C Đề Ứng dụng CNTT trong quản lí và dạy học

BI DNG CHUYấN MễN:
NG DNG CễNG NGH THễNG TIN VO CC TRNG HC:
P DNG THIT K BI GING V LM DDH TRONG GING
DY TIU HC
A. Phần mở đầu
I. Mc ớch:
Thời đại ngày nay là thời đại của công nghệ thông tin (CNTT). Công nghệ thông tin
bùng nổ đã đợc ứng dụng vào mọi lĩnh vực của đời sống con ngời, trong đó có cả lĩnh vực
giáo dục.
Việc ứng dụng CNTT trong nhà trờng nh một công cụ lao động "Trí tuệ" giúp Ban
giám hiệu nhà trờng nâng cao chất lợng quản lí, giúp các thầy cô giáo nâng cao chất lợng
dạy học, trang bị cho học sinh kiến thức về CNTT, học sinh sử dụng các thiết bị kĩ thuật
số nh một công cụ học tập, góp phần rèn luyện cho học sinh một số phẩm chất cần thiết
của ngời lao động trong thời kì công nghiệp hoá, hiện đại hoá.
Để thực hiện tốt đổi mới giáo dục phổ thông nói chung và đổi mới giáo dục tiểu học
nói riêng đạt kết quả, việc ứng dụng CNTT vào giảng dạy và học tập có một vai trò tích
cực. CNTT mở ra triển vọng to lớn trong việc đổi mới các phơng pháp và hình thức học
tập.
Việc ứng dụng CNTT phục vụ cho việc đổi mới phơng pháp dạy học là một trong
những hớng tích cực nhất, hiệu quả nhất. Song để ứng dụng CNTT hiệu quả trong giảng
dạy thì công việc đầu tiên và quan trọng đối với ngời giáo viên là làm đồ dùng dạy học và
soạn giáo án điện tử.
Năm học 2008 - 2009 đợc chọn là "Năm học đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong giáo
dục. Trng Tiu hc Long H C ó ỏp dng trong quỏ trỡnh qun lớ v son ging ca
GV . Tin n ỏp dng i tr vo trong trng hc.
Chính vì vậy, nh trng t chc b dng CM v "ứng dụng CNTT vào làm đồ
dùng dạy học và soạn giáo án điện tử nh thế nào để đạt hiệu quả"
II. Thc trng :
1. Thuận lợi:
*) Về đội ngũ có:
+ a s CB GV trong trng ó c tip cn v s dng tng i tt ng dng

vn phũng word , excel có 27 CBGV co chứng chỉ tin học A, biết sử dụng máy vi tính và
các đồ dùng dạy học hiện đại, nhiệt tình trong công tác giảng dạy.
+ Đội ngũ giáo viên đã đợc học tập bồi dỡng kiến thức Tin học và sử dụng các thiết bị
dạy học hiện đại theo chơng trình bồi dỡng của dự án phát triển giáo viên tiểu học.
+ Giáo viên đã quen với việc ứng dụng CNTT vào soạn giáo án điện tử. Điều đó đã đ-
ợc đánh giá bằng chất lợng của giáo viên tham dự các hội thi và chuyên đề giáo dục trong
nhà trờng.
+ Bản thân mỗi giáo viên tự học và bồi dỡng thêm kiến thức Tin học cho mình : qua tài
liệu tham khảo, sách báo, qua bạn đồng nghiệp.
* Về cơ sở vật chất.
+ Toàn trờng có 02 máy vi tính. Trong đó:
. 1 máy vi tính (đợc nối mạng internet).
+ 2 máy in.
+ 1 máy Fotocopy.
+ Trờng ó có một trang Website riêng.
+ Ngoi ra a s GV trong trng ó cú mỏy vi tớnh cỏ nhõn v trang b mỏy in.
* Trờng đã luôn nhận đợc sự quan tâm của các ban ngành chức năng. Đặc biệt là sự
chỉ đạo của Phòng giáo dục - đào tạo về chuyên môn và sự hỗ trợ tích cực của phụ huynh
học sinh đầu t kinh phí cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị hiện đại phục vụ cho dạy và
học.
2. Khó khăn:
- Trình độ, năng lực giáo viên không đồng đều, một s giáo viên tiếp cận các phơng
tiện hiện đại và ứng dụng CNTT còn hạn chế.
- Việc ứng dụng CNTT làm đồ dùng dạy học và soạn giáo án điện tử thờng mất thời
gian và mất công tìm tòi khai thác nên nhiều giáo viên còn ngại u t vo bi son .
- Khả năng thiết kế bài giảng của một số giáo viên còn hạn chế nên cha khai thác đợc
tiện ích của CNTT vào soạn giáo án điện tử.
2
Để thiết kế và đa ĐDDH và GAĐT thực hiện đợc thành công phải cần rất nhiều phơng
tiện máy móc hỗ trợ song CSVC của nhà trờng cha đủ đáp ứng trang bị phơng tiện máy

