CAM NAG CHAM SOC TRE SO SINH

Cẩm nang chăm sóc trẻ sơ sinh
Gửi lúc 17:05 - T5, 15/01/2009
Tháng thứ nhất
Con bạn biết làm gì ở tuổi này?
• Biết mở miệng, tìm kiếm núm vú, bú và nuốt
• Bỏ nắm tay vào miệng
• Khi tỉnh táo, bé sẽ nhìn vào mặt bạn và nghe bạn nói.
• Duỗi thẳng tay chân
• Biết nghiêng người
• Nắm lấy ngón tay bạn
• Bắt đầu giao tiếp với bạn bằng cách khóc khi đói, buồn chán hay không thoải mái.
• Ngủ suốt ngày, chỉ thức khoảng 2-3 tiếng để bú
Những thay đổi quan trọng:
• Khả năng nhìn của bé bắt đầu được kiểm soát tốt hơn vì các cơ mắt phát triển. Tuy vậy, các cơ mắt vẫn
phát triển chưa hoàn chỉnh nên cử động mắt đôi khi không đồng bộ
• Tính cách cá nhân bắt đầu biểu hiện. Một bé có thể gây ồn ào và không kiên nhẫn trong khi đó, bé khác thì
im lặng dễ chịu.
• Vào cuối tháng, nụ cười đầu tiên của bé có thể được thể hiện đáp lại sự âu yếm, chuyện trò, thủ thỉ của
bạn. Bé bắt đầu là một thành viên của xã hội
• Những cử bú của bé đúng giờ giấc hơn những tuần đầu tiên.
Chơi để phát triển:
• Hãy tạo nhiều bộ mặt khi gần bé. Cố làm theo những tiếng động và bộ mặt bé làm.
• Hãy nói chuyện nhẹ nhành vào tai bé. Cho bé nghe nhạc
• Nâng bé lên vai bạn để bé có thể thấy xung quanh. Đỡ đầu khi ẵm bé
• Cho bé thấy những bức tranh và những mẫu hình đơn giản có màu sáng và có trang trí, cách mặt bé
khoảng 20-30 cm
• Treo những vật quay nho nhỏ hay đồ chơi màu sáng ở nôi bé
• Ẵm bé lên, chăm sóc, hôn và vuốt ve bé. Nói chuyện với bé, gọi tên bé
Nuôi dưỡng bé:
• Cho bé bú sữa mẹ hay bú bình, bé bú khoảng 150ml sữa/kg mỗi ngày
• Hãy làm cho bé dễ chịu trước khi bú, thay tã cho bé và biết rằng bé đang thức và sẵn sàng để bú.

• Vỗ lưng cho bé ít nhất 1 lần khi cho bú, giữ bé trên vai và vuốt lưng cho bé.
• Cho bé uống vitamine bổ sung nếu bác sĩ có chỉ định.
Nếu bạn nuôi con bằng sữa mẹ:
• Cho bé bú sữa ngay sau khi sinh để cung cấp cho bé những lợi ích dồi dào của sữa non
• Bạn hãy ăn một chế độ thích hợp có chứa nhiều năng lượng và uống nhiều nước để đảm bảo cung cấp 1
lượng thích hợp để có sữa đủ cho bé
• Vẫn tiếp tục dùng những loại vitamine và sữa dành cho bà mẹ có thai và nuôi con bú bạn dùng trước đây.
Chăm sóc bé:
• Thay tã cho bé thường xuyên. Bé ở tuổi này thường đi tiêu khoàng 2-4 lần mỗi ngày, thường ngay sau khi
bú xong, bé bú bình có thể đi tiêu 1 ngày 1 lần hay vài ngày 1 lần. Điều quan trọng là bạn phải xem phân bé
có tốt hay không.
• Cắt móng tay cho bé để bé không tự cào xước mình.
• Bảo đảm rằng bé được đặt trên 1 cái ghế an toàn theo quy định nếu như bạn chở bé đi xe hơi
• Khi bé khóc bạn hãy ẵm bé lên và nói nhẹ nhàng với bé hay vuốt ve đầu, lưng, tay chân bé.
