HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH
BÙI TRƢỜNG GIANG
GIÁO DỤC Ý THỨC CHÍNH TRỊ CHO HỌC VIÊN
CÁC HỌC VIỆN CÔNG AN NHÂN DÂN
Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
LUẬN ÁN TIẾN SĨ
CHUYÊN NGÀNH CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC
HÀ NỘI - 2019
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH
BÙI TRƢỜNG GIANG
GIÁO DỤC Ý THỨC CHÍNH TRỊ CHO HỌC VIÊN
CÁC HỌC VIỆN CÔNG AN NHÂN DÂN
Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
LUẬN ÁN TIẾN SĨ
CHUYÊN NGÀNH CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC
Mã số: 62 22 03 08
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS Nguyễn Thị Ngân
HÀ NỘI - 2019
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số
liệu, kết quả nêu trong luận án là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và được
trích dẫn đầy đủ theo quy định.
Tác giả luận án
Bùi Trƣờng Giang
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU
Chƣơng 1
1.1.
1.2.
Chƣơng 2
2.1.
2.2.
Chƣơng 3
3.1.
3.2.
Chƣơng 4
4.1.
4.2.
Trang
1
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN
QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
Các công trình, đề tài nghiên cứu có liên quan đến đề tài luận án
Giá trị của các công trình đã được tổng quan và những vấn
đề đặt ra cần tiếp tục nghiên cứu trong luận án
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ Ý THỨC CHÍNH TRỊ
VÀ GIÁO DỤC Ý THỨC CHÍNH TRỊ CHO HỌC VIÊN
CÁC HỌC VIỆN CÔNG AN NHÂN DÂN
Ý thức Chính trị và ý thức Chính trị của học viên các Học
viện Công an nhân dân
Giáo dục ý thức chính trị cho học viên các Học viện Công
an nhân dân - quan niệm và tiêu chí đánh giá
THỰC TRẠNG VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA
TRONG GIÁO DỤC Ý THỨC CHÍNH TRỊ CHO
HỌC VIÊN CÁC HỌC VIỆN CÔNG AN NHÂN DÂN
Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
Thực trạng và nguyên nhân của thực trạng chất lượng giáo
dục ý thức chính trị cho học viên các Học viện Công an
nhân dân Việt Nam hiện nay
Những vấn đề đặt ra trong giáo dục ý thức chính trị cho học
viên các Học viện Công an nhân dân Việt Nam hiện nay
DỰ BÁO NHỮNG YẾU TỐ TÁC ĐỘNG VÀ GIẢI
PHÁP CƠ BẢN NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG
GIÁO DỤC Ý THỨC CHÍNH TRỊ CHO HỌC VIÊN
CÁC HỌC VIỆN CÔNG AN NHÂN DÂN Ở VIỆT
NAM HIỆN NAY
Dự báo những yếu tố tác động đến giáo dục ý thức chính trị cho
học viên các Học viện Công an nhân dân Việt Nam hiện nay
Những giải pháp cơ bản nhằm nâng cao chất lượng giáo
dục ý thức chính trị cho học viên các Học viện Công an
nhân dân ở Việt Nam hiện nay
KẾT LUẬN
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CỦA TÁC GIẢ
ĐÃ CÔNG BỐ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
7
7
21
25
25
40
58
58
94
105
105
115
146
149
150
159
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
CAND
: Công an nhân dân
CNH, HĐH
: Công nghiệp hóa, hiện đại hóa
CNXH
: Chủ nghĩa xã hội
GDYTCT
: Giáo dục ý thức chính trị
XHCN
: Xã hội chủ nghĩa
YTCT
: Ý thức chính trị
DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ
Bảng 3.1:
Những biểu hiện của học viên
82
Biểu đồ 3.1:
Vai trò của giáo dục ý thức chính trị đối với học viên
64
Biểu đồ 3.2:
Các môn học được xem là lý thú và bổ ích cho việc
nhận thức và chuyển biến tư tưởng của học viên
Biểu đồ 3.3:
70
Đánh giá về nội dung chương trình giáo dục đạo đức
người công an cách mạng cho sinh viên
71
Biểu đồ 3.4:
Các hình thức giáo dục trong giáo dục ý thức chính trị
74
Biểu đồ 3.5:
Sự quan tâm đến vấn đề chính trị, thời sự của đất nước
80
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài luận án
Trải qua hơn 70 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, lực lượng Công
an nhân dân Việt Nam luôn được Đảng, Nhà nước và Chủ tịch Hồ Chí Minh quan
tâm giáo dục và rèn luyện; được nhân dân thương yêu đùm bọc, giúp đỡ. Họ luôn
nêu cao tinh thần cảnh giác, kịp thời phát hiện và kiên quyết đấu tranh, đập tan mọi
âm mưu, hành động phá hoại của các thế lực thù địch và bọn tội phạm; bảo vệ
Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa, góp phần xứng đáng vào
thắng lợi chung của dân tộc.
Các Học viện Công an nhân dân là nơi đào tạo nguồn nhân lực chủ yếu
cho lực lượng Công an nhân dân, giáo dục, rèn luyện, bồi dưỡng lớp lớp sỹ quan
Công an có phẩm chất chính trị, đạo đức tốt, có lòng dũng cảm, có năng lực
chuyên môn nghiệp vụ, đảm bảo làm lực lượng nòng cốt, tiên phong trong mọi
nhiệm vụ được giao.
Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ của mình, Đảng ủy, Ban Giám đốc và
đội ngũ cán bộ, giảng viên làm công tác giảng dạy luôn quan tâm chỉ đạo và tổ chức
thực hiện việc giáo dục kiến thức chuyên môn cũng như giáo dục ý thức chính trị
cho học viên, coi đây là nhiệm vụ quan trọng và thường xuyên. Việc giáo dục ý
thức chính trị cho học viên các Học viện Công an nhân dân là vấn đề quan trọng
trong chiến lược phát triển con người của Đảng, Nhà nước và ngành Công an thời
kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Giáo dục ý thức chính trị cho
học viên nhằm làm cho mỗi học viên có nhận thức sâu sắc và có niềm tin vững chắc
đối với chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của
Đảng và chế độ xã hội chủ nghĩa; nhận rõ bản chất và âm mưu chống phá của các
thế lực thù địch... Từ đó có lập trường, bản lĩnh chính trị, kiên định vững vàng trước
những âm mưu “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch và trước mọi cám dỗ
của cuộc sống.
