SKKN: Một vài giải pháp rèn luyện kĩ năng học tốt môn Âm nhạc lớp 3 đối với dân tộc thiểu số ở trường TH Võ Thị Sáu
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (875.24 KB, 23 trang )
Một vài giải pháp rèn luyện kỹ năng học tốt môn Âm nhạc lớp 3 đối với học sinh dân tộc thiểu số
ở trường TH Võ Thị Sáu
PHỤ LỤC
TT
Nội dung
Trang
Phần thứ nhất: PHẦN MỞ ĐẦU
1
I
ĐẶT VẤN ĐỀ
2
II
MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
2
Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
2
I
CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ
3
II
THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ
3
1
Thuận lợi
3
2
Khó khăn
4
III
CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ TIẾN HÀNH ĐỂ GIẢI QUYẾT
VẤN ĐỀ
5
IV
TÍNH MỚI CỦA GIẢI PHÁP
15
V
HIỆU QUẢ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
16
III
Phần thứ ba: PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
16
1
Kết luận
16
2
Kiến nghị
17
Trường TH Võ Thị Sáu
Giáo viên: H’ ĐôCa Byă
1
Một vài giải pháp rèn luyện kỹ năng học tốt môn Âm nhạc lớp 3 đối với học sinh dân tộc thiểu số
ở trường TH Võ Thị Sáu
Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU
I. ĐĂT VẤN DỀ
Âm nhạc là một môn học mang tính nghệ thuật cao, là một nhu cầu
trong đời sống tinh thần của học sinh, các em tham gi a ca hát là tự hòa đồng
để nhận thức thế giới khách quan, những hình tượng âm thanh của bài hát,
bản nhạc tác động vào cảm xúc của các em góp phần phát triển từ thể chất
đến tinh thần để tạo nên một con người năng động, lạc quan yêu đời sáng
tạo, giúp cho việc phát triển trí tuệ, óc tưởng tượng thêm phong phú, giáo dục
tình cảm, đạo đức rất tốt. Nhằm góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục toàn
diện, môn Âm nhạc được đưa vào giảng dạy chính thức ở trường Tiểu học.
Bộ môn Âm nhạc bước đầu hình thành cho các em những kiến thức cơ bản
về âm nhạc, giúp các em hình thành và phát triển năng lực cảm thụ âm nhạc,
có một thế giới tinh thần thoải mái sau những giờ học căng thẳng. Trang bị
cho học sinh một số phương pháp về kĩ năng ca hát, về lí thuyết âm nhạc ở
mức độ đơn giản để một chừng mực nào đó các em có thể tham gia hoạt
động âm nhạc của cộng đồng. Hình thành cho học sinh những hiểu biết sơ
đẳng về cái hay, cái đẹp trong nghệ thuật âm nhạc, về ý nghĩa tác dụng của
âm nhạc với đời sống, đồng thời mở mang vốn hiểu biết về truyền thống âm
nhạc dân tộc Việt Nam, làm phong phú thế giới tinh thần nhằm phát triển hài
hòa, toàn diện nhân cách học sinh, để góp phần hoàn thiện giáo dục thẩm mỹ
trong cuộc sống, như Các Mác đã nói" Con người phải biết xây dựng cuộc
sống theo quy luật của cái đẹp".
Thực tế việc học âm nhạc với học sinh lớp 3 dân tộc thiểu số gặp rất
nhiều khó khăn, các em chưa chú trọng đến việc học, nhiều em đọc bài còn
chậm, thiếu dấu thanh nên dẫn đến tình trạng đọc lời ca, hát phát âm không
rõ lời, không hiều được ý nghĩa, ca từ của bài hát. Vì vậy với mong muốn
giúp các em hát tốt hơn, hay hơn, biễu diễn bài hát tự tin, sinh động hơn.
Trên cơ sở đó đề ra một vài giải pháp rèn kĩ năng học tốt môn Âm nhạc
lớp 3 dân tộc thiểu năm học 2016 2017 và năm học 2017 – 2108 . Đây chính là
lí do tôi chọn đề tài “ Một vài giải pháp rèn luyện kĩ năng học tốt môn Âm
nhạc lớp 3 đối với dân tộc thiểu số ở trường TH Võ Thị Sáu”.
II. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
Nghiên cứu đánh giá đúng thực trạng chất lượng việc học môn Âm
nhạc lớp 3 đối với dân tộc thiểu số trường Tiểu học Võ Thị Sáu thời gian
qua; rút ra ưu điểm, hạn chế, nguyên nhân và nêu lên giải pháp chủ yếu trong
việc rèn luyện kĩ năng học tốt môn Âm nhạc lớp 3 cho học sinh trong thời
gian tới. Giúp giáo viên có khả năng nâng cao năng lực chuyên môn.
Giúp học sinh phát triển năng khiếu của mình, biết tự tập luyện và
nhận biết vị trí một số nốt nhạc trên khuông nhạc, phân biệt được âm thanh
Trường TH Võ Thị Sáu
Giáo viên: H’ ĐôCa Byă
2
Một vài giải pháp rèn luyện kỹ năng học tốt môn Âm nhạc lớp 3 đối với học sinh dân tộc thiểu số
ở trường TH Võ Thị Sáu
cao – thấp, dài ngắn, cảm thụ khi nghe nhạc, mở mang cho các em vốn kiến
thức mang tính văn hóa âm nhạc.
Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ
Âm nhạc là môn học có đặc thù riêng, nó không đòi hỏi sự chính xác
một cách tuyệt đối nhưng đòi hỏi người học phải có sự yêu thích, đam mê và
năng khiếu mà điều này không phải học sinh nào cũng có được. Xuất phát từ
thực trạng giảng dạy môn Âm nhạc cho học sinh ở lứa tuổi tiểu học để các
em có thể học tốt và đạt kết quả tốt là điều rất quan trọng, không chỉ phụ
thuộc vào chương trình giảng dạy mà còn phụ thuộc vào ý thức học tập và
rèn luyện của các em cùng với sự quan tâm chăm sóc tạo điều kiện của nhà
trường, gia đình và xã hội.
Chính vì vậy việc giảng dạy Âm nhạc cho học sinh tiểu học nói chung
và học sinh lớp 3 nói riêng nhằm giáo dục thẩm mĩ Âm nhạc cho các em, cung
cấp cho các em những hiểu biết sơ giản về nghệ thuật âm nhạc thông qua bài
hát. Học hát là một quá trình học tập và rèn luyện lâu dài, để học sinh biết
cách hát tự nhiên, đúng giai điệu lời ca, biết cách lấy hơi, hát rõ lời và bước
đầu hát diễn cảm, các em có khả năng trình bày bài hát theo hình thức đơn ca,
tốp ca…thông qua những bài hát các em biễu diễn giáo dục tình cảm tốt đẹp
nhằm nâng cao cảm thụ âm nhạc, tạo cho các em sự tự tin, yêu đời khả năng
tham gia ca hát trong và ngoài trường học. Mặc dù môn học này không đạt
mục tiêu giúp các em trở thành người biểu diễn hoặc sáng tác Âm nhạc
chuyên nghiệp, mà mục tiêu trọng tâm nhằm cung cấp những kiến thức, kĩ
năng, thái độ phù hợp với lứa tuổi và năng lực cho học sinh, giúp học sinh
phát triển một cách toàn diện, bồi dưỡng tình cảm trong sáng lành mạnh,
hướng tới cái tốt đẹp, để các em xác định được trách nhiệm công dân trong
việc xây dựng một nền văn hóa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc trong đó có
văn hóa Âm nhạc.
