Một số kinh nghiệm giúp trẻ 56 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình
MỤC LỤC
A. PHẦN MỞ ĐẦU
STT Số trang
1. Lý do chọn đề tài .............................................................................. 4
2. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu …………………………………….
5
3. Đối tượng nghiên cứu ……………………………………………… 5
4. Giới hạn, phạm vi nghiên cứu………………………………………. 5
5. Phương pháp nghiên cứu……………………………………………. 6
B. PHẦN NỘI DUNG
1. Cơ sở lý luận………………………………………………………… 6
2. Thực trạng…………………………………………………………… 8
3. Giải pháp, biện pháp …………………………………………………...13
a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp ……………………………………..13
b. Nội dung và cách hức thực hiện giải pháp và biện pháp ………………14
c. Điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp ……………………………..14
d. Mối quan hệ giữa giải pháp. Biện pháp ……………………………….29
e. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu ………..30
C. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận ………………………………………………………………..31
2. Kiến nghị ……………………………………………………………...31
Tài liệu tham khảo .....................................................................................32
=====================================
Trần Thu Ngọc Hà 1 Trường MN Hoa Phượng
Một số kinh nghiệm giúp trẻ 56 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình
Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU
I. Đặt vấn đề
Trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ Mầm Non, hoạt động tạo hình
là phương tiện giúp trẻ thể hiện ấn tượng, hiểu biết, ý muốn của mình về thế
giới xung quanh. Đó là niềm say mê, ham thích sáng tạo của trẻ. Hoạt động tạo
hình có vai trò như một phương tiện truyền đạt biểu lộ nhận thức của trẻ về
thế giới xung quanh. Kết quả của hoạt động tạo hình phụ thuộc vào nhiều
kiến thức, kinh nghiệm mà trẻ tích lũy được trong các hoạt động khác nhau.
Việc tham gia vào các hoạt động, đặc biệt là hoạt động tạo hình sẽ tạo nguồn
hứng thú, làm nảy sinh những ý tưởng sáng tạo của trẻ. Qua tác phẩm của trẻ
giáo viên có thể hiểu được những sở thích, những suy nghĩ tình cảm của trẻ
đối với thế giới xung quanh mà trẻ muốn khám phá.
Hoạt động tạo hình được coi là một hoạt động sáng tạo nghệ thuật có
một vai trò quan trọng trong sự hình thành và phát triển tình cảm của trẻ nhỏ
với các loại hình hoạt động như: Vẽ, nặn, xé dán, chắp ghép…
Việc tham gia vào hoạt động tạo hình ngay từ tuổi mầm non sẽ giúp cho
trẻ hình thành, phát triển trí tưởng tượng, khả năng sáng tạo và trẻ có nhiều cơ
hội để biểu hiện cảm xúc.Vì vậy muốn cho trẻ được tự do bộc lộ những ý
tưởng của cá nhân phải tạo cho trẻ một môi trường hoạt động thật phong phú,
đa dạng gắn liền với đời sống thực tế để thông qua tạo hình trẻ có thể thể
hiện lại những bức tranh, những sản phẩm mà trẻ bắt gặp được trong khi quan
sát thế giới xung quanh theo cảm nhận của riêng mình.
Hình thành và phát triển khả năng sáng tạo của trẻ là vô cùng cần thiết
và người lớn chúng ta phải tạo mọi cơ hội cho trẻ được thể hiện những gì trẻ
=====================================
Trần Thu Ngọc Hà 2 Trường MN Hoa Phượng
Một số kinh nghiệm giúp trẻ 56 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình
được trải nghiệm hoặc những ý tưởng độc đáo từ trí tưởng tượng của trẻ vào
trong sản phẩm tạo hình.
Tổ chức hoạt động tạo hình là tạo điều kiện để phát triển nhân cách của
trẻ nói chung và tính sáng tạo nói riêng, đồng thời phát triển khả năng cảm
nhận thẩm mỹ của trẻ trong nghệ thuật và trong cuộc sống.
Môn tạo hình là hoạt động nghệ thuật. Để giúp trẻ học tốt tạo hình
nhiệm vụ của người giáo viên là :
+ Cung cấp cho trẻ những kỹ năng tạo hình đơn giản, giúp trẻ thể hiện cảm
xúc, tình cảm của mình về vẻ đẹp của thế giới xung quanh.
+ Giúp trẻ bồi dưỡng về thị hiếu thẩm mỹ.
+ Giúp trẻ phát triển khả năng quan sát, phát triển trí nhớ, trí tưởng tượng, sáng
tạo .
+ Rèn một số thói quen trong học tập.
Hoạt động tạo hình là một hoạt động nghệ thuật ở trường mầm non gồm có
vẽ, nặn, xé dán, thủ công… nhằm phát triển ở trẻ khả năng quan sát, phát triển
trí nhớ, trí tưởng tượng, sáng tạo.
Tuy nhiên trong thực tế giáo viên mầm non chưa thật sự quan tâm đến sự
phối hợp của tất cả các hoạt động tưởng chừng như trái ngược nhau nhưng lại
hỗ trợ cho nhau và cùng đạt đến những mục đích chung.