Tuy nhiên, bên cạnh kết quả, thành tích đạt được, quá trình giáo dục ý thức
chính trị trong các Học viện Công an nhân dân vẫn còn một số mặt hạn chế nhất
định: chất lượng giáo dục chính trị, tư tưởng cho học viên còn bất cập; ý thức chính
2
trị của một số học viên chưa cao; chương trình, kế hoạch giáo dục chính trị bị giản
lược đến mức tối thiểu; nội dung giáo dục chậm đổi mới, thiếu cập nhật những
thông tin mới, nhất là những vấn đề chính trị phức tạp, nhạy cảm; phương pháp giáo
dục còn mang tính hình thức, đơn điệu, cứng nhắc, chưa hấp dẫn, chưa thuyết phục,
chưa tạo ra sự hứng thú đối với người học; công tác cổ động, tuyên truyền chưa sâu,
rộng; thiếu sắc bén trong đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch; hiệu quả
giáo dục ý thức chính trị chưa cao, chưa thật sự vững chắc…
Hiện nay cuộc đấu tranh dân tộc, đấu tranh giai cấp, đặc biệt cuộc đấu tranh
trên lĩnh vực ý thức hệ diễn ra gay gắt và quyết liệt. Mặt trận chính trị, tư tưởng
đang hết sức nóng bỏng. Chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch ráo riết thực
hiện chiến lược “diễn biến hoà bình”, triệt để lợi dụng sự khủng hoảng của chủ
nghĩa xã hội, điên cuồng chống phá cách mạng nước ta. Chúng công kích, xuyên
tạc, bôi nhọ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; kích động bạo loạn
chính trị;… đồng thời mưu đồ “phi chính trị hóa lực lượng vũ trang”, nhằm làm cho
lực lượng vũ trang mất phương hướng chính trị dẫn đến vô hiệu hoá và làm thay đổi
nhận thức các tầng lớp nhân dân đặc biệt là thanh niên, sinh viên bởi đây là đối
tượng dễ bị dao động nhất.
Trước những biến động phức tạp của tình hình chính trị - kinh tế thế giới, sự
tác động từ mặt trái của cơ chế thị trường... một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng
viên, trong đó có lực lượng công an, có cả sĩ quan cấp cao thoái hóa về tư tưởng
chính trị, đạo đức, lối sống, tham ô, tham nhũng, lãng phí...; một bộ phận học viên
ngại học tập chính trị, xa rời lý tưởng, có lối sống thực dụng, ích kỷ, mưu cầu danh
lợi, một số học viên chưa thật sự tu dưỡng, rèn luyện nên đã sa vào tệ nạn như lô đề,
cá độ, cờ bạc, cầm đồ…Những vi phạm về phẩm chất đạo đức của một bộ phận cán
bộ chiến sĩ Công an nhân dân nói trên, tuy không phải là phổ biến nhưng nó đã làm
mất lòng tin của nhân dân, gây ảnh hưởng đến uy tín và danh dự của lực lượng Công
an nhân dân. Đây là những hành động, việc làm mà các đơn vị, cán bộ, chiến sĩ công
an phải kiên quyết đấu tranh, khắc phục để xây dựng lực lượng Công an nhân dân
trong sạch, vững mạnh, ngày càng được nhân dân tin yêu, quý trọng, xứng đáng là
lực lượng vũ trang tin cậy của Đảng, Nhà nước và Nhân dân.
3
Vì vậy Đại hội XII đã chỉ rõ trong thời gian tới phải: Đổi mới nội dung,
phương thức giáo dục chính trị, tư tưởng, lý tưởng, truyền thống, bồi dưỡng lý
tưởng cách mạng, lòng yêu nước, xây dựng đạo đức, lối sống lành mạnh, ý thức tôn
trọng và nghiêm chỉnh chấp hành Hiến pháp và pháp luật cho thế hệ trẻ [30, tr.162].
Với tầm quan trọng nêu trên, nghiên cứu sinh chọn đề tài: “Giáo dục ý thức
chính trị cho học viên các Học viện Công an nhân dân ở Việt Nam hiện nay” làm
đề tài luận án tiến sĩ ngành Triết học, chuyên ngành Chủ nghĩa xã hội khoa học.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của luận án
2.1. Mục đích của luận án
Trên cơ sở nghiên cứu và làm sáng tỏ những vấn đề lý luận, thực tiễn về
GDYTCT (giáo dục ý thức chính trị) cho học viên các Học viện CAND (Công an
nhân dân), luận án đề xuất những giải pháp cơ bản nhằm nâng cao chất lượng
GDYTCT cho học viên các Học viện CAND ở Việt Nam hiện nay.
2.2. Nhiệm vụ của luận án
- Tổng quan các công trình khoa học nghiên cứu ở Việt Nam và nước ngoài có
liên quan đến đề tài “Giáo dục ý thức chính trị cho học viên các Học viện Công an
nhân dân ở Việt Nam hiện nay”.
- Làm rõ một số vấn đề lý luận về GDYTCT cho học viên và đưa ra các tiêu chí để
đánh giá chất lượng GDYTCT cho học viên các Học viện CAND ở Việt Nam hiện nay.
- Khảo sát, đánh giá thực trạng, chỉ rõ nguyên nhân và xác định những vấn đề đặt ra
trong GDYTCT cho học viên các Học viện CAND ở Việt Nam hiện nay.
- Dự báo những yếu tố tác động và đề xuất những giải pháp cơ bản góp phần
nâng cao chất lượng GDYTCT cho học viên các Học viện CAND ở Việt Nam hiện nay.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận án
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận án là quá trình GDYTCT cho học viên hệ đào
tạo đại học chính quy tập trung trong các Học viện CAND ở Việt Nam hiện nay.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi nội dung: Quá trình GDYTCT cho học viên đại học chính quy các
Học viện CAND ở Việt Nam hiện nay.
4
- Phạm vi không gian: Luận án nghiên cứu qua khảo sát, đánh giá quá trình
GDYTCT cho học viên hệ đào tạo đại học chính quy tập trung trong các Học viện
CAND ở Việt Nam hiện nay (Học viện An ninh nhân dân, Học viện Cảnh sát nhân
dân và Học viện Chính trị CAND, riêng Học viện Tình báo của Bộ Công an do tính
chất đặc thù của ngành, nên tác giả không khảo sát).
- Phạm vi thời gian: Quá trình GDYTCT cho học viên các Học viện CAND
được nghiên cứu từ khi có Chỉ thị số 11/CT-BCA-X11 ngày 13/6/2007 về tăng
cường công tác chính trị tư tưởng trong lực lượng Công an nhân dân đến năm 2018.
4. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phƣơng pháp nghiên cứu của luận án
4.1. Cơ sở lý luận và thực tiễn
- Cơ sở lí luận của luận án là hệ thống quan điểm, nguyên lí cơ bản của chủ
nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; quan điểm, đường lối của Đảng Cộng
sản Việt Nam; chính sách, pháp luật của Nhà nước và của ngành Công an về
GDYTCT cho cán bộ, chiến sĩ Công an.
- Cơ sở thực tiễn của luận án là thực trạng của quá trình GDYTCT cho học
viên các Học viện CAND qua các số liệu, tư liệu, báo cáo tổng kết của các Học viện
và qua khảo sát, điều tra xã hội học. Ngoài ra, luận án cũng kế thừa kết quả nghiên
cứu của các công trình khoa học khác, cũng như trong hoạt động thực tiễn
GDYTCT cho học viên ở các học viện, trường đại học ở Việt Nam hiện nay.
4.2. Phương pháp nghiên cứu
- Luận án sử dụng phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và
chủ nghĩa duy vật lịch sử.
- Phương pháp cụ thể: Thực hiện mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu, luận án sử
dụng các phương pháp nghiên cứu sau:
+ Phương pháp phân tích - tổng hợp: phương pháp này dùng để tìm hiểu,
nghiên cứu các văn kiện, nghị quyết của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước;
chỉ thị, điều lệnh của ngành Công an; các công trình khoa học ở trong và ngoài
nước…liên quan đến đề tài của luận án;
+ Phương pháp lôgíc và lịch sử: phương pháp lôgíc dùng để tìm ra những
mối liên hệ bản chất, quy luật, tính tất yếu của các vấn đề liên quan đến luận án.
