Tỉ lệ rối loạn lo âu và các yếu tố liên quan ở bệnh nhân mắc bệnh không lây nhiễm tại phòng khám bác sĩ gia đình

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 1 * 2018

Nghiên cứu Y học

TỈ LỆ RỐI LOẠN LO ÂU VÀ CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN
Ở BỆNH NHÂN MẮC BỆNH KHÔNG LÂY NHIỄM
TẠI PHÒNG KHÁM BÁC SĨ GIA ĐÌNH
Đặng Thị Hiền*, Lê Thanh Toàn*
Đặt vấn đề: Rối loạn lo âu là nguyên nhân đứng thứ hai về gánh nặng bệnh tật trong nhóm bệnh không lây
nhiễm. Tỉ lệ rối loạn lo âu ở những bệnh nhân mắc bệnh không lây nhiễm là rất cao, đặc biệt ở những bệnh nhân
mắc bệnh tim mạch, bệnh phổi mạn tính và bệnh đái tháo đường. Rối loạn lo âu đã và đang ảnh hưởng đến hiệu
quả điều trị, chất lượng cuộc sống của bệnh nhân, cụ thể là bệnh nhân khám bệnh, theo dõi bệnh tại các phòng
khám ngoại trú.
Mục tiêu: Nghiên cứu nhằm mục tiêu xác định tỉ lệ rối loạn lo âu và các yếu tố liên quan ở bệnh nhân mắc
bệnh không lây nhiễm tại phòng khám bác sĩ gia đình, nơi bệnh nhân đến khám và tái khám bệnh ngoại trú
thường xuyên theo lịch.
Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiêng cứu mô tả cắt ngang có phân tích trên những bệnh nhân
mắc bệnh không lây nhiễm đến khám tại phòng khám bác sĩ gia đình Bệnh viện quận 2, thành phố Hồ Chí Minh
từ tháng 03 / năm 2017 đến tháng 07 /năm 2017. Những người tham gia được phỏng vấn trực tiếp thông qua
bảng câu hỏi về sức khoẻ bệnh nhân, thang đo rối loạn lo âu Zung. Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng
Stata/IC phiên bản 13.0.
Kết quả: Trong số 238 người tham gia nghiên cứu, rối loạn lo âu (n = 110, 46,2%). Phân tích hai chiều cho
thấy có mối liên hệ có ý nghĩa thống kê (P <0,05) giữa rối loạn lo âu và các yếu tố như có mâu thuẫn (PR=1,78;
KTC 95% 1,27 – 2,25; P=0,047), số bệnh mắc (PR=1,24; P=0,027; KTC 95% 1,03 – 1,51), có lo lắng về bệnh
(PR=2,16; KTC 95% 1,67 – 2,80; P<0,001), sợ bênh nặng/sợ chết (PR=1,89; P<0,001; KTC 95% 1,47 – 2,43), sợ
không đủ tiền chữa bệnh (PR=2,08; KTC 95% 1,66 – 2,60; P<0,001), sợ không có người chăm sóc (PR=2,23;
P=0,001; KTC 95% 1,96 – 2,62), có mất ngủ (PR=1,41; P=0,028; KTC 95% 1,02 – 1,96).
Kết luận: Tỉ lệ rối loạn lo âu ở bệnh nhân mắc bệnh không lây nhiễm đến khám tại Phòng khám Bác sĩ Gia
đình BV Quận 2 năm 2017 là 46,2%. Trong đó, rối loạn lo âu mức độ nhẹ (chiếm 96,4%), rối loạn lo âu mức độ
vừa (chiếm 3,6%) và không có rối loạn lo âu mức độ nặng.
Từ khóa: rối loạn lo âu, bệnh không lây nhiễm, bác sĩ gia đình

ABSTRACT
RATE OF ANXIETY DISORDER AND RELATIVE FACTORS IN PATIENTS
WITH NON-COMMUNICABLE DISEASES IN FAMILY OUTPATIENT SETTING
Dang Thi Hien, Le Thanh Toan * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Supplement Vol. 22 - No 2- 2018: 189 - 193
Background: anxiety disorder is the second cause of disease burden among non-communicable diseases. The
rate of anxiety disorder in patients with non-communicable diseases are very high, especially, the patients with
cardiovascular diseases, chronic pulmonary diseases and mellitus diabetes. Anxiety disorder has impacted on the
outcome of treatment, quality of life, especially, on patients in outpatient settings.
Aims: The aims of this study were to estimate the rate of anxiety disorder and relative factors in patients with
non-communicable diseases in family outpatient settings, where patients come to get treatment and follow up
their condition regularly.
* Đại Học Y Dược, TP Hồ Chí Minh
Tác giả liên lạc: TS. Lê Thanh Toàn
ĐT: 0906638689