Giáo viên mầm non cần hướng cho trẻ khám phá với sự tham gia của các giác quan.
Trẻ suy luận, phán đoán, phân tích, so sánh, tổng hợp tìm ra những đặc điểm đặc
trưng dựa trên biểu tượng trẻ đã biết.
Vì vậy, tôi đã tiến hành nghiên cứu trong thời gian từ tháng 10/2018 đến tháng
4/2019 dựa trên tâm lý phát triển của lứa tuổi trẻ 56 tuổi lớp Lá 2 trường Mầm non
Hoa Phượng để nghiên cứu đề tài “Một số kinh nghiệm giúp trẻ 56 tuổi phát
triển khả năng sáng tạo qua hoạt động Tạo Hình .
=====================================
Trần Thu Ngọc Hà 3 Trường MN Hoa Phượng
Một số kinh nghiệm giúp trẻ 56 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình
II. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu
Phạm vi nghiên cứu: tôi thực hiện nghiên cứu đề tài: Một số kinh nghiệm
giúp trẻ 56 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động Tạo Hình qua sử
dụng các nguyên vật liệu mở trong giờ hoạt động tạo hình và trong giờ hoạt động
vui chơi của trẻ.
II. Mục đích nghiên cứu:
Với đề tài : “Một số kinh nghiệm giúp trẻ 56 tuổi phát triển khả năng
sáng tạo qua hoạt động Tạo Hình" . Tôi muốn nghiên cứu về khả năng sáng tạo
của trẻ 56 tuổi trong việc sử dụng các nguyên vật liệu tạo hình trong hoạt động tạo
hình của trẻ.
Bởi nói đến sáng tạo là nói đến sự thể hiện độc đáo, đặc sắc của con người. Phát
triển năng lực sáng tạo là một nhiệm vụ quan trọng của nền giáo dục hiện đại. Phát
triển trí tưởng tượng, khả năng sáng tạo, phát huy tính tích cực cá nhân của trẻ thông
qua các nguyên vật liệu mở để trẻ tạo ra được sản phẩm tạo hình. Vai trò của cô
trong tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ, cô chỉ là người tổ chức và tạo ra môi
trường phong phú để giúp trẻ tích cực hoạt động “ trẻ là trung tâm” của quá trình
hoạt động. Qua đó giúp trẻ phát huy tính tích cực, trí tưởng tượng và khả năng sáng
tạo của trẻ.
Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lý luận
Hoạt động tạo hình của trẻ còn được coi là một hoạt động nghệ thuật, ở trường
mầm non hoạt động tạo hình gồm các kỹ năng : vẽ, nặn, cắt xé dán,… nhằm phát
triển ở trẻ khả năng quan sát, phát triển trí nhớ trí tưởng tượng và sáng tạo. Cung
cấp cho trẻ kỹ năng tạo hình đơn giản giúp trẻ thể hiện cảm xúc , tình cảm của
mình về vẻ đẹp của thế giới xung quanh. Thông qua đó bồi dưỡng thị hiếu thẩm
mỹ, hình thành ở trẻ tình yêu thiên nhiên, cuộc sống và nghệ thuật.
=====================================
Trần Thu Ngọc Hà 4 Trường MN Hoa Phượng
Một số kinh nghiệm giúp trẻ 56 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình
Kết quả của hoạt động tạo hình phụ thuộc vào kiến thức, kinh nghiệm mà trẻ tích
lũy được trong các hoạt động khác.
Trẻ thích tạo hình, có nhu cầu tạo hình, trẻ càng lớn thì hoạt động tạo hình càng đa
dạng
Hoạt động tạo hình hình thành ở trẻ những cảm xúc, hứng thú được chơi và được
khám phá các nguyên vật liệu, thực hiện các thao tác thử nghiệm. Tạo cho trẻ cơ hội
để trẻ lặp lại các hành động với đồ vật.
Sự xuất hiện ý tưởng tạo hình của trẻ không những phụ thuộc vào hứng thú mà
còn phụ thuộc vào sự đa dạng, phong phú của các biểu tượng tạo hình. Đó chính là
những hình ảnh được lưu giữ sau khi trẻ tri giác các sự vật hiện tượng trong môi
trường xung quanh. Vì thế, để giúp trẻ tích cực tích lũy các biểu tượng tạo hình giáo
viên cần phải hình thành và phát triển khả năng tri giác: Dạy trẻ nhận biết và phân
biệt được các sự vật hiện tượng, so sánh với các chuẩn cảm giác về hình dạng, màu
sắc, độ lớn, từ đó xác định được các dấu hiệu tương ứng của vật. Phát triển khả
năng khái quát, biết chủ động quan sát vật trong những điều kiện khác nhau.
Hình thành và phát triển tri giác cảm xúc thẩm mỹ, hình thành phát triển khả năng
cảm nhận được vẻ đẹp của sự vật hiện tượng dựa vào các đường nét, hình dạng,
màu sắc, bố cục phù hợp với cảm xúc trẻ.
Hình thành và phát triển trí tưởng tượng ngay trong quá trình trẻ tri giác, trẻ so sánh
những sự vật hiện tượng được nhìn thấy với những vật khác mà trẻ liên tưởng đến
dựa vào một vài dấu hiệu giống với nó.