Là một giáo viên trực tiếp bám sát, giảng dạy bộ môn, bản thân nhận
thấy phần lớn các em chỉ hát thuộc lời ca mà chưa cảm nhận được cái hay,
cái đẹp của âm nhạc. Đứng trước những hạn chế thực tế tôi đưa ra một số
kinh nghiệm về phương pháp giúp học sinh học tốt môn Âm nhạc lớp 3, bởi
vì ở lớp 3 ngoài phần học hát các em còn học thêm một số các nốt nhạc, cách
ghi nhạc, kí hiệu âm nhạc, vị trí nốt nhạc, để tạo nền tảng cho các em học tốt
ở chương trình Âm nhạc lớp 4, 5 và các cấp học tiếp theo.
II. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ
1. Thuận lợi
Sau 10 năm triển khai Nghị quyết 40 của Quốc hội về đổi mới chương
trình GDPT, toàn ngành đã tham gia vào công cuộc cải cách giáo dục toàn diện
Trường TH Võ Thị Sáu
Giáo viên: H’ ĐôCa Byă
3
Một vài giải pháp rèn luyện kỹ năng học tốt môn Âm nhạc lớp 3 đối với học sinh dân tộc thiểu số
ở trường TH Võ Thị Sáu
từ chương trình, nội dung, đánh giá và sử dụng thiết bị dạy học. Cùng với các
môn học khác, môn Âm nhạc ở cấp Tiểu học cũng đã thực hiện đổi mới một
cách cơ bản và toàn diện, đáp ứng được mục tiêu của cấp học nói chung và
mục tiêu của môn Âm nhạc nói riêng.
Được sự quan tâm của Ban lãnh đạo nhà trường luôn tạo điều kiện
thuận lợi trong việc dạy học.
Giáo viên luôn bám sát vào nội dung dạy học thực hiện theo công văn
5842/BGDDTVP ngày 1/9/2011 về việc hướng dẫn điều chỉnh nội dung dạy
học, điều chỉnh chương trình cho phù hợp từng đối tượng học sinh các lớp áp
dụng phương pháp dạy học tích cực gây được hứng thú cho học sinh, dạy
học lồng ghép các bài hát tài liệu địa phương.
2. Khó khăn
Trường học còn gặp nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, đa số học sinh
đều là đồng bào dân tộc thiểu số, ngoài giờ học các em còn phải phụ giúp bố
mẹ làm nương rẫy... nên chưa chú trọng đầu tư đến việc học, một số phụ
huynh có trình độ dân trí thấp, hoàn cảnh gia đình kinh tế khó khăn ít quan tâm
đến việc học của con em mình, còn một số phụ huynh chỉ quan tâm đến môn
học Toán, Tiếng việt... chưa thật sự quan tâm đến bộ môn Âm nhạc. Hơn
nữa hoạt động âm nhạc chưa có điều kiện có phòng học âm nhạc riêng.
Ở môn học này học sinh cần phải có tính năng khiếu, nên trong khi ca
hát một số em hát bị lạc giọng, hay còn gọi hát bị phô, hát không chuẩn về
giai điệu tiết tấu. Đa số các em còn rụt rè khi tham gia các hoạt động âm nhạc
trong lớp và nhà trường tổ chức.
Học sinh chưa biết cách cảm nhận về bài hát, chưa có kiến thức sơ
giản về âm nhạc, thực tế khi quan sát các em biểu diễn bài hát, ngoài những
em có phong cách trình bày tự nhiên, sinh động vẫn còn một số em không ham
thích học hát và chưa thật sự tự tin biểu diễn trước các bạn, thầy cô, các em
thể hiện tính chất bài hát còn rất hạn chế. Một phần do kĩ năng đọc của các
em còn chậm nên không hiểu nghĩa của từ, nội dung bài hát, cảm thụ nghe
nhạc, dẫn đến tình trạng hát không rõ lời ca, không hiểu giai điệu, tiết tấu,
tính chất bài hát. Mặt khác một số em không có tự giác trong học tập và sự
tiếp thu kiến thức Âm nhạc còn nhiều hạn chế. Bằng việc quan sát thực tế
các giờ học tôi nhận thấy sự yêu thích học tập bộ môn chỉ rơi vào một số em
gọi là có năng khiếu. Còn lại các em khác chỉ học theo bản năng phải học nên
ít có sự sáng tạo trong vận dụng kiến thức. Kết quả khảo sát đầu năm học
như sau:
Năm học
TSHS
Hoàn thành tốt
Hoàn thành
SL
SL
%
%
Chưa hoàn thành
SL
Trường TH Võ Thị Sáu
Giáo viên: H’ ĐôCa Byă
4
%
Một vài giải pháp rèn luyện kỹ năng học tốt môn Âm nhạc lớp 3 đối với học sinh dân tộc thiểu số
ở trường TH Võ Thị Sáu
20162017
99
5
5.0
84
84.8
10
10.1
20172018
101
6
5.9
84
83.1
11
10.8
Từ tình hình khảo sát thực tế cho thấy tỉ lệ học sinh đạt mức hoàn thành
tốt rất ít chiếm tỉ lệ từ 5 đến 6 %, trung bình khoảng một lớp đạt từ một đến
hai học sinh hoàn thành tốt, còn lại là mức hoàn thành, và chưa hoàn thành.
Xuất phát từ những thực trạng trên tôi đưa ra một vài giải pháp để chất
lượng học tập đạt kết quả cao hơn.
Trường TH Võ Thị Sáu
Giáo viên: H’ ĐôCa Byă
5
Một vài giải pháp rèn luyện kỹ năng học tốt môn Âm nhạc lớp 3 đối với học sinh dân tộc thiểu số
ở trường TH Võ Thị Sáu
III. CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ TIẾN HÀNH ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
bản
Thứ nhất: Vận dụng các kĩ năng hát và phương pháp rèn luyện cơ
Tập hát, học các bài hát là một trong những nội dung quan trọng trong
chương trình học hát, các kĩ năng hát gồm có:
+ Tư thế hát
+ Hơi thở
+ Hát đồng đều
+ Hát chính xác và rõ lời bài hát.
Về tư thế hát: Trong quá trình tập hát, trước hết phải luyện tư thế hát,
khi đứng hát đầu không nghiêng, vai không so, hai tay buông dọc theo thân
thoải mái không để tay lên bàn hay chống cằm. Khi ngồi hát hai tay đặt trên
đầu gối, ngực thẳng không tựa vào ghế, không vắt chân nọ lên chân kia. Khi
mà học sinh thực hiện đúng tư thế học hát rồi thì sẽ tạo cho việc hít thở thoải
mái, phát âm, nhã chữ dễ dàng, tập tư thế hát đúng giúp cho việc hô hấp
thuận lợi.