Chuyên Đề Nội Khoa

Email:

195


Nghiên cứu Y học

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 1 * 2018

Materials and method: We conducted cross-study and analyzed 238 patients with non-communicable
disease visiting family physicians from March 2017 to July 2017 in district hospital 2. All the participants were
interviewed by questionnaire and Zung scale scoring. The statistical data was analyzed by Stata/IC 13.0.

Result: Of the 238 who participated in the study, anxiety disorders (n = 110, 46.2%). Bivariate analysis
showed significant negative association (P < 0.05) between anxiety disorders and factors such as conflicting (PR =
1.78; KTC 95% 1.27-2.25; P = 0.047), the number of diseases (PR = 1.24; P = 0.027; KTC 95% 1.03-1.51), worry
about the disease (PR = 2.16; KTC 95% 1.67-2.80; P 0.001), become more serious /fear of death (PR = 1.89; P
0.001 <; KTC 95% 1.47-2.43), fear of not enough money (PR = 2.08; CI 95% of 1.66-2.60; P< 0.001), the fear of
not having health care (PR = 2.23; P = 0.001; KTC 95% 1.96-2.62), insomnia (PR = 1.41; P = 0.028; KTC 95%
1.02-1.96).
Conclusion: The rate of anxiety disorders is 46.2% found in patients with non-communicable diseases,
visiting family outpatient setting in district hospital 2. In it, mild form - 96.4%, medium - 3.6% and serious
forms were not registered.
Key words: anxiety disorder, non-communicable disease, family doctor
rối loạn lo âu và các yếu tố liên quan ở bệnh
ĐẶT VẤN ĐỀ
nhân mắc bệnh không lây nhiễm đến khám tại
Theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế Giới,
phòng khám bác sĩ gia đình, bệnh viện quận 2,
năm 2008 trong tổng số 57 triệu trường hợp tử
TP.HCM, năm 2017.
vong toàn cầu có 36 triệu trường hợp là do bệnh
ĐỐITƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU
không lây nhiễm(18). Gánh nặng bệnh không lây
nhiễm lớn nhất ở các nước thu nhập trung bình
Nghiêng cứu mô tả cắt ngang có phân tích
và thấp, chiếm gần 80% số tử vong do bệnh
trên những bệnh nhân mắc bệnh không lây
không lây nhiễm trên toàn cầu, đặc biệt tại khu
nhiễm đến khám tại phòng khám bác sĩ gia đình
vực Đông Nam Á và Tây Thái Bình Dương(1). Rối
bệnh viện quận 2, thành phố Hồ Chí Minh từ
loạn lo âu là nguyên nhân đứng thứ hai về gánh

tháng 03 / năm 2017 đến tháng 07 /năm 2017.
nặng bệnh tật trong nhóm bệnh không lây
Những đối tượng tham gia được phỏng vấn trực
nhiễm. Nguy cơ rối loạn lo âu những bệnh nhân
tiếp bằng bảng câu hỏi về sức khoẻ bệnh nhân
mắc bệnh không lây nhiễm có cao hơn 19,1% so
và thang đo rối loạn lo âu Zung. Thời gian mắc
với những người không có bệnh không lây
bệnh các bệnh không lây nhiễm tối thiểu 6 tháng
(16)
nhiễm . Hiện nay có rất ít nghiên cứu về rối
được chẩn đoán tại phòng khám bác sĩ gia đình
loạn lo âu được tiến hành trên bệnh nhân ngoại
hoặc có hồ sơ theo dõi sức khỏe ở cơ sở y tế khác.
trú, đặc biệt tại Việt Nam. Một nghiên cứu cắt
Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng Stata/IC
ngang của Nianquan Sun và cộng sự tại các bệnh
phiên bản 13.0.
viện Trung Quốc năm 2013 với 893 người từ 18KẾT QUẢ
84 tuổi cho thấy tỉ lệ bệnh nhân đái tháo đường
Trong số 238 người tham gia nghiên cứu,
có các triệu chứng lo âu là 43,6%(12). Một nghiên
rối loạn lo âu có 110 (46,2%) bệnh nhân. Phân
cứu trước đó vào năm 2011 của Rajput và cộng
tích hai chiều cho thấy có mối liên hệ tiêu cực
sự được thực hiện tại Ấn Độ với cỡ mẫu nhỏ hơn
đáng kể (P<0,05) giữa rối loạn lo âu và các yếu
(400 bệnh nhân) cho thấy tỉ lệ bệnh nhân đái
tố như có mâu thuẫn (PR=1,78; KTC 95% 1,27–
tháo đường có lo lắng là 27,6% cao hơn có ý

