dùng học tập. Kiểm tra bài cũ, bài tập ứng dụng của các bạn,
báo cáo với cô giáo vào đầu giờ.
Trong tiết học ngoài nhiệm vụ học tập của mình phải quan sát bao quát lớp
để cuối mỗi tiết học nhận xét đánh giá tình hình học tập của lớp.
Ngoài ra, tùy từng bài mà đặc biệt là ở hoạt động làm việc cả lớp, giáo viên có
thể để ban học tập thay cô giáo kiểm tra lại kiến thức mà các nhóm vừa thảo

luận xong.
Muốn làm tốt công việc đó, cuối mỗi buổi học, tôi thường mời ban học tập
thường ở lại để giao nhiệm vụ trước cho các em.
Ví dụ: Bài 29 B: Làm gì để chăm sóc cây? ( Tài liệu Tiếng Việt 3 tập 2B)
HĐ2 (làm việc nhóm - làm việc cả lớp): Chơi đóng vai thể hiện lại đoạn 2 và 3
trong câu chuyện Những quả đào .
Trưởng Ban học tập lên điểu khiển các bạn đóng vai các nhân vật trong
truyện
Ông lão, ông chủ quán và Mồ Côi.
Sau đó, các bạn dưới lớp nhận xét và bạn trưởng ban học tập là người
nhận xét cuối cùng.
Trong mỗi tiết học, tôi luôn tạo điều kiện cho các em trong ban học tập phát
huy hết năng lực của mình bằng cách. Tạo cho các em kỹ năng điều khiển các
hoạt động trong từng tiết học, buổi học. Cụ thể: Thi đọc giữa các nhóm, sửa bài
tập…
* Ban thư viện: Ra chơi cho các bạn mượn truyện đọc, thu truyện và sắp
xếp thư viện gọn gàng ngăn nắp.
* Ban Quyền lợi của học sinh: Theo dõi và đảm bảo quyền lợi cho cá nhân
và tập thể lớp.
* Ban văn nghệ : Tổ chức cho các bạn hát, múa, chơi trò chơi vào đầu tiết
học và cuối tiết học. Có thể lồng ghép chơi trò chơi để ôn lại kiến thức cũ.
Ví dụ: Sau khi học xong Bài 31B ( tài liệu Tiếng Việt 2 tập 2B): Ban văn
nghệ có thể tổ chức cho các bạn chơi trò chơi Tìm từ nhanh để tìm từ chỉngữ ca
ngợi Bác Hồ hoặc có thể chơi các trò chơi khác do các em sáng tạo hay nhờ sự
tư vấn của phụ huynh.
Tôi luôn hướng dẫn cho các em trong Ban văn nghệ những bài hát, những
trò chơi tập thể như: cái trống, đếm sao, cá bơi, giành ghế số 1, tôi là vua, tôi
bảo…vừa phù hợp với chủ điểm vừa tạo không khí vui vẻ, vừa tạo hứng thú cho
5