5
Luận án được trình bày theo trình tự thời gian để thấy được các quan điểm, tư tưởng
về quá trình GDYTCT cho học viên qua các thời kỳ;
+ Phương pháp thống kê, so sánh, quan sát: luận án đã thống kê các số liệu
có liên quan đến quá trình GDYTCT cho học viên CAND, từ đó đi đến so sánh, đối
chiếu và quan sát thực tế để đảm bảo sự tin cậy của các số liệu trong luận án;
+ Phương pháp tổng kết thực tiễn và nghiên cứu lý luận: bắt đầu nghiên cứu
từ thực tiễn quá trình GDYTCT cho học viên làm cơ sở, kết hợp nghiên cứu lý
luận chung có liên quan đến đề tài luận án từ đó xây dựng khung lý thuyết, đánh
giá thực trạng, rồi đề xuất những giải pháp cơ bản nhằm nâng cao chất lượng
GDYTCT cho học viên;
+ Phương pháp điều tra xã hội học: thông qua bảng hỏi ANKET cho đối
tượng là giảng viên ở 03 Học viện (60 phiếu) và học viên (90 phiếu). Sau khi có kết
quả điều tra xã hội học, nghiên cứu sinh tiến hành phân loại, phân tích số liệu, tổng
hợp, vẽ sơ đồ, đồ thị nhằm so sánh, đối chiếu rồi đưa ra các kết luận khách quan để
làm căn cứ thực tiễn cho đề tài luận án.
+ Phương pháp phỏng vấn chuyên gia: phỏng vấn, trao đổi trực tiếp với
các chuyên gia, những người làm công tác lãnh đạo, quản lý giáo dục ở trong
và ngoài ngành về các nội dung liên quan đến quá trình GDYTCT cho học viên, qua
đó tìm hiểu những vấn đề có liên quan đến đề tài luận án.
5. Đóng góp mới của luận án
- Luận án góp phần hệ thống, luận giải, làm sáng rõ các vấn đề lý luận về
YTCT (ý thức chính trị) và quá trình GDYTCT cho học viên nước ta nói chung và ở
các Học viện CAND nói riêng.
- Luận án góp phần làm rõ thực trạng quá trình GDYTCT cho học viên,
những vấn đề đặt ra và dự báo những yếu tố tác động đến quá trình GDYTCT cho
học viên các Học viện CAND ở Việt Nam hiện nay.
- Luận án đề xuất những giải pháp cơ bản có tính khả thi nhằm nâng cao chất
lượng trong quá trình GDYTCT cho sinh viên nói chung cũng như đối với học viên
trong ngành Công an nói riêng.
6
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận án
6.1. Ý nghĩa khoa học
Kết quả nghiên cứu của luận án góp phần làm sâu sắc thêm những vấn đề lý
luận và thực tiễn GDYTCT cho sinh viên nói chung và cho học viên ở các Học viện
CAND nói riêng.
6.2. Ý nghĩa thực tiễn
Ở mức độ nhất định, kết quả nghiên cứu của luận án có thể làm tài liệu tham
khảo việc giảng dạy, nghiên cứu về những vấn đề liên quan; đồng thời có thể làm
tài liệu tham khảo, phục vụ công tác quản lý nhằm nâng cao chất lượng GDYTCT
cho học viên các Học viện CAND Việt Nam hiện nay.
7. Kết cấu luận án
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phần phụ lục,
luận án được kết cấu gồm 4 chương (8 tiết).
7
Chƣơng 1
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU
LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
1.1. CÁC CÔNG TRÌNH, ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ
TÀI LUẬN ÁN
1.1.1. Các công trình nghiên cứu ở trong và ngoài nƣớc có liên
quan đến ý thức chính trị và giáo dục ý thức chính trị
Vấn đề ý thức chính trị và giáo dục ý thức chính trị đã được các nhà khoa
học nghiên cứu tiếp cận dưới nhiều góc độ khác nhau, tùy theo mục đích, nhiệm vụ
và phạm vi của vấn đề nghiên cứu, tiêu biểu có các công trình sau:
Luận án tiến sĩ chính trị Giáo dục tư tưởng đạo đức người Cộng sản Trung
Quốc đương đại của tác giả Xue Jianming [103]. Trong luận án tác giả đã nhận
định quá trình xây dựng tư tưởng đạo đức người Cộng sản Trung Quốc đương đại
là khái niệm được hình thành trong lịch sử cải cách, mở cửa của Trung Quốc; tác
giả đã khẳng định lấy nền tảng lý luận của chủ nghĩa Mác, tư tưởng Mao Trạch
Đông và tư tưởng đạo đức cổ đại Trung Quốc làm cốt lõi; lấy tư tưởng của Đặng
Tiểu Bình, Giang Trạch Dân và Hồ Cẩm Đào làm chủ thể cho việc xây dựng tư
tưởng đạo đức người cộng sản Trung Quốc. Trong đó, Giang Trạch Dân là người
đại diện cho việc kế thừa, phát triển và tiếp tục xây dựng tư tưởng đạo đức người
cộng sản trong thời kỳ cải cách, mở cửa của Trung Quốc. Ông đưa ra phương sách
quản lý, trị nước bằng đạo đức, là nhân tố để nâng cao hơn nữa vị trí, vai trò của
việc xây dựng đạo đức, cốt cách người cán bộ cộng sản Trung Quốc, từ đó, góp
phần thúc đẩy sự phát triển hệ thống đạo đức CNXH (chủ nghĩa xã hội) đồng thời
rút ra được nhiều bài học kinh nghiệm trong việc xây dựng đạo đức người cộng
sản. Bên cạnh đó là dựa trên phương châm và nguyên tắc “sáu điều tuân thủ” về
chủ nghĩa tập thể cho việc xây dựng đạo đức. Hồ Cẩm Đào là người cộng sản
Trung Quốc đương đại, ông đại diện cho những thành tựu mới trong việc xây
dựng đạo đức người cộng sản. Lý tưởng chung của chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung
Quốc và tinh thần dân tộc được kết hợp với tinh thần thời đại là bản chất cơ bản
trong việc xây dựng đạo đức thời kỳ này.
8
Cuốn sách của Cục Cán bộ, Ban Tuyên huấn Trung ương Đảng Cộng sản Trung
Quốc, Công tác tuyên truyền tư tưởng trong thời kỳ mới [19]. Cuốn sách này có tính
chất giáo khoa nghiệp vụ chuyên ngành công tác tư tưởng nói chung, công tác tuyên
truyền nói riêng về vai trò, vị trí, nhiệm vụ của công tác lý luận và kinh nghiệm, kỹ
năng công tác tuyên truyền tư tưởng của Đảng Cộng sản Trung Quốc hiện nay...Đối
với công tác lý luận, cuốn sách đã đưa ra những vấn đề cơ bản về nhiệm vụ và yêu cầu
đối với công tác giáo dục lý luận. Cuốn sách đã nhấn mạnh: công tác dạy học lý luận,
đổi mới cách thức, biện pháp, hình thức dạy học lý luận Mác - Lênin cho sinh viên.
Luận án tiến sĩ của Bun kết – Kê sơn, Nâng cao đạo đức cách mạng của cán bộ
chủ chốt cấp tỉnh nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào trong giai đoạn hiện nay [17].
