Bài giảng Tổ chức nhân sự hành chính nhà nước: Chương 7 - ThS. Trương Quang Vinh

Chương 7
Đường chức nghiệp của người lao 
động làm việc trong các cơ quan 
quản lý hành chính nhà nước.
I. Khái niệm về đường chức nghiệp 
của người lao động.
II.Đường chức nghiệp của người lao 
động làm việc trong các cơ quan 
quản lý hành chính nhà nước.


III.Cơ hội thăng tiến của người lao 
động làm việc trong các cơ quan hành 
chính nhà nước.
IV.Thuyên chuyển
V.Giảm bớt người và sa thải


I. Khái niệm về đường chức nghiệp của 
người lao động.
1. Khái niệm đường chức nghiệp
2. Chọn và kế hoạch hóa đường chức 
nghiệp
3. Các giai đọan phát triển của đường 
chức nghiệp


ca·reer [kə rr] noun (plural ca·reers)
1.
long-term or lifelong job: a job or
occupation regarded as a long-term or lifelong

activity
2.
professional progress: somebody’s
progress in a chosen profession or during that
person’s working life
3.
general progress: the general path or
progress taken by somebody or something
• a piece of legislation whose career is rich with
conflicting amendments
4.
rapid forward lurching motion: a rushing
onward while lurching or swaying


1.Khái niệm đường chức nghiệp
Thuật  ngữ  chức  nghiệp  được  nhiều  người 
đồng  nhất  với  công  việc,  nghề  nghiệp  hay  một 
thiên hướng công việc nào đó.

Tuy  nhiên,  trong  quản  lý  nhân  sự,  con  đường 
chức  nghiệp  gắn  liền  với  hoạt  động  thực  thi 
công việc; là cách thức làm việc và các mối quan 
hệ  đến  công  việc  gắn  liền  với  một  người  suốt 
cả cuộc đời.

Con  đường  chức  nghiệp  gắn  liền  với  một  hay 
nhiều  công  việc  cho  đến  khi  nghỉ  hưu  của  một 
người.

Có nhiều con đường chức nghiệp. Con người xây 
dựng  và  phát  triển  đường  chức  nghiệp  theo  sở 
trường và nguyện vọng của bản thân. Đó có thể 
là con đường để tạo thu nhập hay giúp đỡ người 
khác, nhưng thu nhập hay tiền lương có ý nghĩa 
rất quan trọng.


Có  người  theo  con  đường  chức  nghiệp  vì  mục 
đích  từ  thiện,  mục  đích  nhân  văn  và  nghiên  cứu. 
Cuộc  đời  của  CacMac  là  cuộc  đời  để  tìm  kiếm, 
khám  phá  những  vấn  đề  của  xã  hội,  không  hề 
nhận  được  thu  nhập  nhưng  để  lại  cho  hậu  thế 
những tư tưởng vĩ đại vô giá của mình.

Trong  thời  đại  kinh  tế,  con  đường  chung  của 
nhiều người là tạo ra những  điều kiện sống cho 
bản  thân  và  gia  đình,  và  cũng  chính  từ  đó  mới  có 
thể làm được nhiều việc cho xã hội hơn.


Con đường chức nghiệp của mỗi người có thể 
ảnh  hưởng  đến  cách  thức  phát  triển  của  chính 
người  đó  và  con  đường  chức  nghiệp  cũng  chịu 
ảnh hưởng nhiều yếu tố,  đặc biệt là học vấn và 
môi  trường  mà  trong  đó  chính  con  người  vận 
động và phát triển.

Quyết định con đường chức nghiệp tức lựa chọn 
lĩnh vực mà con người sẽ trải qua cũng như cách 
thức phát triển. Mỗi một người cần xác  định rõ 
năng  lực,  sự  quan  tâm  và  lợi  ích  để  chọn  cho 
mình  con  đường  chức  nghiệp  đúng.  Kiến  thức 
rộng,  sự  quan  tâm  đúng  sẽ  thúc  đẩy  con  đường 
chức nghiệp phát triển và giúp cho con người đạt 
đươc những mục tiêu của mình.


2.Chọn và kế hoạch hóa đường chức nghiệp
Để làm được điều nầy cần thu thập và xác 
định:
Thông tin về chính năng lực của bản thân,
Các cơ hội để phát triển chức nghiệp

Tự tìm kiếm cho chính mình về chức nghiệp: 
thu nhập, nổi tiếng hay thích sự mạo hiểm, 
mong muốn khám phá. . .


Để  chọn  con  đường  chức  nghiệp,  mỗi  một 
người  cần  xác  định  được  năng  lực,  năng  khiêùu 
của  bản  thân.  Nếu  quá  đề  cao  bản  thân  có  thể 
làm  cho  con  đường  chức  nghiệp  thất  bại;  nếu 
đánh giá thấp sẽ bỏ mất cơ hội phát triển.

Năng khiếu được nhiều người đánh giá như là 
một tiêu chí để có thể lựa chọn chức nghiệp.

Nhiều nghệ sỹ, nhà văn bộc lộ năng khiếu của 
họ  khá  sớm.  Nhiều  loại  công  việc  đòi  hỏi 
những  năng  khiếu  (ở  mức  độ  nhất  định)  và 
nếu không hiểu xem công việc cần năng khiếu 
gì  thì  cũng  không  tạo  cơ  hội  phát  triển  chức 
nghiệp. 


