Ngữ văn 7 - Tuần 1 (Chi tiết)

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7 - Ngun ThÞ Thu Hµ - Trêng THCS Ngun Huy Tëng
Tn 1 Ngµy 17 th¸ng 08 n¨m 2009
TiÕt 1
Cỉng trêng më ra
Lý lan
A - Mơc tiªu cÇn ®¹t:
- Kiến thức: Giúp HS cảm nhận được những tình cảm thiêng liêng, đẹp
đẽ của cha mẹ đối với con cái.
- Kó năng: Rèn kó năng đọc, cảm thụ văn bản , phân tích tâm trạng của
người mẹ
- Thái độ: Thấy được ý nghóa lớn lao của nhà trường, cha mẹ đối với
cuộc đời mỗi con người  ta càng thêm yêu quý cha mẹ
B -Chn bÞ
- GV híng dÉn HS so¹n bµi , thiÕt kÕ bµi d¹y , chn bÞ c¸c ph¬ng tiƯn d¹y häc
cÇn thiÕt
- HS : So¹n bµi theo yªu cÇu cđa SGK vµ nh÷ng hng dÉn cđa GV.
C. TiÕn tr×nh tỉ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y – häc
Ho¹t ®éng cđa thÇy, trß KiÕn thøc cÇn ®¹t
GV kiĨm tra bµi cò, giới thiệu bài mới.
HS tr¶ lêi
GV nhắc lại đặc điểm về văn bản nhật dụng giúp
HS liên hệ bài mới.
Văn bản nhật dụng khơng phải là khái niệm chỉ
thể loại,kiểu văn bản.Mà là nói đến tính chất của
nội dung văn bản.Đó là những bài viết có nội
dung gần gũi,bức thiết với cuộc sống.
Ho¹t ®éng 1 :
1. KiĨm tra bµi cò: ThÕ nµo lµ
v¨n b¶n nhËt dơng? KĨ tªn
nh÷ng v¨n b¶n nhËt dơng ®· häc
trong ch¬ng tr×nh Ng÷ v¨n 6?

C¸c v¨n b¶n Êy ®· ®Ị cËp ®Õn
nh÷ng vÊn ®Ị nµo trong ®êi
sèng ?
Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7 - Ngun ThÞ Thu Hµ - Trêng THCS Ngun Huy Tëng
G. H·y ®äc phÇn chó thÝch trong SGK sau ®ã tr×nh
bµy nh÷ng nÐt s¬ lỵc vỊ t¸c gi¶ vµ xt xø cđa t¸c
phÈm .
HS: Tr¶ lêi theo néi dung SGK.
G. Cho biÕt ph¬ng thøc biĨu ®¹t chÝnh cđa v¨n b¶n
nµy lµ g×?
HS : BiĨu c¶m
Bµi v¨n biĨu lé c¶m xóc cđa ai ? §ã lµ nh÷ng c¶m
xóc nh thÕ nµo?
HS: Bµi v¨n viÕt vỊ t©m tr¹ng cđa ngêi mĐ trong
®ªm tríc ngµy khai trêng cđa con.
G. C¨n cø vµo nh÷ng ®iỊu võa t×m hiĨu chung vỊ
v¨n b¶n , theo con nªn ®äc v¨n b¶n nµy nh thÕ
nµo ? V× sao?
HS : Nªu c¸ch ®äc : Giäng chËm r·i; t×nh c¶m...
GV híng dÉn ®äc: Giäng dÞu dµng, chËm r·i, t×nh
c¶m.
- 2 hs ®äc bµi, gv nhËn xÐt
GV gi¶i thÝch tõ khã
2. Vào bài Người mẹ nào cũng
thương yêu, lo lắng cho con,
nhất là trong ngày đầu tiên bước
vào lớp một của con em mình.
Để hiểu rõ tâm trạng của các
bậc cha mẹ trong đêm hôm
trước ngày khai trường ấy,

chúng ta tìm hiểu văn bản
“Cổng trường mở ra”
Ho¹t ®éng 2 : Hướng dẫn đọc
hiểu nội dung ý nghĩa cđa v¨n
b¶n
I/ §äc vµ t×m hiĨu chung
1. Giíi thiƯu t¸c gi¶, t¸c phÈm
- T¸c gi¶ : LÝ Lan
- T¸c phÈm :
+Xt xø : §ỵc ®¨ng trªn b¸o
"Yªu trỴ"-TP HCM.
+ TÝnh chÊt : Lµ v¨n b¶n nhËt
dơng
+ ThĨ lo¹i : kÝ.
+ Ph¬ng thøc biĨu ®¹t : BiĨu
c¶m
+ Néi dung : T©m tr¹ng cđa mĐ
trong ®ªm tríc ngµy khai trêng
cđa con vµ vai trß cđa gi¸o dơc,
nhµ trêng trong cc ®êi mçi
con ngêi
2. §äc vµ t×m hiĨu bè cơc
- Toµn v¨n b¶n lµ nhøng t©m sù
Giáo án Ngữ Văn 7 - Nguyễn Thị Thu Hà - Trờng THCS Nguyễn Huy Tởng
GV nhận xét phần trả lời của hs.
G. Toàn bộ văn bản l tâm trạng của ng ời mẹ
trong đêm trớc ngày khai trờng đầu tiên của con
Tâm trạng và tình cảm ấy đợc thể hiện qua những
chi tiết nào?
G. Trớc ngày khai trờng đầu tiên, cả ngời mẹ và

ngời con đã chuẩn bị những gì cho năm học mới ?
HS:
- Mọi thứ cần thiết : Quần áo ,sách vở ...đã sẵn
sàng .
- Ngời mẹ còn chuẩn bị về tâm lí cho con: Khích
lệ con ...
- Ngời con cũng đã sẵn sàng cho năm học mới : Tỏ
ra ngòi lớn hơn khi thu dọn đồ chơi .
G. Với sự chuẩn bị chu đáo nh thế , tại sao vào cái
đêm trớc ngày khai trờng của con, ngời mẹ vẫn
không ngủ đợc ? Mẹ lo lắng điều gì?
HS: Mẹ lo con là đứa trẻ nhạy cảm sẽ háo hức vì
ngày khai trờng mà không ngủ đợc .
G. Thế nhng nỗi lo ấy đã đợc giải toả : Giấc ngủ
đến với con nhẹ nhàng nh uống một ly sữa, ăn một
cái kẹo. Vậy mà ngời mẹ vẫn không ngủ , bà đã
có việc làm và suy nghĩ nh thế nào vào cái đêm
không ngủ ấy ?
HS: + Mẹ ngắm đứa con mình đang ngủ ngon
lành .
+ Mẹ đắp mền , buông mùng ...rồi không
biết làm gì nữa .
+ Mẹ không tập trung làm đợc việc gì cả ,
xem lại những thứ đẫ chuẩn bị cho con, tự nhủ
mình phải đi ngủ sớm .
và nỗi lòng của ngời mẹ đối với
con. Cảm xúc trớc ngày con vào
lớp 1.
+ Đọan 1: ....đến "thế giới mà
mẹ bớc vào"

+ Đoạn 2: còn lại
II/ Phân tích văn bản
1. Tâm trạng của ngời mẹ
trong đêm trớc ngày khai trờng
đầu tiên của con
- Yêu thơng, chăm chút, lo lắng
cho con.
Giáo án Ngữ Văn 7 - Nguyễn Thị Thu Hà - Trờng THCS Nguyễn Huy Tởng
+ Mẹ lên giờng và trằn trọc .
+ Mẹ tin là con không bỡ ngỡ trong ngày
đầu năm học
Mẹ đang xúc động trớc một sự kiện lớn trong đời
con, bao nhiêu suy nghĩ của mẹ đều đang hớng
về con
G. Đã tin tởng nh thế, đã khẳng định còn điều gì
để lo lắng quá đâu nhng ngời mẹ vẫn không ngủ
đợc . Vì sao vậy
HS: Vì ngơì mẹ nôn nao nghĩ về ngày khai trờng
năm xa của mình . Khi ấy mẹ có tâm trạng nôn
nao, hồi hộp trên đờng tới trờng và chơi vơi hốt
hoảng khi phải xa bà ngoại.
G. - Những kỷ niệm của tuổi thơ, đợc bà ngoại đa
đến trờng, đến ngày đầu tiên bớc vào cổng trờng...
(Hình ảnh: Hằng năm cứ vào cuối thu mẹ tôi âu
yếm dắt tay tôi đi trên con đờng làng dài và hẹp....)
- Hồi ức về tuổi thơ nh một bài ca đẹp, dài và xao
xuyến, rạo rực, cháy bỏng trong lòng mẹ. Mẹ
muốn truyền ngọn lửa ấy cho con, san xẻ hạnh
phúc ấy cho con. Ngày khai trờng đã khắc sâu vào
tân hồn và nỗi nhớ của mẹ.

G. Có ấn tợng sâu đậm về ngày khai trờng đầu tiên
nh thế nhng tại sao ngời mẹ ấy không kể điều này
với chính đứa con của mình
HS: Vì muốn khắc sâu ấn tợng về ngày đầu tiên
đi học vào lòng con một cách nhẹ nhàng , cẩn thận
và tự nhiên.
GV: Đó là tất cả những lí do khiến ngời mẹ
không ngủ đợc trong đêm trớc ngày khai trờng
của con. Bao nôn nao, bao âu lo, bao mong muốn
- Nhớ lại ngày khai trờng của
mình
- Mong con có những ấn tợng
không phai về ngày khai trờng
Giáo án Ngữ Văn 7 - Nguyễn Thị Thu Hà - Trờng THCS Nguyễn Huy Tởng
cứ đan xen miên man trong tâm trạng mẹ đêm
nay. Ngày mai, ngày đầu tiên con đến trờng có
chút lo lắng - mẹ đã chuẩn bị xong, mà sao vẫn
còn thao thức. "Hàng năm, cứ vào cuối thu mẹ tôi
âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đờng làng dài
và hẹp...". Hóa ra âm vang bài học thuở áo trắng
của chính mình cứ sống dậy xốn xang - mẹ không
ngủ đợc. ấn tợng sâu đậm về cái ngày đầu tiên ấy
mẹ muốn khắc sâu vào con để con có những giây
phút thật đẹp, thật đáng trân trọng mà mai này
mỗi khi nhớ về con lại thấy xao xuyến, bâng
khuâng. Có thể nói Lí Lan đã rất "sống" với kỉ
niệm tuổi thơ, với ngày khai trờng vào lớp Một.
Nhớ bà ngoại, tình thơng con, nỗi niềm về thời
thơ ấu... những kỉ niệm, cảm xúc ấy mãnh liệt tha
thiết ấy cứ rạo rực, bâng khuâng, xao xuyến mãi

trong lòng ngời mẹ. Tâm trạng đẹp đẽ ấy đợc tác
giả diễn tả một cách nhẹ nhàng, tinh tế mà thấm
thía.
G. Theo dõi những việc làm và suy nghĩ của ngời
mẹ vào cái đêm trớc ngày khai trờng đầu tiên của
con, em có thể nói gì về ngời mẹ này .
HS : - Mẹ thao thức không ngủ, suy nghĩ triền
miên.
- Mẹ chuẩn bị chu đáo cho con .
- Mẹ hồi hộp về ngày khai trờng đầu tiên của
con .
- Mẹ quan tâm và yêu quý con...
- Một ngời mẹ có tâm hồn tinh tế và nhậy cảm
đầu tiên.
=> Thao thức, phấp phỏng,
hồi hộp, xao xuyến
Yêu thơng con, nâng niu
chăm sóc con ân tình, chu
Giáo án Ngữ Văn 7 - Nguyễn Thị Thu Hà - Trờng THCS Nguyễn Huy Tởng
.
G. Có phải ngời mẹ đang nói trực tiếp với con
mình không? Theo con cách viết này có tác dụng
gì?
HS: Ngời mẹ đang tâm sự với con và cũng chính
là đang nói với lòng mình.
Giúp tác giả đi sâu vào thế giới tâm hồn,
miêu tả đợc một cách tinh tế tâm trạng hồi hộp,
bâng khuâng cũng nh những tình cảm tha thiết mà
mẹ dành cho con. Đó là những điều sâu thẳm khó
nói bằng lời.

G. Đọc đoạn còn lại của văn bản.trong đoạn này
ngời mẹ đã nghĩ về điều gì ?
HS : - Nghĩ về ngày khai trờng ở Nhật Bản
- Về ảnh hởng của gd đối với trẻ em
G. Mẹ muốn gởi mong muốn của mình vào liên t-
ởng ấy, mẹ cũng mong sao ở nớc mình cũng sẽ nh
vậy. Ngày khai trờng sẽ là ngày hội của không chỉ
lớp trẻ mà còn là ngày mọi ngời, mọi ngày thể
hiện sự quan tâm đến sự nghiệp giáo dục. Mẹ tin
yêu và kỳ vọng vào con.
G. Nếu cho rằng những suy nghĩ của ngời mẹ về
nền giáo dục Nhật Bản ấy ẩn chứa những ớc mơ,
mong muốn cho con mình. Con có đồng ý không?
Đó là ớc mơ gì?
HS: Ước mơ mà bất kì bậc cha mẹ nào cũng mong
đó là con mình đợc hởng một nền giáo dục tiến bộ
đáo...một tâm hồn tinh tế và
nhạy cảm.
=> Ca ngợi tấm lòng yêu thơng,
tình cảm sâu nặng của mẹ với
con.
2. Cảm xúc về khai trờng và
suy nghĩ về vai trò của giáo
dục đối với cuộc đời mỗi con
ngời
- Mẹ nghĩ và liên tởng đến ngày
khai trờng ở Nhật Bản - Ngày lễ
trọng đại, tôn vinh ngành giáo
dục của xã hội.
Giáo án Ngữ Văn 7 - Nguyễn Thị Thu Hà - Trờng THCS Nguyễn Huy Tởng

nhất, mọi trẻ em đợc chăm sóc giáo dục với tất cả
sự quan tâm của xã hội.
GV:Em hiểu cau nói sai một li đi một dặm có ý
nghĩa gì khi gắn với sự nghiệp giáo dục?
HS: không đợc sai lầm trong gd vì gd quyết định t-
ơng lai của đất nớc
G. Kết bài ngời mẹ nói "bớc qua cánh cổng trờng
là một thế giới kì diệu sẽ mở ra". Con thử hình
dung lại xem thế giới kì diệu đó là gì? HS thảo
luận.
HS:- Thế giới của điều hay lẽ phải, của tình thơng
và đạo lí
làm ngời...
- Thế giới của ánh sáng tri thức, của những
hiểu biết lí thú và kì diệu mà nhân loại hàng
vạn năm đã tích lũy đợc.
- Thế giới của tình thầy trò cao đẹp, tình bạn
thiêng liêng, của những ớc mơ và khát vọng
bay bổng niềm vui niềm hi vọng...
G. Bài văn giản dị nhng vẫn khiến ngời đọc suy
ngẫm xúc động. Vì sao vậy?
Gợi ý: Cách viết giống nhật kí, dễ bộc lộ cảm
xúc.
GV: Em hãy nêu nội dung cơ bản của bài văn
GV : Bài văn đã chỉ rõ ngày khai trờng vào lớp
Một là ngày có dấu ấn sâu đậm nhất trong tâm
hồn tuổi thơ và cuộc đời mỗi con ngời và học tập
là nghĩa vụ cao cả của tuổi trẻ đối với gia đình
và xã hội. Vì thế chúng ta ý thức một cách sâu
sắc rằng "Bớc qua cánh cổng trờng là một thế

giới kì diệu sẽ mở ra". Thế giới kì diệu ấy là cả
chân trời văn hóa, khoa học đang rộng mở bao
la, đón chờ ta ở phía trớc.
Hoạt động 4
- Câu cầu khiến mạng tính động
viên, khích lệ con: "Đi đi con,
hãy can đảm.......thế giới kì diệu
sẽ mở ra"
=> Giáo dục trong nhà trờng
Có vai trò vô cùng quan trọng
đối với cuộc sống mỗi con ngời
và toàn xã hội. Trờng học là thế
giới kì diệu của tuổi thơ, nơi
chắp cánh cho tơng lai mỗi ng-
ời.
Hoạt động 3
III/ Tổng kết
1/ Nghệ thuật
- Độc thoại nội tâm, miêu tả
tâm trạng nhân vật. Nhân vật
nói về những suy nghĩ và tâm
trạng của mình
- Nhẹ nhàng, tình cảm
Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7 - Ngun ThÞ Thu Hµ - Trêng THCS Ngun Huy Tëng
IV/ Lun tËp
B i tà ập 1
Yªu cÇu häc sinh trao ®ỉi ý kiÕn vµ lÝ gi¶ t¹i sao
ngµy khai trêng líp 1 l¹i ®Ĩ l¹i Ên tỵng s©u ®Ëm
trong mçi ngêi . (HS th¶o ln nhãm)
HS: Tù do béc lé . Cã thĨ : Ên tỵng s©u ®Ëm nhÊt

v× lµ bi khai trêng ®Çu tiªn, ®¸nh dÊu bíc ngt
lín...

B i tà ập 2 :Viªt ®o¹n v¨n kĨ vỊ kØ niƯm ®¸ng nhí
cđa em trong ngµy khai trêng?
§ỵc thÊy nh÷ng ®iỊu míi l¹, cã nh÷ng c¶m xóc bì
ngì, lo sỵ, vui síng...
Gỵi ý: §o¹n v¨n ph¶i ch©n thµnh s©u s¾c, ghi l¹i
nh÷ng rung ®éng thËt sù cđa b¶n th©n.
2/ Néi dung
- B»ng lêi v¨n s©u l¾ng, nhĐ
nhµng vµ t×nh c¶m, qua tama sù
cđa ngêi mĐ ®a thÊu hiĨuvỊ ssù
hi sinh thÇm lỈng vµ cao c¶ cđa
mĐ dµnh cho con ®ång thêi
còng th©y s®ỵc vai trß to lín
cđa nhµ trêng ®èi víi mçi con
ngêi.
D - Cđng cè:
E - Híng dÉn häc bµi:
1) Bài vừa học:
- Nắm nội dung bài học
- Thuộc ghi nhớ SGK/9
- Làm bài tập 2
2) Bài sắp học: Chuẩn bò bài: “Mẹ tôi”
- Tìm hiểu tác giả , chú thích
- Thái độ của người bố đối với En-ri-cô như thế nào?
- Điều gì đã khiến En - ri - cô “Xúc động vô cùng” khi đọc thư
của bố.
TiÕt 2 Ngµy 20 th¸ng 08 n¨m 2009

MĐ t«i
a. a-mi-xi (1846 - 1908)
A - Mơc tiªu cÇn ®¹t
1. KiÕn thøc: HiĨu vµ c¶m nhËn ®ỵc nh÷ng t×nh c¶m thiªng liªng vµ s©u nỈng
cđa cha mĐ ®èi víi con c¸i vµ thÊy ®ỵc tr¸ch nhiƯm cđa con c¸i ®èi víi cha
mĐ.
Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7 - Ngun ThÞ Thu Hµ - Trêng THCS Ngun Huy Tëng
2. KÜ n¨ng: §äc diƠn c¶m, t×m ý, x¸c ®Þnh bè cơc
3. Th¸i ®é: Yªu kÝnh cha mĐ
B - Chn bÞ
- GV híng dÉn HS so¹n bµi , thiÕt kÕ bµi d¹y , chn bÞ c¸c ph¬ng tiƯn
d¹y häc cÇn thiÕt
- HS : So¹n bµi theo yªu cÇu cđa SGK vµ nh÷ng hng dÉn cđa GV.
C. TiÕn tr×nh tỉ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc–
Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß KiÕn thøc cÇn ®¹t
GV kiĨm tra bµi cò, giới thiệu bài mới.
HS tr¶ lêi
GV lùa chän c¸ch vµo bµi
+ §· lÇn nµo em ph¹m lçi víi cha mĐ hay ch-
a
+ Th¸i ®é, t×nh c¶m cđa cha mĐ khi Êy ra sao
+ Em cã ©n hËn kh«ng
G. Nªu nh÷ng hiĨu biÕt cđa em vỊ t¸c gi¶, t¸c
phÈm?
Bỉ sung: ¤ng lµ tiĨu thut gia, nhµ th¬,
ngêi viÕt trun ng¾n vµ lµ t¸c gi¶ cđa
nhiỊu cn trun thiÕu nhi vµ trun
phiªu lu nỉi tiÕng . Nh÷ng kØ niƯm thêi häc
Ho¹t ®éng 1
1 - KiĨm tra : Qua bµi v¨n "Cỉng

trêng më ra" con hiĨu ®ỵc ®iỊu g×
vỊ ý nghÜa cđa viƯc häc tËp trong
cc ®êi mçi ngêi? Con
c¶m nhËn ®ỵc g× vỊ t©m tr¹ng vµ
t×nh c¶m cđa ngêi mĐ dµnh cho ®øa
con yªu?
2- Bµi míi : Trong cuộc đời của mỗi
con người, người mẹ có một vò trí hết
sức quan trọng. Mẹ là tất cả những gì
thiêng liêng và cao cả nhất. Nhưng
không phải ai cũng ý thức được điều
đó, chỉ đến khi mắc những lỗi lầm ta
mới nhận ra điều đó. Văn bản “Mẹ
tôi” sẽ cho ta bài học như thế.
Ho¹t ®éng 2 Hướng dẫn đọc hiểu
nội dung ý nghĩa cđa v¨n b¶n
I/ §äc vµ t×m hiĨu chung
1. T¸c gi¶ - T¸c phÈm
- A-mi-xi (1846 - 1908) nhµ v¨n I-