Sản phẩm đơn giản, ngộ nghĩnh thể hiện ý tưởng rất ngây thơ, độc đáo, những sản
phẩm của trẻ luôn mang tính sáng tạo, mang cái nhìn của trẻ thơ đó là điều rất độc
đáo của trẻ tạo cho người xem có cảm giác thích thú, ngạc nhiên sản phẩm tuy đơn
giản nhưng chứa đựng đầy sự ngây thơ hồn nhiên của trẻ.
Khả năng tạo hình là đặc điểm riêng của từng cá nhân trẻ, giúp trẻ tạo ra các sản
phẩm tạo hình theo ý thích của mình. Khả năng tạo hình của trẻ mầm non chỉ tồn tại
và phát triển trong chính hoạt động của trẻ. Hoạt động tạo hình là một hoạt động
=====================================
Trần Thu Ngọc Hà 5 Trường MN Hoa Phượng
Một số kinh nghiệm giúp trẻ 56 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình
mang tính sáng tạo rất cao, vì thế khả năng tạo hình của trẻ chính là phát triển năng
lực sáng tạo của trẻ.
Trong việc lựa chọn, sử dụng các nguyên vật liệu, màu sắc của trẻ được bộc lộ rõ
ấn tượng, cảm xúc về thế giới xung quanh, việc hình thành và phát triển khả năng
tạo hình cho trẻ ở lứa tuổi mầm non là hết sức cần thiết. Để trẻ thỏa mãn, đáp ứng
được nhu cầu và sự quan tâm, giáo viên cần hướng dẫn cho trẻ cách làm và cách thể
hiện, hoặc giáo viên có thể cùng làm với trẻ ngoài ra giáo viên cần khuyến khích óc
tưởng tượng, sáng tạo của trẻ bằng cách thu thập nhiều nguyên vật liệu khác nhau
và cùng thảo luận với trẻ về khả năng sử dụng chúng. Giáo viên nên đưa ra nhiều
phương tiện phù hợp với trẻ và khuyến khích trẻ hoạt động.
II. Thực trạng vấn đề
Trong thời buổi hiện nay cấp học mầm non được ngành học Mầm Non được sự
quan tâm của Phòng Giáo Dục và đào tạo nên phòng giáo dục đã triển khai tổ chức
nhiều buổi học chuyên đề cho giáo viên được học hỏi.
Bên cạnh đó cũng sự quan tâm chỉ đạo của Ban Giám Hiệu nhà trường, trường, lớp
khang trang, và đều thực hiện việc giáo dục và chăm sóc trẻ theo sự chỉ đạo chung
của ngành.
Có phòng học thoáng mát để phục vụ cho các hoạt động trong ngày của trẻ.
Trường Có nhiều tài liệu để giáo viên tham khảo và nghiên cứu trong quá trình
giảng dạy.
Mỗi lớp được nhà trường phân công hai cô giáo dạy tương đối đều tay, có tinh
thần trách nhiệm, yêu trẻ, yêu nghề, ham học hỏi.
Đội ngũ giáo viên giảng dạy nhiệt tình, năng động, sáng tạo, có trình độ
chuyên môn vững vàng, được đào tạo theo chương trình mầm non mới, yêu
nghề, mến trẻ có tinh thần trách nhiệm cao và có kinh nghiệm trong quá trình
chăm sóc giáo dục và nuôi dạy trẻ.
Tuy nhiên do đặc điểm phát triển về tâm sinh lý của trẻ ở từng lứa tuổi không
giống nhau.
=====================================
Trần Thu Ngọc Hà 6 Trường MN Hoa Phượng
Một số kinh nghiệm giúp trẻ 56 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình
Chuyên đề hoạt động Tạo hình đã được bồi dưỡng và thực hiện từ nhiều năm
nay nhưng thực tế các trường cho thấy giáo viên vẫn bị máy móc, rập khuôn
khi thực hiện các tiết tạo hình và đặc biệt là chưa tạo được nhiều cơ hội để
trẻ có thể được hoạt động tạo hình.
Kiến thức của cô về cách thức tổ chức cho trẻ hoạt động, xây dựng môi
trường phong phú, đa dạng, các nguyên vật liệu mở để tạo cơ hội tốt nhất cho
trẻ được phát huy khả năng sáng tạo trong quá trình chơi tạo hình nhưng trên
thực tế việc tổ chức môi trường cho trẻ hoạt động vẫn chưa thật phong phú.
Giáo viên thiếu đồ dùng, giáo cụ trực quan để dạy trẻ tư duy và thực hành.
Giáo viên có chuẩn bị và tìm kiếm các nguyên vật liệu khác nhau nhưng chưa đa
dạng và thu hút trẻ.
Đôi khi giáo viên chưa mạnh dạn để trẻ tự làm theo suy nghĩ của trẻ, giáo viên còn
can thiệp vào quá trình tạo ra sản phẩm của trẻ, do vậy sản phẩm của trẻ chưa có
tính sáng tạo cao.
Sự phối hợp môn Tạo hình trong cá tiết học chưa logic và chưa phong phú đa dạng
về hình thức dẫn đến việc trẻ không có cơ sở để sáng tạo và tích cực hoạt động.
