SKKN một số giải pháp nâng cao chất lượng mũi nhọn ở trường THCS định hưng

MỤC LỤC
1. MỞ ĐẦU...........................................................................................................2
1.1.Lí do chọn đề tài:.........................................................................................2
1.2.Mục đích nghiên cứu..................................................................................2
1.3.Đối tượng nghiên cứu.................................................................................3
1.4.Phương pháp nghiên cứu...........................................................................3
2.NỘI DUNG........................................................................................................3
2.1.Cơ sở lí luận-các căn cứ để xây dựng kế hoạch nâng cao chất lượng mũi
nhọn...................................................................................................................3
2.1.1.Căn cứ vào kế hoạch năm học của phòng giáo dục và đào tạo huyện.
.........................................................................................................................3
2.1.2.Kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi của nhà trường.............................3
2.2.Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm..................7
2.2.1.Cách bố trí các đội tuyển:......................................................................8
2.2.2.Cách bố trí chuyên môn:.......................................................................8
2.3.Các giải pháp đã sử dụng để bồi dưỡng học sinh giỏi của nhà trường....8
2.3.1.Về xây dựng kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi...................................8
2.3.2.Về vai trò trách nhiệm của các tổ trưởng:............................................9
2.3.3.Về vai trò trách nhiệm của giáo viên dạy bồi dưỡng:........................10
2.3.4.Về chương trình bồi dưỡng:................................................................11
2.3.5.Về tài liệu bồi dưỡng:..........................................................................11
2.2.6.Về thời gian bồi dưỡng:.......................................................................11
2.3.7.Về đối tượng bồi dưỡng:......................................................................12
2.3.8.Về vai trò trách nhiệm của phụ huynh:..............................................12
2.3.9.Về công tác xã hội hóa và thi đua khen thưởng ................................13
2.4.Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với
bản thân, đồng nghiệp và nhà trường............................................................13
3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ............................................................................14
3.1.Kết luận......................................................................................................14
3.1.1.Đối với CBGV và học sinh..................................................................14
3.1.2.Đối với lãnh đạo nhà trường...............................................................14

3.1.3.Một số kết quả cụ thể qua các năm học..............................................15
3.1.4.Bài học kinh nghiệm...........................................................................15
3.2.Kiến nghị đề xuất......................................................................................16

1


1. MỞ ĐẦU
1.1.Lí do chọn đề tài:
Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục nói chung đặc biệt là
nâng cao chất lượng hiệu quả công tác giáo dục mũi nhọn nói riêng hiện đang là
vấn đề thi đua, vấn đề cấp bách của các nhà trường. Bởi khi nhìn nhận đánh giá
về công tác giáo dục của một địa phương hay một nhà trường nào đó bao giờ ta
cũng nhìn nhận và đánh giá về chất lượng học sinh giỏi của địa phương đó, của
nhà trường đó. Quả thật là như vậy, chất lượng học sinh giỏi bây giờ đó là tiếng
nói của mỗi huyện, là “thương hiệu” của mỗi trường, của mỗi giáo viên. Để tạo
được thương hiệu cho mình không phải giáo viên nào, trường nào cũng có thể
đạt được một cách dễ dàng mà muốn có được điều đó mỗi giáo viên, mỗi nhà
trường cần phải có sự nổ lực phấn đấu không ngừng, phải có chiến lược, có giải
pháp, có cách thức tổ chức sắp xếp cụ thể khoa học phù hợp với xu thế, với điều
kiện thực tế của đơn vị mình.
Hưởng ứng phong trào đổi mới trong công tác quản lí giáo dục do ngành
giáo dục huyện nhà phát động “Mỗi trường thực hiện một nội dung đổi mới làm
điểm nhấn trong năm học”. Nhìn lại kết quả học sinh giỏi của nhà trường trong
những năm gần đây đặc biệt là năm học 2015-2016 và năm học 2016-2017 chất
lượng mũi nhọn của nhà trường xếp thứ 21/29 và thứ 22/29 trong huyện. Bản
thân tôi rất băn khoăn trăn trở và đặt ra nhiều câu hỏi, lựa chọn nhiều giải pháp,
phương án trả lời, tham khảo ý kiến đồng nghiệp, rút kinh nghiệm thực tế và căn
cứ vào điều kiện cụ thể của nhà trường để xây dựng kế hoạch cho năm học
2017-2018 và thảo luận đi đến thống nhất lựa chọn nội dung đổi mới trong năm

học của nhà trường là “Nâng cao chất lượng mũi nhọn”. Nung nấu và ấp ủ, lấy
chính nội dung đổi mới của nhà trường trong năm học làm sáng kiến kinh
nghiệm cho mình. Vì vậy mà bản thân tôi quyết định chọn nội dung “Một số
giải pháp nâng cao chất lượng mũi nhọn ở trường THCS Định Hưng” làm đề
tài sáng kiến kinh nghiệm trong năm học 2017-2018.
1.2.Mục đích nghiên cứu.
Năm học 2015-2016 và 2016-2017 nhà trường đang được sữa chữa và
làm mới một số công trình để đảm bảo đủ điều kiện được công nhận trường
chuẩn Quốc gia và cũng là thời điểm huyện tổ chức sắp xếp lại đội ngũ CBGV
NV do đó phần nào ảnh hưởng đến tâm lí của giáo viên, học sinh và kết quả bồi
dưỡng học sinh giỏi của nhà trường. Mặt khác kế hoạch và các giải pháp quản lí
bồi dưỡng học sinh giỏi các năm học trước không còn phù hợp với tình hình bây
giờ.
2


