Tải bản đầy đủ (.pdf) (7 trang)

Cộng đồng Asean trong nhận thức và quan điểm của Việt Nam

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (166.92 KB, 7 trang )

CONG DONG ASEAN TRONG NHAN THUD
VA QUAN DIEM CUA VIET NAM
NGUYEN THU MY*

T

h i n g 11-2003, tai Hdi nghi ThQdng
dinh ASEAN l l n thQ 9 hpp d Bali,
InddnSxia, cic n h i lanh dao ASEAN d i
thdng qua Tuyen bd Hda hpp ASEAN II,
trong dd di ra muc tieu t h i n h l i p Cdng
ddng ASEAN diia tren ba tru cdt l i Cdng
ddng An ninh ASEAN (ASC), Cdng ddng
Kinh td ASEAN (AEC) v i Cpng ddng Vin
hda - Xa hdi ASEAN (ASCC).
Vdi vi^c xay dting t h i n h cdng AC, Tlm
nhin ASEAN n i m 2020 ve mpt cpng ddng
cic qude gia Ddng Nam A gin kdt vdi nhau
b i n g quan h$ ddi t i c trong p h i t trien ning
d§ng, mpt khu vUc kinh td p h i t trien v i
m^t c§ng ddng cac xa hdi dum bpc l l n
nhau, m i cac n h i lanh dao ASEAN da de
ra tQ t h i n g 12-1997 tai Kuala Lumpur, sg
dupe hi$n thiic hda.
Xay dung Cdng ddng ASEAN l i Ipi Ich
v i trich nhi^m chung cda ti't ca cac nUdc
t h i n h vien, trong dd cd Vi^t Nam. N h i n
thdc rd didu dd, trong nhQng n i m qua,
nUdc ta da tich cUc tham gia v i cd nhieu
ddng gdp vio qua trinh xiy diing AC.
NhQng ddng gdp dd cua Vipt Nam xult


phat td nhQng n h i n thQc v i quan diem
tich ci^c cua nUdc ta ve AC v i cac try cpt
cua nd. Viy Vipt Nam da n h i n thQc ve AC
nhu thd nio? NhQng n h i n thQc dd cd gi
' PGS.TS. Vi§n NghiSn cQu Ddng Nam A

khac so vdi n h i n thQc cua cac nUdc thanh
vien khic? Dd l i nhQng ndi dung m i bai
viet nay se de cip tdi.
L NHAN THtrC VA QUAN DIEM CUA
VIET NAM VE CONG DONG ASEAN
VA CAC TRV COT
1. Nh&n t h d c c u a Viet Nam ve AC va
c&c t r u cot
Cung nhu cac nQdc thanh vien khac cua
ASEAN, Vipt nam hoan nghenh ke hoach
xiy diing Cdng ddng ASEAN cua Hipp hdi.
Theo quan diem cua Vipt Nam, vipc xiy
dting Cpng ddng ASEAN l i mdt boat ddng
"hudng tdi tUdng lai" v i l i "ly tudng cao
dpp" cua ASEAN. Muc tieu tdng quat cua
AC "li xay diing Hipp hdi thanh mdt td
chQc lien chinh phu vQng manh vdi mQc do
lien ket siu sic hdn va tren cd sd phap ly la
Hidn chUdng ASEAN, nhUng khdng phai l i
mdt td chQc sieu qude gia, khdp kin, mi
vin md rdng hdp tie vdi ben ngoai" (1).
Quan diem tren cua Viet Nam ve AC cd
mi'y diem dang chu y sau:
Thd nhd't, Cdng ddng ASEAN vin l i

mdt td chQc lien chinh phii nhU nd vdn li
nhu viy. Diem khac biet giQa Hiep hdi cac
qud'c gia Ddng Nam A v i Cdng ddng
ASEAN l i d chd, trong AC mQc dp lien ket
khu viic se "sau sic hdn". Ve ndn tang phip


42

Rghien cihi Lich sd. s6 6.2009

ly giQa ASEAN v i AC cung cd sti khac bipt.
Trong khi cd sd phap ly cua ASEAN la
Tuyen bd B i n g Cd'c 1967, thi cd sd phap ly
cua AC la Hien chUdng ASEAN. Hai diem
khac biet n i y se lam cho ASEAN trd thanh
"mdt td chQc lien chinh phu vQng manh
hdn" so vdi nd hien nay. Do tinh chi't tren
cua AC, nd se khdng phai l i "mpt td chdc
sieu qud'c gia" nhU EU.

