Phát triển đô thị
tăng trưởng xanh tại Việt Nam
CẦN TRIỂN KHAI TÍCH CỰC VÀ ĐỒNG BỘ
Nguyên Hương
T
Thông tư 01/2018/TT- BXD quy định
rong thời gian qua, cụm từ phát triển bền vững đã trở thành mục
chỉ tiêu xây dựng đô thị tăng trưởng
tiêu của hầu hết các quốc gia trên thế giới. Để đảm bảo cho phát
xanh, Quyết định số 820/QĐ-BXD
triển bền vững, nhiều phương thức tăng trưởng nhanh và bền vững đã
ban hành kế hoạch triển khai thực
xuất hiện, trong đó có khái niệm tăng trưởng xanh. Trên thế giới, nhiều
hiện Quyết định số 84/QĐ-TTg của
nước công nghiệp phát triển đã đi đầu trong việc phát triển nền kinh tế
Thủ tướng Chính phủ phê duyệt “Kế
xanh, như Hoa Kỳ, Đức, Anh, Nhật Bản, Hàn Quốc... Với Việt Nam, sau
hoạch phát triển đô thị tăng trưởng
hơn 30 năm thực hiện công cuộc đổi mới toàn diện đất nước, dù có nhiều
xanh của Việt Nam đến 2030”…, lĩnh
thành tựu nhưng tăng trưởng kinh tế nước ta còn dựa chủ yếu vào các
vực phát triển đô thị tăng trưởng
yếu tố theo chiều rộng là chính, thiếu bền vững, chủ yếu khai thác, xuất
xanh đã có những văn bản pháp
khẩu tài nguyên thô. Trong bối cảnh đó, vấn đề tăng trưởng xanh đang
quy quan trọng nhằm phát triển bền
nổi lên như một phương thức tăng trưởng mới, bảo đảm được mục tiêu
vững đô thị Việt Nam.
bảo vệ môi trường sống và phát triển bền vững.
Kế hoạch phát triển đô thị (PTĐT)
tăng trưởng xanh của Việt Nam đến
2030 được Thủ tướng Chính phủ phê
PHÁT HUY HIỆU QUẢ SỰ THAM GIA CỦA CÁC CẤP, NGÀNH, CỘNG ĐỒNG
VÀ TOÀN XÃ HỘI TRONG PHÁT TRIỂN ĐÔ THỊ TĂNG TRƯỞNG XANH
duyệt đã cụ thể hóa 5 nhóm giải pháp
có tính chiến lược về đô thị hóa bền
Năm 2018, với việc Thủ tướng Chính phủ ban hành “Kế hoạch phát triển
vững được xác định tại Chiến lược
đô thị tăng trưởng xanh Việt Nam đến năm 2030”, Bộ Xây dựng đã ban hành
quốc gia về tăng trưởng xanh và bổ
Số 60.2018
XÂY DỰNG & ĐÔ THỊ
19
DIỄN ĐÀN
XÂY DỰNG VÀ ĐÔ THỊ
sung Kế hoạch hành động quốc gia
Thông tư gồm 11 Điều, quy định về
TÍCH CỰC TRIỂN KHAI KẾ HOẠCH
về tăng trưởng xanh giai đoạn 2014 -
các chỉ tiêu xây dựng đô thị tăng
PHÁT TRIỂN ĐÔ THỊ TĂNG TRƯỞNG
2020 về các hoạt động ưu tiên đối với
trưởng xanh và hướng dẫn lập báo
XANH
các đô thị trong giai đoạn hiện nay
cáo xây dựng đô thị tăng trưởng
Vừa qua, Cục Phát triển Đô thị, Học
đến năm 2030.
xanh theo các chỉ tiêu đối với các đô
viện Cán bộ quản lý xây dựng và đô
Với danh mục gồm 3 chủ đề và
thị loại I trực thuộc tỉnh, loại II, loại III
thị (Bộ Xây dựng) phối hợp với Viện
14 nhiệm vụ hành động ưu tiên, Kế
và loại IV và khuyến khích áp dụng
Tăng trưởng xanh toàn cầu (GGGI) tổ
hoạch cũng đã xác định các nhiệm
đối với đô thị loại V. Thông tư đề cập
chức chuỗi ba Hội nghị triển khai Kế
vụ, hoạt động ưu tiên và lộ trình thực
25 chỉ tiêu cho xây dựng đô thị tăng
hoạch phát triển đô thị tăng trưởng
hiện, thúc đẩy PTĐT theo định hướng
trưởng xanh, gồm 4 nhóm, bao gồm
xanh Việt Nam đến năm 2030 (Kế
tăng trưởng xanh nhằm định hướng
nhóm kinh tế, nhóm môi trường,
hoạch) và Thông tư 01/2018/TT-BXD
thu hút các nguồn lực, thí điểm lựa
nhóm xã hội và nhóm thể chế. Trong
quy định chỉ tiêu xây dựng đô thị
chọn đầu tư xây dựng đô thị tăng
đó, có 5 chỉ tiêu thuộc nhóm kinh tế,
tăng trưởng xanh. Ba Hội nghị được
trưởng xanh tại một số đô thị cụ thể.
