Giữ vững và tăng cường bản chất giai cấp công nhân của đảng trong giai đoạn hiện nay

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2
TRUNG TÂM GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH
**********************

LÊ PHƯƠNG THẢO

GIỮ VỮNG VÀ TĂNG CƯỜNG BẢN CHẤT
GIAI CẤP CÔNG NHÂN CỦA ĐẢNG
TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Chuyên ngành: Giáo dục quốc phòng và an ninh

HÀ NỘI - 2018


TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2
TRUNG TÂM GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH
TRUNG TÂM GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH
**********************
**********************

LÊ PHƯƠNG THẢO
LÊ PHƯƠNG THẢO

GIỮ VỮNG VÀ TĂNG CƯỜNG BẢN CHẤT
GIỮ VỮNG VÀ TĂNG CƯỜNG BẢN
GIAI CẤP CÔNG NHÂN CỦA ĐẢNG
CHẤT GIAI CẤP CÔNG NHÂN CỦA
TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

ĐẢNG TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Chuyên ngành: Giáo dục quốc phòng và an ninh
Chuyên ngành: Giáo dục quốc phòng và an ninh

Người hướng dẫn khoa học
Người hướng dẫn khoa học

Đại tá. ThS Nguyễn Văn Phong
Đại tá. ThS Nguyễn Văn Phong

HÀ NỘI - 2018


LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành được khóa luận này, trước hết em xin bày tỏ lòng biết
ơn đến các Thầy cô giáo trong Trung Tâm Giáo Dục Quốc Phòng Hà Nội 2,
Trường ĐHSPHN2 đã tận tình truyền đạt những tri thức quý báu, giúp đỡ em
hoàn thành tốt khóa học và khóa luận tốt nghiệp .
Đặc biệt, em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc nhất đến Thầy giáo,
Đại tá. ThS Nguyễn Văn Phong, người đã bỏ ra nhiều tâm huyết, tận tình
giúp đỡ em trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu, đóng góp những ý kiến
quý báu để em hoàn thành tốt khóa luận tốt nghiệp này.
Tiếp đó là lời cảm ơn bố mẹ, anh chị em gái trong gia đình, trong
thời gian qua đã theo sát và ủng hộ con, em trong học tập cũng như làm khóa
luận tốt nghiệp.
Khóa luận này chắc chắn không tránh khỏi những sai sót, kính

mong nhận được sự giúp đỡ, chỉ dẫn, đóng góp ý kiến của các thầy cô và các
bạn để bài khóa luận của em được hoàn thiện hơn.
Em xin trân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày 15 tháng 5 năm 2018
Tác giả đề tài

Lê Phương Thảo


LỜI CAM ĐOAN
Khóa luận này được hoàn thành dưới sự hướng dẫn của thầy giáo,
Đại tá. ThS Nguyễn Văn Phong, em xin cam đoan rằng: đây là kết quả nghiên
cứu của riêng em, không trùng với bất kì chương trình nghiên cứu khoa học
nào của tác giả khác.
Nếu sai, em xin chịu hoàn toàn trách nhiệm.
Hà Nội, ngày 15 tháng 5 năm 2018
Tác giả đề tài

Lê Phương Thảo


DANH MỤC CÁC DANH TỪ VIẾT TẮT

Stt

Chữ viết đầy đủ

Chữ viết tắt

1

XÃ HỘI CHỦ NGHĨA

2

NHÀ XUẤT BẢN

Nxb

3

TOÀN TẬP

TT

4

CHÍNH TRỊ QUỐC GIA

XHCN

CTQG


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu ..................................................................................... 2
3. Nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................................... 3
4. Đối tượng nghiên cứu.................................................................................... 3

5. Phạm vi nghiên cứu ....................................................................................... 3
6. Phương pháp nghiên cứu đề tài ..................................................................... 3
7. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài ...................................................... 3
8. Cấu trúc của đề tài ......................................................................................... 3
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN THỂ HIỆN BẢN CHẤT
GIAI CẤP CÔNG NHÂN TÍNH TIỀN PHONG CỦA ĐẢNG .................. 4
1.1. Cơ sở lý luận khẳng định bản chất giai cấp công nhân tính tiên phong của
Đảng .................................................................................................................. 4
1.1.1. Xuất phát từ lý luận chủ nghĩa Mác- Lênin về vấn đề giai cấp, quy luật
đấu tranh giai cấp; từ yêu cầu thực hiện sứ mệnh lịch sử thế giới của giai cấp
công nhân .......................................................................................................... 4
1.1.2. Xuất phát từ quy luật ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam ................... 8
1.2. Cơ sở thực tiễn bản chất giai cấp công nhân, tính tiên phong của Đảng ..... 11
1.2.1. Thực tiễn Đảng Cộng sản các nước trên thế giới .................................. 11
1.2.2. Thực tiễn Đảng Cộng sản Việt Nam ..................................................... 11
1.3. Nội dung biểu hiện bản chất giai cấp công nhân, tính tiên phong của Đảng...... 13
1.3.1. Biểu hiện bản chất giai cấp công nhân của Đảng ................................ 13
Tiểu kết chương 1 .......................................................................................... 17
Chương 2. GIỮ VỮNG BẢN CHẤT GIAI CẤP CÔNG NHÂN CỦA
ĐẢNG TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY ................................................. 18
2.1. Giữ vững và tăng cường bản chất giai cấp công nhân tính tiên phong của
Đảng là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu trong xây dựng Đảng hiện nay ............ 18