• Mang bé bằng một cái địu vải phía trước nếu bạn có thể. Sự tiếp xúc và sự ấm áp giúp trẻ có cảm giác an
toàn, che chở và sự di chuyển cũng giúp bé phát triển tốt cảm giác cân bằng.
• Hãy chọn cho bé một bác sĩ, một người mà bạn có thể tin cậy và giao tiếp được. Bạn nên biết những thông
tin về bác sĩ để làm sao có thể đưa bé đến gặp bác sĩ sớm nhất trong trường hợp khẩn cấp. Nên nhớ rằng
bạn cần đưa bé đi kiểm tra 1 tháng sau khi sinh.
• Nếu bạn đã có bé lớn, cố gắng dành thời gian cho bé, bé sẽ ít ganh tị với em và tự tin hơn kh ibé cảm thấy
rằng mình cần ngồi gần và chăm sóc bé.
• Luôn để sẵn những số điện thoại khần cấp cạnh điện thoại: cảnh sát, phòng chữa cháy, bác sĩ, cứu thương,
…
Tháng thứ hai
Con bạn biết làm gì ở tuổi này?
• Nhận biết những gương mặt và giọng nói khác nhau. Cho thấy đáp ứng của bé khi bé thích 1 món đồ chơi
nào đó.
• Theo dõi những cử động bên ngoài. Thích thú khi nhìn những màu sáng, vật thể 3 chiều.
• Mở tay ra thường hơn, nhiều hơn là cứ nắm tròn tay lại.
• Thích thú các đồ chơi. Có thể im lặng khi làm việc này.

• Giữ các vật vài giây trước khi buông xuống.
• Xác định sở thích tư thế ngủ của mình.
Những thay đổi quan trọng:
• Bé bắt đầu thể hiện nhiều loại cảm xúc hơn bao gồm: hài lòng, mong đợi và không hài lòng.
• Bây giờ, bé bắt đầu biết đến sự dỗ dành của những giọng nói thân quen và việc ẵm bồng.
• Thời gian bú và ngủ cũng đều đặn hơn. Ở tháng này, bé có thể bắt đầu ngủ cả đêm nhưng có vài bé vẫn
thức dậy để đòi bú.
• Cử động của bé đã đều đặn hơn do hệ thần kinh đã phát triển mặc dùn bé cử động vẫn chưa thật đồng bộ.
Sự điều khiển đầu của bé được cải thiện hơn.
• Cảm giác của bé cải thiện tốt hơn, ví dụ như bé sẽ nhìn tới hướng có tiếng động hấp dẫn hoặc bắt đầu bú
khi thấy bình sữa.
Chơi để phát triển:
• Khi bạn muốn bé chú ý, hãy nói chuyện nhẹ hành với bé bằng giọng cao và nhìn thẳng vào bé. Khi bạn
muốn bé yên lặng, hãy nói với bé bằng 1 giọng trầm hơn. Hãy nói chuyện thường xuyên với bé.
• Lắc nhẹ cái lục lạc gần đầu bé. Đu đưa 1 đồ chơi sáng màu trước mặt bé khoảng 10cm. Nói với bé bạn
đang làm gì.
• Kêu tên bé nhẹ nhàng bên tai. Thì thầm với bé đến khi bé di chuyển mắt hay cố gắng quay đầu để nhìn
thấy bạn. làm như vậy ở tai bên kia của bé.
• Nếu thời tiết cho phép, hãy đưa bé ra ngoài mỗi ngày. Bây giờ là thời gian tốt nhất để thiết lập 1 cuộc đi
dạo hàng ngày.
• Hãy ôm chặt bé, nói chuyện, vuốt ve và yêu thương bé.
Nuôi dưỡng bé:
• Hãy cho bé bú sữa mẹ hoặc bú sữa bình trong những trường hợp cần thiết, không nên cho bé bú sữa bò.
