Bài giảng Pháp luật đại cương: Chương 4 - ThS. Trần Anh Thục Đoan

Mục tiêu
CHƯƠNG IV : LUẬT DÂN SỰ- TỐ TỤNG DÂN SỰ

LS –ThS Trần Anh Thục Đoan

II- TÀI SẢN và QUYỀN SỞ HỮU

† Giới thiệu ngành luật dân sự và Bộ Luật Dân Sự
† Hiểu rõ một vài vấn đề pháp luật dân sự quen
thuộc trong đời sống thường gặp .
† Tìm hiểu một số trường hợp phân chia di sản
thừa kế cụ thể
† Nắm vững trình tự , thủ tục giải quyết các vụ
việc dân sự

II- TÀI SẢN và QUYỀN SỞ HỮU

Quyền sở hữu

Chủ thể

Khách thể

I-GIỚI THIỆU LUẬT DÂN SỰ
† là tổng hợp các qui phạm pháp luật điều chỉnh
quan hệ tài sản và quan hệ nhân thân.
† Đối tượng điều chỉnh : quan hệ tài sản và quan hệ
nhân thân
† Phương pháp điều chỉnh : bình đẳng- thỏa thuận-tự
định đoạt

II- TÀI SẢN và QUYỀN SỞ HỮU
Khách thể
(TÀI SẢN)

Chủ thể

Nội dung

Cá nhân

Tổ chức

Nhà nước

Vật

Tiền

Giấy tờ
có giá

Quyền
tài sản

1


Tài sản và quyền sở hữu
II- TÀI SẢN và QUYỀN SỞ HỮU
Nội dung

Chiếm hữu

Sử dụng

Định đoạt

- Căn cứ xác lập quyền sở hữu?
Theo Hợp đồng hoặc giao dịch một bên
Theo quy định của pháp luật
Theo những căn cứ riêng biệt
- Chấm dứt quyền sở hữu?
Theo ý chí chủ sở hữu
Theo quy định của pháp luật
- Bảo vệ quyền sở hữu?
Kiện vật quyền
Kiện trái quyền
Kiện yêu cầu ngăn chặn hoặc chấm dứt hành vi
cản trở trái PL việc thực hiện QCH, QSH hợp pháp

1/Khái niệm

2/Một số qui định chung

† Thừa kế là việc chuyển dịch tài sản của người
chết cho người khác theo di chúc hoặc theo luật
định
† Giữa quyền thừa kế và quyền sở hữu có mối
quan hệ mật thiết

†
†
†
†
†

Người để lại di sản thừa kế
Người thừa kế
Thời điểm , địa điểm mở thừa kế
Di sản thừa kế
Thời hiệu khởi kiện về thừa kế

III.THỪA KẾ
†
†
†
†

Khái niệm
Một số qui định chung
Thừa kế theo di chúc
Thừa kế theo pháp luật

3/Thừa kế theo di chúc
† Người lập di chúc
† Người thừa kế theo di chúc
† Người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của
di chúc
† Các điều kiện có hiệu lực của di chúc
† Hiệu lực pháp luật của di chúc

2


4/Thừa kế theo pháp luật

IV-TỐ TỤNG DÂN SỰ

Nguyên tắc cơ bản

† Những trường hợp thừa kế theo pháp luật
† Diện và hàng thừa kế theo luật
† Thừa kế thế vị

† Là tập hợp các QPPL điều chỉnh các quan hệ
xã hội phát sinh giữa Tòa án, Viện kiểm sát
với người tham gia tố tụng trong quá trình
Tòa án giải quyết các vụ việc dân sự,
† trình tự , thủ tục giải quyết các vụ việc dân
sự được qui định tại Bộ Luật Tố tụng Dân sự
2004( hiệu lực từ 1/1/2005)

† Bảo đảm pháp chế XHCN
† Quyền yêu cầu Tòa án bảo vệ quyền và lợi
ích hợp pháp
† Quyền quyết định và tự định đoạt của đương
sự
† Cung cấp chứng cứ và chứng minh
† Bình đẳng trong tố tụng
† Bảo đảm quyền bảo vệ của đương sự

Cơ quan tiến hành tố tụng

Người tiến hành tố tụng

† Viện kiểm sát.
† Toà án

† Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện kiểm
sát, Kiểm sát viên.
† Chánh án, Phó Chánh án, Thẩm phán, Hội
thẩm, Thư ký Toà án.

† Hòa giải
† Hội thẩm nhân dân tham gia xét xử
† Thẩm phán và hội thẩm độc lập, chỉ tuân
theo pháp luật
† Xét xử công khai
† Thực hiện chế độ 2 cấp xét xử
† Giám đốc việc xét xử
† Kiểm sát việc tuân theo pháp luật

3


Người tham gia tố tụng
† Nguyên đơn
† Bị đơn
† Người có quyền lợi, nghiã vụ liên quan

1/Thẩm quyền giải quyết vụ việc của Tòa án
† Người làm chứng.
† Người bảo vệ quyền lợi của đương sự.
† Người giám định.
† Người phiên dịch.

Thẩm quyền theo cấp Tòa án

2/Các giai đoạn giải quyết vụ án dân sự

† TAND cấp huyện giải quyết theo thủ tục sơ
thẩm một số vụ việc dân sự theo qui định ,
trừ trường hợp có đương sự hoặc tài sản ở
nước ngoài hoặc cần ủy thác tư pháp
† TAND cấp tỉnh giải quyết theo thủ tục sơ
thẩm các vụ việc dân sự còn lại

† Khởi kiện
† Thụ lý vụ án
† Chuẩn bị xét xử
† Xét xử sơ thẩm
† Xét xử phúc thẩm
† Xét lại bản án, quyết định đã có hiệu lực
pháp luật
† Thi hành bản án và quyết định của Tòa án

† Vụ việc về dân sự( nghiã hẹp)
† Vụ việc về hôn nhân gia đình
† Vụ việc về kinh doanh thương mại
† Vụ việc về lao động

3/Các giai đoạn giải quyết việc dân sự
† Phiên họp sơ thẩm
† Phiên họp phúc thẩm

4


Hệ thống Tòa án
HĐTPTANDTC

Tòa Phúc thẩm
TANDTC

Tòa DS
TANDTC

Tòa DS
TAND Tỉnh

UBTP

TAND Huyện

TAND Huyện

TAND Huyện

5