Quản lý lễ hội đền độc bộ, xã yên nhân, huyện ý yên, tỉnh nam định

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM NGHỆ THUẬT TRUNG ƯƠNG

TRẦN THỊ QUỲNH ANH

QUẢN LÝ LỄ HỘI ĐỀN ĐỘC BỘ,
XÃ YÊN NHÂN, HUYỆN Ý YÊN, TỈNH NAM ĐỊNH

TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ
CHUYÊN NGÀNH QUẢN LÝ VĂN HÓA
Khóa 7 (2017 – 2019)

Hà Nội, 2019


NG TR NH NÀY ĐÃ ĐƯ C H ÀN THIỆN TẠI
TRƯỜNG SƯ PHẠM NGHỆ THUẬT TRUNG ƯƠNG
C

GS.TS. Bùi Quang Thanh

P ả b ệ 1 PGS.TS. Võ Quang Trọng
Bả tà

Dâ tộ

V ệt

m

P ả b ệ 2 GS. TS. Lê Hồng Lý

Vệ

ê

lâm K

Luậ vă đ ợ bả vệ tr
ĐHSP

ệ t uật Tru
Và

Hộ đồ

ứu vă

ó,Vệ

xã ộ V ệt

Hà

m

ấm luậ vă t ạ sĩ tạ Tr

ng

ơ
ồ 8h00 n ày 13 t á

Có thể tìm hiểu luận văn tại: h vi n
thuật

un

n
n

08 ăm 2019

ại h

hạm

h


1. Lý do

h n đề tài
m Đị

ày

ó một vị trí qu

t

à

t

ể

ều l
ô

lị

sử vă

Đề

Trầ

(Hả

Hậu), lễ

(Xuâ

Tr

Bộ, xã Yê
T

,Vệ

đề Độ Bộ - lễ

D

sả
ộ

vă
ếm

nhất và

mù
ứ

ằm t ở

m

b õ, ys
Lễ
ũ

ộ
t

á.

ữ

tế,

í
ũ

trị, xã
ày

đổ

l

vă

v
ó

ễ

ó sự b ế
tạ

lễ
lễ ộ

ộ

đề


á

lễ

t

ộ

ếu là

t

ợ

trộm

tr

ô

đáp ứ

đ
m
á

u lị
Là

á

Đị

, tr

đề

Độ

t

Bộ, xã Yê

ứ

ê

b

ậ

ệ

ữ

ả p áp m

á trị

ủ lễ

lý lễ ộ

tạ

và lâu

2.

ình
C đế

tà

quả

lý lễ

T ểu b ểu
ả P ạm T ị T
quả

lý tr
à r,

tá

ả Bù

tr

Hà
ữ

truyề t

ấ
ố . [35].
ê

ê

ứu và bà


3

Vă

ó,Tểt

và Du lị

tỉ

m Đị

đã t ự

ệ đề tà

về “Lễ hội và các giải pháp quản lý lễ hội trên địa bàn tỉnh Nam Định”.
Cô

trì

ữ
ạt độ
Luậ
hội truyền thống Phủ Quảng Cung, xã Yên Đồng, huyện Ý Yên, tỉnh Nam
Định” (2017) đã đ
một tr
Một tr
ô

tể

hiện nay” (2017)
Bê
về lễ

ộ , số l

luậ á
uyệ

lê
Ý Yê , tỉ
Tr

ơ sở xuất bả
m Đị . Tr
lễ ộ đề

Độ

Qu
ất là nghi lễ tế
[15, tr.106].
Te

uố
đợ

1997 [28, tr.82].

Cuố “Tân biên Nam Định tỉnh địa dư chí lược”


Tế

sĩ (1880) K

Vợ

ị

,T

Cuố “Phạm Xá xã hương phả” (là
Yê) ù

bứ

đ

lu

ữ tạ đì

Tạp
CuM

G

c âu t ổ Bắ
Bộ về quy mô,

Theo “Lý lịch xếp hạng di tích lịch sử văn hóa đền Độ
Độ

Bộ

ó

Tr ệu V ệt V ơ
quy mô tổ
1737/QĐ-UB
Luậ
ữ

uồ

vă

ó

ó

ó

tỉ
3.

á
u
m Đị

Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

3.1.

Mục đích nghiên cứu
Mụ

ộ

đí

ệ

Độ

Bộ. Từ đó, tá

t ,

óp p

3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Tá

ầ


-

B

đ ểm,

quát

ơ

tố
ô

tá

quả

p át tr ể

đ
-K ả

lễ

ộ đề Độ

tr

ô tá

tổ
4.

ứ

lễ ộ

Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

4.1.

