báo cáo quá trình hình thành đường lối cách mạng của ĐCsvn 19541975

BỘ LAO ĐỘNG - THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT VĨNH LONG
KHOA LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ
----------

BÀI BÁO CÁO
CHỦ ĐỀ: BỐI CẢNH LỊCH SỬ ĐẤT NƯỚC TA SAU NĂM 1954
QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH - NỘI DUNG ĐƯỜNG LỐI KHÁNG
CHIẾN CHỐNG MỸ CỨU NƯỚC 1954 – 1975

HỌC PHẦN
ĐƯỜNG LỐI CÁCH MẠNG CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM
GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN: ThS.NGUYỄN VĂN TÂM
NHÓM THỰC HIỆN : NHÓM 6

HỌC KÌ I – 2019-2020
1


TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT VĨNH LONG
KHOA LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ
----------

BÀI BÁO CÁO
CHỦ ĐỀ: BỐI CẢNH LỊCH SỬ ĐẤT NƯỚC TA SAU NĂM 1954 - QUÁ TRÌNH HÌNH
THÀNH - NỘI DUNG ĐƯỜNG LỐI KHÁNG CHIẾN CHỐNG MỸ CỨU NƯỚC 1954 –
1975.
 DANH SÁCH SINH VIÊN THỰC HIỆN ( NHÓM 6 )
NHIỆM VỤ
STT HỌ TÊN SV

ĐIỂM (40%)

GHI CHÚ

1
2
3
4
5

Giáo viên hướng dẫn nhận xét và chấm điểm:.............................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
ĐIỂM
.............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................

HỌC KÌ I – NĂM 2019-2020

2


MỤC LỤC
Trang

LỜI NÓI ĐẦU.........................................................................................................................
I. Đường lối trong giai đoạn 1954 – 1964..................................................
1.1. Bối cảnh lịch sử của cách mạng Việt Nam
sau tháng 7/1954...........................................................................

1.2. Quá trình hình thành, nội dung và ý nghĩa
của đường lối.......................................................................................
II. Đường lối trong giai đoạn 1965 – 1975.................................................
2.1. Bối cảnh lịch sử............................................................................
2.2. Quá trình hình thành, nội dung và ý nghĩa đường lối................
III. Kết quả, ý nghĩa lịch sử, nguyên nhân thắng
lợi và bài học kinh nghiệm.........................................................................
3.1. Kết quả..........................................................................................
3.2. Ý nghĩa lịch sử...............................................................................
3.3. Nguyên nhân thắng lợi..................................................................
3.4. Bài học kinh nghiệm......................................................................

3


LỜI NÓI ĐẦU

4


BỐI CẢNH LỊCH SỬ ĐẤT NƯỚC TA SAU NĂM 1954
QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH - NỘI DUNG ĐƯỜNG LỐI KHÁNG CHIẾN
CHỐNG MỸ CỨU NƯỚC 1954 – 1975.

I. Đường lối trong giai đoạn 1954 – 1964
1.1. Bối cảnh lịch sử của Cách mạng Việt Nam sau tháng 7 năm 1954.
* Miền Bắc
- 10/10/1954: miền Bắc giải phóng hoàn toàn.
- 16/05/1955: toàn bộ quân đội viễn Trinh rút khỏi miền Bắc Việt Nam.
- 1954 - 1956: nhân dân miền Bắc bắt tay vào công cuộc hàn gắn vết thương chiến tranh

và cải tạo kinh tế.
- 1957 - 1960: khôi phục và phát triển kinh tế.
Thuận lợi: miền Bắc được hoàn toàn giải phóng, căn cứ địa vững chắc của cả nước.
Khó khăn: kinh tế miền Bắc nghèo nàn, lạc hậu.

