Một số biện pháp giáo dục cho trẻ 56 tuổi bảo vệ môi trường tại lớp Lá 2 Trường MN Hoa Phượng
I. Phần mở đầu
1. Lý do chọn đề tài.
Môi trường là nơi nuôi dưỡng con người cả về thể chất lẫn tinh thần,
nhưng cũng chính con người trong quá trình tồn tại và phát triển đã khai thác
cạn kiệt các nguồn tài nguyên thiên nhiên, gây nên sự mất cân bằng sinh thái.
Đồng thời cũng chính con người đã xả thải ra những thứ làm cho môi trường
bị ô nhiễm, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Mỗi năm trên thế giới có
hàng vạn người chết vì các loại dịch bệnh do nguồn nước bị ô nhiễm và môi
trường mất vệ sinh gây ra. Một trong các nguyên nhân cơ bản gây nên tình
trạng trên là do thiếu sự hiểu biết, thiếu ý thức của con người. Vì vậy, nâng
cao sự hiểu biết và ý thức bảo vệ môi trường trở thành một vấn đề cấp
bách, có tính chiến lược toàn cầu.
Giữ gìn vệ sinh môi trường góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống
là trách nhiệm của mỗi cá nhân và của toàn xã hội. Mỗi chúng ta ai cũng nhận
thức được tầm quan trọng của sức khỏe đối với bản thân. Nhưng vấn đề đặt
ra là làm thế nào để mỗi người đều có một sức khỏe tốt, ngoài những yếu tố
về dinh dưỡng, tinh thần thoải mái thì môi trường sống trong sạch đóng một
vai trò vô cùng quan trọng.
Ngày nay, giáo dục bảo vệ môi trường đã trở thành một nhiệm vụ
quan trọng trong việc đào tạo thế hệ trẻ ở các trường học và được quan tâm
ngay từ bậc học đầu tiên: “ Giáo dục mầm non”. Giáo dục bảo vệ môi
trường cho trẻ mầm non là quá trình giáo dục lâu dài và rất cần thiết. Việc
giáo dục bảo vệ môi trường không những hình thành và phát triển nhân cách
cho trẻ mà còn giúp trẻ hiểu biết về môi trường sống xung quanh, có ý thức,
hành vi tốt và biết sống thân thiện đối với môi trường.
1
Giáo viên: Nguyễn Thị Út Quyên Đ
ơn vị : Trường MN Hoa Phượng
Một số biện pháp giáo dục cho trẻ 56 tuổi bảo vệ môi trường tại lớp Lá 2 Trường MN Hoa Phượng
Nội dung giáo dục môi trường được lồng ghép vào tất cả các hoạt
động trong ngày, có ý nghĩa rất lớn đối với trẻ, vì vậy việc làm thế nào để
thu hút được trẻ tích cực tham gia vào hoạt động này là rất cần thiết. Thực tế
hiện nay cho thấy, trẻ ch ưa thật sự tích cực tham gia vào các hoạt động bảo
vệ môi trường như : vệ sinh thân thể, sắp xếp đồ dùng đồ chơi, giữ g ìn lớp
học sạch sẽ, chăm sóc cây, thu gom rác ở trường cũng như một số việc ở gia
đình. Do đó việc giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ là một việc làm cần sự
nhiệt tình và sáng tạo, là việc làm thường xuyên. Với cương vị là một giáo
viên trực tiếp giảng dạy, tôi muốn được đóng góp một số kinh nghiệm để
giúp cho trẻ nâng cao ý thức trách nhiệm đối với môi trường nên tôi chọn đề
tài "Một số biện pháp giáo dục cho trẻ 56 tuổi bảo vệ môi trường tại
lớp Lá 2 trường Mầm non Hoa Phượng”
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.
Mục tiêu của đề tài
Nghiên cứu, lựa chọn một số biện pháp phù hợp với trẻ để nâng cao ý
thức bảo vệ môi trường qua việc lồng ghép vào các hoạt động hàng ngày để
trẻ được trải nghiệm.
Thông qua việc nghiên cứu, khảo sát thực trạng, lựa chọn nội dung,
phương pháp, hình thức tổ chức giáo dục trẻ bảo vệ môi trường. Từ đó có
những biện pháp phù hợp để cải thiện thực trạng.
Nhiệm vụ đề tài
Rèn cho trẻ có hành vi, thói quen, thái độ ứng xử phù hợp để giữ gìn và
bảo vệ môi trường trong cuộc sống và trong sinh hoạt hằng ngày một cách
linh hoạt.
3. Đối tượng nghiên cứu.
2
Giáo viên: Nguyễn Thị Út Quyên Đ
ơn vị : Trường MN Hoa Phượng
Một số biện pháp giáo dục cho trẻ 56 tuổi bảo vệ môi trường tại lớp Lá 2 Trường MN Hoa Phượng
Những biện pháp, giải pháp trong việc triển khai và thực hiện các hoạt
động giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ.
4. Giới hạn của đề tài.
Dựa vào tình hình thực tế về cơ sở vật chất và đối tượng học sinh để
đưa ra các biện pháp, giải pháp phù hợp theo yêu cầu của trẻ, cha mẹ học
sinh và cộng đồng.
Nghiên cứu thực trạng hoạt động giáo dục bảo vệ môi trường tại lớp
Lá 2, Trường Mầm non Hoa Phượng để đưa ra một số biện pháp nâng cao ý
thức bảo vệ môi trường cho trẻ.