Đối tượng nghiên cứu
Đố

Độ

t ợ

Bộ xã Yê

4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về
lị

ô

sử vă

ó

Đị .
- Về t
lạ ) đế
- Về

ộ

Luậ

vă

-P

ơ

5. Phương pháp nghiên cứu

-P ơ

p áp
6. Những đóng góp của luận văn

ê

p áp đ ề

ã vă

ó

â
ứu


- Luậ
trạ

ô

r

tá

ữ

mặt đã làm đ

đị
- Kết quả

quyề , độ
quả

lý

tí

tắ

tỉ

Sở Vă
t l ệu t

m

Độ

Bộ.

7. Cấu trúc của luận văn
à
vă ồm ó 03
đề

C

ơ

Độ

Bộ

C

ơ

C

ơ

Chương 1
MỘT SỐ KHÁI NIỆM VỀ QUẢN LÝ LỄ HỘI VÀ
KHÁI QUÁT LỄ HỘI ĐỀN ĐỘC BỘ
1.1. Một số khái niệm cơ bản
1.1.1. Quản lý
Quả lý
ộ . Quả lý là một
xã

ộ từ

t

ì tr

t

ứ

quả lý p


7

1.1.2. Lễ hội
“Lễ ộ ” là ì
bà

â

ệ ,
ứ

tr

và

t

sử

â vật lị

xử vă

t ứ s

ó

ạt vă

v

ộ

đồ

xá đị ,

ô
ạ,đồ

t

t ê

ê ,t á

y uyề t

ủ

ó

,

ễ r trê đị

ằm

ắ lạ một sự

là ịp để b ểu

ệ

á

t ầ và

xã ộ .
1.1.3. Quản lý lễ hội
Quả
tr

tr

ng ĩ

đặ

ệt

và s u t

ố

í

1.1.4. Nhữn h
lễ hội
Từ
trạ

quả

lý

à
1.2. Quan điểm, định hướng của Đảng và Nhà nước về việc bảo tồn,

phát huy giá trị lễ hội
1.2.1. Cá

văn bản quản

1.2.2. Cá

văn bản quản

1.3. Khái quát về lễ hội đền Độc Bộ
1.3.1. Vị t í địa lý
Yê
đ ều

ệ

ủ
sả

xuất

p

ơ


tr

đ

ạ

vă

ó.

1.3.2.

hân vật đ ợc phụng th
Qu

xã Yê

â là vù

V

ơ

. Tr ệu V ệt V
uyệ

vù

ò l

V

ơ

, vì

Đạ

rồ

1.3.3. Cá thành tố văn hoá vật thể trong lễ hội đền
ệ

Cá t à tố tí ,
ơtựà

ữu tr

á

lễ ộ đ ợ xem là

tứ

lễ và

ễ r trò

ô

ủ
ơ trò

ễ

đồ đứ r tổ ứ .

ộ

*Không gian, khuôn viên di tích
*Di vật, cổ vật tại di tích
V

ữ

á trị lị

ày 28/8/2008, C ủ tị
tí

sử, vă

ó và

UB D tỉ

đề Độ Bộ là D tí

lị

t êu b ểu ủ

m Đị
sử - vă

đã ý quyết đị
ó

ấp tỉ

tí ,
xếp ạ

(Quyết đị

số

1737/QĐ-UBND) [PL 01, tr. 131].
1.3.4. Cá thành tố văn hoá hi vật thể trong lễ hội đền ộc Bộ
*

Thời gian tổ chức lễ hội

*Quy mô tổ chức lễ hội

Đị
t á

Tr ệu V ệt V ơ

ộ vù
lâ

Độ Bộ lị

ậ .

, ó p ạm v

sử là

ơ

ấu sự tí

át ầ

vậy, lễ ộ tạ đề Độ Bộ đã trở t à
ả

ở

rộ

và ó sứ l

t ảr

ều

ủ đứ
một lễ
u vự


9

1.4. Tác dụng của hoạt động quản lý đối với lễ hội đền Độc Bộ
1.4.1. Cố kết cộng đồng
Qu lễ ộ đề
vệpụttàv

đứ
ộ

ê tr
1.4.2. Vai t ò
K
ó

t

ô

u ,v
â

iáo dục
ỉv

lễ

trò

ủ
về


đẹp

ủ

â

Lễ

ộ

1.4.3. Phát t iển kinh tế địa

đề

á trị
1.4.4. Gìn

iữ
Mỗ mù lễ ộ đ qu tự

xú

ảm tr

ó sứ uố

, sự

đáp ứ .
* iểu kết
Lễ
ó

á trị t
ồ ủ

một vù

là một tr
Đị ). Lễ
tr

ộ
ữ

â

â

lý

óv
đồ

â tộ , tạ

l
t


â

. Bê

óp p

ầ

tí

â

p ơ
tí

tr

bả

l

u

ó

â tộ . V
ủ

vô á
u
Chương 2
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ TẠI LỄ HỘI ĐỀN ĐỘC BỘ
2.1. Các chủ thể quản lý lễ hội
2.1.1. Tổ chức bộ máy quản lý
2.1.1.1. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Nam Định
Sở Vă
UB