HS trước khi vào tiết học, cũng như giải tỏa sự căng thẳng mệt mỏi của các em
sau mỗi tiết học.
* Ban Sức khỏe- vệ sinh: Có nhiệm vụ theo dõi vệ sinh chung của cả lớp.
Đầu mỗi buổi học, Trưởng Ban phải phân công vệ sinh lần lượt cho các nhóm và
kiểm tra nhóm nào chưa thực hiện hoặc thực hiện chưa tốt. Cuối mỗi buổi học
cũng phải kiểm tra lại xem nhóm nào thực hiện vệ sinh chưa tốt để kịp thời nhắc
nhở các bạn thực hiện tốt.
Theo dõi về sức khỏe nếu trong lớp bạn nào có vấn đề về sức khỏe thì đưa
bạn lên phòng y tế của trường hoặc chạy đi báo với cô y tế.
* Ban thể dục: Có nhiệm vụ theo dõi phần tập thể dục giữa giờ và các tiết
học thể dục xem bạn nào thực hiện tốt, bạn nào thực hiện chưa tốt.
* Ban đối ngoại: Có nhiệm vụ nếu lớp có khách đến thăm thì ra mời khách
vào và biết giới thiệu về trường, lớp các góc học tập, cô giáo, các bạn. …
- Sau mỗi buổi học, HĐTQ ở lại về sau các bạn 5 phút để gặp giáo viên báo
cáo những việc đã làm được những việc chưa làm được còn gặp khó khăn để
giáo viên kịp thời tư vấn giúp đỡ và giao nhiệm vụ ngày mai cho các bạn.
3.3. Rèn tốt các hoạt động.
a. Về rèn nề nếp.
*/ Nội dung
Để lớp có được nềp nếp tự quản tốt thì ngay từ đầu năm học tôi đã xây
dựng và hình thành cho học sinh thói quen sau:
- Trong giờ học phải nghiêm túc, không được nói chuyện riêng, làm việc
riêng, chú ý nghe giảng …
- Mỗi học sinh đến lớp đều phải thực hiện nói lời hay làm việc tốt, không
nói tục chửi bậy, biết cảm ơn khi được giúp đỡ, biết nói lời xin lỗi khi mắc lỗi và
có thái độ sai.
- Tạo thói quen ra vào lớp đúng giờ, xếp hàng ra và lớp nhanh, thẳng. Tự
giác sinh hoạt 15 phút đầu giờ nghiêm túc. Giữ vệ sinh cá nhân và vệ sinh chung
của trường, lớp. Biết tự giác bảo vệ đồ dùng học tập ngăn nắp gọn gàng.

- Lễ phép với người trên, tôn trọng mọi người, biết chào hỏi xưng hô đúng
mực, biết đoàn kết hoà nhã với bạn bè, thật thà trong cuộc sống không gian dối
trong học tập. Biết giữ gìn môi trường xung quanh: xanh, sạch, đẹp .
- 100% học sinh phải thực hiện đầy đủ 5 nhiệm vụ của người học sinh.
*/ Biện pháp:
6


Ngay từ khi nhận lớp, tôi đã cùng các em học sinh xây dựng Nội quy lớp
học và yêu cầu các em tìm hiểu cụ thể, chi tiết từng mục một, phân tích kĩ để các
em hiểu nội quy đó vì các em còn quá nhỏ, nếu giáo viên chỉ nêu qua thì học
sinh không thể hiểu hết được yêu cầu của Nội quy.
- Trong quá trình lên lớp, học sinh phải trật tự thì giáo viên mới giảng,
tuyệt đối không có tình trạng thầy nói - trò nói, không ai nghe ai. Tuy nhiên,
trong công tác này luôn phải nghiêm khắc nhưng cũng cần phải nhẹ nhàng với
các em, học ra học, chơi ra chơi.Ví dụ: Giờ Tập đọc có em không chú ý nghe
bạn đọc tôi yêu cầu em nhắc lại câu bạn vừa đọc .
- Ngay từ đầu năm, tôi đã đưa ra các yêu cầu thi đua giữa các nhóm và các
cá nhân ngay từ buổi học đầu tiên để các em cùng thi đua, phấn đấu.
Luôn duy trì đều đặn hoạt động thi đua giữa các tổ, các cá nhân, có khen
chê kịp thời nhưng lấy tiêu chí khen, động viên là chính.
Cuối tuần tôi luôn dành thời gian cho các em tự bình bầu thi đua giữa các
nhóm, các cá nhân vào tiết sinh hoạt lớp và tiến hành tổng kết thi đua vào cuối
tháng cho bình chọn những bạn xuất sắc trong tháng. Sau đó tôi xem lại và nếu
thấy hợp lí tôi sẽ công bố xếp loại trước tập thể lớp, được ghi tên trên Bảng
vàng danh dự của lớp.
- Do các em còn nhỏ, ít chú ý ghi nhớ các yêu cầu, nội quy của lớp do vậy
tôi luôn phải nhắc nhở đến khi các em quen dần, đặc biệt trong một, hai tháng
đầu giáo viên phải chỉ dẫn tỉ mỉ cho học sinh từng li, từng tí một để các em thực
hiện.Ví dụ: Khi học sinh ra về tôi về sau cùng để theo dõi việc xếp hàng và đi về