5. Phương pháp nghiên cứu.
a) Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Phương pháp phân tích, tổng hợp, so sánh.
Phương pháp nghiên cứu tài liệu.
Phương pháp thống kê.
b) Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Phương pháp điều tra, phỏng vấn.
Phương pháp kiểm tra đánh giá.
Phương pháp tổng kết kinh nghiệm.
II. Phần nội dung
1. Cơ sở lý luận
Hiện nay, bảo vệ môi trường là mối quan tâm hàng đầu của nhiều
quốc gia trên thế giới. Tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng ảnh hưởng
lớn đến kinh tế và sức khỏe con người. Do đó, biện pháp giáo dục bảo vệ
môi trường được xem là vấn đề cần thiết để đáp ứng nhu cầu Công nghiệp
hoá – Hiện đại hoá đất nước, không chỉ của một cá nhân mà là vấn đề của
3
Giáo viên: Nguyễn Thị Út Quyên Đ
ơn vị : Trường MN Hoa Phượng
Một số biện pháp giáo dục cho trẻ 56 tuổi bảo vệ môi trường tại lớp Lá 2 Trường MN Hoa Phượng
toàn xã hội. Vì vậy, giáo dục nhận thức việc bảo vệ môi trường có ý nghĩa
rất lớn và trường mầm non là nơi lý tưởng để phát huy vấn đề này.
Từ năm hoc 20082009, Bô Giao duc Đao tao đa phat đông phong trao
̣
̣
́ ̣
̀ ̣
̃ ́ ̣
̀
“Xây dựng trương hoc thân thiên hoc sinh tich c
̀
̣
̣
̣
́ ực”, vơi yêu câu tăng c
́
̀
ường
sự tham gia một cách tích cực của học sinh trong các hoạt động giáo dục. Do
đó, giáo dục bảo vệ môi trường được triển khai theo phương pháp tích hợp,
nội dung bảo vệ môi trường được lồng ghép vào các hoạt động có chủ đích,
hoạt động vui chơi,…Thông qua chế độ sinh hoạt một ngày của trẻ ở trường
thành cho trẻ có thói quen, hành vi đúng để bảo vệ môi trường.
Trong Module MN 27 có viết “Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ ở
Trường mầm non là quá trình giáo dục có mục đích nhằm phát triển ở trẻ
những sơ đẳng về môi trường thể hiện qua kiến thức, thái độ, hành vi, kĩ
năng của trẻ đối với môi trường xung quanh”. Chính vì vậy, cần phải giáo
dục trẻ biết bảo vệ môi trường ngay từ tuổi mầm non.
2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu
Hiện nay, việc giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ cũng đã mang được
một số thành công nhất định như trẻ đã có ý thức bảo vệ môi trường, có
những việc làm, hành vi phù hợp với lứa tuổi. Đồng thời cũng đã làm thay
đổi quan niệm về việc giáo dục bảo vệ môi trường trong nhà trường, trong
xã hội như sự quan tâm sâu sắc của các cấp, chính quyền địa phương, hội
cha mẹ học sinh, ...
Bên cạnh những thành công nhất định thì việc giáo dục bảo vệ môi
trường cho trẻ mầm non cũng còn nhiều hạn chế như hình thức tổ chức chưa
linh hoạt, các hoạt động lồng ghép còn mang tính hình thức; nhận thức của
cha mẹ học sinh còn cho rằng công việc giáo dục môi trường là công việc
4
Giáo viên: Nguyễn Thị Út Quyên Đ
ơn vị : Trường MN Hoa Phượng
Một số biện pháp giáo dục cho trẻ 56 tuổi bảo vệ môi trường tại lớp Lá 2 Trường MN Hoa Phượng
của giáo viên, của nhà trường nên đành giao phó cho nhà trường. Ngoài ra,
đối tượng trẻ chủ yếu chưa qua lớp 3 tuổi, 4 tuổi. Cha m ẹ h ọc sinh ch ủ y ếu
là người dân tộc thiểu số, đời sống kinh tế còn gặp nhiều khó khăn, trình độ
dân trí thấp, cha mẹ chưa nhận thức đúng mức về vị trí vai trò, tầm quan
trọng của việc cung cấp vốn kiến thức giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ
mầm non, coi vấn đề đó không quan trọng bằng việc cho con em mình đọc và
viết. Do đó sự quan tâm đến con em mình, sự phối hợp với nhà trường còn
hạn chế.
Để phát huy những thành công cũng như khắc phục những tồn tại
trong việc giáo dục bảo vệ môi trường thì việc tìm tòi, áp dụng những biện
pháp, hình thức tổ chức dạy học hợp lí đã mang lại hiệu quả không chỉ trong
hoạt động bảo vệ môi trường mà nó còn thúc đẩy trẻ tham gia các hoạt động
khác một cách tự giác, tích cực, ... Đồng thời quan niệm về việc giáo dục
bảo vệ môi trường cũng có những chuyển biến rõ rệt như sự quan tâm sâu
sắc của các cấp, chính quyền địa phương, cha mẹ học sinh.
3. Nội dung và hình thức của giải pháp:
a. Mục tiêu của giải pháp
Giúp trẻ có ý thức, có thói quen và hành vi đúng để bảo vệ môi
trường, tích cực tham gia hoạt động trải nghiệm.
Tạo được không khí học tập sôi nổi, vui vẻ, kích thích sự sáng tạo,
thích khám phá của trẻ.