Về kĩ năng lấy hơi ( hơi thở): Chỉ huy, điều khiển học sinh biết cách
lấy hơi vào đầu câu hát, không lấy hơi vào giữa các tiếng trong một câu hát,
khi các bài hát có nhịp độ chậm hay vừa phải, cho các em lấy hơi chậm, hít
bằng mũi, đánh dấu những chỗ cần lấy hơi trong bài hát để học sinh thực
hiện đúng và hát tốt.
Ví dụ: Khi dạy bài hát “ Lớp chúng ta đoàn kết” SGK trang 12, chú ý
cho học sinh lấy hơi ở đầu câu hát để các em sử dụng hơi thở linh hoạt hát
đúng và đều giọng.
Về kĩ năng hát đồng đều có thể vận dụng phương pháp thu hút sự chú ý
của học sinh bằng cách dẫn vào câu hát đầu tiên bằng động tác bắt nhịp hoặc
đánh đàn dạo nhạc ra hiệu lệnh đếm để vào bài hát.
Ví dụ: Khi dạy bài hát “ Con chim non” SGK trang 14, bởi vì bài hát này
thuộc nhịp 3/4 nên khi hát cần đếm nhịp 2/3 để học sinh hòa giọng hát.
Về kĩ năng hát chính xác, phát âm nhã chữ bài hát: Các em đa số là học
sinh dân tộc thiểu số vốn từ ngữ các em còn nhiều hạn chế, đọc thiếu nhiều
dấu thanh nên khi dạy hát tôi luôn tăng cường hỗ trợ Tiếng việt bằng cách tự
tập đọc lời ca, tập đọc trôi chảy, mạch lạc, phát âm rành rọt, rõ lời, lấy bút
chì gạch chân các tiếng có dấu luyến trong bài hát để tập đọc nhã chữ, khi đó
khi tập hát dễ dàng hơn, hát đúng và rõ lời ca, các em hiểu được nội dung ca
từ của bài hát, biết được sự kết hợp chặt chẽ giữa giai điệu và lời ca.
Trường TH Võ Thị Sáu
Giáo viên: H’ ĐôCa Byă
6
Một vài giải pháp rèn luyện kỹ năng học tốt môn Âm nhạc lớp 3 đối với học sinh dân tộc thiểu số
ở trường TH Võ Thị Sáu
Ví dụ: Trong bài hát “ Em yêu trường em”, bài hát này dài và gồm hai
lời ca, vì vậy yêu cầu học sinh tự tập đọc đúng lời ca, chú ý đọc đúng các dấu
luyến trong bài ở những tiếng, từ: cô giáo, sách đến, vàn, nắng thu…
Thứ hai: Hướng dẫn cho học sinh nắm rõ về lý thuyết Âm nhạc
đối với kí hiệu ghi chép nhạc
Trong chương trình này các em được học cơ bản về nhạc lý như
khuông nhạc, khóa son, dòng kẻ, khe nhạc, các hình nốt nhạc, bài tập tiết
tấu… Để có thể học tốt và nhớ tên nốt nhạc yêu cầu học sinh phải nắm rõ
các kiến thức cơ bản về nhạc lý chẳng hạn như đặt câu hỏi cho học sinh trả
lời.
Ví dụ. Khuông nhạc gồm có mấy dòng, bao nhiêu khe? tại sao được gọi
là khóa son? và để học sinh nhận biết các nốt nhạc trên khuông nhạc đạt hiệu
quả, tôi chỉ vào bảng phụ các nốt: Đô Rê Mi Pha Sol La Si trên khuông
nhạc để giới thiệu cho học sinh.
Hướng dẫn các em thực hiện trò chơi “khuông nhạc bàn tay” tập nhận
biết các nốt nhạc trên khuông bằng cách chỉ vào từng nốt và yêu cầu học sinh
biết nốt đó nằm ở vị trí nào (ở dòng hoặc khe thứ mấy).
Ví dụ. Chỉ vào ngón 2 (dòng 2 của khuông nhạc bàn tay) và hỏi: Nốt
nằm ở dòng thứ 2 tên là nốt gì? Yêu cầu học sinh trả lời. Từ đó sẽ khắc sâu
kiến thức trí nhớ về vị trí nốt nhạc cho các em.
Thứ ba. Xây dựng các phương pháp tập hát phù hợp theo từng đối
tượng lớp học.
Như chúng ta biết hiệu quả của giờ học hát phụ thuộc rất nhiều vào
việc xây dựng các phương pháp tập hát sao cho phù hợp với đối tượng học
sinh. Vì vậy trong giờ học người giáo viên đóng vai trò tổ chức các hoạt động
học nhằm phát huy tính tính tích cực và sáng tạo của các em. Thông thường ở
tiết dạy Âm nhạc phần thực hành là chủ yếu vì thế tôi đưa ra trình tự dạy
một bài hát được tiến hành như sau:
Giới thiệu bài hát (tên bài, tên tác giả, nội dung, xuất xứ).
Hát mẫu ( tự trình bày hoặc nghe băng nhạc).
Đọc lời ca lồng theo tiết tấu.
Khởi động giọng.
Hướng dẫn tập hát từng câu (phân chia các câu hợp lí, vừa sức tiếp
thu của học sinh).
Củng cố toàn bài, tập hát đúng, thuộc lời ca, nâng cao chất lượng
tiếng hát và tập hát diễn cảm.
Trường TH Võ Thị Sáu
Giáo viên: H’ ĐôCa Byă
7
Một vài giải pháp rèn luyện kỹ năng học tốt môn Âm nhạc lớp 3 đối với học sinh dân tộc thiểu số
ở trường TH Võ Thị Sáu
Hát kết hợp vận động phụ họa, vỗ đệm, tập biễu diễn bài hát.
Kiểm tra các nhóm, tổ và cá nhân.
Trình tự nêu trên được thực hiện linh hoạt trong từng tiết dạy, trong
sách giáo viên mỗi bài hát đều được bố trí dạy 2 tiết liên tiếp. Như vậy trong
tiết thứ 2 tập trung vào việc ôn luyện, củng cố, sửa chữa chỗ hát sai và kết
hợp thêm một số trò chơi sinh động, phong phú, và trong một buổi dạy hát,
giáo viên cần thuộc bài hát và thể hiện tốt để khi hát mẫu cho học sinh nghe
gây được sự hứng thú, các đồ dùng dạy học chuẩn bị đầy đủ sẽ làm cho giờ
học đạt hiệu quả cao hơn.
