Đỗ Thị Phơng trờng Tiểu học B Trực Đại
Sáng kiến kinh nghiệm
Luyện viết nối liên kết các chữ cái
A/ Đặt vấn đề :
- Chữ viết có tầm quan trọng đặc biệt đối với việc giao tiếp của con ngời,là công
cụ không thể thiếu đối với tất cả các cấp học. Nhất là trong thời đại ngày nay
nền văn hoá của đất nớc ngày càng phát triển, việc rèn viết đúng, viết đẹp là
một công việc hết sức cần thiết đối với ngời thầy. Là một giáo viên tiểu học tôi
thấy chữ viết của thầy cô có ảnh hởng rất lớn đến việc rèn các em viết đúng mẫu
và viết đẹp. Nếu giáo viên viết đúng, viết đẹp các em sẽ học tập và rèn luyện
theo bởi thầy cô luôn luôn là tấm gơng sáng cho học sinh noi theo. Nếu viết
đúng cỡ chữ, viết rõ ràng, viết với tốc độ nhanh thì học sinh có điều kiện ghi
chép bài học tốt, nhờ vậy kết quả học tập sẽ cao hơn. Viết xấu, tốc độ chậm sẽ
ảnh hởng không nhỏ đến chất lợng học tập.
- Viết đúng, viết đẹp góp phần rèn cho các em những phẩm chất tốt đẹp nh tính
cẩn thận, tỷ mỷ, tính kỷ luật và tính thẩm mỹ. Cố Thủ tớng Phạm Văn Đồng đã
nói : Chữ viết cũng là biểu hiện của nết ngời. Dạy cho học sinh viết đúng, viết
cẩn thận, viết đẹp là góp phần rèn luyện cho các em tính cẩn thận, lòng tự trọng
đối với mình.
- Để viết đúng cỡ chữ, viết đẹp trớc tiên cần xác định đờng kẻ, dòng kẻ, toạ độ viết
chữ, tên gọi các nét chữ, cấu tạo chữ cái, vị trí dấu thanh, dấu phụ, và cách liên kết
nét chữ, liên kết nét tạo tiếng ghi chữ từ đó có biểu tợng về hình dáng, độ cao, sự
cân đối, tính thẩm mỹ của chữ viết.
- Khi viết tôi đã chú ý rèn kỹ năng viết các chữ từ đơn giản đến phức tạp. Đồng
thời tôi đã xác định khoảng cách, vị trí, cỡ chữ trên vở kẻ ô ly để hình thành kỹ
năng viết đúng mẫu, rõ ràng và viết nhanh viết đẹp, ngoài ra tôi còn thờng
Năm học: 2007-2008
1
Đỗ Thị Phơng trờng Tiểu học B Trực Đại
xuyên chú ý đến t thế ngồi viết, cách cầm bút, để vở .Khi viết bảng tôi chú ý
đến t thế đứng viết, cách cầm phấn.
- - Mặc dù tôi đã chú ý đến t thế ngồi ( hoặc đứng), cách cầm bút (hoặc cầm
phấn) để viết nhng nếu không chú ý đến kỹ thuật viết nối các chữ cái với nhau
thì chữ viết vẫn cha đẹp , tốc độ viết chậm. Qua thực tế luyện viết trên bảng và
viết trên giấy tôi thấy cần chú ý đến kỹ thuật viết, đặc biệt là kỹ thuật viết nối
liên kết các chữ cái để tạo thành tiếng . Chính vì vậy tôi đã vận dụng cách viết
này vào việc rèn chữ nên chữ viết của tôi đã đẹp hơn, mềm mại hơn, tốc độ viết
nhanh hơn.
- Từ những lý do nêu trên, bản than tôi mạnh dạn lựa chọn và nghiên cứu đề tài:
Rèn kỹ năng viết nối liên kết các chữ cái
Thông qua đề tài này, tôi rất mong đợc sự đóng góp ý kiến của các thầy cô giáo
cùng bạn bè đồng nghiệp để đề tài của tôi đợc hoàn thiện hơn.
B/ Giải quyết vấn đề:
1- Kỹ THUậT VIếT NốI LIÊN KếT CáC CHữ CáI:
- Khi viết một chữ ( Ghi vần, ghi tiếng) gồm từ hai chữ cái nối lại với nhau, để đảm
bảo tốc độ viết, ngời ta không thể viết rời từng chữ cái mà phải di chuyển bút đa
nét chữ liên tục theo kỹ thuật viết liền mạch. Viết xong chữ cái đứng trớc, viết tiếp
chữ cái đứng sau ( Không nhấc bút khi viết). Thực tiễn viết chữ ghi tiếng trong
tiếng Việt có thể xảy ra các trờng hợp viết liên kết nh sau:
a- Trờng hợp viết nối thuận lợi:
Đây là trờng hợp các chữ cái đứng trớc và đứng sau đều có nét liên kết ( gọi là
liên kết hai đầu). Khi viết tôi chỉ cần đa tiếp nét bút từ điểm dừng bút của chữ cái
đứng trớc nối sang điểm đặt bút của chữ cái đứng sau một cách thuận lợi theo hớng
dịch chuyển nét bút từ trái sang phải.
