Một số biện pháp tổ chức Hoạt động GDNGLL nhằm tăng cường kĩ năng sống cho học
sinh trong trường Tiểu học
Mục lục
Trang
I. Phần mở đầu.
……………...………………………………………2
1. Lý do chọn đề tài.
…………….…………………………………….2
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.
3. Đối tượng nghiên cứu
……………………………………3
.………………..……………………………4
4. Giới hạn của đề tài..........................……………………………………4
5. Phương pháp nghiên cứu.
II. Phần nội dung.
1. Cơ sở lý luận.
2. Thực trạng.
………………………………………….4
………..…………………………………………4
………………………..…………………………….. 4
………...……..……………………………………….5,6
3. Nội dung và hình thức của giải pháp…………………………………..7
a. Mục tiêu của giải pháp................. ……………………………………...7
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp............. ………………7 14
c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp ………………………..... 15
d.Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu………..
15,16
III. Phần kết luận, kiến nghị …………………………………………17
1. Kết luận
…………………………………………………………17
2. Kiến nghị
………………………………………………………...18
3. Tài liệu tham khảo………………………………………………….......20
Nguuyễn Văn Vinh TH Hoàng Văn Thụ 1
Một số biện pháp tổ chức Hoạt động GDNGLL nhằm tăng cường kĩ năng sống cho học
sinh trong trường Tiểu học
I. Phần mở đầu:
1. Lý do chọn đề tài.
Xuất phát từ mục tiêu giáo dục phổ thông và giúp học sinh phát triển
toàn diện về đức, trí, thể, mỹ và các kỹ năng cơ bản nhằm hình thành nhân
cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa… Trong sự nghiệp trồng người
nội dung chủ yếu của việc vun đắp cho cái gốc nhân cách là vấn đề đạo đức
“Học ăn học nói” nếu chúng ta chủ trương gắn giáo dục đạo đức phải tiến
hành trong suốt cuộc đời. Đạo đức tồn tại trong một dạng ý thức hoạt động
và giao lưu trong toàn bộ hoạt động, đời sống của con người, chúng ta khẳng
định rằng đạo đức nảy sinh từ cuộc sống hiện thực, cái thiện cái ác nảy sinh
từ quan hệ kinh tế, xã hội và liên quan đến việc phát triển văn hoá giáo dục
thông qua các hoạt động mà đạo đức con người luôn luôn phát triển và hoàn
thiện.
Bác Hồ đã từng nói: “Khi ngủ ai cũng như lương, thiện
Tỉnh dậy phân ra kẻ dữ, hiền
Hiền, dữ phải đâu là tính sẵn
Phần nhiều do giáo dục mà nên”
Trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước theo hướng “Công
nghiệp hóa – hiện đại hóa” nhân tố con người là quan trọng nhất. Chính vì lẽ
đó mà giáo dục luôn được coi là quốc sách hàng đầu. Mục tiêu giáo dục là đào
tạo các em học sinh trở thành những con người phát triển toàn diện; có đạo
đức, tri thức, sức khỏe và thẩm mỹ nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển của đất
nước.
Nguuyễn Văn Vinh TH Hoàng Văn Thụ 2
Một số biện pháp tổ chức Hoạt động GDNGLL nhằm tăng cường kĩ năng sống cho học
sinh trong trường Tiểu học
Để thực hiện được mục tiêu giáo dục thì trách nhiệm của người giáo
viên phải nâng cao và được đặt lên hàng đầu trong việc “trồng người”. Đặc
biệt năm học 2017 – 2018 là năm học tiếp tục thực hiện thông tư 22/2016/TT
– BGDĐT ngày 22 tháng 9 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo
bổ sung một số điều của Quy định đánh giá học sinh tiểu học ban hành kèm
theo Thông tư 30/2014/TTBGD.
Như chúng ta đã biết “Nề nếp là mẹ đẻ của chất lượng”. Người thầy
trong giai đoạn giáo dục hiện nay không còn giữ vai trò trang bị kiến thức cho
học sinh mà phải biết định hướng đúng đắn, giúp học sinh phát triển toàn
diện về năng lực và phẩm chất đạo đức. Đánh giá được sự tiến bộ của học
sinh theo giai đoạn về các mặt cụ thể: kiến thức, kĩ năng; năng lực; phẩm
chất của từng em. Cho nên trong quá trình dạy học, giáo viên có vai trò vô
cùng quan trọng trong việc quản lí và giáo dục học sinh phát triển một cách
toàn diện. Để góp một phần công sức nhỏ bé của bản thân vào công việc giáo
dục học sinh trở thành con ngoan, trò giỏi. Qua nhiều năm được lãnh đạo nhà
trường phân công phụ trách công tác Giáo dục Hoạt động Ngoài giờ Lên lớp.
Trong quá trình tham mưu và chỉ đạo Liên đội tổ chức các hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp ở Tiểu học, tôi mạnh dạn xin trao đổi cùng các anh, chị em
đồng nghiệp “Một số kinh nghiệm tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ
lên lớp nhằm giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trường Tiểu học Hoàng Văn
Thụ”.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.
a. Mục tiêu: Đề tài chỉ rõ vai trò của các hoạt động giáo dục ngoài giờ
lên lớp để giáo dục học sinh trở thành con người không những có kiến thức
tốt mà các em còn có phẩm chất đạo đức tốt, có được kĩ năng sống tốt để làm
vốn sống.