Thứ tư: Vận dụng linh hoạt các phương pháp dạy học
* Phương pháp dạy học theo nhóm đối tượng
Thực hiện công văn 9832/ BGD&ĐT GDTH ngày 1 tháng 9 năm 2006,
CV 9890/ BGD&ĐT – GDTH ngày 17 tháng 9 năm 2007 về việc hướng dẫn
nội dung, phương pháp giáo dục cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn, CV
5842/BGD&ĐT –VP ngày 01 tháng 09 năm 2011 hướng dẫn điều chỉnh nội
dung dạy học, thông tư 22/2016/TT – BGD&ĐT ngày 22 tháng 9 năm 2016
sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy định đánh giá học sinh tiểu học ban
hành kèm theo Thông tư số 30/2014/TT BGDDT ngày 28 tháng 8 năm 2014
của Bộ trưởng Bộ Giáo dục đào tạo. Được lãnh đạo nhà trường giao quyền
chủ động cho giáo viên nên ngay từ đầu năm học, sau khi dạy, tôi tiến hành
kiểm tra khảo sát, lập kế hoạch dạy học, xin ý kiến chỉ đạo của tổ chuyên
môn và nhà trường và phân loại học sinh trong lớp thành những nhóm đối
tượng như sau:
Nhóm 1: Gồm những học sinh khó khăn ( khó khăn về đọc, khó khăn về
hoàn cảnh gia đình)
Nhóm 2: Gồm những học sinh đạt chuẩn
Nhóm 3: Gồm những học sinh năng khiếu
Căn cứ vào các đối tượng học sinh, trong các giờ học, tôi luôn luôn gần
gũi, thân thiện, quan tâm tất cả học sinh nắm bắt đặc điểm tâm sinh lý từng
em, và giành thời gian giúp đỡ học sinh khó khăn. Các buổi ôn tập bài hát tôi
yêu cầu các em thực hiện nhiệm vụ với 4 mức khác nhau trong cùng một giờ
học.
Đối với nhóm 1, trong mỗi tiết học tôi yêu cầu học sinh đọc luyện lời
ca nhiều hơn các em ở nhóm 3, chỉ ở mức hát đúng giai điệu và lời ca bài hát.
Khi hát tôi chỉ yêu cầu các em hát 1 câu nhạc để tránh gây tình trạng nặng nề,
áp lực với các em.
Ví dụ. Khi dạy bài hát "Đếm sao" trang 8 của nhạc sĩ Văn Chung, sách
giáo khoa Âm nhạc lớp 3. Khi hướng dẫn đọc lời ca tôi cho các em ở nhóm 3
Trường TH Võ Thị Sáu
Giáo viên: H’ ĐôCa Byă
8
Một vài giải pháp rèn luyện kỹ năng học tốt môn Âm nhạc lớp 3 đối với học sinh dân tộc thiểu số
ở trường TH Võ Thị Sáu
đọc lời ca kết hợp lồng theo tiết tấu trước, sau đó gọi lại các em ở nhóm 1
đọc, để kịp thời uốn nắn và sử sai khi các em đọc mất dấu, rồi liên tiếp gọi
các em tiếp theo đọc lời ca, vì khi các em đã đọc chuẩn và chính xác lời ca thì
các em mới thật sự cảm nhận được ca từ, sắc thái của bài hát. Để tránh giáo
viên làm việc nhiều, trước khi chuyển sang dạy hát tôi cho các em ở nhóm 1
đọc lại từng câu bài hát, Các em nhóm 2 nghe bạn mình đọc, còn các em nhóm
3 đọc lời ca kết hợp tiết tấu để khi tập hát cả lớp sẽ hát đúng nhịp độ, tiết
tấu của bài hát, tiến trình dạy hát giữa trò và cô nhẹ nhàng hơn. Khi ôn luyện
bài hát thì tôi theo dõi quan sát, nhắc nhở và giúp đỡ khi các em gặp khó khăn
còn rụt rè tham gia ca hát.
* Phương pháp sử dụng đồ dùng trực quan
Như chúng ta biết ở lứa tuổi học sinh tiểu học nói chung, học sinh lớp
Ba nói riêng và nhất là đối với học sinh dân tộc thiểu số khả năng tư duy trừu
tượng còn hạn chế. Đa số các em tiếp thu kiến thức phải dựa trên những mô
hình vật thật, tranh ảnh, do vậy việc chuẩn bị và sử dụng đồ dùng dạy học
giúp tôi chuyển tải thông tin và truyền thụ kiến thức giáo dục tư cách, rèn
luyện kỹ năng thực hành cho học sinh. Nó có tác dụng điều khiển hoạt động
của học sinh từ trực quan sinh động đến tư duy trừu tượng, kích thích hứng
thú cho học sinh học tập. Trong tiết học mà không sử dụng đồ dùng dạy học
thì tiết học đó diễn ra rất đơn điệu, các em không hứng thú, không tập trung,
kết quả học tập không cao. Vì thế đồ dùng dạy học đóng vai trò rất lớn quyết
định hiệu quả trong mỗi giờ học, môn học nhất là đối với các em học sinh
khó khăn.
Ví dụ. Khi dạy bài hát "Tiếng hát bạn bè mình" nhạc và lời Lê Hoàng
Minh sách Âm nhạc lớp 3, trang 24. Tôi sử dụng tranh ảnh minh họa cho bài
hát để giới thiệu bài học sinh động và qua tranh ảnh minh họa đó học sinh sẽ
liên tưởng đến bài học nào sẽ học và nội dung bài hát nhằm thể hiện điều gì,
sau đó tôi giới thiệu lại tên bài hát, tác giả, nội dung bài hát, rồi cho học sinh
nghe hát mẫu, yêu cầu cảm nhận về tính chất và thái độ tình cảm của bài hát.
Tranh giới thiệu hình ảnh con ong
Trường TH Võ Thị Sáu
Giáo viên: H’ ĐôCa Byă
9
Một vài giải pháp rèn luyện kỹ năng học tốt môn Âm nhạc lớp 3 đối với học sinh dân tộc thiểu số
ở trường TH Võ Thị Sáu
Tranh các em nhỏ cùng múa ca, chung tay bảo vệ hòa bình
* Phương pháp trò chơi
Trò chơi giúp các em thay đổi không khí học tập và phát triển cả về
năng khiếu lẫn tư duy. Trò chơi học tập là hình thức học tập thông qua trò
chơi. ''Học mà chơi, chơi mà học '' tạo ra sự hứng thú và niềm tin trong học
tập, duy trì được khả năng chú ý của các em trong tiết học. Trò chơi học tập
không chỉ nhằm giải trí mà còn góp phần củng cố tri thức, kĩ năng học tập
cho học sinh. Việc sử dụng trò chơi học tập trong quá trình dạy học nhằm
làm cho việc tiếp thu tri thức, rèn kĩ năng bớt đi khó khăn, có thêm sự sinh
động, hấp dẫn, phát huy tính tự giác, tích cực, rèn cho học sinh tính mạnh
dạn, tính thi đua, tính kỉ luật... do đó hiệu quả học tập của các em cao hơn. Vì
Trường TH Võ Thị Sáu
Giáo viên: H’ ĐôCa Byă
10
Một vài giải pháp rèn luyện kỹ năng học tốt môn Âm nhạc lớp 3 đối với học sinh dân tộc thiểu số
ở trường TH Võ Thị Sáu
vậy khi tổ chức trò chơi học tập, tôi đã đưa ra nội dung trò chơi gắn liền với
mục tiêu của bài học, luật chơi đưa ra rõ ràng, đơn giản, dễ nhớ, dễ thực
hiện, điều kiện và phương tiện tổ chức trò chơi phong phú, hấp dẫn, sử dụng
trò chơi đúng lúc, đúng chỗ. Có như vậy mới kích thích sự thi đua giành phần
thắng cho các em bên tham gia.
Ví dụ. Khi dạy bài hát" Gà Gáy" trang 7, Sách giáo khoa Âm nhạc lớp 3.