Năm học: 2007-2008
2
Đỗ Thị Phơng trờng Tiểu học B Trực Đại
Ví dụ :
a nối với n tạo thành vần an
x nối với inh tạo thành tiếng xinh
ở loại liên kết này có thể xảy ra hai kiểu:
* Kiểu 1: Liên kết trong nội bộ vần
+ Vần không có âm đệm: am ; ai ; ânKhi viết các kiểu vần này cần lu ý
điều tiết khoảng cách giữa chữ cái ghi âm chính và chữ cái ghi âm cuối sao cho
không hẹp quá hoặc không rộng quá.
+ Nét nối của chữ cái đứng sau là nét nhọn đầu trong các chữ u; i; y
nét nối tròn đầu trong các chữ n ; m . Với các nét chữ nhọn đầu, việc thực hiện
liên kết với các nét kết thúc của các chữ cái đứng trớc đơn giản hơn.
Ví dụ :
a nối với t tạo thành at
Với các nét tròn đầu, việc thực hiện liên kết phức tạp hơn. Cần điều chỉnh nét kết
thúc của chữ cái đứng trớc sao cho điểm gặp gỡ với điểm đặt bút của nét chữ đi sau
phải tự nhiên không có nét gãy.
Ví dụ :
e nối với n tạo thành en
+ Vần có âm đệm bằng chữ cái u. Đây là trờng hợp chữ cái ghi âm đệm
là âm u, chữ cái ghi âm chính là y , ê . Việc thực hiện liên kết giữa u với y
khác với u với ê vì điểm đầu của ê thấp hơn y
Năm học: 2007-2008
3
Đỗ Thị Phơng trờng Tiểu học B Trực Đại
Ví dụ 1 :
u nối với y tạo thành uy .Trờng hợp này cần điều chỉnh điểm dừng bút
của chữ cái u cao lên, điểm bắt đầu của chữ cái y thấp xuống để việc nối tự nhiên
Ví dụ 2 :
u nối với ê tạo thành uê .Trờng hợp này cần điều chỉnh điểm dừng
bút của chữ cái ê đi sau thấp hơn một chút và kéo dài nét kết thúc của chữ cái đứng
trớc cao hơn một chút.
* Kiểu 2 : Liên kết phụ âm đầu với vần:
+ Liên kết ở các tiếng không có âm đệm: Liên kết này xảy ra giữa các
phụ âm đầu có nét liên kết sau ( b ; d ; v) . Khi viết cần lu ý hai trờng hợp
1- Điều chỉnh điểm dừng của chữ cái ghi phụ âm đầu lên cao hơn một chút để
nối với điểm bắt đầu của chữ cái ghi âm chính.
Ví dụ :
m nối u với u tạo thành mu thêm thanh ~ tạo thành mũ
t nối với in tạo thành tin
đ nối với ung tạo thành đung thêm thanh / tạo thành đúng
2- Điều chỉnh điểm dừng của chữ cái ghi phụ âm đầu xuống thấp hơn một chút
để nối với điểm bắt đầu của chữ cái ghi âm chính.
Ví dụ :
b nối với i tạo thành bi
v nối với e tạo thành ve
+ Liên kết ở các tiếng có âm đệm ( âm đầu vần); Liên kết này xảy ra giữa
các chữ cái ghi âm đầu b ; v ; c với chữ cái ghi âm đệm u. Khi viết cần điều
Năm học: 2007-2008
4
Đỗ Thị Phơng trờng Tiểu học B Trực Đại
chỉnh điểm dừng của chữ cái ghi âm đầu lên cao để nối với điểm bắt đầu của
u thành một nét liền.
Ví dụ:
t nối với uân tạo tành tuân
b- Trờng hợp viết nối không thuận lợi :
Trong việc viết chữ ghi âm tiếng Việt còn có nhiều trờng hợp viêt không
thuận lợi. Đó là những trờng hợp nối các chữ cái mà ở vị trí liên kết không thể
viết các nét nối từ nét cuối của chữ cái đứng trớc với điểm bắt đầu của chữ
cái đứng sau.
Ví dụ : na ; oa ; ao
* Tr ờng hợp liên kết một đầu:
+ Chữ cái đứng trớc có liên kết, chữ cái thứ hai không có liên kết
Ví dụ : lo ; ra
Điểm liên kết sẽ là điểm kết thúc của chữ cái thứ nhất trong vần hoặc trong
tiếng
Ví dụ :
-Trong vần : u ghép với ân tạo thành uân
- Trong tiếng: t ghép với oan tạo thành toan
Trờng hợp này, khi viết đến điểm dừng bút của chữ cái đứng trớc, cần
lia bút đến điểm bắt đầu của chữ cái đứng sau rồi viết sao cho nét cong trái
chạm vào điểm dừng bút của chữ cái đứng trớc
+ Chữ cái đứng trớc không có nét liên kết, chữ cái đứng sau có nét liên kết.
Trong trờng hợp này, khi viết đến điểm dừng bút của chữ cái đứng trớc, thì
lia bút đến điểm bắt đầu của chữ cái đứng sau . Khi viết xong chữ cái đứng
trớc, từ điểm dừng bút rê bút trên vở tạo nét liên kết phụ và viết tiếp theo quy
trình viết liền mạch.
Ví dụ :
Bình ; quý
Năm học: 2007-2008
5