Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 6 - Ngun ThÞ Thu Hµ - Trêng THCS Ngun Huy T-
ëng
Tn 1 Ngµy so¹n: 17/8/09
TiÕt 1
Cỉng trêng më ra
Lý lan
A - Mơc tiªu cÇn ®¹t:
- Kiến thức: Giúp HS cảm nhận được những tình cảm thiêng liêng, đẹp đẽ của
cha mẹ đối với con cái.
- Kó năng: Rèn kó năng đọc, cảm thụ văn bản , phân tích tâm trạng của người
mẹ
- Thái độ: Thấy được ý nghóa lớn lao của nhà trường, cha mẹ đối với cuộc đời
mỗi con người ta càng thêm yêu quý cha mẹ
B -Chn bÞ
- GV híng dÉn HS so¹n bµi , thiÕt kÕ bµi d¹y , chn bÞ c¸c ph¬ng tiƯn d¹y häc
cÇn thiÕt
- HS : So¹n bµi theo yªu cÇu cđa SGK vµ nh÷ng hng dÉn cđa GV.
C. TiÕn tr×nh tỉ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y – häc
Ho¹t ®éng cđa thÇy, trß Néi dung ho¹t ®éng
GV kiĨm tra bµi míi giíi thiƯu bµi cò. Giới thiệu
bài mới.
HS tr¶ lêi
GV nhắc lại đặc điểm về văn bản nhật dụng giúp
HS liên hệ bài mới.
Văn bản nhật dụng khơng phải là khái niệm chỉ
thể loại,kiểu văn bản.Mà là nói đến tính chất của
nội dung văn bản.Đó là những bài viết có nội
dung gần gũi,bức thiết với cuộc sống.
Ho¹t ®éng 1 :
1. KiĨm tra bµi cò: ThÕ nµo lµ
v¨n b¶n nhËt dơng? KĨ tªn
nh÷ng v¨n b¶n nhËt dơng ®· häc
trong ch¬ng tr×nh Ng÷ v¨n 6?
C¸c v¨n b¶n Êy ®· ®Ị cËp ®Õn
nh÷ng vÊn ®Ị nµo trong ®êi
sèng ?
2. Vào bài Người mẹ nào cũng
thương yêu, lo lắng cho con,
1
Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 6 - Ngun ThÞ Thu Hµ - Trêng THCS Ngun Huy T-
ëng
G. H·y ®äc phÇn chó thÝch trong SGK sau ®ã tr×nh
bµy nh÷ng nÐt s¬ lỵc vỊ t¸c gi¶ vµ xt xø cđa t¸c
phÈm .
HS: Tr¶ lêi theo néi dung SGK.
G. Cho biÕt ph¬ng thøc biĨu ®¹t chÝnh cđa v¨n b¶n
nµy lµ g×?
HS : BiĨu c¶m
Bµi v¨n biĨu lé c¶m xóc cđa ai ? §ã lµ nh÷ng c¶m
xóc nh thÕ nµo?
HS: Bµi v¨n viÕt vỊ t©m tr¹ng cđa ngêi mĐ trong
®ªm tríc ngµy khai trêng cđa con.
G. C¨n cø vµo nh÷ng ®iỊu võa t×m hiĨu chung vỊ
v¨n b¶n , theo con nªn ®äc v¨n b¶n nµy nh thÕ
nµo ? V× sao?
HS : Nªu c¸ch ®äc : Giäng chËm r·i; t×nh c¶m...
GV híng dÉn ®äc: Giäng dÞu dµng, chËm r·i, t×nh
c¶m.
- 2 hs ®äc bµi, gv nhËn xÐt
GV gi¶i thÝch tõ khã
GV nhËn xÐt phÇn tr¶ lêi cđa hs.
nhất là trong ngày đầu tiên bước
vào lớp một của con em mình.
