Cho vay trung và dài hạn tại ngân hàng thương mại cổ phần đầu tư và phát triển việt nam – chi nhánh phú thọ

i

LỜI CAM ĐOAN
Tên tôi là:

Phạm Thu Hạnh

Sinh ngày:

06/10/1990

Học viên lớp: CH20A - TCNH
Khóa học:

2014 – 2016, Trường Đại học Thương Mại

Mã số:

14AM0201024

Tôi xin cam đoan:
1. Luận văn Thạc sĩ: “Cho vay trung và dài hạn tại Ngân hàng Thương mại
Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Phú Thọ” là do chính tôi thực
hiện dưới sự hướng dẫn của TS. Phan Hữu Nghị.
2. Các số liệu, tài liệu mà tôi sử dụng trong luận văn do chính tôi thu thập và
xử lý mà không có sự sao chép không hơp lệ nào.
Hà Nội, Ngày tháng

năm 2015

Học viên

Phạm Thu Hạnh


ii

LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành chương trình cao học và bản luận văn này, bên cạnh những nỗ
lực của bản thân, tác giả đã nhận được sự quan tâm, động viên, sự góp ý tận tình
của các thầy cô, gia đình và bạn bè trong suốt quá trình học tập, công tác.
Tác giả xin gửi lời cảm ơn chân thành tới:
- Người hướng dẫn khoa học : TS. Phan Hữu Nghị
- Các thầy cô giáo Khoa Sau đại học và các thầy cô giáo khoa Tài chính Ngân
hàng Trường Đại Học Thương Mại.
- Lãnh đạo Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam –
Chi nhánh Phú Thọ đã tạo điều kiện cho tác giả tiến hành khảo sát và các đồng
nghiệp, bạn bè đã giúp đỡ và cung cấp tài liệu cho tác giả trong quá trình học tập,
công tác và thực hiện luận văn thạc sĩ.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng để hoàn thành luận văn bằng tất cả sự nhiệt tình
và năng lực của bản thân, tuy nhiện luận văn không tránh khỏi những thiếu sót. Tác
giả rất mong nhận được ý kiến đóng góp chân thành để bản luận văn được hoàn
thiện hơn.
Trân trọng cảm ơn!
Tác giả luận văn

Phạm Thu Hạnh


iii

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN.....................................................................................................i
LỜI CẢM ƠN..........................................................................................................ii
DANH TỪ VIẾT TẮT............................................................................................vi
DANH MỤC BẢNG..............................................................................................vii
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ..........................................................................viii
MỞ ĐẦU..................................................................................................................1
1. Tính cấp thiết của đề tài......................................................................................1
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu........................................................................1
3. Mục tiêu nghiên cứu............................................................................................3
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu......................................................................4
5. Phương pháp nghiên cứu....................................................................................4
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài...........................................................5
7. Kết cấu của đề tài................................................................................................5
CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHO VAY TRUNG VÀ DÀI HẠN CỦA
NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI..............................................................................6
1.1. Khái quát hoạt động cho vay trung và dài hạn của ngân hàng thương mại.....6
1.1.1. Khái niệm, đặc điểm, vai trò hoạt động cho vay trung và dài hạn của ngân
hàng thương mại......................................................................................................6
1.1.2. Các hình thức cho vay trung và dài hạn của ngân hàng thương mại..........9
1.1.3. Quy trình cho vay trung và dài hạn của ngân hàng thương mại................10
1.2. Phát triển hoạt động cho vay trung và dài hạn của ngân hàng thương mại...13
1.2.1. Quan niệm phát triển cho vay trung và dài hạn..........................................13
1.2.2. Sự cần thiết phải phát triển hoạt động cho vay trung và dài hạn của ngân
hàng thương mại....................................................................................................14
1.2.3. Chỉ tiêu đánh giá hoạt động cho vay trung và dài hạn của ngân hàng
thương mại.............................................................................................................. 15
1.2.4. Biện pháp phát triển cho vay trung và dài hạn............................................18
1.3. Nhân tố ảnh hưởng đến cho vay trung và dài hạn của ngân hàng thương
mại.......................................................................................................................... 19

1.3.1. Các nhân tố thuộc về ngân hàng..................................................................19


iv

1.3.2. Các nhân tố thuộc về khách hàng................................................................21
1.3.3. Những nhân tố khách quan khác................................................................22
1.4. Kinh nghiệm phát triển cho vay trung và dài hạn của một số ngân hàng
thương mại trên thế giới.......................................................................................23
1.4.1. Kinh nghiệm của của NHTM ở một số nước trên thế giới trong việc nâng
cao chất lượng cho vay...........................................................................................23
1.4.2. Bài học kinh nghiệm....................................................................................24
CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG CHO VAY TRUNG VÀ DÀI HẠN TẠI NGÂN
HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM –
CHI NHÁNH PHÚ THỌ......................................................................................27
2.1. Khái quát chung về Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển
Việt Nam – Chi nhánh Phú Thọ...........................................................................27
2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển..............................................................27
2.1.2. Chức năng và nhiệm vụ................................................................................29
2.1.3. Cơ cấu tổ chức..............................................................................................30
2.1.4. Kết quả hoạt động kinh doanh giai đoạn năm 2012 – 2014........................32
2.2. Thực trạng cho vay trung và dài hạn tại Ngân hàng thương mại cổ phần
Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Phú Thọ trong giai đoạn năm 2012
– 2014...................................................................................................................... 37
2.2.1. Chính sách tín dụng và quy trình tín dụng tại Ngân hàng thương mại......37
2.2.2. Mức tăng doanh số cho vay trung và dài hạn..............................................46
2.2.3. Hệ số thu hồi nợ vay trung và dài hạn.........................................................52
2.2.4. Chỉ tiêu nợ quá hạn trung và dài hạn..........................................................54
2.2.5. Chỉ tiêu nợ xấu trung và dài hạn.................................................................57
2.2.6. Chỉ tiêu lợi nhuận từ cho vay trung và dài hạn...........................................61

2.2.7. Chỉ tiêu vòng quay của vốn trung và dài hạn..............................................62
2.3. Đánh giá thực trạng cho vay trung và dài hạn tại Ngân hàng thương mại
cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam–Chi nhánh Phú Thọ............................64
2.3.1. Kết quả đạt được...........................................................................................64
2.3.2. Hạn chế.........................................................................................................65
2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế................................................................66


v

CHƯƠNG 3 GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN CHO VAY TRUNG VÀ DÀI HẠN
TẠI TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƯ VÀ PHÁT
TRIỂN VIỆT NAM – CHI NHÁNH PHÚ THỌ.................................................70
3.1. Phương hướng phát triển cho vay trung và dài hạn tại Ngân hàng Thương
mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Phú Thọ trong giai
đoạn năm 2015 – 2020...........................................................................................70
3.1.1. Phương hướng chung của Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và
Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Phú Thọ...........................................................70
3.1.2. Phương hướng cụ thể về phát triển cho vay trung và dài hạn của Ngân hàng
Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Phú Thọ..........71
3.2. Giải pháp phát triển cho vay trung và dài hạn tại Ngân hàng Thương mại
Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Phú Thọ.........................72
3.2.1. Đa dạng hóa lĩnh vực đầu tư trung và dài hạn............................................72
3.2.2. Đẩy mạnh công tác khách hàng và mở rộng tín dụng.................................74
3.2.3. Nâng cao chất lượng thẩm định dự án đầu tư.............................................76
3.2.4. Ngăn ngừa và xử lý những khoản nợ quá hạn............................................77
3.2.5. Tăng cường hoạt động Marketing ngân hàng.............................................81
3.2.6. Tiêu chuẩn hóa cán bộ tín dụng và có chính sách đãi ngộ hợp lý..............82
3.2.7. Tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát nội bộ.........................................84
3.3. Kiến nghị.........................................................................................................85