r i n g . Tuy nhien, k h i c vdi cac n h i lanh dao
ASEAN 6, cac n h i l i n h dao Viet Nam
khdng quan tam nhieu tdi viec phat trien
ndi dung cua ASC, AEC hay ASCC, m i tip
trung l i m rd cac muc tieu va tinh chi't cua
cac tru cdt cua AC. Khuynh hUdng tU duy
nay the hipn rd trong cac phat bieu gin diy
cua cac nha lanh dao v i cic quan chdc cao
ci'p cda Viet Nam vd AC.


Thd hai, AC l i mpt cdng ddng md. Tinh
chi't "khdng khep kin" va "md" cua AC dUdc
Viet Nam hieu l i "md rdng hdp tie vdi ben
ngoai." Khai niem "md" nay khac vdi khai
nipm "md" (openness) cua APEC m i Viet
Nam dang tham gia vdi tu each thanh vien.
Trong APEC, "chu nghla khu vtic md" vQa
cd nghia l i md cda cho sii tham gia cua cic
nUdc ben ngoii, vQa cd nghla chia se cac
t h i n h qua hpi nhap kinh te cho cac nUdc
khdng phai thanh vien. Trong k h i i nipm
"md" cua ASEAN cung nhU cua Viet Nam
khdng cd vd thQ hai nhu trong khii nipm
"md" cua APEC.

Ching han, trong b i i vidt ve hpp tie
chi'nh tri - an ninh ASEAN ding tren Die
san cua bao "The gidi & Viet Nam", sd ra
nhan ky nipm 40 n i m ngiy t h i n h lip
ASEAN, Phd Thu tUdng kiem Bd trUdng Bd
Ngoai giao Pham Gia Khiem cho ring:
"Cdng ddng An ninh ASEAN khdng nhim
tao ra khdi phdng thu chung, m i muc tieu
l i tao diing mdt mdi trUdng hoi binh v i an
ninh cho phat trien d khu vUc Ddng Nam A
thdng qua vipc nang hdp tac chinh tri - an
ninh ASEAN len t l m eao mdi, vdi sii tham
gia, ddng gdp xiy diing cua cac ddi t i c ben
ngoii" (3). Phat bieu tren cua dng Pham

Gia Khiem cho thi'y quan diem cua Vipt
Nam ve ASC bao gdm 3 ndi dung sau:

Quan diem ciia Viet Nam vd AC vda cd
nhieu diem tUdng ddng vdi quan diem cua cac
nUdc thanh vien khac, vQa cd sii khac biet.
Su tUdng ddng l i d chd, cQng nhU cac
nudc ASEAN, Viet Nam hieu AC l i cdng
ddng cua cac qud'c gia dde lap, cung chia se
nhQng ldi Ich chung trong h o i binh va phat
trien d Ddng Nam A.

Mdt la, ASC l i budc phat trien cao hdn
cua hdp t i c chi'nh tri- an ninh ASEAN.
Hai Id, muc dich cua ASC l i "tao dting
mdt mdi trUdng hoa binh v i an ninh cho
phat trien d khu vUc Ddng Nam A," chd
khdng n h i m tao ra mdt khdi phdng thu
chung nhu NATO hipn nay, hay SEATO
trUdc day.

Tuy nhien, khac vdi Inddnexia, vd'n cho
r i n g trong AC cac nUdc thanh vien se chia
se cac gii tri chung v i mdt " d m n h i n
chung ve chung ta - we feeling", hay l i
Philippin, vd'n xem l i AC nhU mpt "lien
minh Ddng Nam A (Southeast Asia Union),
Viet Nam chi xem AC la mdt td chQc lien
chinh phu (2) manh ma thdi.


Khai nipm ASC vdi 3 ndi dung tren cua
Vipt Nam cQng chinh l i khai nipm ASC
cua ASEAN.

Ddi vdi cac tru cdt cua AC, cac n h i lanh
dao Viet Nam cung cd quan diem ri't rd

Ddi vdi tru cot AEC, cac n h i l i n h dao
Viet Nam cung khdng p h i t trien them cac

Ba Id, n h l n manh tdi t l m quan trpng
cua sU tham gia cua cac ddi tie ben ngoii
ddi vdi sii thanh cdng cua ASC.