2,25; P=0,047), số bệnh mắc (PR=1,24; P=0,027;
nghĩa thống kê (p=0,001) nhóm chứng là những
KTC 95% 1,03–1,51), có lo lắng về bệnh
người khỏe mạnh (12,7%)(11).
(PR=2,16; KTC 95% 1,67–2,80; P<0,001), sợ
Xuất phát từ những lý do trên, chúng tôi
bênh nặng/sợ chết (PR=1,89; P<0,001; KTC 95%
thực hiện nghiên cứu này nhằm tìm hiểu về tỉ lệ

196

Chuyên Đề Nội Khoa


Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 1 * 2018
1,47 – 2,43), sợ không đủ tiền chữa bệnh
(PR=2,08; KTC 95% 1,66 – 2,60; P<0,001), sợ
không có người chăm sóc (PR=2,23; P=0,001;
KTC 95% 1,96 – 2,62), có mất ngủ (PR=1,41;
P=0,028; KTC 95% 1,02 – 1,96).

Đặc tính mẫu
Bệnh ung thư
Bệnh hô hấp mạn tính
Bệnh khác
Số bệnh mắc: 1
2
3
≥4

Bảng 1. Tình trạng bệnh tật
Đặc tính mẫu
Mắc bệnh dưới 10 năm
Bệnh tim mạch
Đái tháo đường

Tần số

Tỉ lệ (%)

167
199
66

70,2
83,6
27,7

Nghiên cứu Y học
Tần số
1
10
124
102
111
24
1

Tỉ lệ (%)
0,4

4,2
52,1
42,9
46,6
10,1
0,4

Bảng 2. Mối liên quan rối loạn lo âu và các yếu tố sức khỏe
Đặc tính mẫu

Rối loạn lo âu
Có
Không

Thời gian mắc bệnh
<10 năm
≥10 năm
Bệnh tim mạch
Có
Không
Đái tháo đường
Có
Không
Ung thư
Có
Không
Bệnh đường hô hấp mạn tính
Có
Không
Số bệnh mắc

1
2
3
≥4
Lo lắng về bệnh:
Có
Không

92 (55,1)
36 (50,7)

0,534

0,91 (0,68 – 1,22)

95 (48,0)
15 (37,5)

103 (52,0)
25 (62,5)

0,225

1,28 (0,84 – 1,96)

32 (48,5)
78 (45,3)

34 (51,5)
94 (54,7)

0,664

1,07 (0,79 – 1,44)

1 (100)
109 (46,0)

0 (0,0)
128 (54,0)

0,462*

2,17 (1,89 – 2,50)

4 (40,0)
106 (46,9)

6 (60,0)
122 (53,5)

0,756*

0,86 (0,40 – 1,86)

40 (39,2)
54 (48,6)
16 (66,7)
0 (0,0)
57 (72,2)

53 (33,3)

62 (60,8)
57 (51,4)
8 (33,3)
1 (100)
22 (27,8)
106 (66,7)

0,027**

1,24 (1,03 – 1,51)

<0,001

2,16 (1,67 – 2,80)

Tần số
110

Tỉ lệ (%)
46,2

106
4
0

96,4
3,6
0,0

BÀN LUẬN
Từ kết quả nghiên cứu, ước tính có 46,2%
đối tượng có rối loạn lo âu theo thang đo
Zung. Còn theo nghiên cứu của Vaman
Kulkarni và cộng sự tại Ấn Độ năm 2014(5), tỉ

Chuyên Đề Nội Khoa

PR (KTC 95%)

75 (44,9)
35 (49,3)

Bảng 3. Tỉ lệ rối loạn lo âu ở bệnh nhân mắc bệnh
không lây nhiễm
Đặc tính mẫu
Rối loạn lo âu
Mức độ lo âu(n=238)
Nhẹ
Vừa
Nặng

Giá trị P

lệ này là 19,1% theo thang đo GAD – 7, với cỡ
mẫu 282 người. Nguyên nhân của sự khác
nhau này có thể giải thích là do địa điểm, đối
tượng và phương pháp chọn mẫu khác nhau.
Trong nghiên cứu trước, đối tượng nghiên cứu

là những người từ 30 tuổi trở lên, còn hiện tại
đối tượng chọn vào từ 18 tuổi, khoảng cách từ
18 tuổi đến 30 tuổi có thể có những tác động
ảnh hưởng tâm lý khác nhau.
Trong tỉ lệ có rối loạn lo âu thì rối loạn lo âu
mức độ nhẹ chiếm > 96% và không có rối loạn lo
âu mức độ nặng, điều này có sự tương đồng với
nghiên cứu trước đó. có thể thấy rối loạn lo âu

197


Nghiên cứu Y học

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 1 * 2018

tuy chiếm tỉ lệ cao, nhưng phần lớn là rối loạn lo
âu mức độ nhẹ.
Trong nghiên cứu của chúng tôi tỉ lệ nam nữ
40,8% và 59,2%. Điều này cũng phù hợp với xu
hướng chung về giới tính ở Việt Nam(6). Nghiên
cứu của Vaman Kulkarni và cộng sự năm 2014
tại Ấn Độ cho thấy tỉ lệ nam giới cao hơn nữ giới.
Tuổi trung vị của đối tượng tham gia nghiên
cứu là 62, với khoảng tứ phân vị là 55 – 70, cao
hơn 9 tuổi so với nghiên cứu của Vaman
Kulkarni và cộng sự(5). Trong nghiên cứu này, có
55,0% tham gia nghiên cứu thuộc nhóm tuổi ≥60.
Điều này phù hợp với bối cảnh Việt Nam trong
giai đoạn đầu của quá trình già hóa dân số(9),

tương tự kết quả của Vaman Kulkarni và cộng
sự tại Ấn Độ (53,3%)(5). Đa số những người tham
gia nghiên cứu được chẩn đoán bệnh tim mạch,
bệnh đái tháo đường tuýp 2, bệnh phổi mạn
tính, và một số bệnh lý thường gặp khác.
Trình độ học vấn của đối tượng tham gia
nghiên cứu rất đa dạng. Có đến 71 (chiếm 29,8%)
đối tượng không được đi học, hoặc chỉ có thể
biết đọc, biết viết hay thậm chí có thể mù chữ,
thấp hơn 12% so với nghiên cứu của Vaman
Kulkarni và cộng sự(5), sự khác biệt này có thể do
đối tượng nghiên cứu và địa điểm nghiên cứu
khác nhau. Trong nghiên cứu của Vaman
Kulkarni và cộng sự(5), đối tượng được chọn ≥30
tuổi và được tiến hành tại một bệnh viện huyện
Mangalore, trong khi nghiên cứu chúng tôi đối
tượng được chọn vào ≥18 tuổi và nghiên cứu ở
bệnh viện quận của thành phố thuộc đô thị đặc
biệt. Trình độ học vấn có thể có liên quan đến rất
nhiều yếu tố, kể cả kinh tế. Nghề nghiệp trong
quá khứ của họ: người có trình độ học vấn thấp
thường có xu hướng làm những việc không có
thu nhập ổn định, hay không có thu nhập từ hưu
trí, họ cũng thường có sự hạn chế trong tiếp cận
các dịch vụ y tế.
Đôi tượng nghiên cứu hầu hết có tình trạng
hôn nhân đã kết hôn. Đối tượng mất đi người
bạn đời chủ yếu là nữ giới. Điều này có thể giải
thích bởi tỉ suất chết thấp hơn ở nữ giới(14). Người

198

bạn đời có vai trò quan trọng trong cuộc sống, hỗ
trợ nhau không những về đời sống vật chất mà
còn cả tinh thần. Mất đi người bạn đời, đồng
nghĩa mất đi một nữa chỗ dựa về mặt tinh thần,
và có thể kể cả vật chất, điều này phù hợp với
kết quả của nghiên cứu của Vaman Kulkarni(5) và
các nghiên cứu khác(11,13,19) cũng cho thấy RLLA
có liên quan đến tình trạng hôn nhân.
Trong nghiên cứu của chúng tôi có 10 đối
tượng có mâu thuẫn trong gia đình xã hội, kết
quả này có ý nghĩa thống kê cho thấy mối liên
quan giữa rối loạn lo âu và mâu thuẫn trong gia
đình xã hội. Tỉ lệ rối loạn lo âu ở người có mâu
thuẫn trong gia đình – xã hội cao gấp 1,78 lần so
với đối tượng không có mâu thuẫn trong cuộc
sống gia đình xã hội, điều này chưa được khảo
sát bởi nghiên cứu trước đó của Vaman
Kulkarni(5).
Sự nghèo nàn về sức khỏe có thể ảnh hưởng
đến tâm lý của đối tượng. Tỉ lệ đối tượng mắc
nhiều hơn một bệnh ở thời điểm hiện tại trong
nghiên cứu là khá cao, tương tự ở các nghiên
cứu(12,19). Nhưng hầu hết các đối tượng nghiên
cứu đều đang điều trị đều tại các cơ sở y tế. Điều
này cho thấy sự quan tâm rất lớn đến sức khỏe
của bản thân. Nguyên nhân lo lắng chủ yếu là sợ
bệnh nặng/sợ chết, đối tượng sợ không có tiền
chữa bệnh chiếm tỉ lệ không cao, điều này có thể

giải thích do tác động của chương trình bảo hiểm
y tế quốc gia khiến cho sự e ngại về chi phí khi
khám bệnh chiếm tỉ lệ không cao. Một bộ phận
nhỏ cho thấy có sự lo lắng không có người chăm
sóc, điều này trở thành một gánh nặng tâm lý
cho người bệnh.
Mất ngủ là hiện tượng phổ biến ở BN, cũng
không quá ngạc nhiên khi tỉ lệ mất ngủ trong
nghiên cứu khá cao >60% và trong số đó tỉ lệ cao
nhất là mất ngủ thường xuyên. Mất ngủ làm ảnh
hưởng sức khỏe, gây ra hàng loạt các nguy cơ
tim mạch, đái tháo đường, tâm sinh lý của đối
tượng. Điều này tương ứng với các kết quả của
nghiên cứu trước(8,12,18,19). Tần suất mất ngủ
thường xuyên chiếm tỉ lệ cao, điều này có thể
giải thích đối tượng mắc bệnh không lây nhiễm –

Chuyên Đề Nội Khoa


Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 1 * 2018
một bệnh có liên quan chặt chẽ đến tuổi
tác(3,7,12,15), sự hoạt động của não và các tuyến yên
yếu đi, sự duy trì giấc ngủ khó kiểm soát.
Các mối liên quan giữa rối loạn lo âu và các
bệnh lý trong nghiên cứu chưa có ý nghĩa thống
kê. Tuy nhiên số nhóm bệnh mắc và rối loạn lo
âu có mối liên quan có ý nghĩa thống kê và có
tính khuynh hướng, cứ tăng thêm 1 nhóm bệnh
thì tỉ lệ rối loạn lo âu tăng lên 1,24 lần. Điều này

cũng tương tự nghiên cứu, có thể thấy rằng khi
mắc thêm một bệnh nói chung thì ảnh hưởng
không những tạo gánh nặng về chi phí điều trị
mà còn đến đời sống sức khỏe tâm thần và nguy
cơ biến chứng – bệnh nặng.

KẾT LUẬN
Tỉ lệ rối loạn lo âu ở bệnh nhân mắc bệnh
không lây nhiễm đến khám tại Phòng khám Bác
sĩ Gia đình Bệnh viện Quận 2 năm 2017 là 46,2%
theo thang đo Zung. Trong đó, rối loạn lo âu
mức độ nhẹ (chiếm 96,4%), rối loạn lo âu mức độ
vừa (chiếm 3,6%) và không có lo âu mức độ
nặng.
Những đối tượng có mất ngủ, có mâu thuẫn
gia đình, có lo lắng về bệnh, nguyên nhân lo lắng
như sợ bệnh nặng/sợ chết, sợ không có tiền, sợ
không có người chăm sóc và số bệnh mất có tỉ lệ
rối loạn lo âu cao hơn nhóm đối tượng không có
các yếu tố này.

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.

2.

3.

4.

5.