3.3.1. Kiến nghị với Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển
Việt Nam `............................................................................................................... 85
3.3.2 Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.............................................85
3.3.3. Kiến nghị với Nhà nước...............................................................................86
KẾT LUẬN............................................................................................................88
TÀI LIỆU THAM KHẢO.....................................................................................89


vi

DANH TỪ VIẾT TẮT
BIDV:
KQKD:
NHNN:
NHTM:
TCTD:
TCKT:
T&DH:

Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam
Kết quả kinh doanh
Ngân hàng nhà nước
Ngân hàng thương mại
Tổ chức tín dụng
Tổ chức kinh tế
Trung và dài hạn


vii

DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1: Kết quả một số chỉ tiêu hoạt động của BIDV – Chi nhánh Phú Thọ
giai đoạn năm 2012-2014.......................................................................................32
Bảng 2.2: Kết quả kinh doanh của BIDV – Chi nhánh Phú Thọ trong giai đoạn
năm 2012-2014.......................................................................................................35
Bảng 2.3: Cơ cấu cho vay trung và dài hạn của BIDV – Chi nhánh Phú Thọ
trong giai đoạn năm 2012-2014.............................................................................47
Phú Thọ trong giai đoạn năm 2012 – 2014..........................................................48
Bảng 2.4: Tình hình thu nợ trung và dài hạn của BIDV – Chi nhánh Phú Thọ
trong giai đoạn năm 2012-2014.............................................................................52
Bảng 2.5: Tình hình nợ quá hạn của BIDV – Chi nhánh Phú Thọ....................55
trong giai đoạn năm 2012-2014.............................................................................55
Bảng 2.6: Cơ cấu tỷ lệ nợ quá hạn trung và dài hạn của BIDV – Chi nhánh Phú
Thọ trong giai đoạn năm 2012 - 2014...................................................................56
Bảng 2.7: Tình hình nợ xấu của BIDV – Chi nhánh Phú Thọ trong giai đoạn
năm 2012 – 2014....................................................................................................58
Bảng 2.8: Nợ xấu trung và dài hạn phân theo cơ cấu nhóm nợ của BIDV – Chi
nhánh Phú Thọ trong giai đoạn năm 2012-2014.................................................60
Bảng 2.9: Tình hình lợi nhuận từ cho vay trung và dài hạn của BIDV – Chi
nhánh Phú Thọ trong giai đoạn năm 2012-2014.................................................61
Bảng 2.10: Chỉ tiêu vòng quay vốn trung và dài hạn của BIDV – Chi nhánh
Phú Thọ trong giai đoạn năm 2012-2014.............................................................62


viii

DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ
Sơ đồ 2.1. Cơ cấu bộ máy tổ chức của BIDV – Chi nhánh Phú Thọ..................30
Biểu đồ 2.1: Dư nợ cho vay trung và dài hạn của BIDV – Chi nhánh...............48
Biểu đồ 2.2: Dư nợ cho vay trung và dài hạn theo loại tiền của BIDV – Chi

nhánh Phú Thọ giai đoạn năm 2012 – 2014......................................................... 51
Biểu đồ 2.3: Hệ số thu hồi nợ trung và dài hạn của BIDV – Chi nhánh Phú Thọ
trong giai đoạn năm 2012 – 2014.......................................................................... 53
Biểu đồ 2.4: Tỷ lệ nợ quá hạn trung và dài hạn của BIDV – Chi nhánh Phú
Thọ trong giai đoạn năm 2012 – 2014.................................................................. 55
Biểu đồ 2.5: Tỷ lệ nợ xấu trung và dài hạn của BIDV – Chi nhánh Phú Thọ
trong giai đoạn năm 2012 – 2014.......................................................................... 59
Biểu đồ 2.6: Tỷ lệ lợi nhuận từ cho vay trung và dài hạn của BIDV – Chi
nhánh Phú Thọ trong giai đoạn năm 2012 – 2014............................................... 62


1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Việt Nam đang trong quá trình đổi mới nền kinh tế để từng bước phát triển,
hội nhập với nền kinh tế của các nước trong khu vực và trên thế giới. Trải qua nhiều
khó khăn thử thách, nền kinh tế nước ta đã đạt được những thành tựu đáng khích lệ.
Để đạt được điều đó có sự đóng góp không nhỏ của ngành Ngân hàng. Đặc biệt khi
việc tận dụng và khai thác tối đa các nguồn vốn trong và ngoài nước đang trở lên rất
cần thiết như hiện nay, bên cạnh các nguồn vốn đầu tư trực tiếp từ ngân sách nhà
nước cho những công trình lớn, thì nguồn vốn cho vay trung và dài hạn có ý nghĩa
rất quan trọng, góp phần bổ sung kịp thời nguồn vốn đầu tư cho các công trình trọng
điểm, thúc đẩy các doanh nghiệp mở rộng sản xuất và góp phần ổn định giá cả tiền
tệ trong nền kinh tế.
Hiện nay các doanh nghiệp đang thiếu vốn, nhất là vốn trung và dài hạn,
nhưng vẫn chưa tiếp cận được với nguồn vốn của ngân hàng. Trong khi nguồn vốn
tồn đọng trong các ngân hàng thương mại không phải ít, nhiều ngân hàng giải quyết
vấn đề ứ đọng tiền nhiều nhưng không cho vay được bằng cách đầu tư vào trái
phiếu, tín phiếu Chính phủ. Như vậy, không phải ngân hàng thương mại thiếu vốn
mà chưa có cách chuyển vốn huy động được vào sản xuất kinh doanh một cách hiệu

quả, chưa có định hướng khách hàng để sử dụng khoản vay có chất lượng tốt. Ngân
hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Phú Thọ
cũng không nằm ngoài tình trạng đó, hoạt động cho vay trung và dài hạn kém đa
dạng về cơ cấu khách hàng, hầu như chỉ tập trung vào các doanh nghiệp Nhà nước,
chưa quan tâm đúng mức tới các đối tượng khách hàng khác, đặc biệt là các doanh
nghiệp ngoài quốc doanh.
Nhận thức được tầm quan trọng của hoạt động cho vay trung và dài hạn, ý
nghĩa của việc đề xuất các giải pháp nhằm phát triển cho vay trung và dài hạn tại
ngân hàng, em đã quyết định lựa chọn đề tài "Cho vay trung và dài hạn tại Ngân
hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Phú Thọ"
làm đề tài luận văn của mình.
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu
Cho vay trung và dài hạn là một quan hệ giao dịch giữa hai chủ thể (bên cho
vay và bên đi vay) với khoản thời gian giao dịch giữa hay chủ thể này kéo dài từ


