Bài giảng Pháp luật đất đai – môi trường: Chương 1 - Một số vấn đề chung về pháp luật môi trường – đất đai

T
H

T
H

D

T
DH

D

M
T
_

_T

_T

M
T
H

D

T
DH

PHÁP LUẬT

U
UTRƯỜNGU
ĐẤTMĐAI
– MÔI
M
M

U

M
T
H

T
DH

M
T
H

D

M
T
H

D

_T

M
T
H

D

D

BỘ MÔN: LUẬT CHUYÊN NGÀNH

U

D

M
T
H

M
T
_

M
T
_

D

M
T

H

U
D

M
T
H

M
T
_

U

U

M
T
_

D

M
T
H

D

M

T
H


T
H

D

D

T
H

T
DH

T
DH

NHỮNG NỘI DUNG CHÍNH

T
DH

Chương 1: Một số vấn đề chung về pháp luật môi
U – đất đai U
U
U
trường

M
M
M
M
T
T
T
T
_
_ luật về kiểm_soát ô nhiễm, _suy
Chương
2: Pháp
Mthoái, sự cố Tmôi
M trường – Đánh
M giá tác động
M môi
M
T
T
T
T
DH
DH trường DH
DH
DH
Chương 3: Pháp luật về chế độ sở hữu và sử dụng đất
đai
Chương 4: Quản lý nhà nước về môi trường – Đất
U
U

U
U
đaiM
M
M
M
T
T
T
T
_
_ quyết tranh chấp
_ về môi trường
_ – đất
Chương
5:
Giải
M
M
M
M
M
T
T
T
T
T
DH
DH
DH

DH
DH đai


T
H

T
H

D

D

T
DH

T
DH

TÀI LIỆU THAM KHẢO

T
DH

1. Giáo trình Luật Đất đai, trường Đại học Luật Hà Nội.
2. Giáo trình Luật Môi trường, Trường Đại học Luật Hà Nội
U
U
U

U
M Đất đai 2013 TM
M
M
3. Luật
T
T
T
_
_
_
_
4.MLuật Bảo vệ môiMtrường 2014
M
M
M
T
T
T
T
T
DH
DH5. Bộ luật DânDHsự 2015
DH
DH
6. Bộ luật Hình sự 2015
7. Nghị định 43/2014/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều
của Luật Đất đai
8. Và những văn bản quy phạm pháp luật khác liên quan đến vấn
Uđai và môi trường.

U
U
U
đề đất
M
M
M
M

D

M
T
H

_T

_T

D

M
T
H

D

M
T
H

_T

_T

D

M
T
H

D

M
T
H


T
H

T
H

D

D

T
DH

MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ LUẬT MÔI TRƯỜNG

I

U

M
T
_

M
T
H

_T

_T

M nguyên tắc chủ
M yếu của LuậtTmôi
M trường
M
Các
T
T
T
H
H
H

D
DH Hệ thống cácDvăn
D
bản pháp luật về môi trường

D

II

U phạm vi, đối Utượng điều chỉnhU
Khái niệm,
M
M
M
_T

M
T
H

D

T
T
CHƯƠNG
I DH
DH

MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ LUẬT ĐẤT ĐAI

M
T
_

U

U

U

U

M
M
M
T
T
T
Khái
_ niệm, phạm vi,_ đối tượng điều chỉnh
_
M
M
M
T
T
T
H chủ yếu của Luật
DH Các nguyên Dtắc
DH Đất đai

Hệ thống các văn bản pháp luật về đất đai

D

M
T
H


T
H

T
T
T
T
I.
MỘT
SỐ
VẤN
ĐỀ
LÝ
LUẬN
VỀ
DH
DH
DH
DH

D

LUẬT MÔI TRƯỜNG

1. Khái niệm Môi trường và Luật Môi trường:
U niệm Môi U
U
U
1.1. Khái
trường:
M
M
M
M
T
T
T
T
_ trường là_hệ thống các _yếu tố vật chất_ tự
“Môi
M
M
M
M
M
T
T
T
T
T

nhiên và nhân
tạo có tác
động đối vớiH sự tồn tại H
H
H
H
D
D
D
D
D
và phát triển của con người và sinh vật”
( Khoản 1 Điều 3 Luật BVMT 2014)
 Môi trường
Tự nhiên
U
U Nhân tạo U
U
M
M
M
M