Cải cách ruộng đất

Miền Bắc được giải phóng

* Miền Nam
Âm mưu của Mỹ
- Áp đặt chủ nghĩa thực dân mới ở miền Nam Việt Nam nhằm biến miền Nam thành một
mắt xích quan trọng trong hệ thống thuộc địa của Mỹ.
- Tiêu diệt lực lượng miền Nam, tiến quân ra Bắc.
- Lập phòng tuyến ngăn chặn CNXH lan xuống vùng Đông Nam Á.
Nước ta chia làm hai miền với hai chế độ khác nhau nhưng Đảng ta có các chiến lược
cho cả hai miền để đi đến thắng lợi.
5


Thủ đoạn
- Về chính trị: dựng lên bộ máy chính quyền đứng đầu lần Ngô Đình Diệm, hệ thống Cố
vấn của Mỹ cắn sâu từ trung ương đến cơ sở.
-Về quân sự: xây dựng lực lượng quân đội Ngụy, cho cố vấn Mỹ trực tiếp huấn luyện,
trang bị và chỉ huy.
- Về kinh tế: miền Nam thành thị trường tiêu thụ hàng hóa ế thừa của Mỹ.
- Về văn hóa: văn hóa độc hại.
Thuận lợi: miền Nam có hậu phương là miền Bắc XHCN.
Khó khăn: đối mặt với đế quốc Mỹ có tiềm lực kinh tế, quân sự lớn mạnh.

Thuận lợi

Khó khăn

1.2. Quá trình hình thành - nội dung và ý nghĩa đường lối.
a/ Quá trình hình thành và nội dung của đường lối
- Tháng 7/1954, Hội nghị Trung ương lần 6 đã phân tích
tình hình cách mạng nước ta.
- Hội nghị hoàn toàn đồng ý với đường lối mà chủ tịch
Hồ Chí Minh và Bộ chính trị đã vạch ra: dùng phương
pháp thương lượng để lập lại hòa bình ở Đông Dương.
 Khẩu hiệu của ta là: Hòa bình, thống nhất, độc lập,
dân chủ.
- Tháng 9/1954 Bộ chính trị ra quyết định về tình hình mới, nhiệm vụ mới và chính sách
mới của Đảng: từ chiến tranh chuyển sang hòa bình, nhà nước tạm chia thành hai miền,
từ nông thôn chuyển vào thành thị, từ phân tán chuyển đến tập trung.
6


- Hội nghị lần thứ 7 ( tháng 3/1955 ) và Hội nghị lần thứ 8 ( tháng 8/1955 ) tiếp tục thực
hiện nhiệm vụ do Bộ chính trị đã đặt ra với những nhiệm vụ cụ thể.
1.Tiếp tục đấu tranh để thi hành hiệp định Đình Chiến, củng cố hòa bình và tiếp tục thực
hiện thống nhất nước nhà bằng tổng tuyển cử tự do.
2. Cũng cố miền bắc về mọi mặt.
3. Giữ vững và đẩy mạnh cuộc đấu tranh chính trị của nhân dân miền Nam.
- Tháng 12/1957, tại Hội nghị Trung ương lần thứ 13 đường lối tiến hành hai chiến lược
cách mạng được xác định. "Mục tiêu và nhiệm vụ cách mạng của toàn đảng, toàn dân ta
hiện nay là: củng cố miền Bắc, đưa miền Bắc tiến dần lên chủ nghĩa xã hội. Tiếp tục đấu
tranh để thực hiện thống nhất nước nhà trên cơ sở độc lập và dân chủ bằng phương pháp
hoà bình.

- Tháng 1/1959, Hội nghị Trung ương lần thứ 15 họp bàn về Cách mạng miền Nam.
- Nghị quyết xác định nhiệm vụ chung của cách mạng miền Nam trong giai đoạn này là:
1. Tiến hành cách mạng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc là củng cố và phát huy những
thắng lợi đã giành được, là xây dựng cơ sở vững chắc để thực hiện thống nhất nước nhà.
2. Tiếp tục cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, đánh đổ chế độ đế quốc và nửa phong
kiến ở miền Nam để thực hiện thống nhất nước nhà.
3. Cách mạng Việt Nam là một bộ phận của cách mạng thế giới.
4. Thực hiện thống nhất nước nhà trên cơ sở độc lập và dân chủ bằng con đường hòa
bình.
- Quá trình đề ra và chỉ đạo thực hiện các nghị quyết chủ trương nói trên là quá trình
hình thành đường lối chiến lược chung cho cách mạng cả nước, được hoàn chỉnh tại đại
hội thứ III của Đảng.
- Đại hội lần III của Đảng họp tại thủ đô Hà Nội từ ngày 5 - 10/9/1960, đã hoàn chỉnh
đường lối chiến lược chung của cách mạng Việt Nam.
Nhiệm vụ chung
Tăng cường đoàn kết dân tộc, đấu tranh giữ vững hòa bình và đẩy mạnh CM XHCN ở
miền Bắc, cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân ở miền Nam. Thực hiện thống nhất
7