• Cho bé bú khoảng 5 lần mỗi ngày, bé bú được khoảng 150ml/kg cân nặng mỗi ngày.
• Không bỏ bột ngũ cốc loãng hay thức ăn nấu nhuyễn vào sữa trong thời gian này. Bé còn rất nhỏ để có thể
tiêu hoá được những thức ăn không phải là sữa.
Nếu bạn nuôi con bằng sữa mẹ
• Cho bé bú cả 2 vú mỗi khi cho bú để kích thích sự tạo sữa và nhớ cho bé bú hết 1 bên rồi mới đến bên kia.
• Không nên ăn kiêng trong thời gian cho bý, giảm bớt năng lượng hấp thu vào sẽ ảnh hưởng đến việc cung
cấp sữa.

• Nếu bác sĩ kê đơn thuốc cho bẹn, hãy nhắc với bác sĩ rằng bạn đang cho con bú và hãy tư vấn với bác sĩ
của con bạn trước khi bạn uống bất cứ loại thuốc không cần kê toa nào.
• Vẫn tiếp tục dùng những loại vitamine và sữa dành cho bà mẹ có thai và nuôi con bú bạn dùng trước đây.
Chăm sóc bé:
• Tránh cho con bạn khỏi bị té ngã trong thời gian này. Đừng để bé trên bàn hoặc những nơi không kiểm soát
được. Đừng để ghế của bé gần những nơi mà bé có thể kéo lấy và làm ngã.
• Tránh cho bé bị rôm sẩy vì tã bằng cách lau rửa bé mỗi khi thay tã và bảo vệ làn da nhạy cảm của bé bằng
một lớp mỏng phấn em bé.
• Khi tắm cho bé, hãy lót trong chậu tắm 1 khăn tắm để tránh trướng hợp bé bị trượt trong chậu. Giữ chắc
bé, lau tai, mắt và mũi bé nhẹ nhàng bằng khăn mềm, không dùng khăn cứng để lau cho bé
• Đưa bé đi tiêm ngừa và kiểm tra sức khỏe
Tháng thứ ba
Con bạn biết làm gì ở tuổi này?
• Giao tiếp với thế giới bên ngoài nhiều hơn qua những tiếng thầm thì, gù gù và biểu thị qua nét mặt. Khóc ít
hơn.
• Đáp ứng với nhiều loại kích thích khác nhau. Thích những vật thể có nhiều màu sắc và kiểu dáng. Thích chơi
với những đồ chơi như cái lục lạc, trái banh mềm, đồ chơi để bé ôm ấp,…
• Cố vươn tới một vài đồ vật, túm lấy và nắm giữ chúng trong vài giây.
• Nhìn theo những vật di chuyển chậm, đặc biệt là những vật di chuyển ngang từ bên này sang bên kia. Quay
đầu để giữ cho vật nằm trong tầm mắt.
• Nghiêng người khi được nằm sấp và cố nâng đầu lên
Những thay đổi quan trọng:
• Bé đang cố gắng kiểm soát nhiều hơn đầu và thân. Những chuyển động ít loạng choạng hơn.
• Hệ thần kinh của bé đang trưởng thành rất nhanh. Bé có thể phối hợp giữa nhìn, nắm giữ và bú, điều này
có nghĩa là bé cố đưa hết mọi thứ vào miệng bé.
• Bé bắt đầu thích thú với đôi bàn tay và những ngón tay của mình và ngắm nhìn chúng thật nhiều. Bé bắt
đầu để tay vươn tới những vật thể hấp dẫn.
• Khả năng về thị giác của bé đã phát triển gần như hoàn chỉnh. Bé có thể nhìn từng chi tiết của các vật thể.
• Giờ giấc ăn, ngủ và tỉnh táo vui chơi của bé ngày càng đều đặn hơn.
Chơi để phát triển:

• Khi nói chuyện với bé, bạn hãy nhìn trực tiếp vào mắt bé. Khuôn mặt bạn khi nhìn thẳng sẽ có ý nghĩa với
bé nhiều hơn là nhìn nghiêng.