Để nâng cao chất lượng hiệu quả công tác giáo dục của nhà trường nói
chung mà đặc biệt là giáo dục mũi nhọn nói riêng cần xây dựng lại kế hoạch và
các giải pháp mới phù hợp với điều kiện và tình hình thực tiễn của nhà trường
nhằm đáp ứng được yêu cầu, chỉ tiêu kế hoạch mà Đảng ủy và chính quyền địa
phương, ngành giáo dục huyện nhà giao cho cũng như sự tin tưởng gửi gắm của
các bậc phụ huynh.
1.3.Đối tượng nghiên cứu.
Đề tài tập trung nghiên cứu các giải pháp để nâng cao chất lượng mũi
nhọn trong nhà trường và áp dụng đề tài này vào công tác chỉ đạo chuyên môn
từ năm học 2017-2018 tại trường THCS Định Hưng.
Nghiên cứu xây dựng kế hoạch và các giải pháp về công tác quản lí hoạt
động bồi dưỡng HSG của lãnh đạo nhà trường và của giáo viên phù hợp với tình
tình hình thực tế của nhà trường.
Đề tài được đưa vào kế hoạch năm học và chỉ đạo các tổ chuyên môn và

giáo viên thực hiện áp dụng cho tất cả các khối lớp và đã được tất cả giáo viên
đồng tình ủng hộ, học sinh hăng hái thi đua thực hiện.
1.4.Phương pháp nghiên cứu.
Lãnh đạo nhà trường căn cứ vào kết quả HSG các năm học trước phát huy
những ưu điểm, khắc phục những hạn chế và dự thảo kế hoạch, các giải pháp
đưa ra bàn bạc trong cán bộ chủ chốt nhà trường để thống nhất kế hoạch, chọn
giải pháp ưu việt nhất sau đó triển khai đến các tổ để tổ triển khai đến giáo viên
thực hiện.
2.NỘI DUNG
2.1.Cơ sở lí luận-các căn cứ để xây dựng kế hoạch nâng cao chất
lượng mũi nhọn.
2.1.1.Căn cứ vào kế hoạch năm học của phòng giáo dục và đào tạo
huyện.
Ngay từ đầu năm học phòng giáo dục và đào tạo đã xây dựng kế hoạch rất
chi tiết cụ thể, khoa học và triển khai đến các nhà trường để các nhà trường làm
căn cứ xây dựng kế hoạch hoạt động cho trường mình. Trong kế hoạch năm học
phòng GD&ĐT đặc biệt nêu rõ chỉ tiêu đạt được, mốc thời gian để thực hiện
từng nội dung hàng tháng trong đó có thời gian tổ chức các kỳ thi học sinh giỏi
của huyện, tỉnh.
2.1.2.Kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi của nhà trường.
Để giáo viên thuận lợi trong quá trình giảng dạy và bồi dưỡng các đội
tuyển học sinh giỏi, tôi đã lắng nghe, tìm hiểu và rút kinh nghiệm các kế hoạch
3


bồi dưỡng học sinh giỏi của các trường bạn, các năm học trước đồng thời căn cứ
vào tình hình đội ngũ giáo viên hiện tại để có kế hoạch và giải pháp phù hợp với
tình hình thực tế của nhà trường mà đem lại hiệu quả tốt nhất.
2.1.2.1.Mục đích-yêu cầu.
- Bồi dưỡng, bổ sung và nâng cao kiến thức cho học sinh giỏi của trường,

phát huy tinh thần sáng tạo và tự học, tự rèn luyện của các em học sinh.
- Đẩy mạnh hoạt động dạy, tăng tỷ lệ học sinh giỏi của trường, góp phần
nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà trường, phấn đấu đạt chỉ tiêu
đề ra.
- Việc bồi dưỡng HSG là trách nhiệm của mỗi một giáo viên khi tham gia
giảng dạy.
-Trong quá trình giảng dạy, giáo viên phải phát hiện, lựa chọn, bồi dưỡng
học sinh để các em có cơ hội phát huy hết khả năng của mình.
- Các thầy cô giảng dạy nhiệt tình có trách nhiệm; học sinh nghiêm túc học
tập, cố gắng phấn đấu để nâng cao tỷ lệ học sinh giỏi của bộ môn, của nhà
trường.
- Giáo viên được phân bồi dưỡng phải có kế hoạch giảng dạy, bài soạn, sách
tham khảo, đảm bảo chất lượng dạy và học.
- Việc bồi dưỡng học sinh giỏi trong nhà trường cần phải mang tính lâu dài,
tính kế thừa để đạt kết quả cao.
- Giáo viên và học sinh tham gia bồi dưỡng mỗi đội tuyển dạy ít nhất 25
buổi mỗi buổi học 3 tiết thực hiện theo đúng thời khóa biểu chuyên môn đã
phân.
2.1.2.2.Chỉ tiêu:
-HSG cấp cụm phấn đấu xếp thứ Nhất-Nhì.
-HSG Vòng 1 đội tuyển tỉnh ít nhất mỗi môn 1 em đạt.(năm học 2016-2017
đạt 17 em).
-HSG các môn văn hóa khối 9 phấn đấu xếp trong tốp 5 trường đứng đầu
trong huyện.
-HSG môn TDTT, phấn đấu duy trì xếp trong tốp 3 trường đứng đầu huyện.
-HSG cấp tỉnh có từ 3 đến 5 em đạt giải VH và từ 2-4 em đạt giải TDTT…
2.1.2.3.Thời gian thực hiện:
Đổi tuyển HSG TDTT thực hiện bồi dưỡng vào các buổi chiều trong tuần,
nếu buổi chiều nào học sinh học thêm các môn văn hóa thì giáo viên bồi dưỡng
sau các buổi học từ 6/9/2017 đến khi phòng GD&ĐT tổ chức thi HSG cấp