Tôi hướng dẫn Trò chơi “Cùng hòa tấu”, tác dụng của trò chơi giúp học sinh
vừa hát vừa kết hợp sử dụng các nhạc cụ gõ đệm hoặc vỗ tay theo đúng nhịp,
phách, tiết tấu lời ca. Tôi chuẩn bị thanh phách, song loan, trống nhỏ, về cách
chơi tôi chia lớp thành 3 nhóm. Nhóm 1: Song loan, nhóm 2: Thanh phách,
nhóm 3: Trống nhỏ. Khi tôi đưa 1 ngón tay: Nhóm 1 vừa hát vừa gõ song loan
đệm theo phách, đưa 2 ngón tay: Nhóm 2 vừa hát vừa gõ thanh phách đệm
theo nhịp. Đưa 3 ngón tay: Nhóm 3 vừa hát vừa gõ trống nhỏ đệm theo nhịp,
khi xòe cả 5 ngón tay: Tất cả 3 nhóm cùng hát và gõ đệm, hoặc khi dạy bài
hát “Tiếng hát bạn bè mình” tôi thực hiện trò chơi chọn đáp án đúng để học
sinh ghi nhớ được nội dung bài hát.
Trò chơi chọn đáp án đúng
A. Nói lên tình yêu thương cùa thầy cô, bạn bè
B. Nói lên ước mơ của các em
C. Nói lên ước mơ của tuổi thơ được sống trong hòa bình và tình bạn
bè thân ái
* Phương pháp đa dạng hóa cách thức truyền đạt, nắm chắc đặc trưng
môn học.
Khi bắt giọng cho học sinh nên bắt giọng cho chuẩn xác hoặc có thể
bắt giọng bằng sử dụng nhạc cụ để bắt giọng vào cho đúng và chuẩn xác
như đàn organ, tiếng hát sẽ không bị quá cao hoặc quá thấp.… Tư thế đứng
hát phải cho các em đứng đầu thẳng, hai tay buông thả tự nhiên hoặc đứng
lắc người và nhún nhẹ nhàng thân người thật thoải mái. Tư thế ngồi hát luôn
chú ý đến các em là lưng không tựa vào phía sau, không ngồi ngả nghiêng dựa
dẫm vào nhau hoặc tỳ ngực vào bàn, ngồi thẳng thoải mái, hai tay để ở đùi
hoặc trên bàn một cách tự nhiên, nên linh động luân phiên giữa tư thế đứng
hát, ngồi hát và phân bố thời gian cho hợp lý.
Tôi truyền đạt, giới thiệu và dẫn dắt bài hát một cách sinh động, gây sự
chú ý, tò mò cho học sinh, làm cho các em cảm nhận được giai điệu của bài
thông qua nghe hát mẫu. Các em còn nhỏ, khả năng nhận thức chủ yếu theo
bản năng và cảm tính. Do đó để cho các em cảm nhận được tính chất nhịp
điệu của bài, tôi hướng dẫn cho các em có thể hình dung được những chỗ
ngân hay nghỉ sau mỗi câu của bài hát.
Trường TH Võ Thị Sáu
Giáo viên: H’ ĐôCa Byă
11
Một vài giải pháp rèn luyện kỹ năng học tốt môn Âm nhạc lớp 3 đối với học sinh dân tộc thiểu số
ở trường TH Võ Thị Sáu
Ví dụ. Trong bài “Lớp chúng ta đoàn kết” (Nhạc và lời của Mộng Lân)
trang 12 Sách giáo khoa Âm nhạc lớp 3. Khi hướng dẫn đọc lời ca phải giúp
các em đọc theo tiết tấu và ngắt ở cuối câu như sau: Lớp chúng mình rất rất
vui/ Anh em ta chan hòa tình thân... Để các em đọc đúng tiết tấu và ngắt cuối
câu, tôi chỉ bảng phụ và hướng dẫn các em đọc câu theo mẫu. Công việc kế
tiếp sau khi giúp học sinh đọc đúng lời ca là tập lần lượt các câu hát theo lối
móc xích. Do cao độ, trường độ của các câu hát thường xuyên thay đổi tác
động rất lớn đến thanh quản của các em, để bảo vệ thanh đới, bảo vệ giọng
và giúp cho giọng của các em phát triển bình thường, tôi hướng dẫn các em
qua bước khởi động, đây là giai đoạn chuẩn bị còn gọi là luyện thanh.
Qua giảng dạy thực tế khi tôi đã thực hiện đầy đủ các bước trên và
thấy các em rất say mê hứng thú học tập. Các đồ dùng tranh, ảnh, vật thật, trò
chơi Âm nhạc trong các giờ học Âm nhạc giúp học sinh nhớ bài học tốt hơn.
Tranh, ảnh, các trò chơi đơn giản không chỉ đóng vai trò trong quá trình hình
thành kiến thức mới mà nó còn có vai trò rất lớn trong phần phát triển tư duy,
phát huy được tính sáng tạo chủ động cho học sinh năng khiếu lại vừa tạo sự
hứng thú cố gắng vươn lên cho học sinh gặp khó khăn trong học tập.
Thứ năm: Xây dựng phong trào giúp nhau cùng học tập "Đôi bạn
cùng tiến".
Nhằm hưởng ứng tuần lễ "Học tập suốt đời", giảm tỉ lệ học sinh khó
khăn trong học tập, nâng cao chất lượng học tập trong nhà trường. Giáo dục
học sinh có tinh thần tương trợ, có thái độ học tập tích cực, chủ động, đam
mê giúp đỡ nhau cùng tiến bộ.
Qua phong trào này các em sẽ thi đua học tập với các bạn. Vì thế tôi đã
phân công các em có năng khiếu giúp các em còn khó khăn trong học tập có
kiểm tra đánh giá kịp thời.
Ví dụ. Khi dạy Ôn tập bài hát" Con chim non" trang 14 Sách giáo khoa
Âm nhạc lớp 3. Tôi tạo nhóm đôi, hướng dẫn các em năng khiếu ngồi cạnh
với em còn khó khăn trong học tập để hỗ trợ. Các em có năng khiếu sẽ hướng
dẫn bạn mình hát đúng giai điệu, tiết tấu, nhịp độ của bài hát, sau đó đôi bạn
cùng hợp tác thảo luận tìm động tác phụ họa cho bài hát và trình bày trước
lớp. Tôi lắng nghe và khích lệ các em kịp thời về sự tiến bộ, ghi nhận cụ thể
những điểm nổi bật mà các em đã thực hiện được và chưa thực hiện được để
có kế hoạch động viên, giúp đỡ.
Với kết quả thiết thực mà phong trào này đem lại, sau khi thực hiện
"Đôi bạn cùng tiến" tôi thấy có sự chuyển biến rõ rệt, các em khó khăn trong
học tập đã tự vươn lên, hòa mình trong giờ học, các em không còn sợ sệt, rụt
rè khi tham gia trình bày bài hát và có thể tự cá nhân biễu diễn bài hát một
cách tự nhiên.