Làm thay đổi quan niệm về trách nhiệm giáo dục bảo vệ môi trường
ở cha mẹ học sinh. Đồng thời tạo được mối liên hệ phối hợp giữa giáo viên
với đồng nghiệp, với cha mẹ học sinh và các đoàn thể trong và ngoài trường.
5
Giáo viên: Nguyễn Thị Út Quyên Đ
ơn vị : Trường MN Hoa Phượng
Một số biện pháp giáo dục cho trẻ 56 tuổi bảo vệ môi trường tại lớp Lá 2 Trường MN Hoa Phượng
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp.
Biện pháp 1: Tạo môi trường thân thiện để rèn luyện cho trẻ.
Việc tạo môi trường trong trường mầm non rất quan trọng, muốn vậy
phải tạo được nội dung, phương pháp và hình thức dạy học để gây hứng thú
cho trẻ. Do đó cần tạo môi trường trong và ngoài lớp học cho phù hợp, phải
đảm bảo tính thẩm mỹ (đẹp, trang trí phù hợp chủ đề, đề tài, hình ảnh phải
ngộ nghĩnh, màu sắc sặc sỡ, đa dạng về chủng loại) và nội dung phong phú
để trẻ không bị nhàm chán.
Ví dụ: Trang trí thùng rác ngộ nghĩnh để trong và ngoài lớp học để
hướng dẫn trẻ biết bỏ rác đúng nơi quy định và biết phân loại rác.
Ở các góc hoạt động khác trong lớp, tôi bố trí nhiều góc mở cho trẻ
hoạt động. Mỗi kệ, góc đều trang trí đẹp, hấp dẫn trẻ, tạo cảm giác thích thú
và dạy trẻ biết sắp xếp đồ chơi gọn gàng.
Ví dụ : Với góc bé với môi trường, tôi chuẩn bị những tranh vẽ diễn tả
hành động đúng và sai về bảo vệ môi trường, trẻ chọn những tranh miêu tả
hành động đúng để tô màu và bỏ vào túi có hình vuông màu xanh, tranh miêu
tả hành động sai để vào túi có hình tròn màu đỏ. Qua đó trẻ sẽ phân biệt
được những hành động nào nên và không nên làm với môi trường xung quanh.
Ví dụ : Ở góc tạo hình, tôi cho trẻ sưu tầm những tranh ảnh đẹp về
quê hương, đất nước. Bên cạnh đó là những hình ảnh về môi trường bị ô
nhiễm làm thành quyển album để trẻ nhận thấy sự khác biệt giữa các bức
tranh. Qua đó giáo dục trẻ biết yêu quý, giữ gìn những cảnh đẹp của quê
hương, đất nước. Trẻ biết làm những việc liên quan đến bảo vệ môi trường
ngay tại trường học, tại nhà bằng những công việc cụ thể, gần gũi như bỏ
rác đúng nơi quy định, chăm sóc cây hoa và nhắc nhở các bạn cùng thực hiện.
6
Giáo viên: Nguyễn Thị Út Quyên Đ
ơn vị : Trường MN Hoa Phượng
Một số biện pháp giáo dục cho trẻ 56 tuổi bảo vệ môi trường tại lớp Lá 2 Trường MN Hoa Phượng
Ngoài ra, còn xây dựng góc tuyên truyền với nhiều nội dung phong phú,
hấp dẫn. Sưu tầm tranh ảnh đẹp kèm theo những bài thơ, câu chuyện hay,
nội dung phù hợp với hình ảnh để thu hút sự chú ý của trẻ và cha mẹ học
sinh. Kết quả của biện pháp này theo đánh giá đạt khoảng 90%.
Như vậy, việc tạo môi trường thân thiện giúp lôi cuốn được trẻ tham
gia một cách tích cực vào các hoạt động, từ đó góp phần nâng cao ý thức bảo
vệ môi trường cho trẻ.
Biện pháp 2: Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ thông qua các giờ
học có chủ đích.
Lồng ghép nội dung giáo dục bảo vệ môi trường vào trong các hoạt
động chủ đích một cách nhẹ nhàng, đơn giản, hấp dẫn, không gượng ép và
thật gần gũi với cuộc sống xung quanh trẻ, bảo đảm tính vừa sức, phù hợp
với độ tuổi. Thực hiện phương pháp dạy học tích hợp chúng ta có thể lồng
ghép vào các hoạt động có chủ đích như hoạt động khám phá khoa học, tạo
hình, làm quen văn học, hoạt động âm nhạc.
* Lồng ghép vào hoạt động khám phá khoa học
Tổ chức cho trẻ quan sát, làm những thí nghiệm đơn giản để trẻ tiếp
xúc trực tiếp với thiên nhiên, giúp trẻ tìm hiểu, khám phá những điều thú vị
từ môi trường.
Ví dụ : Tôi cho trẻ quan sát 2 con cá ở 2 bình nước khác nhau (bình
nước sạch và bình nước bẩn), cho trẻ nhận xét về sự tồn tại của 2 con cá ở
hai môi trường khác nhau. Sau đó, cô nhấn mạnh trong tự nhiên có rất nhiều
con vật nhưng chúng có tên gọi, đặc điểm, hình dáng, môi trường sống khác
nhau nhưng chúng cần sinh sống ở môi trường không bị ô nhiễm.
