Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp phụ đạo học sinh yếu - kém nhằm nâng cao chất lượng đại trà môn Ngữ văn 9
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (797.89 KB, 20 trang )
A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LỜI NÓI ĐẦU.
Trong sự nghiệp giáo dục hiện nay, vấn đề bồi dưỡng học sinh giỏi là
mục tiêu hết sức quan trọng đang đặt ra đối với tất cả các nhà trường. Bởi
đó là nhân tố điển hình để có thể lĩnh hội kiến thức nhanh nhất, áp dụng
vào thời đại công nghệ thông tin đang phát triển như “ vũ bão”. Việc bồi
dưỡng học sinh giỏi quả là vấn đề nan giải đối với biết bao thế hệ “trồng
người”. Để có được những học sinh giỏi đã khó thì vấn đề phụ đạo cho
được những học sinh yếu kém lại càng khó hơn. Đặc biệt trong những năm
gần đây, đang tích cực hưởng ứng liên tiếp các cuộc vận động do Bộ giáo
dục và đào tạo triển khai.
Chúng ta phải thừa nhận rằng số lượng học sinh yếu kém còn nhiều
hơn số lượng học sinh khá giỏi, mà đây lại là những “ khối óc” khó “ nạp”
năng lượng kiến thức để vận hành vào bộ nhớ của mình. Khi đã không lĩnh
hội được kiến thức thì làm bất kỳ việc gì cũng khó thành công. Đúng như
lời Bác Hồ đã từng nói: “ Có đức mà không có tài làm việc gì cũng khó”.
Như vậy, đứng trước yêu cầu cấp bách của thời đại, của sự nghiệp giáo
dục đã và đang đặt ra cho các nhà trường trách nhiệm hết sức nặng nề.
Một trong những trách nhiệm ấy chính là phải đổi mới “Một số biện pháp
phụ đạo học sinh yếu kém nhằm nâng cao chất lượng đại trà môn Ngữ
văn 9” mà bản thân tôi được phân công giảng dạy.
II. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU.
1. Thực trạng.
a. Thuận lợi:
Ban giám hiệu luôn quan tâm đến quá trình giảng dạy, học tập của giáo
viên và học sinh. Đặc biệt luôn theo dõi sát sao đến các đối tượng học sinh
1
yếu kém, đề ra kế hoạch kịp thời để giáo viên phụ trách bộ môn có biện
pháp thiết thực nhằm nâng cao chất lượng học sinh.
Đảng và chính quyền địa phương luôn quan tâm chỉ đạo, tạo điều kiện
xây dựng cơ sở vật chất phục vụ cho công tác dạy và học.
Ban chấp hành Hội cha mẹ học sinh đã phần nào giúp đỡ nhà trường
trong việc “ thông tin hai chiều”, tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên yên
tâm công tác.
Bản thân tôi, luôn có tinh thần đoàn kết, yêu nghề, mến trẻ; luôn học
hỏi để nâng cao trình độ tay nghề; luôn tìm tòi để đổi mới phương pháp
dạy học theo đúng chuyên đề thay sách. Đặc biệt là thường xuyên quan tâm
tới những học sinh yếu kém để tạo điều kiện tốt nhất cho các em lĩnh hội
kiến thức.
Một số học sinh Nga Trường đã có ý thức học tập cao, luôn cố gắng
vươn lên, vượt qua hoàn cảnh khó khăn để đạt kết quả tốt.
b. Khó khăn:
Nga Trường thuộc vùng đồng chiêm, đời sống nhân dân còn gặp nhiều
khó khăn, 90% dân số là nông nghiệp thuần túy, điều kiện sinh hoạt còn
thấp kém, nhiều phụ huynh phải đi làm ăn xa không có thời gian để chăm lo
cho con cái học hành cho nên nhiều em học sinh bị lôi kéo vào “vòng quay”
của xã hội hiện nay như: tham gia vào các trò chơi điện tử, thích chơi hơn
học; nhiều học sinh viết chữ quá xấu; một số học sinh đọc chưa thông,
viết chưa thạo…
Do tỷ lệ học sinh hộ nghèo chiếm 2/3 tổng số học sinh toàn trường, cho
nên không ít học sinh phải giành nhiều thời gian vào việc giúp đỡ gia đình
hơn thời gian giành cho học tập.
Bên cạnh đó, nhiều phụ huynh học sinh lại chưa quan tâm đến việc học
hành của con em mình mà coi vấn đề học tập là trách nhiệm giáo dục của
2
nhà trường, gia đình chỉ chủ yếu lo về vật chất để cung cấp cho con em mà
thôi.