móc điện tử tới từng lớp học để khai thác giảng dạy nên việc sử dụng ĐDDH và GAĐT
đại trà ở các lớp cha thực hiện đợc. Chủ yếu chỉ sử dụng ĐDDH và GAĐT vào Hội giảng,
hội thi, chuyên đề. ( mn).
B. Phần nội dung
I. Vai trò của đồ dùng dạy học điện tử và giáo án điện tử trong việc đổi mới phơng
pháp dạy học.
1. Đồ dùng dạy học điện tử là gì? ( Cho tho lun )
- Nếu đồ dùng dạy học truyền thống là những trang ảnh, mô hình, vật thật để mô
phỏng, minh hoạ cho kiến thức bài dạy. Học sinh có thể cầm, nắm, sò mó, ngửi, nếm đ-
ợc. Thì đồ dùng dạy học điện tử là những hình ảnh sống động, có màu sắc, âm thanh
sống động đợc xử lí bằng CNTT và phơng tiện hiện đại để minh hoạ cho nội dung kiến
thức bài dạy.
- Đồ dùng dạy học điện tử đợc xây dựng bằng tri thức, bằng t duy tổng hợp và bằng các
phơng tiện hiện đại nên chỉ có thể sử dụng đợc bằng các ĐDDH hiện đại và phụ thuộc
vào năng lực, điều kiện cơ sở vật chất đợc đáp ứng thì mới có hiệu quả.
2. Thế nào là giáo án điện tử?
- Giáo án điện tử khác với giáo án truyền thống là giáo án đợc xây dựng bằng CNTT đ-
ợc kết hợp giữa kênh hình và kênh chữ, có tạo hình ảnh, màu sắc, âm thanh, hiệu ứng
sống động hấp dẫn hơn. Nhờ có CNTT giúp bài giảng đợc nhẹ nhàng, sinh động hơn.
Học sinh đợc kích thích trí tuệ, tiếp thu bài nhanh và cũng nhớ lâu hơn.
*ĐDDH điện tử và GAĐT là phơng tiện dạy học mang tính hiện đại và công nghệ
cao, có vai trò tích cực cho việc đổi mới phơng pháp dạy học, giúp học sinh học tập và
phát triển.
II. Những điều kiện để ứng dụng CNTT vào làm đồ dùng dạy học và soạn
giáo án điện tử hiệu quả.
1.Những kiến thức Tin học giáo viên cần có để thực hiện ƯD CNTT:
Muốn ứng dụng CNTT vào làm đồ dùng dạy học và soạn giáo án điện tử đạt hiệu quả
ngời giáo viên cần phải :
3
- Có kiến thức cơ bản về trình độ Tin học, sử dụng thành thạo máy tính, soạn thảo văn