2.1.1. Từ tính đặc thù trong quy luật ra đời của Đảng đòi hỏi phải thường xuyên
giữ vững và tăng cường bản chất giai cấp công nhân, tính tiên phong của Đảng
......................................................................................................................... 18
2.1.2. Từ vị trí, vai trò của Đảng cầm quyền trong sự nghiệp xây dựng và bảo
vệ đất nước theo định hướng XHCN hiện nay ................................................ 19
2.1.3. Từ đặc điểm, yêu cầu của cách mạng Việt Nam trong giai đoạn hiện

nay đòi hỏi phải coi trọng vấn đề giữ vững và tăng cường bản chất giai cấp
công nhân, tính tiên phong của Đảng ............................................................. 20
2.1.4. Từ thực trạng công tác xây dựng Đảng những năm qua, cùng với những
thành tựu đạt được, còn nhiều yếu kém bất cập, cần khắc phục nhất là giữ
vững và tăng cường bản chất giai cấp công nhân, tính tiên phong của Đảng
trong tình hình mới .......................................................................................... 21
2.2. Nội dung biện pháp giữ vững, tăng cường bản chất giai cấp công nhân
của Đảng trong giai đoạn hiện nay.................................................................. 21
2.2.1. Đảng phải có cương lĩnh, đường lối chính trị đúng đắn và thực hiện
thắng lợi cương lĩnh, đường lối đã đề ra. ....................................................... 22
2.2.2. Tăng cường công tác tư tưởng, nâng cao trình độ trí tuệ của Đảng ............ 26
2.2.3. Xây dựng đoàn kết thống nhất trong Đảng, thực hiện nghiêm túc
nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình .................................. 27
2.2.4. Xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên có năng lực toàn diện, phẩm chất
đạo đức, lối sống trong sáng thực sự là công bộc của dân. ........................... 30
2.2.5. Xây dựng, chỉnh đốn Đảng gắn với xây dựng nhà nước thực sự là của
nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân; đẩy mạnh cuộc đấu tranh phòng, chống
tham nhũng, lãng phí....................................................................................... 33
2.2.6. Xây dựng và tăng cường mối quan hệ gắn bó giữa Đảng và nhân dân 36
Tiểu kết chương 2 .......................................................................................... 40
KẾT LUẬN .................................................................................................... 41
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 44


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Đảng Cộng sản Việt Nam là đội tiên phong của giai cấp công nhân,
đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam,
là Đảng cách mạng chân chính của giai cấp công nhân và nhân dân lao động
Việt Nam. Trong chính cương, sách lược vắt tắt tại hội nghị thành lập Đảng

ngày 3-2-1930, do Hồ Chí Minh soạn thảo đã khẳng định: Mục tiêu, con
đường cách mạng Việt Nam là Tư sản dân quyền cách mạng, thổ địa cách
mạng để tiến tới xã hội Cộng sản. Có nghĩa là con đường cách mạng Việt
Nam trải qua hai giai đoạn cơ bản, cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, tiến
thẳng lên cách mạng xã hội chủ nghĩa bỏ qua chế độ Tư bản chủ nghĩa. Thực
hiện mục tiêu, lý tưởng đó Đảng ta đã luôn luôn chăm lo xây dựng Đảng vững
mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, bảo đảm cho Đảng thực sự trở thành
lãnh tụ chính trị, bộ tham mưu chiến đấu của giai cấp công nhân, nhân dân lao
động và của dân tộc Việt Nam.
Trải qua tám mươi tám năm, những thành quả cách mạng mà nhân dân
ta giành được đều bắt nguồn từ sự lãnh đạo của Đảng. Dưới sự lãnh đạo của
Đảng Cộng sản Việt Nam, toàn thể dân tộc Việt Nam đã đoàn kết một lòng
đứng lên đánh đuổi đế quốc Pháp xâm lược, giành lại độc lập-tự do cho dân
tộc. Với chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ 1954 chấm dứt hơn 80 năm đô hộ
của Thực dân Pháp đã đưa tên tuổi Việt Nam vang vọng khắp năm châu. Tiếp
đó, Đảng đã đồng thời lãnh đạo nhân dân cả nước vừa xây dựng, kiến thiết
chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, vừa tiến hành chiến tranh cách mạng dân tộc
dân chủ nhân dân ở Miền Nam, đánh đuổi đế quốc Mĩ xâm lược giải phóng
miền Nam, thống nhất đất nước.
Dưới sự lãnh đạo tài tình của Đảng Cộng sản Việt Nam, được sự giúp
đỡ tận tình của bè bạn quốc tế, nhân dân ta đã kiên trì, bền bỉ chiến đấu và đã
chiến thắng giặc Mĩ xâm lược- tên đế quốc đầu sỏ của thế kỷ XX- bảo vệ
1


vững chắc chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, giải phóng hoàn toàn Miền Nam,
thống nhất Tổ quốc, đưa cả nước tiến lên chủ nghĩa xã hội. Trong giai đoạn
(1990 - 1991). Công cuộc đổi mới, cải cách ở các nước xã hội chủ nghĩa
Đông Âu và Liên Xô thất bại, Đảng Cộng sản mất quyền lãnh đạo, Chủ nghĩa
xã hội sụp đổ đi theo con đường tư bản chủ nghĩa. Trái lại ở Việt Nam dưới

sự lãnh đạo của Đảng, sự nghiệp đổi mới, xây dựng đất nước theo con đường
xã hội chủ nghĩa đã đạt được những thành tựu to lớn, và có ý nghĩa lịch sử.
Chúng ta đã thoát ra khỏi thời kỳ khủng hoảng kinh tế, đời sống nhân
dân được cải thiện rõ rệt, kinh tế phát triển, chính trị ổn định, vị thế của Việt
Nam ngày càng được nâng cao trên trường quốc tế. Những thắng lợi vĩ đại mà
nhân ta giành được trong thế kỷ XX, những năm đầu thế kỷ XXI đã khẳng
định tính đúng đắn và công lao to lớn của Đảng Cộng sản Việt Nam đối với
sự nghiệp cách mạng nước nhà. Hội nghị Trung ương 6 (lần 2) khoá VIII đã
khẳng định: “Sự lãnh đạo đúng đắn và sáng suốt của Đảng là nhân tố quyết
định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam”. Có được những thành tựu trong
xây dựng Đảng và lãnh đạo cách mạng Việt Nam, trước hết và quan trọng
hàng đầu là do Đảng ta luôn luôn chăm lo củng cố, tăng cường bản chất giai
cấp công nhân của Đảng. Bản chất giai cấp công nhân chính là cội nguồn sức
mạnh, là yếu tố bảo đảm cho Đảng luôn vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ
chức có đủ khả năng lãnh đạo cách mạng Việt Nam giành thắng lợi trước mọi
khó khăn, thử thách. Ngày nay, trước những diễn biến phức tạp của tình hình
thế giới, khu vực và trong nước, sự chống phá của các thế lực thù địch, tác
động tiêu cực của kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Từ cơ sở
như vậy em đã chọn đề tài: “Giữ vững và tăng cường bản chất giai cấp công
nhân của Đảng trong giai đoạn hiện nay” làm đề tài khóa luận tốt nghiệp.
2. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu một cách có hệ thống cơ sở lý luận và thực tiễn về “Giữ
vững và tăng cường bản chất giai cấp công nhân của Đảng trong giai đoạn
hiện nay”.
2