huyện.
4


Đội tuyển HSG các môn văn hóa khối 9 gồm các môn: Toán, Vật lí, Hóa
học, Sinh học, Ngữ văn, Lịch Sử, Địa lí, GDCD, Tiếng anh. Thực hiện bồi
dưỡng vào các buổi chiều thứ 3 và chiều thứ 5 hàng tuần bắt đầu từ 11/9/2017
đến khi phòng GD&ĐT tổ chức thi HSG các môn văn hóa khối 9 cấp huyện
(khoảng tháng 01/2018).
Đội tuyển HSG các môn văn hóa khối 6,7 gồm các môn: Toán, Văn và
Tiếng anh, Khối 8 gồm các môn: Toán, Vật lí, Hóa học, Sinh học, Ngữ văn, Lịch
Sử, Địa lí, GDCD, Tiếng anh. Thực hiện bồi dưỡng vào các buổi chiều thứ 3,
thứ 5 và chiều thứ 7 bắt đầu từ 02/1/2018 đến khi Phòng GD&ĐT tổ chức thi
chọn đội tuyển vòng 1 và thi học sinh giỏi cấp trường -Theo Cụm trường
(khoảng 20/4/2018).
2.1.2.4.Danh sách phân công giáo viên bồi dưỡng các đội tuyển HSG:
TT

Họ và tên giáo viên

Môn BD

Khối

1

Lê Văn Bách

Toán

8

2

Lưu Việt Thu

Toán

9

3

Lưu Thị Xuân

Toán

7

4

Bùi Thị Nga

Toán

6

5

Trịnh Thị Hường

Văn-Lịch sử

6

Trịnh Thị Nga

Văn

7

7

Phạm Thị Cúc

Văn

6

8

Lưu Thị Ngà

Văn -Sử

9 và 8

Bồi dưỡng 2 đội tuyển

9

Lê Văn Niên

Hóa học

8 và 9

10

Lê Thị Dung

Sinh học

8 và 9

GV dạy liên trường
Bồi dưỡng 2 đội tuyển

11

Trịnh Thị Tình

Vật lí

8 và 9

Bồi dưỡng 2 đội tuyển

12

Nguyễn Thị Duyên

Địa lí

8 và 9

Bồi dưỡng 2 đội tuyển

13

Trịnh Thị Hà

GDCD

8 và 9

GV dạy liên trường, bồi
dưỡng 4 đội tuyển

14

Trịnh Thị Thủy

Tiếng anh

15

Đỗ Ngọc Loan

Tiếng anh

8 và 9

Ghi chú

Bồi dưỡng 2 đội tuyển

6,8 và 9 Bồi dưỡng 3 đội tuyển
7

GV dạy liên trường,bồi
dưỡng 3 đội tuyển

2.1.2.5.Kinh phí.
Nhà trường thực hiện khoán chất lượng các đội tuyển HSG cho mỗi giáo
viên phụ trách các đội tuyển đồng thời đưa vào tiêu chí đánh giá thi đua và giáo
5


viên bồi dưỡng các đội tuyển HSG phải xác định bồi dưỡng HSG là thương
hiệu, là trách nhiệm, là công tác thi đua của mình trong năm học và lấy phần
thưởng kết quả học sinh đạt giải, xếp thứ của đội tuyển theo chỉ tiêu được giao
khoán và đăng ký làm kinh phí bồi dưỡng, mặt khác nhà trường cũng sẽ hỗ trợ
kinh phí theo quy chế chi tiêu nội bộ và vận động kêu gọi thêm các tổ chức, cá
nhân, các nhà hảo tâm hỗ trợ thêm nhằm động viên giáo viên trong công tác bồi
dưỡng học sinh giỏi.
2.1.2.6.Tổ chức thực hiện..
-Đối với giáo viên:
+Cùng với GVCN rà soát, lựa chọn học sinh tham gia đội tuyển, lập danh
sách những học sinh được chọn theo yêu cầu về số lượng mỗi đội tuyển báo cáo
chuyên môn nhà trường

+Xây dựng kế hoạch, chương trình, nội dung chuyên đề theo môn được phân
công, nội dung dạy, kế hoạch kiểm tra, chọn lọc đội tuyển sau mỗi lần khảo sát;
chịu trách nhiệm về chất lượng, kết quả học tập bộ môn của học sinh trực tiếp
tham gia bồi dưỡng. Đề xuất với tổ chuyên môn những giải pháp thích hợp để
nâng cao chất lượng trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi của bộ môn phụ
trách.
+Thực hiện giảng dạy nghiêm túc, có hiệu quả theo nội dung chương trình
kế hoạch, thời khóa biểu đã đăng kí đảm bảo đạt hiệu quả cao. Có trách nhiệm
phát hiện học sinh giỏi bộ môn và đề nghị tham gia đội tuyển. Phối hợp tốt với
giáo viên chủ nhiệm trong việc phát hiện, theo dõi nền nếp, động viên kịp thời
trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi.
+Giáo viên bồi dưỡng phải có trách nhiệm, nhiệt tình, có phương pháp dạy
học phù hợp để học sinh có kết quả cao trong các kỳ thi.
+Giáo viên chủ nhiệm thường xuyên phối hợp với giáo viên bồi dưỡng để
theo dõi học sinh lớp mình tham gia bồi dưỡng để động viên, nhắc nhở học sinh
tham gia đầy đủ, hiệu quả.
-Đối với tổ trưởng chuyên môn:
+Thường xuyên đôn đốc, kiểm tra, đánh giá tiến độ ôn tập của giáo viên.
+Duyệt chương trình, giáo án bồi dưỡng HSG.
6


+Căn cứ vào kế hoạch của nhà trường các tổ chuyên môn xây dựng kế hoạch
bồi dưỡng học sinh giỏi của các tổ. Đặc biệt chú trọng nội dung, chương trình
chuyên sâu, kế hoạch phải chi tiết, rõ ràng, sát với điều kiện, tình hình học sinh
của nhà trường, chỉ đạo giáo viên trong tổ thực hiện tốt kế hoạch.
+Báo cáo kịp thời với lãnh đạo nhà trường quá trình thực hiện kế hoạch.
-Đối với BGH:
+Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi.
+Chỉ đạo các TCM, các giáo viên bồi dưỡng đội tuyển thực hiện kế hoạch.

