bai10.anh huong cac nhan to ngoai canh den quang hop.doc

Giáo án giảng dạy môn Sinh học 11
Trường THPT Tắc Vân Giáo viên: Ngô Duy Thanh
A - CHUYỂN HOÁ VẬT CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG Ở THỰC VẬT
Bài 10. ẢNH HƯỞNG CỦA CÁC NHÂN TỐ NGOẠI CẢNH
ĐẾN QUANG HỢP
-------- o0o --------
I. Mục tiêu:
Sau khi học xong bài này học sinh cần phải:
- Nêu được ảnh hưởng của cường độ ánh sáng và quang phổ đến cường độ quang hợp.
- Mô tả được mối phụ thuộc của cường độ quang hợp vào nồng độ CO
2
.
- Nêu được vai trò của nước đối với quang hợp.
- Trình bày được ảnh hưởng của nhiệt độ đến cường độ quang hợp.
- Lấy được ví dụ về vai trò của các ion khoáng đối với quang hợp.
Nội dung trọng tâm: ảnh hưởng của các nhân tố môi trường: ánh sáng, nồng độ CO
2
, nhiệt độ,
nước, dinh dưỡng khoáng đến quang hợp ở cơ thể thực vật
II. Chuẩn bị
- Phương pháp:
o Phương pháp chính: thảo luận.
o Phương pháp xen kẽ: giảng giải và hỏi - đáp.
- Phương tiện dạy học:
o Hình 10.1/trang 44, hình 10.2/trang 45, hình 10.3/trang 46-SGK.
III. Nội dung và tiến trình lên lớp:
1. Kiểm tra bài cũ: <6 phút>
Ổn định lớp: kiểm tra sĩ số, vệ sinh
1/. Nêu sự khác nhau về sản phẩm, nguyên liệu và nơi xảy ra của 2 pha: pha sáng và tối.
2/. Nêu sự khác nhau về con đường cố định CO
2

ở 3 nhóm thực vật: C
3
, C
4
và CAM.
2. Vào bài mới:
a. Mở bài: <1 phút>
Dựa vào hình 8.1, hãy xác định những nhân tố chính ảnh hưởng tới quá trình quang hợp (nước, ánh
sáng, CO2)  Quang hợp chịu ảnh hưởng của các yếu tố đó như thể nào? Nội dung câu trả lời chính là nội
dung của bài học hôm nay.
b. Tiến trình dạy học: <35 phút>
Hoạt động của GV và HS Nội dung kiến thức
GV đặt câu hỏi:
Thế nào là cường độ quang hợp? Đơn vị đo là gì?
HS trả lời:
Cường độ quang hợp biểu hiện mức độ mạch hay yếu
của quang hợp.
ĐV: mgCO
2
/dm
2
/giờ hoặc mlCO
2
/dm
2
/giờ.
GV: giúp HS hiểu: thế nào là điểm bù ánh sáng và
điểm bão hoà ánh sáng.
GV: Hãy quan sát hình 10.1 và trả lời câu hỏi: cường
độ ánh sáng ảnh hưởng như thế nào đến cường độ

quang hợp khi nông độ CO
2
bằng 0.01 và 0.32?
HS suy nghĩ  trả lời: Khi nồng độ CO
2
tăng, tăng
cường độ ánh sáng sẽ làm tăng cường độ quang hợp.
GV lưu ý: Sự ảnh hưởng của cường độ ánh sáng đến
quang hợp không tác động đơn lẻ mà trong mối tương
tác với các yếu tố khác của môi trường.
Vậy có cách nào để điều chỉnh ánh sáng cho trồng
I. Ánh sáng:
1. Cường độ ánh sáng:
- Cường độ ánh sáng mà tại đó cường độ quang
hợp cân bằng với cường độ hô hấp được gọi là
điểm bù ánh sáng.
- Điểm bão hoà ánh sáng là trị số ánh sáng mà từ
đó cường độ quang hợp không tăng thêm dù cho
cường độ ánh sáng tiếp tục tăng.
- Nếu tăng cường độ ánh sáng cao hơn điểm bù
ánh sáng thì cường độ quang hợp tăng hầu như tỹ
lệ thuận với cường độ ánh sáng cho đên khi đạt
tới điểm bão hoà ánh sáng.
Tuần: 05 Tiết: 09 --- Trang 1 ---
Giáo án giảng dạy môn Sinh học 11
Trường THPT Tắc Vân Giáo viên: Ngô Duy Thanh
trọt không?
HS: người ta dùng ánh sáng nhân tạo để trồng trọt
trong nhà kính đối với những nước vùng ôn đới.
 Yêu cầu học sinh đọc SGK mục I.2, nêu ảnh hưởng

của quang phổ ánh sáng đến quang hợp?
HS tham khảo SGK  trả lời
 Quang hợp xảy ra mạnh nhất tại miền ánh sáng đỏ
(nằm giữa 650nm và 700nm) yếu hơn tại miền ánh
sáng xanh, tím (từ 400nm - 450 nm). Miền ánh sáng
lục hòan toàn không được tảo hấp thụ.
 Làm thế nào để nhận biết có quá trình quang hợp
xảy ra trong tự nhiên mà em quan sát được?
HS nêu một vài ý kiến  GV nhận xét.
GV cung cấp thêm:
Khi loài tảo quang hợp thì khí O
2
giải phóng vào môi
trường bao quanh. Nơi nào có quang hợp thì tại đó có
ôxi. Loài sinh vật chỉ thị sự có mặt của ôxi là loài vi
khuẩn hiếu khí Pseudomonas. Nơi nào vi khuẩn này tụ
tập lại, nơi đó có ôxi nghĩa là nơi đó xảy ra quang hợp
2. Quang phổ ánh sáng:
Nếu cùng một cường độ chiếu sáng thì ánh sáng
đơn sắc đỏ sẽ có hiệu quả quang hợp lớn hơn ánh
sáng đơn màu sắc xanh tím.
Các tia xanh tím kích thích sự tổng hợp các axit
amin, prôtêin. Các tia sáng đỏ xúc tiến quá trình
hình thành cacbonhiđrat.
 Nguồn cung cấp CO
2
chủ yếu cho không khí là đâu?
HS: Đất là một nguồn cung cấp CO
2
cho không khí.