3. Nhiệm vụ nghiên cứu
-Bản chất giai cấp công nhân của Đảng.
-Tính tiên phong của giai cấp công nhân.

4. Đối tượng nghiên cứu
Giữ vững, tăng cường bản chất giai cấp công nhân của Đảng trong giai
đoạn hiện nay.
5. Phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu đường lối quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam, nghị
quyết trung ương Đảng II và XI của Đảng Cộng sản Việt Nam.
6. Phương pháp nghiên cứu đề tài
Phương pháp luận, phương pháp thống kê, phương pháp tổng hợp và
phương pháp logic, phương pháp phân tích.
Nghiên cứu giáo trình, SGK, tài liệu tham khảo, chỉ thị của Đảng, các
tài liệu liên quan tới vấn đề “Giữ vững và tăng cường bản chất giai cấp công
nhân của Đảng trong giai đoạn hiện nay”.
7. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
Đề tài đã làm sáng tỏ bản chất giai cấp công nhân tính tiên phong của
Đảng cộng sản Việt Nam. Có ý nghĩa to lớn trong việc giáo dục, rèn luyện
cán bộ Đảng viên, sinh viên phấn đấu học tập noi theo.
8. Cấu trúc của đề tài
Đề tài gồm 2 chương, tiểu kết, kết luận, kiến nghị :
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn thể hiện bản chất giai cấp công
nhân tính tiên phong của Đảng.
Tiểu kết chương 1.
Chương 2. Giữ vững bản chât giai cấp công nhân của Đảng trong giai
đoạn hiện nay.
Tiểu kết chương 2.

3


Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN THỂ HIỆN BẢN CHẤT GIAI CẤP

CÔNG NHÂN TÍNH TIỀN PHONG CỦA ĐẢNG
1.1. Cơ sở lý luận khẳng định bản chất giai cấp công nhân tính tiên
phong của Đảng
Đảng Cộng sản Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập và rèn
luyện. Từ khi ra đời đến nay, mặc dù trong các văn kiện của Đảng có nhiều
cách trình bày bản chất giai cấp công nhân khác nhau, nhưng đều khẳng định
rõ: Đảng Cộng sản Việt Nam mang bản chất giai cấp công nhân. Trong báo
cáo chính trị và trong Điều lệ Đảng (sữa đổi) của Đại hội Đảng X vừa qua
khẳng định: “Đảng Cộng sản Việt Nam là đội tiên phong của giai cấp công
nhân đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt
Nam; đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động
và của dân tộc”. Sự khẳng định trên là hoàn toàn đúng đắn và xuất phát từ
những cơ sở lý luận và thực tiễn sau đây:
1.1.1. Xuất phát từ lý luận chủ nghĩa Mác- Lênin về vấn đề giai cấp,
quy luật đấu tranh giai cấp; từ yêu cầu thực hiện sứ mệnh lịch sử thế giới
của giai cấp công nhân
Mác-Ăngghen những người sáng lập ra chủ nghĩa xã hội khoa học, lãnh
tụ của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế. Nghiên cứu lịch sử vận
động, phát triển của xã hội loài, hai ông đã đi đến kết luận: lịch sử xã hội loài
người từ khi có sự phân chia giai cấp đến nay, là lịch sử đấu tranh giai cấp.
Cuộc đấu tranh ấy diễn ra liên tục là do nguyên nhân có sự mâu thuẫn gay gắt
về lợi ích kinh tế giữa những người bóc lột và những người bị bóc lột. Đấu
tranh giai cấp diễn ra từ thấp đến cao, từ đấu tranh kinh tế chuyển thành đấu
tranh chính trị; khi đấu tranh giai cấp phát triển đến một trình độ nhất định thì
chính đảng của giai cấp ra đời.
4


Từ cơ sở trên cho thấy: cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân chống lại
giai cấp tư sản cũng diễn ra theo quy luật đấu tranh giai cấp đó. Giai cấp công

nhân bắt đầu đấu tranh chống giai cấp tư sản ngay từ khi mới ra đời. Cuộc đấu
tranh của giai cấp công nhân phát triển từ đấu tranh đòi quyền lợi kinh tế, sau
đó phát triển thành đấu tranh chính trị- đấu tranh để lật đổ nhà nước tư bản,
thiết lập nền chuyên chính vô sản, xoá bỏ chế độ cũ xây dựng chế độ xã hội
mới không còn áp bức bóc lột, bất công- khi đó tất yếu chính đảng cách mạng
của giai cấp công nhân sẽ ra đời.
Không chỉ luận giải, làm rõ sự ra đời chính đảng cách mạng của giai
cấp công nhân là sản phẩm tất yếu của cuộc đấu tranh giai cấp giữa giai cấp
công nhân chống giai cấp tư sản.
Mác-Ăngghen còn có công lớn trong việc phát hiện và khẳng định sứ
mệnh lịch sử thế giới của giai cấp công nhân.
Nghiên cứu địa vị kinh tế xã hội của các giai cấp trong xã hội tư bản
chủ nghĩa, Mác-Ăngghen khẳng định chỉ có giai cấp công nhân là giai cấp
duy nhất có sứ mệnh lịch sử lãnh đạo cuộc cách mạng vô sản lật đổ sự thống
trị của giai cấp tư bản, xoả bỏ chế độ tư bản chủ nghĩa, xây dựng chế độ Cộng
sản chủ nghĩa trên toàn thế giới. Trong tác phẩm“Chống Đuy Rinh”, MácĂngghen viết: “Thực hiện sự nghiệp giải phóng thế giới ấy- đó là sứ mệnh
lịch sử của giai cấp vô sản hiện đại” Không dừng lại ở đó, hai ông đồng thời
cũng khẳng định: giai cấp công nhân chỉ thực hiện được sứ mệnh lịch sử của
mình khi có chính đảng cách mạng của giai cấp lãnh đạo. Chính đảng cách
mạng của giai cấp công nhân là lãnh tụ chính trị, bộ tham mưu chiến đấu của
giai cấp- lực lượng đưa yếu tố tự giác vào phong trào công nhân, làm chuyển
hoá phong trào công nhân từ tự phát thành tự giác, là nhân tố bảo đảm đưa
phong trào công nhân đến thắng lợi cuối cùng. Ph. Ăngghen đã chỉ rõ: “Để
cho giai cấp vô sản đủ mạnh để chiến thắng trong giờ phút quyết định, cần