10 chỉ tiêu thuộc nhóm môi trường,
tổ chức tại ba miền trên cả nước
Kế hoạch tăng cường huy động, sử
5 chỉ tiêu thuộc nhóm xã hội và 5 chỉ
nhằm tuyên truyền, phổ biến chủ
dụng hiệu quả mọi nguồn lực trong
tiêu thuộc nhóm thể chế. Mỗi chỉ tiêu
trương chính sách và định hướng về
và ngoài nước để thực hiện các mục
được quy định cụ thể về khái niệm,
phát triển đô thị tăng trưởng xanh,
tiêu PTĐT tăng trưởng xanh, xác định
phương pháp tính, kỳ công bố, cơ
góp phần định hướng cho các địa
các nội dung ưu tiên sử dụng ngân
quan chịu trách nhiệm.
phương xác định các nhiệm vụ cần
sách và các nhiệm vụ khuyến khích
Những chỉ tiêu xây dựng đô thị
triển khai trong giai đoạn từ nay đến
vận động thu hút hỗ trợ quốc tế hoặc
tăng trưởng xanh được áp dụng để
năm 2030, đồng thời nâng cao năng
khuyến khích đầu tư của xã hội. Kế
xây dựng các báo cáo, bao gồm báo
lực cho các nhà quản lý về xây dựng
hoạch đồng thời nâng cao vai trò của
cáo xây dựng đô thị tăng trưởng xanh
đô thị tăng trưởng xanh.
cộng đồng doanh nghiệp trong việc
năm cơ sở; báo cáo xây dựng đô thị
Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng
thực hiện các mục tiêu PTĐT tăng
tăng trưởng xanh năm đánh giá; báo
Chính phủ, Bộ Xây dựng đã phối hợp
trưởng xanh; phát huy hiệu quả sự
cáo xây dựng đô thị tăng trưởng xanh
với các đối tác triển khai các hoạt
tham gia của các cấp chính quyền,
cho giai đoạn (cùng kỳ với giai đoạn
động nghiên cứu, điều tra khảo sát
cộng đồng và toàn xã hội trong công
của kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội
trong nước, đúc kết các bài học kinh
tác xây dựng đô thị tăng trưởng xanh.
của địa phương). Báo cáo hàng năm
nghiệm quốc tế để hệ thống hóa và
Ngày 05/01/2018, Bộ trưởng Bộ
chỉ áp dụng 18 chỉ tiêu có khả năng
lựa chọn các nhiệm vụ ưu tiên cần
Xây dựng đã ban hành Thông tư
theo dõi thường xuyên, liên tục. Các
tập trung triển khai thực hiện. Trên
01/2018/TT-BXD quy định chỉ tiêu
báo cáo năm cơ sở và báo cáo theo
cơ sở các kết quả nghiên cứu đó,
xây dựng đô thị tăng trưởng xanh.
giai đoạn đánh giá toàn bộ 25 chỉ tiêu.
Thủ tướng Chính phủ đã xem xét và
Cần nâng cao chất lượng và điều kiện sống của người dân đô thị
quyết định ban hành kế hoạch phát
triển đô thị tăng trưởng xanh Việt
Nam đến năm 2030. Các nhóm hành
động ưu tiên của kế hoạch tập trung
theo ba chủ đề chính. Chủ đề thứ
nhất, rà soát, điều chỉnh quy hoạch
đô thị và chương trình phát triển đô
thị theo hướng tăng trưởng xanh và
ứng phó với biến đổi khí hậu. Chủ
đề 2, lập kế hoạch huy động nguồn
lực, ứng dụng khoa học công nghệ
và đầu tư xây dựng phát triển đô thị
20 HỌC VIỆN CÁN BỘ QUẢN LÝ XÂY DỰNG VÀ ĐÔ THỊ
Thứ trưởng Phan Thị Mỹ Linh nhận định: Việc Bộ Xây dựng tổ chức Hội nghị là nhằm sớm hiện thực hóa Kế hoạch phát triển đô thị
tăng trưởng xanh Việt Nam
tăng trưởng xanh hàng năm và theo
giai đoạn từ nay đến năm 2020, năm
thách thức, như biến đổi khí hậu gây
giai đoạn. Chủ đề 3, quản lý phát triển
2025 và năm 2030. Kế hoạch cũng
nên tình trạng ngập lụt ở các đô thị,
đô thị tăng trưởng xanh.