Tất cả những điều đó đã ảnh hưởng không ít tới quá trình dạy học của
cả thầy và trò, đặc biệt là việc nâng cao chất lượng học tập cho học sinh
yếu kém ở các môn học nói chung và bộ môn Ngữ Văn nói riêng càng vô
cùng khó khăn.
2. Kết quả của thực trạng trên ( qua quá trình điều tra, khảo sát,
kiểm tra, đánh giá đầu năm học 2010 2011) được thể hiện cụ thể.
Lớp
SS
9A
9B
Tổn
27
30
Giỏi
SL %
0
0
0
0
Khá
SL
%
3
11,1
2
6,7
TB
SL
14
17
Yếu
% SL %
51,9 8 29,6
56,6 9 30,0
Kém
SL
%
2
7,4
2
6,7
57
4
7,0
0
0
5
8,8
31 54,4 17 29,8
g
Nhìn vào bảng trên, ta cũng thấy tỷ lệ học sinh yếu kém còn chiếm một
số lượng rất lớn. Đó là điều băn khoăn không chỉ với giáo viên được phân
công phụ trách, mà còn là vấn đề trăn trở của cả nhà trường và gia đình học
sinh. Đặc biệt là theo kế hoạch đã đề ra đến tháng 11/2010 nhà trường sẽ
đón nhận danh hiệu: “Trường THCS Nga Trường đạt chuẩn Quốc gia” giai
đoạn I. Vì vậy, việc phụ đạo những học sinh yếu kém để nâng cao chất
lượng đại trà cho phù hợp với yêu cầu của trường chuẩn Quốc gia là một
vấn đề vô cùng cấp thiết đối với bản thân tôi nói riêng và tất cả các đồng
chí giáo viên trong nhà trường nói chung.
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.
I. CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN.
Từ thực trạng trên, để giúp đỡ học sinh yếu kém lĩnh hội kiến thức, tôi
đã mạnh dạn đưa ra những suy nghĩ của bản thân nhằm nâng cao chất
3
lượng học tập của các em trong năm học 2010 2011 với một số giải pháp
sau:
1. Xác định nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ học sinh yếu, kém còn cao.
2. Phân loại đối tượng học sinh yếu, kém.
3. Lập kế hoạch cụ thể trong quá trình theo dõi học sinh yếu kém.
4. Tiến hành việc phụ đạo học sinh yếu , kém( đây là giải pháp quan
trọng nhất).
5. Theo dõi sự tiến bộ của các em qua từng đợt thi đua.
6. Thường xuyên phối kết hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội
trong việc “Thông tin hai chiều”.
II. CÁC GIẢI PHÁP ĐỂ TỔ CHỨC THỰC HIỆN.
1. Xác định rõ nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ học sinh yếu, kém còn cao.
SốHS yếu
kém
(KS đầu năm)
Nguyên nhân cơ bản dẫn đến yếu
kém
Học sinh lười học môn Ngữ Văn.
Học sinh viết chữ xấu.
Học sinh đọc chưa thông, viết chưa thạo
21 /57
( khuyết tật hòa nhập, thiểu năng trí tuệ)
Học sinh do thiếu sự quan tâm sát sao của
gia đình.
Học sinh quá ham mê các trò chơi điện tử,
SL%
15
13
71,4
61,9
3
14,3
5
23,8
8
30,1
thường xuyên bỏ học.
( có những học sinh ở nguyên nhân này nhưng cũng rơi vào các nguyên
nhân khác).
Từ việc điều tra đó tôi đã nắm được các nguyên nhân cơ bản dẫn đến tỷ
lệ học sinh yếu, kém còn cao để có biện pháp phù hợp với từng đối tượng
học sinh này.
4
2. Phân loại đối tượng học sinh yếu, kém.
Khác với những năm học trước, tôi đã phân loại đối tượng học sinh
yếu kém ngay từ đầu năm học 2010 2011 chứ không phụ đạo chung cho
tất cả các đối tượng yếu kém, để thuận tiện trong quá trình dạy phụ đạo,
cụ thể:
Đối với những em lười học, ham chơi, thiếu sự quan tâm của gia đình,
học 1 buổi / tuần.
Đối với học sinh viết chữ xấu, đọc chưa thông, viết chưa thạo thì học
2 buổi/tuần.
Sau quá trình theo dõi nếu các em tiến bộ thì sẽ tiến hành dạy chung
thành một đối tượng( 2 buổi/ tuần).