C6ng ddng ?lsgan hxing nhfin Ihiirc...
ndi dung cua khai niem n i y m i chi truyen
ba nhQng npi dung ve AEC da dQdc cac
nUdc ASEAN nha't tri. Trong bii viet nhan
ky niem 41 n i m ngay thanh lip ASEAN,
Phd Thu tudng kiem Bd trUdng Bd Ngoai
giao Pham Gia Khiem k h i n g dinh: "Cpng
ddng kinh te ASEAN n h i m muc tieu tao ra
mdt thi trUdng chung duy nhi't v i cd sd san
xui't thd'ng nha't trong dd cd sU luu chuyen
til do cua h i n g hoa, dich vu, d i u tu, vd'n v i
lao ddng; tQ dd nang cao tinh canh tranh v i
thuc day sU thinh vUdng chung cho d khu
vUc; tao ra sdc h i p d i n vdi d i u tU, kinh
doanh tQ ben ngoai" (4).

Ddi vdi Cdng ddng v i n hoa - xa hdi
ASEAN, theo Phd Thu tUdng Pham Gia
Khiem, muc tieu tdng q u i t cua Cgng ddng
niy "la phuc vu v i nang cao chi't lUdng
cudc sd'ng cua ngUdi dan ASEAN, se t i p
trung xd ly cac vi'n de lien quan tdi binh
ding v i cdng b i n g xa hgi, ban sic v i n hda,
mdi trudng, t i c ddng cua toin clu hda v i
khoa hpc cdng nghp" (5).
Quan diem cua Viet Nam ve AEC v i
ASSC ve cd ban, cung tUdng tii nhU quan
diem cua cac nUdc ASEAN khac. Tuy
nhien, trong khi cac nUdc ASEAN 6 nhi'n
manh nhieu tdi an ninh con ngUdi, coi an
ninh con ngUdi la mpt muc tieu cda ASSC,
thi Viet Nam khdng de cip tdi khia canh
tren. Didu n i y cd the l i do Viet Nam cd che
dp chinh tri, hoan canh lich sd v i sU p h i t
trien khac vdi p h l n Idn cac nUdc ASEAN.
Quan diem ve gia tri ciia nUdc ta cd nhQng
diem khac biet vdi cac nUdc t h i n h vien
khic cua ASEAN. Vipc thao luin ve nhQng
vi'n dd niy khdng nhQng khdng the di tdi
sU ddng t h u i n , m i cdn cd the gay cing
t h i n g trong quan hp giQa cac nUdc vdi
nhau. Cd le chinh vi viy, Vipt Nam khdng
tham gia thao l u i n vi'n de nhay d m tren.

43


2. Q u a n d i e m c u a Viet N a m ve cac giai
p h a p va c a c b i e n p h a p c a n thiic hien
de xay dUng AC
De xiy diing thanh cdng AC, cung nhU
Thu tudng Malaixia Badawi, Thu tUdng
Nguyen Tan Dung cho r i n g ASEAN can
"phai tti ddi mdi minh ve nhieu mat". Day
la mdt "nhipm vu quan trpng" cua Hiep hgi
cac qude gia Ddng Nam a hipn nay (6).
Tuy nhien, ddi mdi ASEAN khdng cd
nghla la tQ bd nhQng nguyen tic hoat dgng
da dUdc thd thach qua thdi gian v i tao nen
cac gii tri cua ASEAN nhU: tdn trpng dgc
lip, chu quyen cua mdi nUdc; khdng can
thiep vao cdng viec ndi bd cua nhau; ddng
thuin, thdng nhi't trong da dang; hpp tac
v i lien ket tren cd sd binh ding cung cd ldi.
Bdi vi, theo Thu tUdng Viet Nam, "Dd la sii
Ilia chpn dung d i n de giiip nhdm thiic hien
muc tieu xay diing cpng ddng ASEAN vdi
uy tin toin cau cao" (7). Quan diem tren
cua Thu tudng Viet Nam gin gui vdi quan
diem ciia cac nha lanh dao Lao, Mianma vi
d Malaixia. Tuy nhien, khac vdi quan
diem cua Viet Nam, Thu tUdng Malaixia
Badawi cho ring trong bdi canh toan d u
hoa, "Cac khai niem va cac nguyen tic dUdc
ghi trong TAC cd the t h i t sii d n dUdc xae
dinh va cap n h i t de thich hdp va dap Qng
diidc nhu d u dang thay ddi cua cac nUdc