có theo quy định không, nếu thấy có học sinh phá hàng tôi sẽ kịp thời uốn nắn .
- Chào hỏi xưng hô đúng mực, đoàn kết hoà nhã với bạn bè, thật thà . Bên
cạnh đó, tôi luôn giáo dục các em ý thức giữ gìn môi trường xung quanh xanh,
sạch, đẹp giúp cho chúng ta có sức khoẻ tốt. Như: Chào hỏi thầy cô và khách
đến trường. Hướng dẫn các em cụ thể cả việc đi vệ sinh đúng nơi quy định, vứt
rác đúng chỗ…
- Luôn đề cao vai trò của cán bộ lớp, các em này thực sự là những cô giáo
nhỏ của lớp học. Tôi đã hướng dẫn các em cách tự quản lớp học và cách xử lí
một số tình huống thường xảy ra. Đội ngũ cán bộ lớp không những chỉ có học
sinh tiêu biểu mà còn có cả một số em hiếu động ở trong lớp để các em có ý
thức tự giác, biết sửa chữa bản thân.
7


Luôn đề cao tinh thần tự quản của các em, khen ngợi những cá nhân, tổ có ý
thức tự quản tốt, từ đó giúp các em có ý thức học tập lẫn nhau để cùng tiến bộ.
b. Về học tập:
*/ Nội dung
Ngay từ đầu năm dựa vào đặc điểm tình hình của lớp và kết quả khảo sát
chất lượng đầu năm, tôi đề ra những yêu cầu sau:
Mỗi học sinh phải có:
- Đầy đủ đồ dùng, sách vở học tập.
- Tự giác học bài và chuẩn bị bài đầy đủ trước khi đến lớp.
- Trong lớp hoạt động tích cực, chú ý nghe giảng, hăng hái phát biểu xây
dựng bài.
- Trả lời rõ ràng , dễ hiểu.
- Đầu giờ có thói quen truy bài lẫn nhau theo nhóm dưới sự điều hành của
giáo viên và cán sự lớp. Phát động phong trào: Đôi bạn cùng tiến.
- Trao đổi cùng PHHS về việc học của con em.
*/ Biện pháp

- Trong các buổi học luôn kiểm tra sách vở - đồ dùng học tập của học sinh
có đầy đủ theo môn, bài không. Luôn chú trọng rèn vở sạch chữ đẹp cho học
sinh. Kịp thời khen ngợi động viên nếu học sinh có tiến bộ trong học tập.
- Theo dõi việc học và chuẩn bị bài ở nhà cũng như sự tiến bộ của học
sinh qua các bài tập, bài viết. Tôi sẵn sàng viết những lời khen hay những lời
động viên vào một cuốn vở của em nếu trong tuần đó học sinh có nhiều tiến bộ
để em làm quà tặng bố mẹ. Điều này học sinh tiểu học rất thích.
- Ngay từ đầu năm học, tôi điều tra học lực của các em, phân loại học
sinh để có biện pháp giảng dạy cho phù hợp với từng đối tượng. Luôn ưu tiên
đến các học sinh yếu trong lớp, dành cho các em này những câu hỏi đơn giản để
các em cảm thấy tự tin, hăng hái khi phát biểu ý kiến.
Hướng dẫn học sinh nắm được các kí hiệu trên bảng, cách giơ tay phát
biểu, cách sắp xếp đồ dùng học tập, cách đứng trả lời, ... từ đó rèn cho học sinh
tác phong nhanh nhẹn trong mọi hoạt động.
- Tôi cũng luôn tạo ra trong lớp một không khí thi đua học tập tốt, sôi nổi
trong mọi tiết dạy.Tập cho các em cách trả lời đúng câu hỏi, đủ câu, rõ ý.
8