+Kiểm tra công tác bồi dưỡng học sinh giỏi.
+Tổ chức cho học sinh tham gia các kỳ thi HSG các cấp.
+Lãnh đạo nhà trường đề nghị các tổ trưởng chuyên môn; giáo viên được phân
công; giáo viên chủ nhiệm và học sinh thực hiện nghiêm túc kế hoạch này.
Trong quá trình thực hiện, nếu có vướng mắc hoặc đề xuất liên hệ với lãnh đạo
nhà trường để được xem xét, giải quyết kịp thời.
2.2.Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
Những năm trước đây khi chưa sắp xếp lại đội ngũ cán bộ giáo viên của
huyện, tổng số CBGV NV nhà trường là 43 đồng chí. Đến tháng 8 năm 2016
UBND huyện thực hiện sắp xếp lại đội ngũ CBGV NV thì số CBGV NV nhà
trường hiện tại chỉ còn 18 đồng chí do vậy việc bố trí sắp xếp chuyên môn cũng
phải xem xét điều chỉnh lại cho phù hợp, mặt khác căn cứ vào kế hoạch tổ chức
các kỳ thi học sinh giỏi của ngành để nhà trường xây dựng kế hoạch cho phù
hợp. Việc bồi dưỡng học sinh giỏi không thể bố trí mỗi giáo viên 1 đội tuyển
như trước đây được nữa mà phải sắp xếp chuyên môn cho phù hợp để có thể
giáo viên có thể bồi dưỡng từ 1 đến 4 đội tuyển (như số giáo viên liên trường
dạy các môn GDCD, Tiếng anh, Vật lí, Hóa học…) và thời gian bồi dưỡng cũng
cần điều chỉnh cho phù hợp với tình hình thực tế.
VD: Một số môn giáo viên phải bồi dưỡng từ 2 đến 4 đội tuyển học sinh giỏi.
Số đội
Môn,khối bồi
TT
Họ và tên
tuyển
Ghi chú
dưỡng
BD
1 Trịnh Thị Hà
4
GDCD, khối 8,9

Dạy liên trường Định
7


TT
2
3
4

Họ và tên
Lê Xuân Niên
Lê Thị Dung
Đỗ Ngọc Loan

Số đội
tuyển
BD
4
2
3

Môn,khối bồi
dưỡng

Ghi chú

Hóa học khối 8,9

Hưng và Định Hải
Dạy liên trường Định

Sinh học khối 8,9
Tiếng anh khối 8,9

Hưng và Định Hải
2 đội tuyển
Dạy liên trường Định

Hưng và Định Tân
5 Nguyễn Thị Duyên
2
Địa lí khối 8,9
2 đội tuyển
6 Lưu Thị Ngà
2
Văn 9, Lịch sử 8
2 đội tuyển
7 Trịnh Thị Hường
2
Sử 9 và Văn khối 8 2 đội tuyển
2.2.1.Cách bố trí các đội tuyển:
Các năm học trước đây số giáo viên nhiều bố trí được mỗi giáo viên 1 đội
tuyển nên các đội tuyển từ khối 6 đến khối 9 bắt đầu bồi dưỡng từ tháng 9 nên
công tác quản lí sắp xếp không được chặt chẽ, chưa thật khoa học. Mặt khác thời
gian khối 6,7,8 thi là cuối tháng 4 nên thời gian các em học bồi dưỡng quá dài,
giáo viên và học sinh đều uể oải có phần chán ngán không tập trung.
Từ năm học 2017-2018 lịch bồi dưỡng các đội tuyển được sắp xếp lại:
Khối 9 bồi dưỡng từ tháng 9/2017 đến tháng 1/2018 các em thi. Còn khối 6,7 và
8 sẽ bồi dưỡng từ bắt đầu học kỳ 2 (tháng 1/2018) đến tháng 4 các em thi như
vậy thời gian bồi dưỡng cũng vừa phải và bố trí giáo viên cũng không bị chồng

chéo và có thời gian tập trung cho đội tuyển của mình hơn, học sinh không chán
nản vì thời gian bồi dưỡng không kéo dài.
2.2.2.Cách bố trí chuyên môn:
Những giáo viên bồi dưỡng 2 đội tuyển trở lên được bố trí so le đội tuyển môn,
khối.
V D: Cô Ngà giáo viên Văn-Sử: Bồi dưỡng Văn 9 và Sử 8.
Cô Hường giáo viên Văn-Sử: Bồi dưỡng Sử 9 và Văn 8
Công tác sắp xếp chuyên môn phù hợp được giáo viên đồng tình ủng hộ
và hăng hái tham gia bồi dưỡng các đội tuyển (có 1 số giáo viên đã tự chủ động
bồi dưỡng thêm ngoài lịch của nhà trường).
Học sinh đội tuyển khối 9 được học bồi dưỡng tập trung trong khoảng 4
tháng trước khi thi thời gian bồi dưỡng của các em không quá dài, vữa đủ để các
8


em thi nên các em không chán và các em được thi và biết kết quả trước tết nên
cả thầy và trò đều thấy thoải mái hơn, không quá áp lực vì kéo dài thời gian.
Kết quả học sinh giỏi khối 9 xếp thứ 22/29 năm học 2016-2017 đến năm
học 2017-2018 học sinh giỏi khối 9 xếp thứ Nhất toàn huyện giáo viên phấn
khởi học sinh và phụ huynh vui mừng, thương hiệu của nhà trường được khẳng
định.
2.3.Các giải pháp đã sử dụng để bồi dưỡng học sinh giỏi của nhà trường.
Trong năm học 2017-2018 tôi đã mạnh dạn sử dụng một số giải pháp cho
công tác bồi dưỡng học sinh giỏi tại trường như sau:
2.3.1.Về xây dựng kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi.
-Căn cứ vào kế hoạch chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ năm học 2017-2018 của
phòng GD&ĐT Yên Định để xây dựng kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi cho
trường THCS Định Hưng.
- Căn cứ vào tình hình đội ngũ, số lượng giáo viên và trình độ đào tạo của
mỗi giáo viên trong các tổ năm học 2017-2018.