D tỉ
ô

độ

tá

vă

ệ
2.1.1.2. Phòng Văn hoá và Thông tin huyện Ý Yên
Pò

Vă

t uộ

ấp uyệ
UB

t

và

2.1.1.3. Uỷ ban nhân dân xã Yên Nhân

UB

D xã ó trá


và

à

ứ và quả lý t

2.1.1.4. Ban Tổ chức lễ hội
B

Tổ

ị

bả

và tổ

lễ

ộ t

e

p ép UB

D

trá

ệm t

lý

êm

á

2.1.2. Tổ chức tự quản của cộn
Đố

v

ủ

lễ

độ
tí

ỡ

t ể

ở

t

ỡ
số

t
tâm l

vă

ó

2.1.3. C hế phối hợp giữa
Quá trì
tắ

và

và sự p

á

vă bả

ố

2.2. Các hoạt động quản lý tại lễ hội đền Độc Bộ
2.2.1. Triển khai
ản và hà n ớc về lễ hội
Hầu

ết

ấp ủy,
ễ

í
r

p

tạ

vă

v

â

ó
, tạ

2.2.3. Kinh doanh dịch vụ trong lễ hội
Từ s u
tr

ữ

ỗ bà

tr

đ ểm sá
ộ

đề Độ

tô ,

ó bà

ừ

â

ô
tr

ữ
D

đị

đ ểm
số

ữ là một p ầ
ộ

â

ầ

ài

hính t

đ ểm trô
ô

để xảy r

2.2.4.

uồ
tà
quả

í

mà B

lý. B
â ; lê

Đồ

t
p

,B
í từ

2.2.5.

ảm bảo v
Để đảm bả

tố
s

B
mô tr

Tổ


B

Tổ

sô

tu

ứ
m

sô

vỏ l

làm lễ tế T m
2.2.6. Gìn

iữ
Lễ

t ơ

ộđềĐộ

đố

đô

ó ữ

ế

ểm s át

ữ

vự

l

u vă

2.2.7. Sự tham gia của cộn
Có t
ầ

ể

ó sự t

m

Tm ỳ
mạ

đặ

ữ

tr
á trị vă

ặt

ủ

ộ

2.2.8. Hoạt động kiểm tra,
Lễ
ây rố

ộ

đề

và làm mất trật tự, một p

đây và

ũ

ă uố

,r

ự

m
ợu
á

đã ảm đ

đá

2.3. Đánh giá công tác quản lý lễ hội đền Độc Bộ
2.3.1. Kết quả đạt đ
Lễ
đã à

ộ

đề
t

ệ


14

,ssơ

đú

và

ủ đị p
ó m

ì

vvệâ

ữ

tộ t , đồ

p ù ợp ơ v

đạ

ữ

t

ò

ệ

y.

ét vă

ó truyề t ố

ết ợp đ ợ

ữ

ét vă

2.3.2. Hạn chế
- Về ô
lý bằ

tá tr ể

vă bả

ạt độ
mô

ủ

í

ầu đồ

- Độ
ò

tr

- Về ô

ữ

ó rê

- Cơ sở ạ tầ

tổ
ộ,

ă

lự trì

độ

ữ

ết quả

ơ

ởp

ơ

ều lỗ ổ

x b ết t

và lễ ộ đề Độ Bộ ó
á
mô tr

ô

ộ

và số l ợ

,

uyê

ứ lễ ộ

ò

ạt độ

ị

tí

u

ả

ỡ

t

.

ều bất ập.
vụ tạ lễ ộ Đề Độ Bộ

tá tổ

ứ

ăm tổ
ạ

p ụ vụ u

ứ

ò m

á

ặ

p í tổ
á trò

đáp ứ
ì

ứ
ơ

ế, tồ tạ trê p ầ

ứ , quả lý lễ ộ và làm
â tự

tạ lễ ộ đề Độ Bộ, tá

ả

ậ t ấy

đ ợ yêu ầu về

.

ộ , do t ếu

á trị

lẻ ,

à .

u vự vệ s

ữ

ò lỏ

bá lễ ộ , qu

á

p ụ vụ tổ

- Về vấ đề vệ s

uy trì ằ

u

tá tr ể

è

đế p ầ

ó tạ đị p

tá tuyê truyề , quả

Tr ệu V ệt V ơ

- Cô

ế quả

lễ ộ đề Độ Bộ

t ấy rất ít

ất l ợ

ơ

ơ

ế.