D

M
T
H

_T

_T

D

M
T
H

D

M
T
H

_T

_T

D

M
T
H

D

M
T
H

T
H

D

T
H

D

T
DH

1.2. Khái niệm Luật Môi trường:
Luật môi trường là lĩnh vực pháp
U
U
U
luậtMchuyên ngành bao
M gồm các TM
T
T
_ phạm pháp luật,
_ các
_
quy
Mnguyên tắc pháp
M lý điều chỉnhTM

T
T
H
DH các quan hệ
DHphát sinh giữaDcác
chủ thể trong quá trình khai
thác, sử dụng hoặc tác động
đến một hoặc một vài yếu tố
của môi trường trên cơ sở kết
U phương phápUđiều
U
hợp các
M khác nhau nhằm
M bảo vệ TM
chỉnh
T
T
_
_
_
Mmột cách có hiệu
M quả môi TM
T
T
H trường sốngHcủa con người H

D

D

D

T
DH

T
DH

U

M
T
H

M
T
_

D

M
T
H

D

U

M
T

_

D

M
T
H

D

M
T
H


T
H

T
H

D

T
DH

D

2. Bảo vệ môi trường và vai trò
của pháp luật:

U
U
2.1. Khái
TM niệm:
TM

_

_

T
DH

U

U

M
T
_

Hoạt
động bảo vệ môiM
trường là hoạt
M
M
T
T
T
động giữ gìn, phòng

ngừa, hạn chế
H
H
D các tác độngDxấu đến môi trường;
DHứng
phó sự cố môi trường; khắc phục ô
nhiễm, suy thoái, cải thiện, phục hồi
môi trường; khai thác, sử dụng hợp
lý tài nguyên thiên nhiên nhằm giữ
U trong lành. U
môi trường

M
M
M
T
T
T
2.2._Sự cần thiết phải
_ bảo vệ môi _
Mtrường
M
M
T
T
T
DH
DH
DH

T
DH

M
T
H

M
T
_

D

U

M
T
H

D

U

M
T
_

D

M

T
H

D

M
T
H


T
H

T
H

D

T
DH

D

T
DH

T
DH

2.3. Các biện pháp bảo vệ môi trường

Upháp tổ chức U– chính trị U
U
+ Biện
M
M
M
M
T
T
T
T
_ pháp kinh_ tế
_
_
+MBiện
M
M
M
T
T
T
T
DH+ Biện phápDHkhoa học – công
DH nghệ
DH
+ Biện pháp giáo dục
+ Biện pháp pháp lý

U

D

M
T
H

M
T
_

M
T
_

D

M
T
H

U
D

M
T
H

M
T
_

U

M
T
H

D

U

M
T
_

D

M
T
H

D

M
T
H


T
H

T
H

D

D

T
DH

Bình luận:

U

U

M
T
_

M
T
H

D

U

D

M
T
H

M
T
_

M
T
_

D

M
T
H

U

M
T
_

M
T
H

D

T
DH

U

M
T
_

M
T
H

D

T
DH

U
D

M
T
H

M
T
_

M
T
H

M
T
_

D

U

M
T
H

D

U

M
T
_

D

M
T
H

D

M
T
H


T
H

T
H

D

T
DH

D

U

U

M
T
_

M
T

H

D

U

D

M
T
H

M
T
_

M
T
_

D

M
T
H

U

M
T

_

M
T
H

D

T
DH

U

M
T
_

M
T
H

D

T
DH

U
D

M

T
H

M
T
_

M
T
H

M
T
_

D

U

M
T
H

D

U

M
T
_

D

M
T
H

D

M
T
H


T
H

T
H

D

D

U
Phạm
M
T
vi _điều
Mchỉnh

T
H

D

của Luật Bảo vệ môi trường:

U

D

U

M

U

M

M

- Hoạt
T động bảo vệ_môi
T trường
T
_
_
- Chính sách, biệnMpháp và nguồn lực
để bảo vệ
M

M
M
T
T
T
T
môi trường H
H
D -Quyền, nghĩa
D vụ và trách nhiệm
DHcủa cơ quan, DH
tổ chức, Hộ gia đình và cá nhân trong BVMT

Đối
tượng U
áp dụng
TM

M
T
H

T
T
T
3. Phạm vi
DHđiều chỉnh và đối
DH tượng áp dụng
DH

Cơ quan, tổ chức, hộ gia đình và cá nhân trên lãnh thổ
U hòa xã hội chủUnghĩa Việt Nam, U
NướcMCộng
bao gồm:
M
M
Đất
_Tliền, hải đảo, vùng
_T biển và vùng trời
_T