Điều đáng nói tới ở đây là khi dạy phụ đạo phải coi đó là trách nhiệm
to lớn, không được bất kỳ lý do gì mà nản chí, bởi ta đang góp sức để làm
cân bằng xã hội, giúp cho các em trở thành những học sinh có vốn kiến
thức ổn định trong cuộc sống sau này…
3. Lập kế hoạch cụ thể trong quá trình theo dõi học sinh yếu kém
Để nắm bắt đầy đủ và chính xác việc học tập của các em cũng như
theo dõi kết quả học tập qua từng tháng, tôi đã có sổ theo dõi nề nếp đi học
phụ đạo và sổ theo dõi chất lượng học tập của học sinh yếu kém, mẫu cụ
thể được thực hiện như sau:
SỔ THEO DÕI NỀ NẾP ĐI HỌC PHỤ ĐẠO
THÁNG........NĂM.......
( Dùng ký hiệu đánh dấu học sinh đi học hoặc vắng).
TT
Họ và tên
Lớp
Thứ…
Ngày...
Thứ…
Ngày...
Thứ…
Ngày...
Ghi chú
5
SỔ THEO DÕI CHẤT LƯỢNG HỌC TẬP CỦA HỌC SINH QUA TỪNG
THÁNG
( Ghi số điểm đạt được theo bài kiểm tra từng tháng).
TT
Họ và tên
Lớp
Tháng…
Số điểm
Tháng…
Số điểm
Tháng…
Số điểm
Ghi chú
4. Tiến hành việc phụ đạo học sinh yếukém.
* Soạn giảng những kiến thức cơ bản nhất trong khi dạy phụ đạo.
Chúng ta phải công nhận rằng, trong cùng một tiết dạy chính khóa có
nhiều đối tượng học sinh mà thời gian có hạn, giáo viên có dừng laị giảng
kỹ ở một số vấn đề khó, đối với học sinh khá giỏi thì các em nắm bắt
được dung lượng kiến thức nhưng đối với học sinh yếu kém thì điều này
càng gây nên sự nhàm chán đối với các em, bởi kiến thức đơn giản các em
cũng chưa lĩnh hội được thì nói gì đến kiến thức khó. Vì vậy, trong tiết học
phụ đạo giáo viên cần soạn giảng kỹ những kiến thức trọng tâm của bài
học để các em nắm bắt và sau đó cho các em vận dụng để lấy ví dụ ngoài
thực tế rồi tiếp tục nâng dần lên một bước cao hơn, chẳng hạn ở học kỳ I
lớp 9: Giáo viên yêu cầu học sinh cho biết “ Có mấy phương châm hội
thoại mà chúng ta đã được học? Đó là những PCHT nào?”... Sau đó gọi một
số em khác nêu khái niệm từng loại PCHT. Nếu một em không trả lời
được thì sẽ gọi ba đến bốn em, nếu trong số đó không em nào trả lời được
thì giáo viên sẽ gợi ý tránh hiện tượng cho học sinh giở sách ra để đọc
lại( vì đó chỉ là học vẹt). Từ khái niệm các em sẽ vận dụng để đặt ví dụ,
đặt câu hoặc ngược lại, giáo viên có thể đưa ra ví dụ trước rồi yêu cầu các
em rút ra khái niệm. Sau khi học sinh biết vận dụng các yêu cầu trên, giáo
viên sẽ ra bài tập để các em tự tư duy. Nếu bài hơi khó, giáo viên sẽ giúp
các em nắm nội dung và phạm vi yêu cầu của bài tập đó.
6
Trong một buổi dạy phụ đạo, cần đi vào một mảng kiến thức hoặc một
bài cụ thể( tránh tản mạn nhiều vấn đề) để các em không bị rối kiến thức
vì đối tượng học sinh này khi thấy nhiều vấn đề sẽ dễ gây chán nản.
* Chú ý việc luyện đọc, viết cho các em.
Ai cũng phải thừa nhận rằng: đối với học sinh bậc THCS mà đọc chưa
thông, viết chưa thạo là một thách thức vô cùng lớn đối với những giáo
viên trực tiếp giảng dạy. Bởi nền móng nhận biết đầu tiên các em không
có thì làm sao có thể tiếp thu được những vấn đề có tính phức tạp trong
quá trình học tập. Nhưng điều bất cập là trong các tiết học, giáo viên lại
không thể gọi các em “ ê a” đánh vần, bởi thời gian có hạn. Cho nên việc
làm vô cùng cần thiết của mỗi giáo viên, đặc biệt là giáo viên dạy môn
Ngữ văn phải làm sao để giảm đến mức tối thiểu nhất số lượng học sinh
này bằng cách:
Thành lập “ Đôi bạn cùng tiến, nhóm bạn học chăm”, cử một số em học
sinh viết chữ đẹp mà phải nhiệt tình để giúp đỡ bạn( chủ yếu tôi cử những
em có lực học trung bình) cùng với giáo viên bộ môn, kèm cặp những học
sinh đọc chưa thông, viết chưa thạo. Lý do tôi chọn những học sinh này vì
những học sinh đọc chưa thông, viết chưa thạo thường hay tự ti khi tiếp
xúc với những bạn học khá giỏi. Đồng thời, tôi tập hợp riêng những em
học sinh này yêu cầu luyện đọc luyện viết( 2 buổi/ tuần), có sự hướng
dẫn của giáo viên.