Nguuyễn Văn Vinh TH Hoàng Văn Thụ 3
Một số biện pháp tổ chức Hoạt động GDNGLL nhằm tăng cường kĩ năng sống cho học
sinh trong trường Tiểu học
b. Nhiệm vụ của đề tài: Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh thông qua
việc tổ chức tốt các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trong trường tiểu
học.
3. Đối tượng nghiên cứu.
Tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp nhằm giáo dục kĩ
năng sống cho học sinh tiểu học.
4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu.
Học sinh trường Tiểu học Hoàng Văn Thụ năm học: 2017 – 2018.
5. Phương pháp nghiên cứu.
a. Phương pháp tích hợp
b. Phương pháp quan sát
c. Phương pháp đàm thoại
d. Phương pháp phỏng vấn
e. Phương pháp kiểm tra, đánh giá.
II. Phần nội dung.
1.Cơ sở lí luận.
Mục tiêu giáo dục là nhằm giúp học sinh hình thành những cơ sở ban
đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm
mỹ và các kỹ năng cơ bản, góp phần hình thành nhân cách con người Việt
Nam xã hội chủ nghĩa. Yêu cầu về nội dung giáo dục tiểu học phải đảm bảo
cho học sinh có hiểu biết đơn giản, cần thiết về tự nhiên, xã hội và con
người; có kỹ năng cơ bản về nghe, nói, đọc, viết và tính toán; có thói quen rèn
luyện thân thể, giữ gìn vệ sinh; có hiểu biết ban đầu về nghệ thuật. Tuy
nhiên, nội dung giáo dục trong các nhà trường tiểu học hiện nay còn xem
trọng việc dạy chữ, chưa chú trọng đúng mức dạy làm người, nhất là việc
giáo dục kỹ năng sống cho học sinh. Bô Giao duc Đao tao đa phat đông
̣
́
̣
̀ ̣
̃
́ ̣
phong trao“ Xây d
̀
ựng trương hoc thân thiên hoc sinh tich c
̀
̣
̣
̣
́ ực” vơi nh
́ ưng kê
̃
́
Nguuyễn Văn Vinh TH Hoàng Văn Thụ 4
Một số biện pháp tổ chức Hoạt động GDNGLL nhằm tăng cường kĩ năng sống cho học
sinh trong trường Tiểu học
hoach nhât quan t
̣
́
́ ừ trung ương đên đia ph
́ ̣
ương, Phong giao duc Đao tao cung
̀
́ ̣
̀ ̣
̃
đa co kê hoach t
̃ ́ ́ ̣ ưng năm h
̀
ọc vơi nh
́ ưng biên phap cu thê đ
̃
̣
́ ̣ ̉ ể rèn kỹ năng sống
cho học sinh môt cach chung nhât cho cac bâc hoc, đây chinh la nh
̣
́
́
́ ̣
̣
́
̀ ưng đinh
̃
̣
hương giup giao viên th
́
́
́
ực hiên.
̣
Để góp một phần nhỏ của bản thân vào việc xây dựng nền giáo dục
hướng tới hiện đại, đào tạo ra con người lao động có đủ năng lực cả về kiến
thức lẫn kỹ năng sống. Để làm tốt nhiệm vụ cao cả đó trước hết người giáo
viên phải luôn luôn rèn luyện mình mới có được phẩm chất đạo đức tốt, thật
sự xứng đáng là tấm gương sáng cho học sinh noi theo. Là điểm sáng, là thần
tượng, là người bạn đồng hành cùng các em trong suốt quá trình học. Đặc
biệt, ở cấp Tiểu học tâm sinh lí lứa tuổi của các em còn non nớt nên cần sự
định hướng của thầy nhiều hơn. Cách hướng dẫn của thầy cũng phải cụ thể
hơn. Làm thì dễ nhưng để làm đúng, làm tốt thì không phải chỉ bằng suy nghĩ
mà làm được. Người thầy phải có được thái độ, trách nhiệm, hành động thiết
thực mới làm cho các em dễ tin, dễ nghe lời dạy của thầy cô góp phần hình
thành và phát triển nhân cách của các em một cách có hiệu quả.
Giáo dục được học sinh có đủ năng lực và phẩm chất đạo đức là đã đào
tạo cho xã hội những chủ nhân tương lai. Đối với gia đình có được con ngoan.
Đối với nhà trường có được trò giỏi, đây là một niềm vui đối với người làm
công tác giáo dục.