Nhiều người chọn con đường chức nghiệp của 
mình ngay từ khi thi vào  đại học, cao  đẳng hay 
học  nghề.  Tìm  kiếm  con  đường  chức  nghiệp 
đòi  hỏi  nghiên  cứu  chi  tiết  các  loại  nghề 
nghiệp  khác  nhau  và  tìm  ra  được  loại  việc  mà 
phù hợp nhất với giá trị và quan tâm của chính 
mình.

Nhiều  người  nhận  thức  được  thế  giới  công 
việc sớm hơn người khác và do  đó con đường 
chức nghiệp hình thành sớm hơn.


Mỗi  người  sẽ  hài  lòng  với  công  việc  khi  công 
việc  đó  phù  hợp  với  những  đặc  trưng,  đăïc 
điểm của bản thân. 

Vì  vậy,  cần  lưu  ý  đến  các  loại  đặc 
trưng  của  công  việc,  cũng  như  đặc 
điểm nhân cách, sở trường. Cần chú 
ý:
Bản chất của công việc,

Điều kiện làm việc,
Đòi hỏi những năng lực chuyên môn,


Đòi hỏi về sức khỏe,
Cơ hội về việc làm, 
An toàn công việc,
Thu nhập,
Các yếu tố khác.


3.Các giai đọan phát triển của đường chức 
nghi
p ười  được  thuê  vào  làm  trong  một  tổ 
M
ột ệng
chức hay  được tuyển vào trong các cơ quan hành 
chính  nhà  nước  sau  khi  ra  trường  có  nhiều  con 
đường  rẽ  khác  nhau  đưa  họ  đến  những  vị  trí 
khác nhau trong xã hội. Nhưng cũng có người sau 
khi  được  tuyển  vào  cơ  quan  hành  chính  nhà 
nước thì chỉ tiến theo con  đường hình như đã có 
sẳn  của  tổ  chức  và  an  phận  làm  việc  ở  đó  cho 
đến khi nghĩ hưu.


Đường chức nghiệp của một người có thể trải 
qua nhiều giai  đọan khác nhau và sự thành công 
của mỗi giai đọan không chỉ phụ thuộc vào chính 
người  lao  động  mà  còn  phụ  thuộc  vào  quản  lý 

nhân sự trong tổ chức.

Phát  triển  chức  nghiệp  thường  trải  qua  4  giai 
đoạn:

Giai  đoạn  khởi  đầu,  cũng  có  người  gọi  đó  là 
giai  đoạn  tập  sự,  thực  tập.  Giai  đoạn  nầy 
khỏang 5 năm;

Giai đoạn hình thành nhân cách hay cung gọi 
là giai đoạn thăng tiến. (khoảng 30­45 tuổi);


Giai đoạn duy trì nhân cách;
Giai đoạn chuẩn bị cho nghỉ hưu (60 tuổi);


Thời gian công tác

Mức độ phát triển 
chức nghiệp


Stages in career development 

Performance 

High 

low

5   10    15     20   25     30   35     40     45    50   60     65   70     75 
Approximate age


Sự thành công hay không  đối với con 
đường  chức  nghiệp  của  người  lao 
động  trong  tổ  chức  nói  chung  và  trong 
các  cơ  quan  hành  chính  nhà  nước  nói 
riêng  đòi  hỏi  sự  hợp  tác  của  cả  nhà 
quản lý nhân sự và từng cá nhân.

Cần  hiểu  rõ  sự  phát  triển  chức  nghiệp  của 
một con người trong một tổ chức (kể cả tổ chức 
hành  chính  nhà  nước)  trải  qua  nhiều  giai  đoạn 
khác nhau. 


Việc  phân  chia  các  giai  đoạn  phát  triển  chức 
nghiệp hay cuộc  đời chức nghiệp của con người 
có  thể  khác  nhau,  song,  con  đường  chức  nghiệp 
cũng  giống  như  cuộc  sống  của  con  người:  sinh 
ra, lớn lên, trưởng thành, phát triển, và bắt  đầu 
chậm lại cho đến khi thoái hóa.
(xem sơ đồ)


Nhu 
cầu

An toàn, 

chắc 
chắn,thể 
chất

Thành công, 
quý trọng, 
tự quyết

Sự quý 
trọng và 
phát triển 
nhân cách

Phát triển 
nhân cách

An toàn, 
ắc ệc
Họch
c vi
chắn,thể 
chất

Phát triển 
và thăng 
tiến

Duy trì

Tư duy

Tuổi 

Chức 
nghiệp


Sự thoái hóa nhanh hay chậm của một người tùy 
thuộc  vào  chính  nỗ  lực  của  bản  thân  người  đó 
nhưng  cũng  chịu  nhiều  tác  động  của  nhiều  yếu 
tố. Do đó:

Cần  hiểu  rõ  bản  chất  của  đường  chức 
nghiệp và các giai đọan phát triển;

Những  yếu  tố  ảnh  hưởng  đến  đường  chức 
nghiệp  (cả  bản  thân  người  lao  động  và  tổ 
chức)

Mỗi  giai  đoạn  phát  triển  (mới  vào,  trung 
gian,  trước  khi  về  hưu)  đều  cần  được  quan 
tâm;


II.Đường chức nghiệp của người lao động 
làm việc trong các cơ quan quản lý hành 
chính nhà nước.
1. Đường chức nghiệp đối với người 
được tuyển vào theo mô hình chức 
nghiệp

2. Trong trường hợp công vụ theo việc 
làm
3. Kế hoạch hóa chức nghiệp và lộ trình 
thực hiện


1.Đường chức nghiệp đối với người được tuyển 
vào theo mô hình chức nghiệp