Bên cạnh mội số học sinh đọc chưa thông, viết chưa thạo nói trên thì số
lượng học sinh viết chữ xấu lại chiếm tỷ lệ khá cao. Mặc dù trong khi học,
nhiều em tiếp thu bài khá nhanh, hiểu được kiến thức mà giáo viên truyền
tải. Nhưng khi vận dụng vào làm bài thì kết quả không đạt yêu cầu ( vì chữ
viết quá xấu). Chính vì vậy, chúng tôi vô cùng trăn trở đã họp tổ chuyên
môn, đề xuất với Ban giám hiệu nhà trường tìm biện pháp khắc phục.
7
Ngoài việc dạy đại trà, phụ đạo theo lịch phân công, tôi còn thường xuyên
chấm vở luyện viết và động viên các em trong những bài kiểm tra, nếu
trình bày sạch sẽ tiến bộ là được khuyến khích hơn so với mặt bằng
chung ( từ 0,5 đến 1 điểm).
Để công việc này đạt kết quả, tôi đã thực hiện như sau:
+ Yêu cầu các em viết từng bài theo quy định { không được thích là viết
luôn một mạch (vài bài) để hôm sau lại nghỉ, nghiêm cấm việc mượn
người khác viết hộ}, sau đó đúng thời gian quy định giáo viên thu, chấm để
theo dõi sự tiến bộ của học sinh.
+ Trong khi chấm, giáo viên lưu ý chữa lỗi cho các em và nhắc nhở trực
tiếp bằng lời phê ở những bài chưa đạt yêu cầu; còn những bài có tiến bộ,
giáo viên lại nhận xét bằng những lời động viên, khích lệ. Có như vậy các
em mới thấy được những hạn chế để sửa chữa, cũng như thấy được sự
tiến bộ của mình để phát huy cho các bài tiếp theo.
* Ứng dụng CNTT vào những bài dạy phù hợp.
Việc ứng dụng CNTT trong dạy học hiện nay là điều rất cần thiết. Sử
dụng CNTT sẽ giúp học sinh có hứng thú hơn, tiếp thu bài nhanh hơn, làm
chủ kiến thức của mình từ việc quan sát qua hình ảnh để nắm nội dung bài
học. Điều này, không chỉ tạo không khí sôi nổi đối với học sinh khá giỏi
mà kể cả những học sinh yếu kém cũng rất ham mê. Tuy nhiên không phải
bất kỳ bài nào cũng ứng dụng CNTT mà chỉ đối với những tiết dạy phù
hợp với phương pháp này, chẳng hạn: khi dạy các tiết bài : “ Đồng
chí”( Chính Hữu), “ Bài thơ về tiểu đội xe không kính”( Phạm Tiến Duật),
“ Đoàn thuyền đánh cá”
( Huy Cận), “ Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ” ( Nguyễn Khoa
Điềm), “ Lặng lẽ Sa Pa”( Nguyễn Thành Long), “ Bến quê”( Nguyễn Minh
Châu)… Các em rất chăm chú quan sát những hình ảnh được chiếu trên
8
màn hình ( Cảnh núi rừng Việt Bắc, cảnh ra khơi đánh cá của người dân
vùng biển Hòn Gòn Quảng Ninh, Cảnh người mẹ dân tộc Tà ôi địu con
tham gia kháng chiến chống Mỹ ở phía Tây Thừa Thiên Huế, cảnh Sa Pa
thơ mộng và những con người ngày đêm miệt mài với công việc, cảnh bãi
bồi sông Hồng nơi chưa một lần Nhĩ đặt chân tới… và rất nhiều những
hình ảnh khác hỗ trợ cho các tiết dạy thêm hấp dẫn. Trong những tiết bài
như thế cần chú ý nhiều đến đối tượng học sinh yếu, kém Hình thức phụ
đạo ngay trong giờ học chính khóa, vì có một số học sinh dù đọc chưa
thông, viết chưa thạo nhưng khi quan sát qua hình ảnh minh họa, các em có
thể nắm được nội dung bài học. Giáo viên gọi các em trả lời để quen dần
với cách học tự lập, không lệ thuộc vào ngôn ngữ có sẵn hoặc từ bạn
nhắc…Có thể trong nội dung câu trả lời của các em chưa được thông suốt,
trôi chảy thì giáo viên sẽ gợi mở để các em trả lời liền mạch. Đó cũng là
một “nghệ thuật” phụ đạo trong quá trình giáo dục đối tượng học sinh này.