Sự kết hợp giữa họat động tạo hình chưa được thường xuyên ở hoạt động ngoài
trời và hoạt động góc
Với sự mổ lực của các giáo viên thì cũng đã gặt hái được một số thành công nhất
định.
Giáo viên nắm được cách thức tổ chức cho trẻ hoạt động tạo hình thông qua vui
chơi để tạo ra những sản phẩm mà trẻ thích.
Các nguyên vật liệu được sắp xếp bắt mắt, hợp lý, dễ lấy và cất khi sử dụng.
Một số sản phẩm có thể hiện nét riêng của cá nhân.
Hoạt động tạo hình thông qua các nguyên vật liệu mở làm cho trẻ rất thích và tích
cực tham gia hoạt động. Hoạt động này đã giúp trẻ có thêm một số kỹ năng mới,
phát triển sự khéo léo và óc tưởng tượng.
=====================================
Trần Thu Ngọc Hà 7 Trường MN Hoa Phượng
Một số kinh nghiệm giúp trẻ 56 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình
Bên cạnh những thành công thì cũng không tránh khỏi một số hạn chế, Tuy
giáo viên nắm được lý thuyết về tổ chức xây dựng môi trường phong phú, đa dạng
các nguyên vật liệu mở để tạo cơ hội tốt nhất trẻ được phát huy khả năng sáng tạo
trong quá trình chơi tạo hình nhưng trên thực tế việc tổ chức môi trường vẫn chưa
thật phong phú.
Các nguyên vật liệu được sắp xếp hợp lý, bắt mắt nhưng số lượng vẫn chưa
nhiều cho trẻ hoạt động.
Kỹ năng tạo hình của trẻ phát triển không đồng đều, một số trẻ còn yếu.
Trường Mầm Non Hoa Phượng TT Buôn Trấp Huyện Krông Ana Tỉnh Đăk Lăk.
là trường công lập, chất lượng chuyên môn được đánh giá tốt, đội ngũ giáo viên có
trình độ đạt chuẩn và trên chuẩn.
Đa số giáo viên trẻ nhiệt tình trong công tác, có tinh thần học hỏi và khả năng sáng
tạo.
Trường được trang bị đầy đủ điều kiện cơ sở vật chất, phục vụ công tác chăm sóc
giáo dục cháu.
Ban giám hiệu trường có quan tâm chỉ đạo việc đầu tư cơ sở vật chất, xây dựng
môi trường hoạt động cho trẻ.
Vì là trường nằm ở khu vực có nhiều trẻ em đồng bào nên đa số phụ huynh
chưa thực sự quan tâm đến hoạt động tạo hình của trẻ do không có thời gian. Phụ
huynh chỉ tập trung tạo điều kiện cho hoạt động vẽ của trẻ là chính, một số ít cho
trẻ tạo hình từ các nguyên vật liệu sẵn có.
100% là trẻ dân tộc thiểu số nên khả năng tiếp thu có phần hạn chế do khả năng
hiểu biết về tiếng phổ thông của trẻ còn yếu nên ảnh hưởng đến việc hướng dẫn
tạo hình, chỉ dạy của cô đến học sinh.
Nguyên nhân, các yếu tố tác động chủ yếu là:
Vốn sống, kinh nghiệm của trẻ về thế giới xung quanh khá phong phú, trẻ có kỹ
năng tạo hình tốt.
=====================================
Trần Thu Ngọc Hà 8 Trường MN Hoa Phượng
Một số kinh nghiệm giúp trẻ 56 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình
Giáo viên trò chuyện và khơi gợi ý tưởng cho trẻ, động viên trẻ tạo hình, giáo viên
có chuẩn bị và tìm kiếm các loại nguyên vật liệu khác nhau tuy nhiên chưa thật đa
dạng và phong phú cho trẻ hoạt động.
Đôi khi giáo viên chưa mạnh dạn để trẻ làm theo suy nghĩ của trẻ, còn can thiệp
vào quá trình tạo ra sản phẩm của trẻ, do vây sản phẩm của trẻ chưa có tính sáng
tạo cao.
Trong thời gian giảng dạy ở trường mầm non Hoa Phượng TT Buôn Trấp
Huyện Krông Ana Tỉnh Đăk Lăk
tôi đã được nhà trường tạo điều kiện dự giờ các tiết tạo hình cho khối lá 56 tuổi
do giáo viên trong trường dạy và bản thân đã tiến hành quan sát quá trình tổ chức
hoạt động của các giáo viên dạy khối lá và đã tiến hành điều tra, khảo sát ý kiến từ
8 giáo viên về việc tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ 56 tuổi, kết quả thu được
như sau:
Câu hỏi điều tra
Phương án lựa chọn
1. Theo cô việc tổ a. Rất cần thiết
Số ý
kiến
5ý kiến
Tỉ lệ %
62, 5%
chức hoạt động taọ
hình hiện nay là:
b. Cần thiết
3 ý kiến
c. Không cần thiết.