2
một năm trở lên. Đặc điểm cơ bản của tín dụng trung và dài hạn là vốn đầu tư lớn,
thời gian thu hồi chậm , đem lại lợi nhuận lớn nhưng độ rủi ro cao. Với ngân hàng
thương mại, tín dụng trung và dài hạn vừa mang lại lợi nhuận, vừa nâng cao khả
năng cạnh tranh và tạo điều kiện để ngân hàng thực hiện các chức năng xã hội. Là
một trong những hoạt động của ngân hàng, cho vay trung và dài hạn luôn thu hút
được sự quan tâm nghiên cứu, tìm hiểu ở trong nước và trên thế giới. Các công trình
nghiên cứu trước đây về vấn đề cho vay trung và dài hạn đã phản ánh thực trạng và
đưa ra giải pháp trên các cách tiếp cận khác nhau theo đó quan điểm, cách đánh giá
cũng khác nhau. Cụ thể một số công trình như:
- Luận án Tiến sĩ “Giải pháp nâng cao chất lượng cho vay trung và dài hạn
tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Á Châu” của tác giả Lưu Thị Thanh Thảo, Học
viện Tài chính, năm 2009. Luận án đã làm rõ và phát triển một số lý luận về chất
lượng cho vay trung và dài hạn và các giải pháp nâng cao chất lượng cho vay trung

và dài hạn tại ngân hàng thương mại. Luận án đã phân tích, đánh giá thực trạng chất
lượng cho vay trung và dài hạn và áp dụng các giải pháp nâng cao chất lượng cho
vay trung và dài hạn tại Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu. Luận án đã nêu ra
được một số giải pháp cụ thể nâng cao chất lượng cho vay trung và dài hạn phù hợp
với đặc điểm kinh doanh và chính sách tín dụng của Ngân hàng Thương mại Cổ
phần Á Châu.
- Luận văn thạc sĩ “Thực trạng cho vay trung và dài hạn tại Ngân hàng
Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam” của tác giả Nguyễn Thị Thu
Hoa, Học viện Tài chính, năm 2010. Luận văn đã hệ thống hóa một số lý luận cơ
bản về cho vay trung và dài hạn của ngân hàng thương mại. Tiến hành phân tích
thực trạng cho vay trung và dài hạn tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và
Phát triển Việt Nam thể hiện qua các chỉ tiêu cơ bản. Đánh giá được những kết quả
và tồn tại trong hoạt động cho vay trung và dài hạn của Ngân hàng Thương mại Cổ
phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam. Luận văn đã đưa ra một số giải pháp phát triển
cho vay trung và dài hạn của Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển
Việt Nam.
- Luận văn thạc sĩ “Thực trạng cho vay trung và dài hạn của Ngân hàng Nông
nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Phú Thọ” của tác giả Lê
Thanh Phượng, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân năm 2012. Luận văn đã làm rõ


3
những lý luận chung về cho vay trung và dài hạn của ngân hàng thương mại. Phản
ánh thực trạng cho vay trung và dài hạn của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển
Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Phú Thọ. Đánh giá những kết quả và hạn chế,
nguyên nhân của hạn chế trong việc phát triển các sản phẩm cho vay trung và dài
hạn của ngân hàng. Từ đó đề xuất một số giải pháp phát triển các sản phẩm này tại
Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Phú Thọ.
Trong các đề tài trên các tác giả đã nêu lên được thực trạng cho vay trung và
dài hạn tại ngân hàng thương mại trong những giai đoạn thực hiện nghiên cứu.

Đồng thời mỗi tác giả cũng đưa ra những giải pháp nhằm phát triển, nâng cao chất
lượng cho vay trung và dài hạn tại hệ thống ngân hàng thương mại nói chung và tại
Ngân hàng thực hiện nghiên cứu nói riêng. Tuy nhiên, trong mỗi giai đoạn khác
nhau thì mỗi Ngân hàng lại có những điều kiện thuận lợi và khó khăn riêng ứng với
từng địa bàn cụ thể. Đến nay, tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát
triển Việt Nam - Chi nhánh Phú Thọ chưa có đề tài nghiên cứu về cho vay trung và
dài hạn, trong khi cùng với sự phát triển đi lên của Đất nước, sự gia tăng số lượng
các ngân hàng thương mại và tính phức tạp của các hoạt động kinh tế, công nghệ,
cạnh tranh đều thay đổi nên nhu cầu về việc nghiên cứu cho vay trung và dài hạn tại
ngân hàng là rất cần thiết.
3. Mục tiêu nghiên cứu
3.1. Mục tiêu chung
Phản ánh và đánh giá thực trạng tín dụng trung và dài hạn, qua đó đề xuất giải
pháp phát triển cho vay trung và dài hạn tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư
và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Phú Thọ.
3.2. Mục tiêu cụ thể
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận về cho vay trung và dài hạn tại ngân hàng
thương mại.
- Phản ánh, đánh giá thực trạng cho vay trung và dài hạn tại Ngân hàng
Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Phú Thọ.
- Đề xuất giải pháp phát triển cho vay trung và dài hạn tại Ngân hàng Thương
mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Phú Thọ.


4
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Cho vay trung và dài hạn tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát
triển Việt Nam – Chi nhánh Phú Thọ.
4.2. Phạm vi nghiên cứu

- Phạm vi nội dung: Cho vay trung và dài hạn.
- Phạm vi không gian: Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển
Việt Nam – Chi nhánh Phú Thọ (BIDV – Chi nhánh Phú Thọ).
- Phạm vi thời gian: Số liệu sử dụng trong đề tài được thu thập trong 3 năm từ
năm 2012 đến năm 2014.
5. Phương pháp nghiên cứu
5.1. Phương pháp thu thập thông tin, số liệu
Phương pháp thu thập tài liệu sơ cấp: Dựa trên số liệu thống kê, số liệu trong
các báo cáo hoạt động kinh doanh qua các năm của BIDV – Chi nhánh Phú Thọ để
tiến hành phân tích những biến động. Việc thu thập tài liệu thông tin bao gồm việc
sưu tầm và thu thập những tài liệu số liệu mới tại BIDV – Chi nhánh Phú Thọ.
Phương pháp thu thập tài liệu thứ cấp: Đây là các tài liệu, số liệu từ các công
trình nghiên cứu trước được lựa chọn sử dụng vào mục đích phân tích, minh họa rõ
nét về nội dung nghiên cứu. Nguồn gốc của các tài liệu này đã được chú thích rõ
trong phần “Tài liệu tham khảo”.
5.2. Phương pháp thống kê, so sánh
Phương pháp thống kê so sánh là phương pháp sử dụng phổ biến trong đề tài
nghiên cứu để xác định mức độ, xu thế biến động của các chỉ tiêu được phân tích tới
trong bài, so sánh giữa năm trước với năm sau thấy được tốc độ tăng trưởng của
từng chỉ tiêu. Phương pháp này giúp phát hiện những điểm giống và khác nhau giữa
các thời điểm nghiên cứu đồng thời giúp phân tích được những động thái phát triển
của ngân hàng. Sử dụng phương pháp này để tính tốc độ phát triển của các chỉ tiêu
về nguồn vốn, dư nợ, doanh số cho vay trung và dài hạn,… qua các năm 2012,
2013, 2014 của BIDV – Chi nhánh Phú Thọ.
5.3. Phương pháp phân tích, tổng hợp số liệu
Phương pháp phân tích là phương pháp đánh giá tổng hợp, kết hợp với hệ
thống hóa để có thể nhận định đầy đủ về tình hình hoạt động chung và nêu ra các
điểm mạnh, điểm yếu trong việc cung cấp các sản phẩm cho vay trung và dài hạn
của BIDV – Chi nhánh Phú Thọ cho khách hàng. Phân tích tài liệu, số liệu và đánh