Ví dụ : Tổ chức cho trẻ quan sát “Sự phát triển của cây”. Cây cần gì
để sống (đất, nước, không khí, ánh sáng). Qua đó cung cấp cho trẻ biết tác
7
Giáo viên: Nguyễn Thị Út Quyên Đ
ơn vị : Trường MN Hoa Phượng
Một số biện pháp giáo dục cho trẻ 56 tuổi bảo vệ môi trường tại lớp Lá 2 Trường MN Hoa Phượng
dụng của các yếu tố môi trường đối với động vật, thực vật cần thiết của
chúng với con vật, thực vật và giáo dục trẻ có ý thức bảo vệ môi trường. Từ
đó trẻ có thể đưa ra các phương án giải quyết trong một số tình huống giả
định như : Cháu sẽ làm gì khi thấy bạn vứt rác không đúng nơi quy định ?.
Ngoài ra, để tiết học thêm phong phú, hấp dẫn, lôi cuốn sự chú ý của
trẻ, tôi cho trẻ xem những video về hình ảnh môi trường tự nhiên và xã hội
để mở rộng sự hiểu biết của trẻ và tích lũy cuộc sống.
Ví dụ : Cho trẻ xem video hình ảnh về các phương tiện giao thông gây
ô nhiễm môi trường (khói, bụi,...)
* Lồng ghép vào hoạt động tạo hình
Trong giờ hoạt động tạo hình tập cho trẻ có thói quen tận dụng nguyên
vật liệu phế thải : vỏ hộp sữa, tạp chí, chai lọ,.... để tạo đồ dùng đồ chơi
cho trẻ. Qua đó giúp cho trẻ nhớ được truyện, thơ, tiết học sinh động.
Ví dụ: Làm những chiếc thuyền, xe ô tô, tàu hỏa...từ hộp sữa, chai
nước rửa chén, chai dầu gội đầu hay làm những bông hoa từ những chiếc đĩa
cũ. Qua đó phát triển năng khiếu thẩm mỹ, khả năng sáng tạo của trẻ, giúp
trẻ nhận thấy sự cần thiết phải có ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường.
Hoặc cho trẻ vẽ đường đi xanh, sạch đẹp và đường bẩn bị ô nhiễm
môi trường.
* Lồng ghép vào hoạt động làm quen văn học
Sưu tầm, lựa chọn những câu chuyện, bài thơ trong và ngoài chương
trình có nội dung về thiên nhiên, mối quan hệ giữa con người với thế giới
động thực vật, các hiện tượng tự nhiên.
Ví dụ : Qua câu chuyện “Giọt nước tí xíu” giáo dục trẻ biết giữ gìn vệ
sinh nguồn nước và tiết kiệm nước.
* Lồng ghép vào hoạt động âm nhạc
8
Giáo viên: Nguyễn Thị Út Quyên Đ
ơn vị : Trường MN Hoa Phượng
Một số biện pháp giáo dục cho trẻ 56 tuổi bảo vệ môi trường tại lớp Lá 2 Trường MN Hoa Phượng
Đặc điểm của trẻ là rất thích hát, múa, khả năng cảm thụ âm nhạc tốt.
Tận dụng được ưu điểm đó mà trong giờ hoạt động âm nhạc, giáo viên đã
lựa chọn một số bài hát có nội dung ca ngợi cảnh đẹp quê hương, những
hành động tốt có lợi cho môi trường. Các em tham gia một cách rất say mê,
giáo viên dạy cho các em hát những bài hát theo chủ đề cũng như những bài
hát trong chương trình mầm non.
Ví dụ : Với bài hát “Em yêu cây xanh” giáo dục trẻ biết chăm sóc và
bảo vệ cây xanh, không ngắt lá bẻ cành.
Qua hoạt động học có chủ đích, giáo viên giúp trẻ phát triển đồng đều
các lĩnh vực: thể chất, ngôn ngữ, nhận thức, tình cảm xã hội, thẩm mỹ.
Phát huy tính tích cực của trẻ, giúp trẻ hứng thú, chủ động khám phá tìm tòi,
biết vận dụng vốn kiến thức, kỹ năng vào việc giải quyết các tình huống
khác nhau.
Biện pháp 3 : Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi.
Như chúng ta đã biết một ngày của trẻ ở trường mầm non trẻ được
tham gia rất nhiều hoạt động. Thông qua các hoạt động này giáo viên có thể
tổ chức lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường vào hoạt động trong ngày của
trẻ ở mọi lúc mọi nơi. Có như vậy sẽ kích thích tính tích cực của trẻ trong
hoạt động và tạo động lực thúc đẩy tốt hơn.
Trong giờ hoạt động ngoài trời, giáo viên cung cấp cho trẻ nhiều kiến
thức, kĩ năng và hình thành cơ sở ban đầu trong việc giáo dục bảo vệ môi
trường cho trẻ.
Ví dụ : Trẻ giúp cô lao công nhặt rác bỏ vào thùng, nhổ cỏ, tưới nước
cho cây hoa trước lớp, biết cách phân loại rác, nhặt riêng các loại rác có thể
tái sử dụng để làm đồ chơi trong lớp (vỏ hộp sữa chua,...). Ngoài ra trẻ còn
được hướng dẫn cách bảo vệ nguồn nước, tiết kiệm nước, chăm sóc cây và
9
Giáo viên: Nguyễn Thị Út Quyên Đ
ơn vị : Trường MN Hoa Phượng
Một số biện pháp giáo dục cho trẻ 56 tuổi bảo vệ môi trường tại lớp Lá 2 Trường MN Hoa Phượng
hoa trong sân trường. Những hoạt động này có tác dụng rất lớn vì trẻ được
tự học và trải nghiệm một cách tự nhiên. Qua đó giáo dục trẻ giữ gìn vệ sinh
trường lớp, hình thành ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ.