- Căn cứ vào năng lực và thành tích mà giáo viên đã thực hiện bồi dưỡng các
đội tuyển các năm học trước.
-Căn cứ vào ý kiến tham mưu của các tổ trưởng và quá trình giảng dạy của
các giáo viên bộ môn năm học trước để bố trí giáo viên bồi dưỡng theo lớp và
theo học sinh.
-Xây dựng kế hoạch về thời gian bắt đầu bồi dưỡng mỗi đội tuyển:

Các môn

Thời gian
bắt đầu bồi
dưỡng

Thời gian kết
thúc bồi
dưỡng

Số buổi bồi
dưỡng mỗi
môn

Thời gian thi

Khối 9

9/2017

01/2018

25

10/01/2018

Khối 6,7,8

01/2018

20/4/2018

22

Cuối
tháng
4/2018

*Yêu cầu đối với giáo viên bồi dưỡng: Trong tháng 9 mỗi tuần bồi dưỡng 1 buổi,
tháng 10, tháng 11 và tháng 12 mỗi tuần bồi dưỡng 2 buổi, 1 tuần trước khi thi
bồi dưỡng ít nhất 3 buổi trong quá trình bồi dưỡng giáo viên cho học sinh làm 3
9


ít nhất bài kiểm tra khảo sát mũi nhọn và báo cáo kết quả về nhà trường. Sau
mỗi lần kiểm tra nhà trường tổ chức gặp mặt các đội tuyển thông báo kết quả và
động viên các em cố gắng hơn nữa đồng thời có phần thưởng nóng khích lệ
những em có kết quả cao nhằm tạo động lực và hứng thú để nhiều em cố gắng
vươn lên.
2.3.2.Về vai trò trách nhiệm của các tổ trưởng:
-Khuyến khích giáo viên trong tổ phát hiện học sinh và xây dựng nguồn bắt
đầu từ lớp 6 đối với các môn Văn, Toán và Tiếng anh, chọn giáo viên có kinh
nghiệm dạy bồi dưỡng, các môn Lịch sử, Địa lí, Giáo dục công dân, Sinh học,

Hóa học, Vật lí chọn nguồn vào đầu năm lớp 8 để các em tham gia ôn thi chọn
đội tuyển vòng 1 làm nguồn cho học sinh giỏi khối 9. Bởi nguồn học sinh giỏi
khối 8 được vào vòng 1 đội tuyển học sinh giỏi là quyết định cho chất lượng đội
tuyển khối 9 năm học tiếp theo. Nhà trường khoán chỉ tiêu cho giáo viên bồi
dưỡng đội tuyển học sinh giỏi khối 8 ít nhất mỗi môn phải có 1 học sinh đậu
vòng 1 đội tuyển học sinh giỏi tỉnh.
*Lưu ý:
-Các môn Lịch sử, Đia lí, Giáo dục công dân, phụ huynh ít định hướng cho
con học và học sinh cũng không thật sự hứng thú nên khi chọn đội tuyển ưu tiên
mỗi môn được chọn 1 em theo nguyện vọng của học sinh và lựa chọn của giáo
viên, số em còn lại cho học sinh và giáo viên tùy ý lựa chọn miễn đảm bảo các
đội tuyển đủ số lượng tối thiểu theo quy định.
-Thông qua giáo viên chủ nhiệm định hướng, sự thỏa thuận của giáo viên bồi
dưỡng ở các đội tuyển để tránh tình trạng chồng chéo giữa môn này với môn kia
- Cần phải phân công chuyên môn một cách hợp lý, lựa chọn giáo viên có
năng lực chuyên môn giỏi, có kinh nghiệm, tinh thần trách nhiệm, cố gắng phân
công theo hướng ổn định (theo môn,theo lớp và theo học sinh) để phát huy kinh
nghiệm và trách nhiệm của giáo viên.
- Cần tạo mọi điều kiện cho giáo viên tham gia các lớp học tập nâng cao
trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
- Động viên, khuyến khích và đề xuất khen thưởng đối với giáo viên và học
sinh tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi.
2.3.3.Về vai trò trách nhiệm của giáo viên dạy bồi dưỡng:
10


Rút kinh nghiệm những năm đã thực hiện công tác bồi dưỡng học sinh giỏi
tôi nhận thấy để nâng cao chất lượng trong công tác này giáo viên cần thực hiện
tốt những công việc sau đây:
- Muốn có trò giỏi phải có Thầy giỏi vì thế người thầy phải luôn luôn có ý