5
giá số liệu về tuyệt đối và tương đối của các chỉ tiêu dùng để phân tích và đánh giá
thực trạng cho vay trung và dài hạn tại ngân hàng, từ đó đưa ra các giải pháp nhằm
phát triển cho vay trung và dài hạn của BIDV – Chi nhánh Phú Thọ.
Phương pháp tổng hợp là phương pháp liên kết thống nhất toàn bộ các yếu tố,
các nhận xét mà khi sử dụng các phương pháp có được thành một kết luận hoàn
thiện, đầy đủ. Vạch ra mối liên hệ giữa chúng, khái quát các vấn đề trong nhận thức
tổng hợp. Trong luận văn này, sau khi thu thập và xử lí các số liệu, đã tiến hành lập
bảng thống kê và tính các chỉ số rồi đưa các nhận xét tổng hợp phân tích, nhận định
về các vấn đề thông qua các chỉ số đó về tình hình cho vay trung và dài hạn của
BIDV – Chi nhánh Phú Thọ.
5.4. Phương pháp xử lý số liệu, tài liệu
- Các số liệu được đưa vào máy tính. Dùng phần mềm exel để tổng hợp tính
toán các chỉ tiêu cần thiết như số tuyệt đối, số tương đối.
- Tính toán các chỉ tiêu, xây dựng các bảng thống kê, các biểu đồ hay đồ thị
cần thiết. Trên cơ sở đó phân tích sự biến động và các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt
động cho vay trung và dài hạn của BIDV – Chi nhánh Phú Thọ.
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
- Về mặt lý luận: Luận văn góp phần khái quát và làm rõ nét hơn những lý
luận cơ bản về cho vay trung và dài hạn tại ngân hàng thương mại.
- Về mặt thực tiễn: Luận văn đã nghiên cứu, phân tích và đánh giá thực trạng
cho vay trung và dài hạn tại BIDV – Chi nhánh Phú Thọ, đánh giá và chỉ ra kết quả
đạt được, những hạn chế và nguyên nhân tồn tại trong cho vay trung và dài hạn của
ngân hàng, từ đó đưa ra giải pháp phát triển cho vay trung và dài hạn tại BIDV –
Chi nhánh Phú Thọ.
7. Kết cấu của đề tài
Ngoài phần mở đầu và kết luận, kết cấu của luận văn gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về cho vay trung và dài hạn của ngân hàng
thương mại.

Chương 2: Thực trạng cho vay trung và dài hạn tại Ngân hàng Thương mại cổ
phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Phú Thọ.
Chương 3: Giải pháp phát triển cho vay trung và dài hạn tại Ngân hàng
Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Phú Thọ.
CHƯƠNG 1


6
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHO VAY TRUNG VÀ DÀI HẠN CỦA NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI
1.1. Khái quát hoạt động cho vay trung và dài hạn của ngân hàng
thương mại
1.1.1. Khái niệm, đặc điểm, vai trò hoạt động cho vay trung và dài hạn của
ngân hàng thương mại
1.1.1.1. Khái niệm cho vay trung và dài hạn của ngân hàng thương mại
Tín dụng là một khái niệm đã tồn tại lâu trong đời sống xã hội loài người.
Theo tiếng La Tinh, tín dụng là sự tin tưởng, điều này có nghĩa là trong mối quan hệ
tín dụng người cho vay tin tường người đi vay sẽ hoàn trả cả vốn và lãi đúng như
hai bên đã thỏa thuận. Như vậy, tín dụng được hiểu theo cách đơn giản nhất là một
quan hệ vay mượn dựa trên nguyên tắc có hoàn trả.
Tín dụng trung và dài hạn là hoạt động tài chính tín dụng cho khách hàng vay
vốn trung và dài hạn nhằm thực hiện các dự án phát triển sản xuất kinh doanh,
phục vụ đời sống. Theo từng quốc gia, từng thời kỳ mà có những quy định cụ thể
của hoạt động tín dụng trung và dài hạn. Ở Việt Nam, về thời hạn cho vay được xác
định phù hợp với thời hạn thu hồi vốn của dự án đầu tư, khả năng trả nợ của khách
hàng và tính chất nguồn vốn vay của tổ chức tín dụng.
Cho vay là hình thức cấp tín dụng, cho vay trung và dài hạn là các khoản vay
có thời hạn trên 1 năm. Ở Việt Nam hiện nay :
Cho vay trung hạn: là khoản cho vay có thời hạn từ 1-5 năm. Loại hình cho vay
này thường được dùng để cung cấp, mua sắm tài sản cố định, cải tiến và đổi mới kỹ

thuật, mở rộng và xây dựng công trình nhỏ có thời hạn thu hồi vốn nhanh.
Cho vay dài hạn: là khoản cho vay có thời gian trên 5 năm. Loại hình cho vay
này được dùng để cấp vốn cho xây dựng cơ bản như đầu tư xây dựng các xí nghiệp
mới, các công trình thuộc cơ sở hạ tầng, cải tiến và mở rộng sản xuất.
1.1.1.2. Phân biệt cho vay và tín dụng của ngân hàng thương mại
Hoạt động tín dụng là "việc tổ chức tín dụng sử dụng nguồn vốn tự có, nguồn
vốn huy động để cấp tín dụng". Trong đó tổ chức tín dụng gồm tổ chức tín dụng là
ngân hàng và tổ chức tín dụng phi ngân hàng (như công ty tài chính, công ty cho
thuê tài chính, hợp tác xã tín dụng,...). Cấp tín dụng "là việc tổ chức tín dụng thỏa


7
thuận để khách hàng sử dụng một khoản tiền với nguyên tắc có hoàn trả bằng các
cho vay, chiết khấu, cho thuê tài chính, bảo lãnh ngân hàng và các nghiệp vụ tín
dụng khác". Như vậy hoạt động cấp tín dụng và hoạt động cho vay của ngân hàng
đề là các giao dịch tín dụng. Tuy nhiên, cấp tín dụng là khái niệm rộng bao gồm
nhiều nghiệp vụ như đã định nghĩa ở trên, trong đó bao gồm cả hoạt động cho vay.
Cho vay chỉ là một nghiệp vụ nằm trong hoạt động tín dụng, nhưng luôn là
một nghiệp vụ chiếm tỷ trọng lớn nhất. Các ngân hàng khi thẩm định tín dụng
thường yêu cầu khách hành phải có tài sản thế chấp cũng là hợp lý. Và thế chấp
cũng chỉ là một trong các biện pháp để bảo đảm tín dụng (ngoài thế chấp thì các
ngân hàng có thể áp dụng nhiều biện pháp bảo đảm khác như cầm cố, đặt cọc, bảo
lãnh, tín chấp...). Dù tín dụng có một hàm nghĩa là tín nhiệm nhưng sự tín nhiệm
này là chưa đủ để bảo đảm chó giao dịch tín dụng đó. Bởi hoạt động tín dụng là một
hoạt động luôn chứa đựng rất nhiều rủi ro. Ngay cả sự tín nhiệm được bảo đảm
bằng tín chấp thì cũng phải có một tổ chức có uy tín đứng ra tín chấp.
1.1.1.3. Đặc điểm cho vay trung và dài hạn
Thứ nhất, quy định vốn chủ sở hữu tham gia vào dự án, phương án:
Cho vay trung và dài hạn với thời gian dài, độ rủi ro cao hơn so với cho vay
ngắn hạn, để giảm bớt rủi ro ngoài việc quy định khách hàng phải có vốn chủ sở hữu