Luận án đã khái quát lý luận về đạo đức cách mạng, nâng cao đạo đức cách mạng cho
cán bộ chủ chốt cấp tỉnh. Tác giả đã tập trung làm rõ thực trạng và những vấn đề đặt ra
trong quá trình nâng cao đạo đức cách mạng cho cán bộ chủ chốt cấp tỉnh nước Cộng
hòa Dân chủ Nhân dân Lào. Từ đó, tác giả đã đề xuất hệ thống các giải pháp nhằm nâng
cao đạo đức cách mạng cho cán bộ chủ chốt cấp tỉnh nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân
Lào trong giai đoạn hiện nay. Một trong những giải pháp được đặt ra là tiếp tục nâng cao
chất lượng công tác giáo dục lý luận chính trị cho cán bộ chủ chốt cấp tỉnh hiện nay.
Bài báo “Giáo dục chính trị, tư tưởng cho lực lượng vũ trang Quân đội nhân
dân Lào để đảm bảo trung thành với Đảng, Tổ quốc và nhân dân” của tác giả Chăn
sa mòn Chăn Nhà Lạt và bài “Cải tiến chất lượng công tác chính trị, tư tưởng trong
lực lượng vũ trang an ninh nhân dân” của tác giả Sôm kẹo Si La Vông.
Luận án tiến sĩ chuyên ngành Giáo dục công tác tư tưởng và lý luận chủ
nghĩa Mác của tác giả Mao Lộ: Giáo dục tư tưởng chính trị cao học và nghiên cứu
xã hội hóa chính trị cho sinh viên trong thời đại mới [54]. Tác giả đã đề cập đến các
phương pháp cơ bản trong việc thúc đẩy giáo dục chính trị tư tưởng trong các
trường đại học và các mục tiêu quan trọng trong việc tiến hành xã hội hóa chính trị
cho sinh viên ở Trung Quốc hiện nay. Trên cơ sở phân tích hiện trạng về xã hội hóa
chính trị cho sinh viên Trung Quốc hiện nay, tác giả đã đề xuất một số giải pháp cơ
bản nhằm tăng cường giáo dục lý tưởng chính trị và thúc đẩy xã hội hóa giáo dục
chính trị cho sinh viên; triển khai việc giáo dục chính trị tư tưởng, xây dựng văn hóa
học đường, các chương trình ngoại khóa và đa dạng hóa phương tiện dạy học trong
các trường đại học ở Trung Quốc.
9
Cuốn sách Đổi mới công tác giáo dục chính trị - tư tưởng cho cán bộ, đảng viên
ở cơ sở trong giai đoạn hiện nay do tác giả Vũ Ngọc Am làm chủ biên [02]. Cuốn sách
này, tác giả làm rõ khái niệm giáo dục chính trị - tư tưởng trong công tác giáo dục
chính trị - tư tưởng của Đảng. Tác giả đã làm rõ khi nước ta đang bước vào giai đoạn
mới, giai đoạn đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Đảng ta
cần phải đổi mới toàn diện, đồng bộ công tác giáo dục chính trị - tư tưởng cho cán bộ,
đảng viên nhất là ở đơn vị cơ sở. Trên cơ sở đó, tác giả đánh giá thực trạng của công
tác giáo dục chính trị - tư tưởng và đề xuất những nhóm giải pháp cơ bản nhằm nâng
cao chất lượng công tác giáo dục chính trị - tư tưởng cho cán bộ, đảng viên.
Cuốn sách Ý thức chính trị của công nhân trong một số doanh nghiệp ở Hà Nội
hiện nay của tác giả Phan Thanh Khôi làm chủ biên [50]. Trên cơ sở luận giải ý thức
chính trị của giai cấp công nhân và thực trạng ý thức chính trị của công nhân các doanh
nghiệp nhà nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài ở Hà Nội, từ đó tập thể tác
giả đưa ra những dự báo, xu hướng biến động về ý thức chính trị của công nhân và đã
đề xuất 6 nhóm giải pháp nhằm nâng cao chất lượng ý thức chính trị của công nhân,
trong đó có đề cập đến nội dung đổi mới công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho công
nhân của các cấp uỷ đảng, tổ chức công đoàn trên địa bàn và trong doanh nghiệp, đồng
thời nhấn mạnh cần tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật,
qua đó giúp công nhân nhận thức rõ quyền lợi, nghĩa vụ của mình để nâng cao ý thức
chấp hành kỷ luật lao động, ý thức chấp hành pháp luật của nhà nước và những nội quy
làm việc tại doanh nghiệp của công nhân trên địa bàn Hà Nội.
Cuốn sách của Ban Tuyên giáo Trung ương, Phê phán, bác bỏ các quan
điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam [06].
Cuốn sách đã khái quát những vấn đề cơ bản về cuộc đấu tranh trên lĩnh vực tư
tưởng, lý luận của các nước xã hội chủ nghĩa, của phong trào cộng sản và công nhân
quốc tế từ năm 1991 đến nay; phê phán, đấu tranh để đi đến bác bỏ các quan điểm
sai trái, thù địch đó; tìm hiểu, phân tích và làm rõ các cuộc đấu tranh trên mặt trận
tư tưởng, lý luận thông qua hơn 20 năm đổi mới của đất nước. Trên cơ sở đó đi đến
dự báo tình hình, đưa ra phương hướng và đề xuất các nhóm giải pháp cơ bản nhằm
nâng cao chất lượng nghiên cứu, phê phán, đấu tranh các quan điểm sai trái, thù
địch, chủ nghĩa cơ hội trong thời gian tới.
10
Luận án tiến sĩ triết học chuyên ngành chủ nghĩa xã hội khoa học Đổi mới
giáo dục lý luận chính trị cho cán bộ chủ chốt trong hệ thống chính trị cấp xã các
tỉnh khu vực Nam Bộ của tác giả Lê Hanh Thông [94]. Luận án đã tìm hiểu, nghiên
cứu một cách cơ bản và có hệ thống về công tác giáo dục lý luận chính trị cho cán
bộ chủ chốt trong hệ thống chính trị cấp xã các tỉnh khu vực Nam Bộ; trên cơ sở đó
tác giả đề xuất hệ thống các giải pháp và kiến nghị về đổi mới nội dung, chương
trình, phương thức giáo dục lý luận chính trị, nhằm nâng cao vai trò, phẩm chất và
năng lực của cán bộ chủ chốt cấp xã ở nước ta trong quá trình đổi mới theo định
hướng xã hội chủ nghĩa.
Cuốn sách Xây dựng ý thức và tình cảm dân tộc chân chính cho con người
Việt Nam trước thách thức mới của tác giả Nguyễn Thị Ngân làm chủ biên [73].