Để hiểu rõ tâm trạng của các
bậc cha mẹ trong đêm hôm
trước ngày khai trường ấy,
chúng ta tìm hiểu văn bản
“Cổng trường mở ra”
Ho¹t ®éng 2 : Hướng dẫn đọc
hiểu nội dung ý nghĩa cđa v¨n
b¶n
I/ §äc vµ t×m hiĨu chung
1. Giíi thiƯu t¸c gi¶, t¸c phÈm
- T¸c gi¶ : LÝ Lan
- T¸c phÈm :
+Xt xø : §ỵc ®¨ng trªn b¸o
"Yªu trỴ"-TP HCM.
+ TÝnh chÊt : Lµ v¨n b¶n nhËt
dơng
+ ThĨ lo¹i : kÝ.
+ Ph¬ng thøc biĨu ®¹t : BiĨu
c¶m
+ Néi dung : T©m tr¹ng cđa mĐ
trong ®ªm tríc ngµy khai trêng
cđa con vµ vai trß cđa gi¸o dơc,
nhµ trêng trong cc ®êi mçi
con ngêi
2. §äc vµ t×m hiĨu bè cơc
- Toµn v¨n b¶n lµ nhøng t©m sù
vµ nçi lßng cđa ngêi mĐ ®èi víi
con. C¶m xóc tríc ngµy con vµo
líp 1.
+ §äan 1: ....®Õn "thÕ giíi mµ
2
Giáo án Ngữ Văn 6 - Nguyễn Thị Thu Hà - Trờng THCS Nguyễn Huy T-
ởng
G. Toàn bộ văn bản l tâm trạng của ng ời mẹ
trong đêm trớc ngày khai trờng đầu tiên của con
Tâm trạng và tình cảm ấy đợc thể hiện qua những
chi tiết nào?
G. Trớc ngày khai trờng đầu tiên, cả ngời mẹ và
ngời con đã chuẩn bị những gì cho năm học mới ?
HS:
- Mọi thứ cần thiết : Quần áo ,sách vở ...đã sẵn
sàng .
- Ngời mẹ còn chuẩn bị về tâm lí cho con: Khích
lệ con ...
- Ngời con cũng đã sẵn sàng cho năm học mới : Tỏ
ra ngòi lớn hơn khi thu dọn đồ chơi .
G. Với sự chuẩn bị chu đáo nh thế , tại sao vào cái
đêm trớc ngày khai trờng của con, ngời mẹ vẫn
không ngủ đợc ? Mẹ lo lắng điều gì?
HS: Mẹ lo con là đứa trẻ nhạy cảm sẽ háo hức vì
ngày khai trờng mà không ngủ đợc .
G. Thế nhng nỗi lo ấy đã đợc giải toả : Giấc ngủ
đến với con nhẹ nhàng nh uống một ly sữa, ăn một
cái kẹo. Vậy mà ngời mẹ vẫn không ngủ , bà đã
có việc làm và suy nghĩ nh thế nào vào cái đêm
không ngủ ấy ?
HS: + Mẹ ngắm đứa con mình đang ngủ ngon
lành .
+ Mẹ đắp mền , buông mùng ...rồi không
biết làm gì nữa .
+ Mẹ không tập trung làm đợc việc gì cả ,
xem lại những thứ đẫ chuẩn bị cho con, tự nhủ
mình phải đi ngủ sớm .
+ Mẹ lên giờng và trằn trọc .
+ Mẹ tin là con không bỡ ngỡ trong ngày
đầu năm học
Mẹ đang xúc động trớc một sự kiện lớn trong đời
mẹ bớc vào"
+ Đoạn 2: còn lại
II/ Phân tích văn bản
1. Tâm trạng của ngời mẹ
trong đêm trớc ngày khai trờng
đầu tiên của con
- Yêu thơng, chăm chút, lo lắng
cho con.
3
Giáo án Ngữ Văn 6 - Nguyễn Thị Thu Hà - Trờng THCS Nguyễn Huy T-
ởng
con, bao nhiêu suy nghĩ của mẹ đều đang hớng
về con
G. Đã tin tởng nh thế, đã khẳng định còn điều gì
để lo lắng quá đâu nhng ngời mẹ vẫn không ngủ
đợc . Vì sao vậy
HS: Vì ngơì mẹ nôn nao nghĩ về ngày khai trờng
năm xa của mình . Khi ấy mẹ có tâm trạng nôn
nao, hồi hộp trên đờng tới trờng và chơi vơi hốt
hoảng khi phải xa bà ngoại.