Khi trả lời được yêu cầu của giáo viên trước tập thể lớp sẽ tạo khí thế
học tập và làm cho các em yêu thích môn học hơn, tự tin vào chính bản thân
mình hơn.
Ví dụ một số hình ảnh minh họa khi ta dạy bài “ Những ngôi sao xa xôi”
( Lê Minh Khuê). Trước tiên, học sinh được quan sát chân dung tác giả,
trang bìa một số tác phẩm tiêu biểu của bà…Sau đó các em được quan sát
hình ảnh con đường Trường Sơn huyền thoại đã đi vào lịch sử oai hùng
của dân tộc ta như một mốc son chói lọi trong những năm tháng chống
giặc ngoại xâm thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Những hình
ảnh mà các em được quan sát đã phản ánh rất rõ cuộc sống, chiến đấu vô
cùng gian khổ và ác liệt của những cô gái thanh niên xung phong trên
tuyến đường Trường Sơn mà các em lại nhớ rất kỹ về nội dung của bài
học này.
9
Một số hình ảnh về Trường Sơn Năm 1971
Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước Mà lòng phơi phới dậy tương lai
10
Sự tàn phá ác liệt của máy bay Mỹ
Con đường bị đánh
lở loét, màu đất đỏ,
trắng lẫn lộn. Hai
bên dường không
có lá xanh. Chỉ có
những thân cây bị
tước khô cháy…
Có ở đâu như thế này không…?
11
Tất cả vì miền Nam thân yêu
* Phân công học sinh, khá giỏi kèm cặp học sinh yếu kém
Trong quá trình dạy phụ đạo, tôi đã chia thành các nhóm( theo xóm) để
giúp cho việc theo dõi học sinh và dễ dàng so sánh sự tiến bộ của các nhóm
với nhau. Ngoài ra, tôi còn chọn trong lớp một số học sinh khá, giỏi kèm
cặp những học sinh yếu kém (theo cặp) điển hình như:
Lớp
HS khá, giỏi
9A
Mai Phương Uyên
Nguyễn Thị Hằng
Lại Thị Thi
Mai Thị Trang
Mai Ánh Hồng
HS Yếu kém
Lại Thị Duyên
Mai Việt Anh
Phạm Thị Thu
Mai Thị Mai
Lê Thị Trang
Những vấn đề
cần giúp đỡ
Học yếu (chung)
Kỹ năng làm bài yếu
Đọc, kể còn chậm…
Đọc, kể còn chậm…
Kỹ năng làm bài yếu
12
Dương Thị Hà
9B
Mai Thanh Loan
Lê Thị Hằng
Mai Tiến Thịnh
Kỹ năng trình bày yếu
Thiếu sự quan tâm của
gia đình, học yếu…
Phan Linh Trang
Trần Thị Phượng Học yếu (chung)
Trần Thị Linh
Lê Minh Chiến
Kỹ năng làm bài yếu
Các em luôn luôn theo dõi sự tiến bộ của bạn và thường xuyên báo cáo
kết quả với giáo viên bộ môn… Đồng thời đối với những học sinh dưới
trung bình, trong khi dạy, tôi luôn dành cho các em lượng thông tin dễ hiểu
nhất để cùng tham gia đàm thoại. Có như vậy mới tạo được sự hứng thú
học tập cho các em, tránh được hiện tượng chán học và sinh ra quậy phá ở
đối tượng học này.
Qua từng tháng dạy, tôi đã ra đề kiểm tra để học sinh làm bài (lượng
kiến thức cũng được nâng dần theo mức độ tiếp thu của học sinh), sau đó
giáo viên chấm, chữa bài đồng thời tuyên dương những em có tiến bộ,
động viên những em chưa đạt điểm cao hơn tháng trước, bài kiểm tra cũng
như kết quả làm bài phải nộp về tổ chuyên môn để tổ trưởng tổng hợp và
báo cáo về Ban giám hiệu nhà trường.
*Thường xuyên kiểm tra vở ghi, vở bài tập của các em.