• Cho bé xem nhiều vật thể khác nhau. Để gần bé những vật thể có màu sáng và hấp dẫn để nhìn, nghe hay
sờ nhưng phải lớn để bé không bỏ chúng vào miệng. Khuyến khích bé vươn tới vật thể đó hay chạm tới
chúng.
• Đưa cho bé 1 cái lục lạc nhỏ và chỉ cho bé cách lắc nó như thế nào để gây ra âm thanh.
• Khi có thể, bạn bế bé lên 1 cách an toàn trong lòng để bé có thể tiếp xúc, nhìn thấy quang cảnh xung
quanh.
• Mỗi khi bạn hài lòng hay thích thú với những gì bé làm hãy khen bé và gọi tên bé.
• Đu đưa bé và hát cho bé nghe. Hãy cho bé thật nhiều quan tâm và yêu thương.
Nuôi dưỡng bé:
• Hãy nuôi bé bằng sữa mẹ hoặc sữa bột thích hợp để cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho bé. Không được
cho bé uống sữa bò.
• Nếu bạn nuôi bé bằng sữa bình, nên ẵm bé trong lúc cho bé bú. Đừng bao giờ dựng ngược chai sữa lên.
• Trừ phi bác sĩ yêu cầu, bạn không nên cho bé ăn dặm vào tuổi này.
Nếu bạn nuôi con bằng sữa mẹ:
• Bạn hãy học cách vắt lấy sữa bình thường hay dùng 1 cái bơm hút
• Trong những trường hợp không cho bé bú đưôc hãy cho bé bú sữa mẹ đã được lấy ra, sữa này chỉ được để
trong tủ lạnh 24 giờ mà thôi.
• Bạn cần ăn, ngủ đầy đủ và uống đủ nước.
• Vẫn tiếp tục dùng những loại vitamine và sữa dành cho bà mẹ có thai và nuôi con bú bạn dùng trước đây.
Chăm sóc bé:
• Để những vật kích thước nhỏ cách xa bé. Đừng cho bé giữ những vật bé có thể nuốt và bị ngạt.
• Nếu bé ngủ trong nôi, hãy cho bé 1 cái nôi rộng. Bé cần nhiều khoảng trống cho những hoạt động của
mình. Hãy để ý rằng khoảng cách giữa 2 chấn song nôi không rộng hơn 6cm và cao ít nhất 70cm tính từ tấm
nệm trở lên.
• Khi bế bé ra ngoài, hãy mặc đồ cho bé theo như bạn cảm thấy thích hợp, đừng quấn bé trong 3 tấm chăn
khi bạn chỉ mặc 1 áo.
• Ngay cả khi bạn không đi ra ngoài nhiều, bạn cũng cần tìm kiếm trước 1 ngưởi giữ trẻ cho thời gian bạn đi
làm sắp tới. Bạn cũng nên mời họ đến gặp bé trước để tạo mối quan hệ.

Tháng thứ tư
Con bạn biết làm gì ở tuổi này:
• Biết cầm chắc 1 vật trong tay. Biết vươn tới vật đó nhưng thường vươn xa hơn đích của bé
• Có thể tự lật sấp và ngửa
• Có thể ngồi nếu như có sự giúp đỡ và giữ đầu đứng.
• Biết chép môi và bĩu môi.
• Nhận biết được những người trong nhà và có đáp ứng với họ. Thường xuyên cười hơn trong khi hòa nhập
với xã hội, thời gian chơi của bé bây giờ thường là 1 tiếng đồng hồ hay nhiều hơn mỗi đợt.
• Thích thú với các loại trò chơi, đồ chơi
• Có thể ngủ cả đêm và chỉ ngủ rất ít ban ngày.
Những thay đổi quan trọng:
• Những chiếc răng đầu tiên của bé đã được chuẩn bị sẵn sàng. Chiếc mầm răng đầu tiên có thể xuất hiện
trong tháng này.