Sách gồm có 3 chương. Chương 1: “Ý thức và tình cảm dân tộc, yếu tố nổi bật trong
nhân cách con người”, ở chương này tác giả đã phân tích sự hình thành, phát triển,
nội dung cơ bản của ý thức và tình cảm dân tộc ở người Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí
Minh - sự kết tinh cao nhất của ý thức tình cảm dân tộc Việt Nam. Chương 2: “Ý
thức và tình cảm dân tộc Việt Nam trong điều kiện lịch sử hiện nay – những nội
dung mới và xu hướng phát triển”, tác giả đã đưa ra nhận định, phân tích ý thức và
tình cảm dân tộc Việt Nam trước những thách thức của thời đại; từ đó tác giả đã đưa
ra dự báo xu hướng phát triển ý thức và tình cảm dân tộc trong con người Việt
Nam. Chương 3, Những giải pháp chủ yếu nhằm xây dựng ý thức và tình cảm dân
tộc chân chính cho con người Việt Nam. Trong chương này tác giả đưa ra những
giải pháp hết sức cụ thể: Đổi mới và phát triển toàn diện các lĩnh vực của đời sống
xã hội tạo môi trường rộng lớn và những điều kiện mới cho sự hoạt động của con
người; Đổi mới nội dung và phương pháp giáo dục ý thức và tình cảm dân tộc chân
chính; Xây dựng tổ chức công đoàn vững mạnh, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng
cao đáp ứng yêu cầu sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Đặc biệt,
tác giả đã khẳng định chủ nghĩa yêu nước luôn luôn là cơ sở, là động lực nội sinh có
vai trò quan trọng để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Cuốn sách Về giáo dục đạo đức cách mạng trong cán bộ đảng viên hiện nay
- thực trạng và giải pháp do tác giả Đào Duy Quát làm chủ biên [85]. Tác giả đã
trình bày, phân tích một số vấn đề lý luận chung nhất về đạo đức, lối sống và công
tác giáo dục đạo đức, lối sống cho cán bộ, đảng viên. Phân tích thực trạng của công
11
tác giáo dục đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên hiện nay. Đồng thời tác giả
đã đưa ra phương hướng, đề xuất những nhóm giải pháp chủ yếu và những kiến
nghị về đổi mới công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên trong
giai đoạn hiện nay.
Cuốn sách Xây dựng ý thức và tình cảm dân tộc chân chính cho giai cấp
công nhân Việt Nam trong giai đoạn hiện nay của tác giả Nguyễn Thị Ngân làm chủ
biên [74]. Sách gồm 3 chương. Chương 1 tác giả đã phân tích sự hình thành, phát
triển, nội dung cơ bản của ý thức và tình cảm dân tộc ở người Việt Nam, đặc biệt là
đối với giai cấp công nhân Việt Nam trong giai đoạn hiện nay. Chương 2 tác giả đã
đưa ra nhận định, phân tích những biểu hiện của ý thức và tình cảm dân tộc ở giai
cấp công nhân Việt Nam trong giai đoạn hiện nay; từ đó tác giả đã đưa ra dự báo xu
hướng phát triển ý thức và tình cảm dân tộc trong giai cấp công nhân Việt Nam
những năm tới. Chương 3 tác giả đưa ra những giải pháp cụ thể: Đổi mới và phát
triển toàn diện các lĩnh vực của đời sống xã hội tạo môi trường rộng lớn và những
điều kiện mới cho sự hoạt động của giai cấp công nhân Việt Nam; Đổi mới nội
dung và phương pháp giáo dục ý thức và tình cảm dân tộc chân chính; Xây dựng tổ
chức công đoàn vững mạnh, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu
cầu sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Ở cuốn sách này, tác giả lại
một lần nữa khẳng định chủ nghĩa yêu nước chính là cơ sở, là động lực để xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Cuốn sách Về công tác tư tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam của tác giả
Đào Duy Quát làm chủ biên [86]. Cuốn sách đã tập hợp, khái quát quá trình hình
thành, phát triển công tác tư tưởng, lý luận của Đảng ta trong 70 năm qua, trên cả
phương diện lý luận và thực tiễn. Ngoài ra tác giả còn nhấn mạnh cần phải tập trung
đổi mới công tác tư tưởng của Đảng ta trong thế kỷ mới, đặc biệt là công tác định
hướng dư luận, định hướng thông tin để đáp ứng cho sự phát triển chung của sự
phát triển kinh tế - xã hội. Thông qua những bài học kinh nghiệm trong công tác tư
tưởng, lý luận này, tác giả cũng đã đề xuất những nhóm giải pháp cơ bản, khoa học
nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tư tưởng của Đảng.
Luận án tiến sĩ Ý thức chính trị của công nhân trong các doanh nghiệp có
vốn đầu tư nước ngoài ở nước ta hiện nay của tác giả Dương Thị Thanh Xuân
[102]. Luận án đã khái quát những vấn đề lý luận chung nhất về ý thức chính trị,
12
làm rõ thực trạng ý thức chính trị của công nhân trong các doanh nghiệp có vốn đầu
tư nước ngoài, đồng thời tác giả đưa ra một số quan điểm, giải pháp nhằm nâng cao
ý thức chính trị cho công nhân có vốn đầu tư nước ngoài ở Việt Nam hiện nay.
Đề tài khoa học, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, mã số GNV.0747, Ý thức chính trị của sinh viên các trường đại học và cao đẳng trên địa bàn Hà
Nội của tác giả Dương Trung Ý làm chủ nhiệm [104]. Trong đề tài, các tác giả đã
phân tích, làm rõ những vấn đề lý luận về ý thức chính trị và những yêu cầu cơ bản
về ý thức chính trị của sinh viên Việt Nam hiện nay. Ngoài ra, các tác giả còn phân
tích đặc điểm, thực trạng, nguyên nhân của ý thức chính trị đối với sinh viên ở Hà
Nội hiện nay. Từ đó, dự báo và đưa ra một số giải pháp cơ bản nhằm nâng cao chất
lượng ý thức chính trị cho sinh viên ở Hà Nội hiện nay.
Cuốn sách Công tác tư tưởng trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa
đất nước của tác giả Trần Thị Anh Đào làm chủ biên [34]. Cuốn sách này, tác giả đã
phân tích, làm rõ vị trí, vai trò của công tác tư tưởng đối với đời sống xã hội nói
chung, nhất là trong giai đoạn hiện nay. Trên cơ sở phân tích những yếu tố tác động
đến công tác tư tưởng của Đảng ta, đến tâm lý và dư luận xã hội, tác giả đã đề xuất
một số những nhóm giải pháp cơ bản, chủ yếu nhằm nâng cao hiệu quả công tác tư
tưởng của Đảng ta trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Cuốn sách Giáo dục lý luận chính trị cho sinh viên Việt Nam hiện nay của
tác giả Trần Thị Anh Đào làm chủ biên [35]. Cuốn sách bao gồm 3 chương.
Chương 1 tác giả đề cập đến những vấn đề chung nhất về giáo dục lý luận chính trị
cho sinh viên Việt Nam hiện nay. Chương 2 tác giả đánh giá thực trạng công tác
giáo dục lý luận chính trị cho sinh viên Việt Nam trong giai đoạn hiện nay. Trên cơ
sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn các tác giả đã đề xuất những nhóm giải pháp cơ
bản có tính chất khả thi vào việc nâng cao chất lượng giáo dục lý luận chính trị cho
sinh viên, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao trong việc nâng cao chất lượng nguồn
nhân lực trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Cuốn sách Quan điểm chính trị trong một số tác phẩm kinh điển Mác –
Lênin do nhiều tác giả cộng tác [76]. Đây là cuốn sách do tập thể tác giả, trong
đó: Nguyễn Thanh Tuấn, Trần Ngọc Linh, Trần Nguyễn Tuyên đồng chủ biên.