0 ý kiến
2. Cô thường sử dụng a. Củng cố, tái tạo lại các ý
37,5%
0%
Hoạt động tạo hình tưởng của trẻ
nhằm mục đích:
b. Là hoạt động dùng để giải
=====================================
Trần Thu Ngọc Hà 9 Trường MN Hoa Phượng
Một số kinh nghiệm giúp trẻ 56 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình
trí cho trẻ.
c. Phát triển kỹ năng tạo hình
và năng khiếu về mỹ thuật
cho trẻ.
d. Tất cả các ý trên
3. Nguyên vật liệu nào a. Giấy trắng và bút màu
8 ý kiến
8 ý kiến
100%
cô thường sử dụng b. giấy thủ công, hồ dán
cho trẻ hoạt động c. Đất nặn
100%
trong tiết học tạo d. Nguyên vật liệu mở
hình?
4. Việc tổ chức hoạt a. Trong tiết học tạo hình
5 ý kiến
62,5%
động tạo hình trong
dạy học đã được cô b. Ngoài giờ học tạo hình
tiến hành:
3 ý kiến
c. Trong các ngày lễ, hội được
tổ chức trong trường.
5. Giáo viên gặp a. Do thiếu nguyên vật liệu
37,5%
7 ý kiến
những khó khăn gì khi b. Thiếu thời gian khi tổ chức
tổ chức trò chơi trong trò chơi trong dạy học tạo 6 ý kiến
dạy học tạo hình cho hình
trẻ 56 tuổi?
c. Cơ sở vật chất còn thiếu 6ý kiến
75%
75%
(có thể chọn nhiều thốn nhiều.
hơn 1 phương án trả d. Do khác biệt ngôn ngữ
4 ý kiến
50%
lời)
Bảng 1: Thực trạng về việc tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ 56 tuổi tại Trường
mầm Hoa Phượng TT Buôn Trấp Huyện Krông Ana Tỉnh Đăk Lăk.
=====================================
Trần Thu Ngọc Hà 10 Trường MN Hoa Phượng
Một số kinh nghiệm giúp trẻ 56 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình
Qua thu thập số liệu từ phiếu trưng cầu ý kiến đối với giáo viên mầm non Trường
mầm non Hoa Phượng, chúng tôi nhận thấy đa số giáo viên đều thấy được sự cần
thiết của hoạt động tạo hình trong quá trình giáo tạo hình cho trẻ mẫu giáo 56 tuổi.
Kết quả điều tra cho thấy giáo viên hiểu được vai trò của hoạt động tạo hình đối
với sự phát triển của trẻ 56 tuổi. Khi tổ chức hoạt động tạo hình hầu hết giáo viên
đều có ý kiến là giúp trẻ Củng cố, tái tạo lại các ý tưởng của trẻ, dùng để giải trí
cho trẻ đồng thời qua đó phát triển kỹ năng tạo hình và năng khiếu về mỹ thuật cho
trẻ.
Giáo viên gặp không ít khó khăn khi tổ chức hoạt động tạo hình. Những số liệu trên
cũng phản ánh rõ đội ngũ giáo viên chưa thực sự khắc phục khó khăn về điều kiện
cơ sở vật chất, hạn chế trong việc tìm kiếm, sưu tầm nguyên vật liệu mở. Giáo viên
hay sử dụng nguyên vật liệu có sẵn như giấy, bút màu...
* Những hoạt động tạo hình thường tổ chức cho trẻ mẫu giáo 56 tuổi
STT
1
2
3
4
5
6
Hình thức
vẽ, tô màu
tạo hình bằng đất nặn
tạo hình với cát
tạo hình với bột màu
tạo hình với nguyên vật liệu mở như: Lon, hộp giấy, ống nhựa...
Bé làm ca sĩ
Bảng 2: Những hoạt động tạo hình thường tổ chức cho trẻ 56 ở Trường mầm non
Hoa Phượng TT Buôn Trấp Huyện Krông Ana Tỉnh Đăk Lăk
=====================================
Trần Thu Ngọc Hà 11 Trường MN Hoa Phượng
Một số kinh nghiệm giúp trẻ 56 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình
Điều tra cho thấy phần lớn giáo viên sử dụng các nguyên vật liệu có sẵn có sẵn
trong chương trình giáo dục mầm non, bị phụ thuộc nhiều vào tài liệu hướng dẫn,
hạn chế sưu tầm và lựa chọn nguyên vật liệu và hình thức phù hợp để tổ chức tạo
hình cho trẻ mẫu giáo 56 tuổi.
Như vậy, tổ chức hoạt động tạo hình trong dạy học tạo hình là hoạt động đã
có từ trước đến nay nhưng để phát huy hiệu quả giáo dục vốn có của nó vẫn đang là
vấn đề cấp thiết ở các trường mầm non hiện nay. Xuất phát từ thực tế đó, tôi tiến
hành lựa chọn và làm mới một số kinh nghiệm tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ
56 tuổi giúp phát triển khả năng tạo hình, góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục tạo
hình.
III, Các giải pháp đã tiến hành:
Biện pháp 1: Cung cấp những kiến thức tri thức, hi ểu bi ết cho tr ẻ thông qua
tổ chức hoạt động tạo hình.
Nhóm phương pháp này bao gồm các quá trình tổ chức, quan sát đối tượng miêu tả,
chỉ dẫn các phương thức hành động nhằm thể hiện các đối tượng quan sát.