Trong giờ hoạt động góc trẻ được học mà chơi, chơi mà học. Qua vui
chơi trẻ được thực hành và trải nghiệm với nhiều vai chơi khác nhau. Trẻ
bắt chước các hoạt động của người lớn, đồng thời phản ánh sinh hoạt mà trẻ
đã tiếp nhận được từ môi trường bên ngoài, cũng từ đó giáo viên kịp thời uốn
nắn, chỉnh sửa khi trẻ có biểu hiện chưa chuẩn mực.
Ví dụ : Ở góc phân vai, trẻ đóng vai công nhân vệ sinh môi trường trẻ
biết mô phỏng những công việc của người lớn như : nhổ cỏ, chăm cây, thu
gom rác...Trong quá trình chơi, có thể trẻ để đồ chơi không gọn gàng, cô cần
nhẹ nhàng uốn nắn và nhắc nhở trẻ.
Ngoài ra, giáo viên giáo dục trẻ ý thức giữ gìn vệ sinh sạch sẽ, không
vứt rác bừa bãi và tiết kiệm nước.
Ví dụ : Ở cửa hàng ăn uống, khách hàng phải giữ gìn vệ sinh, không
vứt đồ ăn thừa xuống đất. Người bán hàng sau khi bán xong phải dọn dẹp
sạch sẽ và gom rác bỏ vào thùng. Sau khi kết thúc hoạt động giáo dục trẻ cất
dọn đồ dùng, đồ chơi vào đúng nơi quy định, hình thành ý thức tự lập ở trẻ.
Ví dụ : Trong trò chơi vận động, trẻ mô tả lại hành vi bảo vệ môi
trường hoặc làm hại môi trường, cụ thể : động tác cuốc đất, trồng cây, bắt
sâu,.. là hành vi có lợi cho môi trường. Các hành động chặt cây, dẫm lên cây
xanh, săn bắt thú rừng,... là động tác gây tổn hại đến môi trường. Qua trò
chơi nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ.
Trong trò chơi học tập: Trẻ tìm hiểu các hiện tượng trong môi trường,
trẻ học cách so sánh, phân loại các hành vi tốt, hành vi xấu đối với môi
10
Giáo viên: Nguyễn Thị Út Quyên Đ
ơn vị : Trường MN Hoa Phượng
Một số biện pháp giáo dục cho trẻ 56 tuổi bảo vệ môi trường tại lớp Lá 2 Trường MN Hoa Phượng
trường. Phân biệt môi trường sạch, môi trường bẩn và tìm ra nguyên nhân
của chúng.
Trong trò chơi đóng kịch: Trẻ thể hiện nội dung các câu chuyện bảo
vệ môi trường, thể hiện các hành vi có lợi, hành vi có hại cho môi trường.
Trong hoạt động lao động hình thành cho trẻ những thói quen trong
sinh hoạt hằng ngày ở trường, lớp. Cụ thể:
Lao động tự phục vụ : Trẻ tự phục vụ cho mình đi đại tiện, tiểu tiện
đúng nơi quy định, đi xong biết rửa tay sạch sẽ, tiết kiệm nước bảo vệ môi
trường.
Lao động chăm sóc con vật nuôi cây trồng : Trẻ biết yêu quý con vật,
chăm sóc cây như vậy là góp phần vào việc cho môi trường xanh sạch
đẹp.
Lao động vệ sinh môi trường : Lau chùi đồ dùng đồ chơi, sắp xếp đồ
dùng gọn gàng ngăn nắp, biết nhặt rác.
Như vậy, qua những hoạt động lao động, trẻ không những có ý thức và
hành động dọn vệ sinh trong lớp mà trẻ lao động ngoài cổng trường và khu
vực xung quanh.
Biện pháp 4 : Nêu gương bạn tốt, tuyên dương và khích lệ trẻ
Tư duy của trẻ chủ yếu là tư duy trực quan, trẻ sẽ nhớ lâu hơn những
gì trẻ được nhìn thấy hơn là được nghe. Do vậy ngươi l
̀ ơn phai la tâm g
́
̉ ̀ ́ ương
sang, yêu th
́
ương, tôn trọng, đối xử công bằng với trẻ, những lời nói rõ ràng,
câu hỏi gợi mở kết hợp cùng các cử chỉ, điệu bộ phù hợp sẽ khuyến khích
trẻ tiếp xúc với môi trường xung quanh, bộc lộ, chia sẻ những cảm xúc với
người khác bằng lời nói và hành động cụ thể. Bên cạnh đó, sự khuyến khích
những hành vi, lời nói tốt của trẻ, giáo viên cần tuyên dương và khen trẻ kịp
thời.
11
Giáo viên: Nguyễn Thị Út Quyên Đ
ơn vị : Trường MN Hoa Phượng
Một số biện pháp giáo dục cho trẻ 56 tuổi bảo vệ môi trường tại lớp Lá 2 Trường MN Hoa Phượng
Ví dụ : Giờ bình cờ, cô cho trẻ tự nhận xét mình, nhận xét bạn về
những hành vi, thái độ như : biết nhặt rác bỏ vào thùng, biết chăm sóc cây,
biết xếp đồ chơi gọn gàng,...Qua những buổi nêu gương như vậy đã giúp trẻ
làm tốt hơn những công việc hàng ngày.
