Tổng quan cơ cấu bệnh ung thư ở người cao tuổi tại khoa giải phẫu bệnh Bệnh viện thống nhất TP. Hồ Chí Minh trong 2 năm 2012 2013

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 3 * 2014

Nghiên cứu Y học

TỔNG QUAN CƠ CẤU BỆNH UNG THƯ Ở NGƯỜI CAO TUỔI
TẠI KHOA GIẢI PHẪU BỆNH BỆNH VIỆN THỐNG NHẤT
TP HỒ CHÍ MINH TRONG 2 NĂM 2012-2013
Nguyễn Thị Mai Hương*, Trần Huỳnh Hạnh Thảo*

TÓM TẮT
Mục tiêu: Đánh giá tần suất và tỷ lệ giới tính các loại bệnh ung thư ở người cao tuổi (60 tuổi trở lên) tại
khoa ngoại tổng quát, ngoại tim mạch lồng ngực, ngoại tiết niệu bệnh viện Thống Nhất TP Hồ Chí Minh từ năm
2012 đến năm 2013.
Đối tượng: bệnh nhân được chẩn đoán ung thư bằng giải phẫu bệnh và được điều trị phẫu thuật tại BV
Thống Nhất.
Phương pháp: mô tả hồi cứu 296 bệnh nhân được chẩn đoán ung thư và được điều trị phẫu thuật tại BV
Thống Nhất từ 01/2012 đến 10/2013.
Kết quả: tuổi trung bình: 74, tỷ lệ nam 70.61%, nữ 29.39%. Ung thư chiếm tỷ lệ cao nhất là ung thư đại
trực tràng với 33,78%; phổi 11,49%; dạ dày 8,78%; tuyến tiền liệt 7,43%; bàng quang 6,08%; hạch 5,07%, các
loại ung thư khác (gan, ruột non, tuyến giáp, vú...) chiếm 27,36%.
Kết luận: Trong mẫu nghiên cứu của chúng tôi hầu hết các bệnh ung thư xảy ra ở nam giới với tỷ lệ nam
gấp 2,5 lần nữ. Ung thư đại trực tràng xuất hiện với tần suất cao nhất trong các loại ung thư, tiếp theo là phổi,
dạ dày, tuyến tiền liệt, bàng quang, hạch...Các loại khác chiếm tỷ lệ mỗi loại dưới 5%. Cần đề ra các chương trình
tầm soát ung thư đại trực tràng, giáo dục về các bệnh viêm đại tràng, polyp đại trực tràng để phát hiện và điều
trị sớm.
Từ khoá: tần suất các loại bệnh ung thư, người cao tuổi

ABSTRACT
FREQUENCY OF CANCER IN ELDERLY PATIENT
AT THONG NHAT HOSPITAL IN 2012 AND 2013
Nguyen Thi Mai Huong, Tran Huynh Hanh Thao

* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 18 - No 3- 2014: 19-21
Objective: To evaluate the frequency and sex ratio of cancer in the elderly (60 years and older) in
general surgery, cardiothoracic surgery, urology surgery at Thống Nhất hospital in Ho Chi Minh City from
2012 to 201.
Subjects: Patients aged 60 years or older are diagnosed by histopathology and treated cancer disease by
surgery in Thống Nhất hospital.
Methods: Retrospective descriptive records 296 patients was diagnosed with cancer and was surgically
treated at Thống Nhất Hospital from 01/2012 to 10/2013.
Results: The average age of cancer diseases: 74, 70.61% male, 29.39% female. Cancer account appropriates
the highest proportion is colorectal cancer with 33.78%, lung cancer 11.49%, stomach cancer 8.78%, prostate
cancer 7.43%, bladder cancer 6.08%, lymphoma 5.07%, other cancer diseases (liver cancer, small intestine
cancer, thyroid cancer, breast cancer ... ) accounted for 27.36%.

* Khoa Giải phẫu bệnh, bệnh viện Thống Nhất Tp. Hồ Chí Minh
Tác giả liên lạc: BS. Trần Huỳnh Hạnh Thảo - ĐT: 0986035751 Email:

Hội Nghị Khoa Học Nội Khoa Toàn Quốc năm 2014

19


Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Số 3 * 2014

Nghiên cứu Y học

Conclusions: In our study, most cancers occur in men with male ratio is 2.5 times than female. Colorectal
cancer occurs with the highest frequency in the cancer diseases of the elderly, followed by lung cancer, stomach
cancer, prostate cancer, bladder cancer, lymphoma ... The other percentage less than 5% each. We should carry
out the screening program for colorectal cancer and the others, education about the disease colitis disease,
colorectal polyps as well as other malignant diseases to detect and treat diseases early.