bản.
- Biết sử dụng phần mềm trình diễn Power point.
- Biết cách truy cập Internet và thu nhận các nguồn t liệu trên mạng.
- Có khả năng sử dụng phần mềm chỉnh sửa ảnh, làm các ảnh động, cắt các file âm
thanh.
Có đợc nh vậy thì khi làm việc, ngời giáo viên không nhất thiết lúc nào cũng cần phải
có một giáo viên kĩ thuật viên tin học hỗ trợ.
VD: Đối với môn Lịch sử, Địa lí bài giảng thờng đi kèm với nhiều hình ảnh minh
hoạ. Có thể là hình ảnh mô tả một trận chiến, các căn cứ địa cách mạng hay hình ảnh
của các vùng kinh tế mới, khí hậu, diện tích lãnh thổ của các nớc trên thế giới, Nếu chỉ
trình bày hoặc bằng lợc đồ mô phỏng nội dung bài sẽ cha hay, cha hấp dẫn, học sinh sẽ
chóng chán không thích thú học tập. Nhng dạy bằng giáo án điện tử thì lại làm cho nội
dung bài giảng phong phú hơn. Hiện tại những hình ảnh minh hoạ, phần mềm cho các
nội dung bài dạy nói trên tơng đối nhiều trên Internet. Nhà trờng đã lắp đặt Internet đ-
ờng truyền tốc độ cao ADSL, chúng ta chỉ cần bỏ một chút thời gian lên mạng là khai
thác đợc, hình ảnh, đoạn phim cần minh hoạ cho bài giảng, điều đó đồng nghĩa vối việc
giáo viên phải biết cách truy cập Internet để lấy thông tin. Tuy nhiên không phải hình
ảnh nào cũng lấy từ Internet đợc mà những hình ảnh cần lấy từ sách giáo khoa thì lúc
đó ta phải Scaner (quét ảnh ) và chỉnh sửa.
VD 1: Khi dạy Toán 1 bài "Phép cộng trong phạm vi 4" để hình thành các phép
cộng giáo viên sử dụng các hình ảnh các con vật sống động (các chú chim đang bay,
các con vật đang bơi) học sinh quan sát và nhận xét, các em sẽ nắm chắc kiến thức và
nhớ lâu hơn khi sử dụng hình ảnh con vật (tranh tĩnh).
VD 2: Khi dạy Lịch sử 4 bài Chiến thắng Chi Lăng giáo viên dạy bằng giáo án điện
tử với lợc đồ tạo hiệu ứng giúp học sinh dễ dàng hình dung đợc diễn biến của trận đánh.
Nh vậy để có một đồ dùng dạy học hay soạn một giáo án điện tử có hiệu quả thì mỗi
giáo viên cũng cần phải có kĩ thuật tin học .
Để thực hiện đổi mới phơng pháp dạy học bằng đồ dùng dạy học và giáo án điện tử thì
giáo viên phải vất vả gấp nhiều lần so với cách dạy truyền thống. Ngoài kiến thức căn bản
về vi tính, sử dụng thành thạo phần mềm Power point, giáo viên cần phải có ý tởng và

4
niềm say mê thật sự với công việc thiết kế. Công việc đó đòi hỏi ngời giáo viên phải có sự
sáng tạo nhạy bén và tính thẩm mĩ.
2. Điều kiện về sở vật chất và trang thiết bị hiện đại để thực hiện UD CNTT.
Muốn ƯDCNTT vào làm đợc ĐDDH và soạn GAĐT thì cần phải có các phơng tiện hỗ
trợ để thực hiện nh :
+ Máy tính nối mạng Internet.
+ Máy chiếu Projecter.
+ Máy Scaner.
+ Các phần mền hỗ trợ làm ĐDDH và soạn GAĐT: Microsoft Powerpoint, Violet,
Macromedia Flash.
+ Máy ảnh.
+ Loa, micro.
III. Một số biện pháp để ứng dụng CNTT vào làm đồ dùng dạy học và soạn giáo
án điện tử để đạt hiệu quả.
1. Khai thác Internet để tìm kiếm các thông tin, hình ảnh, phim t liệu để lựa chọn t
liệu làm đồ dùng dạy học và giáo án điện tử.
Để xây dựng đợc đồ dùng dạy học và giáo án điện tử có nội dung phong phú, hình ảnh
đẹp sống động chúng ta không nen bỏ qua một th viện khổng lồ, là nơi lu chứa tri thức
của toàn nhân loại đó là Mạng Internet. Nh vậy một vấn đề quan trọng và bắt buộc đối
với giáo viên trong việc UD CNTT vào làm đồ dùng dạy học và soạn giáo án điện tử là
phải biết khai thác nguồn tài nguyên phong phú trên Internet.
VD 1: Khi dạy Lịch sử lớp 5 bài "Chiến thắng Điện Biên Phủ" để có những đoạn
phim t liệu nhằm tái hiện diễn biến trận đánh chúng ta khai thác t Internet. Cắt ghép
từng đoạn phim hay, phù hợp với nội dung kiến thức cần cung cấp để làm GAĐT.
VD 2: Khi soạn giáo án điện tử môn TNXH lớp 3 bài Côn trùng:
Nhờ khai thác mạng Internet mà chúng ta có thể cung cấp cho học sinh đợc hình
ảnh rất nhiều loại côn trùng với hình ảnh sống động màu sắc đẹp và đặc biệt hơn cả
chúng ta còn có thể sử dụng các đoạn phim hoặc video clip về ích lợi của côn trùng
cũng nh tác hại của chúng.

5