thức tự rèn luyện, tích lũy tri thức và kinh nghiệm, trau dồi chuyên môn, luôn
xứng đáng là “người dẫn đường tin cậy” cho học sinh noi theo. Phải thường
xuyên tìm tòi các tư liệu, có kiến thức nâng cao trên các phương tiện, đặc biệt là
trên mạng internet. Lựa chọn trang Web nào hữu ích nhất, tiện dụng nhất, tác giả
nào có các chuyên đề hay, khả quan nhất để sưu tầm tài liệu…
- Trong công tác BDHSG khâu đầu tiên là khâu tuyển chọn học sinh khâu
này rất quan trọng. (như phần trên đã đề cập).
- Sau khi lựa chọn được học sinh, ta cần lập kế hoạch cho HS và cho mình
một cách cụ thể tránh tình trạng thích đâu dạy đó. Dạy theo chuyên đề là biện
pháp hữu hiệu nhất trong quá trình bồi dưỡng.
- Cần nắm vững phương châm: dạy chắc cơ bản rồi mới nâng cao, thông qua
những bài luyện cụ thể để dạy phương pháp tư duy - dạy kiểu dạng bài có quy
luật trước, loại bài có tính đơn lẻ, đặc biệt sau.
- Sau mỗi chủ đề để nắm chắc khả năng tiếp thu, vận dụng của các em từ đó
các em rút ra được những sai sót mà sửa chữa, việc kiểm tra kiến thức và khả
năng tiếp thu của học sinh sau mỗi chủ đề, mỗi buổi bồi dưỡng là rất quan trọng,
để giáo viên có kế hoạch bù đắp những lỗ hổng (nếu có).
2.3.4.Về chương trình bồi dưỡng:
Để học sinh tiếp thu bài giảng một cách chủ động, có hiệu quả giáo viên cần
biên soạn chương trình, nội dung bồi dưỡng rõ ràng, cụ thể, chi tiết cho từng
khối lớp, về từng mảng kiến thức rèn luyện các kỹ năng ngôn ngữ theo số tiết
quy định nhất định và nhất thiết phải bồi dưỡng theo quy trình từ thấp đến cao,
từ dễ đến khó để các em học sinh bắt nhịp dần.
2.3.5.Về tài liệu bồi dưỡng:
- Giáo viên cần tích lũy, sưu tầm các bộ đề thi các cấp trong tỉnh nhà và các
tỉnh khác thông qua công nghệ thông tin, qua mạng Internet, trong thư viện nhà
trường, tham khảo tài liệu bồi dưỡng của các đồng nghiệp... nhằm giúp các em

11

tiếp xúc làm quen với các dạng đề, luôn tìm đọc, tham khảo các tài liệu hay định
hướng cho học sinh.
- Giáo viên hướng dẫn học sinh cách sử dụng các tài liệu, sách vở, phù hợp
với trình độ của các em để tự rèn luyện thêm ở nhà. Đồng thời cung cấp hoặc
giới thiệu các địa chỉ trên mạng để học sinh có thể tự học, tự nghiên cứu, bổ
sung kiến thức.
2.2.6.Về thời gian bồi dưỡng:
- Bắt đầu từ năm học 2017-2018 thời gian bồi dưỡng các đội tuyển học sinh
giỏi sẽ thực hiện như sau:
*Đối với khối 9: Động viên giáo viên và học sinh tự bồi dưỡng trong hè đặc
biệt là những em đậu vòng 1 động viên các em tham gia bồi dưỡng tập trung tại
trường Lê Định Kiên theo lịch của phòng GD&ĐT đồng thời nhà trường hỗ trợ
về kinh phí để các em tham gia học tập và nhà trường bố trí lịch bồi dưỡng cho
giáo viên các đội tuyển từ đầu năm học cho đến khi các em thi.
*Đối với các khối 6,7 và 8. Do phần lớn giáo viên phải bồi dưỡng 2 đội
tuyển trở lên nên nhà trường bố trí lịch bồi dưỡng sau khi kết thúc học kỳ 1 (từ
tháng 1/2018 đến khi thi cuối tháng 4/2018). Một số giáo viên dạy liên trường
nên nhà trường phải phối hợp với trường giáo viên đó dạy chính thức để bố trí
lịch sao cho phù hợp để giáo viên có thể bồi dưỡng 2 đội tuyển trường này và 2
đội tuyển trường kia. Do vậy học sinh phải học bồi dưỡng liên trường.
VD: Cô Hà (giáo viên dạy liên trường) bồi dưỡng học sinh giỏi môn Giáo
dục công dân bồi dưỡng 2 đội tuyển CD khối 8 và khối 9 ở THCS Định Hải và 2
đội tuyển CD khối 8, khối 9 ở THCS Định Hưng mà ở mỗi trường bố trí 2 buổi
bồi dưỡng học sinh giỏi vào thứ 3 và thứ 5 nên ngày thứ 3 cô bồi dưỡng khối 9 ở
Định Hải thì học sinh đội tuyển khối 9 ở Định Hưng sang Định Hải học và thứ 5
cô Hà bồi dưỡng khối 9 tại Định Hưng thì các em học sinh đôị tuyển khối 9 ở
Định Hải lại về Định Hưng học. Sau khi đội tuyển khối 9 thi học sinh giỏi
(tháng 1/2018) thì mới sắp lịch cho cô bồi dưỡng đội tuyển khối 8 ở ửa hai
trường được.

2.3.7.Về đối tượng bồi dưỡng:
Học sinh là người quyết định kết quả của các kỳ thi học sinh giỏi do vậy để
có kết quả trong các kỳ thi được tốt thì:
12


- Học sinh phải yêu thích môn học, say mê trong học tập và ham học hỏi
(đây là điều quan trọng) đồng thời nhận thức đúng về tầm quan trọng của học
tập.
- Học sinh phải cần cù tích luỹ và chăm chỉ rèn luyện, ngoài luyện sách giáo
khoa, học sinh cần luyện thêm ở sách tham khảo và tài liệu khác do giáo viên
hướng dẫn và tự các em khai thác thêm trên mạng Internet.
-Sau mỗi buổi bồi dưỡng học sinh phải chủ động, tự giác ôn lại kiến thức
được giáo viên cung cấp, hoàn thành các bài tập giáo viên giao về nhà luyện....
2.3.8.Về vai trò trách nhiệm của phụ huynh:
Phụ huynh cũng là người quan trọng giúp các em có được thành tích cao
trong học tập đặc biệt là trong bồi dưỡng các đội tuyển học sinh giỏi. Vì vậy đối
với phụ huynh cần:
- Quan tâm tạo điều kiện, động viên tích cực con em học tập tốt hơn, trang bị
đầy đủ dụng cụ học tập, tạo điều kiện về thời gian và vật chất để các em có thêm
năng lượng, sức khỏe tham gia học tập.
- Thường xuyên liên lạc với GV và nhà trường để nắm tình hình học tập của
con mình.
-Kiểm tra, đôn đốc và nhắc nhỡ, động viên các em học tập tại nhà một cách
khoa học và hiệu quả.
2.3.9.Về công tác xã hội hóa và thi đua khen thưởng .
Làm tốt công tác xã hội hóa trong giáo dục đặc biệt là giáo dục mũi nhọn
cũng là một khâu then chốt làm nên hiệu quả của chất lượng mũi nhọn bởi nếu
nhà trường làm tốt công tác tuyên truyền, khơi dậy được sự quan tâm của các cá
nhân, các doanh nghiệp, các nhà hảo tâm đóng góp, hỗ trợ kinh phí cho công tác