GV: Đọc SGK, hình 10.2 cho ta nhận xét gì?
HS đọc SGK và xem hình 10.2: Cường độ quang hợp
tăng khi nồng độ CO
2
tăng.
GV: Sự phụ thuộc vào nồng độ CO
2
có giống nhau ở
tất cả các loại cây không?
HS trả lời: không
II. Nồng độ CO
2
:
Ban đầu ở những giá trị CO
2
thấp, cường độ
quang hợp tăng tỉ lệ thuận với nồng độ CO, sau
đó tăng chậm đến một chỉ số bảo hòa. Vượt quá
trị số đó cường độ quang hợp giảm.
Trong điều kiện cường độ ánh sáng cao, tăng
nồng độ CO
2
kéo theo sự gia tăng cường độ
quang hợp.
GV: Nước có vai trò gì đối với quang hợp?
HS trả lời: Là nguyên liệu, dung môi hòa tan các chất,
vận chuyển các chất, điều hòa nhiệt độ…..
GV: Nhiệt độ ảnh hưởng thế nào?
Tham khảo SGK  trả lời
Thường một phản ứng nếu muốn đẩy nhanh tốc độ

thì ta làm như thể nào?
HS: tăng nhiệt độ.
 Nêu ảnh hưởng của nhiệt độ lên từng loại cây sống
ở những vùng khác nhau?
 Rút ra sự thích nghi thực vật với MT.
III. Nước
- Khi thiếu nước đến 40 - 60%, quang hợp bị
giảm mạnh và có thể ngừng trệ. Khi thiếu nước,
cây chịu hạn có thể duy trì quang hợp ổn định hơn
cây trung sinh và cây ưa ẩm.
IV. Nhiệt độ:
- Nhiệt độ ảnh hưởng đến enzim trong pha tối của
quang hợp.
- Nhiệt độ cực tiểu làm ngừng quang hợp (ở
những loài cây khác nhau thì khác nhau).
+Thực vật vùng cực, núi cao và ôn đới ngừng
quang hợp ở -50C,
+Thực vật á nhiệt đới: 0 - 20C,
+Thực vật nhiệt đới: 4 - 80C.
- Nhiệt độ cực đại :
+ Cây ưa lạnh, quang hợp bị hư hại ở nhiệt độ
12
0
C.
+Cây ưa nhiệt ở vùng nhiệt đới vẫn quang hợp
ở 50
0
C.
+Thực vật ở sa mạc có thể quang hợp ở nhiệt độ
58

0
C.
V. Nguyên tố khoáng:
Tuần: 05 Tiết: 09 --- Trang 2 ---
Giáo án giảng dạy môn Sinh học 11
Trường THPT Tắc Vân Giáo viên: Ngô Duy Thanh
: Các nguyên tố khoáng ảnh hưởng như thế nào đến
quang hợp?
HS: Nguyên tố khoáng ảnh hưởng nhiều mặt đến
quang hợp. Ví dụ:
Mg, N tham cấu tạo diệp lục
K điều tiết đống mở khí khẩu
Mn, Cl: liên quan đến quang phân li nước
GV cung cấp thông tin: Để hạn chế các loài sâu hại
và ảnh hưởng của các yếu tố môi trường khác ngày nay
người ta thường trồng rau sạch trong nhà kín vì vậy
việc dung ánh sáng nhân tạo là cần thiết. VD: Á đèn
neon, đèn sợi đốt.
- Các nguyên tố dinh dưỡng khoáng ảnh hưởng
nhiều mặt đến quang hợp.
Ví dụ:
Mg, N tham cấu tạo diệp lục
K điều tiết đống mở khí khẩu
Mn, Cl: liên quan đến quang phân li nước…
VI. Trồng cây dưới ánh sáng nhân tạo:
Để hạn chế các loài sâu hại và ảnh hưởng của các
yếu tố môi trường khác ngày nay người ta thường
trồng rau sạch trong nhà kín vì vậy việc dung ánh
sáng nhân tạo là cần thiết. VD: Á đèn neon, đèn
sợi đốt.

3. Củng cố và dặn dò: <3 phút>
- Đọc và nhớ phần in nghiêng trong khung ở cuối bài /SGK-trang 47.
- Củng cố thêm cho HS về mối quan hệ giữa cường độ ánh sáng và nồng độ CO
2
đến quang hợp: Với
nồng độ CO
2
cao, nếu tăng cường độ ánh sáng thì cường độ quang hợp tăng.
4. Rút kinh nghiệm
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
Tuần …… ngày … tháng … năm …… Ngày soạn: 21/09/2008
Tổ trưởng ký duyệt Giáo viên soạn
PHẠM THỊ THU HÀ NGÔ DUY THANH
Tuần: 05 Tiết: 09 --- Trang 3 ---