- Đầu giờ các em kiểm tra bài cho nhau theo bàn, tổ giúp giáo viên tiết
kiệm được thời gian và hướng các em vào mục tiêu tự đánh giá kết quả của
mình.
Duy trì phong trào thi đua: Hoa điểm mười, phong trào Đôi bạn cùng tiến.
Khi xếp chỗ ngồi, tôi luôn chú ý xếp xen kẽ học sinh kém với học sinh khá, giỏi
để các em tự giúp đỡ nhau trong học tập, cuối tuần luôn có bình bầu đôi bạn nào
tiến bộ nhất trong tuần đó.
- Thường xuyên trao đổi với phụ huynh học sinh để có biện pháp kiểm tra
bài làm ở nhà của con trước khi đến lớp.
C. Về rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh.
Việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh là rất cần thiết phù hợp với mục

tiêu giáo dục, nhằm góp phần đào tạo “con người mới” với đầy đủ các mặt “đức,
trí, thể, mĩ” để học sinh được phát triển toàn diện đáp ứng những yêu cầu mới
của xã hội.
- Học sinh qua khảo sát đầu năm được thể hiện như sau:
Số
tt
1
2
3
4
5

Tổng
số
HS
33
33
33
33
33

Tiêu chí

Số
lượng

Tỉ lệ

Học sinh có kĩ năng tốt.
Học sinh có hình thành kĩ năng.

Học sinh kĩ năng chưa tốt.
Học sinh chưa biết giải quyết mâu thuẫn.
Học sinh chưa biết xử lý khi gặp nguy hiểm

7
11
13
20
16

21,2
33,3
39,4
60,6
48,5

*/ Nội dung
- Rèn luyện kĩ năng ứng xử hợp lí với các tình huống trong cuộc sống,
thói quen và kĩ năng làm việc, sinh hoạt theo nhóm. Nâng cao tính tự lực, tự
quản của các em.
- Rèn luyện sức khỏe và ý thức bảo vệ sức khỏe, kĩ năng phòng chống tai
nạn giao thông, đuối nước và các tai nạn thương tích khác. Chấm dứt việc nô
đùa nguy hiểm.

9


- Rèn luyện kĩ năng giao tiếp, ứng xử có văn hóa cho học sinh, chung
sống hòa bình, đạo đức lối sống, không phân biệt giàu nghèo, phòng ngừa bạo
lực và các tệ nạn xã hội. Chấm dứt các vi phạm đánh chửi nhau, ...

*/ Biện pháp
Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh phải từ những việc cụ thể. Thực tế
các kĩ năng này được đưa vào mục tiêu cụ thể từng môn học, bài học mà tập
trung nhiều nhất là môn Đạo đức và Tiếng Việt. Để có hiệu quả cao, tôi đã thực
hiện các biện pháp sau:
- Tổ chức tốt hoạt động ngoại khóa, “Diễn đàn” ở phạm vi lớp, khối của
mình. Mỗi năm học đều có một số chủ đề rèn luyện KNS được triển khai. Trong
đó nhà trường đã phát huy vai trò của tổ chức Đội TNTP Hồ Chí Minh và Sao
nhi đồng theo các chủ điểm hàng tháng. Hướng dẫn các em sưu tầm và được
chơi các trò chơi dân gian, hát dân ca và các loại hình sinh hoạt văn hóa dân
gian vào các giờ ra chơi hoặc tiết HĐNG, qua đó mà rèn luyện KNS cho HS.
Giáo dục rèn sức khoẻ của mỗi học sinh, xây dựng thói quen và ý thức
bảo vệ sức khoẻ; tập huấn và luyện tập các kĩ năng phòng chống tai nạn giao
thông, đuối nước và các tệ nạn khác.Ví dụ: Nghiêm cấm các em chơi ở khu vực
gần ao . Thường xuyên dặn dò và nhắc nhở học sinh cách đi lại trên đường đúng
an toàn giao thông, nên nhiều năm qua lớp tôi không có học sinh nào vi phạm
luật giao thông, mặc dù học sinh lớp tôi là học sinh lớp 2 nhưng một số em đã
tự đi xe đạp đến trường .
- Sử dụng thiết bị dạy học và ứng dụng CNTT trong dạy học, luôn tạo cho
các em tính chủ động, tích cực, hứng thú trong học tập; phát huy tính sáng tạo,
tạo được bầu không khí cởi mở thân thiện của lớp của trường. Trong giờ học, tôi
luôn tạo cơ hội cho các em được nói, được trình bày trước các bạn, trước tập thể,
nhất là các em còn hay rụt rè, khả năng giao tiếp kém qua đó góp phần tích lũy
KNS cho các em. Chú trọng tất cả các đối tượng học sinh, không chỉ tập trung ở
một số em có kĩ năng điều hành, quản lí.
- Hình thành các hành vi đạo đức ở tiết 2. Tôi luôn làm tốt công tác kiểm
tra đánh giá phân loại hạnh kiểm của HS, rèn cho học sinh khả năng tự học, tự
chăm sóc bản thân, biết lễ phép, hiếu thảo và vệ sinh cá nhân. Ví dụ: Rèn luyện
cho học sinh có kĩ năng ứng xử văn hoá như: chào hỏi, nói năng lễ phép,…
d. Công tác phối kết hợp với các cơ quan đoàn thể