Key words: frequency of cancer, elderly patients

ĐẶT VẤN ĐỀ
Do đặc điểm bệnh ung thư ở người cao tuổi
là được phát hiện trễ, cơ thể suy yếu, có một số
bệnh kèm theo... nên việc chữa trị bệnh ung thư
ở người cao tuổi cần phải đánh giá và cân nhắc
kỹ: hiệu quả điều trị, thời gian sống thêm, biến
chứng trong và sau điều trị. Ngoài ra, cũng
không được xem nhẹ yếu tố tâm lý tình cảm đặc
biệt của người cao tuổi.
* Phẫu thuật: người cao tuổi thường rất sợ bị
mổ: sợ đau, sợ chết, sợ bị mất một phần thân thể.
Hơn nữa, có nguy cơ cao khi gây mê, chậm lành
vết thương...
* Xạ trị cũng phải hết sức lưu ý các biến
chứng do xạ trị.
* Hóa trị: lưu ý các tác dụng phụ của thuốc
ung thư, xem xét giảm liều, đề phòng bội nhiễm
hay tình trạng kém dinh dưỡng...
Số bệnh nhân đến khám và điều trị tại bệnh
viện Thống Nhất chủ yếu là bệnh lão khoa, bệnh
nhân sẵn có các bệnh mạn tnhs kèm theo: tim
mạch, đái tháo đường, tăng huyết áp, COPD
cùng với bệnh ung thư. Câu hỏi đặt ra cho
nghiên cứu của chúng tôi là tỷ lệ các loại bệnh
ung thư ở người cao tuổi tại bệnh viện Thống
Nhất là bao nhiêu? Và nên hay không nên lựa
chọn phương pháp điều trị hóa trị, xạ trị đối với
những bệnh nhân lớn tuổi và có bệnh mạn tính

đi kèm.

ĐỐI TƯỢNG -PHƯƠNG PHÁP NGHIÊNCỨU

Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân: Bệnh nhân từ
60 tuổi trở lên và có kết quả giải phẫu bệnh lý
sau mổ xác nhận ung thư. (Theo luật số
39/2009/QH12 của Quốc hội : LUẬT NGƯỜI
CAO TUỔI quy định người cao tuổi được quy
định trong Luật này là công dân Việt Nam từ đủ
60 tuổi trở lên).

Phương pháp nghiên cứu
Thiết kế nghiên cứu theo kiểu hồi cứu.
Thu thập số liệu từ sổ lưu trữ của khoa Giải
phẫu bệnh bệnh viện Thống Nhất TP Hồ Chí
Minh từ tháng 01/2012 đến tháng 10/2013.

KẾT QUẢ
Trong thời gian từ tháng 01/2012 đến tháng
10/2013, tại khoa Ngoại tổng quát, Ngoại Tim
mạch lồng ngực, Ngoại tiết niệu bệnh viện
Thống Nhất đã phẫu thuật cho 296 bệnh nhân
tuổi từ 60 trở lên, tuổi trung bình là 74.
Bảng 1. Các loại bệnh ung thư chiếm tỷ lệ cao ở đối
tượng nghiên cứu
Loại Ung thư
Nam
Nữ
Chung

209(70,61%) 87 (29,39%)
Đại trực tràng
68 (68%)
32(32%)
Phổi
23 (67,65%) 11 (32,35%)
Dạ dày
19 (73,08%) 7(26,92%)
Tuyến tiền liệt
22 (100%)
0(0%)
Bàng quang
16 (88,89%) 2(11,11%)
Hạch
8(53,33 %)
7(46,67%)
Khác (tỷ lệ mỗi loại dưới 5%) 53(65,43%) 28(34,57%)

Bảng 2. Tần suất bệnh ung thư xảy ra ở nam và nữ

Đối tượng
Gồm 296 bệnh nhân từ 60 tuổi trở lên được
chẩn đoán ung thư và điều trị phẫu thuật tại
khoa Ngoại tổng quát, Ngoại tim mạch lồng
ngực, Ngoại tiết niệu bệnh viện Thống Nhất TP

20

Hồ Chí Minh trong thời gian từ tháng 01/2012
đến tháng 10/2013.