thanh vien" (8). Trong cac nguyen tic cua
TAC, nguyen t i c khdng can thiep dUdc Thu
tudng Malaixia nhic tdi nhieu nhi't. Theo
dng, thdng qua phan Qng khac nhau cua
cac nUdc t h i n h vien ddi vdi tinh hinh d
Mianma, nguyen t i c khdng can thiep d n
dupe xic dinh lai" (9).
Viy vi'n de d n ddi mdi cua ASEAN li
gi? Theo quan diem cua Viet Nam, 'Trong
boat ddng thUc tien, Hipp hdi d n cd nhQng
nd luc Idn hdn de d i tidn phUdng thQc


44

boat ddng, de cao 'Vin hoa thUc thi", xda bd
tinh trang trien khai chim hoic khdng
tuan thu day du cac thoa thuan" (10).
Quan diem tren cung la quan diem
chung cua nhieu n h i l i n h dao cac nUdc
ASEAN. Trong nhQng phat bieu gan day ve
hieu qua hoat ddng cua ASEAN, nhieu nha
lanh dao cac nUdc t h i n h vien, die bipt la
cac nUdc thanh vien cu, cd trinh do phat
trien cao d i phe p h i n mdt cac gay gat hieu
qua hdp t i e cua Hipp hdi niy. Trong bai
p h i t bieu nhan dd "Hudng tdi Cdng ddng
ASEAN" ngay 7-8-2004, Thu tUdng Badawi
cho ring: "Neu mdt cudc kiem tra dUdc thUc
hien de bidt danh sach cac quydt dinh cua

ASEAN, da dUdc dUa vio luat phap qude
gia, thi kdt qua se hoa ra la kha that vpng.
Trong mdt sd trUdng hdp, cac nguyen tic,
cac quyet djnh cua cac qud'c gia da khdng
diidc sda ddi de phu hdp vdi quyet dinh cua
ASEAN. Trong nhQng trUdng hdp khac, cac
quyet dinh da khdng dUpc chuyen tdi cac
ci'p khac nhau cua bd may quan lieu qud'c
gia. Qua thit, cac nUdc ASEAN da d i n h
hieu liic qud'c gia d n thidt cho cac hiep Qdc
v i cdng Udc qud'c te m i hp l i cac ben cda
chung. Cac nUde ASEAN d n cd kha n i n g
lim nhu viy ddi vdi cic hiep Udc, cac cdng
Udc cua ASEAN"'(11).
Chia se y kien tren, trong bii phat bieu
tren truyen hinh nhan ky nipm 42 n i m
ngiy t h i n h lip ASEAN tdi 7-8-2008, Thu
tudng Nguyen Ti'n Dung khing dinh
"ASEIAN d n phi'n di'u nang eao chi't lUdng
cua "sU thd'ng nha't trong da dang" tren cd sd
nhQng muc tieu chung v i cic nguyen t i c cd
ban nhu "ddng t h u i n " v i "khdng can thiep.
"Dieu dd ddi hdi mdi nUdc thanh vien d n cd
cam ket chinh tri manh me vdi tien trinh
lien ket ASEAN v i "gia dinh ASEAN", ket
hdp h i i hda hdn nQa giQa ldi ich qude gia
vdi ldi Ich chung cua ca Hipp hdi, phat huy

R g h i ^ curu Lich sd. s6 6.2009
cac gia tri truyen thd'ng die thu cua

ASEAN va "phong cich ASEAN" (12).
Ngoii vipc ddi mdi hieu qua cua hpp tie
khu vQc, Thu tudng Viet Nam cdn n h i n
manh tdi sU d n thiet cua mdt Hien chUong
ASEAN. Theo dng, "Hien chUdng ASEAN
l i van kien quan trpng nhi't, tao khudn khd
phap ly va the che cho hdp tie npi khdi,
tien tdi t h i n h lap mdt Cdng ddng ASEAN
va nang cao vi tri cua nd so vdi cac ddi tic
trong tUdng lai" (13). Vipc tan t h i n h vi ky
Hien chUdng ASEAN dUdc Thu tUdng Viet
Nam cho la "mdt bUdc tidn quan trpng giup
nang hdp t;ic ASEAN len t l m cao mdi v i
nhu vay, nang cao vi tri va vai trd cua Hipp
hdi trong khu vUc va trong m i t ban be tren
the gidi" (14). Do de eao t l m qimn trpng
cua Hien chUdng ASEAN ddi vdi hpi n h i p
khu vUc, thang 6 vQa qua, Vipt Nam da phe
chuan ban hidn chUdng niy.
Ngoai ra, de dam bao t h i n h cdng cho sii
nghiep xay diing AC, theo quan diem cda
Viet Nam "vipc thu hpp khoang each phat
trien giQa cic nUdc t h i n h vien tidp tuc li
nhipm vu vd cung quan trpng v i d p bach".
Quan diem tren eua Thd tUdng Nguyen
Tan Dung cung l i quan diem cua mpt sd
nUdc thanh vien ASEAN, die bipt l i cic
nha lanh dao CLM. Phat bieu tai le khai
mac Hdi nghi Bd trUdng kinh te ASEAN
l l n thQ 35 td chQc tai Phndm Penh ngiy 29-2003, Thu tudng Campuchia Hunsen cho

ring, vipc lam sau sic hdn hpi n h i p cua cac
nUdc ASEAN d n di cung vdi hpp t i c ky
t h u i t v i phat trien de thu hpp khoang each
ben trong ASEAN, sao cho ldi ich cua hpi
n h i p ASEAN dUdc chia se giQa cic nUdc
thanh vien (15).
Cung vdi vipc de x u l t cac dinh hUdng
chinh sich cho vipc hipn thUc hoa AC, cac
n h i lanh dao Viet Nam cung dUa ra mpt sd
khuyen nghi cu the n h i m gdp p h l n xay


CQng ddng Jtsean Jrong nhan fhiJrc.
dUng AC ndi chung v i cac tru cdt cda nd
ndi rieng.
Ve cac bien phap chung de xay diing
AC, Thu tudng Nguyen Ti'n DQng dUa ra 3
khuyen nghi sau:
1. Dly nhanh tie'n trinh thiic hipn cac
chUdng trinh v i cac kd hoach h i n h ddng vd
xay diing Cdng ddng ASEAN vdi cac bipn
p h i p cu the v i ngudn lUc thich dang.
2. C i n cd nhQng bien phap thidt thiic de
thu hep khoang each phat trien hien dang
tdn tai trong Hipp hdi, nha't l i giQa hai
nhdm nUdc t h i n h vien cu va mdi thdng qua
thtic hipn hipu qua s i n g kien lien kdt
ASEAN ".
3. Tdng nUdc t h i n h vien d n Idng ghdp
phu hdp cac chUdng trinh phat trien quoc gia

vdi cac chUdng trinh lien ket khu vtic (46).
NhQng khuyen nghi tren cua Thu tudng
Vipt Nam eho thi'y dng khdng chi dd xui't
cac dinh hUdng chinh sach xay diing AC
m i cdn dUa ra nhQng gdi y cu the de hipn
thiic h o i nhQng dinh hUdng dd. Ching ban,
khdng dQng lai d vipc keu gpi ket hdp hai
hda giQa ldi Ich dan tdc va ldi Ich khu viic,
Thu tudng Nguyen Ti'n Dung cdn chi ra
mdt trong nhQng each thQc de ke't hdp hai
ldi ich tren l i "long ghdp phu hdp cac
chUdng trinh phat trien qud'c gia vdi cac
chUdng trinh lien ket khu vtic'.
Cach ket hpp ldi Ich qud'c gia vdi ldi Ich
khu vtic do Thu tUdng Viet Nam de nghi cd le
la de chip n h i n hdn so vdi each de nghi "dit
ldi Ich qude gia dUdi ldi Ich khu vtic trong
nhQng trUdng hdp cin thiet" ma mdt sd nha
lanh dao cac nUdc t h i n h vien cu keu gpi.
Ngoii nhQng de xui't cd tinh tdng quit
tren, trong bii phat bieu nhan Ngiy
ASEAN (ASEAN Day) n i m 2008, Thu
tudng Nguyen Ti'n Dung cdn khuyen nghi