Giáo viên cần sử dụng các hình thức khen, nhắc nhở phù hợp, đúng lúc,
đúng chỗ. Biểu dương trẻ là chính, nhưng không lạm dụng. Cần tuyên
dương và khuyến khích trẻ để trẻ tự hào, tự nhận biết được hành động vừa
làm là đúng và tiếp tục phát huy.
Ví dụ: Trong giờ đón trẻ, yêu cầu trẻ cất dép, cặp vào đúng nơi quy
định, khi trẻ làm đúng cô động viên trẻ kịp thời để trẻ khác nghe thấy cũng
làm theo, nếu trẻ có hành vi không đúng cô nhẹ nhàng nhắc nhở và yêu cầu
trẻ cất đúng nơi quy định.
Thể hiện thái độ đồng tình hoặc chưa đồng tình của người lớn trước
việc làm, hành vi, cử chỉ của trẻ, Từ đó đưa ra nhận xét, tự nhận xét trong
từng tình huống hay hoàn cảnh cụ thể. Người lớn không sử dụng các hình
phạt làm ảnh hưởng đến sự phát triển tâm – sinh lí của trẻ.
Biện pháp 5 : Kết hợp tuyên truyền, phối hợp với cha mẹ của trẻ
Vai trò của cha mẹ trẻ góp phần không nhỏ trong việc giáo dục trẻ.
Giáo viên thường xuyên trò chuyện, trao đổi với cha mẹ trẻ về những hành vi
của trẻ, những nội dung trẻ được học trên lớp để cha mẹ quan tâm đến việc
học của con em mình. Từ đó thống nhất trong nội dung giáo dục giữa gia
đình và nhà trường.
Trẻ rất dễ nhớ và cũng rất mau quên. Để cho trẻ khắc sâu những gì đã
học được ở trường, lớp. Tôi kết hợp với cha mẹ trẻ khi có điều kiện như
họp cha mẹ trẻ đầu năm, giờ đón trả trẻ, ... để hiểu được tính cách trẻ và để
rèn luyện thêm cho trẻ khi ở nhà.
12
Giáo viên: Nguyễn Thị Út Quyên Đ
ơn vị : Trường MN Hoa Phượng
Một số biện pháp giáo dục cho trẻ 56 tuổi bảo vệ môi trường tại lớp Lá 2 Trường MN Hoa Phượng
Trao đổi, hướng dẫn cha mẹ cách rèn cho trẻ tại nhà và giải thích cha
mẹ hiểu rõ tầm quan trọng của việc giáo dục bảo vệ môi trường. Qua đó gia
đình và giáo viên phải thực sự gương mẫu vì trẻ sẽ là tấm gương phản chiếu
mọi hoạt động của người lớn.
Vận động các cha mẹ đóng góp cây xanh để trẻ chăm sóc và bảo vệ
hằng ngày, hỗ trợ các nguyên vật liệu, phế liệu sẵn, hướng dẫn trẻ làm đồ
chơi đơn giản cho mình. Sưu tầm thêm các sách báo, tạp chí...làm phong phú
hơn ngân hàng đồ chơi tại lớp.
Tuyên truyền qua các ngày hội, ngày lễ của địa phương tổ chức lồng
ghép cách bảo vệ môi trường với những hình ảnh về các hành vi đúng, sai để
trẻ nhận biết và phân biệt đồng thời giáo dục trẻ tình cảm đạo đức trong
ngày lễ hội như: 83, ngày 2011, ngày 1 6…
Tuyên truyền dưới nhiều hình thức, bảng tuyên truyền đẹp, thay đổi
nội dung và hình thức phù hợp với chủ đề liên quan tới vệ sinh môi trường
trong nhà trường để trẻ, gia đình, cộng đồng cùng nâng cao nhận thức cho
chính bản thân mình về giữ gìn vệ sinh môi trường.
Khuyến khích và yêu cầu cha mẹ trẻ thay phiên nhau dự các hoạt động
của trẻ để họ thấy được các con đi học ở trường mầm non không chỉ được
chăm sóc giáo dục chu đáo mà còn được tiếp thu những kiến thức kỹ năng,
kỹ xảo, hành vi qua từng chủ đề, đề tài của từng môn học nhất là tiết học
trẻ được trải nghiệm về bảo vệ môi trường.
c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
Cac giai phap, biên phap khi th
́
̉
́
̣
́
ực hiên đê tai co môi quan hê mât thiêt
̣
̀ ̀ ́ ́
̣
̣
́
vơi nhau, đ
́
ược xem như mắt xích nối giữa vui chơi, học tập và giáo dục,
đem đến mục đích chung là giáo dục trẻ bảo vệ môi trường. Biên phap nay se
̣
́ ̀ ̃
hô tr
̃ ợ cho biên phap kia nhăm hoa quyên cac nôi dung lai v
̣
́
̀
̀
̣
́ ̣
̣ ơi nhau đê đi đên
́
̉
́
13
Giáo viên: Nguyễn Thị Út Quyên Đ
ơn vị : Trường MN Hoa Phượng
Một số biện pháp giáo dục cho trẻ 56 tuổi bảo vệ môi trường tại lớp Lá 2 Trường MN Hoa Phượng
môt thê thông nhât la th
̣
̉
́
́ ̀ ực hiện tốt các giải pháp, đam bao đ
̉
̉ ược tinh chinh
́
́
xac, tính v
́
ừa sức, tính khoa học va lôgic gi
̀
ữa cac giai phap, biên phap.