_

D

M
T
H

D

M
T
H

D

M
T
H

D

M
T
H


T
H

T
H

D

D

T
T
T
H của Luật DH
4. Các nguyên
DH tắc chủ Dyếu
môi trường:

4.1. Nguyên tắc bảo đảm quyền con người được sống trong
môi trường trong lành
U
U

U
U
M thống nhấtTtrong
M quản lý vàTMbảo vệ môi trường
M
4.2. Tính
T
T
_
_
_
_
M Nguyên tắc Tđảm
M bảo sự phátTM
4.3.
triển bền vữngTM
T
H
ngừa DH
DH4.4. Nguyên tắc
DHcoi trọng tínhDphòng

U

D

M
T
H

M
T
_

M
T
_

D

M
T
H

U
D

M
T
H

M
T
_

U

M
T
H

D

U

M
T
_

D

M
T
H

D

M
T
H


T
H

T
H

D

D

T
DH

T
DH

* Nguyên tắc bảo vệ môi trường

T
DH

 BVMT là trách nhiệm, nghĩa vụ của mọi cơ quan, tổ chức, hộ
gia đình, cá nhân

U

U

M
T
_

U

M
T
_

U

M
T
_

M
T
_

MBảo vệ môi trường
M gắn kết hài hòa
M với phát triểnTkinh
M tế, an
M

T
T
T
T
H đảm quyền DtrẻH em, thúc đẩy Dgiới
H và phát triển,DH
DH sinh xã hội,Dbảo
bảo tồn đa dạng sinh học, ứng phó với biến đổi khí hậu để bảo
đảm quyền mọi người được sống trong môi trường trong lành.
U

D

M

T
H

M
T
_

M
T
_

D

M
T
H

U
D

M
T
H

M
T
_

U

U

M
T
_

D

M
T
H

D

M
T
H


T
H

T
H

D

T
DH

D

T
DH

T
DH

 Bảo vệ môi trường phải phù hợp với quy luật, đặc điểm tự
nhiên, văn hóa, lịch sử, trình độ phát triển kinh tế - xã hội của
U
U
U
U
đấtTM
nước.
TM
TM
TM

_

_

M
T
H

D

_

M
T
H

M
T
H

D

M
T
H

D

_

D

 Tổ chức, hộ gia đình, cá nhân gây ô nhiễm, sự cố và
suy thoái môi trường phải khắc phục, bồi thường thiệt hại và
trách nhiệm khác theo quy định của pháp luật.

U

D

M
T
H

M
T
_

M
T
_

D

M
T
H

U
D

M
T
H

M
T
_

U

M
T
H

D

U

M
T
_

D

M
T
H

D

M
T
H


T
H

T

H

D

D

T
DH

T
DH

T
DH

II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ LUẬT ĐẤT ĐAI

1. Khái niệm:

U

U

M

 Luật
_TĐất đai?

M
T

H

U

M
T
_

U

M
T
_

M
T
H

M
T
H

M
T
H

M
T
_

D tổng hợp các DQPPL mà Nhà nước
D ban hành nhằm
D
Là
thiết
lập quan hệ đất đai trên cơ sở chế độ sở hữu toàn dân về
Đất đai và sự bảo hộ đầy đủ của Nhà nước đối với các
quyền của người sử dụng đất.
U

D

M
T
H

M
T
_

M
T
_

D

M
T
H

U
D

M
T
H

M
T
_

U

M
T
H

D

U

M
T
_

D

M
T
H

D

M
T
H


T
H

T
H

T
T
T
H hữu đất đai
DHiến pháp quy
DHđịnh chế độDsở
DH

D

U

M
T
1946
_

TM
Nhiều

DH

hình
thức
sở hữu

U
1959

D

U

U

U

U

M
M Đất đai thuộc
M
T
T
T
3 hình
_ thức sở _ Sở hữu toàn

_ dân do
M hữu TM
Mnước
M
T
T
T
Nhà
DHSở hữu Nhà
DH
DHnhất quản lýDH
thống
nước
 Sở hữu tập thể
 Sở hữu tư
nhân

U

M
T
H

1980, 1992, 2013

M
T
_

M

T
_

D

M
T
H

U

D

M
T
H

M
T
_

M
T
_

D

M
T
H

D

M
T
H


T
H

T
T
T
T
2.
Lịch
sử
hình
thành
và
phát
triển
H
H
H
DH của pháp Dluật
D
D
Đất đai Việt Nam