45
nhQng bien phap trUdc m i t m i ASEAN d n
l i m de thuc day tien trinh xiy dUng AC.
Theo dng, "Mdt nhipm vu quan trpng trUdc
m i t la phai khan trUdng dUa Hien chUdng
ASEAN vio cudc sdng". Bdi vi, "Hidn

chuong se dem lai sil ddi mdi ve td chQc bd
may v i phUdng thQc boat ddng cua Hipp
hpi, nang cao chi't lUdng v i hieu qua hdp
tie cua ASEAN". Phat bieu tren cua Thu
tudng Vipt Nam cho tha'y dng ri't ky vpng
vio Hien chUdng, bi't ke nhQng phe phin
ve nd cua mdt sd' ngQdi d trong v i ngoii
khu vtic" (17).
Ddi vdi vipc xiy diing tiing Cdng dong
ASEAN, Viet Nam cung dua ra nhieu
khuydn nghi thiet thtic v i cd tinh kha thi.
Ching ban, de xay dting AEC vio nim
2015 nhu quyet dinh cua Hdi nghi ThUdng
dinh Cebu, trong bii phat bieu tai Hdi nghi
ThUdng dinh ve d i u tU v i kinh doanh td
chQc tai Xingapo ngiy 18-11-2007, Thii
tudng Nguyen Ti'n Dung cho ring, d n
cung cd lien ket kinh te trong ASEAN v i
dim phan vdi cac nUdc ngoii ASEAN de
tao ra nhidu khu vtic m i u dich tu do hdn
(18). Nhu viy, theo Thu tUdng Vipt Nam,
t h i n h cdng cda viec t h i n h lip AEC vio
n i m 2015 phu thudc vio hai n h i n td quan
trpng. Dd la cung cd lien ket ndi khdi cua
ASEAN v i gia t i n g xay diing cic khu vtic
miu dich tu do vdi cac ddi tic ddi thoai cua
ASEAN, die bipt l i Trung Qud'c, H i n Qude,
N h i t Ban, An Dp, OxtrayUa, Niu Dilan v i
EU. Dieu niy cho thi'y Thu tUdng Viet
Nam danh gia ra't cao vai trd cua hdp tie

qud'c te trong q u i trinh hipn thiic hda AEC.
De t i n g cUdng lien ket kinh te trong
ASEAN v i t h i n h lip cic FTA, Thu tUdng
Nguyen Ti'n Dung gdi y ASEAN d n tien
h i n h cic heat ddng sau:
1. Thiic hipn nhQng boat ddng da dQpc
cam ket v i tiep tuc de xui't cac sing kien


46

de t i n g cudng lien ket kinh td ASEAN v i
thu hep khoang each ve trinh dp phat trien
giQa cac nUdc t h i n h vien. NhQng boat dpng
n i y se giup cac nUdc thanh vien phat huy
cac tiem n i n g va ldi the v i dUa tdi vipc
thiet lap sdm cac khu vtic mau dich tti do
v i kha n i n g khai thac tdi da cac cd hdi do
FTA mang lai;
2. Viec t h i n h lap FTA phai tren cd sd
cung cd ldi, vi md hinh v i trinh dp p h i t
trien khac nhau giQa cac nUdc ASEAN.
Cac Id trinh phai ddng gdp vio vipc xay
diing mdt Cdng ddng Kinh td ASEAN;
3. Ldi cud'n sti tham gia cua khu vtic tU
nhan. Cdng ddng Kinh doanh ddng vai trd
sd'ng cdn trong viec md rdng lien minh kinh
te ben trong ASEAN va xay diing cac khu
vUc mau dich tU do. Bdi vi nd se mang tdi
sU sd'ng ddng cho cac FTA. Do tam quan

trpng dd cua Cdng ddng Kinh doanh, Thu
tudng Viet Nam keu ggi cac chinh phu
ASEAN "tinh tdi ldi Ich cua doanh nghiep
trong viec thiet l i p FTA." Ve p h l n minh,
cac doanh nghiep " d n sd dung td't nhi't cac
cd hdi den cung vdi vipc xay dUng FTA."
IL MOT SO NHAN XET VE NHAN
THirC VA QUAN DIEM CUA VIET
N A M V E AC
Phan tich nhan thQc v i quan diem cua
Viet Nam ve AC va cac tru cdt cua nd, cd
the rut ra mgt sd'nhan xdt sau:
Thd nhd't, cac quan diem cua Viet Nam
ve AC cung l i quan diem chung cua
ASEAN vdi tu each mdt tdng the. Su trung
hdp nay l i do Viet Nam da nhan thQc mdt
each sau sic r i n g Viet Nam la mpt thanh
vien cua ASEAN. Khi ASEAN da nhi't tri