́
̉
́
̣
́
d. Kêt qua khao nghiêm, gia tri khoa hoc cua vân đê nghiên c
́
̉
̉
̣
́ ̣
̣
̉
́
̀
ứu,
phạm vi và hiệu quả ứng dụng
Từ những nghiên cứu tài liệu, kinh nghiệm cũng như tiến hành thực
hiện đề tài, tôi đã thu được kết quả như sau :
Trước khi thực hiện đề
tài
Nội dung
Bỏ rác đúng nơi
quy định
Biết bảo quản,
cất đồ dùng, đồ
chơi
Đi vệ sinh đúng
nơi quy định
Phân biệt được
hành động đúng
và sai đối với
Đạt
Sau khi thực hiện đề tài
Chưa đạt
Đạt
Chưa đạt
Số
Tỉ lệ
Số
Tỉ lệ
Số
Tỉ lệ
Số
Tỉ lệ
trẻ
(%)
trẻ
(%)
trẻ
(%)
trẻ
(%)
14
53,8
12
46,2
25
96,2
1
3,8
13
50
13
50
23
88,5
3
11,5
15
57,7
11
42,3
24
92,3
2
7,7
11
42,3
15
57,7
23
88,5
3
11,5
môi trường
Thực hiện tốt các giải pháp, biện pháp đưa ra, sau thời gian ngắn, tôi
đã thu được kết quả như sau :
Đối với giáo viên
Qua những năm giảng dạy trẻ, với phương pháp giảng dạy chưa linh
hoạt, chưa sáng tạo nên tiết học đạt kết quả chưa cao. Từ khi sử dụng nghệ
thuật lên lớp một cách tích hợp lồng ghép các nội dung một cách nhẹ nhàng,
14
Giáo viên: Nguyễn Thị Út Quyên Đ
ơn vị : Trường MN Hoa Phượng
Một số biện pháp giáo dục cho trẻ 56 tuổi bảo vệ môi trường tại lớp Lá 2 Trường MN Hoa Phượng
sáng tạo, học hỏi kinh nghiệm của bạn đồng nghiệp, sự rèn luyện của bản
thân về ý thức tốt trong việc bảo vệ môi trường, biến các hành động đó trở
thành thói quen tốt, là tấm gương sáng cho trẻ noi theo trong mọi hoạt động.
Tìm ra những giải pháp hay nhất tôi đem lại kết quả cao trong việc giáo dục
cho trẻ nâng cao ý thức bảo vệ môi trường.
Đối với trẻ
Các hành vi, thói quen tốt của trẻ đã được hình thành như: không xả rác
bừa bãi, đi vệ sinh đúng nơi quy định. Trẻ biết sắp xếp đồ dùng, đồ chơi
ngăn nắp sau khi sử dụng.
Trẻ có ý thức hơn giữ gìn khuôn viên trường, lớp sạch đẹp. Biết tiết
kiệm nguồn nước khi sử dụng. Trẻ biết chăm sóc tưới nước cho cây, nhặt
rác bỏ vào thùng khi dạo chơi ngoài sân trường.
Trẻ nhận ra được những hành động đúng và sai, biết cùng cô thu nhặt
những nguyên vật liệu phế thải để làm đồ chơi. Trẻ mang những vỏ hộp sữa
chua, muỗng nhựa, chai lọ không còn sử dụng...đến lớp để cùng cô làm đồ
dùng, đồ chơi phục vụ các hoạt động. Trẻ hiểu được mối quan hệ giữa con
người với thế giới tự nhiên và xã hội. Đặc biệt, trẻ còn là một tuyên truyền
viên tốt nhất đối với cha mẹ trẻ trong công tác bảo vệ môi trường.
III. Phần kết luận, kiến nghị
1. Kết luận:
Một số biện pháp giáo dục cho trẻ 5 6 tuổi bảo vệ môi trường đã đưa
ra sẽ góp phần cung cấp cho trẻ những hiểu biết ban đầu về môi trường,
biết cách
15
Giáo viên: Nguyễn Thị Út Quyên Đ
ơn vị : Trường MN Hoa Phượng
Một số biện pháp giáo dục cho trẻ 56 tuổi bảo vệ môi trường tại lớp Lá 2 Trường MN Hoa Phượng
sống tích cực với môi trường. Từ đó trẻ có kỹ năng thói quen vệ sinh cá nhân,
vệ sinh trường lớp, nơi công cộng, chăm sóc cây… làm cho môi trường luôn
xanh sạch đẹp. Qua đó hình thành và phát triển thể chất, tinh thần cho trẻ.
Cô giáo, gia đình phải thật sự là mái ấm tình thương của trẻ, bố mẹ
phải là tấm gương sáng để trẻ noi theo bởi vì trẻ em như trang giấy trắng,
luôn luôn quan tâm, yêu thương trẻ, giáo dục trẻ ngay từ những bước đầu đời
để tạo cho trẻ những thói quen tốt hàng ngày. Phải có sự phối kết hợp chặt
chẽ với các ban ngành đoàn thể trong thôn cụ thể như: Phụ nữ, y tế, hội cha
mẹ học sinh trong công tác chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ. Tuyên truyền
sâu rộng ở địa bàn công tác, thu hẹp khoảng cách giữa trẻ dân tộc thiểu số và
trẻ người Kinh để trẻ gần gũi nhau hơn. Muốn giáo dục chăm sóc trẻ đạt kết
quả tốt thì phải có sự thống nhất phương pháp giáo dục của hai cô giáo trong
lớp cũng như phải có sự phối hợp chặt chẽ thống nhất giữa lớp, nhà trường,
gia đình và xã hội.