D

ULuật Đất

M
T
_

M
T
H

đai 1993

Luật Đất
đai 1987

U

M
T
_

M
T
H

D

D

U

D

M
T
H

M
T
H

Luật Đất Đai
U 2013

M
T
_

D

M
T
H

U

M

T
_

D

Luật Đất đai
2003

M
T
_

U

D

M
T
H

M
T
_

M
T
H

M
T

_

D

U

M
T
H

D

U

M
T
_

D

M
T
H

D

M
T
H

T
H

T
H

D

T
DH

T
DH

D3.Phạm vi điều chỉnh &Đối tượng áp dụng

U
Phạm
M
T
vi_ điều
TMchỉnh

DH

U

U

U

M độ sở hữu đất đai
-T
Chế
TM

M
T
_

_- Quyền hạn và trách_ nhiệm của Nhà nước đại diện
M chủ sở hữu toànTM
M nhất quản lý TM
dân về đất đai và thống
T
T
về đất đai DH
DH
DH
DH
-Quyền,nghĩa vụ của người sử dụng đất
 Đối với đất đai thuộc lãnh thổ Việt Nam

Đối
tượngU
M
áp
T
_dụng

M

T
H

D

T
DH

- Cơ quan Nhà nước thực hiện quyền hạn và trách
nhiệm liên quan đến quản lý nhà nước về Đất đai
- Người sử dụng đất
- Các đối tượng khác có liên quan đến việc quản lý,
sử dụng đất

M
T
_

D

M
T
H

U

D

M
T
H

M
T
_

U

U

M
T
_

D

M
T
H

D

M
T
H


T

H

T
H

D

D

T
DH

Phương
pháp U
U
M
M
T
T
điều chỉnh
_
_

M
T
_

D

M

T
H

D

Phương
pháp
hành chính
U –
U
M
M
T
T
_ mệnh lệnh_
M (quyền Tuy)
M
T
H
H

D

D

T
DH

4. Phương pháp điều chỉnh:

U

M
T
H

T
DH

M
T
H

D

D

M
T
H

U

M
T
H

D

M

T
_

Phương
pháp
thỏa thuận
U
U
M
M
T
T
_
_
bình đẳng

D

M
T
H

M
T
H

D

D

M
T
H


T
H

T
H

D

D

T
T
5. CÁC NGUYÊN
TẮC
DH
DHCƠ BẢN
CỦA PHÁP LUẬT ĐẤT ĐAI

T
DH

Đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại
diện Uchủ sở hữu U
U
U

M
M
M
M
T
T
T
T
Nhà
_ nước thống
_ nhất quản lý
_ đất đai theo_quy
M
M
M
M
M
T
T
T
T
T
hoạch và pháp
luật
H
H
DH
D
D
DH

DH
Ưu tiên bảo vệ và phát triển quỹ đất nông nghiệp
Sử dụng đất đai hợp lý và tiết kiệm
Thường xuyên cải tạo và bồi bổ đất đai

U

D

M
T
H

M
T
_

M
T
_

D

M
T
H

U
D

M
T
H

M
T
_

U

U

M
T
_

D

M
T
H

D

M
T
H


T

H

T
H

D

D

T
DH

T
DH

T
DH

QUAN HỆ PHÁP LUẬT ĐẤT ĐAI

 Chủ thể:
+ Nhà nước
U
+ NgườiMsử dụng đất:

_T

M
T
H

D

U
U
U
MTổ chức trong nước
M
M
T
T
T
_ Hộ gia đình, cá _nhân trong nước _
M
M
M
T
T
T
Cộng đồngHdân cư
H
D
D
DH

Cơ sở tôn giáo
Tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao
Người VN định cư ở nước ngoài
Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài

 KháchUthể:
 NộiTM
dung:

D

M
T
H

M
T
_

_

D

M
T
H

U
D

M
T
H

M

T
_

U

M
T
H

D

U

M
T
_

D

M
T
H

D

M
T
H

T
H

T
H

D

D

T
DH

T
DH

T
DH

Nguồn của Luật Đất đai:

 Hiến pháp
 Bộ luật
U dân sự 2015 U
U
U
M Đất đai 2013TM
M
M
T

T
T
 Luật
_
_
_
_
MLuật thuế sử Tdụng
M đất nông nghiệp
M
M

T
T
T
H
H
DH Luật thuế DsửHdụng đất phiDnông
D
nghiệp
 Văn bản dưới Luật có liên quan đến lĩnh vực Đất đai.

U

D

M
T
H

M
T
_

M
T
_

D

M
T
H

U
D

M
T
H

M
T
_

U

M
T
H

D

U

M
T
_

D

M
T
H

D

M
T
H