Khảo sát tình trạng dinh dưỡng và phương pháp điều trị dinh dưỡng ở bệnh nhân chấn thương sọ não nặng

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012

Nghiên cứu Y học

KHẢO SÁT TÌNH TRẠNG DINH DƯỠNG VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ
DINH DƯỠNG Ở BỆNH NHÂN CHẤN THƯƠNG SỌ NÃO NẶNG
Nguyễn Thị Diệu Hiền*, Trần Quang Vinh*, Lưu Ngân Tâm**

TÓM TẮT
Mục đích: nghiên cứu tình trạng dinh dưỡng của bệnh nhân trong thời gian nằm điều trị tại khoa hồi sức
ngoại thần kinh
Phương pháp và đối tượng nghiên cứu: nghiên cứu mô tả cắt ngang. Chúng tôi khảo sát 100 bệnh nhân
trong vòng 3 tháng nằm điều trị tại khoa.
Kết quả: độ tuổi trung bình 35,45 ± 16,001; 87% là nam; 98% nguyên nhân chấn thương là do tai nạn giao
thông. Nồng độ đường huyết trung bình ngày đầu là 135,45 ± 33,6 mg/dL, giảm dần những ngày sau đó và
giảm đến 118,5 ± 46,2 mg/dL. Nồng độ BUN, creatinin thay đổi không đáng kể trong thời gian theo dõi. Nồng độ
albumin giảm dần từ 3,8±0,53 g/L đến 3,22±0,48 g/L, tỉ lệ % bệnh nhân có nồng độ albumin <3,5g/L cũng tăng
dần. Tương tự nồng độ prealbumin giảm dần từ 21±6,19 g/L đến 14,11±5,06 g/L, tỉ lệ % bệnh nhân có nồng độ
prealbumin < 20g/L cũng tăng dần. Lượng urê bài tiết trong nước tiểu tăng trong 3 ngày đầu sau đó thì giảm
dần
Kết luận: có sự gia tăng chuyển hóa trong những ngày đầu của bệnh nhân chấn thương sọ não nặng. Vấn
đề cung cấp dinh dưỡng của bệnh nhân tại khoa chưa đáp ứng được nhu cầu của bệnh nhân.

ABSTRACT
INVESTIGATE THE NUTRITIONAL STATUS AND TREATMENT
OF SEVERE HEAD INJURY PATIENTS
Nguyen Thi Dieu Hien, Luu Ngan Tam, Tran Quang Vinh
* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 16 - Supplement of No 4 - 2012: 175 - 181
Objective: to study nutritional status of patients in Neurosurgical ICU.
Materials and methods: cross-sectional description. We have surveyed 100 patients within 3 months
whose were treated at our department.

Results: average age was 35.45 ± 16.001; 87% were male; 98% of injuries were caused by traffic accidents.
Average blood glucose concentration was 135.45 ± 33.6 mg / dL, decreased in the following days and decreased to
118.5 ± 46.2 mg / dL. Levels of BUN, creatinine showed no significant changes during follow-up. Serum albumin
concentration decreased from 3.8 ± 0.53 g / L to 3.22 ± 0.48 g / L, the percentage of patients with albumin levels
<3.5 g / L also increased. Similarly prealbumin levels decreased from 21 ± 6.19 g / L to 14.11 ± 5.06 g / L, the
percentage of patients with prealbumin levels <20 g/L also increased. Urea excretion in the urine increased during
the first 3 days then decreased.
Conclusion: an increase in metabolism in the early days of patients with severe traumatic brain injury. The
supply of nutrition to the patients in the department did not completely meet the needs of patients.
khoa HSNTK-BVCR, mỗi tháng tiếp nhận
ĐẶT VẤN ĐỀ
khoảng 300 BN CTSN nặng. Từ thực tế lâm sàng
CTSN nặng rất thường gặp ở Việt Nam. Tại
nhận thấy dinh dưỡng đóng vai trò rất quan
* Khoa Hồi Sức Ngoại Thần Kinh BV Chợ Rẫy, ** Khoa Dinh Dưỡng BV Chợ Rẫy.
Tác giả liên lạc: BS CK II. Nguyễn Thị Diệu Hiền ĐT: 0908268434

Hội Nghị Phẫu thuật Thần Kinh TP. HCM - 2012

175


Nghiên cứu Y học

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012

trọng trong điều trị toàn diện BN, do đó chúng
tôi đã thực hiện đề tài này mục đích khảo sát
tình trạng dinh dưỡng của BN trong thời gian
điều trị tại khoa

ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Đối tượng
100 BN CTSN nặng có hoặc không mổ sọ
não nhập khoa HSNTK-BVCR trong thời gian 3
tháng (từ 2/2011 đến 4/2011).

Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu tiền cứu mô tả cắt ngang
Chúng tôi nghiên cứu: lâm sàng, cận lâm
sàng, điều trị, kết quả điều trị các trường hợp
đúng tiêu chuẩn chọn bệnh. BN được tiến hành
lấy số liệu về dịch tễ học và lâm sàng
Ngày đầu vào khoa: xét nghiệm albumin
máu, prealbumin máu, lượng bài tiết urê trong
nước tiểu trong 24 giờ.
Hàng ngày ghi nhận:
- Dinh dưỡng qua ống thông: năng lượng,
đạm, béo, đường, và khả năng dung nạp thức
ăn.
- Dinh dưỡng ống thông và tĩnh mạch: năng
lượng, đạm, béo, đường.
Mỗi 3 ngày: xét nghiệm lại như trên. Riêng
urê/ nước tiểu 24h còn được XN liên tục trong 3
ngày đầu sau nhập viện.
Các dữ liệu thu thập được xử lý trên phần
mềm SPSS version 16.0

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
Qua khảo sát 100 BN trong vòng 3 tháng

chúng tôi có kết quả như sau:
Giới tính: 87/100 BN là nam giới, chiếm 87%.
Độ tuổi từ 15-86 trung bình 35,45 ± 16,001. Về
nguyên nhân chấn thương có đến 98 % là do
TNGT và 2% là do tai nạn lao động. Tình trạng
tri giác của BN khi nhập viện như sau:
Glassgow: 3điểm: 1BN (1%), 4đ: 14BN (14%); 5đ:
27BN (27%); 6đ: 36BN (36%);7đ: 16BN(16%);8đ:
6BN (6%)

176

Một số đặc điểm sinh hóa máu lúc nhập
viện
Số bệnh
nhân

Tối
thiểu

Tối đa

Trung bình ±
độ lệch
chuẩn

BUN (mg/Dl)

89

3,0

45,0

16,8 ± 7,3

Creatinine
(mg/dL)

89

0,4

2,3

1,0 ± 0,3

Prealbumin
(mg/dL)

99

9,3

40,8

20,1 ± 6,2

Albumin (g/L)

99

26

52

38,1 ± 5,2

Đường huyết
(mg/dL)

89

77,0

279,0

135,7 ± 33,6

Urê/ nước
tiểu/ 24 giờ
(g/24giờ)

96

10,1

88,6

38,2 ± 15,0

Thay đổi nồng độ các chất trong máu trong
thời gian nằm viện
Đường huyết
Đường huyết (mg/dL)
180
160
140
120
100
80
60
40
20
0

Đường huyết (mg/dL)

Ngày 1

Ngày 4

Ngày 7

Từ ngày 8
trở đi

Lượng đường/máu trong các ngày 4, ngày 7
và từ ngày 7 so với nồng độ trong ngày 1 với p<
0,05 và độ tin cậy 95% (paired samples t-test).

Theo dõi đường huyết được thực hiện
thường qui trong khoa. Đường huyết trung bình
của BN giảm dần trong thời gian nằm viện,
ngày thứ 1 là 135,7 ± 33,6 (mg/dL) xuống còn
118,5 ± 46,2 (mg/dL) từ ngày thứ 7 trở đi. Điều
này phù hợp với đáp ứng chuyển hóa đường
khi stress trở lại bình thường sau 1 tuần chấn
thương

BUN và creatinine/máu

Hội Nghị Phẫu thuật Thần Kinh TP. HCM - 2012


Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012

Nghiên cứu Y học

22
20
18

7

47

5,7

27,6

10

18

8,8

23,1

14

9

6

21

16
14
12

BUN (mg/dL)

10

Creatinine/máu (mg/dL)

8
6
4

4,26
16,23 ±
4,43
15,11 ±
3,37
14,11 ±
5,06

41

87,2%

16

88,9%

7

77,8%

2
0
Ngày 1

Ngày 4

Ngày 7

prealbumin

Từ ngày 7

25
Lượng Creatinine/máu trong các N4, N7 và
từ N7 so với nồng độ trong ngày 1 với p< 0,05 và
độ tin cậy 95% (paired samples t-test)
Nhìn chung nồng độ BUN và creatinine
trong máu thay đổi không ý nghĩa thống kê
(p>0,05), ngoại trừ từ ngày thứ 8 về sau thì
lượng creatinine trong máu giảm đáng kể (p<
0,05), đó là một dấu hiệu của tình trạng dị hóa
làm giảm khối cơ, kéo theo giảm creatinine máu.