Ở phương pháp này tôi là người đóng vai trò gợi mở ý tưởng, lấy trẻ làm trung tâm
tổ chức các hoạt động cho trẻ và giúp trẻ khi cần thiết, giáo viên cho trẻ quan sát,
dùng lời để phân tích và chỉ dẫn cho trẻ, giáo viên không làm thay trẻ, không làm
mẫu những cái đơn giản trẻ đã biết.
Tôi tạo điều kiện cho trẻ phát huy ý tưởng, thể hiện sản phẩm mang tính cá nhân
và động viên khuyến khích trẻ sáng tạo tích cực để trẻ có cảm giác yên tâm thể hiện
theo ý thích, vốn hiểu biết cảm xúc, tình cảm của trẻ với sự vật hiện tượng xung
quanh, giúp trẻ tự tin, tích cực, chủ động thể hiện sự sáng tạo của mình.
Nhằm tạo cơ hội giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng sáng tạo theo ý thích tôi thực
hiện với chủ đề “Thế giới động vật” chủ đề nhánh là “những con vật sống ở
trong rừng”.
* Chuẩn bị: Giấy màu các loại, giấy gói quà,…
=====================================
Trần Thu Ngọc Hà 12 Trường MN Hoa Phượng
Một số kinh nghiệm giúp trẻ 56 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình
Các nguyên vật liệu: keo dán, kéo, bút chì, bút màu sáp…
* Tiến hành:
Ban đầu tôi cung cấp các biểu tượng cho trẻ bằng phương pháp trực quan cho trẻ
quan sát đối tượng tạo điều kiện và cơ hội để trẻ được tiếp xúc với môi trường
xung quanh qua một số phim về thế giới động vật, qua tranh ảnh sưu tầm trên mạng
cùng trẻ quan sát, trò chuyện, mô tả về những con vật mà trẻ vừa xem.
Đây là con gì? Con thấy hai chú ngựa đang làm gì?
Con voi sống ở đâu? Con voi thích ăn gì?
=====================================
Trần Thu Ngọc Hà 13 Trường MN Hoa Phượng
Một số kinh nghiệm giúp trẻ 56 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình
Con thỏ có những bộ phận nào? Con thỏ thích ăn gì?
=====================================
Trần Thu Ngọc Hà 14 Trường MN Hoa Phượng
Một số kinh nghiệm giúp trẻ 56 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình
Biện pháp 2: thực hành ôn luyện:
Đây là hệ thống các hành động, hoạt động của cô với trẻ nhằm giúp trẻ củng
cố vốn hiểu biết, bồi dưỡng, rèn luyện kỹ năng, kỹ xảo tạo hình.
Phương pháp này bao gồm các tình huống miêu tả, các bài tập tạo điều kiện
cho trẻ lặp lại, nhớ lại và vận dụng những tri thức, kỹ năng, kỹ xảo vào thực tiễn
tạo hình.
Cô đưa ra các đề tài tạo hình theo hướng mở, nghĩa là không bắt trẻ rập khuôn theo
một yêu cầu cụ thể nào của cô, ban đầu trẻ cũng gặp nhiều khó khăn khi thực hiện,
nhưng nhờ sự gợi ý và giúp đỡ của cô giáo trẻ đã dần dần hứng thú và say mê với
việc tạo hình các con vật từ những loại giấy khác nhau. Sau khi thực hiện trẻ đã tạo
ra nhiều sản phẩm đẹp và phong phú, trẻ tự do sáng tạo và tự làm ra sản phẩm theo
trí nhớ và trí tưởng tượng của trẻ.
Cho trẻ xem một số sản phẩm gợi ý của cô
=====================================
Trần Thu Ngọc Hà 15 Trường MN Hoa Phượng
Một số kinh nghiệm giúp trẻ 56 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình
Để trẻ thực hiện và làm ra những sản phẩm đó tôi đã cung cấp một số kiến thức,
kỹ năng nền tảng về hoạt động tạo hình, trong giờ học tạo hình tôi luôn theo dõi và
khuyến khích hướng dẫn trẻ khi cần thiết.
Sau khi cung cấp cho trẻ biểu tượng về các con vật trẻ được quan sát, cô hướng
dẫn, gợi ý cho trẻ kỹ năng về cách vẽ các con vật
Trong quá trình thực hiện tôi quan sát và trò chuyện cùng bé về ý tưởng sáng tạo
của bé.
Con thích vẽ con gì nhất? Dạ thưa cô con thích vẽ hai con voi ạ?
Vì sao con lại vẽ hai con voi ? ( Con thưa cô con vẽ gia đình nhà voi có voi bố và
voi mẹ, nếu con vẽ một con thì voi bố sẽ buồn lắm vì không có voi mẹ)
Nhắc nhở cháu tư thế ngồi thẳng lưng, và sử dụng các nguyên vật liệu cho thật
phù hợp và khéo léo.
Bé H’ Li Na Ênuôl đã dùng bút chì vẽ hai chú voi đang quay mặt vào nhau đùa giỡn
trên bãi cỏ,bé vẽ thêm cây cối, và các bạn nhỏ đang xem hai chú voi đùa giỡn trong
vườn bách thú, sau đó bé dùng bút màu sáp tô màu bức tranh mà bé vừa vẽ.