đã lựa chọn danh sách 23 đô thị để
ùn tắc giao thông và những yêu cầu
Phát biểu tại Hội nghị, Thứ
ưu tiên triển khai thực hiện thí điểm
về quản lý rác thải, nước thải… Do
trưởng Bộ Xây dựng Phan Thị Mỹ
phát triển đô thị tăng trưởng xanh,
vậy, việc xây dựng cơ sở hạ tầng xanh
Linh cho biết: Cùng với nhận thức
làm cơ sở để rút kinh nghiệm và tổ
ở Việt Nam là rất cần thiết, nhằm tăng
chung toàn cầu về vai trò của tăng
chức nhân rộng. Thông qua việc theo
cường sử dụng năng lượng tái tạo.
trưởng xanh là chìa khóa để phát
dõi, giám sát các chỉ tiêu này, các đô
Hiện nay GGGI đang tích cực hợp
triển bền vững và thịnh vượng, năm
thị sẽ từng bước xác định được các
tác với Bộ Xây dựng trong lĩnh vực
2012, Thủ tướng Chính phủ đã ban
vấn đề trọng tâm cần chú trọng hàng
phát triển chính sách đô thị tăng
hành Chiến lược Tăng trưởng xanh
năm và từng giai đoạn, hình thành
trưởng xanh và tiếp cận tài chính.
quốc gia. Tiếp đó, năm 2014, Thủ
phương pháp quản lý giám sát phát
Trong giai đoạn sắp tới, GGGI sẽ tiếp
tướng Chính phủ đã ban hành kế
triển đô thị theo các chỉ số. Đó là cơ
tục hợp tác với Bộ Xây dựng trong
hoạch hành động quốc gia về tăng
sở để đề xuất các giải pháp phát triển
việc lồng ghép tăng trưởng xanh ở
trưởng xanh giai đoạn 2012 – 2020.
đô thị tăng trưởng xanh phù hợp với
cấp thành phố, bao gồm tăng cường
Đây là những chỉ đạo định hướng có
điều kiện và bối cảnh đặc thù của
năng lực; tăng cường khả năng tiếp
tính chất tạo cơ sở nền tảng quan
từng đô thị.
cận nguồn tài chính để xây dựng cơ
trọng để các lĩnh vực kinh tế - xã hội,
Chia sẻ với Việt Nam về những
sở hạ tầng, đặc biệt là quan hệ đối tác
chuyển đổi mô hình tăng trưởng
thách thức trong phát triển đô thị, Đại
công tư; tiếp tục cải thiện các chính
theo hướng tăng trưởng xanh. Lĩnh
diện quốc gia GGGI Adam Ward cho
sách như xử lý rác thải thành năng
vực đô thị với vai trò là động lực tăng
biết: Hiện nay, đô thị đang gặp nhiều
lượng tái tạo…
trưởng kinh tế - xã hội của quốc gia
thuộc nhóm ưu tiên cao trong các
hành động của kế hoạch.
Hiện nay GGGI đang tích cực hợp tác với Bộ Xây dựng trong lĩnh vực phát triển chính sách
đô thị tăng trưởng xanh và tiếp cận tài chính, Đại diện Quốc gia GGGI Adam Ward chia sẻ
Thứ trưởng Phan Thị Mỹ Linh nhận
định: Kế hoạch là một sự quyết tâm
rất lớn của Chính phủ và Thủ tướng
Chính phủ trong việc thúc đẩy việc
thực hiện các mục tiêu của chiến lược
tăng trưởng xanh trong lĩnh vực phát
triển đô thị. Kế hoạch đã xác định
được các mục tiêu cụ thể cho từng
Số 60.2018
XÂY DỰNG & ĐÔ THỊ
21
DIỄN ĐÀN
XÂY DỰNG VÀ ĐÔ THỊ
TT-BXD, các đô thị sẽ từng bước xác
định được những vấn đề trọng tâm
cần chú trọng hàng năm và từng
giai đoạn, hình thành phương pháp
quản lý giám sát phát triển đô thị
theo các chỉ số. Đó là cơ sở để đề
xuất các giải pháp phát triển đô thị
tăng trưởng xanh phù hợp với điều
kiện và bối cảnh đặc thù của từng
đô thị.