Nồng độ albumin
Ngà
Nồng
Số
Nồng độ Trung bình
y
độ tối
Nồng độ
bệnh
tối đa ± độ lệch
thứ
thiểu
<3,5g/dL
nhân
(g/dL)
chuẩn
(g/Dl)

1 99
2,6
5,2
3,8 ± 0,53
29
4 75
2,5
4,9
3,6 ± 0,5
29
7 35
2,0
4,2
3,4 ± 0,48
20
10 13
2,7
3,7
3,3 ± 0,28
9
14 9
2,5
4,0
3,22 ± 0,48
7

100

Tỉ lệ %
29,3%

38,7%
57,1%
69,2%
77,8%

tỉ lệ % bệnh nhân có albumin <
3,5g/dL

20
15
10
0
ngày ngày ngày ngày ngày ngày
Nồng độ trung bình prealbumin trong máu
BN trong thời gian theo dõi giảm đáng kể trong
thời gian nằm viện.

100

40
20

tỉ lệ % số bệnh nhân có prealbumin <
20mg/dL

tỉ lệ % số bệnh nhân
có prealbumin <
20mg/dL

50

0
ngày ngày ngày ngày ngày ngày
thứ 1 thứ 4 thứ 7 thứ 10thứ 13thứ 16

Bài tiết urê/ nước tiểu 24 giờ

80
60

prealbumin

5

urea trong nước tiểu 24 giờ

60

tỉ lệ % bệnh
nhân có albumin 40
< 3,5g/dL

0
ngày ngày ngày ngày ngày
thứ 1 thứ 4 thứ 7 thứ 10 thứ 13
Nồng độ prealbumin
Trung
Số Nồng độ Nồng độ bình ± độ Nồng
Ngày
bệnh tối thiểu tối đa

lệch
độ <20 Tỉ lệ %
thứ
nhân (mg/dL) (mg/dL) chuẩn mg/dL
(mg/dL)
1
99
9,3
40,8
21 ± 6,19
44 44,4%
4
85
6,5
27,4
60 70,6%
17,47 ±

urea trong
nước tiểu…

20
0
ngày ngày ngày ngày ngày ngày
thứ 1 thứ 2 thứ 3 thứ 4 thứ 7 thứ 10

Tương
quan
giữa
albumin/máu,

prealbumin/máu và urê/NT 24 giờ

Hội Nghị Phẫu thuật Thần Kinh TP. HCM - 2012

177


Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012

Nghiên cứu Y học

Trong khi nồng độ các protein tạng như

60

@#$

50

albumin/máu, prealbumin sụt giảm đáng kể

40

trong thời gian điều trị tại khoa (p<0,05), thì urê

Albumin (g/L)
30

Prealbumin (mg/dL)
Urê/NT 24h (g/L)

20

bài tiết trong nước tiểu 24 giờ gia tăng một cách
nhanh chóng trong (p<0,05), là kết quả của tăng

10

@#$

0

Ngày 1

dị hóa sau chấn thương nặng.
Ngày 4

Ngày 7

Từ ngày 8

Tương quan giữa albumin/máu, prealbumin/máu và urê/NT 24 giờ
Prealbumin
N1(mg/dL)

Pearson correlation
Sig (2 tailed)
N

Prealb N4

Prealb N7

AlbuminN1
(g/dL)

Pearson correlation
Sig (2 tailed)
N

Alb N4

Alb N7

Urê NT N2
-0,184
0,074
95
-0,120
0,281
82
-0,170
0,253
47
-0,127
0,220
95
-0,044
0,714
71

0,223
0,205
34

Urê NT N3
-0,072
0,494
93
-0,238*
0,029
84
-0,215
0,152
46
-0,125
0,228
94
0
0,998
75
0,173
0,319
35

Urê NT N4
- 0,070
0,538
79
-0,249*
0,028

78
-0,231
0,126
45
0,004
0,970
80
0,007
0,956
75
0,099
0,573
35

Urê NT N7
- 0,139
0,278
63
-0,225
0,076
63
-0,134
0,403
41
-0,025
0,848
63
-0,123
0,339
62