G. - Những kỷ niệm của tuổi thơ, đợc bà ngoại đa
đến trờng, đến ngày đầu tiên bớc vào cổng trờng...
(Hình ảnh: Hằng năm cứ vào cuối thu mẹ tôi âu
yếm dắt tay tôi đi trên con đờng làng dài và hẹp....)
- Hồi ức về tuổi thơ nh một bài ca đẹp, dài và xao
xuyến, rạo rực, cháy bỏng trong lòng mẹ. Mẹ
muốn truyền ngọn lửa ấy cho con, san xẻ hạnh
phúc ấy cho con. Ngày khai trờng đã khắc sâu vào
tân hồn và nỗi nhớ của mẹ.
G. Có ấn tợng sâu đậm về ngày khai trờng đầu tiên
nh thế nhng tại sao ngời mẹ ấy không kể điều này
với chính đứa con của mình
HS: Vì muốn khắc sâu ấn tợng về ngày đầu tiên
đi học vào lòng con một cách nhẹ nhàng , cẩn thận
và tự nhiên.
GV: Đó là tất cả những lí do khiến ngời mẹ
không ngủ đợc trong đêm trớc ngày khai trờng
của con. Bao nôn nao, bao âu lo, bao mong muốn
cứ đan xen miên man trong tâm trạng mẹ đêm
nay. Ngày mai, ngày đầu tiên con đến trờng có
chút lo lắng - mẹ đã chuẩn bị xong, mà sao vẫn
còn thao thức. "Hàng năm, cứ vào cuối thu mẹ tôi
- Nhớ lại ngày khai trờng của
mình
- Mong con có những ấn tợng
không phai về ngày khai trờng
đầu tiên.
4
Giáo án Ngữ Văn 6 - Nguyễn Thị Thu Hà - Trờng THCS Nguyễn Huy T-
ởng
âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đờng làng dài
và hẹp...". Hóa ra âm vang bài học thuở áo trắng
của chính mình cứ sống dậy xốn xang - mẹ không
ngủ đợc. ấn tợng sâu đậm về cái ngày đầu tiên ấy
mẹ muốn khắc sâu vào con để con có những giây
phút thật đẹp, thật đáng trân trọng mà mai này
mỗi khi nhớ về con lại thấy xao xuyến, bâng
khuâng. Có thể nói Lí Lan đã rất "sống" với kỉ
niệm tuổi thơ, với ngày khai trờng vào lớp Một.
Nhớ bà ngoại, tình thơng con, nỗi niềm về thời
thơ ấu... những kỉ niệm, cảm xúc ấy mãnh liệt tha
thiết ấy cứ rạo rực, bâng khuâng, xao xuyến mãi
trong lòng ngời mẹ. Tâm trạng đẹp đẽ ấy đợc tác
giả diễn tả một cách nhẹ nhàng, tinh tế mà thấm
thía.
G. Theo dõi những việc làm và suy nghĩ của ngời
mẹ vào cái đêm trớc ngày khai trờng đầu tiên của
con, em có thể nói gì về ngời mẹ này .
HS : - Mẹ thao thức không ngủ, suy nghĩ triền
miên.
- Mẹ chuẩn bị chu đáo cho con .
- Mẹ hồi hộp về ngày khai trờng đầu tiên của
con .
- Mẹ quan tâm và yêu quý con...
- Một ngời mẹ có tâm hồn tinh tế và nhậy cảm
.
G. Có phải ngời mẹ đang nói trực tiếp với con
mình không? Theo con cách viết này có tác dụng
=> Thao thức, phấp phỏng,
hồi hộp, xao xuyến
Yêu thơng con, nâng niu
chăm sóc con ân tình, chu
đáo...một tâm hồn tinh tế và
nhạy cảm.
5