tham gia vào quá trình sản xuất, kinh doanh và đời sống. Tỷ lệ vốn chủ sở hữu tham
gia vào tính chất của từng dự án, mức độ rủi ro và hiệu quả của dự án.
Thứ hai, quy định thời hạn trả nợ, cách thanh toán nợ và nguồn trả nợ:
Thời hạn trả nợ vốn vay phụ thuộc vào tính chất, đặc điểm dự án đầu tư nhưng
thời hạn trả nợ cũng có thể rút ngắn trong trường hợp hiệu quả của dự án mang lại
cao. Nguồn trả nợ đối với khoản cho vay trung và dài hạn nhìn chung khác với cho
vay ngắn hạn. Các khoản cho vay trung và dài hạn được dùng chủ yếu cho nhu cầu
mua sắm tài sản cố định,.. cho nên nguồn trả nợ chính cho khoản vay này là từ
nguồn khấu hao và một phần lợi nhuận do dự án mang lại.
Thứ ba, quy định giải ngân trong cho vay trung và dài hạn:
Đối với khoản cho vay trung và dài hạn có thể giải ngân một lần, hoặc nhiều
lần nhằm đảm bảo cho khách hàng sử dụng tiền vay đúng mục đích. Ngân hàng
không cho rút vốn khi các nhu cầu chi tiêu liên quan chưa phát sinh. Ngân hàng và


8
khách hàng thoả thuận rút hết toàn bộ tiền vay một lần trong trường hợp vay để mua
sắm máy móc, thiết bị. Đối với các tài sản hình thành trong một thời gian dài thì
việc giải ngân được thực hiện theo tiến độ công việc hoàn thành.
Thứ tư, quy định lãi suất cho vay
Lãi suất cho vay trung và dài hạn thường cao hơn lãi suất cho vay ngắn hạn,
nó có thể là lãi suất cố đinh trong suốt thời kỳ vay vốn, cũng có thể là lãi suất biến
đổi tuỳ thuộc vào sự biến động của thị trường. Sự biến đổi của lãi suất có thể dựa
trên lãi suất cơ bản của ngân hàng, hay lãi suất liên ngân hàng của một số thị trường
như: LIBOR, SIBOR ... Việc thu tiền lãi có thể theo kỳ hạn tháng, quí, năm dựa vào
số dư ở mỗi kỳ hạn trả nợ và lãi suất cho vay. Khách hàng có thể trả tiền lãi cùng nợ
gốc tại mỗi kỳ hạn trả nợ hay trả tiền lãi vào một ngày trong kỳ theo thoả thuận.
1.1.1.4. Vai trò của cho vay và tín dụng của ngân hàng thương mại
a. Đối với hoạt động của ngân hàng thương mại
Những khoản cho vay trung và dài hạn có quy mô lớn và lãi suất cao, thời gian

dài đã mang lại lợi nhuận cao cho ngân hàng. Việc phát triển hoạt động cho vay
trung, dài hạn cả về số lượng và chất lượng là hoạt động mang tính chiến lược của
các ngân hàng thương mại.
Khi ngân hàng cấp tín dụng cho khách hàng chính là ngân hàng đang tạo ra và
duy trì khách hàng của mình trong tương lai. Tạo điều kiện để ngân hàng mở rộng
phạm vi hoạt động của mình và ngày càng khẳng định vai trò, vị thế của mình trong
nền kinh tế. Thông qua hoạt động cho vay trung và dài hạn, ngân hàng thực hiện
chức năng xã hội của mình, thể hiện vai trò người tài trợ lớn đối với toàn bộ nền
kinh tế, góp phần mở rộng vốn đầu tư, gia tăng sản phẩm xã hội và cải thiện đời
sống nhân dân.
b. Đối với khách hàng vay vốn trung và dài hạn
Đối với các cá nhân: Các cá nhân có nhu cầu tiêu dùng một số tiền lớn một
lúc thì có thể đề nghị ngân hàng cho vay trung và dài hạn. Ngân hàng sẽ căn cứ vào
thu nhập của cá nhân để tính toán thời gian trả nợ cho hợp lý. Đối với các hộ nông
dân việc vay trung và dài hạn là hết sức quan trọng để đầu tư về giống, thức ăn,
phân bón... ban đầu.


9
Đối với các doanh nghiệp: Doanh nghiệp có được nguồn vốn đầu tư để nâng
cao chất lượng sản phẩm, mở rộng sản xuất hay để xâm nhập vào thị trường mới,
chớp lấy cơ hội kinh doanh mà không phải chờ đủ vốn. Đối với doanh nghiệp, việc
vay vốn trung và dài hạn từ ngân hàng đôi khi đem lại nhiều thuận lợi hơn so với
các hình thức huy động vốn khác. Doanh nghiệp có thể vay vốn ngân hàng theo kỳ
hạn phù hợp với yêu cầu kinh doanh, hơn nữa không phải công ty nào cũng được
quyền bán trái phiếu, cổ phiếu của mình trên thị trường chứng khoán, nhất là công
ty mới thành lập hay quá nhỏ, chưa có tiếng tăm. Ngoài ra với các khoản vay trung
và dài hạn tại ngân hàng vừa giúp ngân hàng thực hiện chiến lược kinh doanh đem
lại lợi tức cho doanh nghiệp mà không gia tăng sự kiểm soát của người bên ngoài
đối với hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp như trong trường hợp phát hành cổ

phiếu. Như vậy, vay vốn trung và dài hạn từ ngân hàng là biện pháp quan trọng để
các doanh nghiệp thực hiện được dự án của mình.
c. Đối với nền kinh tế
Hoạt động cho vay trung và dài hạn đáp ứng nhu cầu về vốn cho nền kinh tế
quốc dân, làm nhiệm vụ chuyển vốn từ nơi thừa đến nơi thiếu vốn, từ những nhà tiết
kiệm sang nhà đầu tư, phục vụ phát triển nền kinh tế.
Hoạt động cho vay trung và dài hạn góp phần đẩy nhanh quá trình tái sản xuất
mở rộng đầu tư phát triển kinh tế. Các khoản cho vay cung cấp cho các ngành được
thực hiện theo cả chiều sâu và chiều rộng, đầu tư có trọng điểm, hình thành các
ngành sản xuất mũi nhọn, xây dựng cơ cấu hợp lý và khai thác triệt để các nguồn
lực để tập trung phục vụ sản xuất. Nắm trong tay nguồn vốn lớn, lâu dài đã thúc đẩy
tiến độ phát triển các công trình, các dự án, tạo được hiệu quả kinh tế bền vững, lâu
dài góp phần thúc đẩy tốc độ chuyển dịch cơ cấu kinh tế đã định hướng công nghiệp
hoá - hiện đại hoá.
1.1.2. Các hình thức cho vay trung và dài hạn của ngân hàng thương mại
1.1.2.1. Căn cứ vào đồng tiền cho vay
Tín dụng trung và dài hạn bằng bản tệ: Là việc cho vay bằng đồng nội tệ.
Tín dụng trung và dài hạn bằng ngoại tệ: Nhằm cấp tín dụng cho người vay có
nhu cầu thanh toán các công trình xây dựng cơ bản, các khoản chi phí có liên quan
đến nước ngoài bằng đồng ngoại tệ.