nước nhà trên cơ sở độc lập và dân chủ, xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, thống
nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh, thiết thực góp phần tăng cường phe CNXH và bảo
vệ hòa bình ở Đông Nam Á và thế giới.
Nhiệm vụ chiến lược
- Tiến hành cách mạng XHCN ở miền Bắc
- Giải phóng miền Nam khỏi ách thống trị của đế quốc Mỹ và bọn tay sai, thực hiện
thống nhất nước nhà, hoàn thành độc lập.
Mục tiêu chiến lược
- Nhằm giải quyết mâu thuẫn chung của cả nước giữa nhân dân ta với đế quốc Mỹ và
bọn tay sai, thực hiện mục tiêu chung, trước mắt là hòa bình và thống nhất tổ quốc.

Mối quan hệ của cách mạng hai miền
- Do cùng thực hiện mục tiêu chung nên " hai nhiệm vụ chiến lược ấy có quan hệ mật
thiết với nhau và có tác dụng thúc đẩy lẫn nhau".
Vai trò nhiệm vụ của cách mạng mỗi miền
- CM XHCN ở miền Bắc có nhiệm vụ xây dựng tiềm lực và bảo vệ căn cứ địa của cả
nước, hậu thuẫn cho cách mạng miền Nam, chuẩn bị cho cả nước đi lên CNXH về sau.
- Cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân ở miền Nam giữ vai trò quyết định đối với sự
nghiệp giải phóng miền Nam khỏi ách thống trị của đế quốc Mỹ và tay sai, thực hiện
hòa bình thống nhất nước nhà.
Con đường thống nhất đất nước
- Đảng kiên trì con đường hòa bình thống nhất theo tinh thần hiệp định Giơnevơ."
nhưng chúng ta phải luôn luôn nêu cao tinh thần cảnh giác, sẵn sàng đối phó với mọi
tình thế. Nếu đế quốc Mỹ và bọn tay sai liều lĩnh gây ra chiến tranh hòng xâm lược miền
Bắc thì nhân dân cả nước ta sẽ kiên quyết đứng dậy đánh bại chúng hoàn thành độc lập
và thống nhất tổ quốc".
Triển vọng của cách mạng Việt Nam
- Thống nhất nước nhà là một quá trình của cách mạng gay go, gian khổ, phức tạp và lâu
dài nhưng thắng lợi cuối cùng nhất định thuộc về nhân dân ta
8


c/ Ý nghĩa của đường lối
- Thể hiện tư tưởng chiến lược của Đảng:
giương cao ngọn cờ độc lập, dân tộc và
XHCN, đã huy động và kết hợp được sức
mạnh của hậu phương và tiền tuyến, sức mạnh
của cả nước, tranh thủ sự giúp đỡ của Trung
Quốc và Liên Xô.
- Tạo nên sức mạnh tổng hợp để dân tộc ta đủ sức đánh bại Đế quốc Mỹ xâm lược.
- Thể hiện tinh thần độc lập, tự chủ và sáng tạo của Đảng ta.

- Đường lối chiến lược chung và đường lối cách mạng ở mỗi miền là cơ sở để đảng chỉ
đạo nhân dân ta phấn đấu giành được thành tựu to lớn.

II. Đường lối trong giai đoạn 1965-1975
2.1. Bối cảnh lịch sử giai đoạn năm 1965 đến 1975
Thuận lợi
- Cách mạng thế giới đang ở thế tiến công.
- Miền Bắc hoàn thành kế hoạch 5 năm và trở thành căn cứ địa vững chắc của cả nước.
- Miền Nam giành được thắng lợi về quân sự đầu năm 1965 chiến lược "chiến tranh đặc
biệt" của đế quốc Mỹ cơ bản bị phá sản.
Khó khăn
- Sự bất đồng giữa Trung Quốc và Liên Xô ngày càng gay gắt.
- Miền Bắc bị bắn phá
- Mỹ mở cuộc "chiến tranh cục bộ" ồ ạt đưa quân viễn trinh và quân chư hầu xâm lược
miền Nam.