Cuốn sách có 13 bài, dùng cho các chương trình đào tạo đại học và sau đại học
13
các bộ môn khoa học Mác – Lênin. Trong đó, hai bài đầu các tác giả trình bày về
quan niệm, ý nghĩa và một số phương pháp nghiên cứu; giới thiệu những tác
phẩm kinh điển Mác – Lênin trên lĩnh vực chính trị; quan điểm chung về chính
trị và yêu cầu, phương hướng vận dụng, phát triển sáng tạo quan điểm của chủ
nghĩa Mác – Lênin về chính trị ở Việt Nam hiện nay; 11 bài còn lại tìm hiểu,
nghiên cứu, giới thiệu cụ thể về quan điểm chính trị trong 11 tác phẩm kinh điển
của C. Mác, Ph. Ăngghen và V.I. Lênin.
Cuốn sách Những giải pháp và điều kiện thực hiện phòng, chống suy thoái
tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên của Vũ Văn Phúc,
Ngô Văn Thạo [77]. Trong cuốn sách các tác giả đã trình bày cơ sở lý luận của
việc phòng, chống suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ
đảng viên. Những nguyên nhân, thực trạng của công tác phòng, chống suy thoái
và đề xuất những giải pháp cơ bản mang tính toàn diện, khả thi để khắc phục
tình trạng trên.
Đề tài khoa học cấp cơ sở (Trọng điểm), Học viện Báo chí và Tuyên truyền,
Tăng cường giáo dục ý thức chính trị cho sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên
truyền hiện nay của tác giả Trần Thanh Giang làm chủ nhiệm [40]. Trong đề tài, các
tác giả đã phân tích, làm rõ những vấn đề lý luận về ý thức chính trị và giáo dục ý
thức chính trị cho sinh viên và những yếu tố cơ bản tác động đến giáo dục ý thức
chính trị cho sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền hiện nay. Ngoài ra, các
tác giả còn phân tích đặc điểm, thực trạng, nguyên nhân của giáo dục ý thức chính
trị cho sinh viên ở Học viện Báo chí và Tuyên truyền hiện nay. Từ đó, dự báo và
đưa ra một số giải pháp cơ bản nhằm nâng cao chất lượng giáo dục ý thức chính trị
cho sinh viên ở Học viện Báo chí và Tuyên truyền hiện nay.
Cuốn sách “Nghiên cứu và giảng dạy lý luận chính trị trong xu thế toàn cầu
hóa” kỷ hiếu Hội thảo khoa học quốc gia [79]. Cuốn sách đã tập hợp được đông đảo
những bài viết của các nhà khoa học, của các thầy cô giáo. Cuốn sách được chia làm
03 phần, phần thứ nhất nghiên cứu và giảng dạy các môn lý luận chính trị hiện nay:
thực trạng và giải pháp; phần thứ hai, nghiên cứu và giảng dạy các môn lý luận
chính trị hiện nay: những vấn đề phương pháp; phần thứ ba, nghiên cứu và giảng
dạy các môn lý luận chính trị hiện nay: những vấn đề đào tạo giáo viên.
14
1.1.2. Các công trình nghiên cứu có liên quan đến ý thức chính trị
và giáo dục ý thức chính trị đối với lực lƣợng vũ trang
Xác định công tác giáo dục ý thức chính trị trong lực lượng vũ trang là một
công tác quan trọng, vì vậy, trong những năm qua được sự quan tâm của các cấp ủy
Đảng trong và ngoài lực lượng cho nên đã có nhiều nhà khoa học trong và ngoài
ngành nghiên cứu về vấn đề này, tiêu biểu như:
Cuốn sách Phát triển ý thức chính trị xã hội chủ nghĩa trong xã hội và quân
đội thời kỳ đổi mới của tác giả Lê Văn Quang làm chủ bien [83]. Trong cuốn sách tác
giả đã trình bày, phân tích những vấn đề bản chất của quá trình phát triển biện chứng
của ý thức chính trị xã hội chủ nghĩa trong xã hội và quân đội, đồng thời đề xuất về
mặt phương pháp luận để tăng chiều sâu và tính phong phú, đa dạng trong phát triển
ý thức chính trị xã hội chủ nghĩa trong xã hội và quân đội ở Việt Nam hiện nay.
Quân đội nhân dân Việt Nam, Tổng cục Chính trị, Nâng cao chất lượng giáo
dục chính trị trong đào tạo Sĩ quan Hải Quân hiện nay [87]. Cuốn sách đã đưa ra
những cơ sở lý luận và thực tiễn nhằm nâng cao chất lượng giáo dục chính trị trong
đào tạo Sĩ quan Hải Quân. Qua đó, tác giả đã đặt ra những yêu cầu và những nhóm
giải pháp cơ bản, có tính khả thi nhằm nâng cao chất lượng giáo dục chính trị trong
đào tạo Sĩ quan Hải Quân hiện nay.
Quân đội nhân dân Việt Nam, Tổng cục Chính trị, Nâng cao ý thức chính trị
của đội ngũ cán bộ nghiên cứu khoa học kỹ thuật và công nghệ quân sự trong Quân
đội hiện nay [88]. Cuốn sách đã đưa ra một số vấn đề lý luận và thực tiễn trong
nâng cao ý thức chính trị của đội ngũ cán bộ nghiên cứu khoa học kỹ thuật và công
nghệ quân sự trong Quân đội. Từ đó cũng đặt ra những yêu cầu và giải pháp chủ
yếu nhằm nâng cao ý thức chính trị cho đội ngũ cán bộ nghiên cứu khoa học kỹ
thuật và công nghệ quân sự trong Quân đội hiện nay.
Cuốn sách Công an nhân dân học tập và làm theo lời dạy của Chủ tịch Hồ
Chí Minh [75]. Cuốn sách tuyển tập những bài nói, bài viết, những câu chuyện kể,
những bức thư nói về tình cảm của Chủ tịch Hồ Chí Minh với Công an nhân dân.
Đồng thời, cuốn sách đã sưu tầm các bài viết của các tác giả trong việc nghiên cứu,
học tập, vận dụng những lời dạy của Người với Công an nhân dân, đạo đức người
công an cách mạng. Trong cuốn sách này có các bài viết của tác giả Đại tướng Lê
15
Hồng Anh, Sáu điều Bác dạy - Di sản tinh thần vô giá để xây dựng lực lượng Công
an nhân dân trong sạch, vững mạnh [75, tr.5]; Đại tướng Trần Đại Quang, Ti p tục
đẩy mạnh phong trào Công an nhân dân học tập và thực hiện sáu điều Bác Hồ dạy.
[75, tr.31]; Trung tướng Lê Quý Vương, 60 năm lực lượng Công an nhân dân học
tập và thực hiện sáu điều Bác Hồ dạy [75, tr.37]; Đại tá Trần Văn Nhuận, Một số
vấn đề về phẩm chất đạo đức cán bộ, chi n sĩ công an nhân dân trong tình hình
hiện nay [75, tr.85]; tác giả Nguyễn Văn Giang, Đạo đức cách mạng và yêu cầu
giáo dục, r n luyện đạo đức của “người công an cách mệnh [75, tr.115]… Những
bài viết trên đã tìm hiểu, phân tích về tư cách, đạo đức của người Công an cách
mạng theo sáu điều Bác Hồ dạy Công an nhân dân. Đây là chuẩn mực về đạo đức,
phương châm hành động và thái độ ứng xử mà mỗi cán bộ chiến sĩ Công an dù ở
bất cứ cương vị, hoàn cảnh nào, trong suốt cuộc đời hoạt động của mình cũng đều
phải rèn luyện, phấn đấu và thực hiện. Đồng thời cuốn sách đã làm rõ giá trị tư
tưởng và việc vận dụng 6 điều Bác Hồ dạy trong công tác công an của lực lượng
Công an nhân dân trong giai đoạn hiện nay.