0,148
0,396
35

* Correlation is significant at the 0,05 level (2 tailed)

Mặt khác sự gia tăng lượng bài tiết urê trong

- Ngày 1: 200- 250ml/ 1 cữ * 4 cữ/ngày (800-

nước tiểu trong các ngày 2, 3 có tương quan với

1000kcal/ngày; đạm 27- 33g; béo 30- 38g; đường)

suy giảm nồng độ prealbumin trong ngày 4 (r

- Ngày thứ hai trở đi: 250ml/ 1 cữ* 4 cữ/ngày

pearson lần lượt là -0,238 và -0,249 với p< 0,05).

(1000kcal/ngày; đạm 33g, béo 38g; đường).

Tuy nhiên sự sụt giảm lượng albumin/máu

Dinh dưỡng tĩnh mạch

không có mối tương quan với gia tăng lượng
urê trong nước tiểu (p>0,05). Như vậy, tăng dị
hóa đạm làm gia tăng bài tiết urê trong nước
tiểu đặc biệt mạnh mẽ trong 3 ngày đầu sau

chấn thương sọ não nặng, tương quan với sụt
giảm một lượng đáng kể prealbumin/máu.

Tất cả BN đều được bổ sung dinh dưỡng
tĩnh mạch từ ngày thứ 2 nằm điều trị tại khoa.
Phương thức dinh dưỡng tĩnh mạch như sau:
Ngày 1: năng lượng trung bình (NLTB): 8001000 kcal/ngày/ BN; 27-33g ngày 2 trở đi: NLTB:
600kcal/ ngày/ BN; trong đó gồm Amino acid

Đặc điểm dinh dưỡng trị liệu

5% 500ml (tương đương 25g đạm = 100kcal),

Dinh dưỡng qua ống thông mũi-dạ dày: súp
xay của bệnh viện (1ml= 1kcal; đạm 13,5%,
béo 34%)

kèm lipid 10% 500ml (50g béo= 500kcal)

178

Không có BN nào được chỉ định truyền
glucose ưu trương.

Hội Nghị Phẫu thuật Thần Kinh TP. HCM - 2012


Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012
Tổng năng lượng trung bình (kcal/ ngày)
Tổng NL cung cấp cho BN được tính từ NL

súp xay BV và NL từ dịch truyền đạm, béo, và
tính toán như sau:

Ngày đầu
Ngày thứ 2
Ngày thứ 3
Ngày thứ 4
Ngày thứ 7
Từ ngày thứ 8

Nghiên cứu Y học

37,8 ± 5,50
44,1 ± 15,9
44,9 ± 16,1
35,6 ± 4,90
34,1 ± 4,80
32,8 ± 2,80

Ngày thứ 1: NLTB 800- 1000 kcal/ ngày; 27-

33,0
58,0
58,0
58,0
58,0
58,0

-14,3 ± 6,9
-12,9 ± 7,3

-13,4 ± 7,3
-13,3 ± 6,3
-15,0 ± 7,0
-16,1 ± 7,9

Cân bằng nitơ (g/ngày)

33g đạm /ngày; 38g béo/ngày; 110g đường.

0
-2 Ngày 1 Ngày 2 Ngày 3 Ngày 4 Ngày 7 Từ
ngày 8
-4

Ngày 2 trở đi: NLTB 1600kcal/ngày; 52-58g
đạm; 88g béo/ ngày; 137g đường.

-6
-8

Cân bằng nitơ

Cân bằng nitơ (g/ngày)

-10
-12

Tương quan giữa chăm sóc dinh dưỡng với
thay đổi tình trạng dinh dưỡng

-14
-16
-18
-20

Đạm cung cấp
Cân bằng
Ngày điều trị
Urê/NT
bằng chế độ
nitơ
tại khoa
24giờ (g/L)
dinh dưỡng
(g/ngày)
(g/ngày)

Tương quan giữa prealbumin/máu, albumin/máu với cân bằng nitơ
Prealbumin
N1(mg/dL)

Pearson correlation
Sig (2 tailed)
N

Prealb N4

Prealb N7

AlbuminN1

(g/dL)

Pearson correlation
Sig (2 tailed)
N

Alb N4

Alb N7

CB Nitơ N1
0,184
0,074
95
0,120
0,281
82
0,170
,253
47
0,127
0,220
95
0,044
0,714
71
-0,223
0,205
34