9


Quân viễn trinh vào miền nam mở đầu chiến tranh cục bộ

2.2. Quá trình hình thành, nội dung và ý nghĩa đường lối
a/ Quá trình hình thành và nội dung của đường lối
Nhận định và chủ trương chiến lược
- Mặc dù đế quốc Mỹ đưa vào miền Nam hàng loạt quân viễn chinh nhưng so sánh lực
lượng giữa ta và địch thì không có sự thay đổi lớn.
- Cuộc chiến tranh đến giai đoạn quyết liệt nhưng ta có đủ cơ sở để giữ vững thế chủ
động trên chiến trường.
- Chiến lược "chiến tranh cục bộ" là chiến lược đề ra thế thua và bị động nên nó chứa
đựng đầy mâu thuẫn về chiến lược và Mỹ không thể cứu vãn được tình hình.

Quyết tâm và mục tiêu chiến lược
 Khẩu hiệu:" quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược"," kiên quyết đánh bại cuộc đấu
tranh xâm lược của đế quốc Mỹ trong bất kỳ tình huống nào, để bảo vệ miền Bắc, giải
phóng miền Nam, hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân trong cả nước, tiến
tới thực hiện hòa bình, thống nhất nước nhà".
Phương châm và chỉ đạo chiến lược
- Tiếp tục và đẩy mạnh cuộc chiến tranh nhân dân chống chiến tranh cục bộ của Mỹ ở
miền Nam, phát động chiến tranh nhân dân chống chiến tranh phá hoại ở miền Bắc.
- Thực hiện kháng chiến lâu dài, dựa vào sức mình là chính, càng đánh càng mạnh, tập
trung lực lượng của cả hai miền để mở những cuộc tiến công lớn.
Tư tưởng chỉ đạo đối với miền Bắc
10


- Chuyển hướng xây dựng kinh tế, tiến hành cuộc đấu tranh nhân dân chống chiến tranh
phá hoại của Mỹ. Động viên sức người, sức của, chi viện cho miền Nam, tích cực chuẩn
bị đề phòng để đánh bại địch để đánh địch trong trường hợp chúng mở rộng "chiến tranh
cục bộ" ra cả nước.
Tư tưởng chỉ đạo và phương châm đấu tranh ở miền Nam
- Giữ vững và phát triển thế tiến công, kiên quyết tiến công và tiếp tục tiến công. "Tiếp
tục duy trì phương châm đấu tranh quân sự kết hợp với đấu tranh chính trị, triệt để vận
dụng 3 mũi giáp công", đánh địch trên cả ba vùng chiến lược.
Nhiệm vụ và mối quan hệ giữa hai miền
- Miền Nam là tiền tuyến lớn, miền Bắc là hậu phương lớn. Bảo vệ miền Bắc là nhiệm
vụ của cả nước vì miền Bắc là hậu phương vững chắc cho cuộc chiến tranh chống Mỹ,
đảm bảo chi viện đắc lực cho miền Nam càng đánh, càng mạnh. Hai nhiệm vụ trêm
không tách rời nhau, mật thiết gắn bó với nhau.
 Khẩu hiệu: “ Tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược”.
b/ Ý nghĩa của đường lối
- Thể hiện quyết tâm đánh Mỹ và thắng Mỹ, tinh thần cách mạng tiến công, tinh thần

độc lập tự chủ, sự kiên trì mục tiêu giải phóng miền Nam, phản ánh đứng đắn ý chí,
nguyện vọng của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta.
- Thể hiện tư tưởng nắm vững, giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc và xã hội chủ nghĩa.
- Đường lối chiến tranh nhân dân, toàn dân, toàn diện, lâu dài, dựa trên sức mình là
chính được phát triển trong hoàn cảnh mới, tạo nên sức mạnh mới để dân tộc ta có đủ
sức đánh thắng Mỹ xâm lược.