Cô ơi con vẽ xong rồi nè, cô thấy bức tranh của con có đẹp không?
Sau một quá trình trẻ thực hiện thì đây là tranh vẽ của cháu H’ Li Na Ênuôl
=====================================
Trần Thu Ngọc Hà 16 Trường MN Hoa Phượng
Một số kinh nghiệm giúp trẻ 56 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình
Bé H’ Li Na Ê nuôl vẽ về gia đình nhà voi
Ngoài kỹ năng vẽ cô có thể mạnh dạn cho trẻ sử dụng kỹ năng “cắt dán ” trẻ sử
dụng các hình hình học để dán thành các con vật, qua quá trình hoạt động tôi thấy
mặc dù ở lứa tuổi lớp chồi, kỹ năng cắt của trẻ còn yếu nhưng trẻ yêu thích hình
thức tạo hình này bởi sự hấp dẫn rực rỡ của những mảnh giấy màu trẻ như được
vui đùa với nhiều màu sắc khác nhau giúp trẻ phát triển khả năng tri giác màu sắc,
phát triển trí tưởng tượng, sáng tạo, phát triển khả năng vận động khéo léo linh hoạt
của bàn tay, ngón tay.
Trong quá trình trẻ thực hiện cùng với trẻ hoạt động và tôi trò chuyện với bé Y
Khuê, H’ Khăn về cách làm và những ý tưởng sáng tạo của bé.
Con đang làm con gì đó? Dạ con làm thỏ mẹ và thỏ con đó cô.
Hai chú thỏ đang làm gì ? – Dạ đang đi ăn cỏ ạ.
Con thỏ của con làm như thế nào?
Dạ cắt những hình vuông to làm mình con thỏ, hình vuông nhỏ làm đầu con thỏ,con
cắt hình chữ nhật làm chân con thỏ, và hình tròn nhỏ làm mắt con thỏ sau đó con sẽ
dùng hồ dán và dán các hình lại với nhau.
=====================================
Trần Thu Ngọc Hà 17 Trường MN Hoa Phượng
Một số kinh nghiệm giúp trẻ 56 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình
Đây là sản phẩm của bé Y Khuê
=====================================
Trần Thu Ngọc Hà 18 Trường MN Hoa Phượng
Một số kinh nghiệm giúp trẻ 56 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình
Cháu H’ Khăn tạo hình 2 mẹ con nhà voi từ hình tròn
Cháu H’ Doăn làm hai mẹ con nhà voi bằng những hình tròn, và đặc biệt là hai bé
biết sáng tạo cắt đôi hình tròn làm tai voi và ngà voi rất đẹp.
Còn đây là chú ngựa bay xinh xắn của bé Y Thoại
=====================================
Trần Thu Ngọc Hà 19 Trường MN Hoa Phượng
Một số kinh nghiệm giúp trẻ 56 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình
Khi được cô hỏi về ý tưởng sáng tạo của mình, vì sao con ngựa của con lại bay
được ? thì trẻ trả lời con được nghe bố kể chuyện ngày xưa Thánh gióng cưỡi ngựa
bay nên con thích làm con ngựa bay.
Biện pháp 3: tìm tòi và sang tạo:
Ví dụ: Ở chủ đề “Những con vật sống dưới nước” các bé sử dụng lá cây để tạo
hình các con vật bé Phượng Vỹ và Trà Giang như đã cùng tạo ra sản phẩm là một
con cua, hai sản phẩm này gần tương đồng nhau nhưng ở sản phẩm của bé Phượng
Vỹ vẫn có sự khác biệt trong thể hiện ý tượng sáng tạo của mình bé sử dụng lá dừa
để làm chân chân con cua.
Sản phẩm của bé Phượng Vỹ
=====================================
Trần Thu Ngọc Hà 20 Trường MN Hoa Phượng
Một số kinh nghiệm giúp trẻ 56 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình
Sản phẩm chú cua của bé Trà giang
Đây là sản phẩm của bé Y’ Chung
=====================================
Trần Thu Ngọc Hà 21 Trường MN Hoa Phượng
Một số kinh nghiệm giúp trẻ 56 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình
Đây là sản phẩm của bé H’ Si La tạo hình con cá bằng lá cây
Biện pháp 4: mang tính chơi:
Giáo viên cần tổ chức cho trẻ tạo hình ở mọi lúc, mọi nơi,trẻ được tự do hoạt động
và lựa chọn nguyên vật liệu phù hợp và đối tượng tạo hình theo hứng thú của trẻ.
Thu hút trẻ yếu tham gia vào hoạt động tạo hình cùng các bạn, giáo viên tạo cho trẻ
nhiều hứng thú và gợi cho trẻ sáng tạo ra những sản phẩm phù hợp với khả năng
của trẻ.