CB Nitơ N2
0,072
0,494
93
0,238*
0,029
84
0,215
0,152
46
0,125
0,228
94
0
0,998
75
-0,173
0,319
35

CB Nitơ N3
0,081
0,489
76
0,251*
0,028
77
0,228
0,136
44

0,006
0,960
77
0,024
0,842
73
-0,099
0,573
35

CB Nitơ N4
0,139
0,281
62
0,226
0,077
62
0,131
0,419
40
0,026
0,840
62
0,126
0,332
61
-0,148
0,396
35

* Correlation is significant at the 0,05 level (2 tailed)

BÀN LUẬN

Đặc điểm cận lâm sàng

Một số đặc điểm về dịch tễ

Đường huyết
Đường huyết trung bình của BN giảm dần
trong thời gian nằm viện, ngày thứ 1 là 135,7 ±
33,6 (mg/dL) xuống còn 118,5 ± 46,2 (mg/dL) từ
ngày thứ 7 trở đi.Tăng đường huyết sau CTSN
vào thời điểm nhập viện có ý nghĩa tiên lượng
xấu (2). Theo khuyến nghị của Hội Nội tiết và
Hội Đái tháo đường của Mỹ năm 2009:mức

Nhìn chung các đặc điểm về giới tính, tuổi,
nguyên nhân chấn thương, tình trạng tri giác
của chúng tôi tương tự như của các công trình
nghiên cứu về CTSN nặng của các tác giả trong
và ngoài nước khác

Hội Nghị Phẫu thuật Thần Kinh TP. HCM - 2012

179


Nghiên cứu Y học

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012

đường huyết nên từ 140 - 180mg/ dL, để tránh
tăng nguy cơ biến chứng và từ vong (2).

Bun, Creatinin
Nghiên cứu này:giá trị trung bình BUN,
creatinin bình thường: rất ý nghĩa vì sự thải urea
qua nước tiểu của BN không bị ảnh hưởng trực
tiếp bởi chức năng thận.
Bài tiết urê trong nước tiểu
KQXN lượng urê bài tiết/ nước tiểu 24 giờ
được thực hiện trong các ngày 2, 3, 4, 7, 10 sau
nhập viện: lượng urea/ nước tiểu trung bình
ngày đầu: bình thường, nhưng tăng cao trong
2 ngày sau đó và những ngày sau: urea / nước
tiểu về bình thường.Trong tình trạng đói liên
quan đến stress bệnh lý: nguồn glycogen dự
trữ ở gan sẽ được sử dụng cạn kiệt nhanh
chóng cùng với có tình trạng ức chế tổng hợp
cêtôn, thay vào đó dị hóa hay thoái biến đạm
là cơ chế chính trong việc cung cấp năng
lượng duy trì sự sống còn ở BN. Kết quả là
tăng bài tiết urê trong nước tiểu. Mức độ dị
hóa này nhiều hay ít, có kéo dài không còn
phụ thuộc nhiều vào: diễn tiến bệnh, biến
chứng và biện pháp điều trị đặc hiệu.
Albumin/máu
Nồng độ trung bình albumin / máu giảm
dần và tỉ lệ BN có nồng độ albumin < 3,5g/dL

tăng dần. Nồng độ albumin trong máu phụ
thuộc vào chức năng tổng hợp của gan hay sự
phân bố dịch hoặc trong những bệnh lý gây
thất thoát albumin ra khỏi cơ thể (3). Riêng
trong trường hợp chấn thương, Fleck và cộng
sự ghi nhận giảm albumin trong chấn thương
là do tăng tính thấm thành mạch(3). Mặt khác,
giảm albumin máu lại có ý nghĩa trong dự
hậu BN. Theo Dhandapani, tỉ lệ tử vong sau 1
tháng ở nhóm có giảm Albumin <3,5mg/dL là
43% so với 17% ở nhóm có albumin trong
máu bình thường (p<0,05).
Prealbumin/máu
Nồng độ trung bình prealbumin / máu giảm
dần (trong 2 tuần) và tần suất BN có nồng độ
prealbumin <20mg/dL tăng trong tuần đầu nhập

180

viện. Prealbumin (Transthyretin) là loại protein
tạng với thời gian bán hủy từ 2-3 ngày so với
albumin 18-20 ngày. Nồng độ của nó cũng bị tác
động bởi chức năng gan; sự phân bố dịch nhưng
lại ít bị tác động hơn trong tình trạng đáp ứng
viêm của cơ thể (1). Với thời gian bán hủy ngắn
nên XN prealbumin / máu được chỉ định để theo
dõi hiệu quả của trị liệu dinh dưỡng.