RghiSn ciJru Lich sd. sd 6.2009
vd nhQng ndi dung cua AC, cac tru cdt vi
sU nhi't tri dd da dUdc the hien trong cic
v i n kien, Viet Nam se chi ndi ve AC bing
tidng ndi chung cua d ASEAN.
Thd hai, khac vdi cac nha lanh dao cac
nUdc t h i n h vien cu, cac nha lanh dae Viet
Nam khdng phe phan cac nUdc thanh vien
khac va dd ldi sU tri tre trong hdp tac khu
vtic cho cac nUdc dd (19). Day l i mdt "sii
Qng xd dpp" cua cac n h i lanh dao nQdc ta.

Su Qng xd n i y khdng phai do Viet Nam la
nUdc phat trien chim, khdng the tham gia
vao lien ket khu vUc vdi td'c dp ngang bing
vdi cac nUdc phat trien cao m i vi Viet Nam
mud'n gdp phan t i n g cUdng doan ket trong
ndi bd ASEAN, nhi't l i trong bdi canh Hipp
hdi dang phai ddng trUdc nhQng thach thQc
cd tinh chi't sdng cdn nhU hipn nay .
Thd ba, nhQng de x u l t vd cac bipn phap
xay dUng AC v i cac tni cot cua nd do Viet
Nam dUa ra la cd tinh kha thi cao v i dl
dUdc cac nUdc thanh vien khac chip nhin,
Bdi vi, nhQng de xui't dd da phan anh dQdc
nhQng mong mud'n chung v i tUdng thich
vdi mQc dp s i n s i n g cho vipc thtic thi
nhQng de xui't nhU viy cua cac nUdc dd
(20).
Thd tii, cic dd xui't cua Viet Nam, ve cd
ban, ddu l i cic dd xui't ed tinh chi't dinh
hudng. Tuy nhien, ngoii cac dd xui't tren,
vipc hien thiic hda AC va cac tru cdt cua nd
cdn d n tdi cac de xui't cu the hdn nhU xuc
tien t h i n h lap TrUdng Dai hpc ASEAN,
dUa vipc giang day ve ASEAN v i vd cic
nQdc t h i n h vien vao chUdng trinh giao due
qud'c gia cua tQng nUdc t h i n h vien Hipp hdi
nhu Malaixia v i Philippin dd nghi.


C^ng d6ng flsean trong nhan thiic.


47

CHU THICH
(1). Trich ldi Ph6 T h u tudng P h a m Gia Khiem
trong b i i viet: "Hdp t i c chi'nh tri - an

ninh

ASEAN: Vift N a m se no lUc het minh". D i e san

(13), (14). Trich tra ldi phong vi'n cua Thu
tu6ng Nguyin Tan DUng cho Thong ti'n xa Viet
Nam ngay 22-11-2007.

bao The gi6i v i Vipt N a m , H i Npi (8-2007), tr. 2 1 .
(2). Q u a n diem n i y da dUdc ghi n h a n trong

(15). Xem: J o i n t Media Statement. The Thirty Fifth

(3). Xem: P h a m Gia Khiem: "Hpp t i c chinh IriD i e san bao The gidi vd Viet Nam.

H i Npi (8-

Economic Ministers
2003,

Pnompenh,

Meeting. 2

Cambodia.

(http//www. aseansec.org)
(17). N h i binh l u i n Kavi Chongkittavorn cua

an ninh ASEAN: Vipt N a m se no lUc het minh".

td Nation (Thai Lan) cho r i n g Hien chUdng A
SEAN la khong hoan hao, nhUng l i giai phap c h i p

2007), tr. 2 1 .
(4), (5). Pham Gia Khiem: ASEAN bu6c vao giai
b i i : Thong

di^p cua Thu

nhan dUdc trong boi canh khu vUc c6 nhieu bien
dpng trong thdi gian hien nay.

doan phat trien mdi. Bao Nhdn ddn, 8-8-2008, t r 4.
(6). Xem

ASEAN

September

Hie'n chUdng ASEAN.

