GIAO AN VAN 10 co ban -TIET22-23

Trường Trung học phổ thơng Thủ Khoa Nghĩa – Châu Đốc – An Giang
TUẦN 8
Tiết 22-23 TẤM CÁM
Ngày:15/10/2007

I-MỤC TIÊU BÀI HỌC
II-PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN
-SGK, SGV
-Thiết kế bài học
III-CÁCH THỨC TIẾN HÀNH
Tổ chức dạy học theo cách kết hợp các hình thức trao đổi, thảo luận, thực hành
IV-TIẾN HÀNH DẠY HỌC
1-Ổn đònh lớp:
2-Kiểm tra bài cũ:
3-Giới thiệu bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH NỘI DUNG CẦN ĐẠT
Hoạt động 1 : Hướng dẫn học sinh tìm hiểu phần
tiểu dẫn
 Truyện cổ tích được chia thành mấy loại?
Có 3 loại: cổ tích về loài vật, cổ tích thần kì, cổ
ticchs sinh hoạt.
Nêu đặc trưng của truyện cổ tích thần kì?
+Có sự tham gia của yếu tố thần kì
+Nhân vật chính là con người bình thường.
+Thể hiện ước mơ của nhân dân lao động về
hạnh phúc gia đình, về công bằng xã hội, về
phẩm chất và năng lực của con người
Truyện Tấm Càm thuộc thể loại nào?
Cổ tích thần kì
Hãy tóm tắt cốt truyện theocác sự việc tiêu biểu
và thể hiện bằng sơ đồ

Thực hiện theo từng nhóm
Dựa vào nội dung câu chuyện em hãy cho biết
chủ đề tác phẩm?
Trả lời câu hỏi
Hoạt động 2: Hướng dẫn HS đọc – hiểu VB
Truyện Tấm Cám có thể được chia làm mấy
phần? Nêu ý chính từng phần?
Có thể chia truyện ra làm 2 phần:
+Phần 1: “Từ đầu………mẹ con cám”: cuộc đời khổ
I. Phần giới thiệu:
1. Thể loại:
Truyện Tấm Cám thuộc thể loại cổ tích thần kì
2. Tóm tắt:
3. Chủ đề: Phản ánh cuộc đời và số phận bất hạnh
của Tấm; cuộc đấu tranh không khoan nhượng để
giành lấy hạnh phúc trong xã hội cũ.
II. Đọc – hiểu:
1/. Nhân vật Tấm:
a/. Cuộc đời đau khổ, bất hạnh của Tấm:
-Mồ côi, sống với dì ghẻ. Tính tình dì ghẻ rất cay
nghiệt
-Hiền lành, hiếu thảo, chăm chỉ lao động:
+Bắt tép, bò Cám lừa, ko được thưởng cái yếm
TÔ THỊ VÂN ANH
Tấm: làm hoàng
hậu-sống hạnh phúc
Mẹ con cám:
chết bi thảm
Cuộc đời đau khổ của tấm: mồ côi,
sống với dì ghẻ cay nghiệt-bò đày đọa

Bụt giúp đỡ-Tấm vào cung-liên tục bò
mẹ con cám hãm hại
Tấm đấu tranh giành quyền sống, hạnh
phúc (chim vàng anh, cây xoan đào,
khung cửi, quả thò)
Trường Trung học phổ thơng Thủ Khoa Nghĩa – Châu Đốc – An Giang
đau bất hạnh của Tấm
+Phần 2: “Phần còn lại”: Quá trình đấu tranh
giành hạnh phúc
Em biết gì về hoàn cảnh sống của tấm. Nhận
xét sơ lược về phẩm chất của Tấm?
Trả lời câu hỏi
Mâu thuẫn giữa Tấm với mẹ con cám đã thể
hiện qua những chi tiết nào? Nêu ý nghóa xã hội
của những mâu thuẫn ấy?
Thảo luận nhóm và trình bày ý kiến
Trước sự áp bức của mẹ con Cám, Tấm có
phản ứng gì? Sự xuât hiện của Bụt có ý nghóa gì?
Trả lời câu hỏi
Hãy chỉ ra thêm các yếu tố thần kỳ khác?
Chỉ được các yếu tố: các bóng biết nghe tiếng
người, gà biết nói, xương cá bóng hóa thành ngựa,
xa, áo quần đẹp
Em hãy kể lại quá trình biến hóa của Tấm sau
khi bò mẹ con Cám hại chết?
Trả lời câu hỏi
Phân tích thái đọ và hành động của Tấm qua
mỗi lần hóa thân. Vì sao Tấm lại không khóc và
Bụt lại không xuât hiện trong hoàn cảnh này?
Thảo luận nhóm và trình bày ý kiến