Cuốn sách Giá trị đạo đức truyền thống trong việc giáo dục đạo đức cho
sinh viên Công an nhân dân Việt Nam hiện nay của tác giả Phạm Bá Lượng làm chủ
biên [52]. Trong đó, tác giả đã làm rõ giá trị đạo đức truyền thống dân tộc và vai trò
của nó trong giáo dục đạo đức cho sinh viên Công an nhân dân Việt Nam. Đánh giá
thực trạng, phát huy giá trị đạo đức truyền thống trong giáo dục đạo đức cho sinh
viên Công an hiện nay. Từ đó, tác giả đề xuất một số phương hướng và giải pháp
nhằm phát huy giá trị đạo đức cho sinh viên Công an hiện nay.
Cuốn sách Quan điểm tri t học Mác – Lênin về con người và vấn đề giáo dục
đạo đức người sinh viên Công an, sách chuyên khảo dành cho đào tạo tiến sĩ của tác
giả Phạm Bá Lượng làm chủ biên [53]. Nội dung cuốn sách đã trình bày quan điểm
triết học Mác – Lênin về con người và vấn đề giáo dục đạo đức người sinh viên
Công an; nội dung và thực trạng công tác giáo dục đạo đức người sinh viên Công an
hiện nay. Từ đó, tác giả đã đưa ra những phương hướng và giải pháp cơ bản nhằm
nâng cao hiệu quả giáo dục đạo đức cho sinh viên Công an nhân dân.
Đề tài cấp Bộ: BA-2007.T31-028 do Mai Quang Hiện (Chủ nhiệm đề tài).
Hoạt động phá hoại tư tưởng Hồ Chí Minh của các th lực thù địch và những vấn
16
đề đặt ra đối với công tác an ninh hiện nay [47]. Đề tài đã khái quát nhận thức
chung về tư tưởng Hồ Chí Minh và công tác đấu tranh của cơ quan an ninh chống
hoạt động phá hoại tư tưởng Hồ Chí Minh của các thế lực thù địch. Phân tích thực
trạng hoạt động phá hoại tư tưởng Hồ Chí Minh của các thế lực thù địch và công tác
đấu tranh của cơ quan an ninh trong giai đoạn hiện nay. Khái quát những vấn đề có
tính quy luật về phương thức, thủ đoạn hoạt động phá hoại tư tưởng Hồ Chí Minh.
Đề tài còn dự báo và đưa ra những giải pháp, kiến nghị nhằm phòng ngừa, đấu tranh
của cơ quan an ninh trong tình hình mới.
Đề tài cấp Bộ, Cục Bảo vệ chính trị V: BA.2007–A42-010 do Hoàng Phước
Thuận (Chủ nhiệm đề tài). Hoạt động phá hoại tư tưởng cơ hội chính trị trong tình
hình hiện nay [92]. Đề tài đã làm rõ hoạt động chính trị công tác đấu tranh của cơ
quan an ninh với hoạt động phá hoại tư tưởng của những đối tượng cơ hội chính trị.
Từ đó, đề tài đã dự báo và đặt ra những giải pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả
cuộc đấu tranh với hoạt động phá hoại tư tưởng của những đối tượng cơ hội chính
trị trong thời gian tới.
Đề tài cấp Bộ, Viện Chiến lược và Khoa học Công an: CĐ-2007-V21-005 do
Nguyễn Quang Thiện (Chủ nhiệm đề tài). Tác động từ cam k t gia nhập WTO của
Việt Nam đ n lĩnh vực chính trị tư tưởng [93]. Đề tài đã làm rõ thực trạng tình hình
chính trị, tư tưởng khi Việt Nam gia nhập WTO. Những tư tưởng phi Mác xít
thường xuyên tác động vào Việt Nam. Tình hình tư tưởng cán bộ, đảng viên, thanh
niên, học sinh, sinh viên; thành tích và giới hạn trong công tác chính trị tư tưởng.
Tác giả đã xuất một số những giải pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả công tác
chính trị tư tưởng trong điều kiện Việt Nam là thành viên WTO.
Cuốn sách Sơ thảo biên niên sự kiện lịch sử Cục Công tác chính trị (19672012) của tác giả Đặng Thái Giáp, Phạm Bá Hậu [39]. Cuốn sách đã giới thiệu quá
trình hình thành, phát triển của Cục Công tác chính trị qua các thời kỳ cách mạng từ
1967-2012 và sự đóng góp quan trọng trên các lĩnh vực công tác chính trị tư tưởng
của lực lượng Công an nhân dân. Trong đó, đã khẳng định kết quả công tác của Cục
Công tác chính trị đã góp phần quan trọng vào việc xây dựng lực lượng Công an
nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, đáp ứng yêu cầu
nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự an toàn xã hội.
17
Luận án tiến sĩ của Lương Ngọc Vĩnh, Hiệu quả công tác giáo dục chính trị
- tư tưởng trong học viên các học viện quân sự ở nước ta hiện nay [101]. Trong
luận án, tác giả đã làm sáng tỏ được những vấn đề lý luận của công tác giáo dục
chính trị - tư tưởng nói chung và cho học viên các học viện quân sự ở nước ta hiện
nay; đánh giá khách quan thực trạng, chỉ ra nguyên nhân hiệu quả công tác giáo
dục chính trị - tư tưởng cho học viên trong các học viên quân sự ở nước ta trong
những năm gần đây; từ đó đặt ra những vấn đề cần được giải quyết; đề xuất những
nhóm giải pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả của công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho học viên trong các học viện quân sự ở Việt Nam hiện nay.
Bộ Công an, Học viện Chính trị Công an nhân dân, “Công tác giáo dục chính
trị, tư tưởng trong lực lượng Công an nhân dân hiện nay”, Hội thảo khoa học [09].
Trong đó các tác giả đã làm rõ, cần phải quán triệt quan điểm, chủ trương của Đảng,
ngành công an về công tác giáo dục chính trị, tư tưởng trong lực lượng Công an
nhân dân; thực trạng công tác giáo dục chính trị, tư tưởng trong lực lượng Công an
nhân dân hiện nay và những vấn đề đặt ra; từ đó các tác giả đã đưa ra những giải
pháp và kiến nghị, đề xuất từ kinh nghiệm thực tiễn góp phần nâng cao hiệu quả
công tác giáo dục chính trị, tư tưởng trong lực lượng Công an nhân dân.
Cuốn sách Công an nhân dân học tập, thực hiện 6 điều Bác Hồ dạy [78]. Cuốn
sách đã tập hợp những bài viết của các đồng chí lãnh đạo, công an các đơn vị, địa
phương, các nhà khoa học trong và ngoài ngành... thể hiện lòng trân trọng đối với lời
huấn thị của Chủ tịch Hồ Chí Minh cho lực lượng Công an nhân dân, sự cần thiết xây
dựng lực lượng Công an nhân dân trong sạch, vững mạnh và từng bước hiện đại; cần tìm
ra những mặt còn hạn chế, thiếu sót để khắc phục, đồng thời phát huy thành tích đã đạt
được trong thi đua học tập, rèn luyện và làm theo 6 điều Bác Hồ dạy Công an nhân dân.