Giới
Nam
Nữ
Tổng

n
209
87
296

Tỉ lệ %
70,61%
29,39%

Hội Nghị Khoa Học Nội Khoa Toàn Quốc năm 2014


Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 3 * 2014
BÀN LUẬN
Chúng tôi lựa chọn đối tượng nghiên cứu là
các bệnh nhân người cao tuổi (từ 60 tuổi trở lên)
nên tuổi trung bình tương đối cao 74 (60-94 tuổi),
được bác sĩ chẩn đoán ung thư và điều trị phẫu
thuật.
Chúng tôi nhận thấy đa số bệnh ung thư xảy
ra ở nam giới với tỷ lệ nam/nữ là 209/87 (gấp 2,5
lần), bệnh ung thư xảy ra nhiều nhất trong mẫu
nghiên cứu là ung thư đại trực tràng: 100 bệnh
nhân (33,78%), trong đó bệnh vẫn tập trung ở

giới nam (68 nam/32 nữ) 68%; Tiếp sau là ung
thư phổi: có 34 bệnh nhân (11,49%), trong đó
nam giới chiếm đa số (23 nam/11 nữ) 67,65%;
Thứ 3 là ung thư dạ dày: 26 bệnh nhân (8.78%)
tỷ lệ nam/nữ 19/7 trong đó nam giới chiếm
73,08%. Ung thư tuyến tiền liệt xếp hàng thứ 4
với 22 bệnh nhân (100% nam). Ung thư bàng
quang đứng thứ 5 với 18 bệnh nhân (6,08%) nam
chiếm đa số với 88,89% (tỷ lệ nam/nữ là 16/2).
Ung thư hạch có 15 bệnh nhân (5,07%) không có
sự chênh lệch nhiều ở 2 giới: 8 nam/7 nữ. Các
loại ung thư khác (gan, ruột non, tuyến giáp,
vú...) có 81 bệnh nhân (27,37%), trong đó mỗi
loại ung thư đều dưới 5% trong tổng số các
trường hợp trong mẫu tham gia nghiên cứu.

Nghiên cứu Y học

đã nghỉ hưu, đa số cán bộ ở nước ta là nam giới
nên tỉ lệ giới tính có thể là yếu tố gây nhiễu.

Dự phòng và phát hiện sớm ung thư ở
người cao tuồi
Nhằm kéo dài tuổi thọ và sống có ích, người
cao tuổi cần nên rèn luyện thân thể, sống thanh
thản, ăn uống theo đúng phép vệ sinh, không
uống rượu, bỏ thuốc lá...
Cần chú ý các triệu chứng bất thường báo
động ung thư như: có khối u nào đó, ho kéo dài
hay khàn tiếng kéo dài, chảy máu bất thường ở

âm đạo. Đi tiêu có máu, tiểu khó hay có máu, táo
bón lâu ngày, sốt hoặc sụt cân không rõ nguyên
do... Đi khám bệnh ngay ở các trung tâm, bệnh
viện chuyên khoa để có thể phát hiện bệnh sớm
và điều trị kịp thời.

KẾT LUẬN
Qua nghiên cứu 296 bệnh nhân được chẩn
đoán ung thu và điều trị phẫu thuật tại các khoa
Ngoại bệnh viện Thống Nhất TP Hồ Chí Minh
có kết quả giải phẫu bệnh sau mổ xác nhận ung
thư, chúng tôi có kết luận sau:
Phần lớn bệnh nhân mắc ung thư đều là nam
giới với tỷ lệ 70.61%, ung thư đại trực tràng là
ung thư đứng hàng đầu với tỷ lệ 33.78%.

Thống kê trên đây của chúng tôi phù hợp
với các nghiên cứu trước đây ở Việt Nam, hầu
hết các bệnh ung thư ở Việt Nam có tỷ lệ
nam/nữ > 1:1.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tuy nhiên số bệnh nhân đến khám tại bệnh
viện Thống Nhất chủ yếu là cán bộ trung cao cấp

Ngày nhận bài báo:

03-04-2014

Ngày phản biện nhận xét bài báo:

11-04-2014

Ngày bài báo được đăng:

20 – 05 - 2014

1.

BS Trần Chánh Khương - Người cao tuổi và bệnh ung thư,
Trung tâm Ung bướu TPHCM

Hội Nghị Khoa Học Nội Khoa Toàn Quốc năm 2014

21