Quá trình biến hóa của Tấm nói lên ý nghóa
gì?
Trả lời câu hỏi
Em suy nghó như thế nào về hành động trả thù
của Tấm đối với Cám?
Thảo luận nhóm và trình bày ý kiến
Bản chất của mâu thuẫn và xung đột trong
truyện?
Mâu thuẫn truyện phản ánh mâu thuẫn gia
đình: mẹ ghẻ >< con chồng và mâu thuẫn xã hội:
đấu tranh giai cấp
đỏ.
+Bò gạt đi chăn trâu ở đồng xa,cá bống bò bắt ăn
thòt
+Dì ghẻ lấy một đấu gạo trộn lẫn với một đấu
thóc” bảo nhặt riêng  Không cho đi trẩy hội
+Bò khinh mòêt khi thử hài
 Tấm bò tước đọat cả giá trò vật chất lẫn tinh thần
 Sự áp bức của giai cấp thống trò đối với những
người “thấp cỏ bé họng”
-Thái độ của Tấm: chỉ biết khóc
 Sự phản kháng thụ động, yếu ớt
-Yếu tố thần kỳ: ông Bụt-tượng trưng cho ước mơ
công bằng xã hội, luôn bảo vệ cái thiện
b/. Quá trình đấu tranh giành hạnh phúc:
-Các lần hóa kiếp: chim vàng anh  cây xoan đào
 khung cửi  quả thò
+Khi hóa thành chim hoàng anh, nhắc nhở Cám: …
chớ phơi bờ rào rách áo chồng tao
+Khi hóa thành cây xoan đào: lá cây tỏa bóng mát

che cho chồng
+Khi hóa thành khung cửi: lên tiếng đe dọa…lấy
tranh chồng chò, chò khoét mắt ra
+Khi hóa thành quả thò: tỏa hương thơm ngát ẩn
thân chờ thời cơ để giành quyền sống
 Mức độ phản kháng từ thấp đến cao ngày càng
quyết liệt hơn  Tự đấu tranh để giành quyền
sống
-Hành động trả thù của Tấm đối với Cám thể hiện
ước mơ về công lý: ác giả ác báo, ở hiền gặp lành
2/. Mẹ con Cám:
-Đại diện cho cái ác
-Bản chất thâm độc, mưu mô, xảo huyệt
-Nhận lấy kết cục thảm hại theo đúng mong muốn
của nhân dân
3/. Vài nét về nghệ thuật:
-Xây dựng nhân vật theo 2 tuyến đối lập
-Những xung đột xảy ra liên tục và ngày càng cao
-Nhiều yếu tố kỳ ảo và kết thúc có hậu
TÔ THỊ VÂN ANH
Trường Trung học phổ thơng Thủ Khoa Nghĩa – Châu Đốc – An Giang
Em có nhận xét gì về mẹ con Cám?
Trả lời câu hỏi
Nêu nhận xét về nghệ thuật? (Cách xây dựng
nhân vật như thế nào? Tình tiết, sự kiện diễn biến
như thế nào? Hấp dẫn người đọc nhờ những yếu
tố nào?)
Trả lời câu hỏi
Họat động 3: Hướng dẫn HS tổng kết
Gọi HS đọc phần ghi nhớ

III.Tổng kết: (Phần ghi nhớ)
* CỦNG CỐ:
Hãy nêu những đặc trưng của thể loại truyện cổ tích thần kỳ được biểu hiện trong “Tấm
Cám”?
* Dặn dò:
Chuẩn bò bài: Miêu tả và biểu cảm trong bài văn tự sự
+Đọc kỹ văn bản mục 4 trang 73. Tìm hiểu và trả lời các câu hỏi gợi ý trong SGK
+Làm các bài tập 1, 2, 3 trang 75 (Chọn và điền từ, mỗi tổ chuẩn bò 1 tranh phong cảnh, trả
lời câu hỏi trắc nghiệm)
TÔ THỊ VÂN ANH