Chapter 3
Qui ho ch tuy n tính (QHTT)
Gi i b ng máy tính &
Phân tích đ nh y
Ph trách: TS. inh Bá Hùng Anh
Tel: 01647.077.055/090.9192.766
Mail:
N i dung
Gi i bài toán QHTT dùng máy tính
Phân tích đ nh y
Mô hình hóa m t s bài toán
Công ty g m (1 of 4)
Nh p li u cho “Solver”Excel
Hình 3.1 Nh p s li u cho bài toán QHTT (Excel)
Giao di n “Solver” - Excel (2 of 4)
Hình 3.2 Công c Solver đ gi i bài toán QHTT
Ràng bu c & c u hình trong “Solver”(3 of 4)
Hình 3.3 Khai báo ràng bu c
cho bài toán QHTT trong Excel
Hình 3.4 Thi t đ t c u hình
trong Solver
Xu t k t qu (4 of 4)
Hình 3.5 Xu t k t qu bài
toán QHTT trong Excel
D ng chu n c a bài toán QHTT
D ng chu n đòi h i t t c các bi n c a ràng bu c ph i n m v bên
trái, các h ng s n m v bên ph i.
Ví d
x3 ≥ x1 + x2 Phí đ
c chuy n thành x3 - x1 - x2 ≥ 0
x1/(x2 + x3) ≥ 2 ⇔ x1 ≥ 2 (x2 + x3)
r iđ
c chuy n thành x1 - 2x2 - 2x3 ≥ 0
Bài toán công ty g m
QM for Windows (1 of 4)
Hình 3.6: Gi i bài toán QHTT trong QM
Khai báo mô hình (2 of 4)
QM for Windows
Hình 3.7: Khai báo bài toán công ty sx g m trong QM
Nh p li u và xu t k t qu (3 of 4)
Hình 3.8: Nh p s li u bài toán công ty g m
Hình 3.9: K t xu t bài toán QHTT trong QM
D ng đ th (4 of 4)
Hình 3.10: D ng đ th c a bài toán
nh y - Thay đ i h s x1
Maximize Z = 100x1 + 50x2
st:
x1 + 2x2 ≤ 40
4x1 + 3x2 ≤ 120
x1, x2 ≥ 0
Hình 3.11 Thay đ i h s x1 c a hàm m c tiêu
Thay đ i h s x2
Maximize Z = 40x1 + 100x2
st:
x1 + 2x2 ≤ 40
4x1 + 3x2 ≤ 120
x1, x2 ≥ 0
Hình 3.12 Thay đ i h s x2 c a hàm m c tiêu
Phân tích đ nh y
Phân tích đ nh y
- Thay đ i h
- Thay đ i tr
- Khác (h s
Th ng tr l i câu h
s c a hàm m c tiêu
c a h ng (v ph i)
c a ràng bu c, thêm ràng bu c, thêm bi n)
i what-if ( i u gì s x y ra n u . . .).
Thay đ i h s hàm m c tiêu
G i c1 và c2 là nh ng h s c a hàm m c tiêu
z = c1x1 + c2x2
i m t i u v n là B khi đ ng m c tiêu có đ d c trong gi i h n là đ
d c các đ ng Ay1 và Cy2 (Hình 3.13)
Ay1: x1 + 2x2 = 40, đ d c ½
Ay2: 4x1 + 3x2 = 120, đ d c 4/3
Thay đ i h s hàm m c tiêu (2 of 3)
( i m t i u không đ i)
i u ki n tr thành
½ ≤ c1/c2 ≤ 4/3
y2
Maximize Z = 40x1 + 50x2
St:
x1 + 2x2 ≤ 40
4x1 + 3x2 ≤ 120
x1, x2 ≥ 0
M c đích
i mt i u
- Thay đ i k t qu t i u
- Kho ng bi n thiên c a m t
h s (không làm thay đ i
đi m t i u).
y1
Hình 3.13 i m t i u – B không đ i
Kho ng kh thi c a c1 và c2 (2 of 3)
Hàm m c tiêu Z = 40x1 + 50x2
Kho ng kh thi:
x1: 25 ≤ c1 ≤ 66.67
x2: 30 ≤ c2 ≤ 80
Hình 3.14 Xác đ nh kho ng kh thi c a c1 và c2
Bài toán c c ti u (bón phân) (3 of 3)
Minimize Z = 6x1 + 3x2
st:
2x1 + 4x2 ≥ 16
4x1 + 3x2 ≥ 24
x1, x2 ≥ 0
Kho ng kh thi
4 ≤ c1 ≤ ∞
0 ≤ c2 ≤ 4.5
Hình 3.15 Xác đ nh kho ng kh thi c a c1, c2
Thay đ i tr c a h ng
Maximize Z = 40x1 + 50x2
St:
x1 + 2x2 ≤ 40
4x1 + 3x2 ≤ 120
x1, x2 ≥ 0
i tr c a h ng:
- T ng ngu n l c đ t sét 10 đ.v
4x1 + 3x2 ≤ 130 t c đi m B’(x1
= 28, x2 = 6 )
Z t ng = 1420 1360 = 60. V y giá đ n v
ngu n l c c a đ t sét là 6
- Ngu n l c c c ti u, đi m A =
4*0 + 3*20 = 60 đv đ.sét.
- Ngu n l c c c đ i, đi m C (x1
= 40, x2 = 0) = 160 đv đ.sét.
n v ngu n l c lao đ ng 16
4x1 + 3x2 = 130
i mt i u
B’
Hình 3.16 Thêm 10 đ n v đ t sét
Kho ng kh d
Hình 3.17 Kho ng kh d c a ngu n l c đ t sét
Bi n thiên h ng ngu n l c lao đ ng
Maximize Z = 40x1 + 50x2
st:
x1 + 2x2 + s1 = 40
4x1 + 3x2 + s2 = 120
x1, x2 ≥ 0
Hình 3.18 T ng lao đ ng
ràng bu c ngu n l c
Kho ng kh d c a lao đ ng
Hình 3.19 Xác đ nh kho ng kh d c a ngu n l c lao đ ng
Thay đ i tr c a h ng
Thay đ i và tìm kho ng kh thi c a h ng nh m
1. Xác đ nh đ u tiên khi gia t ng ngu n l c
2. Chi phí khi gia t ng ngu n l c
3. Thay đ i hàm m c tiêu theo bi n thiên ngu n l c
4. Thay đ i bi n quy t đ nh theo bi n thiên ngu n l c
Bài toán t i c c đ i – công ty g m
1. Xác đ nh u tiên cho ngu n l c lao đ ng vì giá đ n v (shadow
price) c a ngu n l c này là 16 (so v i 6 c a đ t sét).
2. Gi s giá ngu n l c lao đ ng là 10 đ n v /gi thì chi phí khi
gia t ng 1 đ n v ngu n l c là 16 - 10 = 6 đ n v /gi .
3. N u t ng 10 đ n v đ t sét, giá tr hàm m c tiêu:
Z = 1360 + 6*10 = 1420
4. V n đ 4 đ c th hi n khi gi i b ng bài toán b ng ph ng
pháp đ i s .
Phân tích đ nh y b ng công c “Solver”
Excel (1 of 3)
Hình 3.20 Khai báo phân tích đ nh y trong Excel
Bi n thiên h s hàm m c tiêu (2 of 3)
Hình 3.21 K t xu t kho ng bi n thiên h s hàm m c tiêu trong Excel
nh y trong QM for Windows
(3 of 3)
Bi n thiên h s hàm
m c tiêu
Hình 3.22 K t xu t đ nh y trong QM