(18). Xem bai: "Intra - ASEAN Stability with


tuong

Nguyen T i n Diing giii n h a n dan cac nU6c ASEAN.

FTAs". Bai d i n g tren Bao Kinh te Viet Nam

/>
tii.

5FA459A879CAF0D9D6185B)

stability - with-ftas).

(7). PM speaks of Vietnam's Contribution to
ASEAN S u m m i t (18-1-2007). Tra Icfi phong vi'n
ciia D i i Tig'ng n6i Viet N a m . B i i viet li'y tCt: Trang
tin cua Quoc hpi Vipt N a m . .
Xem b i i : Thong dipp cua T h u tu6ng Nguyen Ti'n
Diing giii n h a n dan cac nU6c ASEAN. Da dSn.
(8), (9). Xem: Preservation and Innovation in
Planning the future of ASEAN" .
The
Dato'Seri

2006 ASEAN
Abdullah

Honourable

Badawi,


Prime

Minister of Malaysia on t h e occasion of the 39 th
ASEAN Annivesary, Kuala Lumpur, 8 August
2006, http://www,aseansec.org

(19). Trong bai p h a t bieu nhan ky niem iSn thii
41 n g i y t h i n h l i p A SEAN, Thu tudng Ly Hien
Long da phe phan mpt so nUdc t h i n h vien khac vdi
nhiing ldi le nhu sau: "Ddi vdi mpt vii nUdc, Uu tien
l i thu hep khoang each phat trien. Hp lo ng^i r4ng
hpi n h i p nhanh c6 nghla li canh tranh tn^c tiep ngay
trUde ngudng ciia cua ho. Nhiing chinh phu khac thi
b i n rpn vdi nhiing sdc 6p cua cac vi'n de noi bp. Hp
chinh tri manh d mpi cap dp. Khong cd gi ngac nhien
l i hpi n h i p chit hdn khong phai li quan trong nhi't
trong chUdng trinh

nghi sU cua hp, vi p h i n thUdng

ciia hp da dUdc bay ra v i d t i m dai han" .
Xem: Speech by Prime Minister Lee Hsien

(10), (16). Trich: P h a t bieu cua Thu

tu6ng

Nguyen Ti'n Diing n h a n n g i y ASEAN 8-8-2008.
Bao Nhdn ddn. N g i y 8-8-2008, tr. 4.

(11). Address of His

( />
phai doi phd vdi vo so nhilng Ipi ich nhdm v i silc 6p

Lecture by
Ahmad

dien

Loong at the ASEAN Day Lecture Singapore, 7
August 2007 />(20). Khi de xui't cac bien phap xay dUng AC, cac

Excellency Dato's Seri

n h i lanh dao Malaixia, Phih'ppin, Xingapo da de ra

Abdullah Bin Haji A h m a d Badawi - The Prime

ra't nhieu bipn p h i p ri't tao b^o. Ching han, Malaixia

Minister

v i Phih'ppin de nghi chuyen To' chiic Lien nghi vipn

Of Malaysia:

Community"

at


the

'Towards
national

an

ASEAN

Colloqium

on

ASEAN. 7 August 2004 UiTM Hotel, Shah Alam).

ASEAN (AIPA) thanh Nghi Vien ASEAN; t h i n h lip
mpt so' the che khu vUc tren cd sd sat nhap cic td chiic

(12). Trich P h a t bieu cua Thii tu6ng Nguyin

da s i n cd d cac nUdc t h i n h vien. Trong khi dd, cic

Ti'n Dung: "Viet Nam t h a m gia tich cUc chu dpng

n h i lanh dao Lao thi lai dUa ra mpt sd de nghi chu

v i c6 trach nhipm, gop p h i n cCing cac nUdc t h a n h

yeu phuc vy cho Ipi ich cua L i o v i cac nude tren


vien x i y dUng Cong dong ASEAN". Bao Nhdn

ban dao Ddng DUdng nhU: xay di^ng cac tr^im thuy

n g i y 8-8-2008, tr. 4.

ddn,

dipn tren sdng Me Kdng...



×