2. Thực trạng.
Trong cuộc sống hiện nay việc phát triển của công nghệ đã mang lại
cho chúng ta những hiệu quả mà công nghệ đã tạo ra. Bên cạnh những thành
công của công nghệ đối với cuộc sống thì nó cũng có những mặt trái mà
chúng ta cần phải khắc phục. Hiện nay, chúng ta đang sống trong môi trường
công nghệ nên kĩ năng sống của học sinh phổ thông nói chung và học sinh
tiểu học nói riêng còn rất nhiều hạn chế. Trong quá trình giáo dục chúng ta
Nguuyễn Văn Vinh TH Hoàng Văn Thụ 5
Một số biện pháp tổ chức Hoạt động GDNGLL nhằm tăng cường kĩ năng sống cho học
sinh trong trường Tiểu học
thường mới chỉ quan tâm tới việc dạy chữ và chưa quan tâm nhiều tới việc
dạy làm người cho học sinh. Vì vậy việc thích ứng với xã hội, với cuộc sống
xung quanh là một vấn đề khó với các em. Qua điều tra cho thấy tình trạng
học sinh nói tục, chửi bậy, đánh nhau vẫn xảy ra. Trong đó các kĩ năng như
tương trợ nhau, giao tiếp, diễn đạt trước đám đông được các thầy cô giáo tích
cực hình thành và củng cố nhưng chưa thể hiện được nhiều. Học sinh ngày
càng thực dụng, ích kỉ, lười hoạt động và không thích tham gia các hoạt động
ngoài giờ lên lớp ở nhà trường hơn.
Hiện nay việc tổ chức và tham gia các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên
lớp trong các nhà trường vẫn chưa được quan tâm nhiều. Một số giáo viên
vẫn còn xem nhẹ các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, nhiều gia đình
học sinh chưa thực sự quan tâm đến việc tham gia các phong trào của con em
mình, từ đó cũng coi nhẹ việc rèn các kĩ năng sống cho học sinh và con em
mình.
Trường nằm trong địa bàn có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó
khăn, hầu hết gia đình các em đều làm nông nên điều kiện kinh tế còn nhiều
khó khăn. Nhiều học sinh phải ở nhà với ông bà vì bố mẹ đi làm ăn xa nên
thiếu sự quan tâm dạy dỗ của bố mẹ. Đây chính là điều kiện tốt để các tệ
nạn xã hội xâm nhập vào các em nếu các em không được trang bị tốt nhất các
kĩ năng sống cho mình.
Nhân cách học sinh được hình thành và phát triển thông qua hai con
đường cơ bản là con đường học trên lớp và con đường tham gia các hoạt
động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
Việc tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trong trường
tiểu học là điều kiện tốt nhất giúp học sinh tích lũy và rèn kĩ năng sống có
hiệu quả. Thông qua các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp các em được
hợp tác, trải nghiệm các kĩ năng sống. Vì vậy giáo viên cần thiết kế và tổ
Nguuyễn Văn Vinh TH Hoàng Văn Thụ 6
Một số biện pháp tổ chức Hoạt động GDNGLL nhằm tăng cường kĩ năng sống cho học
sinh trong trường Tiểu học
chức thực hiện các hoạt động ngoài giờ lên lớp sao cho học sinh có cơ hội thể
hiện ý tưởng cá nhân, tự trải nghiệm và biết phân tích kinh nghiệm sống của
chính mình và của người khác. Khi bước vào năm học 2017 2018 tôi đã tiến
hành khảo sát với chủ đề “ Kĩ năng của em”, kết quả thu được như sau:
Tổng số học
sinh
372
Tổng số
học sinh
372
Tổng số
học sinh
372
Tổng số
học sinh
372
Kĩ năng khi tham gia giao thông
Kĩ năng tốt
Có hình thành kĩ năng Kĩ năng chưa tốt
SL
%
SL
%
SL
%
215
57,8%
103
27,7%
54
14,5%
Kĩ năng phòng tránh đuối nước, tai nạn thương tích
Kĩ năng tốt
Có hình thành kĩ năng Kĩ năng chưa tốt
SL
198
%
53,2%
SL
112
%
30,1%
SL
62
%
16,7%
Kĩ năng phòng tránh bị xâm hại
Kĩ năng tốt
Chưa có kĩ năng
SL
176
%
47,3%
SL
196
%
52,7%
Kĩ năng tham gia và tổ chức các hoạt động
Kĩ năng tốt
Chưa có kĩ năng
SL
245
%
65,8%
SL
127
%
34,2%
*Phân tích đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra.
Qua bảng tổng hợp trên kết quả cho thấy, học sinh có kĩ năng tham gia
giao thông chưa tốt là 14,5%. Học sinh chưa có kĩ năng phòng tránh đưới
nước, tai nạn thương tích chiếm 16,7%. Học sinh chưa có kĩ năng phòng tránh
bị xâm hại là 52,7% và học sinh chưa có các kĩ năng tổ chức các hoạt động
tập thể là34,2%. Như vậy chúng ta có thể thấy được một số kĩ năng cần thiết
Nguuyễn Văn Vinh TH Hoàng Văn Thụ 7
Một số biện pháp tổ chức Hoạt động GDNGLL nhằm tăng cường kĩ năng sống cho học
sinh trong trường Tiểu học
hiện nay như phòng tránh bị xâm hại, tai nạn thương tích, đuối nước vẫn
chiếm tỉ lệ khá cao. Điều đó yêu cầu chúng ta cần phải có các biện pháp để
giúp học sinh rèn luyện các kĩ năng một cách tốt nhất để vận dụng vào thực
tiễn cuộc sống.
Việc học sinh còn thiếu những kĩ năng đó xuất phát từ một số nguyên
nhân như:
Một số gia đình các em có điều kiện kinh tế khó khăn, cha mẹ thường
xuyên mâu thuẫn với nhau, nột số em cha mẹ đi làm ăn xa nên việc quan tâm
giáo dục các em gần như khoán trắng cho nhà trường. Bên cạnh đó một số em
được gia đình chiều chuộng nên sớm được tiếp xúc với công nghệ nên thiếu
đi các kĩ năng cần thiết.