III. Kết quả, ý nghĩa lịch sử, nguyên nhân thắng lợi và bài học kinh
nghiệm
3.1. Kết quả
* Ở miền Bắc

11


- Công cuộc xây dựng CNXH đạt được những thành tựu đáng tự hào. Một chế độ xã hội
mới, chế độ XHCN bắt đầu được hình thành. Văn hóa, xã hội, giáo dục, y tế không chỉ
được duy trì mà còn phát triển mạnh. Công nghiệp địa phương được tăng cường, sản
xuất nông nghiệp được phát triển.
- Quân dân miền bắc đánh thắng được nhiều cuộc chiến tranh phá hoại của Mỹ, tiêu
biểu là "Điện Biên Phủ trên không" làm tròn vai trò căn cứ địa của cách mạng cả nước
và làm nhiệm vụ hậu phương lớn đối với chiến trường miền Nam.

Điện biên phủ trên không

Chiến dịch Hồ Chí Minh

* Ở miền Nam
- Lần lượt đánh bại các chiến lược chiến tranh xâm lược của đế quốc Mỹ: Chiến tranh
đơn phương (1954-1960), chiến tranh đặc biệt (1961-1965), chiến tranh cục bộ (19651968), Việt Nam hóa chiến tranh (1969-1975).

Chiến tranh đặc biệt

Việt Nam hóa chiến tranh

12


- Tiêu biểu là đại thắng mùa xuân năm 1975 với chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, đập
tan toàn bộ bộ chính quyền địch, buộc chúng phải tuyên bố bố đầu hàng vô điều kiện
giải phóng hoàn toàn miền Nam.
3.2. Ý nghĩa lịch sử
* Đối với nước ta
- Kết thúc thắng lợi 21 năm chống đế quốc Mỹ xâm lược, 30 năm chiến tranh cách
mạng, quét sạch quân xâm lược ra khỏi bờ cõi.
- Đưa lại độc lập thống nhất toàn vẹn lãnh thổ cho đất nước.
- Mở ra kỷ nguyên mới cho dân tộc, kỷ nguyên hòa bình thống nhất đi lên chủ nghĩa xã
hội.
- Nâng cao uy tín của Đảng và dân tộc Việt Nam trên trường Quốc tế.

Giải phóng hoàn toàn miền Nam

* Đối với Thế giới
- Đập tan cuộc phản kích lớn nhất của CNĐQ vào CNXH, làm phá sản các chiến lược
chiến tranh của đế quốc Mỹ, phá vỡ phòng tuyến quan trọng của chúng ở Đông Nam Á.
- Cổ vũ mạnh mẽ phong trào đấu tranh vì mục tiêu độc lập dân tộc Dân chủ tự do và hòa
bình phát triển của nhân dân thế giới.
3.3. Nguyên nhân thắng lợi
- Nhờ có đường lối quân sự, chính trị, ngoại giao độc lập, tự chủ đúng đắn và sáng tạo
của Đảng ta.

13


- Nhân dân ta biết kế thừa truyền thống yêu nước, tinh thần đấu tranh chống ngoại xâm
kiên cường, bất khuất của dân tộc ta.
- Công cụ xây dựng và bảo vệ hậu phương miền Bắc của các chiến sĩ và đồng bào miền
Bắc.
- Tinh thần đoàn kết chiến đấu của nhân dân 3 nước Việt Nam, Lào, Campuchia và sự
ủng hộ của các nước XHCN anh em.
3.4. Bài học kinh nghiệm
- Đề ra và thực hiện đường lối giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc và CNXH nhằm huy
động sức mạnh toàn dân đánh Mỹ, cả nước đánh Mỹ.
- Tin tưởng vào sức mạnh dân tộc, kiên định tư tưởng tiến công, quyết đánh quyết thắng
đế quốc Mỹ xâm lược.
- Thực hiện chiến tranh nhân dân, tìm biện pháp chiến đấu đúng đắn, sáng tạo.
- Có công tác thực hiện giỏi, năng động, sáng tạo của cấp bộ Đảng trong quân đội, của
các ngành... Thực hiện phương châm giành thắng lợi từng bước đến toàn phần.
- Phải hết sức coi trọng công tác xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng cách mạng ở cả
hậu phương và tiền tuyến, thực hiện liên kết 3 nước Đông Dương và tranh thủ sự ủng hộ
của các nước XHCN.

14


KẾT LUẬN

15