5


phải và điều này Mác và tôi chủ trương từ năm 1847: thành lập một đảng
riêng biệt khác hẳn các đảng phái khác và đối lập với các đảng này, một đảng

giai cấp tự giác”. Như vậy, theo quan điểm của Mác-Ăngghen để hoàn thành
được sứ mệnh lịch sử thế giới, giai cấp công nhân phải thành lập ra chính
đảng cách mạng của mình, chính đảng cách mạng đó phải mang bản chất giai
cấp công nhân rõ rệt, phải độc lập về tư tưởng, chính trị và tổ chức với các
đảng phái chính trị của giai cấp tư sản. Do địa vị, vai trò là lãnh tụ chính trị,
bộ tham mưu chiến đấu của giai cấp cho nên Đảng cách mạng của giai cấp
công nhân chỉ bao gồm những người ưu tú nhất, tiên phong nhất trong phong
trào đấu tranh của giai cấp công nhân chứ không phải toàn bộ giai cấp. Trong
tác phẩm “Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản”, Mác-Ăngghen viết: “về mặt thực
tiễn, những người cộng sản là bộ phận kiên quyết nhất trong các đảng công
nhân ở tất cả các nước, là bộ phận luôn luôn thúc đẩy phong trào tiến lên, về
mặt lý luận, họ hơn bộ phận còn lại của giai cấp vô sản ở chỗ là họ hiểu rõ
những điều kiện, tiến trình và kết quả chung của phong trào vô sản”.
Kế thừa tư tưởng của Mác-Ăngghen về Đảng cách mạng của giai cấp công
nhân, V.I. Lênin tiếp tục khẳng định sự cần thiết phải thành lập một chính đảng
cách mạng chân chính thực sự của giai cấp công nhân và đấu tranh bảo vệ những
nguyên lý xây dựng Đảng mà Mác-Ăngghen đã đề ra. Trong điều kiện, hoàn cảnh
chủ nghĩa cơ hội chống phá mạnh mẽ phong trào cộng sản và công nhân quốc tế,
V.I. Lênin đặc biệt nhấn mạnh những nguyên tắc mang thuộc tính bản chất tổ chức
của giai cấp công nhân trong xây dựng Đảng. Theo V.I. Lênin Đảng Cộng sản của
giai cấp công phải lấy chủ nghĩa Mác làm nền tảng tư tưởng kim chỉ nam cho hành
động; phải kiên định với mục tiêu lý tưởng đấu tranh lật đổ sự thống trị của giai cấp
tư sản, thiết lập chuyên chính vô sản trên cơ sở đó xoá bỏ chế độ cũ, xây dựng chế
độ xã hội mới Xã hội chủ nghĩa tiến tới Cộng sản chủ nghĩa; phải xây dựng Đảng
theo những nguyên tắc hết sức chặt chẽ của giai cấp công nhân và đặc biệt nhấn

6


mạnh nguyên tắc tập trung dân chủ trong xây dựng, hoạt động của Đảng. V.I. Lênin

cho rằng đó cũng chính là những tiêu chí để phân biệt một Đảng Cộng sản chân
chính với các đảng Dân chủ, cơ hội, cải lương trong phong trào Cộng sản, công
nhân lúc đó. Đồng thời Người cũng khẳng định: Đảng Cộng sản là đội tiên phong
của giai cấp công nhân chứ không phải toàn bộ giai cấp, không được lẫn lộn giữa
Đảng với toàn bộ giai cấp. Để xứng đáng là đội tiên phong của giai cấp cấp, Đảng
Cộng sản phải hành động sao cho thật thống nhất, để mọi tổ chức, mọi lực lượng
trong xã hội thừa nhận và tin theo.
Như vậy theo các nhà kinh điển Mác xít, chính đảng của giai cấp ra đời
là sản phẩm tự nhiên của đấu tranh giai cấp. Đảng là lãnh tụ chính trị của một
giai cấp nhất định, phục vụ cho mục tiêu chính trị, lợi ích của giai cấp tổ chức
ra nó. Đảng bao giờ cũng mang bản chất của một giai cấp nhất định, không có
đảng nào mang bản chất của nhiều giai cấp, đứng trên, đứng ngoài giai cấp.
Đảng Cộng sản là sản phẩm của cuộc đấu tranh giữa giai cấp công nhân với
giai cấp tư sản; là lãnh tụ chính trị, bộ tham mưu chiến đấu của giai cấp; phấn
đấu vì mục tiêu, lý tưởng của giai cấp, đại biểu cho lợi ích của giai cấp công
nhân và nhân dân lao động, được xây dựng và hoạt động theo những nguyên
tắc chặt chẽ của giai cấp công nhân. Bởi vậy, Đảng Cộng sản phải mang bản
chất của giai cấp công nhân, là đội tiên phong của giai cấp công nhân. Từ sự
phân tích trên vận dụng vào sự nghiệp cách mạng nước ta cho thấy, Đảng Cộng
sản Việt Nam ra đời trong phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc của giai cấp
công nhân và nhân dân lao động Việt Nam. Một Đảng trước sau như một kiên
trì phấn đấu vì mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; đứng vững trên
nền tảng lý luận chủ nghĩa Mác-Lênin để hoạch định cương lĩnh, đường lối
chính trị; xây dựng và hoạt động theo những nguyên tắc tổ chức chặt chẽ của
giai cấp công nhân, gắn bó mật thiết với nhân dân tất yếu Đảng Cộng sản Việt
Nam phải là Đảng của giai cấp công nhân, nhân dân lao động Việt Nam; mang

7

bản chất giai cấp công nhân, là đội tiên phong của giai cấp công nhân đồng thời
là đội tiên phong nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam.
1.1.2. Xuất phát từ quy luật ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam
Đảng Cộng sản Việt Nam là sản phẩm của sự kết hợp chủ nghĩa MácLênin với phong trào công nhân và phong trào yêu nước Việt Nam, do Chủ
tịch Hồ Chí Minh sáng lập và rèn luyện. Chính Người đã truyền bá lý luận
chủ nghĩa Mác-Lênin vào phong trào công nhân, phong trào yêu nước Việt
Nam, chuẩn bị về chính trị, tư tưởng, tổ chức và cán bộ cho việc thành lập
Đảng cộng sản Việt Nam vào đầu năm 1930.
Trong diễn văn chào mừng kỷ niệm 30 năm ngày thành lập Đảng
Người viết: “Chủ nghĩa Mác-Lênin kết hợp với phong trào công nhân và
phong trào yêu nước Việt Nam đã dẫn đến sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt
Nam”. Quy luật ra đời của Đảng ta đã chỉ rõ những thuộc tính bản chất giai
cấp công nhân của Đảng là vốn có, khách quan trong bản thân Đảng. Đó
không phải là sự gán ghép từ bên ngoài đưa vào, sự ngộ nhận của Đảng như
một số người lầm tưởng.
Trong xã hội Việt Nam, một Giai cấp công nhân Việt Nam đã ra đời,
tuy còn non trẻ nhưng đã biểu hiện tính chất triệt để cách mạng của mình và
đại diện cho xu thế phát triển của xã hội Việt Nam. Mặt khác ở Việt Nam một
nước thuộc địa nửa phong kiến, kinh tế lạc hậu, phong trào yêu nước vẫn là
phong trào rộng lớn nhất, có sức lôi cuốn giai cấp nông dân (đang chiếm trên
90% dân số) và lôi cuốn các tầng lớp trí thức yêu nước, tư sản dân tộc và
những nhân sĩ có tinh thần dân tộc, chống đế quốc thực dân, do đó kết hợp
phong trào công nhân với phong trào yêu nước là nhằm tập trung lực lượng,
mở rộng cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa thực dân, đưa cuộc đấu tranh đó đi
đến thắng lợi.
Mặt khác, lúc này vấn đề dân tộc đòi hỏi phải giải quyết đã trở nên hết
sức bức xúc, vì vậy cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân đã hòa chung với
8

phong trào yêu nước của các tầng lớp, giai cấp khác trong xã hội. Từ chủ
nghĩa yêu nước đến với phong trào công nhân là con đường Hồ Chí Minh và
hầu hết những người Cộng sản Việt Nam đã đi.
Tại Đại hội Đảng lần thứ VII, Đảng ta đã khảng định cùng với chủ
nghĩa Mác-Lênin tư tưởng Hồ Chí Minh là một bộ phận cấu thành nền tảng tư
tưởng của Đảng. Tư tưởng Hồ Chí Minh là kết quả của sự trung thành, vận
dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin vào điều kiện cụ thể ở Việt
Nam, kết hợp nhuần nhuyễn với các giá trị, truyền thống tốt đẹp của dân tộc
và tinh hoa văn hóa nhân loại. Hồ Chí Minh đã phát triển học thuyết MácLênin về sự ra đời của Đảng Cộng sản vào điều kiện cụ thể của cách mạng
Việt Nam, đưa đến sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Phong trào yêu nước là nhân tố quan trọng quyết định nét độc đáo của
cách mạng Việt Nam, giúp Đảng ta vừa vững vàng về nguyên tắc, vừa mềm
dẻo về sách lược để lãnh đạo sự nghiệp cách mạng, cho phép Đảng giải quyết
mối quan hệ giữa dân tộc và giai cấp, dân tộc và quốc tế, giúp Đảng giải
quyết tốt mối quan hệ giữa chiến lược và chỉ đạo chiến lược, giữa mục tiêu
lâu dài với mục tiêu trước mắt, tránh được những sai lầm biệt phái, “tả”,
“khuynh”, bảo đảm cho Đảng không chỉ là lãnh tụ chính trị của giai cấp công
nhân, mà của cả dân tộc Việt Nam.
Đảng lấy chủ nghĩa Mác- Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng
tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động; đồng thời tiếp thu tinh hoa truyền
thống dân tộc, tinh hoa văn hoá nhân loại làm giàu trí tuệ của Đảng. Đảng đấu
tranh bảo vệ và không ngừng phát triển, làm phong phú thêm chủ nghĩa MácLênin và tư tưởng Hồ Chí Minh.
Đảng là một khối thống nhất về ý chí và hành động, lấy tập trung dân
chủ làm nguyên tắc tổ chức cơ bản, thực hiện tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ
trách, tự phê bình và phê bình, giữ gìn đoàn kết thống nhất trong Đảng trên cơ

9


sở cương lĩnh chính trị và điều lệ Đảng. Đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân,

chủ nghĩa cơ hội, chống mọi biểu hiện độc đoán, chuyên quyền, cục bộ, địa
phương, chia rẽ bè phái trong Đảng.
Đảng gắn bó mật thiết với nhân dân, tôn trọng quyền làm chủ của nhân
dân và thường xuyên chịu sự giám sát của nhân dân; đoàn kết, tổ chức và lãnh
đạo nhân dân tiến hành sự nghiệp cách mạng. Đảng lãnh đạo hệ thống chính trị,
tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân, tôn trọng và phát huy vai trò của Nhà
nước, mặt trận, các đoàn thể chính trị xã hội, đồng thời Đảng là một bộ phận của
hệ thống chính trị và là thành viên của mặt trận Tổ quốc.
Đảng trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và
của dân tộc Việt Nam. Đảng tồn tại và hoạt động vì lợi ích của giai cấp công
nhân và nhân dân lao động.
Đảng kết hợp chủ nghĩa yêu nước chân chính với chủ nghĩa quốc tế của
giai cấp công nhân, ủng hộ sự nghiệp đấu tranh vì hoà bình, độc lập dân tộc
và tiến bộ xã hội của nhân dân thế giới.
Như vậy bản chất giai cấp công nhân thể hiện không chỉ ở số lượng
đảng viên nhiều hay ít, thành phần xuất thân từ giai cấp công nhân hay các
giai cấp, tầng lớp khác, mà chủ yếu và quyết định chính là ở lập trường, quan
điểm, thế giới quan, đường lối chính trị, nguyên tắc tổ chức và hoạt động của
Đảng có thực sự là của giai cấp công nhân hay không.
Bản chất giai cấp công nhân không hề đối lập với tính dân tộc; trái lại,
nó quyện chặt nhuần nhuyễn với tính dân tộc. Nói theo nghĩa đó, trong bản
chất giai cấp công nhân đã bao hàm tính dân tộc và ngược lại, khi nói tính dân
tộc trong thời đại hiện nay do Đảng Cộng sản lãnh đạo đã bao hàm tính giai
cấp công nhân. Trong hoàn cảnh cụ thể của nước ta lợi ích giai cấp công nhân
thống nhất với lợi ích cơ bản của nhân dân lao động và của dân tộc. Sự nghiệp
của Đảng gắn liền với sự nghiệp của dân tộc. Đảng chẳng những đại biểu cho