10
1.1.2.2. Căn cứ vào mục đích sử dụng vốn trung và dài hạn
Tín dụng trung và dài hạn phục vụ cho tiêu dùng: Là loại tín dụng cấp cho các
cá nhân để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng như mua sắm nhà cửa, các phương tiện sinh
hoạt, phương tiện đi lại,...
Tín dụng trung và dài hạn phục vụ cho sản xuất kinh doanh: Là loại tín dụng
cấp cho các tổ chức kinh tế để tiến hành sản xuất kinh doanh, lưu thông hàng hóa.
1.1.2.3. Căn cứ vào kỳ hạn trả nợ của đối tượng xin vay

Tín dụng trung và dài hạn có kỳ hạn trả nợ đều nhau theo tháng, quý, năm: Là
loại tín dụng mà khách hàng phải hoàn trả vốn gốc và lãi theo định kỳ.
Tín dụng trung và dài hạn có kỳ hạn trả nợ một lần: Là loại tín dụng mà bên
vay phải hoàn trả cả gốc và lãi một lần vào thời điểm kết thúc khoản vay.
Tín dụng trung và dài hạn có kỳ hạn trả nợ có tính thời vụ: Là loại tín dụng
mà người vay có thể hoàn trả gốc và lãi bất cứ khi nào có khả năng, có thu nhập.
1.1.2.4. Căn cứ vào lĩnh vực hoạt động của đối tượng xin vay
Tín dụng trung và dài hạn đầu tư trong nước: Là loại tín dụng cấp cho người vay
nhằm thực hiện các dự án đầu tư trong nước.
Tín dụng trung và dài hạn tài trợ xuất nhập khẩu: Loại tín dụng này có thể chia
ra thành:
- Tín dụng người cung cấp: Là loại tín dụng trung và dài hạn của ngân hàng tài
trợ cho các nhà cung cấp máy móc, thiết bị, công cụ để xuất khẩu.
- Tín dụng người mua: Là loại tín dụng trung và dài hạn mà ngân hàng cấp cho
người mua các máy móc, thiết bị của nước ngoài.
1.1.3. Quy trình cho vay trung và dài hạn của ngân hàng thương mại
Bước 1: Phỏng vấn ban đầu và tiếp nhận hồ sơ vay vốn
Khách hàng có nhu cầu vay vốn, đến ngân hàng đề nghị vay vốn, cán bộ ngân
hàng thực hiện tiếp xúc và phỏng vấn ban đầu để tìm hiểu thông tin về khách hàng.
Sau đó cán bộ ngân hàng hướng dẫn khách hàng lập hồ sơ vay vốn, kiểm tra tính
hợp lệ, hợp pháp của hồ sơ.
Bước 2: Thẩm định tín dụng, lập báo cáo đề xuất thẩm định và phê duyệt tín
dụng


11
Dựa vào đơn xin vay, trên cơ sở hồ sơ khách hàng, hồ sơ khoản vay, cán bộ tín
dụng thẩm định khoản vay theo các nội dung:
- Năng lực pháp lí của khách hàng.
- Uy tín tính cách của khách hàng.

- Khả năng tài chính của khách hàng.
- Khả năng kinh doanh của khách hàng (nếu có).
- Phương án sử dụng vốn của khách hàng.
- Bảo đảm tiền vay.
Từ đó đánh giá toàn diện rủi ro mà ngân hàng gặp phải nếu cho vay khách
hàng, đối chiếu với những quy định của ngân hàng, lập báo cáo đề xuất thẩm định
và phê duyệt tín dụng có ý kiến về mức cho vay, lãi suất cho vay, điều kiện vay
trả...kèm theo hồ sơ vay vốn, trình Lãnh đạo phòng xét duyệt trước khi trình cấp có
thẩm quyền xét duyệt cho vay.
Bước này được thực hiện không quá 5 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đơn
xin vay ngắn hạn và 10 ngày làm việc đối với khoản vay trung và dài hạn.
Bước 3: Phê duyệt cho vay
Trên cơ sở báo cáo đề xuất thẩm định và phê duyệt tín dụng của cán bộ tín
dụng kèm hồ sơ vay vốn, Lãnh đạo phòng sẽ xem xét, kiểm tra, có ý kiến độc lập
vào Báo cáo đề xuất thẩm định và phê duyệt tín dụng, đồng thời thực hiện phê duyệt
tín dụng nếu khoản vay nằm trong thẩm quyền ra quyết định, hoặc trình lãnh đạo
cấp cao hơn để xem xét ra quyết định cho vay.
Bước 4: Cán bộ tín dụng hoàn tất các hồ sơ và thủ tục giấy tờ có liên quan
Trên cơ sở quyết định cấp tín dụng tại báo cáo đề xuất thẩm định và phê duyệt
tín dụng của cấp có thẩm quyền, cán bộ tín dụng soạn thảo hợp đồng tín dụng và
hợp đồng bảo đảm tiền vay thích hợp.
Bước 5: Giải ngân và thu nợ
Cán bộ tín dụng hướng dẫn khách hàng hoàn chỉnh nội dung của các chứng từ
giải ngân, tiến hành thực hiện giải ngân trên phần mềm giao dịch của ngân hàng.
Sau khi giải ngân trên hệ thống, giấy lĩnh tiền mặt sẽ chuyển cho phòng kế toán
thực hiện chi tiền mặt cho khách hàng nếu giải ngân bằng tiền mặt, hoặc thực hiện
giải ngân bằng chuyển khoản.
Khi đến hạn trả nợ lãi hoặc gốc, căn cứ theo các quy định tại hợp đồng tín
dụng, cán bộ tín dụng thực hiện thu nợ, lãi, phí.

12
Bước 6: Theo dõi, kiểm tra, đánh giá khách hàng và khoản vay
Cán bộ tín dụng có trách nhiệm lưu hồ sơ, theo dõi thường xuyên hoặc định kì,
đánh giá khách hàng vay, khoản vay theo mục đích sử dụng vốn vay, phân loại nợ
và trích lập dự phòng rủi ro, đánh giá lại tài sản đảm bảo tiền vay, đôn đốc thu hồi
gốc lãi đến hạn.
Bước 7: Xử lí các rủi ro phát sinh
Trường hợp khách hàng không trả nợ gốc và hoặc lãi đúng kì hạn đã thoả
thuận trong hợp đồng tín dụng và có văn bản đề nghị thì cán bộ tín dụng sẽ xem xét
đề xuất điều chỉnh kì hạn nợ, gia hạn nợ.
Khi khoản vay được phân loại là nợ xấu thì ban quản lí nợ xấu sẽ cùng theo
dõi và thực hiện theo các hướng dẫn về xử lí nợ xấu có liên quan.
Bước 8: Thanh lí hợp đồng tín dụng
Khi khách hàng đã trả hết nợ gốc và lãi, cán bộ tín dụng thực hiện kiểm tra,
đối chiếu về số tiền trả nợ gốc, lãi, phí...để tất toán khoản vay, thanh lí hợp đồng tín
dụng.
*Nhận xét:
Hiện nay ngân hàng đang thực hiện cho vay theo quy trình trên. Tuy nhiên đây
là quy trình còn tồn tại nhiều hạn chế. Cụ thể:
- Qua quy trình trên của chi nhánh có thể thấy đối với một khoản cho vay
trung và dài hạn, cán bộ tín dụng phụ trách sẽ phải thực hiện toàn bộ quy trình từ
việc đánh giá khách hàng, lập hồ sơ khoản vay, đánh giá và đăng kí giao dịch bảo
đảm, giải ngân và thu hồi nợ, hoàn toàn không có bộ phận khác hỗ trợ. Điều này tạo
ra một khối lượng công việc khá lớn cho cán bộ tín dụng, đồng thời có thể dẫn đến
rủi ro đạo đức của cán bộ tín dụng trong quá trình cho vay.
- Chưa có phòng thẩm định riêng nên vẫn lồng ghép nghiệp vụ vào với nghiệp
vụ tín dụng gây mất thời gian và giảm tính chính xác cho khâu thẩm định khách
hàng
- Không có thời gian quy định cụ thể cho từng khâu thẩm định dẫn đến tình

trạng một số dự án bị chậm trễ do quá trình thu thập thông tin của cán bộ tín dụng là
quá lâu gây thiệt hại về việc vay vốn và sản xuất của khách hàng.