- Về ô

ò rất

quyề đị p

ũ á bộ vă
ạ

sát trê

á vă bả quy p ạm p áp luật,

tứ

ê B
â

mà ò
Tổ

ú tr

ứ lễ ộ

ô

tể

ô

tá

.

à

ũ

đã ả

ảm đ yếu tố tốt đẹp,

ở

đế

á trị tâm l

ủ lễ

ốt lõ ủ lễ ộ .

* iểu kết
Tr ơ 2, tá ả đã tìm ộ đề Độ Bộ ở ểu về t ự trạ
đ p ơ ệ bằ ỏ và p ỏ v uyê sâu. Đặ b ệt

p

ơ
ê

ô

tá quả lý lễ

p áp đ ều tr
ứu ở á p

ơ

bằ

bả

ệ

í


su

bộ máy tổ

p

ơ
ứ , quả

tá

tr ể

và

à

và lễ ộ , Quả
tr
độ

ểm tr ,
Chương 3
MỘT SỐ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ LỄ HỘI ĐỀN ĐỘC BỘ

3.1. Dự báo xu thế xã hội và những khó khăn, thách thức đặt ra đối với

công tác quản lý lễ hội truyền thống trong tình hình mới
3.1.1. Sự tá
3.1.2. Sự tá
3.1.4. Sự ảnh h ởng của cộn đồng
3.2. Định hướng quản lý lễ hội trong giai đoạn hiện nay
3.2.1.

ịnh h

3.2.2.

ịnh h

am

ịnh

3.3. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý lễ hội đền Độc Bộ
3.3.1. Ki n toàn tổ chức bộ máy, đào tạo và bồi d
làm

ôn
Đố

Độ

tá
v

Bộ, UB

độ
và

ó

ạ

,

ũ

á

à

ạ


3.3.2.

ẩy mạnh tuyên t uyền, nân
Cá

ủ

ộ

á

sử lễ
â

ộ,
,v

3.3.3. Quy hoạch mở rộn
Quy h ạ
sát,
mứ

độ và quy mô l

ậ

để đ

3.3.4.

â

an ninh trật tự trong lễ hội
B
ểm

uyệt,

kinh

rá

t

ả , bố trí l

ô

để xảy r

tô

,p

ả

ở

3.3.5.

đế

ăn
Lễ

ủ

ấp

Vă

ó

B
ụt
ù

uyệ

Vă
ể

vệ
p


3.3.6.

ăn
Bê

ạ

luô

đ

ợ
luô tạ r

pả

á

lê

3.3.7. Phát huy tính tự quản của cộn
ậ t
xử v

lễ

ộ.Lễ

tí

ỡ

, từ đó

ô

tá

và lễ

tổ

ộ

đồ

đề

, yếu tố “t e
iểu kết

*

Tr
á
đề

và tí
Độ

tạ đị

Bộ
p

ơ

Lễ

ộ

ều

ủ

tr

đ
âu tổ

quyết đị

đ
làm ô

sẽ trở
bệ

ê
p

p

áp, quy

tr , ám sát và sự m
p áp
v
p át tr ể

ằm
trò t ú
lê

Luậ

vă

và đặ
ạ

ữ

mả
tí

đất Yê
) đế

ộ

đề

m

Độ

sắ

t

uố
ộ

u

về quả

ốt lõ về
lý lễ

Tr
ứ

và
p

ơ

lễ

ộ đề

ì

quả

v

ơ

sự

Độ
lý lễ
ỗ trợ

ạt độ
ê

quả
lễ

ộ

tr

êm và t ết

lý, tổ

ứ

p át tr ể

lễ
lâu
t á ết t ềm ă

về

uyê

mô ,

Yê

ó

u

và t uầ

p

mà t à

bộ

t ể tạ r

ơ


vậy, bê
ứ

ạ
á lễ ộ đề Độ Bộ

đó

một v

ứu

uyê

ệu quả quả
Sự tồ
Tr

xu t

ầu vă

ó , tâm l

sự

ú ý và tìm đế

Luậ

vă

ê

bả sắ

lễ
quả

đó tá

ả luậ
ồm

ộ

1.
làm

Kệ

ô

tá quả

2. Đẩy mạ
3. Đẩy mạ
4.

â

5.

Tă

6.

Tă

7.

P

8.

Cô

trật tự tr

át

ữ
quả

lý lễ

tạ lễ

ộ

à quả

ộ

ày sẽ là
lý,


20

21