Tôi thiết nghĩ việc thu vở ghi, vở bài tập đối với những em học sinh
yếu kém là rất cần thiết, vì có rất nhiều em không chịu ghi bài, lười làm bài
tậ p
( có em mượn vở của bạn fo to lại làm vở của mình, có em nhờ bạn khác
ghi hộ…). Cho nên cần phải theo sát để kịp thời nhắc nhở.
Mỗi khi thu những loại vở nói trên, tôi thường chấm điểm, đồng thời có
nhận xét cụ thể vào vở về sự tiến bộ hoặc tồn tại của học sinh, yêu cầu
phát huy hoặc khắc phục những tồn tại thiếu sót. Điều đó cũng sẽ rèn
được ý thức tự giác cho các em.
5. Theo dõi sự tiến bộ của các em qua từng đợt thi đua.
13
Trong một năm học nhà trường phát động 3 đợt thi đua: Đợt 1( Từ đầu
năm học đến 20/11), đợt 2( Từ 20/11 đến 26/3) và đợt 3( Từ 26/3 đến cuối
năm học) có chế độ khen thưởng cụ thể: những em có tiến bộ từ lực học
yếu kém vươn được đến trung bình trở lên, những em tiến bộ về chữ viết,
đọc kể… đều được tuyên dương trước toàn trường, trong xóm, thôn,
đồng thời được thưởng vở, bút hoặc tiền( tùy theo ngân sách của nhà
trường và quỹ Hội phụ huynh…). Bản thân tôi đã tham mưu với BGH, Hội
cha mẹ học sinh của lớp, của trường có phần thưởng xứng đáng động viên
các em.
Trong quá trình giảng dạy, tôi đã triển khai một cách cụ thể, việc thi đua
không chỉ riêng các chi đội lớp mà ở cả lớp phụ đạo tôi cũng tổ chức cho
các em thi đua giữa các nhóm với nhau( mỗi nhóm 3 em có thể 1 em lớp
9A, 2 em lớp 9B hoặc ngược lại). Tôi đề ra quy định: Trong một tháng nếu
ở nhóm mình không thành viên nào bị nhắc nhở về việc không làm bài tập,
bị điểm yếu, kém… và một trong số đó đạt từ điểm 7 trở lên( tính cả điểm
kiểm tra miệng, chấm vở bài tập hoặc kiểm tra 15 phút…) là cả nhóm
được tuyên dương trong buổi chào cờ vào sáng thứ hai trước toàn trường( ở
tuần đầu tiên của tháng tới) và cứ như vậy, tôi theo dõi sự tiến bộ dần của
các em cho đến hết mỗi đợt thi đua mà nhà trường phát động, tôi lập danh
sách nộp lại cho Ban giám hiệu để có phần thưởng cho các em về sự tiến
bộ trong quá trình học tập. Đồng thời cũng thông báo với gia đình các em
về sự tiến bộ đó để các em thấy được việc làm của mình có ý nghĩa lớn
lao( làm bố mẹ vui lòng, thầy cô phấn khởi, bạn bè tin yêu …). Như vậy, từ
lớp học phụ đạo sẽ tạo hứng thú cho các em trong khi học chính khóa.
6. Thường xuyên phối kết hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội
trong việc “Thông tin hai chiều”.
14
Trong quá trình dạy học, khi thấy học sinh vắng học từ 1 đến 2 buổi,
giáo viên phải tìm hiểu nguyên nhân và động viên kịp thời; nếu thấy học
sinh bỏ học từ 3 buổi trở lên và có nguy cơ bỏ học, giáo viên phải có biện
pháp
( đến tận gia đình các em để trao đổi với phụ huynh, thông qua Hội cha mẹ
học sinh, trao đổi với các đoàn thể trong xóm: Hội khuyến học, Hội phụ
nữ, Đoàn thanh niên…) của xóm, để động viên các em một cách kịp thời
nhất nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các em đi học đầy đủ, tránh hiện
tượng “làm ngơ” khi thấy các em bỏ hoc nhiều ngày.
C. KẾT LUẬN
1. KẾT QUẢ CỦA VIỆC ĐƯA RA MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHỤ ĐẠO
HỌC SINH YẾU KÉM MÔN NGỮ VĂN 9.