Tương quan giữa albumin, prealbumin/máu và
bài tiết urê/ nước tiểu 24 giờ.

Hai ngày đầu sau chấn thương: urê/ nước
tiểu 24h tăng (p<0,05). Đồng thời có một sự
tương quan giữa tăng bài tiết urê với suy giảm
nồng độ prealbumin (r pearson lần lượt là -0,238
và -0,249 với p<0,05) và giảm lượng
albumin/máu (p>0,05) trong ngày 4 nhập viện.
Vậy rõ ràng prealbumin/máu với half life ngắn
hơn phù hợp hơn trong việc theo dõi diễn tiến
tình trạng dinh dưỡng so với albumin/máu.

Kết quả và chăm sóc dinh dưỡng
Với phương thức cung cấp cùng một giá trị
dinh dưỡng và thành phần các chất có trong chế
độ dinh dưỡng cả qua ống thông và tĩnh mạch:
điều này không phù hợp, vì không thể có cùng
một nhóm BN giống nhau về tuổi, giới, thể
trọng hay độ nặng tổn thương…Ta thấy cân
bằng nitơ luôn âm nghĩa là cung cấp đạm không
phù hợp với tình trạng tăng thoái biến đạm ở
BN. Điều này sẽ dẫn đến sự sụt giảm khối cơ,
trong đó gây sụt giảm đáng kể lượng protein
máu như albumin và prealbumin, tham gia
những chức năng quan trọng trong cơ thể. Điều
thú vị trong nghiên cứu này là cân bằng nitơ âm
lại tương quan ý nghĩa với giảm
prealbumin/máu không tương quan với nồng
độ albumin trong thời gian nằm viện.

KẾT LUẬN
Đa số nam giới trong độ tuổi lao động bị

CTSN nặng, do TNGT là chủ yếu. BN có tăng
chuyển hóa: đường huyết, tăng dị hóa đạm,và
giảm đáng kể albumin, prealbumin/ máu. Tăng
bài tiết urê trong nước tiểu trong 3 ngày đầu

Hội Nghị Phẫu thuật Thần Kinh TP. HCM - 2012


Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012

Nghiên cứu Y học

tương quan ý nghĩa với giảm prealbumin/ máu,

TÀI LIỆU THAM KHẢO

nhưng không tương quan với albumin/máu.Vì

1.

vậy, nên làm XN nồng độ prealbumin /máu để

2.

theo dõi hiệu quả chăm sóc dinh dưỡng cho BN
Phương thức dinh dưỡng trị liệu cho BN

3.

hiện tại chưa đáp ứng được tình trạng chuyển

hóa của người bệnh.

4.

Nghiên cứu chúng tôi còn hạn chế trong
đánh giá tình trạng dinh dưỡng như: theo dõi
thể trọng BN (thiếu dụng cụ), cũng như xác
định nhu cầu năng lượng (indirect
calorimetry) ở BN CTSN nặng.

5.

6.

Hội Nghị Phẫu thuật Thần Kinh TP. HCM - 2012

Chabok SY (2009). Admission hyperglycemia in head injured
patients. Acta Medica Iranica, 47(1): 57-60.
Dhandapani (2009). Prognostic value of admission serum
albumin levels in patients 1uwith head injury. Pan Arab journal of
neurosurgery, 13(1): 60-65.
McKeating EG and. Andrews PJD (1998). Cytokines and
adhesion molecules in acute brain injury. British journal of
Anaesthesia, 80: 77-84.
Lưu Ngân Tâm, Nguyễn Thị Quỳnh Hoa (2010). Những vấn đề
cơ bản trong dinh dưỡng lâm sàng. NXB Y học, TP.HCM.
Ott L, Annis K, Hatton J, McClain M, Young B (1999). Postpyloris
enteral feeding for patients with severe head injury: blind
placement, endoscopy, and PEG/ J versus TPN. J Neurotrauma;
16(3): 233-42.

Vespa PM (2008). Intensive glycemic control in traumatic brain
injury; what is the ideal glucose range?. Critical Care, 12: 175.

181