Việc Bộ Xây dựng tổ chức hội
nghị triển khai 2 văn bản quan trọng
trên chính là nhằm sớm hiện thực
Ông Trần Hữu Hà - Giám đốc Học viện Cán bộ quản lý xây dựng và đô thị phát biểu tại Hội nghị
tập huấn Thông tư 01/2018/TT-BXD về việc Quy định chỉ tiêu xây dựng đô thị tăng trưởng xanh
hóa kế hoạch phát triển đô thị tăng
trưởng xanh Việt Nam, góp phần
Tiếp sau Hội nghị triển khai Kế
năng lượng, sử dụng năng lượng tái
thực hiện thành công các mục tiêu
hoạch phát triển đô thị tăng trưởng
tạo, bảo vệ môi trường và giảm thiểu
phát triển bền vững SDGs của Việt
xanh Việt Nam đến năm 2030 và Thông
ô nhiễm, xả thải, phát thải khí nhà
Nam và toàn cầu. Đây cũng là một
tư 01/2018/TT-BXD, chương trình 2 của
kính trong phát triển đô thị; nhóm Xã
hoạt động thúc đẩy mạnh mẽ việc
Hội nghị tập huấn Thông tư 01/2018/
hội gồm 4 chỉ tiêu đánh giá về hiệu
thực hiện chiến lược tăng trưởng
TT-BXD, Phương pháp triển khai thực
quả nâng cao chất lượng và điều kiện
xanh quốc gia nói chung và các
hiện thu thập 24 chỉ tiêu của Thông
sống của người dân đô thị; nhóm Thể
hoạt động trong lĩnh vực phát triển
tư, giải đáp các thắc mắc trong công
chế gồm 5 chỉ tiêu đánh giá về công
đô thị tăng trưởng xanh nói riêng,
tác lấy số liệu và lập báo cáo đánh giá
tác quản lý, chỉ đạo, điều hành của
là cơ hội gặp gỡ trao đổi giữa các
cho đại diện các Bộ, ban, ngành, các
hội nghề nghiệp, Sở Xây dựng, chính
quyền các cấp ở địa phương.
Thông tư số 01/2018/TT-BXD quy
định các chỉ tiêu xây dựng đô thị tăng
trưởng xanh và hướng dẫn lập báo
cáo xây dựng đô thị tăng trưởng xanh
theo các chỉ tiêu đối với các thành phố
trực thuộc Trung ương, các đô thị loại
I, loại II, loại III, loại IV và loại V. 24 chỉ
tiêu xây dựng đô thị tăng trưởng xanh
được chia thành 4 nhóm: Kinh tế, Môi
tế gồm 5 chỉ tiêu đánh giá hiệu quả
Ông Trần Quốc Thái - Phó Cục trưởng Cục Phát triển đô thị, Bộ Xây dựng cho biết: Thông qua
việc theo dõi, giám sát các chỉ tiêu quy định tại Thông tư số 01/2018/TT-BXD, các đô thị sẽ
từng bước xác định được những vấn đề trọng tâm cần chú trọng hàng năm và từng giai đoạn
tăng trưởng kinh tế về sử dụng năng
chính quyền đô thị đối với công tác
nhà quản lý, các chuyên gia, các nhà
lượng và tài nguyên thiên nhiên trong
xây dựng đô thị tăng trưởng xanh.
khoa học, các doanh nghiệp, cùng
trường, Xã hội và Thể chế. Nhóm Kinh
đầu tư xây dựng và phát triển đô thị;
Phát biểu tại Hội nghị tập huấn,
tìm ra những giải pháp hợp lý, hiệu
nhóm Môi trường gồm 10 chỉ tiêu
Phó Cục trưởng Cục Phát triển đô thị
quả nhằm thúc đẩy việc xây dựng
đánh giá về chất lượng môi trường và
Trần Quốc Thái cho biết, thông qua
và quản lý đô thị tăng trưởng xanh,
cảnh quan đô thị, mức độ áp dụng các
việc theo dõi, giám sát các chỉ tiêu
đóng góp vào sự phát triển bền
giải pháp sử dụng tiết kiệm, hiệu quả
quy định tại Thông tư số 01/2018/
vững của đất nước.
22 HỌC VIỆN CÁN BỘ QUẢN LÝ XÂY DỰNG VÀ ĐÔ THỊ