Dưới sự chỉ đạo của Phòng giáo dục; sự lãnh đạo của Ban giám hiệu
nhà trường; sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Đảng, chính quyền địa
phương; sự giúp đỡ của Hội cha mẹ học sinh cùng các đoàn thể khác trong
các xóm của xã; sự phối hợp chặt chẽ với các đồng chí giáo viên dạy môn
Ngữ văn ở các khối lớp; sự nhiệt tình, nỗ lực của bản thân đã áp dụng một
số biện pháp phụ đạo học sinh yếu kém, nâng cao chất lượng đại trà cùng
với sự cố gắng vươn lên của các em học sinh thuộc đối tượng này. Năm
học 2010 2011 kết thúc, số lượng học sinh có điểm dưới trung bình đã
giảm xuống đáng kể…Đặc biệt học kỳ II năm học 2010 2011, Phòng giáo
dục và Đào tạo huyện Nga Sơn vẫn tiếp tục tổ chức coi thi và chấm chéo 8
môn học do SGD & ĐT ra đề để nắm bắt chất lượng giảng dạy của giáo
viên và quá trình học tập của học sinh xuyên xuốt một quá trình dạy học
từ lớp 6 đến lớp 9. Từ đó lấy cơ sở để đánh giá thi đua giữa các trường
trong toàn huyện. Môn học Ngữ văn khối 9 mà tôi được phân công phụ
trách đã đạt được kết quả tương đối cao so với mặt bằng chung của cả
15
huyện( xếp ở tốp đầu). Điều đó cho thấy việc áp dụng “Một số biện
pháp phụ đạo học sinh yếu kém, nâng cao chất lượng đại trà” mà tôi
đã đưa ra có tác dụng rất lớn trong quá trình dạy học ở trường THCS Nga
Trường nói riêng và đối với các trường THCS nói chung. Đó là nguồn động
viên lớn đối với bản thân tôi và cũng là niềm mong mỏi của tất cả những ai
quan tâm đến “ Sự nghiệp trồng người”. Và kết quả theo dõi đó được thể
hiện rõ qua các kỳ thi kiểm tra chất lượng cũng như chất lượng đại trà của
môn học.
a. Điểm các kỳ thi kiểm tra chất lượng trong năm học 2010 2011( 5lần).
Lớ
p
SS
Kỳ
thi
Đầu năm
Giữa
kỳI
SL
SL
%
0
0
1
3,7
2
7,4
2
7,4
Giỏi
3
11,1
3
11,1
4
14,8
6
22,2
Khá
14
51,9
16 59,3 17 63,0
16 59,3
9A 27 TB
29,6
6
22,2
4
14,8
3
11,1
Yếu 8
7,4
1
3,7
0
0
0
0
Kém 2
0
0
1
3,3
2
6,7
3
10,0
Giỏi
2
6,7
3
10,0
4
13,3
6
20,0
Khá
17 56,6
19 63,4 21 70,0
19 63,3
9B 30 TB
9
30,0
6
20,0
3
10,0
2
6,7
Yếu
2
6,7
1
3,3
0
0
0
0
Kém
0
0
2
3,5
4
7,0
5
8,8
Giỏi
5
8,8
6
10,6
8
14,0
12 21,0
Khá
31
54,4
35 61,4 38 66,7
35 61,4
57 TB
5
8,8
Yếu 17 29,8 12 21,0 7 12,3
7,0
2
3,5
0
0
0
0
Kém 4
b. Chất lượng đại trà môn Ngữ văn 9 năm học 2010 2011.
Xếp loại
SS ĐTBM
Giỏi
Khá
TB
Yếu
SL % SL % SL % SL %
2
10
14
1
7,4
37,1
51,9
3,6
0
0
3
12
14
1
10,0
40,0
46,7
3,3
0
0
5
22
28
2
8,8
38,6
49,1
3,5
0
0
Tổng
SL
Lớp
%
SL
Giữa kỳ Cuối kỳ
II
II
%
Điểm
%
Cuối
kỳI
%
SL
Kém
SL %
16
9A
Tổng
9B
27
30
57
H.Kỳ I
1
H.Kỳ II
3
Cả năm
2
7,4
11
H.Kỳ I
0
0
7
H.Kỳ II
4
Cả năm
3
H.Kỳ I
1
H.Kỳ II
7
Cả năm
5
3,7
11,
1
13,
3
10,
0
1,8
12,
3
8,8
3
10
13
10
10
23
21
11,
1
37,
0
40,
7
23,
3
43,
3
33,
3
17,
5
40,
3
36,
20
13
13
20
12
16
40
25
79,
1
48,
2
48,
2
66,
7
40,
0
53,
3
70,
2
43,
9
50,
29
8
9
c. Số học sinh được thưởng qua các đợt thi đua.