Trường TH Võ Thị Sáu
Giáo viên: H’ ĐôCa Byă
12
Một vài giải pháp rèn luyện kỹ năng học tốt môn Âm nhạc lớp 3 đối với học sinh dân tộc thiểu số
ở trường TH Võ Thị Sáu
Thứ sáu: Dạy học tích cực có sự kết hợp giữa lý thuyết với thực
hành và tăng cường liên hệ với thực tiễn cuộc sống.
* Đối với học hát: Trước tiên tôi nắm vững bài hát đó, hát đúng cao độ,
trường độ thể hiện sắc thái biểu cảm của bài hát, phải tìm hiểu nội dung,
xuất xứ của bài hát để chủ động giới thiệu với các em sau đó hát mẫu cho
học sinh nghe để tạo ra sự chú ý và hào hứng khi chuẩn bị học bài hát mới.
Ví dụ: Khi dạy bài hát: Quốc ca sáng tác nhạc sĩ Văn Cao, trang 4, sách
giáo khoa Âm nhạc lớp 3. Tôi giới thiệu bài Quốc ca là bài hát trong lễ chào
cờ. Khi hát hoặc cử nhạc Quốc ca phải đứng nghiêm trang và hướng nhìn
Quốc kì, sau đó đưa hình ảnh Quốc kì và lễ chào cờ học sinh quan sát, khi dạy
hát từng câu tôi chú ý cho học sinh những tiếng ngân 3 phách hoặc ngân và
nghỉ đến 3 phách, đếm phách cho học sinh hát đều, hát đúng chỗ có dấu luyến
chấm dôi, củng cố lại bài học bằng cách yêu cầu trả lời câu hỏi, chẳng hạn
như bài Quốc ca dược hát khi nào? Ai là tác giả sáng tác bài hát? Khi chào cờ
và hát Quốc ca, chúng ta phải có thái độ như thế nào? Như vậy các em sẽ biết
ý nghĩa, giá trị của bài hát đối với thực tiễn.
* Đối với phần phát triển khả năng âm nhạc: Ngoài những tác phẩm
thiếu nhi, tôi tăng cường liên hệ với thực tiễn cuộc sống của các em đó là
giới thiệu một số nhạc sĩ Đăk Lăk sáng tác ca khúc cho thiếu nhi, và giới
thiệu một số nhạc cụ bản địa của địa nơi các em đang sinh sống, lồng ghép
dân ca vào trong nội dung học phần nghe nhạc, nhằm giúp học sinh hiểu
được nguồn gốc của dân ca giúp các em thêm trân trọng các giá trị văn hóa lâu
đời của cha ông ta để lại, biết gìn giữ vốn tinh hoa của dân tộc.
Ví dụ: Trong tiết học bài hát địa phương tự chọn ở tiết học 32, tôi giới
thiệu thêm một số nhạc sĩ người dân tộc Êđê gắn bó với Âm nhạc dân gian,
các nhạc cụ truyền thống của dân tộc và làn điệu dân ca.
Giới thiệu hình ảnh và sự nghiệp nhạc sĩ Linh Nga Niê Kdăm
Nhạc sĩ Linh Nga Niê Kđăm sinh ngày 8 tháng 8 năm 1948. Dân tộc Ê
Đê. Quê ở xã Ea Pok, huyện Cư Mgar, tỉnh Đăk Lăk.
Trường TH Võ Thị Sáu
Giáo viên: H’ ĐôCa Byă
13
Một vài giải pháp rèn luyện kỹ năng học tốt môn Âm nhạc lớp 3 đối với học sinh dân tộc thiểu số
ở trường TH Võ Thị Sáu
Từ tháng 12 năm 1965 đến tháng 10 năm 1966, là diễn viên Đoàn Ca
Múa Tây Nguyên. Từ tháng 10 năm 1966 đến năm 1970, học Trung cấp Thanh
nhạc, Trường Âm nhạc Việt Nam. Sau đó, tiếp tục là diễn viên Đoàn Ca múa
Tây Nguyên. Năm 19761979, học Đại học Thanh nhạc (khóa Đào tạo giáo
viên) tại Nhạc viện Hà Nội. Từ năm 1979 đến tháng 81988, về công tác tại
Sở Văn hóa Thông tin Đăk Lăk, phụ trách Đoàn Ca Múa, rồi Hiệu trưởng
Trường Văn hóa Nghệ thuật Đăk Lăk. Năm 19851990, học Đại học Sáng tác,
Nhạc viện Hà Nội. Bà đã kinh qua các chức vụ: Trưởng cơ quan thường trú
Đài Tiếng nói Việt Nam tại Đắk Lắk, Chủ tịch Hội Liên hiệp Văn học –
Nghệ thuật Đăk Lăk. Hiện đã nghỉ hưu tại Thành phố Buôn Mê Thuột. Bà là
Ủy viên Ban Chấp hành Hội Nhạc sĩ Việt Nam khóa VI và khóa VII (2005
2010). Bà được tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba, Huy chương
“Vì sự nghiệp Âm nhạc Việt Nam” và nhiều giải thưởng khác.
Các tác phẩm viết cho thiếu nhi: Mùa hè cao nguyên, Hoa Pơ lang đầu
buôn…
Giới thiệu hình ảnh một số nhạc cụ dân tộc
+ ĐING BUỐT
Đing Buốt là tên gọi một nhạc cụ của người Êđê.
a/ Cấu tạo
Đing Buốt được làm bằng một ống nứa nhỏ thông suốt 2 đầu, có chiều
dài từ 47 57 cm, đường kính 2,2 cm. Đing Buốt có 5 lỗ, 4 lỗ phía dưới để
bấm và một lỗ ở cạnh đầu thổi là lỗ thoát hơi. Các lỗ bấm này cách nhau 4,5
cm. Ở đầu thổi buộc một miếng tre nhỏ làm dǎm thổi, dài 2 cm hình chữ
nhật để người thổi ngậm vào thổi.
b/ Phương pháp biểu diễn và chức năng
Đing Buốt là nhạc cụ chi hơi vòm (sáo thổi dọc). Đing Buốt có khả
nǎng diễn tấu nhanh, linh hoạt với kỹ thuật đánh lưỡi, rung, luyến, láy, vượt,
trượt nốt. Âm sắc của Đing Buốt trong trẻo trữ tình.
Trường TH Võ Thị Sáu
Giáo viên: H’ ĐôCa Byă
14
Một vài giải pháp rèn luyện kỹ năng học tốt môn Âm nhạc lớp 3 đối với học sinh dân tộc thiểu số
ở trường TH Võ Thị Sáu
Đing Buốt là nhạc cụ ưa thích của thanh niên Êđê, họ thường thổi trên
nương rẫy, khi vui chơi.
Học sinh tập biểu diễn Đing Buốt
+ HƠ GƠR
Hơgơr là tên gọi một loại trống lớn, không định âm của đồng bào Êđê.
a/ Cấu tạo
Hơgơr có dáng hình trụ hơi phình giữa. Khi chế tác, người ta
chọn những cây gỗ lim, gỗ dầu có đường kính lớn rồi cắt một đoạn
cao khoảng 1,5m đẽo tròn, đục thông suốt hai đầu để làm tang trống.
Khi cǎng mặt trống, phải lấy được da của một cặp trâu, hoặc voi
rất lớn gồm một da của voi đực và một da của voi cái rồi nạo và phơi đúng
độ mới đem cǎng. Đồng bào Êđê cho rằng nếu mặt trống chỉ làm bằng da con
đực hoặc con cái thì tiếng trống sẽ không to, không vang.
b/ Phương pháp biểu diễn và chức năng
Người Êđê coi Hơgơr là nhạc cụ thiêng, nên khi đánh trống người ta
không đặt trống trực tiếp xuống đất mà phải treo hoặc để trống trên sàn.
Người đánh Hơgơr phải là nam giới và là người có uy tín, đã được buôn làng
Trường TH Võ Thị Sáu
Giáo viên: H’ ĐôCa Byă
15
Một vài giải pháp rèn luyện kỹ năng học tốt môn Âm nhạc lớp 3 đối với học sinh dân tộc thiểu số
ở trường TH Võ Thị Sáu
lựa chọn trước. Hơgơr chỉ được đánh vào những dịp lễ trọng đại của buôn
làng như: Lễ đâm trâu, Lễ cầu mưa, Lễ mừng lúa mới... Hơgơr được người
Êđê coi như sứ giả của thần linh mang đến những câu sấm truyền. Cùng với
dàn chiêng Êđê, Hơgơr tạo nên những âm thanh vang động, khí thế và hùng vĩ.
Hình ảnh Nghệ nhân biễu diễn Hơ Gơr
Khi dạy "Nghe nhạc", tôi yêu cầu học sinh quan sát tranh nghệ nhân dân
tộc Êđê trong vùng biểu diễn bản hòa tấu chiêng kram bài dân ca "Chi ri ria".
Khi các em quan sát xong, tôi nêu phương pháp biểu diễn và chức năng
của chiêng kram đối với người đồng bào Êđê nơi các em sinh sống rồi mở
video nghệ nhân biểu diễn hòa tấu.
Sau khi thực hiện tôi thấy các em rất thích thú khi nghe và hòa quyện
cùng bản chiêng kram, tạo cho các em niềm tự hào, phát huy truyền thống văn
hóa của dân tộc mình mà UNESCO đã công nhận là kiệt tác truyền khẩu và di
sản văn hóa phi vật thể nhân loại.
Thứ bảy: Tăng cường luyện tập, phát huy tính tích cực, chủ động
sáng tạo, gây hứng thú cho học sinh
Trường TH Võ Thị Sáu
Giáo viên: H’ ĐôCa Byă
16
Một vài giải pháp rèn luyện kỹ năng học tốt môn Âm nhạc lớp 3 đối với học sinh dân tộc thiểu số
ở trường TH Võ Thị Sáu
Sau khi học sinh đã học xong bài hát, cần tăng cường giai đoạn củng
cố, ôn luyện, phát huy tích cực nhằm tạo điều kiện cho tất cả học sinh
trong lớp đều được phát huy khả năng sẵn có của mình một cách hào
hứng, nhiệt tình trên mọi hoạt động diễn ra trong giờ học, đạt yêu cầu
“học vui vui học” nhẹ nhàng. Các em có khả năng tự trình bày bài hát
theo hình thức đơn ca, tốp ca, song ca, tốp ca, đồng ca và có thể hát kết
hợp với các hoạt động gõ đệm hoặc vận động theo nhạc, giúp các em
thêm tự tin, yêu đời, có khả năng tham gia hoạt động ca hát ở trong và
ngoài trường học.
Bởi vì đặc trưng của môn âm nhạc là thực hành. Thực hành là sợi chỉ
đỏ xuyên suốt quá trình dạy và học của bộ môn. Thông qua thực hành để dạy
lý thuyết, lấy lý thuyết để củng cố kỹ năng thực hành trên cơ sở sử dụng thời
gian trên lớp một cách tối ưu để tất cả học sinh được nhìn nghe và luyện tập
nhiều.
*Ví dụ: Sau khi học xong bài hát “Đếm sao” yêu cầu học sinh hát theo
nguyên âm để các em tự hát đúng giai điệu bài hát "Hát theo nguyên âm". Cách
thực hiện như sau: bài hát gồm 5 câu hát, thì ta đặt mỗi câu bằng một nguyên
âm và yêu cầu học sinh ngân nguyên âm đó theo giai điệu: Câu 1: nguyên âm
( a ); Câu 2: nguyên âm ( i ). Câu 3: nguyên âm ( u). Câu 4: nguyên âm ( o). Câu
5: nguyên âm ( a). Chia lớp thành 5 nhóm, mỗi nhóm đọc ngân một câu ứng
với một nguyên âm. Tiến hành cho học sinh thực hiện rồi nhận xét việc đọc
ngân theo nguyên âm giữa các nhóm, nhằm kích thích sự hứng thú học tập của
học sinh. Hoặc trong tiết Ôn tập bài hát Gà gáy, tiết học 8, học sinh tập hát
theo kiểu nốt tiếp, chia lớp thành 3 nhóm.
Nhóm 1: Hát câu thứ nhất: ‘‘Con gà gáy...ai ơi’’
Nhóm 2: Hát câu thứ hai: ‘‘Gà gáy té le té le... ai ơi’’
Nhóm 3: Hát câu thứ ba: ‘‘Nắng sáng lên rồi....ai ơi’’
Cả ba nhóm cùng hát câu hát thứ tư : ‘‘Rừng cà nương xanh..ai ơi’’
IV. TÍNH MỚI CỦA GIẢI PHÁP
Qua quá trình thực hiện phương pháp mới đã giúp tôi thấy được những
ưu điểm, nhược điểm còn tồn tại qua đó có những biện pháp đổi mới kịp thời
tạo cho học sinh sự hứng thú, say mê với môn học.
Học sinh tiếp thu bài một cách chủ động.
Tự tin khi trình bày, biểu diễn bài hát trước đám đông, phát huy năng
khiếu Âm nhạc mà không cần sự hỗ trợ từ giáo viên.
Học sinh thêm yêu thích môn học hơn, tích cực hoạt động trong các
phong trào văn hóa văn nghệ của trường trong các hoạt động chào mừng các
ngày lễ lớn trong năm.
Trường TH Võ Thị Sáu
Giáo viên: H’ ĐôCa Byă
17
Một vài giải pháp rèn luyện kỹ năng học tốt môn Âm nhạc lớp 3 đối với học sinh dân tộc thiểu số
ở trường TH Võ Thị Sáu
Điểm nổi bật trong giải pháp mới này là: Xây dựng khả năng tham gia
hoạt động âm nhạc, giúp cho việc phát triển toàn diện cân bằng và hài hoà,
phát hiện những học sinh có năng khiếu về âm nhạc, động viên và giúp các
em phát triển năng khiếu của mình. Giúp học sinh hát đúng, tập hát diễn cảm
và bước đầu tập luyện một số kĩ năng biểu diễn trước đám đông, giúp các em
hiểu biết về một số tác giả, tác phẩm tiêu biểu và một vài sinh hoạt âm nhạc
địa phương nơi các em đang sinh sống, cung cấp cho các em thêm một số kiến
thức mang tính văn hoá âm nhạc.
V. HIỆU QUẢ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Sau khi tôi áp dụng giảng dạy môn Âm nhạc với các biện pháp trên
thấy rằng có kết quả chuyển biến rất rõ rệt. Tỉ lệ học sinh năng khiếu tăng
lên khá rõ so với kết quả khảo sát đầu năm học. Qua quan sát thực tế nhận
thấy các em yêu thích bộ môn hơn, hào hứng học tập hơn. Đặc biệt là kết
quả học tập cũng như chất lượng của công tác phong trào văn hoá văn nghệ
đã nâng lên. các em mạnh dạn hơn, tự tin hơn trong khi tham gia biểu diễn bài
hát.
Kết quả cụ thể sau khi thực hiện giải pháp như sau:
Năm học
TSHS
20162017
20172018
Hoàn thành tốt
Hoàn thành
Chưa hoàn thành
SL
%
SL
%
SL
%
99
20
20.2
79
79.7
0
0
101
22
21.7
79
78.2
0
0
Phần thứ ba: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
I. KẾT LUẬN
Trong những năm trực tiếp giảng dạy môn Âm nhạc, tôi nhận thấy
việc rèn luyện kĩ năng học tốt môn Âm nhạc cho học sinh không phải một
sớm một chiều mà là cả một quá trình, đòi hỏi giáo viên phải kiên trì, tận tâm
thì mới đạt được như ý muốn, thường xuyên học hỏi tu dưỡng về chuyên
môn Âm nhạc, luôn đổi mới phương pháp dạy học, học hỏi ở đồng nghiệp và
rút kinh nghiệm thực tế trên bục giảng qua từng tiết dạy. Giáo viên phải tìm
hiểu kỹ bài học phân phối chương trình và sưu tầm thêm tài liệu tham khảo,
tạp chí giáo dục tiểu học nâng cao sự hiểu biết cho bản thân.
Khi giảng dạy giáo viên cần vận dụng các phương pháp một cách linh
hoạt sáng tạo để giúp học sinh tiếp thu kiến thức đầy đủ trong từng tiết học.
Như vậy để đạt hiệu quả cao trong một giờ học người giáo viên phải
hòa mình với học sinh, vừa là người thầy, người bạn để hiểu được đặc điểm
của từng lớp học, từng đối tượng học sinh mà áp dụng những hình thức
phương pháp hướng dẫn khác nhau. Vì trong quá trình dạy học khi giáo viên
Trường TH Võ Thị Sáu
Giáo viên: H’ ĐôCa Byă
18
Một vài giải pháp rèn luyện kỹ năng học tốt môn Âm nhạc lớp 3 đối với học sinh dân tộc thiểu số
ở trường TH Võ Thị Sáu
biết kết hợp hài hòa, sáng tạo và đổi mới các phương pháp dạy học thì mới
tạo khả năng phát huy năng khiếu, say mê, hứng thú trong học tập.
II. KIẾN NGHỊ
Đối với cấp trên: Thường xuyên tổ chức các buổi tập huấn, chuyên
đề, sinh hoạt chuyên môn trong tổ chuyên biệt Âm nhạc để giao lưu, học hỏi,
trao đổi kinh nghiệm, đổi mới phương pháp dạy học.
Tổ chức có buổi tập huấn nâng cao nghiệp vụ chuyên môn,
Đối với nhà trường
Điều chỉnh chương trình cho phù hợp cho từng khối lớp, từng đối
tượng học sinh, tăng cường các hoạt động âm nhạc trong lớp, trong trường
bằng hình thức tổ chức hội thi văn nghệ ngoại khóa.
Bổ sung thêm trang thiết bị phục vụ cho giảng dạy âm nhạc chẳng hạn
như tài liệu tham khảo để phục vụ cho việc giảng dạy bộ môn, các bảng phụ
có in các bài hát, máy nghe nhạc…
Đối với bậc phụ huynh: Cần quan tâm hơn nữa đến công tác học tập
của con em mình, cũng như công tác rèn luyện, tu dưỡng đạo đức và sự
nghiệp giáo dục.
Ea Bông, ngày 25 tháng 04 năm 2019
Người viết
H Đô Ca Byă
Trường TH Võ Thị Sáu
Giáo viên: H’ ĐôCa Byă
19
Một vài giải pháp rèn luyện kỹ năng học tốt môn Âm nhạc lớp 3 đối với học sinh dân tộc thiểu số
ở trường TH Võ Thị Sáu
ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
CẤP TRƯỜNG
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
(Ký tên, đóng dấu)
ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM CẤP
HUYỆN
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
(Ký tên, đóng dấu)
Trường TH Võ Thị Sáu
Giáo viên: H’ ĐôCa Byă
20
Một vài giải pháp rèn luyện kỹ năng học tốt môn Âm nhạc lớp 3 đối với học sinh dân tộc thiểu số
ở trường TH Võ Thị Sáu
TÀI LIỆU THAM KHẢO
STT
TÊN TÀI LIỆU
TÁC GIẢ/ NHÀ XUẤT
BẢN
1
Sách nghệ thuật lớp 1, 2, 3
2
Sách giáo khoa Âm nhạc lớp 3 NXB Giáo dục
3
Sách giáo viên lớp 3
Nhà xuất bản Đại học sư
phạm
4
Tài liệu bồi dưỡng thường
xuyên
BGDĐT
5
6
7
NXB Giáo dục
CV 5842/BGD&ĐT VP ngày BGDĐT
01 tháng 09 năm 2011 hướng
dẫn điều chính nội dung dạy
học.
CV 22/2016/TT – BGD&ĐT
ngày 22 tháng 9 năm 2016 sửa
đổi, bổ sung một số điều của
Quy định đánh giá học sinh
tiểu học ban hành kèm theo
Thông tư số 30/2014/TT
BGDDT ngày 28 tháng 8 năm
2014 của Bộ trưởng Bộ Giáo
dục đào tạo.
BGDĐT
Đổi mới nội dung và phương
pháp dạy học tiểu học.
NXB Giáo dục.
Trường TH Võ Thị Sáu
Giáo viên: H’ ĐôCa Byă
21
GHI
CHÚ
Một vài giải pháp rèn luyện kỹ năng học tốt môn Âm nhạc lớp 3 đối với học sinh dân tộc thiểu số
ở trường TH Võ Thị Sáu
ỦY BAN NHÂN DÂN KRÔNG ANA
TRƯỜNG TIỂU HỌC VÕ THỊ SÁU
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:
MỘT VÀI GIẢI PHÁP RÈN LUYỆN KĨ NĂNG HỌC TỐT MÔN ÂM
NHẠC LỚP 3 ĐỐI VỚI HỌC SINH DÂN TỘC THIỂU SỐ
Họ và tên: H’ Đô Ca Byă
Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Võ Thị Sáu
Trình độ đào tạo: Đại học sư phạm
Trường TH Võ Thị Sáu
Giáo viên: H’ ĐôCa Byă
22
Một vài giải pháp rèn luyện kỹ năng học tốt môn Âm nhạc lớp 3 đối với học sinh dân tộc thiểu số
ở trường TH Võ Thị Sáu
Môn đào tạo: Sư phạm Âm nhạc
Ea bông, tháng 04 năm 2019
Trường TH Võ Thị Sáu
Giáo viên: H’ ĐôCa Byă
23