*/ Nội dung
10


- Phân loại đối tượng học sinh.
- Rèn cho học sinh ý thức bảo vệ tài sản chung của lớp, của trường.
- Tổ chức họp phụ huynh lớp để trao đổi bàn bạc kế hoạch cũng như một
số quy định chung của lớp, của nhà trường.
- Kết hợp với các đoàn thể trong nhà trường để thực hiện đúng các chủ
điểm, kế hoạch của Chuyên môn, Công đoàn, Đoàn Đội, Tổ khối ... nhằm làm
tốt công tác chủ nhiệm và thực hiện tốt các hoạt động trong nhà trường phù hợp
với lứa tuổi học sinh lớp mình.
- Quan tâm đến công tác sao nhi đồng, hướng dẫn cho các em thực hiện
đúng lời hứa của nhi đồng.
*/ Biện pháp
- Tôi thường xuyên trao đổi với giáo viên bộ môn nắm bắt thông tin kịp
thời những mặt tồn tại của lớp, những học sinh tiến bộ hay những học sinh có
biểu hiện chưa ngoan để kịp thời uốn nắn. Ngoài ra, tôi còn điều tra lí lịch học
sinh để nắm được hoàn cảnh cũng như cá tính của từng em và có biện pháp giáo
dục các em cho phù hợp.
- Làm tốt công tác bảo vệ cảnh quan môi trường như. Xây dựng và bảo vệ
cơ sở vật chất nhà trường, như không trèo lên bàn làm hư hỏng bàn ghế, không
trèo cây bẻ cành, ...
- Tôi liên hệ với Hội cha mẹ học sinh, phụ huynh của lớp. Một mặt là
quản lí giờ giấc học tập, cách ứng xử ở nhà, với mọi người xung quanh. Mặt
khác huy động mọi lực lượng xã hội cùng tham gia vào việc học tập và rèn
luyện đạo đức cho con em mình ngày một hoàn thiện hơn.
Trong buổi họp phụ huynh đầu năm tôi nêu rõ cho phụ huynh biết mục
tiêu phấn đấu của lớp, quy định mà lớp cũng như trường, đề nghị cha mẹ học
sinh phối hợp thực hiện nghiêm túc nhằm đạt hiệu quả giáo dục của lớp, trường

đề ra.
- Tạo mối liên hệ gắn bó mật thiết với cha mẹ học sinh, trao đổi kịp thời,
trực tiếp với phụ huynh học sinh các vấn đề có liên quan trong công tác giáo dục
học sinh.
- Liên hệ với Đội thiếu niên, Sao nhi đồng để cho lớp tham gia tốt các
phong trào thi đua của nhà trường tổ chức như: Tổ chức hội thi “Rung chuông
vàng”, chủ đề ứng dụng bộ sách Chắp cánh thiên thần.; Bài thi tìm hiểu về Điện
11


Biên Phủ; Đọc sách ở thư viện, …nhằm hướng các em có ý thức cao trong học
tập và có lối sống lành mạnh.
- Chủ động nắm bắt kế hoạch hàng tháng của tổ chức Đoàn - Đội để xây
dựng kế hoạch riêng phù hợp với đặc điểm tình hình của lớp và động viên các
em tích cực tham gia.
4. Hiệu quả.
Trong 4 năm liền làm công tác chủ nhiệm lớp 2, lớp tôi chủ nhiệm luôn
đạt được kết quả cao trong nề nếp cũng như học tập. Đặc biệt trong học kỳ I
năm học 2015- 2016 này chất lượng của lớp đã đạt được như sau:
a. Về hạnh kiểm:
Đạt
Chưa đạt
SL
%
SL
%
33
100
0
0

b. Về học lực môn.
Hoàn thành
SL
%
33
100

Chưa hoàn thành
SL
%
0
0

c. Vở sạch chữ đẹp.
Xếp loại
B

A
SL
20

%
60,6

SL
13

C
%
39,4

SL
0

%
0

d. Giáo dục kĩ năng sống
- Trong giáo dục kĩ năng sống: 100 % học sinh trong lớp ngoan hơn, tự
giác chủ động, mạnh dạn hơn, đã thể hiện được cách xử lí trong ứng xử khá phù
hợp, rèn luyện KNS .
- Giáo dục kĩ năng sống đã giúp 100 % các em có thêm vốn sống, kĩ năng
xử lí tình huống, vận dụng vào thực tế khá tốt từ đó ứng xử nhanh và giải quyết
vấn đề kịp thời, hợp lí.
- 100% học sinh biết cảm thông, chia sẻ, quan tâm đến bản thân mình và
mọi người xung quanh. Nâng cao vốn sống, hiểu biết cho học sinh, nề nếp, kỉ
luật lớp học được nâng lên thân thiện với mọi người để phát triển năng lực một
cách tự nhiên, không gò bó.
12


*/ Hiệu quả trong việc triển khai áp dụng:
- Lớp luôn được Sao đỏ đánh giá xếp loại nhất, nhì sau mỗi tuần. Cuối
học kỳ I được Đoàn Đội xếp thứ nhất về nề nếp toàn trường.
- Chất lượng giáo dục được nâng lên rõ rệt.
- Tất cả các em đều ngoan ngoãn, lễ phép, đoàn kết, tích cực học tập và
sôi nổi trong các phong trào thi đua của trường, của lớp.
- Số học sinh đạt được các tiêu chí được thể hiện như sau:

S tt

Tổng
số HS

Số
lượng

Tỉ lệ

1

33

Học sinh có kĩ năng tốt.

16

48,5

2

33

Học sinh mạnh dạn trong giao tiếp.

22

66,7

3

33

Học sinh biết giải quyết mâu thuẫn.

25

75,8

4

33

Học sinh biết cách xử lí khi gặp nguy hiểm.

23

75,8

Tiêu chí

- Biện pháp mà tôi áp dụng đạt hiệu quả cho lớp chủ nhiệm đã trở thành
mô hình cho các lớp trong khối, trong trường học tập và được Tổng phụ trách
Đội triển khai trong hội thảo: “ Công tác Đoàn Đội” cho các lớp học tập.
III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.
1. Kết luận.
Công tác chủ nhiệm lớp là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng
đầu của sự nghiệp giáo dục, nhất là đối với cấp tiểu học vì đây là cấp học nền
tảng. Chính vì vậy là một người giáo viên tôi nhận thấy rằng không thể coi nhẹ
công tác chủ nhiệm lớp. Bởi lẽ có làm tốt công tác chủ nhiệm lớp thì mới nâng

cao được chất lượng giáo dục toàn diện. Thực tế tôi nhận thấy rằng vì coi trọng
công tác chủ nhiệm lớp nên chất lượng giáo dục của lớp tôi chủ nhiệm được
nâng lên rõ rệt.
Qua nghiên cứu công tác chủ nhiệm lớp tôi nhận thấy rằng, đối với học
sinh tiểu học thì công tác chủ nhiệm lớp phải được đặt lên hàng đầu. Bởi lẽ các
em còn rất nhỏ, hiếu động, cái gì cũng mới mẻ. Do vậy việc gần gũi các em để
tìm hiểu về tâm tư tình cảm, nguyện vọng của các em, giúp đỡ các em là rất
quan trọng. Mỗi em được coi như là những cây non, nó cần được chăm sóc vun
xới, dạy dỗ ngay từ buổi đầu. Phương châm giáo dục của bản thân tôi là: “Lạt
mềm buộc chặt” giáo viên chủ nhiệm phải thực sự là người thân thiện - nhất là
13