Cuốn sách Văn hóa ứng xử công an nhân dân Việt Nam của tác giả Trần Đại
Quang làm chủ biên [84]. Tác giả đã khái quát những vấn đề cơ bản về văn hóa ứng
xử của người Việt Nam nói chung và của lực lượng Công an nhân dân nói riêng. Quá
trình đổi mới, kết quả cũng như những mặt còn tồn tại, hạn chế trong văn hóa ứng xử
Công an nhân dân và việc xây dựng văn hóa ứng xử thành vũ khí tư tưởng, đạo đức
sắc bén, hành trang của người Công an nhân dân Việt Nam trong sự nghiệp bảo vệ an
ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội trong tình hình mới.
18
Cuốn sách Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng trong lực lượng Công an
nhân dân hiện nay của tác giả Trương Giang Long và Nguyễn Trọng Đạo đồng chủ
biên [55]. Cuốn sách đã tập hợp được đông đảo những bài viết của các đồng chí
lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, lãnh đạo các bộ, ban, ngành Trung
ương và địa phương, các nhà khoa học, các tướng lĩnh trong lực lượng vũ trang.
Cuốn sách có 04 phần, Phần thứ nhất: Những vấn đề chung về công tác chính trị, tư
tưởng trong lực lượng Công an nhân dân, Phần thứ hai: Nội dung công tác giáo dục
chính trị, tư tưởng trong lực lượng Công an nhân dân hiện nay, Phần thứ ba: Công
tác giáo dục chính trị, tư tưởng trong lực lượng Công an nhân dân – kinh nghiệm từ
thực tiễn, Phần thứ tư: Giải pháp nâng cao hiệu quả công tác giáo dục chính trị, tư
tưởng trong lực lượng Công an nhân dân hiện nay.
Bộ Công an, Hội đồng Lý luận Trung ương, Học viện Chính trị Công an nhân
dân, “Phê phán các quan điểm sai trái, xuyên tạc cuộc đấu tranh chống suy thoái về tư
tưởng chính trị, những biểu hiện “tự diễn biến” “tự chuyển hóa” về chính trị trong
Đảng”, Hội thảo khoa học [10]. Thông qua Hội thảo các nhà khoa học đã phê phán, đấu
tranh với các quan điểm sai trái, xuyên tạc cuộc đấu tranh chống suy thoái về tư tưởng
chính trị, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” về chính trị trong Đảng ở
nước ta hiện nay; thông qua Hội thảo các tác giả cũng đã đề xuất một số giải thiết thực,
khả thi, góp phần đấu tranh phê phán, ngặn chặn sự suy thoái về tư tưởng chính trị,
những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” về chính trị trong Đảng của một bộ
phận cán bộ, đảng viên, góp phần xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong sạch, vững mạnh.
Cuốn sách Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục chính trị, tư tưởng
góp phần nâng cao hiệu quả công tác giáo dục chính trị, tư tưởng trong lực lượng
Công an nhân dân hiện nay của tác giả Trần Xuân Dung làm chủ biên [21]. Cuốn
sách gồm 5 vấn đề lớn: Một là, phải làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng;
công tác giáo dục chính trị, tư tưởng phải góp phần nâng cao hiệu quả công tác rèn
luyện tư tưởng chính trị; ý chí phấn đấu và tinh thần trách nhiệm cho mỗi cán bộ,
chiến sĩ. Hai là, xây dựng đạo đức cách mạng của người Công an nhân dân đáp ứng
yêu cầu nhiệm vụ trong điều kiện hiện nay. Ba là, cần phải củng cố tổ chức đảng,
tăng cường đoàn kết nội bộ, xây dựng và củng cố thật tốt mối quan hệ mật thiết giữa
lực lượng Công an và nhân dân. Bốn là, làm tốt công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng
cao trình độ về chính trị, tư tưởng kết hợp với nâng cao trình độ chuyên môn,
19
nghiệp vụ cho cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân. Năm là, luôn coi trọng chất lượng
các phong trào thi đua học tập và công tác, chăm lo xây dựng truyền thống yêu
nước trong toàn lực lượng Công an nhân dân.
Cuốn sách Giáo dục lý tưởng cách mạng niềm tin cộng sản, cho thanh niên
Công an nhân dân hiện nay [80]. Cuốn sách của tập thể các tác giả, đã trình bày
nhận thức chung về thanh niên: Tổ chức hoạt động của thanh niên Công an nhân
dân, giáo dục lý tưởng cách mạng, niềm tin cộng sản, một số vấn đề lý luận và thực
tiễn trong giáo dục lý tưởng cách mạng niềm tin cộng sản, cho thanh niên Công an
nhân dân và đưa ra những giải pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục cho
thanh niên trong tình hình mới.
Cuốn sách “Tự diễn bi n”, “Tự chuyển hóa” và vấn đề giáo dục lý tưởng
cách mạng, đạo đức, lối sống cho thanh niên hiện nay của tác giả Trương Giang
Long làm chủ biên [56]. Trong cuốn sách này, tác giả đã phân tích những yếu tố tác
động đến quá trình “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” đối với thanh niên và ở Việt
Nam hiện nay, từ đó, tác giả đề xuất một số giải pháp cơ bản phòng, chống “tự diễn
biến”, “tự chuyến hóa” đối với thanh niên ở nước ta hiện nay. Ngoài ra, tác giả còn
đề cập đến vấn đề giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho thanh niên
Công an nhân dân trong giai đoạn hiện nay.
Cuốn sách Tư tưởng Hồ Chí Minh về Công an nhân dân – Giá trị lý luận và
thực tiễn của tác giả Tô Lâm làm chủ biên [57]. Cuốn sách đã trình bày tư tưởng Hồ
Chí Minh về Công an nhân dân. Trong đó, tác giả phân tích, làm sáng tỏ tư tưởng Hồ
Chí Minh về vai trò lãnh đạo của Đảng, Nhà nước đối với Công an nhân dân; Vai trò,
chức năng, nhiệm vụ của Công an nhân dân. Sự cần thiết phải giữ vững bản chất giai
cấp và đặc biệt là phải quét sạch chủ nghĩa cá nhân trong lực lượng Công an nhân dân.
Bộ Công an, Học viện Chính trị Công an nhân dân, “Bồi dưỡng, giáo dục đạo
đức cách mạng và nâng cao văn hóa ứng xử cho cán bộ, chiến sỹ Công an nhân dân
trong tình hình mới”, Hội thảo khoa học [11]. Hội thảo chia làm 03 phần. Phần thứ
nhất: Tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng về đạo đức cách mạng và văn hóa
ứng xử Công an nhân dân Việt Nam. Phần thứ hai: Một số vấn đề đặt ra và định hướng
trong bồi dưỡng, giáo dục đạo đức cách mạng và nâng cao văn hóa ứng xử Công an
nhân dân trong tình hình mới. Phần thứ ba: Thực tiễn, kinh nghiệm bồi dưỡng, giáo dục
đạo đức cách mạng cho cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân.