Bài giảng Bộ môn Dịch tễ học: Dịch tễ học HIV/AIDS - BS. Trần Nguyễn Du
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (3.68 MB, 40 trang )
TRƯỜNG ĐH Y DƯỢC CẦN THƠ
KHOA Y TẾ CÔNG CỘNG
BM DỊCH TỄ HỌC
BS. TRẦN NGUYỄN DU
MỤC TIÊU
1. Nêu được lịch sử phát triển dịch HIV/AIDS, đặc điểm tình hình và
phân bố nhiễm HIV/AIDS hiện nay trên thế giới.
2. Trình bày được đặc điểm các hình thái lây nhiễm HIV/AIDS trên
thế giới và xu hướng phát triển dịch HIV/AIDS trong thời gian tới.
3. Nêu được đặc điểm tình hình HIV/AIDS và các hình thái lây
nhiễm HIV chủ yếu tại Việt Nam.
4. Trình bày được các nguy cơ làm gia tăng lây nhiễm HIV tại Việt
Nam và xu hướng phát triển dịch HIV/AIDS trong thời gian tới.
ĐỊNH NGHĨA
- Acquired Immuno Deficiency Syndrome
- Không thể trị khỏi hoàn toàn.
- Tuân thủ ARV có thể ngăn chặn sự tiến triển
của bệnh.
ĐỊNH NGHĨA
Cấu trúc phân tử HIV (nguồn: NIH, 2004)
Từ trái sang phải: Khỉ xanh châu Phi (nguồn gốc của SIV), Khỉ mặt đen (nguồn gốc của
HIV-2) và Tinh tinh (nguồn gốc của HIV-1)
ĐỊNH NGHĨA
Đặc điểm chính:
- Tiến triển chậm, kéo dài qua giai đoạn
mạn tính và không có triệu chứng cho
đến giai đoạn mắc nhiều bệnh khác nhau
do suy giảm miễn dịch tử vong.
ĐÔI NÉT LỊCH SỬ
Luc Antoine Montagnier (1932)
Robert Charles Gallo (1937)
DỊCH TỄ HỌC HIV/AIDS TRÊN THẾ GIỚI:
Lịch sử phát triển của đại dịch HIV/AIDS:
- 3 giai đoạn:
+ Thời kỳ yên lặng
+ Thời kỳ phát hiện
+ Thời kỳ động viên toàn thế giới chống
HIV/AIDS
THỜI KỲ YÊN LẶNG
- Bắt đầu từ từ nghững năm 70 trở về trước.
- Thời gian ủ bệnh trung bình 8 – 10 năm
nằm ngoài sự quan tâm của khoa học “yên
lặng” lây nhiễm.
THỜI KỲ PHÁT HIỆN
THỜI KỲ PHÁT HIỆN
- 8/1981: những trường hợp AIDS đầu tiên
được Michael Gottlieb mô tả.
- 5/1983: Luc Montagnier và CS lần đầu tiên
phân lập được virus gây AIDS.
- 5/1984: Robert Gallo và CS cũng phân lập
được virus gây AIDS.
THỜI KỲ PHÁT HIỆN
- 3/1985: FDA cấp phép cho ELISA để phát hiện
kháng thể HIV trong máu.
- 3/1985: Luc Montagnier và CS phân lập đượ
HIV-2.
- 7/1985: AZT được ứng dụng để điều trị HIV.
THỜI KỲ TOÀN THẾ GIỚI PHÒNG, CHỐNG
December 1st, 1988: WORLD AIDS DAY
THỜI KỲ TOÀN THẾ GIỚI PHÒNG, CHỐNG
December 1st, 1988: WORLD AIDS DAY
Mục tiêu:
- Phòng nhiễm HIV
- Giảm ảnh hưởng cá nhân và xã hội của nhiễm HIV/AIDS
- Hợp nhất các cố gắng quốc gia và quốc tế chống
HIV/AIDS
THỜI KỲ TOÀN THẾ GIỚI PHÒNG, CHỐNG
1996 - NAY
2.2 TÌNH HÌNH VÀ CHIỀU HƯỚNG NHIỄM HIV/ADIS
- 31/12/2014:
triệu người đang nhiễm HIV.
triệu người nhiễm mới.
triệu người đã chết vì AIDS.
Adults and children estimated to be living with HIV 2014
Eastern Europe
& Central Asia
North America and Western and Central Europe
2.4 million
[1.5 million – 3.5 million]
1.5 million
[1.3 million – 1.8 million]
Middle East & North Africa
Caribbean
280 000
[210 000 – 340 000]
Latin America
1.7 million
[1.4 million – 2.0 million]
240 000
[150 000 – 320 000]
Asia and the Pacific
5.0 million
Sub-Saharan Africa
[4.5 million – 5.6 million]
25.8 million
[24.0 million – 28.7 million]
Total: 36.9 million [34.3 million – 41.4 million]
Tình hình nhiễm HIV theo khu vực trên thế giới
TÌNH HÌNH & CHIỀU HƯỚNG NHIỄM HIV
MỖI NGÀY
< 15 tuổi
30%: 15 - 24 tuổi
TÌNH HÌNH & CHIỀU HƯỚNG NHIỄM HIV
Quan hệ tình dục khác giới
Tiêm chích ma tuý
Quan hệ tình dục đồng giới nam
-Hầu hết các khu vực trên TG: Nam > Nữ
-Cận Sahara: Nữ > Nam (lây truyền chủ yếu qua QHTD khác giới)
2. TÌNHHÌNH
HÌNH &
VÀCHIỀU
CHIỀU HƯỚNG
NHIỄM
HIV/ADIS
TÌNH
HƯỚNG
NHIỄM
HIV
Nguy cơ lây nhiễm HIV qua QHTD
>
Đồng Giới
+
Khác Giới
>
Khác Giới
+
DỊCH TỄ HỌC HIV/AIDS TẠI VIỆT NAM
Tình hình nhiễm HIV/AIDS tại Việt Nam:
- 1990 – 1993: dịch tập trung một số tỉnh;
< 1.500 trường hợp/năm.
- 1994 – 1998: lan ra toàn quốc; < 5.000 trường
hợp/năm.
- 1999 – nay: lan rộng ra công đồng; > 10.000
trường hợp/năm.
DỊCH TỄ HỌC HIV/AIDS TẠI VIỆT NAM
- Việt Nam phát hiện HIV vào năm nào?
- Tại đâu?
- Người đầu tiên nhiễm HIV tại VN?
DỊCH TỄ HỌC HIV/AIDS TẠI VIỆT NAM
- Trường hợp HIV tại VN được phát hiện vào
tháng 12 năm 1990, tại TP.HCM.
6 tháng đầu 2016:
- 227.225: HIV(+)
- 87.753: AIDS
- 89.210:
- Chỉ 80% – 85%: theo dõi được
DỊCH TỄ HỌC HIV/AIDS TẠI VIỆT NAM
97,8%: huyện thị
74%: xã/phường