10

lợi ích của giai cấp công nhân mà còn đại biểu cho lợi ích của nhân dân lao
động và của dân tộc Việt Nam. Mặt khác, trên thực tế hơn bảy thập kỷ qua
Đảng đã phấn đấu không mệt mỏi cho lợi ích của giai cấp, của nhân dân và
của dân tộc. Đảng chẳng những thường xuyên giữ vững và tăng cường bản
chất giai cấp công nhân mà còn coi trọng việc tiếp thu, phát triển tinh hoa và
truyền thống dân tộc, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá Việt Nam. Bởi vậy,
Đảng đã trở thành lãnh tụ của giai cấp, của nhân dân lao động và của dân tộc
Việt Nam. Và như vậy cũng có nghĩa là: Đảng Cộng sản Việt Nam chẳng
những mang bản chất giai cấp, là đội tiên phong của giai cấp công nhân mà
còn là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam.
1.2. Cơ sở thực tiễn bản chất giai cấp công nhân, tính tiên phong của Đảng
1.2.1. Thực tiễn Đảng Cộng sản các nước trên thế giới
Nếu trung thành và phát huy bản chất giai cấp công nhân thì Đảng sẽ
vững mạnh, cách mạng sẽ thành công; ngược lại xa rời bản chất giai cấp công
nhân thì Đảng sẽ suy yếu, biến chất, sớm muộn sẽ dẫn đến tan vỡ và cách mạng
xã hội chủ nghĩa thất bại. Nghiên cứu sự tan rã của Đảng Cộng sản ở các nước
xã hội chủ nghĩa Đông Âu và Liên Xô, chúng ta thấy nguyên nhân cơ bản dẫn
đến sự tan rã của Đảng Cộng sản, sự sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở các nước đó
là do các Đảng Cộng sản đã xa rời bản chất cách mạng khoa học của giai cấp
công nhân. Từ chỗ xa rời hệ tư tưởng của giai cấp công nhân, họ đã làm cho
Đảng bị phân tán về tư tưởng, sai lầm về đường lối, sách lược chính trị mở
đường cho sự tan rã Đảng về tổ chức. Khi Đảng Cộng sản đã mất vai trò, vị trí
lãnh đạo xã hội thì đồng thời chế độ xã hội ở các nước đó cũng sụp đổ, thay
vào đó là chế độ xã hội tư bản chủ nghĩa đã lỗi thời lạc hậu cần phải xoá bỏ.
1.2.2. Thực tiễn Đảng Cộng sản Việt Nam
Một Đảng thành phần xuất thân chủ yếu là giai cấp nông dân và tầng
lớp tiểu tư sản trí thức, nhưng Đảng vẫn luôn vững mạnh về chính trị, tư

11

tưởng và tổ chức, đã lãnh đạo nhân dân Việt Nam giành hết thắng lợi này đến
thắng lợi khác. Đó là vì trong mọi điều kiện hoàn cảnh lúc thuận lợi cũng như
khi khó khăn, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn luôn kiên định mục tiêu độc lập
dân tộc và chủ nghĩa xã hội; trung thành và vận dụng sáng tạo chủ nghĩa MácLênin (hệ tư tưởng của giai cấp công nhân) định ra cương lĩnh, đường lối
chính trị đúng đắn; thực hiện nghiêm các nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt
đảng, gắn bó mật thiết với quần chúng, giữ vững tinh thần quốc tế vô sản.
Chính vì những lý do đó mà Đảng luôn vững mạnh về chính trị, tư
tưởng và tổ chức, đủ sức mạnh lãnh đạo nhân dân Việt Nam thực hiện thắng
lợi cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân và công cuộc đổi mới xây dụng đất
nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Với những công lao to lớn như vậy,
nhân dân và dân tộc Việt Nam thừa nhận Đảng không những là đội tiên phong
của giai cấp công nhân, mà còn là đội tiên phong của nhân dân lao động và
của dân tộc Việt Nam.
Kinh nghiệm thực tiễn đó cũng cho thấy chính bản chất giai cấp công
nhân là nguồn sức mạnh của Đảng, là nhân tố bảo đảm cho Đảng lãnh đạo
cách mạng thành công. Tổng kết công tác xây dựng Đảng, trong lời bế mạc
Hội nghị Trung ương sáu (lần 2) khoá VIII nguyên Tổng bí thư Lê Khả Phiêu
đã chỉ rõ: “Giữ vững bản chất công nhân, bản chất cách mạng khoa học và
niềm tin cộng sản dù trong gông cùm, trong máu lửa, trong xây dựng kinh tế
hay trong đời sống hàng ngày, trong từng Đảng bộ, từng đảng viên, chính là
cội nguồn của mọi thắng lợi. Ngược lại khi nào xa rời bản chất giai cấp công
nhân, bản chất cách mạng và niềm tin Cộng sản thì khi đó mắc sai lầm khuyết
điểm, thậm chí dẫn đến sai lầm về đường lối”.
Thực tiễn đó chỉ ra rằng, vấn đề bản chất giai cấp và khẳng định bản
chất giai cấp công nhân, tính tiên phong của Đảng ta trong giai đoạn hiện nay
là quan trọng và cần thiết. Khẳng định rõ bản chất giai cấp công nhân, tính

12

tiên phong của đảng giúp cho cán bộ đảng viên của Đảng không mơ hồ về bản
chất giai cấp. Đồng thời làm cho toàn Đảng nhận thức đúng tầm quan trọng, ý
nghĩa của nhiệm vụ giữ vững tăng cường bản chất giai cấp công nhân, tính
tiên phong của Đảng trong giai đoạn hiện nay.
1.3. Nội dung biểu hiện bản chất giai cấp công nhân, tính tiên phong của Đảng
Kế thừa quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin về nội dung bản chất giai
cấp công nhân của Đảng Cộng sản, Đảng ta quan niệm: “Tính chất giai cấp
công nhân của Đảng được thể hiện sinh động trên mọi lĩnh vực chính trị, tư
tưởng và tổ chức, được phát triển nâng cao không ngừng, phù hợp với vai trò
và sứ mệnh mà Đảng phải gánh vác trong từng giai đoạn của cách mạng nước
ta”. Với quan điểm như vậy bản chất giai cấp công nhân, tính tiên phong của
Đảng được biểu hiện ở những nội dung sau:
1.3.1. Biểu hiện bản chất giai cấp công nhân của Đảng
Đảng luôn luôn đứng vững trên lập trường của giai cấp công nhân, nắm
vững quy luật khách quan, xuất phát từ thực tiễn cách mạng Việt Nam để
hoạch định cương lĩnh, đường lối chính trị. Đảng kiên định và bảo vệ mục
tiêu lý tưởng của giai cấp công nhân, đó là độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã
hội, từng bước tiến lên cộng sản chủ nghĩa. Dù trong tình hình thế giới và
trong nước khó khăn, phức tạp đến đâu Đảng cũng không chao đảo, dao động
xa rời mục tiêu, lý tưởng đó.
Đảng lấy chủ nghĩa Mác- Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng
tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động; đồng thời tiếp thu tinh hoa truyền
thống dân tộc, tinh hoa văn hoá nhân loại làm giàu trí tuệ của Đảng. Đảng đấu
tranh bảo vệ và không ngừng phát triển, làm phong phú thêm chủ nghĩa MácLênin và tư tưởng Hồ Chí Minh.
Đảng là một khối thống nhất về ý chí và hành động, lấy tập trung dân
chủ làm nguyên tắc tổ chức cơ bản, thực hiện tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ

13

trách, tự phê bình và phê bình, giữ gìn đoàn kết thống nhất trong Đảng trên cơ
sở cương lĩnh chính trị và điều lệ Đảng. Đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân,
chủ nghĩa cơ hội, chống mọi biểu hiện độc đoán, chuyên quyền, cục bộ, địa
phương, chia rẽ bè phái trong Đảng.
Đảng gắn bó mật thiết với nhân dân, tôn trọng quyền làm chủ của nhân
dân và thường xuyên chịu sự giám sát của nhân dân; đoàn kết, tổ chức và lãnh
đạo nhân dân tiến hành sự nghiệp cách mạng. Đảng lãnh đạo hệ thống chính trị,
tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân, tôn trọng và phát huy vai trò của Nhà
nước, mặt trận, các đoàn thể chính trị xã hội, đồng thời Đảng là một bộ phận của
hệ thống chính trị và là thành viên của mặt trận Tổ quốc.
Đảng trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và
của dân tộc Việt Nam. Đảng tồn tại và hoạt động vì lợi ích của giai cấp công
nhân và nhân dân lao động.
Đảng kết hợp chủ nghĩa yêu nước chân chính với chủ nghĩa quốc tế của
giai cấp công nhân, ủng hộ sự nghiệp đấu tranh vì hoà bình, độc lập dân tộc
và tiến bộ xã hội của nhân dân thế giới.
Như vậy bản chất giai cấp công nhân thể hiện không chỉ ở số lượng
đảng viên nhiều hay ít, thành phần xuất thân từ giai cấp công nhân hay các
giai cấp, tầng lớp khác, mà chủ yếu và quyết định chính là ở lập trường, quan
điểm, thế giới quan, đường lối chính trị, nguyên tắc tổ chức và hoạt động của
Đảng có thực sự là của giai cấp công nhân hay không.
Bản chất giai cấp công nhân không hề đối lập với tính dân tộc; trái lại,
nó quyện chặt nhuần nhuyễn với tính dân tộc. Nói theo nghĩa đó, trong bản
chất giai cấp công nhân đã bao hàm tính dân tộc và ngược lại, khi nói tính dân
tộc trong thời đại hiện nay do Đảng Cộng sản lãnh đạo đã bao hàm tính giai
cấp công nhân.
Trong hoàn cảnh cụ thể của nước ta lợi ích giai cấp công nhân thống nhất
với lợi ích cơ bản của nhân dân lao động và của dân tộc. Sự nghiệp của Đảng
14

gắn liền với sự nghiệp của dân tộc. Đảng chẳng những đại biểu cho lợi ích của
giai cấp công nhân mà còn đại biểu cho lợi ích của nhân dân lao động và của
dân tộc Việt Nam. Mặt khác, trên thực tế hơn bảy thập kỷ qua Đảng đã phấn
đấu không mệt mỏi cho lợi ích của giai cấp, của nhân dân và của dân tộc.
Đảng chẳng những thường xuyên giữ vững và tăng cường bản chất giai
cấp công nhân mà còn coi trọng việc tiếp thu, phát triển tinh hoa và truyền
thống dân tộc, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá Việt Nam. Bởi vậy, Đảng
đã trở thành lãnh tụ của giai cấp, của nhân dân lao động và của dân tộc Việt
Nam. Và như vậy cũng có nghĩa là: Đảng Cộng sản Việt Nam chẳng những
mang bản chất giai cấp, là đội tiên phong của giai cấp công nhân mà còn là
đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam.
1.3.2. Biểu hiện tính tiên phong của Đảng
Là lãnh tụ chính trị, bộ tham mưu chiến đấu của giai cấp công nhân,
của nhân dân lao động và của dân tộc, Đảng phải thực sự tiên phong về chính
trị, tư tưởng và tổ chức.
Về chính trị: Đảng Cộng sản Việt Nam luôn kiên định và bảo vệ mục
tiêu, lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, trong mọi điều kiện hoàn
cảnh không dao động xa rời mục tiêu, lý tưởng đó. Đảng tồn tại và phấn đấu,
hy sinh vì quyền lợi của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của dân tộc
Việt Nam.
Về tư tưởng: Đảng có lý luận cách mạng khoa học dẫn đường. Đó là lý
luận chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Lý luận cách mạng đó
thấm sâu vào đường lối, chủ trương, chính sách và các nghị quyết của Đảng;
thâm nhập vào phong trào cách mạng, hướng dẫn cuộc sống hàng ngày của
quần chúng nhân dân. Đảng kiên quyết đấu tranh, bảo vệ sự trong sáng của lý
luận chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chống những tư tưởng cơ
hội xét lại, bảo thủ, giáo điều… trong Đảng và trong xã hội.

15


Về tổ chức: Đảng Cộng sản Việt Nam tổ chức và hoạt động theo những
nguyên tắc chặt chẽ của giai cấp công nhân. Các tổ chức đảng là tổ chức cao
nhất trong các tổ chức cách mạng, tập hợp và phát huy được trí tuệ của đảng
viên và nhân dân, nơi tổ chức chặt chẽ nhất và hành động theo một ý chí
thống nhất, có tác dụng rèn luyện đảng viên và lôi cuốn toàn thể đơn vị hoàn
thành mọi nhiệm vụ chính trị.
Đội ngũ đảng viên của Đảng phải là những chiến sĩ cách mạng trong
đội tiên phong của giai cấp công nhân, mẫu mực trong tư tưởng, đạo đức, lối
sống, luôn luôn hăng hái đi đầu thực hiện đường lối, chính sách, nghị quyết
của Đảng và Pháp luật của Nhà nước; biết đặt lợi ích của Tổ quốc, của giai
cấp công nhân và nhân dân lao động lên trên lợi ích các nhân từ đó có sức cổ
vũ và tổ chức nhân dân thực hiện tốt các nhiệm vụ cách mạng.
Bản chất giai cấp công nhân, tính tiên phong của Đảng không tách rời
nhau, luôn có sự thống nhất chặt chẽ với nhau. Chỉ có thường xuyên giữ
vững, tăng cường bản chất giai cấp của Đảng thì mới bảo đảm cho Đảng thực
sự vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, tuyệt đối trung thành với lợi
ích của giai cấp, của nhân dân và của dân tộc xứng đáng là đội tiên phong của
giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam.

16


Tiểu kết chương 1
Giữ vững và tăng cường bản chất giai cấp công nhân của Đảng là quy
luật tồn tại và phát triển của các Đảng Cộng sản.Thể hiện tính tiên phong của
Đảng trong các phong trào cách mạng. Trong lịch sử đã chứng minh, nếu một
Đảng phái nào không giữ vững bản chất giai cấp công nhân, không trung

thành với quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin thì Đảng ấy sẽ tan rã và sụp đổ
như ở Đông Âu và Liên Xô (cũ). Trong những năm 1990-1991 đã làm sáng tỏ
vấn đề đó.
Ở Việt Nam ta Đảng Cộng sản Việt Nam trung thành với quan điểm
của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, luôn giữ vững bán chất giai
cấp công nhân của Đảng chính vì vậy mà Đảng ta đã lãnh đạo cách mạng Việt
Nam vượt qua muôn vàn khó khăn, gian khổ đưa cách mạng Việt Nam đi từ
thắng lợi này đến thắng lợi khác. Đặc biệt trong giai đoạn cách mạng hiện nay
chúng ta đang xây dựng chủ nghĩa xã hội trong bối cảnh hội nhập quốc tế, các
thế lực thù địch luôn tìm mọi cách chống phá cách mạng Việt Nam bằng
chiến lược “Diễn biến hòa bình”.
Đảng ta hơn lúc nào hết luôn giữ vững bản chất giai cấp công nhân,
tính tiên phong của Đảng xây dựng cho đội ngũ cán bộ các cấp có bản lĩnh
chính trị vững vàng, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, làm tốt
công tác vận động nhân dân kiên định mục tiêu con đường độc lập dân tộc và
chủ nghĩa xã hội mà Đảng, Bác đã lựa chọn. Đập tan mọi âm mưu, thủ đoạn
của các thế lực thù địch, bảo vệ vững chắc tổ quốc Việt Nam Xã hội chủ
nghĩa.

17


Chương 2
GIỮ VỮNG BẢN CHẤT GIAI CẤP CÔNG NHÂN CỦA ĐẢNG
TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
2.1. Giữ vững và tăng cường bản chất giai cấp công nhân tính tiên phong
của Đảng là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu trong xây dựng Đảng hiện nay
Tổng kết công tác xây dựng Đảng sau hai mươi năm đổi mới, Đại hội
lần thứ X của Đảng đã đánh giá toàn diện những ưu, khuyết điểm của Đảng
trong lãnh đạo thực hiện công cuộc đổi mới xây dựng đất nước theo định

hướng Xã hội chủ nghĩa. Đồng thời đề ra phương hướng và mục tiêu tổng
quát của công tác xây dựng Đảng trong nhiệm kỳ tới là: “tiếp tục tự đổi mới,
tự chỉnh đốn Đảng, tăng cường bản chất giai cấp công nhân và tính tiên
phong, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng”. Sự khẳng
định đó xuất phát từ những lý do sau.
2.1.1. Từ tính đặc thù trong quy luật ra đời của Đảng đòi hỏi phải
thường xuyên giữ vững và tăng cường bản chất giai cấp công nhân, tính tiên
phong của Đảng
Đảng Cộng sản Việt Nam là sản phẩm của sự kết hợp chủ nghĩa MácLênin với phong trào công nhân và phong trào yêu nước Việt Nam. Quy luật ra
đời của Đảng vừa bảo đảm cho tự bản thân Đảng đã sẵn mang trong mình những
thuộc tính giai cấp công nhân, gắn bó chặt chẽ với nhân dân lao động và dân tộc
Việt Nam. Giúp cho Đảng vừa vững vàng về nguyên tắc, vừa mềm dẻo trong
sách lược, phương pháp cách mạng, giải quyết hài hoà vấn đề giai cấp với dân
tộc; giai cấp, dân tội với quốc tế. Nhưng do tính đặc thù trong quy luật ra đời của
Đảng dẫn đến thành phần xuất thân của đội ngũ đảng viên của Đảng chủ yếu là
từ giai cấp nông dân, tầng lớp tiểu tư sản trí thức.
Về mặt nguyên tắc, trước khi ra nhập Đảng họ phải tự giác rời bỏ lập
trường, quan điểm, lợi ích riêng của giai cấp mình; thừa nhận cương lĩnh chính
18