Các biện pháp đưa ra rất thiết thực và mang lại hiệu quả rõ rệt, qua
trao đổi với đồng nghiệp nhận được sự đồng tình, ủng hộ của nhiều giáo
viên, phụ huynh cũng thể hiện sự hài lòng về công tác chăm sóc giáo dục trẻ
của nhà trường. Vì vậy tôi nhận thấy biện pháp giúp trẻ 5 6 tuổi bảo vệ
môi trường có thể sử dụng rộng rãi trong nhà trường và trường bạn.
2. Kiến nghị:
a. Đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo
Bổ sung thêm trang thiết bị phục vụ cho các hoạt động ở trường mầm
non. Tổ chức các lớp tập huấn, cung cấp kĩ năng mới cho giáo viên nhằm
nâng cao trình độ chuyên môn, đáp ứng nhu cầu phát triển của xã hội.
b. Đối với nhà trường
16
Giáo viên: Nguyễn Thị Út Quyên Đ
ơn vị : Trường MN Hoa Phượng
Một số biện pháp giáo dục cho trẻ 56 tuổi bảo vệ môi trường tại lớp Lá 2 Trường MN Hoa Phượng
Trang bị thêm đồ dùng đồ chơi cho các lớp học. Gắn bảng tuyên truyền
thông tin giữa phụ huynh và nhà trường ở những nơi thuận tiện để cha mẹ
học sinh theo dõi.
Thương xuyên tô ch
̀
̉ ưc cac hôi thi, hôi diên cho tre va giao viên, cha m
́ ́ ̣
̣
̃
̉ ̀ ́
ẹ
học sinh vê cach bao vê môi tr
̀ ́
̉
̣
ường.
Chú trọng xây dựng môi trường xanh sạch đẹp và an toàn
Tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên môn trao đổi kinh nghiệm về giáo
dục chăm sóc trẻ cho giáo viên được giao lưu với các đơn vị bạn để học tập
rút kinh nghiệm.
Trên đây là một số kinh nghiệm của bản thân trong việc giáo dục trẻ
bảo vệ môi trường. Rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của đồng
nghiệp và các cấp lãnh đạo để bản sáng kiến kinh nghiệm được đầy đủ và
hoàn thiện hơn./.
Xin chân thành cảm ơn !
Buôn Trấp, ngày 21 tháng 3 năm 2018
Người viết
Nguyễn Thị Út Quyên
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐÔNG SÁNG KIẾN
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
17
Giáo viên: Nguyễn Thị Út Quyên Đ
ơn vị : Trường MN Hoa Phượng
Một số biện pháp giáo dục cho trẻ 56 tuổi bảo vệ môi trường tại lớp Lá 2 Trường MN Hoa Phượng
................................................................................................................................
................................................................................................................................
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
HIỆU TRƯỞNG
TÀI LIỆU THAM KHẢO
STT
1
Tên tài liệu
Tâm lý học trẻ em lứa tuổi mầm non
Tác giả
Nguyễn Thị Ánh Tuyết,
2
NXB Giáo dục 1994.
Hương
́ dân
̃ lam
̀ đồ dung
̀ đồ chơi tư ̀ NXB trẻ
3
nguyên vât liêu phê thai
̀ ̣
̣
́ ̉
Tài liệu BDTX năm 2013 gồm 44 môđule BDTX GVMN
4
(Môđule 27)
Sách hướng dẫn tổ chức thực hiện NXB Giáo dục
5
chương trình giáo dục mầm non 5 6 tuổi
Hướng dẫn thực hiện nôi dung bảo vệ NXB Giáo dục
6
môi trường trong trường Mầm non
Tạp chí giáo dục mầm non, tài liệu hay
về môi trường, tranh ảnh, internet.
18
Giáo viên: Nguyễn Thị Út Quyên Đ
ơn vị : Trường MN Hoa Phượng
Một số biện pháp giáo dục cho trẻ 56 tuổi bảo vệ môi trường tại lớp Lá 2 Trường MN Hoa Phượng
MỤC LỤC
NỘI DUNG
TRANG
I. Phần mở đầu
1
1. Lý do chọn đề tài
1
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
2
3. Đối tượng nghiên cứu
2
4. Giới hạn của đề tài
2
5. Phương pháp nghiên cứu
3
II. Phần nội dung
3
1. Cở sở lý luận
3
2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu
4
3. Nội dung và hình thức của giải pháp
5
a. Mục tiêu của giải pháp
5
19
Giáo viên: Nguyễn Thị Út Quyên Đ
ơn vị : Trường MN Hoa Phượng
Một số biện pháp giáo dục cho trẻ 56 tuổi bảo vệ môi trường tại lớp Lá 2 Trường MN Hoa Phượng
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp
5
c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
12
d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên
cứu, phạm vi và hiệu quả ứng dụng
13
III. Phần kết luận, kiến nghị
14
1. Kết luận
14
2. Kiến nghị
15
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
16
TÀI LIỆU THAM KHẢO
17
20
Giáo viên: Nguyễn Thị Út Quyên Đ
ơn vị : Trường MN Hoa Phượng