khen thưởng sẽ tạo động lực rất mạnh mẽ để thầy và trò thi đua lập nhiều thành
tích trong giảng dạy và trong học tập.
Ví dụ: Giảm bớt tiết dạy, bớt công tác kiêm nhiệm, có chế độ bồi dưỡng,
động viên, khuyến khích kịp thời cho giáo viên và học sinh đạt giải; tuyên
truyền, kêu gọi các tổ chức, cá nhân, các nhà hảo tâm ủng hộ kinh phí thưởng
nóng cho giáo viên và học sinh. Năm học 2017-2018 nhà trường đã kêu gọi
được các tập thể, cá nhân, các nhà hảo tâm ủng hộ khen thưởng cho giáo viên và
học sinh như: Tập đoàn dầu khí Việt Nam thưởng nóng 10 triệu, Công ty sơn
13


Trường Nga thưởng 10 triệu, Gia đình ông Đại Dũng thưởng 5 triệu, Hội khuyến
học xã thưởng 1,6 triệu, gia đình bà Khuyên thưởng 1 triệu…
Tôi nghĩ rằng người thầy giáo có vai trò quan trọng nhất đối với kết quả
HSG, các em HS có vai trò quyết định trực tiếp đối với kết quả của mình; Kết
quả công tác bồi dưỡng học sinh giỏi có đạt hay không, điều đó còn phụ thuộc
rất lớn ở các em học HS. Việc bồi dưỡng học sinh giỏi giống như chúng ta ươm
một mầm non. Nếu chúng ta biết rào, biết thường xuyên chăm sóc, vun xới thì
mầm non sẽ xanh tốt, phát triển, nếu lơ là, thiếu quan tâm thì mầm non có thể bị
khô hạn hoặc ngập úng… không thể phát triển được.
2.4.Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với
bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
-Lần đầu tiên áp dụng sáng kiến kinh nghiệm “Một số giải pháp nâng cao
chất lượng mũi nhọn ở trường THCS Định Hưng” nhưng hiệu quả rất khả
quan. Đặc biệt sáng kiến kinh nghiệm này chính là nội dung đăng ký đổi mới
đầu năm học của nhà trường, là trải nghiệm thực tế và là một phần kế hoạch năm
học 2017-2018.
-Các tổ chuyên môn và giáo viên rất thoải mái và hăng hái thi đua khi thực
hiện bồi dưỡng các đội tuyển.
-Hiệu quả công tác bồi dưỡng các đội tuyển học sinh giỏi môn nào cũng

vượt chỉ tiêu đề ra, có 7 em học sinh tham gia thi tỉnh thì có 6 em đạt giải và xếp
thi đua học sinh giỏi huyện nhà trường đứng vị chí số 1 trong năm học này, được
các trường trong cụm, trong huyện và lãnh đạo ngành đánh giá rất cao.
-Chính vì kết quả học sinh giỏi xếp nhất huyện nên nhà trường đã kêu gọi
được nhiều công ty, doanh nghiệp, các nhà hảo tâm khuyến khích động viên
thưởng nóng cho giáo viên và học sinh đạt giải với số tiền lên đến vài chục triệu
đồng.
3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1.Kết luận.
Năm đầu tiên áp dụng SKKN “Một số giải pháp nâng cao chất lượng mũi
nhọn ở trường THCS Định Hưng” tôi và đồng nghiệp nhà trường nhận thấy
hiệu quả rất đáng mừng:
3.1.1.Đối với CBGV và học sinh.
Thuận lợi cho giáo viên trong quá trình thực hiện nhiệm vụ giảng dạy bởi lẽ
cùng một lúc giáo viên không phải bồi dưỡng hai đội tuyển khác nhau mà chỉ
14


tập trung vào 1 đội tuyển do vậy tâm lí của giáo viên cũng rất thoải mái, có
nhiều thời gian cho việc chuẩn bị và nghiên cứu tài liệu.
-Học sinh tiếp thu cũng nhẹ nhàng và có hệ thống hơn, các em thoải mái tích
cực và hăng hái học bài.
- Kết quả thi học sinh giỏi cấp huyện có 16 em đạt giải, cấp tỉnh có 6 em đạt
giải. Nhiều đồng đội xếp thứ nhất và xếp chung kết quả học sinh giỏi toàn
trường các môn văn hóa lớp 9 cũng Nhất huyện.
3.1.2.Đối với lãnh đạo nhà trường.
-Sau khi huyện sắp xếp lại đội ngủ CBGV NV, giáo viên được giảng dạy
đúng chuyên môn và đảm bảo số tiết theo quy định.
-Việc xây dựng kế hoạch và bố trí sắp xếp chuyện môn cho giáo viên bồi
dưỡng các đội tuyển thuận lợi và phù hợp với điều kiện thực tế.