Thu hút phụ huynh cùng phối hợp tổ chức các hoạt động tạo hình cho trẻ, trưng bày
sản phẩm tạo hình của trẻ cho phụ huynh xem, và giáo viên cùng chơi tạo hình với
trẻ, cùng trẻ làm và tạo ra nhiều sản phẩm ngộ nghĩnh, từ đó trẻ được trực tiếp làm
và trải nghiệm thực tế để trẻ hứng thú và tích cực hơn trong hoạt động
Trong khi trẻ thực hiện tôi quan sát và thấy trẻ thích thú khi tham gia vào loại hình
này nó khuyến khích trẻ nhớ lại hoặc tưởng tượng ra những đồ vật, sự vật, hiện
=====================================
Trần Thu Ngọc Hà 22 Trường MN Hoa Phượng
Một số kinh nghiệm giúp trẻ 56 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình
tượng, con người mà trẻ có ấn tượng, trẻ yêu thích để tái hiện lại trong sản phẩm
của trẻ.
Tôi quan sát và trò truyện với nhóm thực hiện của bé H’ Hiu Ry
ồ con voi to thế? Các con làm thế nào để có được con voi to và đáng yêu thế này?
Dạ thưa cô chúng con lấy túi xách giấy đựng sữa làm con voi, gắn hai cái tai bằng
giấy nhún, gấp giấy hình cách quạt làm cái vòi con voi, sau đó dùng keo dán hai mắt
cho con voi nữa ạ.
Bé H’ Hiu Ry, Y’ Trung, y’ Thoại tạo hình con voi từ túi xách
Cũng là túi xách giấy nhưng bé H’ Phượng và bé H’ Trâm đã tạo ra một đồ chơi
khác cũng không kém phần xuất sắc, các bé sử dụng giấy màu sau đó nhờ cô giúp các
bé tạo thành mặt của chú thỏ xinh xắn với chiếc áo chấm bi thật đẹp.
=====================================
Trần Thu Ngọc Hà 23 Trường MN Hoa Phượng
Một số kinh nghiệm giúp trẻ 56 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình
Sản phẩm của các bé H’ Phượng và bé H’ Trâm
Ở mẫu giáo nhỡ giáo viên có thể cho trẻ phối hợp với tất cả các loại hoạt động tạo
hình với với một số hoạt động khác như hoạt động vui chơi.
Sáng tạo của trẻ xuất phát từ nhu cầu tự nhiên, sáng tạo của trẻ gắn liền với
hứng thú cá nhân, sáng tạo biểu hiện một cách tự phát độc lập với ý muốn của
người lớn, ý tưởng của trẻ luôn nảy sinh trong quá trình hoạt động do nguyên vật
liệu và gợi ý của cô, trao đổi với bạn, hứng thú của trẻ nảy sinh trong quá trình hoạt
động của trẻ chứ không ở kết quả, trẻ thể hiện ý tưởng một cách bộc phát, ngẫu
nhiên và kết quả ban đầu này được người lớn khen ngợi, động viên, khuyến khích
giúp trẻ cảm thấy tự tin và mong muốn được tạo ra những cái khác, cái mới đối với
bản thân trẻ.
Có nhiều giải pháp để kích thích trẻ sáng tạo trong các hoạt động tạo hình như: tạo
hình trong giờ học, tạo hình ngoài trời… Tuy nhiên tạo hình trong giờ vui chơi là cơ
hội mang lại hiệu quả cao nhất và việc tổ chức môi trường phong phú nhằm khuyến
khích tính chủ động và khả năng sáng tạo của trẻ.
=====================================
Trần Thu Ngọc Hà 24 Trường MN Hoa Phượng
Một số kinh nghiệm giúp trẻ 56 tuổi phát triển khả năng sáng tạo qua hoạt động tạo hình
Ở hoạt động vui chơi giáo viên chuẩn bị nhiều nguyên vật liệu, hướng dẫn và cùng
làm với trẻ các con vật gần gũi quen thuộc. Đầu tiên tôi đã dành một khoảng thời
gian để sưu tầm các nguyên vật liệu mở như cành khô, ống hút, những đồ chơi nhỏ
nhẹ, vải vụn, túi xáh giấy, hộp giấy, lõi giấy vệ sinh, bút màu , màu nước...
Bước 2: Làm đồ chơi từ các nguyên vật liệu đã sưu tầm được
Đây là sản phẩm của cô tạo hình chú voi bằng hộp bánh khoai tây chiên, giấy
xốp
Bước 3: Tổ chức hoạt động cho trẻ.
Sau khi cung cấp các biểu tượng cho trẻ, cô giáo cho trẻ rất nhiều các nguyên vật
liệu có dạng hình hình học khác nhau, cô hướng cho trẻ ý tưởng sáng tạo để trẻ tạo
hình theo ý trẻ thích .
Cô hỏi trẻ cách trang trí của các vật đó như: Con trang trí hình gì? Cách trang trí như
thế nào? Tại sao con lại sử dụng màu sáp để trang trí? Cách trang trí của con như thế
nào? Cô cho trẻ ngồi thành từng nhóm nhỏ và 2 trẻ thực hiện một tác phẩm để trẻ
có thể trao đổi, bàn bạc ý tưởng cùng nhau. Trong khi trẻ thực hiện cô mở nhạc hòa
tấu cho trẻ nghe để tạo không khí và cảm hứng cho trẻ.
=====================================
Trần Thu Ngọc Hà 25 Trường MN Hoa Phượng