13
1.2. Phát triển hoạt động cho vay trung và dài hạn của ngân hàng thương
mại
1.2.1. Quan niệm phát triển cho vay trung và dài hạn
Như chúng ta đã biết, đối với các NHTM thì các khoản cho vay trung và dài
hạn thường là những khoản vay lớn và chứa đựng nhiều rủi ro nên đã có thời kì các
NHTM từ chối những khoản cho vay này. Tuy nhiên, trong điều kiện kinh tế ngày
càng phát triển và sức ép cạnh tranh ngày càng khốc liệt trong hệ thống ngân hàng
đã buộc các nhà ngân hàng phải thay đổi và mở rộng các dịch vụ cung ứng của
mình nhằm nâng cao sức cạnh tranh, không những trong hệ thống ngân hàng mà
còn cả với các định chế tín dụng khác. Để làm được điều này yêu cầu ngân hàng
buộc phải đa dạng hóa các sản phẩm của mình, không chỉ dừng lại ở các sản phẩm
truyền thống là huy động vốn, tín dụng, thanh toán, kinh doanh ngoại tệ… mà còn
phát triển các sản phẩm mới như cho vay tiêu dùng, tư vấn, dịch vụ cho thuê két,
dịch vụ ngân hàng trọn gói…
Như vậy, có thể thấy rằng tín dụng cho vay trung và dài hạn ra đời chính từ sự
phát triển của nền kinh tế thị trường cộng với sự canh tranh ngày càng gay gắt trong
hệ thống ngân hàng. Một lý do khác khiến tín dụng cho vay trung và dài hạn ra đời
và phát triển là việc giải quyết hai mâu thuẫn. Đó là mâu thuẫn giữa nhu cầu vốn
trung và dài hạn với khả năng thanh toán của khách hàng và mâu thuẫn giữa sản
xuất hàng hóa với tiêu thụ hàng hóa.
Ngày nay, lĩnh vực cho vay cho vay trung và dài hạn đang phát triển mạnh mẽ.
Nhiều công ty chuyên môn hoá đã tìm kiếm nhiều dạng dịch vụ khác nhau và hiện
đang mở rộng dần ra, phù hợp với việc cung cấp đa dạng các loại hình dịch vụ. Lĩnh
vực này cũng không còn chỉ do các ngân hàng và công ty tài chính thực hiện nữa
mà các công ty bảo hiểm, công ty chứng khoán, ngân hàng tiết kiệm bưu điện…vv

cùng tham gia cung cấp dịch vụ này.
1.2.2. Sự cần thiết phải phát triển hoạt động cho vay trung và dài hạn của
ngân hàng thương mại
1.2.2.1. Khái niệm phát triển hoạt động cho vay trung và dài hạn
Phát triển là một khái niệm bao quát và toàn diện hơn tăng trưởng, phát triển
có được là nhờ sự biến đổi cả về lượng và chất. Lượng đó chính là tăng trưởng, chất


14
chính là việc xem xét xem sự tăng trưởng có đảm bảo về chất lượng và sự bền vững
hay không, và mang lại lợi ích thực tế gì cho các chủ thể có liên quan của đối tượng
cần nghiên cứu.
Như vậy, nói đến việc phát triển hoạt động cho vay trung và dài hạn thì không
chỉ là sự tăng về quy mô mà còn được hiểu là nâng cao chất lượng của hoạt động.
Phát triển vừa hướng đến mục tiêu về lượng như tăng doanh số cho vay, tăng
số lượng khách hàng, lợi nhuận cho ngân hàng, thoả mãn nhu cầu tài chính của
khách hàng, đáp ứng các nhu cầu về vốn của nền kinh tế....Nhưng cũng vừa hướng
đến mục tiêu về chất là tăng trưởng an toàn và bền vững mang lại không chỉ lợi ích
kinh tế mà còn là lợi ích xã hội cho cả khách hàng, ngân hàng và nền kinh tế, đồng
thời tạo ra những tiền đề để đáp ứng tốt hơn những nhu cầu trong tương lai.
1.2.2.2. Đối với ngân hàng thương mại
- Thông qua việc phát triển hoạt động cho vay trung và dài hạn, các ngân hàng
có thể thiết kế cho mình một danh mục sản phẩm dịch vụ đa dạng, mang tính đặc trưng
riêng nhằm tạo ấn tượng, lôi kéo được khách hàng đến giao dịch với ngân hàng, nâng
cao khả năng cạnh tranh của ngân hàng trên thị trường.
- Phát triển hoạt động cho vay trung và dài hạn là một biện pháp giúp ngân
hàng phân tán rủi ro cũng như đạt được mục tiêu lợi nhuận.
1.2.2.3. Đối với khách hàng
Khi ngân hàng phát triển hoạt động cho vay trung và dài hạn, cũng có nghĩa là
giúp khách hàng tăng khả năng tiếp cận nguồn vốn ngân hàng, sẽ làm thoả mãn

nhiều hơn nhu cầu của khách hàng, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của
khách hàng. Đặc biệt trong trường hợp khách hàng có những nhu cầu tài chính cấp
bách thì họ sẽ nhận biết rõ hơn lợi ích của việc mở rộng hoạt động cho vay trung và
dài hạn của ngân hàng.
1.2.2.4. Đối với nền kinh tế
- Phát triển hoạt động cho vay trung và dài hạn cũng góp phần gián tiếp vào
việc tài trợ cho hoạt động sản xuất của nền kinh tế, góp phần lưu thông vốn, hàng
hoá, dịch vụ, kích thích mở rộng sản xuất kinh doanh trong nước, nhằm đáp ứng tốt
hơn yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế.