-Việc quản lí, kiểm tra đánh giá công tác bồi dưỡng học sinh giỏi dễ dàng
khoa học, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho giáo viên bồi dưỡng các đội tuyển.
-Tạo được “thương hiệu” cho nhà trường đặc biệt là phụ huynh học sinh tin
tưởng, phấn khởi gửi con em theo học tại trường nhà.
3.1.3.Một số kết quả cụ thể qua các năm học.
3.1.3.1.Số học sinh lớp 9 đạt giải HSG cấp huyện, cấp tỉnh các năm:
Năm học
2015-2016
2016-2017
2017-2018

Số giải cấp huyện
Nhất Nhì Ba KK Tổng
0
1
1
4
6
1
0
1
2
4
2
0
3
11
16

Nhất

0
0
0

Số giải cấp tỉnh
Nhì Ba KK
0
0
0
0
1
0
2
3
1

Tổng
0
1
6

15


3.1.3.2.Xếp thứ tự thi đua HSG theo giáo viên và môn học các năm.
Năm học 2015Môn
Lý
Toán
Hóa
Sinh

Văn
Sử
CD
Địa
Anh
Điểm TB
Xếp thứ toàn
trường

2016
GV BD Xếp thứ
Cô Xuân
11
Cô Lương
21
Cô Nhung
28
Cô Dung
14
Cô Hường
6
Cô Quyên
29
Cô Hiền
7
Cô Hồng
16
Thầy Luật
11
77,41

21/29

Năm học 2016-2017

Năm học 2017-

2018
GV BD Xếp thứ GV BD Xếp thứ
Cô Tình
23
Cô Tình
8
Thầy Bách
29
Thầy Thu
21
Thầy Niên
27
Thầy Niên
11
Cô Dung
12
Cô Dung
3
Cô P.Cuc
13
Cô Ngà
4
Cô Ninh
8

Cô Hường
7
Cô Hà
3
Cô Hà
1
Cô Duyên
9
Cô Duyên
1
Thầy Loan
16
Cô Thủy
4
77,5
153.64
22/29

1/29

3.1.4.Bài học kinh nghiệm.
Qua thực tế nhiều năm công tác kể từ khi còn là giáo viên đến khi làm công
tác quản lí bản thân tôi nhận thấy muốn có được chất lượng mũi nhọn (kết quả
học sinh giỏi) đạt được như mong muốn phụ thuộc rất nhiều yếu tố:
-Đội ngũ giáo viên đóng vai trò quan trọng, học sinh đóng vai trò quyết
định-muốn có trò giỏi phải có thầy giỏi.
-Tố chất của học sinh-nếu có nguồn học sinh khá, giỏi việc bồi dưỡng sẽ rất
thuận lợi, nếu nguồn không dồi dào thì việc bồi dưỡng sẽ vất vả và khó khăn,
nguồn phụ thuộc vào từng “lứa” học sinh.
-Xây dựng kế hoạch của nhà trường, của mỗi giáo viên cho công tác bồi

dưỡng phải khoa học và phù hợp.
-Công tác thi đua khen thưởng tốt, đúng lúc, đúng thời điểm tạo động lực rất
lớn cho sự cố gắng của trò và sự nhiệt tình của thầy.
*Tóm lại: Để có được kết quả nhất định cho học sinh khi tham gia ôn luyện
thi học sinh giỏi các cấp giáo viên cần có những giải pháp hữu hiệu kể cả về nội
dung ôn tập, phương pháp ôn tập cũng như hình thức kiểm tra. Làm sao để cả
thầy và trò sau khi ôn tập vững tin bước vào phòng thi mà không có tư tưởng
học tủ, ôn tủ. Cần tạo một nền tảng kiến thức và tâm lý bình tĩnh khi đã có trong
mình vốn kiến thức khá chắc chắn.
16


Việc ôn tập không nên tạo ra một trạng thái gò ép mà thật sự thoái mái với
vốn kiến thức được gợi mở dần dần. Cách tiếp cận nội dung làm sao để học sinh
không cảm thấy bị áp lực. Thực hiện được những phần việc quan trọng như vậy
chính là giáo viên đã tạo ra cho học sinh động cơ và mục đích học tập đúng đắn,
từ đó nhằm xây dựng một nền tảng kiến thức, tâm lý bình tĩnh. Chuẩn bị kiến
thức và chuẩn bị phương pháp làm bài thi, đó là những gì mà giáo viên cần
chuẩn bị cho học sinh của mình. Tuy nhiên việc thành công hay không trong quá
trình ôn luyện học sinh giỏi không chỉ phụ thuộc vào thầy cô giáo mà phần lớn
lại phụ thuộc vào mức độ quyết tâm của các em học sinh và tư chất của từng em
học sinh khi ôn thi. Với tổ bộ môn cần động viên giáo viên cố gắng hết sức, phát
huy nội lực và cả sự trợ giúp từ phía các thầy cô có kinh nghiệm ôn luyện, tăng
thời gian ôn luyện nhiều hơn so với thời gian mà nhà trường bố trí. Qua một số
giải pháp, kế hoạch, kinh nghiệm nhỏ này tôi muốn chia sẽ với đồng nghiệp và
hy vọng sẽ học hỏi được nhiều kinh nghiệm quý báu hơn từ các bạn đồng nghiệp
để công tác bồi dưỡng học sinh giỏi ở các đơn vị được tiến hành một cách thuận
lợi và khoa học đạt hiệu quả cao hơn.
3.2.Kiến nghị đề xuất.
Phòng giáo dục và đào tạo cần xây dựng kế hoạch tổ chức thi học sinh giỏi

hợp lí ngay từ đầu mỗi năm học để các nhà trường làm căn cứ xây dựng kế
hoạch và bố trí sắp xếp chuyên môn cho phù hợp.
Quản lí chặt chẽ khâu ra đề thi học sinh giỏi, chấm thi và xếp giải một cách
phù hợp tránh tình trạng lộ đề hoặc tỉ lệ xếp giải, chọn giải không hợp lí giữa các
môn.
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG Tôi cam đoan SKKN này là do tôi tự
ĐƠN VỊ
viết tuyệt đối không sao chép của người
khác.
Yên Định, ngày 15 tháng 4 năm 2018
Người thực hiện

Nguyễn Văn Tài

17