Bộ Y tế Việt Nam (2015), Báo cáo chung tổng quan ngành y tế
năm 2014 Tăng cường dự phòng và kiểm soát bệnh không lây
nhiễm, tr.140.
Grenier S, Potvin O, Hudon C, Boyer R, Preville M, Desjardins
L, et al. (2012), Twelve-month prevalence and correlates of
subthreshold and threshold anxiety in community-dwelling
older adults with cardiovascular diseases. J Affect Disord, 136
(3), pp. 724 - 732.
Hội Y học dự phòng Việt Nam (2016), Bệnh không lây nhiễm:
Gánh nặng, yếu tố nguy cơ và chiến lược phòng chống,
/> />engthening_prevention_and_control_of_ncds_vietnam_recom
mendations_who.pdf
Kulkarni V, Chinnakali P, Kanchan T, Rao A, Shenoy
M, Papanna MK (2014), Psychiatric Co-morbidities among
Patients with Select Non-communicable Diseases in a Coastal

Chuyên Đề Nội Khoa

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.
15.

16.

17.

18.

19.

Nghiên cứu Y học

City of South India. International Journal of Preventive Medicine,
5 (9), pp. 1139 - 1145.
Lê Văn Dụy (2017), Dân số và cơ cấu dân số Việt Nam vào
năm 2014 và 2019, Tổng cục dân số kế hoạch hóa gia đình,
02/07/2017.
Matsuda R, Kohno T, Kohsaka S, Fukuoka R, Maekawa Y,
Sano M, et al. (2017), The prevalence of poor sleep quality and
its association with depression and anxiety scores in patients
admitted for cardiovascular disease: A cross-sectional
designed study. Int J Cardiol, 228, pp. 977 - 982.
Pelletier L, O'Donnell S, McRae L, Grenier J (2017), The

burden of generalized anxiety disorder in Canada. Health
Promot Chronic Dis Prev Can, 37 (2), pp. 54 - 62.
Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc tại Việt Nam (2011), Già hóa dân
số và người cao tuổi ở Việt Nam- Thực trạng, dự báo và một
số khuyến nghị chính sách, tr. 6.
Rajput R, Gehlawat P, Gehlan D, Gupta R, Rajput M (2016),
Prevalence and predictors of depression and anxiety in
patients of diabetes mellitus in a tertiary care center. Indian J
Endocrinol Metab, 20 (6), pp. 746 - 751.
Smith K J, Beland M, Clyde M, Gariepy G, Page V, Badawi G,
et al. (2013), Association of diabetes with anxiety: a systematic
review and meta-analysis. J Psychosom Res, 74 (2), pp. 89 - 99.
Sun N, Lou P, Shang Y, Zhang P, Wang J, Chang G, et al.
(2016), Prevalence and determinants of depressive and anxiety
symptoms in adults with type 2 diabetes in China: a crosssectional study. BMJ Open, 6 (8), e012540.
Tổ chức Y tế Thế giới Tây Thái Bình Dương (2013) Bệnh
không
lây
nhiễm,
/>diseases/fs20130311/vi/, 2/7/2017.
Tổng cục dân số (2009) Tổng điều tra dân số và Nhà ở năm
2009, tr. 65 - 73.
Tu HP, Lin CH, Hsieh HM, Jiang HJ, Wang PW, Huang CJ
(2017), Prevalence of anxiety disorder in patients with type 2
diabetes: a nationwide population-based study in Taiwan
2000-2010. Psychiatr Q, 88 (1), pp. 75 - 91.
Viện sức khỏe tâm thần (2011), Thang đánh giá lo âu Zung,
/>World Health Organization (2011), Recommendations for
strengthening Non Communication disease prevention and
control in Viet Nam, p2.

Zhang AZ, Wang QC, Huang KM, Huang JG, Zhou CH, Sun
FQ, et al. (2016), Prevalence of depression and anxiety in
patients with chronic digestive system diseases: A multicenter
epidemiological study. World J Gastroenterol, 22 (42), pp. 9437 9444.
Zhou X, Li J, Gu W, Wang J, Zhu Y, Zhang G, et al. (2017),
Prevalence and associated factors of anxiety and depression
among patients with chronic respiratory diseases in eight
general hospitals in Jiangsu Province of China: A crosssectional study. Psychiatry Res, 251, pp. 48 - 53.

Ngày nhận bài báo:

16/11/2017

Ngày phản biện nhận xét bài báo:

17/11/2017

Ngày bài báo được đăng:

15/03/2018

199