15
Như vậy, việc phát triển hoạt động cho vay trung và dài hạn là một tất yếu
khách quan, không chỉ mang lại lợi ích cho ngân hàng, mà còn mang lại những lợi
ích cao hơn cho khách hàng và cả nền kinh tế.
1.2.3. Chỉ tiêu đánh giá hoạt động cho vay trung và dài hạn của ngân hàng
thương mại
1.2.3.1. Mức tăng doanh số cho vay trung và dài hạn
Doanh số cho vay trung và dài hạn phản ánh lượng vốn mà ngân hàng đã giải
ngân cho khách hàng vay trong kỳ. Con số này thể hiện xu hướng hoạt động cho
vay trung và dài hạn mở rộng hay thu hẹp và tốc độ tăng trưởng cho vay trung và
dài hạn của ngân hàng. Khi doanh số cho vay lớn cho thấy ngân hàng có uy tín và
có khả năng thu hút khách hàng. Mức tăng doanh số cho vay trung và dài hạn trên
thị trường càng cao thể hiện khả năng sinh lời của các sản phẩm cho vay trung và
dài hạn của các NHTM cũng cao hơn, uy tín của ngân hàng tương đối tốt và có khả
năng thu hút khách hàng, do đó đây là một trong những chỉ tiêu được sử dụng để
đánh giá hoạt động cho vay trung và dài hạn trong từng thời kỳ. Chỉ tiêu này được
xác định như sau:
Mức tăng doanh số

=

Doanh số cho vay

-

Doanh số cho vay

cho vay T&DH trong kỳ
T&DH cuối kỳ
T&DH đầu kỳ
Chỉ tiêu tốc độ tăng trưởng doanh số cho vay trung dài hạn phản ánh mức tăng
trưởng trong hoạt động cho vay trung, dài hạn của ngân hàng, thể hiện chất lượng
hoạt động cho vay trung dài hạn xét về quy mô. Mức tăng trưởng doanh số cho vay
trung, dài cao và ổn định qua các năm thể hiện khoản cho vay tốt và ngược lại.
Trong điều kiện đáp ứng yêu cầu về giới hạn an toàn do Ngân hàng trung ương quy
định trong từng thời kỳ thì mức tăng doanh số cho vay trung và dài hạn càng lớn thì
công tác cho vay trung và dài hạn càng phát triển.
1.2.3.2. Hệ số thu nợ trung và dài hạn
Chỉ tiêu này phản ánh lượng vốn trung và dài hạn mà ngân hàng đã cho vay và
đã thu hồi về, được xác định như sau:
Hệ số thu nợ
trung và dài hạn

Doanh số thu nợ T&DH
= Doanh số cho vay

x 100%

16
Chỉ tiêu này đánh giá kết quả khoản cho vay trung và dài hạn trong công tác
thu hồi nợ của ngân hàng. Đồng thời chỉ tiêu này cũng nói lên thiện chí và khả năng
trả nợ của khách hàng, với doanh số cho vay nhất định thi ngân hàng sẽ thu được
bao nhiêu đồng vốn trung và dài hạn, do đó chỉ tiêu này càng cao càng tốt cho ngân
hàng.
1.2.3.3. Chỉ tiêu nợ quá hạn trung và dài hạn
Nợ quá hạn là khoản nợ mà khách hàng không trả được khi đã đến hạn thỏa thuận
ghi trên hợp đồng tín dụng. Khi một món nợ không trả được vào kỳ hạn nợ và
không được ngân hàng gia hạn nợ thì toàn bộ nợ gốc còn lại của hợp đồng sẽ được
chuyển thành nợ quá hạn. Đây là chỉ tiêu cơ bản cho biết chất lượng của một khoản
tín dụng. Trong đó, để xác định tỷ lệ nợ quá hạn trung và dài hạn sử dụng công
thức:
Nợ quá hạn T&DH

Tỷ lệ nợ quá hạn

=

trung và dài hạn

Tổng dư nợ T&DH

x 100%

Các chỉ tiêu trên cho thấy trong 100% tổng dư nợ thì có bao nhiêu % là nợ quá
hạn và cụ thể trong 100% dư nợ trung và dài hạn thì có bao nhiêu % là nợ quá hạn
trung và dài hạn. Trên thực tế, các ngân hàng luôn cố gắng tìm cách để hạ tỷ lệ nợ
quá hạn trung và dài hạn tới mức thấp nhất có thể. Do tỷ lệ này càng nhỏ cho thấy
tỷ lệ nợ quá hạn trong tổng dư nợ trung và dài hạn thấp thì rủi ro tín dụng thấp hay

kết quả khoản cho vay trung và dài hạn càng cao.
1.2.3.4. Chỉ tiêu nợ xấu trung và dài hạn
Nợ xấu là loại nợ thuộc các nhóm 3 đến nhóm 5, bao gồm các khoản: Nợ dưới
tiêu chuẩn, nợ nghi ngờ và nợ có khả năng mất vốn. Theo đó, nếu tỷ lệ này càng cao
thì chất lượng tín dụng càng thấp và ngược lại. Đây là chỉ tiêu quan trọng để đánh
giá chất lượng của một khoản vay. Trong đó, để xác định tỷ lệ nợ xấu trung và dài
hạn sử dụng công thức:
Tỷ lệ nợ xấu
trung và dài hạn

Số dư nợ xấu trung và dài hạn
=

Tổng dư nợ trung và dài hạn

x 100%

Các chỉ tiêu trên phản ánh tỷ lệ % nợ xấu của toàn bộ hoạt động cho vay
chung, cũng như riêng trong hoạt động tín dụng trung và dài hạn. Do đó nếu tỷ lệ


17
này cao sẽ cho thấy món vay của ngân hàng có kết quả thấp hoạt động của ngân
hàng đang không có hiệu quả. Do vậy chỉ tiêu này càng thấp càng tốt bởi cho thấy
kết quả hoạt động cho vay trung và dài hạn của ngân hàng được nâng cao hơn.
1.2.3.5. Chỉ tiêu lợi nhuận trung và dài hạn
Hoạt động cho vay luôn được coi là hoạt động “xương sống” đem lại nguồn
thu nhập chủ yếu cho ngân hàng để tổn tại và phát triển. Không thể nói một khoản
cho vay đạt kết quả cao khi nó không mang lại khoản thu nào cho ngân hàng. Chính
bởi vậy, đế có thể phân tích và đánh giá được hoạt động cho vay trung và dài hạn thì

đây luôn là một chỉ tiêu được xem xét và chú ý.
Tỷ lệ lợi nhuận thu từ
cho vay T&DH

Lợi nhuận thu từ cho vay T&DH
=

x 100%

Tổng dư nợ T&DH

Chỉ tiêu này cho thấy khả năng sinh lời của các khoản cho vay trung và dài
hạn, nó nêu lên số lãi thu được từ một đồng dư nợ trung và dài hạn. Nhìn chung nếu
như các chỉ tiêu khác của các dự án cho vay trung và dài hạn như nhau thì dự án nào
đem lại lợi nhuận cao hơn vẫn thường được các ngân hàng ưu ái hơn.
1.2.3.6. Chỉ tiêu vòng quay của vốn trung và dài hạn
Chỉ tiêu này cho biết ngân hàng thu nợ trung và dài hạn theo kế hoạch trong
hợp đồng tín dụng được bao nhiêu để có thể lại cho vay dự án mới, được xác định
như sau:
Chỉ tiêu vòng quay
của vốn T&DH

Doanh số thu nợ T&DH
=

Dư nợ T&DH bình quân trong kỳ

Trong đó:
Dư nợ trung
Dư nợ trung và dài hạn

bình quân trong kỳ

và dài hạn đầu kỳ

Dư nợ trung
+

và dài hạn cuối kỳ

= 2

Ngân hàng thu nợ trung và dài hạn theo kế hoạch thỏa thuận trong hợp đồng
tín dụng. Sau đó lại tiến hành cho vay dự án mới, vòng quay vốn trung và dài hạn
nhỏ hơn hoặc bằng chu kỳ sản xuất kinh doanh chứng tỏ khách hàng hoàn trả nợ