3
11,1
0
0
1
3,7
0
0
1
3,7
0
0
3
10,0
0
0
1
3,4
0
0
1
3,4
0
0
6
10,5
0
0
2
3,5
0
0
2
3,5
0
0
Trong năm học 2010 2011 có 5 học sinh yếu kém của khối 9 được
thưởng qua 3 đợt thi đua mà nhà trường phát động:
Đợt 1: Em Lê Thị Trang Lớp 9A( chữ viết tiến bộ nhiều, nắm được kỹ
năng làm bài văn): Tuyên dương trước toàn trường, được thưởng 3 cuốn vở
và 1 chiếc bút.
Đợt 2: Em Lê Thị Hằng Lớp 9B ( vươn lên đạt HL trung bình khá),em
Lê Minh Chiến Lớp 9B( Đạt học lực Trung bình khá): Tuyên dương trước
toàn trường và được thưởng mỗi em 5 cuốn vở.
Đợt 3: Em Mai Việt Anh Lớp 9A( Đạt học lực khá), em Mai Tiến
Thịnh , Lớp 9B( học tiến bộ nhiều, không còn bỏ học vô lý do): Tuyên
dương trước toàn trường và được thưởng 5 cuốn vở. Đồng thời cả 5 em
17
nhà trường thưởng mỗi em 20.000đ và 5 em được phân công giúp đỡ bạn
đã tiến bộ( Mai Ánh Hồng, Dương Thị Hà, Trần Thị Linh, Nguyễn Thị
Hằng, Mai Thanh Loan) cũng được thưởng 20.000đ/em vào ngày tổng kết
năm học. Phần thưởng tuy không nhiều nhưng đó là sự động viên đối với
những em vươn lên trong học tập và khích lệ những em có tinh thần giúp
đỡ bạn những khi bạn gặp phải khó khăn. Đặc biệt là các em học yếu kém
khối 6,7,8 cũng thấy được sự quan tâm sát sao của các thầy cô giáo cũng
như Ban giám hiệu nhà trường đối với những học sinh có lực học dưới
trung bình.
Như vậy, qua kết quả đạt được của môn học Ngữ văn lớp 9, năm
học 2010 2011 mà tôi đã áp dụng, ta có thể dễ dàng nhận thấy chất
lượng học tập của học sinh được nâng lên rõ rệt. Đặc biệt là số
lượng học sinh yếu kém đã giảm xuống đáng kể so với chất lượng
khảo sát đầu năm, số lượng học sinh đạt từ trung bình trở lên cũng
cao hơn rất nhiều.
2. BÀI HỌC KINH NGHIỆM VÀ NHỮNG KIẾN NGHỊ ĐỀ XUẤT.
a. Bài học kinh nghiệm.
Năm học 2010 2011 kết thúc, với những kinh nghiệm rất nhỏ giúp tôi
đạt được một số kết quả nhất định trong quá trình phụ đạo học sinh yếu
kém môn Ngữ Văn khối 9 mà mình được phân công phụ trách. Điều đó
cũng giúp tôi rút ra một số bài học kinh nghiệm sau đây :
Trong quá trình dạy, người giáo viên cần phải:
+ Là người gương mẫu trong quá trình ứng xử, đặc biệt với những học
sinh thuộc đối tượng yếu kém cần phải nhẹ nhàng uốn nắn.
+ Luôn nhiệt tình, tâm huyết với nghề, trăn trở với bộ môn mình được
phân công để tìm ra phương pháp mới trong quá trình giảng dạy phù hợp
với đối tượng học sinh.
18
+ Luôn giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi cho các em học sinh, đặc biệt
quan tâm hơn đối với những em có lực học dưới trung bình.
+ Luôn tạo mối quan hệ mật thiết với đồng nghiệp, phụ huynh và các
em học sinh.
+ Luôn giúp đỡ giáo viên chủ nhiệm lớp có học sinh yếu kém để tìm ra
những giải pháp cùng giáo dục các em trở thành người tiến bộ.
b. Kiến nghị Đề xuất.
Chúng tôi mong muốn rằng, chính quyền địa phương; các ban ngành,
đoàn thể cần quan tâm, phối hợp chặt chẽ và có những biện pháp tích cực
hơn nữa để cùng với nhà trường nâng cao chất lượng dạy và học, đặc biệt
là nâng cao chất lượng học sinh yếu kém trong giai đoạn hiện nay.
Trên đây là một số ý kiến nhỏ đứng về phương diện của cá nhân tôi,
chắc chắn còn nhiều hạn chế, thiếu sót và có thể còn có những ý kiến
không giống nhau về quan điểm chung. Rất mong được sự góp ý của Hội
đồng giám khảo và các bạn đồng nghiệp.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Nga Trường, ngày 06 tháng 05 năm
2011.
Người thực hiện
Hoàng Thị Nhu
19
20