Bên cạnh đó thì việc giáo dục các em ở trong các nhà trường vẫn còn
chú trọng chủ yếu vào dạy kiến thức cho các em mà thiếu sự giáo dục và rèn
luyện kĩ năng sống cho các em nên các em thiếu đi các kĩ năng sống cần thiết.
Mặt khác là sự tác độ của cơ chế thị trường, sự phát triển của khoa học
công nghệ đã tác động mạnh vào lối sống của các em, xem nhẹ lời khuyên
của cha mẹ, thầy cô dẫn đến những biểu hiện lệch lạc về chuẩn mực đạo
đức.
3. Nội dung và hình thức của giải pháp:
a. Mục tiêu của giải pháp
Khi vận dụng các giải pháp này vào thực tiễn tại đơn vị thông qua việc
tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp nhằm hình thành và rèn
luyện cho học sinh một số kĩ năng sống cơ bản để từ đó các em có thể vận
dụng vào thực tiễn cuộc sống.
Rèn luyện cho học sinh phát huy được tiềm năng vốn có đồng thời khắc
phục yếu điểm còn mắc phải.
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp.
* Nội dung
Nguuyễn Văn Vinh TH Hoàng Văn Thụ 8
Một số biện pháp tổ chức Hoạt động GDNGLL nhằm tăng cường kĩ năng sống cho học
sinh trong trường Tiểu học
Kĩ năng sống là những trải nghiệm có hiệu quả nhất, giúp giải quyết
hoặc đáp ứng các nhu cầu cụ thể, trong suốt quá trình tồn tại và phát triển
của con người. Kĩ năng sống bao gồm cả hành vi vận động của cơ thể và tư
duy trong não bộ của con người. Kĩ năng sống có thể hình thành một cách tự
nhiên, thông qua giáo dục hoặc rèn luyện của con người.
Hay nói cách khác kĩ năng sống là những ki năng tâm lý – xã hội cơ bản
giúp cho cá nhân tồn tại và thích ứng trong cuộc sống, giúp cho cá nhân vững
vàng trước cuộc sống có nhiều thách thức nhưng cũng nhiều cơ hội trong
thực tại… Kĩ năng sống đơn giản là tất cả điều cần thiết chúng ta phải biết
để có được khả năng thích ứng với những thay đổi diễn ra hằng ngày trong
cuộc sống.
Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh cũng như các quá trình hoạt động
giáo dục khác trong nhà trường đều có cấu trúc xác định. Nội dung giáo dục kĩ
năng sống cho học sinh tập trung vào các kĩ năng tâm lý xã hội là những kĩ
năng được vận dụng trong những tình huống hàng ngày để tương tác với
người khác và giải quyết có hiệu quả những vấn đề, những tình huống của
cuộc sống. Những nội dung này hết sức đơn giản, gần gũi với trẻ em, là
những kiến thức tối thiểu để các em có thể tự lập... Và mục đích quan trọng
nhất là giúp các em tự tin hơn, tự lập hơn trong cuộc sống”. Vì vậy khi tổ
chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp tăng cường giáo dục kĩ năng
sống cho học sinh cần:
Bám sát vào nội dung của giáo dục kĩ năng sống và vận dụng linh
hoạt các nội dung của giáo dục kĩ năng sống tuỳ theo từng hoạt động giáo
dục ngoài giờ lên lớp và điều kiện cụ thể.
Nguuyễn Văn Vinh TH Hoàng Văn Thụ 9
Một số biện pháp tổ chức Hoạt động GDNGLL nhằm tăng cường kĩ năng sống cho học
sinh trong trường Tiểu học
Xác định rõ các nội dung giáo dục kĩ năng sống (xác định rõ các kĩ
năng sống cần hình thành và phát triển cho học sinh) để tích hợp vào nội dung
của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
Tạo ra động lực cho học sinh, làm cho học sinh tham gia một cách tích
cực vào quá trình hình thành kĩ năng sống nói chung và kĩ năng giải quyết vấn
đề, kĩ năng ra quyết định, kĩ năng tự nhận thức về bản thân, kĩ năng ứng phó
với cảm xúc...
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp là hoạt động được tổ chức theo
mục tiêu, nội dung, chương trình dưới sự hướng dẫn của giáo viên. Bản chất
của hoạt động này là thông qua các loại hình hoạt động, các mối quan hệ
nhiều mặt, nhằm giúp người học chuyển hoá một cách tự giác, tích cực tri
thức thành niềm tin, kiến thức thành hành động, biến yêu cầu của nhà trường
thành chương trình hành động của tập thể lớp học sinh và của cá nhân học
sinh,tạo cơ hội cho học sinh trải nghiệm tri thức, thái độ , quan điểm và hành
vi ứng xử của mình trong môi trường an toàn, thân thiện có định hướng giáo
dục. Thông qua hoạt động ngoài giờ lên lớp có thể giúp học sinh sống một
cách an toàn , khoẻ mạnh có khả năng thích ứng với biến đổi của cuộc sống
hàng ngày.Rèn luyện cho học sinh các kĩ năng cơ bản phù hợp với lứa tuổi
như : kĩ năng giao tiếp ứng xử có văn hoá; kĩ năng tổ chức quản lý và tham gia
các hoạt động tập thể với tư cách là chủ thể của hoạt động; kĩ năng tự kiểm
tra, đánh giá kết quả học tập, rèn luyện; củng cố, phát triển các hành vi, thói
quen tốt trong học tập, lao động và công tác xã hội. Bồi dưỡng thái độ tự giác
tích cực tham gia các hoạt động tập thể và hoạt động xã hội; hình thành tình
cảm chân thành, niềm tin trong sáng với cuộc sống, với quê hương đất nước;
có thái độ đúng đắn đối với các hiện tượng tự nhiên và xã hội. Như vậy, hoạt
động giáo dục ngoài giờ lên lớp thực sự cần thiết và có nhiều khả năng giáo
dục kĩ năng sống cho học sinh. Do đó cần phát huy tối đa vai trò, tác dụng và
Nguuyễn Văn Vinh TH Hoàng Văn Thụ 10
Một số biện pháp tổ chức Hoạt động GDNGLL nhằm tăng cường kĩ năng sống cho học
sinh trong trường Tiểu học
hiệu quả của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp để tăng cường giáo dục
kỹ năng sống cho học sinh.
*Cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp
Biện pháp 1: Tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp phù hợp
với việc giáo dục các kĩ năng sống cho học sinh.
Căn cứ vào nhiệm vụ của năm học, kế hoạch hoạt động giáo dục ngoài
giờ lên lớp của năm học chủ động xây dựng kế hoạch tổ chức các hoạt động
giáo dục ngoài giờ lên lớp phù hợp với đặc điểm tình hình thực tế đơn vị.
Mặt khác xác định rõ những kĩ năng sống cần đạt của học sinh theo từng giai
đoạn cụ thể để xây dựng kế hoạch tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp.
Chủ động xây dựng kế hoạch phù hợp, tham mưu với lãnh đạo nhà trường để
tổ chức các hoạt động, triển khai kế hoạch tổ chức các hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp đến giáo viên Tổng phụ trách đội và toàn thể giáo viên trong
nhà trường. Xác định rõ các kĩ năng sống phù hợp với tâm lí lứa tuổi học sinh
để từ đó hình thành và rèn luyện kĩ năng sống cho các em.
Biện pháp 2: Tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp phải gắn
liền với chủ điểm của hoạt động Đội.
Việc xác định tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp phải gắn
liền với chủ điểm sinh hoạt của tổ chức Đội, để lập được kế hoạch giáo dục
kĩ năng sống phù hợp với các chủ điểm giáo viên cần phải nghiên cứu kĩ
chương trình năm học của Đội. Mặt khác cần phải nắm vững từng chủ điểm
sinh hoạt của tổ chức Đội trong nhà trường. Chẳng hạn: Chủ điểm của tháng
9 là “Truyền thống nhà trưởng” thì chúng ta cần thiết kế hoạt động ở đây là
tổ chức thi tìm hiểu về truyền thống nhà trường, thi tìm hiểu luật An toàn
giao thông và kĩ năng cần giáo dục cho học sinh là các kĩ năng như: Kĩ năng
hợp tác; Kĩ năng an toàn khi tham gia giao thông; Kĩ năng lắng nghe tích cực…
Chủ điểm của tháng 11 là “Tôn sư trọng đạo” thì các hoạt động ngoài giờ lên
Nguuyễn Văn Vinh TH Hoàng Văn Thụ 11
Một số biện pháp tổ chức Hoạt động GDNGLL nhằm tăng cường kĩ năng sống cho học
sinh trong trường Tiểu học
lớp trong chủ điểm này phải gắn liền với các hoạt động chào mừng ngày
20/11 từ đó có thể thiết kế tổ chức các hoạt động như:Thi văn nghệ chào
mừng 20/11, thi làm báo ảnh, thi “Tuần học tốt, giờ học tốt”… và kĩ năng
sống cần đạt được ở đây là các kĩ năng như: Kĩ năng hợp tác; Kĩ năng hoạt
động đội, nhóm;Kĩ năng văn nghệ…
Biện pháp 3: Tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp phải xác
định các kĩ năng sống phù hợp với tâm lí lứa tuổi của học sinh.
Để xác định được kĩ năng sống cần đạt được theo từng độ tuổi của học
sinh thì người giáo viên cần phải nghiên cứu kĩ hướng dẫn giáo dục kĩ năng
sống cho từng khối lớp từ đó có kế hoạch cụ thể để tổ chức các hoạt động
phù
hợp với lứa tuổi của các em. Chẳng hạn đối với các em học sinh khối
12 các em còn bé thì kĩ năng cần đạt được là kĩ năng tự phục vụ, kĩ năng
giao tiếp…vì vậy phải tổ chức các hoạt động phù hợp với lứa tuổi của các
em . Ví dụ khi tổ chức
cho các em sinh hoạt sao thì chỉ yêu cầu các em có
thể tự giới thiệu về bản thân, sở thích…còn đối với các em học sinh các khối
còn lại khả năng nhận thức của
các em tốt hơn, khả năng tiếp thu của
các em tốt hơn nên chúng ta có thể thiết kế các hoạt động như: Tổ chức tuyên
truyền về phòng chống đuối nước, phòng tránh bị xâm hại và kĩ năng các em
đạt được trong các hoạt động này là các kĩ năng như: Kĩ năng tự bảo vệ; Kĩ
năng phòng và tránh bị xâm hại tình dục; Kĩ năng nói trước đám đông; Kĩ năng
lắng nghe; Kĩ năng hợp tác …
Biện pháp 4: Vận dụng linh hoạt các loại hình hoạt động, các hình thức
tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp để thực hiện mục tiêu giáo
dục kĩ năng sống cho học sinh.
Luôn "làm mới" các hình thức thực hiện từng chủ đề của hoạt động giáo
dục ngoài giờ lên lớp
Đa dạng hoá các loại hình hoạt động của hoạt động GD ngoài giờ lên lớp.
Nguuyễn Văn Vinh TH Hoàng Văn Thụ 12
Một số biện pháp tổ chức Hoạt động GDNGLL nhằm tăng cường kĩ năng sống cho học
sinh trong trường Tiểu học
Tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp để thu hút học sinh tích
cực tham gia.
Sự mới lạ bao giờ cũng có sức hấp dẫn đối với học sinh khiến các em say
mê khám phá. Các hoạt động mà nội dung đơn điệu, hình thức không phong
phú học sinh dễ chán nản hoặc thờ ơ. Vì vậy cần s ử dụng linh hoạt các loại
hình hoạt động, các hình thức tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
để thực hiện mục tiêu giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
* Một số hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở trường Tiểu học Hoàng
Văn Thụ nhằm thực hiện giáo dục kĩ năng sống cho học sinh.
Xuất phát từ nội dung giáo dục ngoài giờ lên lớp và nội dung, nguyên tắc
giáo dục kĩ năng sống cho học sinh tiểu học chúng tôi đã tiến hành các hoạt
động cụ thể như sau:
Hoạt động văn hóa nghệ thuật:
Đây là một loại hình hoạt động quan trọng, không thể thiếu được trong
-
sinh hoạt tập thể của trẻ em, nhất là học sinh tiểu học. Hoạt động này bao
gồm nhiều thể loại khác nhau: Hát, múa, thơ ca, kịch ngắn, kịch câm, tấu vui,
độc tấu, nhạc cụ, thi kể chuyện… Các hoạt động này góp phần hình thành
cho các em kỹ năng mạnh dạn, tự tin trước đám đông. Đây là một trong những
kỹ năng rất quan trọng trong xu thế toàn cầu hóa. Xác định được tầm quan
trọng của hoạt động này nhà trường đẫ thường xuyên tổ chức các hoạt đông
phù hợp với chủ điểm từng tháng.
Nguuyễn Văn Vinh TH Hoàng Văn Thụ 13
Một số biện pháp tổ chức Hoạt động GDNGLL nhằm tăng cường kĩ năng sống cho học
sinh trong trường Tiểu học
Tổ chức Hội diễn văn nghệ chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11
-
Hoạt động vui chơi giải trí, thể dục thể thao:
Hiện nay với xu thế phát triển mới của thời đại việc các em tiếp xúc
với công nghệ là điều không thể tránh khỏi, bên cạnh những mặt tích cực thì
việc các em tiếp xúc với công nghệ cũng mang lại rất nhiều hệ lụy từ đó làm
cho các em thiếu đi những kĩ năng cần thiết để thích nghi với cuộc sống hiện
tại. Vì vậy, việc tổ chức cho các em tham gia các hoạt động vui chơi, giải trí
là nhu cầu thiết yếu của trẻ, đồng thời là quyền lợi của các em. Nó là một
loại hoạt động có ý nghĩa giáo dục to lớn đối với học sinh ở trường tiểu học.
Hoạt động này làm thỏa mãn về tinh thần cho trẻ em sau những giờ học căng
thẳng, góp phần rèn luyện một số phẩm chất: tính tổ chức, kỉ luật, nâng cao
tinh thần trách nhiệm, tinh thần đoàn kết, lòng nhân ái….
Nguuyễn Văn Vinh TH Hoàng Văn Thụ 14
Một số biện pháp tổ chức Hoạt động GDNGLL nhằm tăng cường kĩ năng sống cho học
sinh trong trường Tiểu học
Tổ chức các trò chơi dân gian và kĩ năng vào 26/3
Hoạt động xã hội:
Hoạt động này thường được tổ chức nhằm giáo dục các em các kĩ năng
chia sẻ, hợp tác. Thông qua hoạt động này, giáo dục cho các em tình yêu quê
hương đất nước, niềm tự hào dân tộc và giáo dục các em có tinh thần trách
nhiệm, có nghĩa vụ đối với cộng đồng; các em sẽ được bồi dưỡng thêm về
nhân cách, đặc biệt là tình người. Trong thực tế, hoạt động này đã được nhà
trường tiến hành tương đối tốt. Hoạt động này phải được khai thác một cách
triệt để nhằm phát triển tối đa nhân cách ở các em.