đối với những học sinh chưa ngoan. Xem các em như chính con em mình để yêu
thương và nhẹ nhàng gần gũi, động viên chia sẻ với các em mọi vui buồn trong
cuộc sống ... Từ đó giáo dục tốt về đạo đức, tư tưởng, lối sống, ý thức rèn luyện
mọi mặt cho các em.
Là một giáo viên chủ nhiệm, tôi cần phải thấy mình nỗ lực hơn nữa, tự
học, tự rèn luyện để nâng cao trình độ, kĩ năng nghề nghiệp, học hỏi để hiểu biết
sâu rộng hơn để có một hành trang tốt trong công tác chủ nhiệm lớp.
2. Kiến nghị.
Là một giáo viên dạy cấp tiểu học ai cũng vinh dự khi mình được nhận
làm công tác chủ nhiệm lớp và để làm công tác chủ nhiệm lớp tốt thì không phải
là một việc làm dễ. Đây là việc khó khăn vất vả đòi hỏi sự kiên trì công phu mới
hoàn thành được, song đó cũng là niềm vui, hạnh phúc của người giáo viên và là
cái đích để mỗi giáo viên phấn đấu. Qua nhiều năm giảng dạy và làm công tác
chủ nhiệm lớp, tôi mạnh dạn đưa ra một số đề xuất sau:
*Với Sở - PGD:
- Ban hành một số quy chế phù hợp với thực tế tình hình của giáo dục
hiện nay đặc biệt là trong phương pháp công tác chủ nhiệm ở trường tiểu học.

- Tiếp tục phát huy việc kiểm tra, đánh giá có hiệu quả công tác tổ chức
quản lí giáo dục ở các trường.
- Thường xuyên tổ chức các diễn đàn, trao đổi các chủ đề về giáo dục
nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng quản lí giáo dục ở nhà trường.
- Khuyến khích tổ chức các cuộc thi. Ví dụ như: Hội thi Giáo viên chủ
nhiệm giỏi, …
* Với BGH nhà trường:
Theo phương châm giáo dục hiện nay là: “Học để biết, học để chung
sống, học để tự khẳng định mình” nên nhà trường luôn phát động phong trào này
hơn nữa dưới nhiều hình thức như: Tổ chức hội thi Giáo viên chủ nhiệm lớp
giỏi trong Tổ, Khối, ….
- Có những chính sách quan tâm động viên giúp đỡ hơn đối với giáo viên
chủ nhiệm.Thường xuyên tổ chức các cuộc họp, hội nghị chuyên đề của trường
về công tác chủ nhiệm. Tổ chức các lớp bồi dưỡng, nâng cao năng lực nghiệp vụ
sư phạm cho giáo viên chủ nhiệm. Phải động viên giáo viên trong việc xây
dựng các sáng kiến kinh nghiệm về công tác chủ nhiệm lớp.
* Với Chính quyền địa phương:
14


- Làm tốt công tác XH hóa giáo dục: Thường xuyên liên hệ với nhà
trường về công tác giảng dạy học sinh, thông báo cho nhà trường về tình hình
học tập, rèn luyện ở địa phương nhất là những đối tượng cá biệt để phối hợp
giáo dục có hiệu quả.
- Cần có sự ủng hộ, động viên nhà trường, giáo viên, học sinh bằng vật
chất và tinh thần trong điều kiện có thể.
* Với phụ huynh học sinh:
Giao tiếp thân thiện với giáo viên chủ nhiệm, tránh cái nhìn định kiến,
tiêu cực. Phải biết động viên con em mình quý trọng và biết nghe lời thầy cô.
*Với giáo viên:

+ Giáo viên chủ nhiệm lớp phải thực sự là người có năng lực tổ chức lớp,
biết quan tâm tìm hiểu hoàn cảnh của từng học sinh, phải tạo được mối quan hệ
tốt giữa thầy và trò, với phụ huynh học sinh.
+ Người giáo viên phải có biện pháp giáo dục, có kế hoạch giảng dạy cụ
thể, sát thực với tình hình của lớp, với phụ huynh học sinh. Phải tích cực tìm tòi
nghiên cứu sách vở, học hỏi đồng nghiệp và những người đi trước để vận dụng
các phương pháp dạy học một cách linh hoạt, khéo léo, phù hợp với từng bài,
từng phần nhằm nâng cao chất lượng dạy và học cũng như để lôi cuốn, tạo hứng
thú và đưa các em đến với niềm đam mê thích thú trong học tập.
+ Tổ chức hợp phụ huynh lớp để cùng bàn bạc, trao đổi kế hoạch cũng
như một số quy định về sách vở học tập cho học sinh. Lắng nghe nguyện vọng
của phụ huynh để cùng kết hợp giáo dục học sinh cho tốt hơn.
+ Trong các buổi học luôn quán xuyến, theo dõi sự tiến bộ của học sinh
qua các bài tập, bài viết. Động viên khuyến khích học sinh kịp thời bằng những
bông hoa kèm theo lời khen giúp học sinh hứng thú và nỗ lực học tập hơn.
+ Cuối tuần có đánh giá, nhận xét kết quả thi đua học tập. Học sinh được
bình chọn, nhận xét những bạn đạt thành tích xuất sắc học tập trong tuần và
cũng tự rút kinh nghiệm cho bản thân mình được hoàn thiện hơn. Đồng thời phát
động thi đua học tập mới cho tuần tiếp theo.
+ Kết hợp với các đoàn thể trong trường để thực hiện đúng các chủ điểm,
kế hoạch của chuyên môn, Công đoàn, Đoàn Đội, tổ khối ... nhằm làm tốt công
tác chủ nhiệm và thực hiện tốt các hoạt động trong nhà trường ... phù hợp với
lứa tuổi học sinh lớp mình. Đặt biệt quan tâm đến công tác Sao nhi đồng, hướng
15


dẫn cho các em thực hiện đúng Lời hứa của nhi đồng. Rèn cho học sinh có ý
thức bảo vệ tài sản chung, giữ gìn vệ sinh chung.
+ Thường xuyên sinh hoạt 15 phút đầu giờ với học sinh, nhắc nhở đôn
đốc học sinh tham gia tốt các buổi thể dục giữa giờ cũng như các buổi sinh hoạt

ngoại khóa. Luôn chú trọng rèn vở sạch chữ đẹp cho học sinh, tham gia thi
VSCĐ cấp trường. Kịp thời khen ngợi động viên nếu học sinh làm được việc tốt
hoặc có tiến bộ trong học tập.
+ Luôn nhắc nhở học sinh tham gia và thực hiện tốt an toàn giao thông.
Người giáo viên làm công tác chủ nhiệm có biết bao việc có tên và không
tên, sự trưởng thành của học trò là phần thưởng quý giá mà giáo viên chủ nhiệm
chúng ta luôn hạnh phúc đón nhận.
Trên đây là một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp, xin gửi đến
các đồng chí giáo viên có nhiều lòng thành với đàn em thân yêu, mong mang
chữ “tâm” đi hết con đường nghề mà mình đã lựa chọn. Tôi rất mong được các
đồng chí đồng nghiệp, các nhà chỉ đạo chuyên môn góp ý bổ sung để sáng kiến
được hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA HIỆU TRƯỞNG Thanh Hóa, ngày 06 tháng 04 năm 2016
Tôi xin cam đoan đây lá SKKN của mình
viết, không sao chép nội dung của người
khác.

Lê Thị Liên

MỤC LỤC
Trang
16


I. Mở đầu
1. Lí do đề tài …………………………………………………………….1
2. Mục đích nghiên cứu .............................................................................2
3. Đối tượng nghiên cứu.............................................................................2
4.Phương pháp nghiên cứu.........................................................................2

II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM.........................................2
1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm...............................................2
2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.................3
3. Giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề..............................................3
4. Hiệu quả.................................................................................................12
III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ..............................................................13
1.Kết luận....................................................................................................13
2. Kiến nghị.................................................................................................14

17