Nguuyễn Văn Vinh TH Hoàng Văn Thụ 15
Một số biện pháp tổ chức Hoạt động GDNGLL nhằm tăng cường kĩ năng sống cho học
sinh trong trường Tiểu học
Giao lưu văn nghệ, quyên góp ủng hộ người khuyết tật
Tổ chức cho học sinh viếng Tượng đài Liệt sĩ xã Dur Kmăl
c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
Thông qua đề tài này bản thân tôi đã đưa ra một sô biện pháp tổ chức
hoạt động ngoài giờ lên lớp nhằm rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh, các
biện pháp này tác động qua lại và hỗ trợ cho nhau để việc rèn luyện kĩ năng
sống cho học sinh đạt được kết quả cao nhất.
Tuy mỗi biện pháp có những đặc điểm về tính chất, nội dung cụ thể
khác nhau, nhưng luôn có sự liên kết chặt chẽ với nhau, là một quá trình
thống nhất không thể tách rời, có tác dụng hỗ trợ lẫn nhau và nội dung cùng
hướng tới việc thực hiện mục tiêu giáo dục trong nhà trường .
Nguuyễn Văn Vinh TH Hoàng Văn Thụ 16
Một số biện pháp tổ chức Hoạt động GDNGLL nhằm tăng cường kĩ năng sống cho học
sinh trong trường Tiểu học
d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu, phạm vi và
hiệu quả ứng dụng
Sau khi vận dụng đề tài này vào thực tế tại đơn vị tôi đã tiến hành khảo
sát và thu được kết quả rất khả quan:
Tổng số học
sinh
372
Tổng số
học sinh
372
Tổng số
học sinh
372
Tổng số
học sinh
372
Kĩ năng khi tham gia giao thông
Kĩ năng tốt
Có hình thành kĩ năng Kĩ năng chưa tốt
SL
%
SL
%
SL
%
350
94,08%
22
5,92%
0
0%
Kĩ năng phòng tránh đuối nước, tai nạn thương tích
Kĩ năng tốt
Có hình thành kĩ năng Kĩ năng chưa tốt
SL
365
%
98,1%
SL
7
%
1,9%
SL
0
%
0%
Kĩ năng phòng tránh bị xâm hại
Kĩ năng tốt
Có hình thành kĩ năng
SL
365
%
98.1%
SL
7
%
1,9%
Kĩ năng tham gia và tổ chức các hoạt động
Kĩ năng tốt
Có hình thành kĩ năng
SL
345
%
92,7%
SL
27
%
7,3%
100% học sinh của trường rất hào hứng và thích thú với các hoạt
động giáo dục ngoài giờ lên lớp được tổ chức tại trường. Bên cạnh đó các
hoạt động này đã cuốn hút các em, khuyến khích các em tích cực tham gia,
mặt khác đã tạo điều kiện cho tất cả học sinh cùng tham gia và có cơ hội
trình bày, trao đổi và nhận xét lẫn nhau. Từ đó giúp cho các em nắm những kĩ
Nguuyễn Văn Vinh TH Hoàng Văn Thụ 17
Một số biện pháp tổ chức Hoạt động GDNGLL nhằm tăng cường kĩ năng sống cho học
sinh trong trường Tiểu học
năng sống cơ bản như khả năng nhanh nhẹn, khéo léo, mạnh dạn, tự tin và
tạo không khí thi đua lành mạnh.
Thông qua hoạt động này, đã giúp các em tự điều chỉnh, bổ sung trao
đổi, hợp tác tốt hơn để góp phần giáo dục cho các em những kĩ năng thực
hiện các công việc lao động đơn giản, các kĩ năng sáng tạo nghệ thuật, thực
hiện các bài thể dục, các trò chơi, các hành vi ứng xử đối với mọi người trong
gia đình, trong nhà trường và trong xã hội. Những kĩ năng tham gia hoạt động
tập thể, kĩ năng tổ chức những hoạt động chung cùng nhau, biết phối hợp với
mọi người cùng thực hiện hoạt động chung, nâng cao ý thức tự chủ, tự tin,
chủ động và giao tiếp với mọi người. Dựa vào những kĩ năng, hành vi này để
rèn luyện những kĩ xảo, thói quen đạo đức bền vững và tự quản trong sinh
hoạt tập thể. Đặc biệt trong giai đoạn hiện nay các em cũng đã biết được
những kĩ năng cơ bản để phòng và tránh bị xâm hại, phòng tránh tai nạn đuối
nước, tai nạn thương tích. Bên cạnh đó các em cũng đã biết chia sẻ, hợp tác
với nhau trong hoạt động cũng như học tập.
Mặt khác, khi vận dụng đề tài này vào thực tế đơn vị cũng đã thu hút
được sự quan tâm của các bậc cha mẹ học sinh cũng như của các đoàn thể xã
hội khác như đoàn thanh niên, hội phụ nữ…các hoạt động của nhà trường
cũng đã thu hút được các bậc cha mẹ học sinh cùng tham gia.
Qua thực tế việc áp dụng đề tài này vào đơn vị bản thân tôi nhận thấy
đề tài đã đem lại được những hiệu quả rất thiết thực, các biện pháp này có
thể được vận dụng một cách linh hoạt và đạt hiệu quả cao tại các trường
tiểu học vùng thuận lợi hơn.
III. Phần kết luận, kiến nghị
1. Kết luận:
Rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh trong giai đoạn hiện nay là vấn đề
rất cấp bách và cần thiết, việc rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh cần phải
Nguuyễn Văn Vinh TH Hoàng Văn Thụ 18
Một số biện pháp tổ chức Hoạt động GDNGLL nhằm tăng cường kĩ năng sống cho học
sinh trong trường Tiểu học
được chú trọng trong các nhà trường. Nhà trường không chỉ là nơi giúp các em
lĩnh hội tri thức mà còn là nơi bồi dưỡng, rèn luyện các em giúp các em có
đầy đủ cả kiến thức lẫn kĩ năng cần thiết để trang bị cho các em trong cuộc
sống. Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh thông qua các hoạt động, để học
sinh tự cảm nhận, đánh giá, nhận xét qua các hành vi và từ đó hình thành các
kĩ năng; thực hiện sự phối hợp trong và ngoài nhà trường làm tốt công tác xã
hội hoá trong việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh. Giáo dục kĩ năng sống
trong trường học góp phần rèn luyện, hình thành cho học sinh sống có trách
nhiệm hơn và biết lựa chọn cách ứng xử phù hợp, ứng phó các sức ép, thách
thức trong cuộc sống; thúc đẩy hành vi mang tính xã hội, giảm bớt tỷ lệ phạm
pháp.
Giáo dục kĩ năng sống còn tạo mối quan hệ thân thiện, cởi mở giữa
thầy, trò, sự hứng thú tự tin, chủ động sáng tạo trong học tập, nâng cao chất
lượng, hiệu quả giáo dục. Học sinh được giáo dục kĩ năng sống xác định
được bổn phận và nghĩa vụ của mình đối với bản thân, gia đình và xã hội.
Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh không phải là công việc “một sớm,
một chiều” mà đòi hỏi phải có quá trình, kiên nhẫn và bằng cả tâm huyết và
ở mọi lúc, mọi nơi, thực hiện càng sớm càng tốt đối với trẻ em. Kĩ năng sống
rất đa dạng và mang đặc trưng vùng, miền đòi hỏi người giáo viên phải vận
dụng một cách linh hoạt, sáng tạo cho phù hợp với nhu cầu, trình độ của học
sinh và đặc điểm, hoàn cảnh của nhà trường, địa phương.
Giáo dục kĩ năng sống không phải chỉ là công việc của giáo viên, nhà
trường mà của cả xã hội, cộng đồng, có như vậy mới mong đào tạo ra được
những thế hệ trẻ phát triển toàn diện, chuẩn bị tốt cho việc thực hiện công
nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và hội nhập quốc tế.
2. Kiến nghị
* Đối với các cấp lãnh đạo:
Nguuyễn Văn Vinh TH Hoàng Văn Thụ 19
Một số biện pháp tổ chức Hoạt động GDNGLL nhằm tăng cường kĩ năng sống cho học
sinh trong trường Tiểu học
Hằng năm các cấp lãnh đạo cần tổ chức các chuyên đề, các lớp tập
huấn về giáo dục kĩ năng sống cho học sinh.
* Đối với nhà trường:
Tạo mọi điều kiện tốt nhất để tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài
giờ lên lớp một cách hiệu quả nhất.
* Đối với giáo viên:
Không ngừng học tập, nghiên cứu, tìm hiểu về giáo dục kĩ năng sống
cho học sinh, quan tâm tới việc tổ chức và tham gia các hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp.
* Đối với các bậc cha mẹ học sinh:
Quan tâm hơn nữa tới việc học tập của con em mình nói chung và việc
tham gia các hoạt động ngoài giờ lên lớp của các em, tạo mọi điều kiện thuận
lợi nhất để các em tham gia các phong trào. Cùng con em mình tham gia các
phong trào do nhà trường tổ chức.
Trên đây là một số kinh nghiệm được rút ra từ thực tiễn quá trình tổ
chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp nhằm giáo dục kĩ năng sống
cho học sinh ở trường chúng tôi. Tuy nhiên do năng lực bản thân nên chắc
chắn rằng sẽ không tránh khỏi những thiếu sót. Tôi rất mong nhận được sự
đóng góp ý kiến và bổ sung thêm của các đồng nghiệp.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Dur Kmăl, ngày 06 tháng 2 năm 2018
Người viết
Nguyễn Văn Vinh
Nguuyễn Văn Vinh TH Hoàng Văn Thụ 20
Một số biện pháp tổ chức Hoạt động GDNGLL nhằm tăng cường kĩ năng sống cho học
sinh trong trường Tiểu học
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN CẤP TRƯỜNG
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
Đinh Văn Cường
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN CẤP HUYỆN
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………….………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………..
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
Nguuyễn Văn Vinh TH Hoàng Văn Thụ 21
Một số biện pháp tổ chức Hoạt động GDNGLL nhằm tăng cường kĩ năng sống cho học
sinh trong trường Tiểu học
TÀI LIỆU THAM KHẢO
STT
TÊN TÀI LIỆU
TÁC GIẢ
1
Sổ tay phụ trách Đội
NXB Kim Đồng
2
Người phụ trách thiếu nhi cần biết
NXB Thanh niên
3
Giáo dục kĩ năng sống trong các môn học ở NXB Giáo dục Việt
Tiểu học
Nam
4
Chuẩn Kiến thức Kĩ năng
5
Sách báo; Internet; Các kênh truyền hình,…
NXB Giáo dục Việt
Nam
Nguuyễn Văn Vinh TH Hoàng Văn Thụ 22